II. Conclusies vijfde monitoring, verslagperiode mei 2001/mei 2002

Transcriptie

1 Gemeente Den Haag Bestuursdienst Commissie Retouradres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Aan de voorzitter van van de Commissie voor Veiligheid, Bestuur en Leefomgeving RIS106230_ Uw brief van Kenmerk Ons kenmerk DSB Doorkiesnummer (070) Aantal bijlagen Datum Onderwerp zesde monitoring coffeeshopbeleid I. Inleiding In de notitie Bijstelling coffeeshopbeleid van 10 juni 1997 is toegezegd, dat jaarlijks aan u een monitoring van de uitvoering en handhaving van het Haagse coffeeshopbeleid wordt voorgelegd. Op deze wijze worden de effecten van het coffeeshopbeleid nauwlettende gevolgd en geëvalueerd. De voorliggende zesde monitoring beslaat de verslagperiode mei 2002 tot en met mei De uitgangspunten zijn, dat als gevolg van de uitvoering en handhaving van het beleid ongewenste (verschuivings) effecten dienen te worden voorkomen, zoals bijvoorbeeld de gecombineerde verkoop van harddrugs en softdrugs, koeriersactiviteiten en het gebruik en de handel op straat. Op 10 februari jl. heeft Politie Haaglanden een bijeenkomst georganiseerd in verband met de voorbereiding van de monitoring. Aan deze bijeenkomst hebben vertegenwoordigers van de wijkbureau s, handhavingsteams, Openbaar Ministerie en medewerkers van de Dienst Stadsbeheer deelgenomen. De uitkomsten hiervan treft u in de monitor aan. Deze uitkomsten zijn vergeleken met die van vorig jaar, zodat eventuele verschuivingen en andere effecten van het beleid duidelijk waarneembaar zijn. Hieraan voorafgaand herinner ik u aan de belangrijkste conclusies van de vijfde monitoring. II. Conclusies vijfde monitoring, verslagperiode mei 2001/mei 2002 Uit een oogpunt van bescherming van de openbare orde en daarmee in samenhang het woon-en leefklimaat, worden de gedoogvoorwaarden van het coffeeshopbeleid strikt door de politie gecontroleerd. Tegen overtreding van de gedoogvoorwaarden wordt direct bestuursrechtelijk opgetreden. Als gevolg van deze aanpak is over het algemeen in de directe omgeving van coffeeshops sprake van een stabiele en beheersbare situatie. Inlichtingen bij: Postadres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Telefoon Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax

2 2 De onmiddellijke aanpak van overlastsituaties rond coffeeshops heeft geresulteerd dat door de omgeving ervaren overlast als gevolg van verkooppunten van softdrugs verder is afgenomen, hetgeen een positieve ontwikkeling is. Als gevolg van een aantal dwangsluitingen zijn een aantal marginale coffeeshops uit Den Haag verdwenen, waardoor het woon- en leefklimaat ter plaatse is hersteld. Door direct tegen overtreding van gedoogvoorwaarden bestuursrechtelijk op te treden, door inwerkingtreding van het afstandscriterium én het verbod op de gecombineerde verkoop van alcohol en softdrugs, is het aantal verkooppunten waar softdrugs mag worden verkocht verder in Den Haag gedaald tot 41. De vinger dient aan de pols te worden gehouden waar het gaat om eventuele aan de uitvoering van het beleid gerelateerde verschijnselen, zoals het gebruik van softdrugs op scholen in relatie tot koeriersactiviteiten. Deze verschijnselen doen zich reeds voor, maar zijn volgens de politie nog niet als verontrustend aan te merken en evenmin te relateren aan de uitvoering van het coffeeshopbeleid in de afgelopen verslagperiode. Naarmate echter dergelijke verschijnselen zich versterken wordt de relevantie van de relatie met de uitvoering van het coffeeshopbeleid belangrijker. Op grond van de uitkomsten van de vijfde monitoring is de conclusie derhalve gerechtvaardigd, dat geen omstandigheden aanwezig zijn die dwingen tot bijstelling van het beleid. Aandacht dient evenwel uit te gaan naar voorlichting die specifiek gericht is op het voorkomen van drugsgebruik onder scholieren en extra waakzaamheid blijft dit gebied geboden. Onder toezicht van de schoolwijkagenten wordt de situatie op scholen nauwlettend gevolgd. III. Handhaving Door de politie is in de afgelopen verslagperiode wederom intensief op de naleving van de gedoogvoorwaarden gecontroleerd. Bij bovengenoemde aanpak wordt prioriteit gegeven aan de bestrijding van overlast, de handel in harddrugs, alsmede aan de handhaving van het verbod op de verkoop aan minderjarigen en de aanwezigheid van minderjarigen in coffeeshops. Minimaal twee keer per jaar worden de coffeeshops in Den Haag integraal gecontroleerd. Een belangrijk deel van deze controles worden in samenwerking met de Belastingdienst en de Douane uitgevoerd op basis van het zogeheten SPOD-convenant. Bij constatering van overtreding van de gedoogvoorwaarden wordt direct strafrechtelijk en bestuursrechtelijk opgetreden. Dit bestuursrechtelijk optreden vindt plaats conform het in het beleid vastgestelde handhavingscenario en heeft een opschalend model. Na een waarschuwing, behalve als sprake is van de constatering van harddrugs of zeer ernstige verstoring van de openbare orde, wordt bij herhaling van de overtreding de tijdelijke sluiting voor de periode van negen of voor twaalf maanden bevolen. Het toepassen van de bestuursrechtelijke maatregel van een tijdelijke sluiting leidt tevens tot intrekking van de gedoogbeschikking, hetgeen tot gevolg heeft dat bij heropening van de horeca-inrichting geen softdrugs meer mogen worden verkocht en dat de inrichting wordt afgevoerd van de lijst van bestaande verkooppunten. III.1. Aanpak bestaande verkooppunten

3 3 Het aantal bestaande verkooppunten van softdrugs in Den Haag bedraagt momenteel 41. In de afgelopen periode zijn twee bestaande verkooppunten als gevolg van de aanwezigheid van en de verkoop aan minderjarigen en de handel in harddrugs voor een periode van respectievelijk negen en twaalf maanden gesloten. Van beide verkooppunten is de gedoogbeschikking voor de verkoop van softdrugs ingetrokken. Na afronding van de bezwaar- en beroepsprocedures worden zij definitief van de lijst geschrapt. Vier verkooppunten zijn formeel gewaarschuwd naar aanleiding van eenmalige overtredingen van de gedoogcriteria. Het betreft hier constateringen van loketverkoop, verkoop aan minderjarigen en een overschrijding van de handelsvoorraad. III.2. Aanpak nieuwe (illegale) verkooppunten van softdrugs In drie recreatie-inrichtingen die niet op de lijst van bestaande verkooppunten voorkomen heeft de politie de illegale verkoop van softdrugs geconstateerd. Deze drie recreatie-inrichtingen zijn voor de periode van één week gesloten. Twee van deze recreatie-inrichtingen zijn voormalige coffeeshops die vanwege het afstandscriterium de verkoop van softdrugs hebben moeten staken. In één recreatie-inrichting is na bovengenoemde sluiting de handel in harddrugs geconstateerd, waarop de exploitatievergunning is ingetrokken en de inrichting opnieuw maar nu voor een periode van één jaar is gesloten. Op dit moment worden bestuursrechtelijke maatregelen voorbereid tegen twee recreatie-inrichtingen vanwege de illegale verkoop van softdrugs en de vermoedelijke verkoop van softdrugs aan minderjarigen. Het betreft hier weer twee voormalige verkooppunten van softtdrugs. IV. De gevolgen van de uitvoering van het beleid Aan alle wijkbureaus van de politie is gevraagd na te gaan welke eventuele gevolgen van de uitvoering van het coffeeshopbeleid zij in hun verzorgingsgebied signaleren en welke bijzonderheden zich hierbij voordoen. Hiertoe heeft elk wijkbureau een vragenlijst ingevuld. Eveneens is aan vertegenwoordigers van de politie in omringende gemeenten, zoals Delft, Rijswijk, Leidschendam, Voorburg, Wassenaar en Zoetermeer informatie gevraagd of zij nadelige gevolgen ondervinden van het Haagse coffeeshopbeleid beleid en het daaraan gekoppelde strakke toezicht op de naleving daarvan. De conclusies zijn integraal besproken tijdens de bijeenkomst op 10 februari jl. Harddrugs Na de constatering van de handel in harddrugs is één coffeeshop voor een jaar gesloten en is de gedoogbeschikking ingetrokken. Het betreft hier een inrichting in de Maliestraat. In Transvaal maakt de politie melding van het feit dat in de directe omgeving van een coffeeshop in de Brandtstraat sprake is van straathandel in harddrugs.

4 4 De politie heeft signalen, dat tussen deze straathandel en de coffeeshop mogelijk een relatie bestaat. Deze relatie zou bestaan uit het feit dat harddrugsdealers- en gebruikers de coffeeshop als uitvalsbasis gebruiken. Hiervoor is de ondernemer formeel gewaarschuwd. De overige wijkbureaus maken geen melding van aan harddrugs gerelateerde problematiek die gerelateerd kan worden aan de aanwezigheid, dan wel de exploitatie van coffeeshops. Overlast Uit de door de politie verstrekte informatie blijkt, dat de totale overlast die wordt veroorzaakt door de in het verzorgingsgebied aanwezige bestaande verkooppunten van softdrugs verder is afgenomen. Sommige wijkbureau s relateren de afname van meldingen van overlast aan de inspanningen van ondernemers van de verkooppunten om de exploitatie ordelijk te laten verlopen en overlast van bezoekers tot een minimum te beperken. Intensieve controles en surveillances van de politie dragen verder bij tot een aanvaardbaar woon-en leefklimaat. Afgaande op de politieinformatie kan in zijn algemeenheid worden gesteld, dat het woon- en leefklimaat in de wijken, als gevolg van de aanwezigheid van bestaande verkooppunten van softdrugs niet achteruit is gegaan, maar dat sprake is van een stabiele en beheersbare situatie. Op dit moment is één coffeeshop gewaarschuwd, vanwege het veroorzaken van overlast voor de omgeving, het betreft hier de eerdergenoemde coffeeshop in de Brandtstraat in Transvaal. Geconcludeerd kan worden, dat het huidige aantal van 41 coffeeshops in de stad niet heeft geleid tot een grotere druk qua bezoekers op de overgebleven verkooppunten en daardoor een toename en/of verandering van overlast voor de omgeving. Integendeel, er is sprake van een daling van het aantal meldingen van overlast. V. Bijzondere effecten Naast de effecten van handhaving en controle van de AHOJG criteria, zijn de wijkbureau s gevraagd na te gaan of als gevolg hiervan nog bijzondere effecten in hun verzorgingsgebied te melden zijn. V.1. Gebruik softdrugs op scholen en onder minderjarigen In de voorgaande monitoring werd opgemerkt dat extra waakzaamheid en bijzondere aandacht geboden is voor het gebruik van softdrugs door minderjarigen op scholen. Ook in de afgelopen verslagperiode heeft de politie door het inzetten van schoolwijkagenten de situatie op de scholen gevolgd en signaleren zij dat het gebruik op scholen nog steeds een probleem is. Niet duidelijk is waar de minderjarige scholieren de softdrugs kopen of verkrijgen of dat sprake is van handel in softdrugs op of in de nabijheid van de scholen. De politie heeft het vermoeden, dat soms meerderjarige koeriers de minderjarige scholieren voorzien van de softdrugs.

5 5 Door regelmatig te surveilleren bij de scholen en repressief optreden probeert de politie deze activiteiten te voorkomen. Geen harde politie-informatie is beschikbaar die tot de conclusie leidt, dat er een direct verband is tussen deze activiteiten en bestaande verkooppunten van softdrugs. Vorig jaar is de vrees geuit, dat een voormalig verkooppunt in de Zoutmanstraat nog steeds softdrugs verkoopt aan minderjarige scholieren van een nabijgelegen school voor voortgezet onderwijs. Deze recreatie-inrichting is al formeel gewaarschuwd, opdat bij een eerstvolgende constatering direct bestuursrechtelijk kan worden opgetreden. Inmiddels is bij de Dienst Stadsbeheer een politierapportage ingekomen, waaruit blijkt dat in de recreatie-inrichting minderjarigen zijn aangetroffen die softdrugs gebruikten. Een bestuursrechtelijke maatregel om aan deze situatie een einde te maken is bij vorengenoemde Dienst in voorbereiding. Gelet op het vorenstaande kan geconcludeerd worden, dat de situatie op de scholen verbeterd, noch verslechterd is. Indien uit politie-onderzoek blijkt, dat een relatie aanwezig is tussen de eventuele straathandel bij scholen en de verkoop vanuit bestaande verkooppunten van softdrugs, dan wel vanuit reguliere recreatie-inrichtingen, wordt op de gebruikelijke wijze direct bestuursrechtelijk tegen deze inrichtingen opgetreden. Een actief preventiebeleid verdient naast deze repressieve aanpak nog steeds alle aandacht. V.2. Coffeeshops in de nabijheid van basisscholen Tijdens de vergadering van de commissie ABA van 17 september 1999 en uw commissie op 27 november 2002 zijn raadsvragen gesteld betreffende de mogelijke gevolgen van de invoering van een afstandscriterium ten opzichte van basisscholen. Bij brief van 26 oktober 1999 is de commissie ABA en uw commissie op 4 februari 2003 door mij nader geïnformeerd en kan ik u hier als volgt nader over berichten. In 1999 zijn veertien basisscholen die binnen 300 meter van een coffeeshop zijn gevestigd gevraagd of zij overlast ondervinden van de aanwezigheid van de coffeeshop. Drie directies hebben hierop gereageerd. Eén van deze basisscholen ondervond geen overlast als gevolg van de nabije coffeeshop of het gebruik van en/of de handel in softdrugs. De overige twee schrijven overlast te ondervinden als gevolg van het gebruik van softdrugs door bezoekers van de coffeeshops op de openbare straat direct voor de inrichting. Met name merken zij op dat de aanwezigheid van de coffeeshop gevoelens van onveiligheid teweeg brengt. In het bijzonder ging het hier om de coffeeshops gevestigd in de percelen Brandtstraat 81 en Alberdingk Thijmstraat 165. Van deze laatste is inmiddels de gedoogbeschikking voor de verkoop ingetrokken, vanwege het gegeven dat deze inrichting tevens binnen 500 meter van een jongerencentrum was gevestigd.

6 6 Coffeeshop Flamingo gevestigd in de Brandtstraat 81 bevindt zich in het gezichtsveld van een basisschool en naar aanleiding van aanhoudende klachten over overlast heeft de politie een onderzoek ingesteld. De klachten over geluidshinderlijk gedrag van bezoekers van deze coffeeshop blijken gegrond en eveneens blijkt dat in de directe omgeving van de coffeeshop wordt gehandeld in (hard)drugs, hoewel een directe relatie met de coffeeshop niet is aangetoond. Inmiddels is een bestuursrechtelijk handhavingstraject gestart, waarbij de ondernemer formeel is gewaarschuwd. Naar aanleiding van de bovenstaande situatie is in de voorgaande monitoring de vraag aan de orde geweest of net als bij scholen voor voortgezet onderwijs een afstandscriterium voor coffeeshops ten opzichte van basisscholen moet worden ingevoerd. Deze vraag is tot op heden negatief beantwoord. De redenen hiervoor waren, dat het invoeren van een dergelijk afstandscriterium voor coffeeshops ten opzichte van basisscholen tot gevolg zou hebben dat - op basis van een ruwe schatting - van de huidige 41 coffeeshops nog eens zo n 17 coffeeshops zouden dienen te staken met de verkoop van softdrugs. Als gevolg hiervan werd en wordt nu ook ernstig gevreesd voor het ontstaan van een illegaal circuit. Voorts werd vanwege de zeer jeugdige leeftijd van deze scholieren en de doelgroep van coffeeshops vraagtekens geplaatst bij de juridische houdbaarheid van een dergelijk criterium. Niettemin heb ik u toegezegd dit punt nog een keer nader te zullen overwegen. Dit evenwel vanwege het feit dat de combinatie als zodanig van een coffeeshop in de directe nabijheid van een basisschool in de Brandstraat in de beleving van diverse betrokkenen en ook door mij als niet wenselijk wordt beschouwd. Ik heb daar inmiddels gevolg aan gegeven en ben van oordeel dat de introductie van een lichtere variant op het afstandscriterium precies tegemoet kan komen aan de bezwaren die er bestaan tegen de aanwezigheid van coffeeshop vlakbij een basisschool en niet de hiervoor genoemde bezwaren in zich heeft van het zwaardere afstandscriterium.ten opzichte van scholen voor voortgezet onderwijs. Het niet langer toestaan van een coffeeshop binnen het gezichtsveld van een basisschool, waarvan in de Brandstraat sprake is, voorkomt dat de vele zeer jeugdige scholieren dagelijks direct kunnen worden geconfronteerd met de handel en het gebruik van softdrugs. Voorts - maar daar kan in beginsel ook met het huidige instrumentarium tegen worden opgetreden - vindt er alsdan geen directe confrontatie meer plaats met soms overlastgevend gedrag van komende, gaande en zich aldaar ophoudende bezoekers. Tenslotte wordt ook tegemoet gekomen aan de gevoelens van onveiligheid. Analoog aan de invoering indertijd van het afstandscriterium t.o.v. scholen voor voortgezet onderwijs dient evenwel een overgangstermijn van 2 jaar te worden gehanteerd te rekenen vanaf 1 juli V.4 Softdrugskoeriers Uit de monitorgegevens van de politie blijkt, dat momenteel geen signalen zijn die duiden op een substantiële handel in softdrugs via zogenoemde softdrugskoeriers. Koeriersactiviteiten, per fiets, scooter en auto worden wel door de politie gesignaleerd, maar er is geen sprake van een stijgende lijn of verontrustende ontwikkelingen in vergelijking met voorgaande monitoringen. V.5 Bijzonderheden

7 7 Zoals gesteld in paragraaf III.2. is in deze verslagperiode tegen twee voormalige coffeeshops bestuurlijk opgetreden vanwege de voortzetting van de verkoop van softdrugs. Op dit moment zijn bestuurlijke maatregelen in voorbereiding tegen twee andere voormalige verkooppunten die de verkoop van softdrugs niet hebben gestaakt. De politie heeft (nog) niet kunnen vaststellen en daardoor kunnen concluderen, dat de verkoop van softdrugs vanuit voormalige verkooppunten structureel wordt voortgezet. Aan u is evenwel toegezegd, dat indien een dergelijke situatie in deze verslagperiode toch wordt vastgesteld, overwogen wordt voor deze voormalige verkooppunten, die structureel de Opiumwet blijven overtreden, de sancties zwaarwegender te maken. De politie heeft in de bijeenkomst op 10 februari jl. gesteld, dat zij signalen heeft dat in voormalige verkooppunten de verkoop van softdrugs structureel wordt voortgezet. Indien uit politierapportage blijkt, dat deze situatie zich voordoet, worden deze inrichtingen behandeld als bestaande verkooppunten van sofdtrugs. Dit impliceert, dat conform het handhavingscenario voor bestaande verkooppunten een sluiting van de recreatie-inrichting voor de duur van negen maanden kan worden overwogen. Deze termijn van negen maanden is er namelijk op gericht om het gebruik dan wel de aanwezigheid en/of verkoop van softdrugs in de inrichting te beëindigen en de naamsbekendheid van de inrichting als plaats waar softdrugs aanwezig zijn, dan wel worden gebruikt en/of verkocht teniet te doen. Een voormalig verkooppunt waarvan uit politie-informatie blijkt dat de verkoop van softdrugs zich structureel en ondanks waarschuwingen zich heeft voorgezet, heeft kennelijk zijn naamsbekendheid als coffeeshop niet verloren, met alle negatieve gevolgen voor het woon- en leefklimaat in de directe omgeving. Analoog aan het handhavingsscenario voor bestaande verkooppunten wordt een termijn van negen maanden noodzakelijk geacht om deze naamsbekendheid teniet te doen. Conclusie 1. De conclusie luidt dat vanuit een oogpunt van openbare orde en veiligheid, op grond van de uitkomsten van deze zesde monitoring, met het huidige aantal van 41 coffeeshops nog steeds sprake is van een stabiele en beheersbare situatie. 2. Uit de bovenstaande monitoring blijkt, dat enkele negatieve effecten nog steeds in bepaalde delen van de stad worden gesignaleerd, doch niet in die mate dat zij verontrustend zijn en dwingen tot wijziging van het beleid. Het gebruik op scholen onder jongeren is problematisch en verdient nog steeds alle aandacht. Echter, niet is komen vast te staan dat enige relatie bestaat tussen deze problematiek en de aanwezige bestaande verkooppunten van softdrugs. 3. De toegezegde nadere overweging of net als bij scholen voor voortgezet onderwijs een afstandscriterium voor coffeeshops ten opzichte van basisscholen moet worden ingevoerd leidt tot introductie van het gezichtsveldcriterium. Als variant op het indertijd ingevoerde

8 8 afstandscriterium voor coffeeshops bij scholen voor voortgezet onderwijs vind ik een dergelijke aanvulling op het beleid nodig zodat na verloop van een overgangstermijn van 2 jaar te rekenen vanaf 1 juli 2002 de coffeeshop de verkoop van softdrugs moet beëindigen. 4. De politie signaleert, dat in bepaalde voormalige verkooppunten de verkoop van softdrugs ondanks waarschuwend optreden structureel wordt voorgezet én dat er nog steeds sprake is van een naamsbekendheid als coffeeshop. Voor deze recreatie-inrichtingen worden de bestuursrechtelijke sanctiemaatregelen verzwaard. Conform het huidige handhavingsscenario voor bestaande verkooppunten, heb ik het voornemen om bij voldoende aannemelijk worden van de structurele voortzetting van de verkoop van softdrugs in een voormalig verkooppunt van softdrugs, over te gaan tot een sluiting voor de duur van negen maanden. De burgemeester, W.J. Deetman DSB/Milieu en Vergunningen 12 mei 2003 Lijst bestaande verkooppunten van softdrugs in Den Haag adres naam inrichting

9 9 Bureau Karnebeek: 1. Bilderdijkstraat 8a Meneer Jansen 2. Elandstraat 18 Greenhouse 3. Piet Heinstraat 91 Zilvervloot 4. Trompstraat 210 Dizzy Duck 5. Van Galenstraat 40 De Hut 2 6. Veenkade 46 Van 8 tot Witte de Withstraat 4a No Limit 8. Witte de Withstraat 14 Sympathy 9. Zoutmanstraat 29 Mazzelaar Bureau Jan Hendrikstraat: 10. Fluwelen Burgwal 1c Sky High 11. Gedempte Burgwal 55 Waterworld 12. Gortstraat 6 Sky High Herenstraat 7 De Hut Hooikade 7 The Crow 15. Nieuwstraat 4 The Game 16. Prinsestraat 84 Cremers 17. Spekstraat 6a Jukebox 18. Spui 241 Smokey 19. Wagenstraat 115a Esvet 20. Westeinde 86 Ceylonica 21. Torenstraat 81 London Bureau De Heemstraat 22. Boerenstraat 89a Toys 23. Brandtstraat 81 Flamingo 24. Cillierstraat 1 Simple Minds 25. Fruitweg/Groenteweg Hollywood Bureau Nieuwe Parklaan 26. Havenkade 16 The Box 27. Bosschestraat 63 Blue White

10 10 Bureau Duinstraat 28. Westduinweg 59 Falkie Bureau Laak 29. Calandkade ong. Happy Smile 30. Rijswijkseweg 229 Fly High 31. Wenkebachstraat 78 De Tulp Bureau Escamp 32. De la Reyweg 101 Sticky Fingers Bureau Segbroek 33. Beeklaan 343 Florence 34. Edisonstraat 98 Ceylon 35. Loosduinseweg 741 Seventh Planet 36. Marnixstraat 59 The Point 37. Valkenboslaan 45a Panda 38. Weimarstraat 244 Basra 39. Weimarstraat 328 Theehuis Achterhuis 40. Weimarstraat 378 Mistral 41. Weimarstraat 245 De Boel Totaal aantal verkooppunten monitoring 2001/2002: 41 Totaal aantal verkooppunten monitoring 2002/2003: 41