Ontwerp van een beeldverwerkingsprocedure voor kwantificering en karakterisering van vlokken en draden in actief slibsystemen.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ontwerp van een beeldverwerkingsprocedure voor kwantificering en karakterisering van vlokken en draden in actief slibsystemen."

Transcriptie

1 Ontwerp van een beeldverwerkingsprocedure voor kwantificering en karakterisering van vlokken en draden in actief slibsystemen.

2 Het actief slibsysteem : Influent Aëratie Sedimentatie Effluent Recirculatieslib Spuislib

3 Sedimentatieprobleem : licht slib Microbiële oorzaak : - draden groeien buiten de vlok - vlokken worden open structuren

4 Sedimentatieprobleem : licht slib Gevolgen : - recirculatie- en spuislib bevatten teveel water - verlies van biomassa in het effluent

5 Probleemstelling : Opvolging van de installatie gebeurt door - Bezinkingsparameters : SVI, dsvi, ZSV - Handmatige microscopie - tijdrovend daarom niet dagelijks uitgevoerd - afhankelijk van de operator - niet kwantitatief

6 Beeldanalyse : Een methode om de microbiële evolutie in een actief slibsysteem op te volgen door middel van een geautomatiseerde interpretatie van digitale beelden. Doelstelling op lange termijn : Zuiveringsinstallatie : - deel van een waarschuwings- en controlesysteem Laboratorium : - opvolging van experimenten

7 Doelstelling van het eindwerk : Ontwerp van een programma dat de vlokken en draden isoleert uit een digitaal beeld van actief slib en vervolgens metingen uitvoert op de geïsoleerde objecten. Eisen : - mogelijkheid om meerdere beelden te verwerken - dagelijkse informatie, dus snelle verwerking nodig - correcte herkenning van vlokken en draden - betrouwbare metingen (aantal, lengte, oppervlakte, ) - aanpasbaar aan verschillende microscopen en camera s - robuust d.i. toepasbaar op verschillende slibtypes

8 Voorgaand onderzoek : - Grijspeerdt and Verstraete : correlatie tussen fractale dimensie en equivalente diameter van de vlokken met slibvolume index - Cenens et al. : testen van verschillende segmentatiealgoritmes en mogelijke discriminerende parameters Parallel onderzoek : - da Motta et al. : ontwerp van een programma dat vlokken en draden isoleert uit een helder veld microscoopbeeld

9 Materiaal : - continuwerkende reactor met actief slib op laboschaal - microscopen (Zeiss, Leica, Olympus) - digitale camera - computer voorzien van MATLAB image processing toolbox

10 Kleurenbeeld (rood, groen, blauw)

11 Opbouw van een grijswaardebeeld : =

12 Grijswaardebeeld (rood)

13 Grijswaardebeeld (blauw)

14 Binair beeld : =

15 De drie componenten van het beeldanalyseprogramma : het segmentatie programma het classificatie programma het kwantificatie programma

16 Het segmentatie programma isoleert de vlokken en draden van de achtergrond. De invoer is een kleurenbeeld van de digitale camera : De uitvoer is een binair beeld :

17 Gebruikte technieken : erosie en dilatie Origineel Erosie Dilatie Structuurelement :

18 Gebruikte technieken : opening en sluiting Opening : toepassing van een erosie gevolgd door een dilatie Sluiting : toepassing van een dilatie gevolgd door een erosie Deze operaties kunnen ook op grijswaardebeelden worden toegepast

19 Stap 1 : sluiting Grijswaardebeeld (rood) : Beeld na sluiting :

20 Gebruikte technieken : herschaling 255 Kleinste waarde 0 Grootste waarde

21 Stap 2 : Verschil en herschaling _ Resultaat :

22 Stap 3 : Intermeansalgoritme Frekwentie Intensiteitswaarde Donkere objecten Lichte objecten + achtergrond Threshold: 143

23 Stap 4 : Combinatie van de binaire beelden bekomen uit het rode en blauwe grijswaardebeeld. Rood Blauw + uiteindelijk binair beeld :

24 Vergelijking met bestaande algoritmes :

25 Vergelijking met bestaande algoritmes :

26 Vergelijking met bestaande algoritmes :

27 Het classificatie programma wijst een object toe aan de klasse van de draden, de vlokken of de fragmenten. De invoer is een binair beeld : De uitvoer is een driedimensionaal binair beeld : Rood = draden Groen = vlokken Blauw = fragmenten

28 Gebruikte technieken : selecteren van pixels Geëvalueerde pixels:

29 Gebruikte technieken : gereduceerde gyratiestraal (R g ) van een object. Hoe groter R g, hoe langwerpiger het object. R g is kleiner dan 1,1 R g is groter dan 1,1

30 Binair beeld Grijswaardebeeld Kleiner percentage >V2 Draden > 1.1 Percentage van pixels van een object met een waarde boven een bepaalde grens. Gereduceerde gyratiestraal Gereduceerde gyratiestraal < V2 < 1.1 donker Vlokken Groter percentage Waarde van een pixel in een object groot licht Oppervlakte van een object klein Fragmenten

31 Driedimensionaal binair beeld : Rood = draden Groen = vlokken Blauw = fragmenten

32 Het kwantificatie programma - opmeten van de lengte, breedte, omtrek, oppervlakte en bepaling van het aantal herkende vlokken en draden - berekening van verhoudingen zoals oppervlakte van de draden tot de oppervlakte van de vlokken, het aantal draden tot het aantal vlokken en de lengte van de draden op de oppervlakte van de vlokken - berekening van parameters afgeleid van de metingen zoals gereduceerde gyratiestraal, aspect ratio, rondheid, vormfactor

33 Dimensies van een vlok : Dimensies van een draad : Lengte Door de assen van een ellips met hetzelfde tweede ordemoment te meten Breedte

34 Omtrek en oppervlakte : Horizontaal en verticaal : één lengte-eenheid Diagonaal : 2 ½ lengte-eenheden De oppervlakte is het aantal pixels

35 Representativiteit van een meting : met het 95 % betrouwbaarheidsinterval

36 Koppeling van de lengte van de draden aan de SVI :

37 Evolutie van de rondheidverdeling van de vlokken: Frekwentie :13 aug :16 aug :20 aug :23 aug :27 aug :30 aug : 4 sep ---: 6 sep ---:10 sep Rondheid

38 Het selectie programma : Op basis van de relatieve oppervlakte en het aantal beeldobjecten worden foutief gesegmenteerde beelden automatisch verworpen. Relatieve oppervlakte : oppervlakte van de objecten totale oppervlakte

39 Besluit : - Algemene toepasbaarheid en robuustheid zijn verzekerd door gebruik van parameters. - Meting is betrouwbaar maar niet voor individuele draden. - Analyse van meerdere beelden is mogelijk dankzij het selectiealgoritme. Verder onderzoek is nodig naar het verband tussen parameters bepaald met beeldanalyse en traditionele parameters.

Computer Vision: Hoe Leer ik een Computer Zien?

Computer Vision: Hoe Leer ik een Computer Zien? Computer Vision: Hoe Leer ik een Computer Zien? Michael H.F. Wilkinson Instituut voot Wiskunde en Informatica Rijksuniversiteit Groningen 27 April 2006 Overzicht 1 of 19 Wat is Computer Vision? Wat zijn

Nadere informatie

Tentamen Beeldverwerking TI2716-B Woensdag 28 januari 2015 14.00-17.00

Tentamen Beeldverwerking TI2716-B Woensdag 28 januari 2015 14.00-17.00 Tentamen Beeldverwerking TI2716-B Woensdag 28 januari 2015 14.00-17.00 De 2D Gaussische fimctie e-' = 037 e'^ =0.14 e"'' = 0.082 e-' =0.018 deze toets bestaat uit 4 opgaven en 8 pagina's Opgave 1 en 2

Nadere informatie

Computer Vision: Hoe Leer ik een Computer Zien?

Computer Vision: Hoe Leer ik een Computer Zien? Computer Vision: Hoe Leer ik een Computer Zien? Michael H.F. Wilkinson Instituut voor Wiskunde en Informatica Rijksuniversiteit Groningen Les voor technasium, 5 februari 2008 Informatica aan de RUG Informatica

Nadere informatie

Uitgebreid eindwerkvoorstel Lokaliseren van personen en objecten met behulp van camera s

Uitgebreid eindwerkvoorstel Lokaliseren van personen en objecten met behulp van camera s Uitgebreid eindwerkvoorstel Lokaliseren van personen en objecten met behulp van camera s Sofie De Cooman 21 December 2006 Stagebedrijf: Interne begeleider: Externe begeleider: BarcoView Koen Van De Wiele

Nadere informatie

Beeldverwerking. Beeldverwerking

Beeldverwerking. Beeldverwerking Beeldvererking Beeldverbetering, -beerking en -analyse Johan Baeten Beeldvererking Deel - Beeldvererking Beeldverbetering - Basisbegrippen Voorbeerking Filteren Segmentatie Randdetectie modellering Beeldanalyse

Nadere informatie

Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking. 24 juni 2011, uur

Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking. 24 juni 2011, uur Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking 24 juni 2011, 14.00-17.00 uur 1 Algemeen: Maak opgave 4 op een apart vel, en de overige opgaven op een andere set vellen. Alle vragen tellen even zwaar mee in het

Nadere informatie

Tentamen 8D040/41 - Basis beeldverwerking. 25 juni 2010, uur

Tentamen 8D040/41 - Basis beeldverwerking. 25 juni 2010, uur Tentamen 8D040/41 - Basis beeldverwerking 25 juni 2010, 14.00-17.00 uur 1 Algemeen: Maak opgave 1 op een apart vel, en de overige opgaven op een andere set vellen. Alle vragen tellen even zwaar mee in

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22286 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Nezhinsky, A.E. Title: Pattern recognition in high-throughput zebrafish imaging

Nadere informatie

ICAO Compatible pasfoto s:

ICAO Compatible pasfoto s: ICAO Compatible pasfoto s: Traditionele identiteitsdocumenten worden de laatste jaren vervangen door elektronische. De door de Europese commissie verplichte volgende stap is het eraan toevoegen van biometrische

Nadere informatie

INHOUD. Ten geleide 13. 1 Excel 2007-2010 Basis 15

INHOUD. Ten geleide 13. 1 Excel 2007-2010 Basis 15 INHOUD Ten geleide 13 1 Excel 2007-2010 Basis 15 1.1 Inleiding 15 1.2 Excel 2007-2010 samengevat 15 1.2.1 Configuratie instellen en de werkomgeving aanpassen 15 1.2.1.1 Een knop toevoegen aan de werkbalk

Nadere informatie

3D pixel stretch effect

3D pixel stretch effect http://www.tutorial9.net/photoshop/3d-pixel-stretch-effects/ 3D pixel stretch effect Door het uitrekken, stretchen van één enkele lijn creëer je een heel speciaal digitaal effect. Stap 1 We beginnen er

Nadere informatie

Face detection in color images Verslag. Domien Nowicki 0522689 Bjorn Schobben 0522953

Face detection in color images Verslag. Domien Nowicki 0522689 Bjorn Schobben 0522953 Face detection in color images Verslag Domien Nowicki 0522689 Bjorn Schobben 0522953 Inhoudstabel Inleiding... 3 Gezichtsdetectiealgoritme...3 Gezichtsmasker aanmaken...4 Belichting compensatie... 5 Niet-lineaire

Nadere informatie

ICAO Compatible pasfoto s: Uitdaging: Oplossing:

ICAO Compatible pasfoto s: Uitdaging: Oplossing: ICAO Compatible pasfoto s: Traditionele identiteitsdocumenten worden de laatste jaren vervangen door elektronische. De door de Europese commissie verplichte volgende stap is het eraan toevoegen van biometrische

Nadere informatie

Fractale dimensie. Eline Sommereyns 6wwIi nr.9

Fractale dimensie. Eline Sommereyns 6wwIi nr.9 Fractale dimensie Eline Sommereyns 6wwIi nr.9 Inhoudstabel Inleiding... 3 Gehele dimensie... 4 Begrip dimensie... 4 Lengte, breedte, hoogte... 4 Tijd-ruimte... 4 Fractale dimensie... 5 Fractalen... 5 Wat?...

Nadere informatie

Raamwerk voor Optimale Globale Belichting

Raamwerk voor Optimale Globale Belichting Raamwerk voor Optimale Globale Belichting Lukas Latacz Mathieu De Zutter Departement Computer Graphics K.U.Leuven 18 april 2005 Overzicht 1 Inleiding Situering Probleemstelling Vorig werk 2 Nieuw raamwerk

Nadere informatie

Indelingsverantwoordelijke

Indelingsverantwoordelijke Indelingsverantwoordelijke PIC 2000 Cel Begeleiding Karkasclassificatie Vakgroep Dierlijke Productie Universiteit Gent Proefhoevestraat 10, 9090 Melle 2014 Werking PIC 2000 Inleiding - Het PIC 2000-toestel

Nadere informatie

http://psdtuts.com/tutorials/tutorials-effects/how-to-simulate-fractals-in-photoshop/ Zelf fractals simuleren Ooit deze mooie fractal afbeeldingen gezien? Wij doen het echter met enkel Photoshop. Stap

Nadere informatie

Snelle algoritmen voor Min en Max filters

Snelle algoritmen voor Min en Max filters Snelle algoritmen voor Min en Max filters Michael H.F. Wilkinson Instituut voor Wiskunde en Informatica Rijksuniversiteit Groningen 27 augustus 2007 Morfologie: Dilatie en Erosie 1 of 18 Links beeld X.

Nadere informatie

Introductie Coach 6 videometen. 1 Eerste oefening

Introductie Coach 6 videometen. 1 Eerste oefening Introductie Coach 6 videometen 1 Eerste oefening Open het programma coach6. Het pictogram vind je op het bureaublad van je pc. Je krijgt dan het onderstaande scherm te zien. Verander docent in student.

Nadere informatie

Samenhang in Morfologische Beeldanalyse

Samenhang in Morfologische Beeldanalyse Samenhang in Morfologische Beeldanalyse Michael H. F. Wilkinson Instituut voor Wiskunde en Informatica Rijksuniversiteit Groningen Overzicht Wat is mathematische morfologie? Connected Filters Basis idee

Nadere informatie

Opgave 2. Binaire informatie

Opgave 2. Binaire informatie Opgave 2. Binaire informatie In deze opgave krijgt je programma telkens als invoer een vierkant rooster dat eigenlijk is gevuld met uitsluitend nullen en enen. Van een deel van de cellen is (nog) niet

Nadere informatie

+31 (0) E:

+31 (0) E: USB - Microscoop PCE-MM 200 USB - microscoop voor 'live' presentatie op de computer / 1600 x 1200 pixel resolutie / Microscoop met tot 200x vergroting / meetfunctie op de microscoop De USB-microscoop toont

Nadere informatie

Indelingsverantwoordelijke

Indelingsverantwoordelijke Indelingsverantwoordelijke VCS 2000 Cel Begeleiding Karkasclassificatie Vakgroep Dierlijke Productie Universiteit Gent Proefhoevestraat 10, 9090 Melle 2014 Werking VCS 2000 Inleiding - Het VCS 2000-toestel

Nadere informatie

PAGINATITEL SNELTOETSEN

PAGINATITEL SNELTOETSEN PAGINATITEL SNELTOETSEN STANDAARD SNELTOETSEN MARKERING Lijn L Ctrl + Alt + B Vergrendelen Ctrl + Shift + L Midden uitlijnen Ctrl + Alt + E Opmerking N Links uitlijnen Ctrl + Alt + L Pen O Horizontaal

Nadere informatie

Vraag Antwoord Scores. Het antwoord: 2 (euro) 1. a =

Vraag Antwoord Scores. Het antwoord: 2 (euro) 1. a = Vraag Antwoord Scores Oranje vlaggen 1 maximumscore 2 De prijs per vlag p = 8 150000 25000 1 Het antwoord: 2 (euro) 1 2 maximumscore 3 8 75000 25000 = 5 2 Het aantal vlaggen is 75 000 1 a 5 = 8 25000 1

Nadere informatie

Recognition and Detection of Objects Using Visual and Textual Cues S. Karaoğlu

Recognition and Detection of Objects Using Visual and Textual Cues S. Karaoğlu Recognition and Detection of Objects Using Visual and Textual Cues S. Karaoğlu Samenvatting Met dit proefschrift richten we onze aandacht op object herkenning en detectie voor een beter begrip in afbeeldingen.

Nadere informatie

Oefeningenles beeldverwerking

Oefeningenles beeldverwerking Oefeningenles beeldverwerking Histogram Wat is een histogram hoe kunnen we een histogram opstellen? Welke afbeelding hoort bij welk histogram? Waarom? Een histogram geeft voor elke grijswaarde het aantal

Nadere informatie

Matthias Van Wonterghem, Pieter Vanhulsel Aluminium en hoge snelheid, een mooie toekomst?

Matthias Van Wonterghem, Pieter Vanhulsel Aluminium en hoge snelheid, een mooie toekomst? Matthias Van Wonterghem, Pieter Vanhulsel Aluminium en hoge snelheid, een mooie toekomst? Milieu is een hot topic. En terecht. Het is nu dat er moet gediscussieerd worden om onze huidige levenskwaliteit

Nadere informatie

Wiskunde D-dag Vrijeschool Zutphen VO donderdag 18 februari, 12:30u 16:30u. Aan de gang

Wiskunde D-dag Vrijeschool Zutphen VO donderdag 18 februari, 12:30u 16:30u. Aan de gang Wiskunde D-dag 2016 Vrijeschool Zutphen VO donderdag 18 februari, 12:30u 16:30u Aan de gang Verkenning 1 piano Je moet een zware piano verschuiven door een 1 meter brede gang met een rechte hoek er in.

Nadere informatie

Artificiële Intelligentie, les 9: Visuele perceptie

Artificiële Intelligentie, les 9: Visuele perceptie Artificiële Intelligentie, les 9: Visuele perceptie Borremans Gert Charles Herzeel Van den Broeck Michaël Van Poppel Roel Verborgh David 28 november 2002 1 Inleiding Perceptie is het waarnemen van de staat

Nadere informatie

2 Vergelijkingen van lijnen

2 Vergelijkingen van lijnen 2 Vergelijkingen van lijnen Verkennen Meetkunde Lijnen Inleiding Verkennen Beantwoord de vragen bij Verkennen. Gebruik de applet! Uitleg Meetkunde Lijnen Uitleg Opgave 1 Bestudeer de Uitleg. Laat zien

Nadere informatie

Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking

Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking 6 augustus 2008, 14.00-17.00 uur Vraag 1. (1.5 punten) Gegeven het binaire beeld Components (figuur 1). De componenten in dit beeld moeten automatisch gesegmenteerd

Nadere informatie

Gegevensverwerving en verwerking

Gegevensverwerving en verwerking Gegevensverwerving en verwerking Staalname - aantal stalen/replicaten - grootte staal - apparatuur Experimentele setup Bibliotheek Statistiek - beschrijvend - variantie-analyse - correlatie - regressie

Nadere informatie

Lesbrief GeoGebra. 1. Even kennismaken met GeoGebra (GG)

Lesbrief GeoGebra. 1. Even kennismaken met GeoGebra (GG) Lesbrief GeoGebra Inhoud: 1. Even kennismaken met GeoGebra 2. Meetkunde: 2.1 Punten, lijnen, figuren maken 2.2 Loodlijn, deellijn, middelloodlijn maken 2.3 Probleem M1: De rechte van Euler 2.4 Probleem

Nadere informatie

Zwart-wit en grijstinten

Zwart-wit en grijstinten Zwart-wit en grijstinten 1. Kleur elk vakje dat een stukje lijn bevat zwart. Opdracht 1 is een eenvoudige opdracht vergelijkbaar met wat de computer op het beeldscherm ook doet. Normaal zie je dit niet

Nadere informatie

HANDLEIDING FLEETCALCULATOR WWW.DUTCHLEASE.NL

HANDLEIDING FLEETCALCULATOR WWW.DUTCHLEASE.NL HANDLEIDING FLEETCALCULATOR WWW.DUTCHLEASE.NL Deze handleiding geeft een beschrijving van de mogelijkheden van de webcalculator. De volgorde van de onderwerpen is gelijk aan het proces dat wordt doorlopen

Nadere informatie

1. Inleiding... 3. 2. Instellingen maken... 4. 3. Toestellen plaatsen... 5. 4. Leidingen tekenen... 6

1. Inleiding... 3. 2. Instellingen maken... 4. 3. Toestellen plaatsen... 5. 4. Leidingen tekenen... 6 StabiCAD V Koeling Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Instellingen maken... 4 3. Toestellen plaatsen... 5 4. Leidingen tekenen... 6 4.1. Leidingschaal instellen....................................... 6

Nadere informatie

Het diafragma nader te bekijken als hulpmiddel voor het doseren van licht. Kennis uit te wisselen over het natuurkundig gedrag van (kunst) licht

Het diafragma nader te bekijken als hulpmiddel voor het doseren van licht. Kennis uit te wisselen over het natuurkundig gedrag van (kunst) licht Doelstelling Het diafragma nader te bekijken als hulpmiddel voor het doseren van licht Kennis uit te wisselen over het natuurkundig gedrag van (kunst) licht Toepassen van die kennis in de praktijk Het

Nadere informatie

Taak na blok 1 startles 8

Taak na blok 1 startles 8 Taak na blok startles 8 TAAK Klas: Datum: Klasnummer: Geef de meest passende naam voor elke figuur. Teken de vierhoek. De diagonalen zijn even lang ( cm) en halveren elkaar of snijden elkaar middendoor.

Nadere informatie

Labo spraak- & beeldverwerking. Stijn De Beugher Dries Hulens

Labo spraak- & beeldverwerking. Stijn De Beugher Dries Hulens Labo spraak- & beeldverwerking Stijn De Beugher Dries Hulens Doelstellingen De student kan inschatten wat de hardware- en rekenkrachtconsequenties zijn van de beeld- en spraakverwerkingsalgoritmes De student

Nadere informatie

Inleiding statistiek

Inleiding statistiek Inleiding Statistiek Pagina 1 uit 8 Inleiding statistiek 1. Inleiding In deze oefeningensessie is het de bedoeling jullie vertrouwd te maken met een aantal basisbegrippen van de statistiek, meer bepaald

Nadere informatie

OPTIMALISATIE VAN MPEG-4-WAVELETCODE VOOR DE TRIMEDIAPROCESSOR

OPTIMALISATIE VAN MPEG-4-WAVELETCODE VOOR DE TRIMEDIAPROCESSOR E99/EL/VLSI1 Diepenbeek, 1 juni 1999 OPTIMALISATIE VAN MPEG-4-WAVELETCODE VOOR DE TRIMEDIAPROCESSOR Abstract van het eindwerk van Bert BRANS en Benjamin GOYVAERTS Industrieel Ingenieur Elektriciteit optie

Nadere informatie

SKIW / KNW - Symposium

SKIW / KNW - Symposium SKIW / KNW - Symposium Waterzuivering bij BASF Antwerpen en ervaring met inhibitie van actief slib. Steven Meul 31 mei 2018 1 31.05.2018 SKIW / KNW - Symposium Waterbeheer bij BASF Antwerpen Verschillende

Nadere informatie

Labo 2 Programmeren II

Labo 2 Programmeren II Labo 2 Programmeren II L. Schoofs K. van Assche Gebruik Visual Studio 2005 om een programma te ontwikkelen dat eenvoudige grafieken tekent. Deze opgave heb je vorig academiejaar reeds in Java geïmplementeerd.

Nadere informatie

BIJLAGE 9. Methode(n) voor het testen van de immuniteit van elektrische/elektronische subeenheden voor elektromagnetische straling

BIJLAGE 9. Methode(n) voor het testen van de immuniteit van elektrische/elektronische subeenheden voor elektromagnetische straling BIJLAGE 9 Methode(n) voor het testen van de immuniteit van elektrische/elektronische subeenheden voor elektromagnetische straling 1. ALGEMEEN 1.1. De in deze bijlage beschreven testmethoden zijn van toepassing

Nadere informatie

De fotogrammetrie bij het NGI

De fotogrammetrie bij het NGI De fotogrammetrie bij het NGI 1. Inleiding De fotogrammetrie is de techniek die toelaat metingen te verrichten vanaf foto s (of volgens de ontwikkelingen gedurende de laatste jaren metingen te verrichten

Nadere informatie

JAN Denk aan ALLE letters van FIRES! Geef duidelijke berekeningen. Er zijn 4 opgaven. Totaal 34 punten.

JAN Denk aan ALLE letters van FIRES! Geef duidelijke berekeningen. Er zijn 4 opgaven. Totaal 34 punten. NATUURKUNDE KLAS 4 INHAALPROEFWERK HOOFDSTUK 2 JAN.. 2009 Denk aan ALLE letters van FIRES! Geef duidelijke berekeningen. Er zijn 4 opgaven. Totaal 34 punten. Opgave 1 (3 + 4 pt) De batterij in de hiernaast

Nadere informatie

Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking. 24 juni 2011, 14.00-17.00 uur

Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking. 24 juni 2011, 14.00-17.00 uur Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking 24 juni 2011, 14.00-17.00 uur 1 Algemeen: Maak opgave 4 op een apart vel, en de overige opgaven op een andere set vellen. Alle vragen tellen even zwaar mee in het

Nadere informatie

Uitleg. Welkom bij de Beverwedstrijd 2006. Je krijgt 15 vragen, die je in maximaal 45 minuten moet beantwoorden.

Uitleg. Welkom bij de Beverwedstrijd 2006. Je krijgt 15 vragen, die je in maximaal 45 minuten moet beantwoorden. Uitleg Welkom bij de Beverwedstrijd 2006 Je krijgt 15 vragen, die je in maximaal 45 minuten moet beantwoorden. Je krijgt 5 vragen van niveau A, 5 vragen van niveau B en 5 vragen van niveau C. Wij denken

Nadere informatie

Oefeningen in verband met tweedegraadsvergelijkingen

Oefeningen in verband met tweedegraadsvergelijkingen Oefeningen in verband met tweedegraadsvergelijkingen l. e omtrek van een rechthoek is 8 m en de diagonaal 10 m. Welke afmetingen heeft deze rechthoek?. Bereken x zodat de opp van de rechthoek even groot

Nadere informatie

Wijzigingsvoorstel (RfC) op Aquo-lex Wijzigen diverse definities

Wijzigingsvoorstel (RfC) op Aquo-lex Wijzigen diverse definities Wijzigingsvoorstel (RfC) op Aquo-lex Wijzigen diverse definities Auteur: IDsW> Kenmerk: W 0908-0026> Documentbeheer Wijzigingshistorie Datum Versie Auteur Wijziging 18 aug 2009 0.9 Hinne Reitsma Initieel

Nadere informatie

Foto s verkleinen en Foto s in elkaar over laten lopen

Foto s verkleinen en Foto s in elkaar over laten lopen Foto s verkleinen en Foto s in elkaar over laten lopen Een foto, ergens op uw computer Open een de map van bestanden voor de website, of maak deze eerst aan. Open de te gebruiken foto met het volgende

Nadere informatie

Release notes Release

Release notes Release 1 Release notes Release 2018.5-25-06-2018 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Portfolio... 4 2.1. Materiaalpaspoort op portfolioniveau... 4 3. Gebouw... 5 3.1. Algemeen-tab... 5 3.1.1. Nieuwe verplichte velden

Nadere informatie

Dan mag de afgeleide functie geen (enkelvoudige) nulpunten hebben. Hier is ( ) ( ) = 8+ a. De rico van r is m x

Dan mag de afgeleide functie geen (enkelvoudige) nulpunten hebben. Hier is ( ) ( ) = 8+ a. De rico van r is m x Gegeven is de functie f a a) Voor welke a R heeft f geen etrema? + +, met parameter a R Dan mag de afgeleide functie geen (enkelvoudige) nulpunten hebben Hier is Er zijn dus geen etrema als en slechts

Nadere informatie

Kiemstrategie Artikelbestand

Kiemstrategie Artikelbestand Kiemstrategie Artikelbestand EPLAN Electric P8 / 04-08-08 versie 1 I N H O U D S O P G A V E 1 INLEIDING...1 2 DE VERSCHILLENDE STAPPEN...1 1 Inleiding In EPLAN Electric P8 speelt het artikelbeheer een

Nadere informatie

Hertentamen 8D040 - Basis beeldverwerking

Hertentamen 8D040 - Basis beeldverwerking Hertentamen 8D040 - Basis beeldverwerking 6 augustus 203, 4:00-7:00 Opmerkingen: Maak elke opgave op een apart vel. Antwoord op vraag 4 mag gewoon in het Nederlands. Een gewone rekenmachine is toegestaan.

Nadere informatie

Gebruik van hulpmiddelen.

Gebruik van hulpmiddelen. Gebruik van hulpmiddelen. Een belangrijk onderdeel van de hulpmiddelen is het bepalen van afmetingen welke gebruikt zijn in een tekening en het definiëren van attributen van onderdelen. Eigenschappen tekendeel:

Nadere informatie

+31 (0)900 1200 003 E:

+31 (0)900 1200 003 E: USB-Microscoop PCE-MM 200 USB - microscoop voor 'live' presentatie op de computer / 1600 x 1200 pixel resolutie / Microscoop met tot 200x vergroting / meetfunctie op de microscoop De USB-microscoop toont

Nadere informatie

Oefeningenles beeldverwerking

Oefeningenles beeldverwerking Oefeningenles beeldverwerking Histogram Wat is een histogram hoe kunnen we een histogram opstellen? Welke afbeelding hoort bij welk histogram? Waarom? Een histogram geeft voor elke grijswaarde het aantal

Nadere informatie

SEGMENTATIE VAN TRANSMISSIE TOMOGRAFIE-DATA VOOR KWANTITATIEVE ANALYSE OP BASIS VAN EEN DISCREET GRIJSWAARDENMODEL

SEGMENTATIE VAN TRANSMISSIE TOMOGRAFIE-DATA VOOR KWANTITATIEVE ANALYSE OP BASIS VAN EEN DISCREET GRIJSWAARDENMODEL SEGMENTATIE VAN TRANSMISSIE TOMOGRAFIE-DATA VOOR KWANTITATIEVE ANALYSE OP BASIS VAN EEN DISCREET GRIJSWAARDENMODEL Wim van Aarle Visie Meeting 3 okt 2007 Outline Probleemstelling Doelstelling Beschrijving

Nadere informatie

1 Coördinaten in het vlak

1 Coördinaten in het vlak Coördinaten in het vlak Verkennen Meetkunde Coördinaten in het vlak Inleiding Verkennen Beantwoord de vragen bij Verkennen. (Als je er niet uitkomt, ga je gewoon naar de Uitleg, maar bekijk het probleem

Nadere informatie

Handleiding voor. 1 Openen van het bestand Drukverliezen Voorbeeld van dimensioneren Belgische versie 1. Pag 1

Handleiding voor. 1 Openen van het bestand Drukverliezen Voorbeeld van dimensioneren Belgische versie 1. Pag 1 Handleiding voor Belgische versie 1 1 Openen van het bestand... 2 2 Drukverliezen... 3 3 Voorbeeld van dimensioneren... 5 Pag 1 1 - Openen van het bestand 1.Indien u na het openen van het bestand (dubbelklik

Nadere informatie

1. Algemene meteorologische situatie

1. Algemene meteorologische situatie Koninklijk Meteorologisch Instituut Wetenschappelijke Dienst meteorologische en klimatologische Inlichtingen Ringlaan, 3 B-1180 Brussel Tél.: +32 (0)2 373 0520 Fax : +32 (0)2 373 0528 Vlaamse Overheid

Nadere informatie

Een computerprogramma is opgebouwd uit een aantal instructies die op elkaar volgen en die normaal na elkaar uitgevoerd worden.

Een computerprogramma is opgebouwd uit een aantal instructies die op elkaar volgen en die normaal na elkaar uitgevoerd worden. 2 Programmeren 2.1 Computerprogramma s Een computerprogramma is opgebouwd uit een aantal instructies die op elkaar volgen en die normaal na elkaar uitgevoerd worden. (=sequentie) Niet alle instructies

Nadere informatie

QuikStart Beginnend Gebruiker - Algemeen. De werking van Vabi Elements in een vogelvlucht

QuikStart Beginnend Gebruiker - Algemeen. De werking van Vabi Elements in een vogelvlucht QuikStart Beginnend Gebruiker - Algemeen De werking van Vabi Elements in een vogelvlucht QuickStart Elements Introductie Welkom op de startpagina van Vabi Elements! Start of open een project. Gebruik Project

Nadere informatie

Statistiek voor Natuurkunde Opgavenserie 4: Lineaire regressie

Statistiek voor Natuurkunde Opgavenserie 4: Lineaire regressie Statistiek voor Natuurkunde Opgavenserie 4: Lineaire regressie Inleveren: Uiterlijk 15 februari voor 16.00 in mijn postvakje Afspraken Overleg is toegestaan, maar iedereen levert zijn eigen werk in. Overschrijven

Nadere informatie

More than lung cancer: automated analysis of low-dose screening CT scans

More than lung cancer: automated analysis of low-dose screening CT scans Onno Mets More than lung cancer: automated analysis of low-dose screening CT scans Er zijn sterke aanwijzingen dat de sterfte als gevolg van longkanker zal afnemen wanneer zware rokers gescreend worden

Nadere informatie

Tutorial. Versie 4.3. Grontmij Nederland B.V. Alle rechten voorbehouden

Tutorial. Versie 4.3. Grontmij Nederland B.V. Alle rechten voorbehouden Tutorial Versie 4.3 Grontmij Nederland B.V. Alle rechten voorbehouden Handelsnamen Alle handelsnamen en productnamen die in dit document worden genoemd zijn handelsnamen of geregistreerde handelsnamen

Nadere informatie

OPLOSSINGEN. Wallaroe Vlaamse Wiskunde Olympiade vzw

OPLOSSINGEN. Wallaroe Vlaamse Wiskunde Olympiade vzw OPLOSSINGEN Vlaamse Wiskunde Olympiade vzw Juist antwoord Geen antwoord Fout antwoord Wedstrijdduur Rekentoestel 5 punten 1 punt 0 punten 75 minuten niet toegelaten 1. Correct antwoord: D Wemoeten3keer3jaaroptellenbijdeleeftijdvanWallaroe.12+3+3+3=

Nadere informatie

SIVACON S4 en ALPHA. De standaard in energieverdeling. Veilig, flexibel en betrouwbaar. Answers for infrastructure.

SIVACON S4 en ALPHA. De standaard in energieverdeling. Veilig, flexibel en betrouwbaar. Answers for infrastructure. SIVACON S4 en ALPHA De standaard in energieverdeling Veilig, flexibel en betrouwbaar Answers for infrastructure. Veilig, flexibel en betrouwbaar De Siemens ALPHA-partner De Siemens ALPHA-partner is onze

Nadere informatie

Grafieken maken met Excel

Grafieken maken met Excel Grafieken maken met Excel Mooie plaatjes met Microsoft Excel 4 HAVO en 5 VWO Grafieken maken met Excel. Inleiding. Bij de practica moet je regelmatig een grafiek tekenen. Tot nu toe deed je dat waarschijnlijk

Nadere informatie

Bloemdetectie aardbeiplanten voor plaatsspecifiek spuiten tegen Botrytis

Bloemdetectie aardbeiplanten voor plaatsspecifiek spuiten tegen Botrytis Bloemdetectie aardbeiplanten voor plaatsspecifiek spuiten tegen Botrytis Ard Nieuwenhuizen Nota 662 Bloemdetectie aardbeiplanten voor plaatsspecifiek spuiten tegen Botrytis Ard Nieuwenhuizen Plant Research

Nadere informatie

Oppervlakte. Esther van Meurs. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/97739

Oppervlakte. Esther van Meurs. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/97739 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Esther van Meurs 07 maart 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/97739 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

KRACHT VAN LUCHTFOTOS

KRACHT VAN LUCHTFOTOS KRACHT VAN LUCHTFOTOS (Satellietfoto s) WAT KAN JE ER MEE???? TOEPASSINGEN I. Zoekt u soms de verschillen van twee luchtfoto s II. Waar kan ik in een stad zonnepanelen op daken plaatsen en waar staan zij

Nadere informatie

Niveaudetectie van gevulde wijnflessen

Niveaudetectie van gevulde wijnflessen Namen: Stijn Boutsen & Leendert Wilms Schooljaar: 2014 2015 Richting: MA EA-ICT Datum: 1 juni 2015 Niveaudetectie van gevulde wijnflessen 1 Algemene inleiding Voor het vak innovatie in de sensortechnologie

Nadere informatie

Constant volumeregelaars

Constant volumeregelaars Constant volumeregelaars IVC ronde of rechthoekige CAV-regelaars Exacte regeling Rond of rechthoekig Onderhoudsvrij Luchtdichte aansluiting op het kanaal Luchtappendages ICV-C-H, ICV-P-H Constant volumeregelaars

Nadere informatie

Stap 2 - De correcte breedtemaat op meten

Stap 2 - De correcte breedtemaat op meten Inmeet handleiding voor Rolluiken en Screens Deze handleiding helpt u stapsgewijs door het meetproces met welke u rekening dient te houden voordat u gaat bestellen. Stap 1 - Plaatsing van een rolluik Voor

Nadere informatie

CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES

CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES LICHTSLUIS BT63i MET GATENWIEL GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De Lichtsluis BT63i is een traditionele lichtsluis, bestaand uit

Nadere informatie

CLUBAVOND 2 MAART 2010 Photoshop Elements 7 tips

CLUBAVOND 2 MAART 2010 Photoshop Elements 7 tips CLUBAVOND 2 MAART 2010 Photoshop Elements 7 tips RECHTE HORIZON Het is een simpel kunstje om foto met een scheve horizon recht te zetten. Selecteer het gereedschap RECHTTREKKEN links in de gereedschapsbalk.

Nadere informatie

Startgids 061 Nieuw product aanmaken en wijzigen

Startgids 061 Nieuw product aanmaken en wijzigen Startgids 061 Nieuw product aanmaken en wijzigen In deze startgids wordt uitleg gegeven hoe u nieuwe producten kunt aanmaken en wijzigen in de Safe Concept webapplicatie. Inhoud Een nieuw product aanmaken

Nadere informatie

De bouwstenen van het programmeren 1

De bouwstenen van het programmeren 1 De bouwstenen van het programmeren 1 I DE BOUWSTENEN VAN HET PROGRAMMEREN. Een programma is een beschrijving van acties (operaties, opdrachten) die moeten uitgevoerd worden. Deze acties spelen in op bepaalde

Nadere informatie

PLANON CONDITION ASSESSOR VOOR ADVIESBUREAUS. Vergroot de kwaliteit van uw NEN 2767 of RgdBOEI inspecties en verbeter uw projectrendement

PLANON CONDITION ASSESSOR VOOR ADVIESBUREAUS. Vergroot de kwaliteit van uw NEN 2767 of RgdBOEI inspecties en verbeter uw projectrendement PLANON CONDITION ASSESSOR VOOR ADVIESBUREAUS Vergroot de kwaliteit van uw NEN 2767 of RgdBOEI inspecties en verbeter uw projectrendement De Planon Condition Assessor bevat onder andere: De volledige NEN

Nadere informatie

Jijbent.nl: spelregels Mijnenveger. Michael A. Coan Copyright Coan.net

Jijbent.nl: spelregels Mijnenveger. Michael A. Coan Copyright Coan.net Jijbent.nl: spelregels Mijnenveger Michael A. Coan Copyright Coan.net Inhoud Spelregels Mijnenveger...1 Inleiding en doel van het spel...1 Het spelverloop...2 Einde van het spel...2 Quick reference...3

Nadere informatie

Geschreven door: irobot

Geschreven door: irobot Hoe je post-proces Pictures Bewerk foto's om ze te gebruiken in je gidsen te maken. Geschreven door: irobot INTRODUCTIE Foto's komen zelden perfect en zal een aantal bewerken nodig is om ze te gebruiken

Nadere informatie

INHOUD. Ten geleide 13. 1 De computer van dichtbij bekeken 15

INHOUD. Ten geleide 13. 1 De computer van dichtbij bekeken 15 INHOUD Ten geleide 13 1 De computer van dichtbij bekeken 15 1.1 Inleiding 15 1.2 Hardware en software 15 1.3 Soorten computers 16 1.3.1 Desktop PC 16 1.3.2 Laptop of notebook 16 1.3.3 Handcomputer of palm

Nadere informatie

PS-Les14-Eenvoudige animatie

PS-Les14-Eenvoudige animatie In deze les gaan we werken naar dit voorbeeld. In deze les gaan we kennis maken met het onderdeel animatie van Photoshop. We gaan een leuk flikkerende neonreclame maken. Het echte resultaat kan je enkel

Nadere informatie

Extra A Verkleinen van afbeeldingen

Extra A Verkleinen van afbeeldingen Extra A Verkleinen van afbeeldingen Voor websites bruikbare afbeeldingen variëren meestal van 10 kb tot 80 kb. Foto s gemaakt met een digitale camera zijn vaak 40x zo groot. Het is handig om deze eerst

Nadere informatie

Endotoxinenblootstelling bij werknemers van rioolwaterzuiveringsinstallaties

Endotoxinenblootstelling bij werknemers van rioolwaterzuiveringsinstallaties Endotoxinenblootstelling bij werknemers van rioolwaterzuiveringsinstallaties Suzanne Spaan Lidwien Smit Maaike Visser Huib Arts (ArboProfit) Inge Wouters Dick Heederik Institute for Risk Assessment Sciences

Nadere informatie

KENMERKENDE CIJFERS EN BENADERINGSREGELS

KENMERKENDE CIJFERS EN BENADERINGSREGELS Correctiesleutel 2.06-2.07 KENMERKENDE CIJFERS EN BENADERINGSREGELS 1 Geef telkens telkens het kenmerkend deel, het aantal kenmerkende cijfers en de meetnauwkeurigheid. [De volgorde van opgaven en oplossingen

Nadere informatie

Beoordelen kleurfilters

Beoordelen kleurfilters Beoordelen kleurfilters Gebruik van Microsoft Photo Editor voor het beoordelen van kleurfilters. Inhoudsopgave: Hoofdstuk 1. Inleiding. 3 1.1. Algemeen. 3 Hoofdstuk 2. Aanpassen intensiteitwaarden primaire

Nadere informatie

Deel 7: PowerPoint. Presentaties gemakkelijker maken

Deel 7: PowerPoint. Presentaties gemakkelijker maken Deel 7: PowerPoint Presentaties gemakkelijker maken De mogelijkheden van PowerPoint als ondersteunend middel voor een gedifferentieerde begeleiding van leerlingen met beperkingen. CNO Universiteit Antwerpen

Nadere informatie

HOGE G VERSNELLINGSMETER BT11i

HOGE G VERSNELLINGSMETER BT11i HOGE G VERSNELLINGSMETER BT11i GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRE FOR MICROCOMPUTER APPLICATIONS http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De hoge g Versnellingsmeter BT11i van CMA meet versnelling in het

Nadere informatie

Les 18 Slimme Objecten.

Les 18 Slimme Objecten. deel 2 lesje E18 slimme objecten Les 18 Slimme Objecten. In deze les gaan we werken naar dit voorbeeld. Slimme objecten in elements is heel wat anders dan in de cs reeks waarvoor dit lesje geschreven is.

Nadere informatie

Autonoom vinden van een object met een quadcopter

Autonoom vinden van een object met een quadcopter Universiteit van Amsterdam Autonoom vinden van een object met een quadcopter Sebastiaan Joustra (10516999) Joeri Bes (10358234) Joeri Sleegers (10631186) Bram Smit (10666656) 27 juni 2014 1 Abstract Dit

Nadere informatie

HTS Report. d2-r. Aandachts- en concentratietest. David-Jan Punt ID 255-4 Datum 10.11.2015. Standaard. Hogrefe Uitgevers BV, Amsterdam

HTS Report. d2-r. Aandachts- en concentratietest. David-Jan Punt ID 255-4 Datum 10.11.2015. Standaard. Hogrefe Uitgevers BV, Amsterdam d2-r Aandachts- en concentratietest HTS Report ID 255-4 Datum 10.11.2015 Standaard d2-r Inleiding 2 / 14 INLEIDING De d2-r is een instrument voor het meten van de visuele selectieve aandacht, snelheid

Nadere informatie

Oefeningen in verband met tweedegraadsvergelijkingen

Oefeningen in verband met tweedegraadsvergelijkingen Oefeningen in verband met tweedegraadsvergelijkingen l. e omtrek van een rechthoek is 8 m en de diagonaal 10 m. Welke afmetingen heeft deze rechthoek?. Bereken x zodat de opp van de rechthoek even groot

Nadere informatie

WM EIS 60. Brandwerende bekleding van ronde luchtkanalen

WM EIS 60. Brandwerende bekleding van ronde luchtkanalen WM EIS 60 Brandwerende bekleding van ronde luchtkanalen 2 Inhoud Efficiënt brandwerend isoleren van ronde luchtkanalen Conlit WM EIS 60 gaasdeken, de brandveilige oplossing 4 Lijst met componenten 5 Toepassingsvoorbeelden

Nadere informatie

SENSOR op stof en vlekken controleren

SENSOR op stof en vlekken controleren SENSOR op stof en vlekken controleren Camera: Jpeg. Om sneller te kunnen kijken op de computer. ISO op 100. Brandpuntsafstand 50 mm of meer. Scherpinstelling op handmatig (MF). a. Effen wit vel: Scherpstelling

Nadere informatie

PSE- Luchtballonnen uit boek Luchtballonnen uit boek

PSE- Luchtballonnen uit boek Luchtballonnen uit boek Luchtballonnen uit boek Benodigdheden: meisje Luchtballonnen Lucht boomstam https://drive.google.com/drive/u/0/folders/10yenuw4gak1efknvncglq1g2ztnp7bn_ 1. Zet het Achtergrondkleur op #bab7b7 2. Open een

Nadere informatie