Aan de Stadsmuur Postbus 531, 8000 AM Zwole H E T O V E R S T I C H T. Gemeente»oi» Nutnmer: \ \

Transcriptie

1 H E T O V E R S T I C H T Aan de Stadsmuur Postbus 531, 8000 AM Zwole e Gemeente»oi» Het College van Burgemeester van de gemeente Borne Postbus AE BORNE Zwolle, 18 juli 2011 en Wethouders Nutnmer: \ \ Ingekomen. Routing: Kopie: 1 9 JUL 2011 Betreft: jaarverslag 2010 Geacht college, Namens de welstandscommissie Stedenband bied ik u een afschrift aan van het verslag over 2010 dat wij toezonden aan uw gemeenteraad. U leest in dit verslag over de ontwikkelingen, projecten en aanvragen die dit jaar in uw gemeente speelden. Het is een goede gewoonte dat in het jaarverslag naast concluderende opmerkingen ook aanbevelingen worden gedaan voor verbeteringen. Verbeteringen van procedures en aanpak die uiteindelijk leiden tot een betere ruimtelijke kwaliteit. Op 1 oktober 2010 ging de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO) van start. In het jaarverslag reflecteren we op de gevolgen van de wet in relatie tot ambities op het gebied van ruimtelijke kwaliteit. Wij hopen dat dit jaarverslag u niet alleen informeert over ontwikkelingen in 2010 maar u ook betrekt bij al die projecten die dit en komende jaren op stapei staan. Uiteraard zijn wij graag bereid nadere toelichting te geven op dit jaarverslag. Hoogachtend, drs. ing. D.H. Baalman, directeur Namens deze, ir. A. Buijs, teamleider Genootschap tot bevordering en instandhouding van het landelijk en stedelijk schoon T (038) F (038) E mail@oversticht.nl W

2 Mm. Mk I JAARVERSLAG 2010 WELSTANDSCOMMISSIE o r n e H E T O V E R S T I C H T

3 1. Aan de commissie voorgelegde ontwikkelingen in Tuinstad projectontwikkeling Tuinstad vrije kavels, particuliere bouw Garage woning Te Kiefte Ervaringen met het huidige welstandsbeleid Acht kavels Rotij Adviesaanvragen in cijfers Detering en de nering 13 Bijlagen A Benoemingsprocedure welstandscommissie 15 B Samenstelling van de welstandscommissie 15 C Beoordelingskader 15 D Werkwijze van de welstandscommissie 16 E Verslag overleg wethouder

4 Metgenoegen bied iku hierbij het jaarverslag 2010 van de welstandscommissie Borne en Bornsche Maten aan. In dit jaarverslag geven we aandacht aan het bestaande welstandsbeleid en de resultaten van het begeleiden van bouwplannen. Het komt steeds meer voor, dat de maatschappelijk gewenste ontwikkelingen sneller gaan dan dat het nieuwe welstandsbeleid of een beeidkwaliteitplan door de raad vastgesteld kan worden. De welstandscommissie adviseert het college dan ook steeds meer om een kwalitatief goed plan, dat in de toekomstige stedenbouwkundige ontwikkelingen past, goed te keuren, ondanks dat het plan niet geheel past in het welstandsbeleid. Enkele bouwplannen metdergelijke hoge resultaten worden in dit versiag genoemd. Maar ook de mindere resultaten komen aan bod. De welstandszittingen van de gemeenten Almelo, Borne, Enschede en Hengelo worden vanaf begin 2010 gezamenlijk gehouden. Hierdoor is een effkiencyslag behaald. De zittingen worden afwisselend in een van de vier deelnemende gemeenten gehouden. Het overleg van de commissie geschiedt steeds in volledige openbaarheid en heeft, indien Borne de gastheer is, plaats in het gemeentehuis. De welstandscommissie voor de Bornsche Maten heeft een sterk begeleidende taak. In intensief overleg met de gebiedsontwikkelaars, de stedenbouwkundige en de commissieleden wordt de ontwikkeling ook in deze tijd van verminderde bouwstromen strak gestuurd waarbij de kwaliteit voorop blijft staan. Immers, er wordt een gebouwde omgeving gerealiseerd, welke ook na 50 jaar nog aantrekkelijk moet zijn. Doch ook worden hier de bouwplannen in goed overleg regelmatig aangepast aan de nieuwe maatschappelijke wensen. De welstandscommissies zijn openbaar. Van deze openbaarheid wordt nog steeds (helaas) weinig gebruik gemaakt. De voorzitter van de welstandscommissie Borne, ir. V.W. Piscaer.

5 Voorafgaand aan de komende paragrafen, wil de commissie hier graag een aantal aanbevelingen op voorhand onder de aandacht brengen: Organisatie De gemeente Borne beschikt als organisatie niet over een eigen stedenbouwkundige. De commissie heeft al een aantal malen gemerkt dat dit gebrek van sterke invloed is op de kwaliteit van diverse ruimtelijke ontwikkelingen in Borne. Ontwikkelpartijen komen zelf met een opzet en laten de gemeente zich hieraan committeren door hierop afgestemde beleidsstukken. De commissie pleit voor een meer pro-actieve houding binnen de gemeente op basis van een eigen ruimtelijke visie. Het Oversticht kan gemeentes de diensten van een regiostedenbouwkundig adviseur aanbieden. De secretaris van de welstandscommissie beschikt over nadere informatie over deze vorm van dienstverlening. Openbaarheid Het is de wens van de welstandscommissie om zich meer op het publiek te richten. De locatie voor de commissievergadering in de vergaderzaal op de tweede verdieping achter in het stadhuis vormt daarvoor niet de optimale basis. Daarbij moet gezegd worden dat de publieke belangstelling over het algemeen gering is. Welstandsbeleid De nota van de gemeente Borne zou bij een evaluatieronde een verbeteringsslag moeten krijgen. In de praktijk blijkt nog vaak dat het instrument te veel uit abstracte termen is opgebouwd en te vaak komen criteria voor die niet concreet aangeven wat wel of niet toelaatbaar is. De gemeente mist hierbij de kans om onbedoelde bouwwerken door niet toereikend beleid te voorkomen voor de toekomst. Het Oversticht heeft de gemeente aangeboden om het welstandsbeleid 'Waboproof'te maken. Met het verdwijnen van de lichte bouwaanvragen hebben de sneltoetscriteria geen status meer en is een hiaat ontstaan in het huidige beleid voor veel voorkomende bouwwerken. Planinname en spreekuur Het spreekuur van de welstandscommissie werd in 2010 weer frequent bezocht, mede door de pro-actieve houding van de betrokken ambtenaren van de afdeling vergunningen. In veel gevallen betreft het hier namelijk aanvragers die door de gemeente worden geadviseerd vroegtijdig een eerste voorlopige beoordeling door welstand te vragen. De procesgang wordt daarmee versoepeld, de kwaliteit van de plannen verbeterd en de aanvrager veelal behoed voor teleurstellingen. De aanwezigheid van een ambtenaar bij het spreekuur is nuttig: de ambtenaar kan tijdens het spreekuur, indien nodig, het bestemmingsplan in het welstandsadvies betrekken en de aanvrager kan zich ervan verzekeren dat de ambtenaar correct is gei'nformeerd. De commissie zou graag om dezelfde redenen de betrokkenheid van de ambtenaren bij de behandeling in de commissievergaderingen vergroot zien. r> O 3 n_ c to <T>* n> < mmmm* 3 n> 3

6 1. Aan de commissie voorgelegde ontwikkelingen in is een rustig jaar geweest. Grote planontwikkelingen kwamen niet veel voor en ook het aantal kleinere aanvragen (relatief eenvoudige plannen voor aan- en uitbouwen, dakkapellen en schuren in het landelijk gebied) was beduidend geringer dan de voorgaande jaren. De financiele crisis heeft duidelijk zijn sporen nagelaten. Toch was 2010 geen saai welstandsjaar. Naast een aantal hieronder te bespreken ruimtelijke plannen waren er diverse ontwikkelingen gaande waar de welstandscommissie een rol speelde in de voorfase. 1.1 Tuinstad projectontwikkeling De welstandscommissie voor Bornsche Maten heeft het karakter van een begeleidende commissie. Dat betekent dat de aanvragers, in dit geval projectontwikkelaars, vanaf de eerste schetsen in meerdere stappen langs de welstandscommissie komen. Dit beeld past bij een ontwikkelgebied met een globaal beeidkwaliteitplan. In het beeidkwaliteitplan is veel aandacht besteed aan sfeerbeelden en het verwoorden van de ambitie voor het plangebied. De concrete kaders waaraan de commissie moettoetsen zijn globaler van karakter en laten veei ruimte voor de ontwikkelaars. In 2010 zijn er weer verschillende plannen bij gekomen. De welstandscommissie heeft de ontwikkelpartijen tot op detailniveau scherp kunnen houden op de te leveren kwaliteit en heeft gewezen op de voortrekkersrol die zij hebben voor de particuliere bouwers in de wijk. Het tuinstedelijke karakter is sterk afhankelijk van de zorgvuldigheid in de details. De commissievergaderingen hebben hierin hun effect gehad. De commissie is verheugd over het commitment van de betrokken ontwikkelaars om plannen met kwaliteit te genereren. Kwaliteit verkoopt, zo is gebleken.

7 1.2 Tuinstad vrije kavels, particuliere bouw Het globale karakter van het beeidkwaliteitplan voor Tuinstad maakt het lastig om voor de particuliere kavels tot een eenduidige kwaliteit te komen. De referenties bieden handvatten om aan de particuliere aanvrager over te brengen aan welk sfeerbeeld het woonhuis moet voldoen. Vervolgens blijkt het voor veel ontwerpers dan toch nog moeilijk om een passend ontwerp te maken. De secretaris merkt dan ook dat in het begeleiden van plannen (dan al vaak een definitieve vergunningsaanvraag!) veel energie gaat zitten. De ruimte om kwaliteit te behalen is dan sterk afhankelijk van de affiniteit van de aanvragers met het tuinstedelijke karakter van de wijk. Extra moeilijk wordt het als vervolgens de woning niet volgens de vergunningstekening wordt uitgevoerd. Gelukkig is dit slechts een vervelende uitzondering op de regel. Het gevolg van zwakkere ontwerpen in de wijk is dat andere aanvragers hiernaar verwijzen als het gesprek over ambitie gaat. Dat is jammer. Positief is dat er inmiddels ook veel goede voorbeelden van tuinstedelijke woningen zijn aangevraagd en gerealiseerd waardoor men zich toch meer en meer bewust wordt van de meerwaarde van een wijk met een sterk eigen karakter. De secretaris merkt steeds meer dat de aanvragers met hun woning deel willen uitmaken van die karakteristieke wijk. 1.3 Garage woning Te Kiefte De gemeente Borne beschikt als organisatie niet over een eigen stedenbouwkundige. Zo heeft het kunnen gebeuren dat naast garagebedrijf Tinselboer aan de Bekenhorst een nieuwbouwplan werd voorgelegd aan de secretaris van de welstandscommissie, terwijl op stedenbouwkundig niveau nog niet was onderzocht wat de ontwikkelingsmogelijkheden zouden moeten zijn die opgenomen moesten worden in het bestemmingsplan. De secretaris heeft de taak op zich genomen om in het kader van het welstandsspreekuur een aantal stedenbouwkundige randvoorwaarden te formuleren ter advisering van de gemeente. Uiteraard kan de secretaris dit maatwerk van tijd tot tijd leveren, maar voor complexere plannen is aandachtige inbreng van een stedenbouwkundig ontwerper onontbeerlijk.

8 2. Ervaringen met het huidige welstandsbeleid Door plannen achteraan in de procedure van de vergunningsaanvraag voor te leggen aan de welstandscommissie kunnen veel plannen voor zover deze er niet al prima uitzien (op de meerderheid van de plannen is bij eerste toetsing een positief welstandsadvies afgegeven) nog worden bijgestuurd op kwaliteit. Toch kan de welstandscommissie veel effectiever werken in het voortraject van een planontwikkeling. Als ambities vooraf bespreekbaar zijn en vooraf richting kan worden gegeven aan goede ontwerpoplossingen om die ambitie te bereiken, kunnen ontwikkelpartijen of burgers daar gemakkelijker op inspelen. Dit leidt altijd tot meer tevredenheid over het eindresultaat (met name ook bij de aanvrager zelf!). Doordat de secretaris van de welstandscommissie tevens als ruimtelijk adviseur voor de gemeente optreedt, kan aan verschillende vormen van voorkantsturing invulling worden gegeven. Hieronder volgt hiervan een aantal voorbeelden. 2.1 Acht kavels Rotij In 2010 deed zich iets voor dat geheel onvoorzien was. In de eerste fase van Bornsche Maten is in een deelgebied dat bedoeld was om in een sterke ruimtelijke samenhang te worden ontwikkeld een achttal kavels vrij gegeven voor particuliere verkoop. Tijdens een van de tweewekelijkse spreekuren van de secretaris kwamen onaangekondigd meerdere potentiele kopers van de betreffende kavels langs om onafhankelijk van elkaar hun eerste ideeen voor te leggen aan de welstandscommissie. De consequentie was dat deze mensen in eerste instantie weinig kon worden medegedeeld, omdat tijdens dat spreekuur nog niet duidelijk was volgens welke spelregels de eenheid bewaard kon worden in dat totale deelgebied. Aanvankelijk heeft de secretaris naar aanleiding van het spreekuur contact gezocht met de verkopende partij Roosdom Tijhuis om te vernemen welke verkoopvoorwaarden aan deze gegadigden waren meegegeven. Het bleek dat ten aanzien van de vormgeving geen randvoorwaarden bestonden, anders dan de sterke ruimtelijke samenhang die in het beeldkwaliteitplan geeist is. De kavels verkochten door hun unieke ligging enorm goed en al gauw bestonden er acht zeer uiteenlopende ontwerpen van woningen. Vervolgens heeft een spoedoverleg plaats gevonden tussen de secretaris en het ontwerpteam Bornsche Maten om het ontstane probleem te verkennen. Hieruit is gebleken dat er de noodzaak bestond om, op basis van de reeds in projectontwikkeling gebouwde woningen en de eis met betrekking tot de ruimtelijke samenhang, een vertaalslag te maken naar concrete criteria waaraan iedereen zou moeten voldoen. Op dringend advies van de secretaris is in overleg met de projectleider van de Bornsche Maten en Roosdom Tijhuis besloten om een informatieavond te organiseren voor de kopers van de kavels. Op deze avond werd verduidelijkt welke regels aan de bebouwing gesteld zouden worden en waarom. In eerste instantie leken de kopers (begrijpelijk) erg negatief te reageren op de nieuwe regels. Verder in het proces is toch duidelijk gebleken dat de verschillende kopers voldoende uit de voeten konden met de regels om hun eigen woonwensen en identiteit te behouden zonder dat dit ten koste ging van de beoogde samenhang in de straat. Een samenhang die over het algemeen toch sterk door de bewoners wordt gewaardeerd. De eerste woningen zijn inmiddels vergund en in uitvoering.

9 3. Adviesaanvragen in cijfers Van hettotaal aantal plannen (254) in 2010 werden 214 aanvragen voorzien van een positief advies. 31 aanvragen voldeden naar het oordeel van de commissie niet aan de criteria van de gemeentelijke welstandsnota. Het overige deel bestaat uit aanvragen die op 1 januari 2011 nog in behandeling of aangehouden zijn. In 2010 kwam de commissie Stedenband 26 keer bijeen. Zij behandelde tijdens deze commissievergaderingen 3 plannen uit de gemeente Borne. Op het spreekuur kwamen 63 bezoekers.

10 4. De tering en de nering Paradoxale tijden zijn het en 2010 was een jaar waarin dat duidelijker werd dan ooit. De gemeenten staan voor de taak de ambtelijke organisatie af te slanken, terwijl de aanzwellende roep van burgers om kwaliteit en medeverantwoordelijkheid, vraagt om een invulling met beleid. Wij hebben ons als commissie het afgelopen jaar meer dan ooit beziggehouden met de uitermate complexe regelgeving van het omgevingsrecht, paradoxaal genoeg als gevolg van de wens om te dereguleren. Met de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO), die op 1 oktober 2010 van kracht werd, is het aantal afzonderlijke vergunningen sterk afgenomen. Maar de regels - vooral de regels voor vergunningvrij bouwen - zijn dermate complex, dat zelfs de experts in verhitte internetdiscussies steeds nieuwe mazen en feilen ontdekken. Die discussie is ook niet verwonderlijk. Regels zijn nooit een doel op zich geweest. Ze zijn er gekomen omdat, op basis van een analyse van bestaande waarden, ambities geformuleerd zijn met betrekking tot de omgevingskwaliteit. Het instrumentarium is gebouwd om die ambities te kunnen realiseren. Een ordentelijke overheid stelt eerst vast welke waarden aanwezig zijn, hoe zij met die waarden om wil gaan (ambitie) en tenslotte richt zij het beleid en het instrumentarium in om die ambities vorm te kunnen geven. Wie gaat morrelen aan beleid en instrumentarium, wie regels afschaft en kosten reduceert, moet beseffen dat de onderliggende waarden nog steeds bestaan en dat het gemorrel dus onvermijdelijk consequenties heeft voor de ambities. Houd je vast aan je ambities, terwijl je de regels vermindert, dan krijg je paradoxale, contraproductieve en uiteindelijk peperdure maatregelen, waar burgers en ondernemers weinig mee opschieten. Een voorbeeld. Op rijksniveau zijn tal van beleidsambities geformuleerd met betrekking tot de kwaliteit van het open landschap. Er zijn Nationale Landschappen aangewezen, de rijksnota Ruimte schenkt veel aandacht aan het belang van groene openheid rond en tussen de steden en de regering subsidieert (inter-)gemeentelijke Landschapsontwikkelingsplannen. Daar bovenop kwam het programma Mooi Nederland, waarmee het vorige kabinet de verrommeling van het landschap te lijf ging. Niet alleen mooie woorden, maar ook boter bij de vis: er kwam bijvoorbeeld geld voor het saneren van verspreid liggende kassen. In tien voorbeeldprojecten werd flink gei'nvesteerd; waar de ruimte-voor-ruimteregeling niet voldoende bleek (en vaak was dat het geval), werd wat extra geld bijgeplust. Tegeiijkertijd echter golden per 1 oktober 2010 nieuwe regels. Mogelijkheden om bouwwerken zonder een vergunning op te richten, zijn aanzienlijk uitgebreid. Nu kunnen overal in het open buitengebied kassen bij agrarische bedrijven worden gebouwd. Zonder enige discussie, zonder eisen aan de vormgeving, lichtuitstraling of aan de plaatsing op het erf. Daarmee wordt de kassensanering uit het programma Mooi Nederland tot onbegrijpelijk beleid. Het is een voorbeeld uit vele, dat aantoont dat het onverstandig is om te morrelen aan beleidsregels en uitvoeringsinstrumenten, terwijl ambities in het beschermen van wat waardevol is, fier overeind gehouden worden. De adviessector voor ruimtelijke kwaliteit heeft zich de afgelopen jaren verzet tegen de uitbreiding van het vergunningvrije bouwen en het schrappen van de welstandstoets op alle Nederlandse achter- en zijerven. Dat gebeurde niet uit bezorgdheid om het lot van welstandscommissies, maar omdat er met een rijks-pennestreek een streep gezet wordt door de gemeentelijke autonome opdracht om, waar dat nodig wordt geacht, zorgvuldige eisen te stellen aan de bouw- en beeld kwaliteit van de publieke ruimte. Het verzet was niet geheel zonder succes, want het is dankzij de inbreng van deze deskundigen dat de Tweede Kamer op het nippertje voorkwam dat naast de welstandseisen ook nog eens de bestemmingsplannen op de achter- en zijerven werden geschrapt. Daardoor kunnen gemeenten, zij het moeizaam en beperkt, nog steeds kwalitatieve randvoorwaarden opstellen voor vergunningvrije bouwwerken, in het belang van de ruimtelijke kwaliteit van het publieke domein. Als vervolg op die inbreng werd in 2010 een handreiking ('Vergunningvrij bouwen en ruimtelijke kwaliteit') gepubliceerd over het gebruik van het bestemmingsplan en het beleid voor welstand en cultuurhistorie bij het bereiken van ruimtelijke kwaliteit. 13

11 De dereguleringswens, de economische crisis en de politieke wens om te bezuinigen, komen in de welstandssector hard aan, laten we daar geen doekjes om winden. Toch is het slechts een kleine minderheid die meent dat zorg voor de ruimtelijke kwaliteit onder dit ongunstige gesternte geen prioriteit meer is. De maatschappelijke omstandigheden dwingen het beleid voor welstand tot een herorientatie. En gelukkig maar, want een nieuwe hervorming van de weistandsadvisering kan alleen maar leiden tot verdere vermaatschappelijking en vergroting van het draagvlak. Alle gemeenten eisen maatwerk van hun commissies, ze willen dat er efficient, goedkoop en professioneel geadviseerd wordten dat er geen'gedoe'ontstaat. Datvraagtom een groteflexibiliteit van welstandsorganisaties en -commissies. Enerzijds kunnen (door afgenomen planaanbod en uit kostenoverwegingen) schaalvoordelen behaald worden door met meer gemeenten samen een commissie in te richten, anderzijds leidt de vraag naar maatwerk tot een behoefte aan ad hoc inzetbare specialisten voor specifieke vragen. Het expertisenetwerkteam Ruimtelijke Kwaliteit NL, dat in 2010 is opgezet, voorziet in dat laatste. Het Oversticht maakt van dat team TRK-NL deel uit. Zo'n tweehonderd gekwalificeerde deskundigen kunnen samen elke denkbare vraag op het gebied van ruimtelijke kwaliteit beantwoorden. Dat loopt uiteen van de begeleiding van particulier en collectief opdrachtgeverschap, via herbestemming van cultured erfgoed, en de inpassing van snelwegen, tot de core-business van de advisering over welstand en monumenten. De maatschappelijke vraag gaat echter verder dan aanpassing van procedures en werkwijze. Ook de 'klant'verandert. Uiteraard blijft het gemeentebestuur de opdrachtgever van de adviescommissies ruimtelijke kwaliteit en gaat het eindadvies over welstand, monumenten, stedenbouw en reclame ook naar de wethouder. Maar in toenemende mate ontwikkelen de commissies zich in spreekuren en in vooroverleg als de partij die naast de burger en ondernemer staat in de zoektocht naar de beste ontwerpkwaliteit, binnen de eisen die de omgeving en het budget stellen. Indien de gemeenten de commissies de ruimte en de juiste opdracht geven, dan zullen de commissies niet meer gezien worden als obstakel bij het verkrijgen van een vergunning voor het bouwen, maar als een oplosser van het weerbarstige probleem om een ruimtelijkinitiatief te realiseren dat niet alleen de wensen van de opdrachtgever vervult, maar ook een aanwinst is voor de identiteit van de omgeving.

12 B i j l a g e n A B e n o e m i n g s p r o c e d u r e v a n d e w e l s t a n d s c o m m i s s i e B S a m e n s t e l l i n g v a n d e w e l s t a n d s c o m m i s s i e C B e o o r d e l i n g s k a d e r D W e r k w i j z e v a n d e w e l s t a n d s c o m m i s s i e E Verslag o v e r l e g w e t h o u d e r

13 A Benoemingsprocedure welstandscommissie De gemeente Borne is aangesloten bij stichting Het Oversticht en heeft dat genootschap al sinds decennia aangewezen als deskundig orgaan voor de welstandsadvisering. De in overleg met Het Oversticht door B&W voorgedragen commissieleden zijn bij raadsbesluit benoemd. De voorzitter, de leden en de secretaris en nun plaatsvervangers zijn onafhankelijk ten opzichte van het gemeentebestuur en de gemeentelijke organisatie. Er bestaan geen bindingen of relaties op basis waarvan het advies over de welstandsaspecten kan worden betnvloed. B Samenstelling van de welstandscommissie De leden van de welstandscomm Voorzitter Plaatsvervangend voorzitter Plaatsvervangend voorzitter Lid Lid Lid Lid Lid Lid Lid Monumentendeskundige Monumentendeskundige Monumentendeskundige Monumentendeskundige Landschapsdeskundige Secretaris Secretaris Secretaris issie in 2010 zijn: ir.v.w. Piscaer E. Blaak-Schuitevoerder mr. J.C van Hasselt ir. A.C. Brink ir. J.H.F. van den Dobbelsteen ir. M.A.E. Holwarda ir. R. Lamain ir.j.c. Rinkel T. Sijtsma Chr.C. de Vries ing. J. Abbink drs. J. Batelaan drs. J.M.A.C. Clarijs dr. mr. G.H. Medema ir. I.M. Nij Bijvank-van Herel ir.t.g. Kemperman ing. K. Luchies ing. R.M. Veenink C Beoordelingskader De commissie beoordeelt bouwplannen aan de hand van het welstandsbeleid dat in de welstandsnota is vastgelegd. Voor ontwikkelingsgebieden gelden beeldkwaliteitplannen die door de gemeenteraad zijn vastgesteld als beoordelingskader voor welstand. Het betreft in Borne de gebieden: Bornse Maten, eerste fase; Bornse Maten, tweede fase:tuinstad en Vossenbeekzone; Bedrijventerrein Buren, DeVeldkamp D Werkwijze van de welstandscommissie Werkwijze De werkwijze van de commissie is vastgelegd in de Dienstverleningsovereenkomst (DVO) die de gemeente met Het Oversticht heeft afgesloten. In de DVO ligt vast wat Het Oversticht voor de gemeente doet rond de advisering over welstand. Tot de dienstverlening van Het Oversticht behoren onder andere: planbeoordeling (bij mandaat of in commissieverband) ontvangen van aanvragers in spreekuren (vooroverleg, verduidelijking van adviezen) schriftelijke advisering aan het College van B&W ambtelijk en bestuurlijk overleg ter plaatse onderzoek: informatieverzameling ten behoeve van de commissie afstemming van adviezen met andere relevante disciplines, zoals landschap, monumentenzorg en archeologie binnen het bureau van Het Oversticht en in het kader van het Steunpunt Cultured Erfgoed Overijssel scholing van personeel en commissieleden ondersteuning bij juridische procedures naar aanleiding van bouwaanvragen, voor zover daarbij welstands- of monumentenaspecten aan de orde zijn.

14 Planbehandeling bij mandaat De secretaris bezoekt elke twee weken de afdeling Bouwen- en Woningtoezicht om de adviesaanvragen in te nemen. Hij heeft een mandaat van de commissie om zelfstandig adviesaanvragen af te handelen. Het uitgangspunt voor de mandaatverlening is dat de secretaris alleen aanvragen beoordeelt van een relatief geringe ruimtelijke betekenis, of van aanvragen waar, gelet op meerdere vergelijkbare gevallen, de mening van de commissie als bekend mag worden verondersteld. De secretaris had in 2010 voor vergunningpiichtige plannen het mandaat om adviezen uit te brengen. In geval van twijfel wordt de aanvraag aan de commissie voorgelegd. Bij licht-vergunningplichtige plannen mag de secretaris onder mandaat ook negatief adviseren. Vooroverleg en spreekuur Veelal vragen gemeenten een welstandsadvies voordat een bouwaanvraag is ingediend. Dat heeft meestal de vorm van informeel vooroverleg. Zulke besprekingen zijn meestal gericht op het verhelderen van de randvoorwaarden en op de interpretatie van de welstandscriteria voor de betreffende locatie. Dergelijk overleg is in principe niet gebonden aan de eis van openbaarheid. Bij deze gesprekken is altijd de plantoetsende ambtenaar voor dit gebied of deze locatie aanwezig. Pas bij een formele bouwaanvraag komen besluiten vast te liggen en is eventueel beroep op uitspraken mogelijk. Ook kunnen er dan leges worden gevraagd voor de werkzaamheden, wat niet kan in de vooroverlegfase. Een andere vorm van vooroverleg is het betrekken van adviseurs bij diverse (ver)bouwplannen. De secretaris heeft voor veel bouwplannen in het landelijk gebied advies gevraagd bij de landschapsarchitecten en ervenconsulenten van Het Oversticht. Ook voor verbouwplannen van (gemeentelijke) monumenten is er vooroverleg geweest met de monumentendeskundigen van Het Oversticht. De uitkomsten van dit vooroverleg zijn aan de Ieden van de commissie meegedeeld. Deze hebben de informatie betrokken bij hun advisering. Commissievergadering De commissie vergadert eenmaal per twee weken op een wisselende locatie, een vaste dag en een vast tijdstip, volgens een tevoren vastgesteld rooster. De secretaris behandelt in de tussenliggende periode de kleinere adviesaanvragen (zie adviesaanvragen in cijfers). De behandeling van adviesaanvragen door de commissie heeft altijd openbaar plaatsgevonden. De openbaarheid geldt zowel voor de beraadslagingen als voor het formuleren van de conclusie, c.q. het advies. Helaas zijn er slechts weinig burgers die gebruik maken van de mogelijkheid aanwezig te zijn bij de vergaderingen. De aanvrager of diens gemachtigde heeft spreekrecht in de commissievergadering. Bij grotere ontwikkelingen is het gebruikelijk dat de ontwerper het plan komt toelichten. Contacten, communicatie, informatie De secretaris heeft tweewekelijks contact met de heren Weghorst, Ramerman en Holtslag, (ambtenaren), van de gemeente Borne. Er wordt regelmatig overlegd, ook over onderwerpen die de strikte planbehandeling te buiten gaan.

15 E Verslag overleg wethouder 2010 Plaats: Datum: Aanwezig: Borne 2 September 2010 Dhr. Mulder Dhr. Buijs Dhr. Veenink wethouder gemeente Borne teamleider Het Oversticht secretaris/ adviseur ruimtelijke kwaliteit Het Oversticht Het overleg staat in het teken van wederzijdse kennismaking. Jaarlijks wordt dit overleg gehouden om de samenwerking tussen de gemeente Borne en Het Oversticht te kunnen evalueren en om elkaar te informeren over wensen, ambities en nieuwe ontwikkelingen in beide organisaties. Dhr. Mulder is dit jaar nieuw als wethouder met deze portefeuille. Dhr. Buijs geeft een toelichting over de organisatie en werkwijze van de welstandscommissie. Daarbij komt naar voren hoe Het Oversticht als partner van de gemeentes in Overijssel en noordelijk Flevoland zich inzet voor het bereiken van ruimtelijke kwaliteit. Welstand is hierin een onderdeei van een groter geheel bestaande uit verschillende disciplines. De gemeente Borne neemt van Het Oversticht diensten af op het gebied van welstand, monumentenzorg en archeologie. Daarnaast wordt incidenteel op projectmatige basis gebruik gemaakt van adviseurs van Het Oversticht, waaronder advisering van de ervenconsulent. Ten aanzien van welstand wordt uitgelegd hoe de advieskosten via de leges uit de bouwaanvragen apart worden bekostigd. De gemeente Borne beraadt zich, mede in het kader van haar bezuinigingstaakstelling, op het organiseren van welstand door een dorpsbouwmeester in Mogelijk wordt hierbij samenwerking aangegaan met een of meerdere omliggende gemeentes. De gemeente Borne houdt vast aan het doorontwikkelen van een zestal strategische ruimtelijke ontwikkelingen. Met name de Groene Poort heeft hoge prioriteit bij de wethouder. Dhr. Mulder geeft aan dat de gemeente voor een zware bezuinigingstaak staat. In het collegeakkoord en de bezuinigingsnota wordt globaal richting gegeven aan de maatregelen die de gemeente hiertoe kan treffen. De gemeente Borne heeft op dit moment nog niet duidelijk hoe de bezuiniging op welstand gevonden kan worden. In het kader van de bezuinigingen ziet de wethouder voor Het Oversticht een participerende rol.