Onderwerp Notitie "voorstel integratie functie ISR in de basisvoorzieningen" In bijgaande notitie vindt u de onderbouwing voor de ingezette route.

Transcriptie

1 Samenleving Wijken en voorzieningen Gemeente Delft De Torenhove Martinus Nijhoffiaan ES Delft IBAN NL21 BNGH t.n.v. gemeente Delft Retouradres : Wijken en voorzieningen, Postbus 78, 2600 ME Delft Gemeenteraad Behandeld door H. van Sprang Telefoon hvsprang(gdelft.n1 Internet Telefoon Datum Ons kenmerk Uw brief van Onderwerp Notitie "voorstel integratie functie ISR in de basisvoorzieningen" Uw kenmerk Bijlage 1 Geachte leden van de raad, Hierbij bieden wij u ter informatie de notitie "Voorstel integratie functie ISR in basisvoorzieningen" aan. De opgave voor de gemeente is haar burgers en organisaties in het sociaal domein zo te faciliteren dat zoveel mogelijk burgers 'op eigen kracht' hun leven kunnen leiden. En daar waar maatwerk-ondersteuning nodig is, dit zo tijdelijk mogelijk te laten zijn. Een fundament van basisvoorzieningen en een goed sociaal klimaat zijn van essentieel belang. Via de notities "Toegankelijke hulp en zorg voor jong en oud in Delft" (2014) en de notitie "Een sterke basis" (2015) is vastgesteld dat de functie clientondersteuning geintegreerd wordt in de basisvoorzieningen. Via de lijn Gezond en Wel is de functie (onafhankelijke) clientondersteuning ondergebracht in de basisvoorzieningen, die door Delft voor Elkaar worden geboden. Het instituut Sociaal Raadslieden (ISR) biedt in Delft ook clientondersteuning in de vorm van informatie, advies en ondersteuning aan inwoners, die sociaaljuridische problemen hebben. De clientondersteuning van het ISR richt zich met name op het gebied van sociale zekerheid, belastingen, vreemdelingenrecht en schulden. Het college heeft besloten om 2016 te benutten als overgangsjaar en ISR en Delft voor Elkaar de opdracht te geven om binnen het inhoudelijk en financieel kader een integraal voorstel te doen voor invulling van de functie Sociaal Raadslieden. Op basis van de ervaringen in 2016 wordt de functie ISR opgenomen in de opdracht Gezond en Wel na In bijgaande notitie vindt u de onderbouwing voor de ingezette route. Hoogachtend, het college van burgemeester en wethouders van Delft, 46., burgenneester mr. drs. G.A.A. Verkeric buu etclris Andriessen Ls.

2 Semen!eying VVijken en voorzieningen Doorkiesnummers: Telefoon Aan college van B&W Afschrill aan Datum Notitie Onderwerp Voorstel integratie functie ISR in de basisvoorzieningen Ons kenmerk opstelier H. van Sprang Bijlage 1. Inleiding Door de invoering van de 3 decentralisaties heeft de gemeente vanaf 1 januari 2015 meer verantwoordelijkheden gekregen. Het college heeft rond de invoering van de drie decentralisaties een sociale visie vastgesteld met een aantal afgeleide uitgangspunten Innovatie Sociaal Domein (ISD) (zie ook: intermezzo programmabegroting ): preventie en pro actie inzetten om te voorkomen dat mensen in kwetsbare situaties raken; toegang tot ondersteuning stroomlijnen, streven naar 66n loket; een gezamenlijke diagnose aan de voorkant opstellen met een eenduidige indicatiestelling en diagnose-instrumenten; vraaggericht werken: wat is er nodig om de problemen in samenhang op te lossen, creatieve mogelijkheden in de leefomgeving; ondersteuning die we bieden is niet vrijblijvend, wederkerigheid / tegenprestatie vormgeven; ontschotten van budgetten en instrumenten en voorzieningen samen inzetten; systeemaanpak in multiprobleemsituaties: een gezin, een plan, een budget, een verantwoordelijke vanuit een multidisciplinaire hulp- en dienstverlening. De opgave voor de gemeente is haar burgers en organisaties in het sociaal domein zo te faciliteren dat zoveel mogelijk burgers 'op eigen kracht' hun!even kunnen leiden. En daar waar maatwerk-ondersteuning nodig is, dit zo tijdelijk mogelijk te laten zijn. Een fundament van basisvoorzieningen en een goed sociaal klimaat is van essentieel belang. Via de notities "Toegankelijke hulp en zorg voor jong en oud in Delft" (2014) en de notitie "Een sterke basis" (2015) is vastgesteld dat de functie clientondersteuning gentegreerd wordt in de basisvoorzieningen. De gemeente wil een sterk netwerk van basisvoorzieningen die integraal, efficient en effectief met elkaar samenwerken. Dit netwerk van basisvoorzieningen maakt het mogelijk dat de beweging van zware naar lichte ondersteuning ingevuld kan worden en zorgt ervoor dat inwoners op een eenvoudige een laagdrempelige manier ondersteund worden. De basisvoorzieningen zijn vrij toegankelijk voor alle inwoners en sociaal domein breed. De doelgroep van clientondersteuning bestaat veelal uit de meest kwetsbare groep, mensen die (tijdelijk) een laag niveau van zelfredzaamheid hebben. Een

3 laagdrempelige plek om terecht te kunnen bij problemen is van belang om escalatie van problemen te voorkomen. Via de lijn Gezond en Wel is de functie (onafhankelijke) clientondersteuning ondergebracht in de basisvoorzieningen die door de netwerkorganisatie Delft voor Elkaar worden geboden. In Delft hebben we ook het Instituut Sociaal Raadslieden (ISR) dat ook een vorm van onafhankelijke clientondersteuning biedt. Hieronder wordt beschreven wat clientondersteuning is, gevolgd door een voorstel voor een proces om te komen tot integratie van de functie van het ISR in de basisvoorzieningen. Bij de uitwerking van het voorstel zijn de uitgangspunten van de Sociale visie leidend en wordt voortgebouwd op de kaders, die at in eerdere fasen zijn vastgelegd in de ISD Kadernota's 1 en 2, de notitie "Toegankelijke hulp en zorg voor jong en oud in Delft" (2014), de notitie "Een sterke basis" (2014) en de program mabegroting (Onafhankelijke) clientondersteuning als basisvoorziening Clientondersteuning is ondersteuning gericht op het maken van keuzes en het oplossen van problemen. Clientondersteuning is beschikbaar voor iedereen die ondersteuning nodig heeft of problemen heeft op andere terreinen binnen het sociaal domein, bijvoorbeeld op het gebied van jeugd en gezin, werk en inkomen of schuldenproblematiek. Dit geldt zowel voor de voorzieningen waar de gemeente zelf geheel of gedeeltelijk verantwoordelijk voor is, maar ook voor informatie, advies over en kortdurende ondersteuning op relevante aanpalende domeinen, zoals zorg, wonen en onderwijs. Praktische vormen van clientondersteuning zijn: - informatie en advies - hulp bij vraagverkenning - activering client en netwerk bemiddelen en verwijzen - hulp bij geschillen, klachten, bezwaar en beroep - hulp bij monitoring en evaluatie dienstverlening In Delft wordt op d it moment clientondersteuning geboden door Delft voor Elkaar en het Instituut Sociaal Raadslieden, waarbij Delft voor Elkaar zich op alle vormen richt en de nadruk van de clientondersteuning van het ISR ligt op hulp bij geschillen, klachten, bezwaar en beroep. Delft voor Elkaar Voor 2015 en 2016 is de subsidie voor de uitvoering van het opdrachtdocument Gezond en Wet beschikt aan de netwerkorganisatie Delft voor Elkaar. De netwerkorganisatie Delft voor Elkaar wordt gevormd door Participe Delft, MEE Z- HN, Kwadraad, Sport & Evenementen Haaglanden en een aantal informele zorgorganisaties o.a. Stichting Alzheimer, Nederlandse Vereniging Autisme). Delft voor Elkaar biedt bewoners van Delft (onafhankelijke) clientondersteuning conform de voorwaarden en uitgangspunten van de Nieuwe WMO en wordt breed ingezet (o.a. op gebied van maatschappelijke ondersteuning, preventieve zorg, zorg, jeugdzorg, onderwijs, welzijn, wonen, werk en inkomen en juridische ondersteuning voor vluchtelingen). Inwoners kunnen terecht voor informatie, advies en lichte ondersteuning bij at deze onderwerpen. Delft voor Elkaar hervormt de (onafhankelijke) clientondersteuning naar brede (onafhankelijke) clientondersteuning. Hier maakt ondersteuning op het gebied van sociaal, juridische vraagstukken ook onderdeel van uit. 2/5

4 Daarnaast bieden (informele) organisaties voor en door ervaringsdeskundigen (onafhankelijke) clientondersteuning (bijv. Gids). Instituut Sociaal Raadslieden (ISR) Het ISR Delft geeft informatie, advies en ondersteuning aan inwoners, die sociaaljuridische problemen hebben, met name op het gebied van sociale zekerheid, belastingen, vreemdelingenrecht en schulden. Het ISR komt in beeld als het misgaat, achterhaalt waarom het misgaat (probleemverheldering) en helpt bij het rechtzetten van problemen (bijv. bezwaarprocedures). Daarnaast hebben de raadslieden een rot bij het signaleren van knelpunten en eventuele onrechtvaardigheden met betrekking tot specifieke wet- en regelgeving, respectievelijk de uitvoering hiervan. De Sociaal Raadslieden hebben landelijk de functie van ketenpartner bij de landelijke deurwaardersvereniging, de IND, het CJIB, enz. Het Delftse ISR is tevens een toeslagen Servicepunt, dit betekent dat het ISR toegang heeft tot een specialistische servicedesk van de Belastingdienst Toeslagen en toegang heeft in de systemen van de Belastingdienst Toeslagen. 3. Inventarisatie mogelijkheden voor integratie functie ISR in basisvoorzieningen Delft voor Elkaar Bij het formuleren van het voorstel voor de integratie van de functie ISR in de basisvoorzieningen zijn de volgende ontwikkelingen meegenomen: Delft voor Elkaar is in ontwikkeling in het kader van de transities Sociaal Domein. De taak-en functieafbakening van de toegang en de basis is relevant geweest bij het bepalen van de inzet van Delft voor Elkaar. Delft voor Elkaar richt zich op het voorkomen van problemen, waardoor een verschuiving mogelijk moet worden van maatwerk/vangnet naar basisvoorzieningen en soms omgekeerd. Voor liggen de afspraken en de begroting vast met Delft voor Elkaar. Voor 2017 kunnen nieuwe keuzes gemaakt worden. Delft voor Elkaar geeft ook invulling aan de onafhankelijke clientondersteuning wat mogelijkheden biedt voor een integrate aanpak. Het ISR kan op basis van de inventarisatie van de mogelijkheden voor het bundelen van expertise, het afstemmen eenduidige werkwijzen en het verbeteren van de herkenbaarheid van clientondersteuning verder integreren met Delft voor Elkaar en inkrimpen. Op basis daarvan moet een bezuiniging van 100k mogelijk zijn. Op basis van de inventarisatie van de dienstverlening van het ISR en Delft voor Elkaar is gekeken waar mogelijkheden zitten voor het bundelen van expertise, het afstemmen van werkwijzes en het vergroten van herkenbaarheid van clientondersteuning. Als uitgangspunt voor de inventarisatie is de dienstverlening genomen van het ISR. Deze inventarisatie maakt zichtbaar dat er mogelijkheden zijn voor het bundelen van expertise en het afstemmen van werkwijzes met name op het bieden van informatie en advies en lichte ondersteuning (bijv. vraagverheldering, het invullen van formulieren). Sociaaljuridische expertise, die noodzakelijk is voor hulp bij geschillen, klachten, bezwaar en beroep is alleen aanwezig bij het Instituut Sociaal Raadslieden. Daarbij gaat het om deskundigheid op het gebied van belastingen, toeslagen en uitkeringen en wet en regelgeving waarbij specifieke juridische kennis noodzakelijk is. Het ontbreken van dienstverlening op dit vlak zal leiden tot problemen voor een groep kwetsbare inwoners (uitkering, laag of onvolledig inkomen, weinig zelfredzaam, weinig opleiding, laag geletterd, onvoldoende netwerk om op terug te vallen) met risico op schulden en behoefte aan voorzieningen uit de Toegang. Het is daarom wenselijk dat deze dienstverlening beschikbaar blijft. 3/5

5 In het kader van de inventarisatie van de mogelijke oplossingsrichtingen is aan Delft voor Elkaar gevraagd welke mogelijkheden zij zien om de functie van de Sociaal Raadslieden te integreren in Delft voor Elkaar. Delft voor Elkaar ziet mogelijkheden om deze functie te integreren. Onderbrengen bij Delft voor Elkaar biedt naast integrale en toegankelijke dienstverlening en samenwerking tussen formele en informele organisaties binnen het netwerk van Delft voor Elkaar (zoals bijv. Wetswinkel Delfland) ook mogelijkheden om vrijwilligers in te zetten. Hiermee hebben partners van Delft voor Elkaar ervaring opgedaan in bijv. Rotterdam. In Rotterdam is het aanbod basisvoorzieningen georganiseerd binnen de Vraagwijzer en maken de sociaal raadslieden volledig integraal onderdeel uit van het multidisciplinaire team consulenten, waarbij ook vrijwilligers ingezet worden. Voor het onderbrengen van de functie ISR binnen Delft voor Elkaar is nog wel een nadere uitwerking nodig van de personele consequenties. De winst van het onderbrengen bij Delft voor Elkaar zit vooral in de integrate aanpak, efficiency en ketensamenwerking. Met integratie van de functie van het ISR binnen Delft voor Elkaar kan de volgende stap worden gezet bij het vormgeven van de basisvoorzieningen, zodat de burger steeds meer op 1 plek terecht kan. Tevens wordt het met de integratie van de functie van het ISR binnen Delft voor Elkaar mogelijk een efficiencyslag te maken waardoor de bezuinigingstaakstelling deels gerealiseerd kan worden. 4. Voorstel Op basis van het onderzoek naar oplossingsrichtingen is het voorstel om 2016 te benutten als overgangsjaar, waarbij ISR en Delft voor Elkaar de opdracht krijgen om een integraal voorstel te doen binnen het inhoudelijk en financieel kader en inclusief een personeelsplan. Gedurende 2016 kan de uitwerking van de te vormen integrate aanpak gemonitord worden. De begeleidingscommissie ISR heeft als taak "het waarborgen van de onafhankelijkheid van de raadslieden (conform artikel 2 van de verordening)" en kan vanuit deze taak in 2016 monitoren of bij de integratie en samenwerking tussen Delft voor Elkaar en ISR de onafhankelijkheid gewaarborgd blijft. Op basis van de ervaringen in 2016 kan binnen de opdracht Gezond en Wet 2017 de prestatie gevraagd worden ondersteuning te bieden gericht op het versterken van zelfredzaamheid en participate aan die inwoners, die om uiteenlopende redenen onvoldoende aansluiting weten te vinden bij onze samenleving. Daarbij zal sociaal juridische ondersteuning expliciet benoemd worden. Proces: periode Wat wie Okt 2015 Instemmen met het voorstel GMT, bestuurlijke stuurgroep ISD, college Nov 2015 februari 2016 Maart/april 2016 lnhoudelijk uitwerken plan van aanpak door betrokken partijen Vaststellen plan van aanpak en in gang zetten verandering. Samenleving, KCC/ISR, Delft voor Elkaar GMT, bestuurlijke stuurgroep ISD, college, OR 4/5

6 6. Invulling taakstelling In de Programmabegroting 2011 is een bezuinigingstaakstelling opgenomen van per jaar (met ingang van 2015) op de herziening van de loketfuncties. Van deze taakstelling kan vanaf 2017 op basis van de huidige inschatting per jaar worden ingevuld door de taken van het ISR anders te organiseren. Omdat het in 2016 nog niet mogelijk is om de taakstelling in te vullen is in de programmabegroting als niet gerealiseerde bezuiniging opgenomen. Vanaf 2017 wordt ,= van de totale taakstelling ingevuld en is ,= als niet gerealiseerde bezuiniging verwerkt. 6. Beslispunten Het college wordt gevraagd in te stem men met het voorstel voor de integratie van de functie van het ISR binnen de basisvoorzieningen en het voorstel voor de invulling van de taakstelling. 5/5

7