Overbezorgde moedeloosheid:

Transcriptie

1 Overbezorgde moedeloosheid: Familie als vakkundige bondgenoot Beter geïntegreerd Maart 2009

2 Uitnodiging September 2008: 1,5 jaar na de start van de DD kliniek fidelity meting door Martje van Giffen: Goede IDDT fidelityscore op familie beleid Gestart met Hanneke van den Hoorn, GZ psycholoog en Han Lochtenberg, sociaal psychiater. Nu mede gedragen door het verpleegkundig team van daar Elles Malipaard

3 DD kliniek Ontstaan uit vervolgafdeling psychotische stoornissen, o.a. uit de onmacht over het veelvuldige middelengebruik op de afdeling. Al langer overleg met verslavingszorg over start DD kliniek, zonder resultaat. De afdeling psychotische stoornissen omgebouwd tot DD kliniek samen met Hanneke van den Hoorn, psycholoog

4 Ontwikkeling van de DD - kliniek Insteek : Vanaf begin patiënten, ambulante zorg en familie betrekken bij de ontwikkeling: Klankbord groep patiënten Klankbord groep familie Vanuit kliniek 6 wekelijks bezoek aan ambulante FACT teams: bespreken opgenomen en ontslagen patiënten. Consult. Brijder verslavingszorg detacheerde personeel

5 Divisie volwassenpsychiatrie ambulant TIZ - Castricum TIZ - Beverwijk TIZ - IJmuiden FACT Waterland FACT Beemster FACT Zaandam FACT- Zaandam Buiten TIZ - Heemskerk

6 Divisie volwassenenpsychiatrie ambulant 8 TIZ/FACT teams 1550 patiënten in zorg Ideale grootte per team Hiervan heeft 70% een psychotische (schizofrene) of aanverwante stoornis 30% heeft een dubbele diagnose, mogelijk meer, nu aan het screenen

7 Klinische zorg Castricum 2 gesloten opname klinieken: 27 gesloten en 14 open bedden 2 open opname klinieken: 40 bedden 2 open vervolgafdelingen DD kliniek: 12 crisis/ 10 behandelbedden Purmerend Open opname en vervolgafdeling: resp 19 en 20 bedden Woonafdeling : 24 bedden

8 Waarom familie beleid Op bezoek in Australië 2006 Organisatie: Verschillende regio s hebben overeenkomende organisatiestructuur vanuit overheid opgelegd: Familieraad werd betroken bij alle ontwikkelingen, veel meer overgelaten in de GGZ aan het particuliere initiatief Behandelplan: In de eisen aan een goed behandelplan: familie betrekken tenzij.

9 Familie, belangrijk omdat: 1. Vaak enige niet gebruikende sociale omgeving 2. Tussen dd-clienten en familie vaak spanningen 3. Grote behoefte bij familie aan informatie over verslaving en psychiatrische stoornis 4. Vermindering van stress en spanning, die kunnen leiden tot ongunstig beloop schizofrenie en toename drugsgebruik % DD cliënten leven bij ouders, nog meer hebben regelmatig contact uit: Integrated Treatment for Dual Diagnosis, Mueser, Drake ea 1. Bekendheid met het gezinssysteem maakt meer een mens van

10 Effectiviteit gezinsinterventies Stellen 12 maanden terugval uit Leiden tot minder heropnames Bevorderen medicatietrouw Verbeteren algeheel functioneren Verlagen de expressed emotions Geen effect op suicides

11 Familie beleid op de DD kliniek Castricum 1. Klankbordgroep familie 2. Familieavonden 3. Systeembehandeling individuele cliënten 4. Verpleegkundige contacten met de familie

12 Klankbordgroep Doelstelling: Inbreng van familie bij de beleidsontwikkeling van de kliniek Deelnemers: Familie van opgenomen, en reeds ontslagen patiënten. Leden van de Ypsilongroepen van de verschillende regio s Lid van de LSOVD Teamleidster, behandelaars, verpleegkundigen. 4 maandelijks overleg

13 Uit de klankbordgroep: Drugsbeleid bij overlast op het terrein: Klachten van familie over het tolerante drugsbeleid op het terrein: gedoogplek onder het afdak van de ingang van de dagbehandeling Feedback over gedwongen ontslag: verantwoording afleggen, maar ook voorbeeld zijn. Vanuit Ypsilon veel klachten over het gedwongen met ontslag sturen van patiënten.

14 Uit de klankbordgroep Benzo- en ritalingebruik vanuit LSOVD Gebruik maken van zelfhulpgroepen Instellen van functie van huishoudtrainer Ontwikkeling van de folder Over all effect Kliniek alert houden op uitvoering van voorgenomen beleidsontwikkelingen

15 Familieavonden 6 wekelijks, gedurende 1,5 uur 2 stafleden en verpleegkundigen van de kliniek Psychoeducatie Familie van opgenomen, ontslagen en (nog) ambulante patiënten. Uitwisseling van ervaringen Onderlinge steun

16 Onderwerpen psycho-educatie Psychose Behandeling psychiatrische ziekte Verslaving / behandeling verslaving Cocaïne / Cannabis, uitleg over de middelen Psychofarmacotherapie Ambulante zorg/ wonen De eerste 5 onderwerpen worden behandeld aan de hand van Power Point presentaties

17 Familie over de familie avond Ze ervaren steun van de staf en veel steun van elkaar en herkenning. Buiten in de maatschappij" is het vooral taboe en wordt het snel afgedaan met: verkeerde opvoeding of dat zou die van mij nou niet gebeuren of ik zou dat nooit toe laten. We leren anders met ons kind om gaan: Ja, gevoel wordt versterkt en bevestigd. We doen het niet altijd goed maar we zien wel dat we goed op weg zijn. Of soms gaan we er juist heel anders tegen aan kijken en de tips daarbij zijn handig van andere ouders en de staf.

18 Belang voor het behandelteam Aan den lijve meemaken/ zien, wat de impact van de dubbele diagnose is op familie Ervaring van de levenslange betrokkenheid ondanks alles op de patiënt. De wisselingen tussen bezorgdheid en moedeloosheid ervaren van familieleden Het gaat om mensen van vlees en bloed, niet alleen om psychotische junks

19 Individuele familie behandeling Intake: familie wordt betrokken bij de behandeling, tenzij Binnen 4 weken gesprek patiënt,familie, behandelaar, persoonlijk begeleider op de kliniek Afhankelijk van waar de nadruk op ligt: - Psychiater - GZ-Psycholoog - verslavingsdeskundige

20 Doelen Gezinsgesprek Onderzoek Aanvullende info over middelengebruik Anamnese over samenhang psychiatrische stoornis en middelen gebruik Behandeling Psychoeducatie van familie Demotivatie bespreken Eigen inbreng bij in stand houden van de verslaving Elementen uit de MGV en interactietraining de Mat

21

22 Motiverende gespreksvoering Benaderingswijze voor familieleden tijdens de: Voorfase: Objectieve informatie geven over risico s huidige gedrag Overwegingfase: Helpen verkennen van de voor- en nadelen van huidig gedrag, vergroten van de zelfeffectiviteit Veranderfase: adviezen geven over strategieën om te veranderen en om dit vol te houden Terugval: Steun geven,vertrouwen uiten en benadrukken zelfeffectiviteit

23 de Mat Onaanvaard baar Gedrag Aanvaard baar Gedrag Aanvaard baar Gedrag Onaanvaard baar Gedrag Grenzen-- Samen-- --werking --stellen

24 Training interactievaardigheden Team getraind in de training de Mat. Elementen eruit gebruiken we ook in onze contacten/interventies met familie, zoals: Leren onderscheiden: Niet kunnen --- niet willen Leren luisteren, niet direct ja maar Gebruiken van ik taal Verantwoordelijkheid laten waar die hoort: de tas

25 Weerstand van het kind, de ouders Weerstand is geen karaktereigenschap van het kind, maar beïnvloedbaar door de interactiestijl van de ouders. Overigens kan hetzelfde gezegd worden over weerstand bij ouders, die te beïnvloeden is door de interactiestijl van de hulpverlener

26 De verpleegkundige en de familie Verpleegkundige intake Informatie over, rondleiding op de kliniek Informatie over de familie avond, Wijzen op de evaluatie door familie na ontslag Signaleringsplan zo mogelijk samen met familie Plannen van systeemgesprek Overleg met familie bij tussentijds ontslag, vertrek tegen advies, calamiteiten

27 Laagdrempelig Tijdens de opname is er contact met de familie, tijdens bezoektijden maar ook buiten deze tijden. Bijvoorbeeld: een moeder die belt om 21:00 hoe gaat het met mijn zoon,hij neemt zijn mobiel niet op?! een vader die na zijn bezoek zich afvraagt waarom zijn zoon zo is aangekomen: wat is Leponex, wordt hij daar zo dik van?! Verschillende vaardigheden gebruikt de verpleging om de familie te ondersteunen. Luisteren, motiveren, voorlichting geven etc

28 Evaluatie door familie Reactie van 28 familieleden bij 78 opnames + - Betrokken bij behandelplan 20 8 Info over ziektebeeld 22 6 Info over medicatie Bejegening door team 23 5 Ondersteuning voor zichzelf Waardering voor familieavond 16 4 Waardering voor huisvesting 21 7

29 Open vragen Positief ervaren punten Betrokkenheid van het personeel, de toegenomen slagvaardigheid van het team, openheid en geduld naar cliënten toe en de aandacht van het personeel voor de familie.

30 Open vragen Kritische punten Meer betrekken van de Brijder behandelaren, Cliënten meer stimuleren tot activiteiten, Verbeteren continuïteit van dagbesteding wanneer een cliënt de kliniek verlaat, Beter letten op de vrijheden van cliënten, Overleg met de familie over limiteren van contact met de cliënt indien gewenst, Beter contact met familie wanneer iemand naar huis gestuurd wordt en Meer individuele therapie.