Economisch Instituut voor een Winkelorganisatie. Stein: ISBN: Auteurs: M.J. Duijzings-Biermans, M.W.M. Duijzings, F.L.J.

Transcriptie

1 Werkschrift rekenen met verkoopcijfers Bestemd voor de kwalificatiedossiers verkoopspecialist, manager handel en ondernemer detailhandel in de kwalificatiestructuur detailhandel Stein: Economisch Instituut voor een Winkelorganisatie ISBN: Auteurs: M.J. Duijzings-Biermans, M.W.M. Duijzings, F.L.J. de Esch, 1e druk 2007, 2e gewijzigde druk EIW, onderdeel van Uitgeverij Edu Actief B.V. Economisch Instituut voor een Winkelorganisatie. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. Voor alle kwesties inzake het kopiëren van een of meer pagina s uit deze uitgave: Stichting Reprorecht, Amstelveen.

2 woord

3 Het werkschrift rekenen met verkoopcijfers is primair geschreven voor deelnemers die in het middelbaar beroepsonderwijs een niveau 3/4 opleiding volgen. De oefenstof is geschreven voor de kwalificatiedossiers verkoopspecialist, manager handel en ondernemer detailhandel. De thema s die in dit werkschrift centraal staan, hebben betrekking op het werkproces analyseren/interpreteren van verkoopcijfers. In het werkschrift rekenen met verkoopcijfers worden drie thema s behandeld. Geadviseerd wordt de volgorde binnen de thema s te volgen. In deze thema s behandelen we geen theorie. Alleen rekenwerk wordt toegelicht. De gegevens die in de opgaven verstrekt worden zijn afkomstig van de diverse branches. Ze passen dus in het beeld van de branche. Bij het thema verkoopprijs en omzet ga je aan de slag met brutowinstpercentages en omzetcijfers. Je werkt van klein naar groot. Dat wil zeggen dat je de eerste opgaven gaat maken op artikelniveau. Daarna ga je de omzet op winkelniveau berekenen. In dit thema ga je ook de inkoopwaarde van de omzet berekenen via het tellen van de voorraad. Het thema eindigt met het corrigeren van de inkoopwaarde van de omzet. De meeste berekeningen van dit thema kunnen uitgevoerd worden door de gegeven schema s in te vullen. Door veel te oefenen ga je de schema s automatisch gebruiken. In het thema verkoopprognoses ga je voorspellingen doen over de verwachte omzetten en winsten in een winkel. Dat doe je onder andere met behulp van indexcijfers. In dit thema worden ook exploitatieoverzichten gemaakt. Hierdoor weet je hoe je de nettowinst van een bepaalde periode kunt berekenen. vooraf Bij het thema presenteren van verkoopcijfers leer je op welke manier je verkoopgegevens kunt presenteren. Je moet dan denken aan het maken van tabellen en het maken van grafieken. Ook ga je verkoopgegevens verwerken in een frequentietabel en/of in een frequentiegrafiek. Het thema eindigt met het berekenen van het gewogen en het ongewogen gemiddelde. Voor het maken van tabellen en grafieken is in dit werkschrift geen invulruimte. Het is de bedoeling dat je de opgaven bij deze onderwerpen in een spreadsheetprogramma maakt. Dat zal waarschijnlijk Excel zijn. Het is dus vereist dat je vaardigheid hebt in het werken met een spreadsheet programma; bij voorkeur Excel. Het werkschrift rekenen met verkoopcijfers is geschikt voor individueel werken. Voordat je begint, kun je het beste een rekentest doen op de website: Deze rekentest geeft aan wat je rekenbehoefte is als het gaat om de drie thema s van dit werkschrift. Je bepaalt uiteindelijk zelf met welk thema je aan de slag gaat. Stein, voorjaar 2013 Frans L.J. de Esch

4 thema s verkoopprijs en omzet verkoopprognoses presenteren van verkoopcijfers

5 verkoopprijs en omzet werkschrift omzet & brutowinst rekenen met verkoopcijfers thema verkoopprijs en omzet 5

6 verkoopprijs en omzet... 7 brutowinst en percentage brutowinstpercentage INHOUD inkoopfactuurprijs en consumentenprijs inkoopwaarde van de omzet en consumentenomzet inkoopwaarde van de omzet en voorraad inkoopwaarde van de omzet en correcties EIW BV rekenen met voorraden

7 verkoopprijs en omzet brutowinst en percentage dat was ik vergeten Elke ondernemer maakt elk jaar een schatting van de kosten die hij in dat jaar naar verwachting zal gaan maken. Zo n schatting voor een periode van maximaal één jaar heet budget of prognose. Is de periode langer dan één jaar dan is de schatting een begroting. Als we het hebben over kosten dan hebben we het onder andere over de inkoopkosten van de artikelen, de huur van het winkelpand, de loonkosten van het personeel, de verzekeringen, de rentekosten van leningen, de verkoopkosten, de huisvestings-kosten, enzovoort. Alle kosten die je als ondernemer maakt, behalve de inkoopprijzen van de te verkopen artikelen, noemen we exploitatiekosten. brutowinst en percentage Om de exploitatiekosten te kunnen betalen heb je maar één middel: alle artikelen zien te verkopen met brutowinst. Dat wil zeggen dat je een artikel inkoopt bij een leverancier en verkoopt aan een klant. De brutowinst van dat artikel is dan het verschil tussen de inkoopprijs en de verkoopprijs. De brutowinst per artikel moet zo gekozen worden, dat na het verkopen van artikelen gedurende langere periode voldoende brutowinst overblijft. Met dit geld moet je niet alleen alle exploitatiekosten, maar ook jezelf als ondernemer loon kunnen betalen. De brutowinst kan eenvoudig berekend worden met het volgende brutowinstschema : Om voldoende brutowinst te behalen moet je bij elk artikel een brutowinstpercentage omzetten in een brutowinstbedrag. Dit kun je doen met behulp van een percentage van de: inkoopprijs, verkoopprijs. In een winkel wordt de brutowinst meestal uitgedrukt in een percentage van de verkoopprijs/omzet. thema verkoopprijs en omzet 7

8 verkoopprijs en omzet voorbeeld 1 Jan Reiziger is filiaalmanager van een winkel in Edam. Om de verkoopprijs van de artikelen te bepalen, verhoogt hij de inkoopprijzen met een brutowinstpercentage van 40% van de verkoopprijs. De inkoopprijs van een artikel is 1,80. Om de verkoopprijs te bepalen, zet Jan de volgende stappen: 1. hij neemt als basis voor de berekening het brutowinstschema, 2. hij vult het juiste percentage in bij brutowinst, 3. hij schrijft bij de goede prijs 100% (let op het zinsdeel:. van de.), 4. hij berekent het ontbrekende percentage, 5. hij vult op de goede plaats het gegeven geldbedrag in, 6. hij berekent de waarde van 1% door het ingevulde bedrag te delen door het bijbehorende percentage, 7. hij vermenigvuldigt elk percentage met het bij stap zes gevonden bedrag (van 1%). Voor Jan betekent dit: stap 1, 2 en 3 Verkoopprijs 100 % Er staat: van de verkoopprijs Brutowinst 40 % stap 4 en 5 Verkoopprijs 100 % Er staat: van de verkoopprijs Inkoopprijs 1,80 60 % - Brutowinst 40 % stap 6 1% is nu te berekenen door 1,80 te delen door 60. Dus 1% heeft de waarde 1,80 60 = 0,03. stap 7 Verkoopprijs 3, % 100 x 0,03 Inkoopprijs 1,80 60 % - Brutowinst 1,20 40 % 40 x 0,03 8 Dit overzicht heet het brutowinstschema. EIW BV rekenen met verkoopcijfers

9 voorbeeld 2 Mellory Vink exploiteert een damesmodezaak in Purmerend. Om haar zaak winstgevend te houden calculeert zij met een gemiddeld brutowinstpercentage van 175% van de inkoopprijs. De inkoopprijs van een sjaal is 4,-. Mellory vult het brutowinstschema in om de verkoopprijs te bepalen. stap 1, 2 en 3 Inkoopprijs 100 % - Er staat: van de inkoopprijs Brutowinst 175 % brutowinst en percentage stap 4 en 5 Verkoopprijs 275 % Inkoopprijs 4, % - Er staat: van de inkoopprijs Brutowinst 175 % stap 6 1% is nu te berekenen door 4,00 te delen door 100. Dus 1% heeft de waarde 4, = 0,04. stap 7 Verkoopprijs 11, % 275 x 0,04 Inkoopprijs 4, % - Brutowinst 7, % 175 x 0,04 thema verkoopprijs en omzet 9

10 verkoopprijs en omzet voorbeeld 3 Mellory, uit het vorige voorbeeld, wil een damespantalon verkopen. Ze weet dat haar concurrent in dezelfde winkelstraat deze pantalon verkoopt tegen een verkoopprijs van 84,00. Mellory wil deze pantalon tegen een verkoopprijs van 82,50 verkopen. Ze wil wel hetzelfde brutowinstpercentage realiseren. Mellory vult het brutowinstschema in om de te bedingen inkoopprijs te bepalen. stap 1, 2 en 3 Inkoopprijs 100 % - Er staat: van de inkoopprijs Brutowinst 175 % stap 4 en 5 Verkoopprijs 82, % Inkoopprijs 100 % - Er staat: van de inkoopprijs Brutowinst 175 % stap 6 1% is nu te berekenen door 82,50 te delen door 275. Dus 1% heeft de waarde 82, = 0,30. stap 7 Verkoopprijs 82, % Inkoopprijs 30, % x 0,30 Brutowinst 52, % 175 x 0,30 Mellory moet een inkoopprijs bedingen van 30,- per pantalon. Een lagere inkoopprijs mag natuurlijk ook! 10 opmerkingen Voordat je het brutowinstschema invult, moet je eerst zeker weten waar je de 100% mag (moet) plaatsen. Je rondt de bedragen pas op het einde af; dat betekent dat je tussentijds niet afrondt. Als je zelf opgaven gaat maken met brutowinstpercentages, dan mag je alle getallen noteren in één en hetzelfde brutowinstschema. EIW BV rekenen met verkoopcijfers

11 opgaven 1. Jo Ven heeft een supermarkt in Leeuwarden. Om deze supermarkt winstgevend te exploiteren hanteert hij een gemiddeld brutowinstpercentage van 20% van de verkoopprijs nodig. De inkoopprijs van een artikel uit het supermarktassortiment is 0,80. Bereken de verkoopprijs die Jo minimaal voor dat artikel moet vragen. brutowinst en percentage 2. Ineke Smulders heeft een kinderboetiek in Sittard. Ineke hanteert een brutowinstpercentage van 65% van de inkoopprijs. De inkoopprijs van een blouse is 22,50. Bereken de verkoopprijs die Ineke minimaal voor een blouse gaat vragen. 3. Hassan Omir is eigenaar van een elektronicamarkt in Almelo. Voor muziekafspeelapparatuur hanteert hij een brutowinstpercentage van 45% van de inkoopprijs. De inkoopprijs van een dvd-speler is 36,-. Bereken de verkoopprijs die Hassan minimaal gaat vragen. % % - % 4. Peter heeft een speelgoedspeciaalzaak in Almelo. Hij streeft naar een gemiddeld brutowinstpercentage van 60% van de inkoopprijs. De inkoopprijs van een houten legpuzzel is 12,80. Bereken de verkoopprijs die Peter minimaal gaat vragen. % % - % thema verkoopprijs en omzet 11

12 verkoopprijs en omzet 5. Josje heeft een rijwielhandel in Utrecht. Zij streeft naar een gemiddeld brutowinstpercentage van 45% van de verkoopprijs. De inkoopprijs van een draagrek is 11,-. Bereken de verkoopprijs die Josje minimaal gaat hanteren. 6. Maxime wil een herenpantalon verkopen met een verkoopprijs van 80,-. Hij weet dat zijn concurrent deze pantalon verkoopt tegen een verkoopprijs van 84,-. Maxime hanteert een brutowinstpercentage van 60% van de verkoopprijs. Voor welke prijs moet Maxime deze pantalon dan hoogstens inkopen? 7. Jan wil een boormachine verkopen met een verkoopprijs van 120,-. Hij weet dat zijn naaste concurrent deze machine aanbiedt tegen een verkoopprijs van 125,-. Jan hanteert een brutowinstpercentage van 25% van de inkoopprijs. Voor welke maximale prijs moet Jan deze boormachine inkopen? 8. Jasmin wil een dameshoed verkopen met een verkoopprijs van 72,-. Jasmin streeft naar een gemiddeld brutowinstpercentage van 125% van de inkoopprijs. Voor welke maximale prijs kan Jasmin deze hoed inkopen? 12 EIW BV rekenen met verkoopcijfers

13 9. Jan wil een mountainbike verkopen met een verkoopprijs van 459,-. Jan streeft naar een gemiddeld brutowinstpercentage van 30% van de verkoopprijs. Voor welke maximale prijs kan Jan deze mountainbike inkopen? 10. Jamy wil een flesje parfum verkopen met een verkoopprijs van 32,-. Zij hanteert een brutowinstpercentage van 40% van de verkoopprijs. Voor welke maximale prijs kan Jamy dit parfum inkopen? brutowinst en percentage 11. Johan wil een kokosnoot verkopen met een verkoopprijs van 1,62. Johan hanteert een brutowinstpercentage van 65% van de inkoopprijs. Voor welke maximale prijs kan Johan deze kokosnoot inkopen? 12. Fatma Karabektas is verkoopspecialiste in een groentespeciaalzaak in Hengelo. Voor het bepalen van de verkoopprijs van rauwkostsalades hanteert zij een brutowinstpercentage is 60% van de verkoopprijs. De rauwkostsalades hebben een gemiddelde verkoopprijs van 28,- per kilo. Bereken de gemiddelde inkoopprijs van één kilo rauwkostsalade. thema verkoopprijs en omzet 13

14 verkoopprijs en omzet brutowinstpercentage dat komt me bekend voor Als van een artikel de inkoopprijs en de verkoopprijs bekend zijn, dan kun je het brutowinstpercentage berekenen. Dit kan op twee manieren: uitdrukken in procenten van de inkoopprijs, uitdrukken in procenten van de verkoopprijs. Dus: Brutowinstpercentage = brutowinstbedrag inkoopprijs (of verkoopprijs) x 100% Let goed op of je moet uitdrukken in procenten van de inkoopprijs of van de verkoopprijs! voorbeeld Van een voetbal is de inkoopprijs 12,50. De verkoopprijs van deze bal is 20,50. De brutowinst in procenten van de inkoopprijs is dan: 20,50-12,50 12,50 x 100% = 64% De brutowinst in procenten van de verkoopprijs is dan: 20,50-12,50 20,50 x 100% = 39,02% Je ziet de gegeven bedragen zijn hetzelfde, alleen de tekst over het brutowinstpercentage verschilt. Daardoor ontstaan er verschillende uitkomsten. opmerking Als er in de tekst niet wordt vermeld of het brutowinstpercentage van de inkoopprijs of van de verkoopprijs is, dan bedoelt men automatisch van de verkoopprijs. 14 EIW BV rekenen met verkoopcijfers

15 opgaven 13. Van een artikel is de: inkoopprijs 2,19 verkoopprijs 5,00 Druk de brutowinst van dat artikel uit in een percentage van de verkoopprijs (afronden op één decimaal nauwkeurig). brutowinstpercentage 14. Van een artikel is de: inkoopprijs 19,75 verkoopprijs 55,00 Druk de brutowinst van dat artikel uit in een percentage van de inkoopprijs (afronden op één decimaal nauwkeurig). 15. Van een artikel is de: inkoopprijs 0,55 verkoopprijs 1,75 Druk de brutowinst van dat artikel uit in een percentage van de inkoopprijs (afronden op één decimaal nauwkeurig). 16. Van een artikel is de: inkoopprijs 29,00 verkoopprijs 52,00 Druk de brutowinst van dat artikel uit in een percentage van de inkoopprijs (afronden op één decimaal nauwkeurig). 17. Van een artikel is de: inkoopprijs 262,50 verkoopprijs 655,00 Druk de brutowinst van dat artikel uit in een percentage van de verkoopprijs (afronden op één decimaal nauwkeurig). thema verkoopprijs en omzet 15