Allemachtig Grachtig!

Transcriptie

1 Allemachtig Grachtig! creëer je eigen Pepper s ghost illusie Lesmateriaal VO Museum Het Grachtenhuis

2 Lesmateriaal VO Allemachtig Grachtig! creëer je eigen Pepper s ghost illusie Lesmateriaal ter voorbereiding of verwerking van een bezoek aan museum Het Grachtenhuis voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Het is De stad Amsterdam groeit uit zijn voegen. In 1613 wordt daarom besloten tot een stadsuitbreiding door het aanleggen van 3 grote grachten: de Herengracht, de Keizersgracht en de Prinsengracht. Aan deze grachten schieten vanaf begin van de 17e eeuw grachtenpanden in alle soorten en maten uit de grond. In verdiepen de leerlingen zich in de bewoners van deze grachtenpanden van vroeger en nu. Wie zijn zij? Hoe leven zij? Waar spreken zij over? De leerlingen maken zelf een grachtenpand in miniatuur op basis van een bouwplaat. Hierin maken zij een interieur scène met behulp van zelf gekozen personages en meubels. Deze scène projecteren zij met behulp van de Pepper s ghost techniek. Vervolgens schrijven ze een korte dialoog of een kort verhaaltje bij een door een medeleerling gemaakte Pepper s ghost. Als introductie kan het filmpje Zo leven in de Gouden Eeuw van de website worden vertoond. Lesmateriaal VO 2 van 7

3 Materiaal docentenhandleiding; per groepje van ca. 5 ll. een bouwplaat van een grachtenpand c.q. Pepper s Ghost Box; per groepjes een vel met personen en meubels per groepje een plexiglas plaatje van 10 x 20 cm Museum Het Grachtenhuis en Pepper s ghosts De Amsterdamse grachten maken de stad. Hier wordt al eeuwen lang geld verdiend, kunst gemaakt, feest gevierd, het leven geleefd. In museum Het Grachtenhuis, gevestigd in een (dubbel) grachtenpand uit 1664 aan de Herengracht, wordt het verhaal van 400 jaar wonen en werken aan de gracht op avontuurlijke en multimediale wijze verteld. Het museum gebruikt de Pepper s ghost techniek om de bewoners van de statige grachtenpanden in de afgelopen 400 jaar tot leven te wekken. In een aantal miniatuur grachtenpanden, waar de leerlingen naar binnen kunnen kijken, zijn Pepper s ghost filmpjes te zien van bewoners van vroeger en nu en zijn hun gesprekken te beluisteren. De Pepper s ghost techniek Met de Pepper s ghost techniek kan een voorstelling om de hoek worden geprojecteerd als een geestverschijning. De techniek is genoemd naar John Henry Pepper, een Londense leraar scheikunde die er in 1862 in slaagde een Pepper s ghost verschijning te realiseren. De techniek werd in de 19 e eeuw gebruikt om op het toneel een geestverschijning te kunnen realiseren. Door de persoon of het voorwerp goed uit te lichten en deze te laten spiegelen in glas waar je doorheen kunt kijken, lijkt er een spook te verschijnen. Bij het doven van het licht verdwijnt de verschijning. De filmpjes die te zien zijn in het miniatuur grachtenpand in museum Het Grachtenhuis zijn eveneens gemaakt met behulp van deze techniek. Lesmateriaal VO 3 van 7

4 Benodigdheden zaklamp (of andere lichtbron: mobiele telefoon met lamp-functie), liniaal, schaar/ mesje, lijm ter versteviging: karton A2 formaat (ca. 250 grs), splitpennen voor de bouwplaat en satéprikkers of karton voor de personen en meubels bij 3D: allerhande knutselmateriaal of lego/playmobil elementen waardoor beweging mogelijk is, bv magneten, touw, draaiende elementen Aansluiting curriculum Nederlands, Kerndoel 1 Mens en Maatschappij, Kerndoel 37, 42, 46 Kunst en Cultuur, Kerndoel 48, 49 en 52 Doelen Kennismaken met diverse 17 e -eeuwse interieurs en stijlelementen. Gebruiken van verschillende kunstzinnige elementen om een eindproduct te maken (Pepper s ghost en beeldende vaardigheden). Inleven in verschillende personen die woonden aan de grachten. Schrijven van een fantasierijk verhaal of dialoog bij een (Pepper s ghost) scène. Reflecteren op het creatieve proces en de verschillende interpretaties bij een beeld (scène). Lesmateriaal VO 4 van 7

5 Korte inhoud en werkwijze De karakteristieke grachtenpanden aan de drie grote Amsterdamse grachten (Prinsengracht, Keizersgracht en Herengracht) werden gebouwd aan het begin van de 17 e eeuw. De grachtenhuizen waren destijds bedoeld voor de rijke bewoners van de stad en hun personeel. Regenten (bestuurders) en ook rijke kooplieden lieten aan de nieuw gebouwde grachten hun woonhuis en soms ook hun pakhuizen bouwen. In de afgelopen 400 jaar hebben talloze, uiteenlopende families voor kortere of langere tijd hun intrek genomen in de karakteristieke Amsterdamse grachtenpanden. De leerlingen bouwen een miniatuur grachtenpand dat zij naar eigen smaak inrichten voor door henzelf bedachte bewoners. Vervolgens creëren zij een Pepper s ghost illusie waarbij zij een dialoog of een kort verhaal schrijven. Voorbereiding De leerlingen kunnen zelfstandig onderzoek doen naar de verschillende bewoners van de grachtenhuizen in zowel de 17e als de 21ste eeuw. Op basis daarvan schrijven ze een verhaal wat ze uitbeelden in de Pepper s Ghost Box. Hoe dan? Per groepje krijgen de leerlingen een bouwplaat en een plexiglas plaatje. Ze vouwen van deze bouwplaat, die ze eerst plakken op karton ter versteviging, een Pepper s Ghost Box. De buitenzijde bestaat uit voorgedrukte 17 e -eeuwse grachtenpanden, de binnenzijde bevat het interieur -de vloer en de wanden- van één grachtenpandkamer. In de box maken de leerlingen twee openingen op aangegeven plaatsen: 1 voor een lichtbron (zaklamp) aan de bovenzijde en 1 opening aan de zijkant die dient als kijkgat. De leerlingen maken een interieur en een scène waarbij zij gebruik kunnen maken van de bijgeleverde personages en meubels. Vervolgens plaatsen de leerlingen zowel het eveneens bijgeleverde plexiglasplaatje in het interieur als de (niet bijgeleverde) zaklamp/lichtbron op de Box. Door het kijkgat is nu te zien dat de gemaakte interieur scène om de hoek wordt geprojecteerd: de zogenaamde Pepper s ghost illusie. Lesmateriaal VO 5 van 7

6 Suggesties Audio toevoegen aan de Pepper s Ghost Box is eenvoudig met een ipod of telefoon. Het verhaaltje of de dialoog bij de scène kan worden opgenomen en vervolgens afgespeeld. Maar er kan ook worden gekozen voor bijpassende achtergrondgeluiden of muziek. In het interieur kan goed gebruik gemaakt worden van 3D elementen, bv. zelfgemaakte of bestaande (playmobil, lego) meubelstukken. Er kunnen ook meer scènes, in serie, gemaakt worden in een Pepper s ghost. Door de scènes steeds te fotograferen door het kijkgat en de foto s snel achtereen te vertonen, wordt beweging gesuggereerd. Zo kun je een scène spelen. Belangrijk hierbij is dat de elementen waaruit de scène is opgebouwd (personages en interieurstukken) niet vastgeplakt worden. Om de techniek van de Pepper s ghost te illustreren dan wel te verduidelijken kunt een van de vele filmpjes van Pepper s Ghost Boxen en effecten op Youtube raadplegen of in de klas vertonen. Presenteren en Reflecteren Elk groepje verzamelt de verschillende verhalen/dialogen die gemaakt zijn bij zijn Pepper s Ghost Box en leest deze voor. De rest van de klas kiest, op basis van argumenten, het verhaal of de dialoog dat volgens hen het beste past bij de gemaakte scène. Bespreek met elkaar waarom een verhaal beter past dan het andere, wat de effecten zijn van de techniek en welke verhalen het meest origineel zijn. Lesmateriaal VO 6 van 7

7 Meer informatie? Kijk even op onze website hetgrachtenhuis.nl of bel ons +31 (0) Museum Het Grachtenhuis