rijks museum Voorbereidende les bij de rondleiding Proef de Gouden Eeuw (NT2) 1/5

Transcriptie

1 1/5 Deze voorbereidende les hoort bij het programma Proef de Gouden Eeuw, speciaal ontwikkeld voor NT2 niveau A1 t/m B2. Ter voorbereiding op het museumbezoek kunt u met deze les de cursisten op een actieve wijze kennis laten maken met de kunst en geschiedenis van de Gouden Eeuw. Wij raden u aan gebruik te maken van de voorbereidende les. De verworven voorkennis leidt tot een nog rijkere leerervaring in het Rijksmuseum. Inhoud Tijdens deze voorbereidende les krijgen de cursisten een introductie op de kunst en geschiedenis uit de Gouden Eeuw. Leerdoelen Cursisten maken kennis met één van de belangrijkste periodes uit de Nederlandse geschiedenis en met het Rijksmuseum in het bijzonder. Spreek- en luistervaardigheid van cursisten in de klas en in het museum stimuleren door met elkaar te praten over het dagelijks leven: hoe was het toen in Nederland? Hoe is het nu? En hoe ziet het dagelijks leven er uit in het land van herkomst?

2 2/5 Sleutelwoorden Beroemd Groepsportret kolonie koloniën VOC Walvisjacht Zeeheld (geldzaken) beheren Matroos Zelfstandig Besturen Weeshuis Plantage Kaapvaarder Zilvervloot Landbouw Hongerloon Kleermaker Prostituee Discrimineren Plunderen Dwingen Typisch Benadrukken Succes Keerzijde bekend bij een grote groep mensen portret van een groep gebied dat door een ver ander land wordt bestuurd en van zijn rijkdommen wordt ontdaan Verenigde Oost-Indische Compagnie, een handelsbedrijf waar mensen aandelen konden investeren walvissen (proberen te) vangen iemand die iets gevaarlijks doet op zee wat goed afloopt de zorg en verantwoordelijkheid hebben over het geld werknemer op een schip zonder hulp of steun van anderen leiding geven huis voor kinderen zonder ouders groot landbouwbedrijf in een tropisch land waar 1 gewas/product wordt verbouwd iemand die namens de Republiek op zee ging varen (zeerover) de konvooien die in de 16e en 17e eeuw het goud, zilver en diamanten uit de mijnen van Zuid- Amerika naar Spanje vervoerden. Op 9 september 1628 slaagde Piet Heyn er bij Cuba als eerste in om deze schepen te bemachtigen. De buit was bijna 12 miljoen gulden en de Westindische Compagnie keerde maar liefst 50% dividend uit. het bewerken van het land om bijvoorbeeld graan te laten groeien een heel laag loon, te weinig om genoeg eten van te kopen iemand die kleding maakt iemand die zich laat betalen voor sex onderscheid maken tussen mensen, bepaalde groepen achterstellen vanwege bijvoorbeeld geloof, gender, politieke overtuiging met geweld leeghalen, kapot maken door macht uit te oefenen zorgen dat iemand iets die doet karakteristiek onderstrepen, beklemtonen goede afloop of resultaat andere kant

3 3/5 Toepasselijk Spreekwoord passend bij een korte, krachtige uitspraak die een waarheid of wijsheid bevat

4 4/5 Tijd Minimaal 50 minuten. Het staat de docent vrij om de stof over meer lessen te verdelen. Voorbereiding Materiaal computer internetverbinding digibord Introductie (5 minuten) Bekijk het volgende filmpje. Na het bekijken van deze introductie op de Gouden Eeuw, gaat u het bespreken met de cursisten. Vragen Waar gaat het filmpje over? Wat hebben de cursisten onthouden? Vertel De Gouden Eeuw neemt een bijzondere plek in de geschiedenis van Nederland in. Het vertelt hoe een klein land vecht voor zelfstandigheid, voor het behoud van eigen regels. Het zijn de burgers die dit voor elkaar krijgen. Er is gevochten voor vrijheid. Daarnaast slagen de Hollanders er in om zich ook economisch te laten gelden in de hele wereld. Er is geen continent waar geen handelsposten zijn gevestigd van waaruit handel wordt gedreven. Kern (40 minuten) Bekijk het filmpje nog een keer. Schrijf samen met de cursisten de woorden op die onbekend zijn en bespreek deze. De woorden worden nu gebruikt voor een opdracht. De woorden die mogelijk ter sprake kunnen komen zijn opgenomen bij Sleutelwoorden. Organisatie Maak kleine groepjes. Geef ieder groepje nu een paar woorden waar een zin mee kan worden gemaakt. Werkwijze De groepjes cursisten maken nu zinnen met de woorden die zij hebben gekregen. De zinnen kunnen gaan over de Gouden Eeuw, maar dat hoeft niet. Vraag ieder groepje om één zin terug te koppelen aan de rest. Begrijpen alle cursisten de woorden nu beter als ze in een bepaalde context zijn geplaatst? De groepjes kunnen vervolgens samen nadenken over de volgende vraag: Wat maakt de Gouden Eeuw zo bijzonder? Bespreek de antwoorden klassikaal. Schrijf de antwoorden van de cursisten op. Probeer deze onder te brengen in verschillende thema s, zoals bijvoorbeeld: onderwijs, vrouwen, eten, religie, slavernij, handel, mode, interieur, burgerschap. Samen vormen deze categorieën een overzicht van het dagelijks leven in de Gouden Eeuw. U kunt als docent zien welk thema wellicht nog enige aandacht behoeft, doordat het niet of nauwelijks wordt genoemd. U kunt er ook voor kiezen om slechts een paar

5 5/5 onderwerpen er uit te lichten Kijk vervolgens gezamenlijk naar het volgende filmpje over het Rijksmuseum op YouTube Vertel Het Rijksmuseum Amsterdam is het museum van Nederland. In 2013 heeft het geheel vernieuwde museum na 10 jaar haar deuren weer geopend voor het publiek. De bezoeker maakt een reis door de tijd waarbij schilderijen, beelden, historische voorwerpen en vormgeving op hun mooist worden getoond. In 80 zalen vertellen objecten het verhaal van 800 jaar Nederlandse kunst en geschiedenis, met Rembrandts meesterwerk De Nachtwacht als het indrukwekkend middelpunt. Maak een foto met je mooiste kledingstuk aan (of je partner, kind, vriend of vriendin) Interieur: hoe ziet jouw huis/kamer er uit? Maak een foto van je kamer met je mooiste voorwerp/ meubelstuk. De cursisten kunnen ook op internet op zoek gaan naar een foto die een bepaald thema op z n mooist laat zien. Deze foto s (mag uitgeprint of via mobiele telefoon) nemen de cursisten mee naar het Rijksmuseum. Afsluiting (5 minuten) De cursisten krijgen een huiswerkopdracht mee: Tijdens het museumbezoek staat het dagelijks leven in de Gouden Eeuw centraal. De cursisten gaan hun eigen dagelijkse leven vergelijken met behulp van zelfgemaakte foto s. Kies drie thema s die behandeld zijn in de les. Hoe zien die thema s er in jouw leven op zijn mooist uit? Maak voor ieder thema een foto. Bijvoorbeeld: Eten: wat staat er bij jou op tafel? Maak een foto van een stilleven met eten dat je lekker vindt. of dat hoort bij jouw cultuur, of voor een bepaalde feestdag. Mode: wat draag jij voor een speciale gelegenheid?