Advies Tariefstelling Decentralisatie jeugdzorg

Transcriptie

1 Bijleveld Advies Oostermeerweg TS Ouderkerk a/d Amstel Advies Tariefstelling Decentralisatie jeugdzorg 20 mei 2014 Bijleveld Advies is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel Amsterdam nummer BTW-nummer NL B01. ABN AMRO: NL07 ABNA

2 Inhoud 0. Samenvatting Over deze versie van het rapport Achtergrond Algemeen: de tariefstructuur Tarieven Jeugdteams / jeugdgeneralisten Wijkteams Tarieven jeugdhulp Tarieven verblijf Regeling leegstand voor kwetsbare zorginfrastructuur Tarieven voor dagbesteding en dagbehandeling jeugdzorg Tarieven pleegzorg Tarieven voor extra begeleiding bij (dag)verblijf Tariefstoeslag Tarieven vervoer Onregelmatigheidstoeslag Tarieven producten Definitie van productie Dilemma s en beslispunten Vervolgacties en aanbevelingen Inleiding Achtergrond Opdrachtformulering Onderzoeksscope en afbakening Tarieven: kaders en doelen Huidige tariefstructuren Doelen met de tariefstelling Tarieven: Uitgangspunten, hoofdlijnen en overzichtstabel Uitgangspunten tariefstelling Tariefstelling op hoofdlijnen Voorbeelden van versimpeling 22 2

3 3.4 Tariefstabel Bandbreedtes Tarieven: model en normenkader jeugdhulp en Jeugdteams Model jeugdhulp Brutosalaris per functie Wettelijke opslagen Opslag overhead Productiviteit Onregelmatigheidstoeslag Jeugdteams Extra begeleiding Tariefstoeslag Tarieven: model en normenkader verblijf en dagbehandeling Model verblijf Scheiden van verblijf, dagbesteding en behandeling I-ratio Tariefsfactor I-ratio en bedrag per verblijfsdag Dagbesteding / dagbehandeling Pleegzorg en gezinshuizen Pleegzorg Gezinshuizen Regeling leegstand Tariefstoeslag Perspectief: doorontwikkeling van de I-ratio tariefsfactor Tarieven voor producten Raamwerk: wanneer een productprijs? Raamwerk: prijsbepaling van producten Beheer van producten Eigen kracht conferentie / familienetwerkberaad Opvoedondersteuning AMHK en crisisdienst JeugdzorgPlus Tarieven en persoonsgebonden budget (pgb) 48 3

4 7.1 Wettelijk kader Tarieven en pgb Definities Productie Registratie van productie jeugdhulp Registratie van productie verblijf (inclusief verblijf pleegouder) Registratie van productie dagbesteding en dagbehandeling Definities tijdbesteding Niet-cliëntgebonden tijd Direct cliëntgebonden tijd Indirect cliëntgebonden tijd Indirect cliëntgebonden reistijd Algemeen indirect cliëntgebonden tijd Reflectie en opleiding Transitiearrangementen Tarieven: effecten en risico s Administratieve organisatie zorgaanbieders Geen innovatie door shared revenues Effectmeting en signalering Regionale samenwerking Samenwerking 3D Financiële effecten Effecten door de hoogte van het tarief Effecten door het aantal declarabele activiteiten Effecten van bekostiging op basis van uren en dagen De begroting van Risico s Tarieven: beheer en organisatie (Her)ijken van tarieven Vaststellen tarieven Perspectief Hardheidsclausule Dilemma s en beslispunten Bekostiging parttime verblijf Bonus-malus regeling 68 4

5 12.3 Normeren tariefregels extra begeleiding en tariefstoeslag Normering overhead als absoluut bedrag per fte Minimale productieomvang Vervolgacties en aanbevelingen Definiëren toegelaten (cao)-functies jeugdhulp en verblijf Tarief per plaatsing pleegzorg Vergoeding voor werving en matching gezinshuisouders Uit- en doorontwikkeling van de productieregels Uitwerken regeling leegstand Procesontwerp voor toekenningen extra begeleiding en tariefstoeslagen Toetsing verblijfstarieven jeugdzorg Vaststellen ORT ouder- en kinddteams en wijkteams Tarieven pgb vaststellen Onderbouwen I-ratio tariefsfactor Gegevensset inkoop 73 Bijlage I: Relatie tussen tariefstelling en doelen / kaders 74 Bijlage II: Tariefberekeningen jeugdhulp 77 Bijlage III: Bestaande en nieuwe tarieven verblijf en dagbehandeling 81 Bijlage IV: Afkortingen 84 Bijlage V: Geraadpleegde personen 86 Bijlage VI: NZa beleidsregels, circulaires en beschikkingen 87 Bijlage VII: Geraadpleegde bronnen 88 Bijlage VIII: Reacties op concept Advies Tariefstelling v. 6/01/

6 0. Samenvatting 0.1 Over deze versie van het rapport Deze versie van het rapport is gebaseerd op het rapport Conceptadvies Tariefstelling inkoop Om het kind. Om de leesbaarheid voor lezers buiten Amsterdam te vergroten, zijn in deze verwijzingen naar Amsterdam geschrapt. Ten opzichte van het oorspronkelijke rapport (24 februari 2014) is in deze versie een aantal wijzigingen doorgevoerd, bijvoorbeeld in de tariefstelling pleegzorg en de tarieven voor de teamleden. LET OP: Dit is uitdrukkelijk een CONCEPTversie. In dit rapport staan onvolkomenheden ook in de tariefstelling die nog moeten worden gecorrigeerd in een volgende versie. Het verdient aanbeveling vóór contractering met zorgaanbieders de definitieve versie af te wachten. 0.2 Achtergrond Door de decentralisatie van jeugdzorg, jeugd-ggz en jeugd-lvb krijgt de gemeente te maken met tal van verschillende systematieken voor bekostiging. De zorg die de gemeente vanaf 2015 moet aansturen, inkopen en bekostigen, wordt nu nog afgerekend in termen van ZZP s, DBC s, extramurale tarieven, producten en trajecten. 0.3 Algemeen: de tariefstructuur De tariefstructuur is op hoofdlijnen als volgt te kenmerken: Het onderscheid en de tariefsverschillen tussen AWBZ en Zvw vervalt. De tarieven voor jeugdhulp (zoals behandeling, begeleiding) worden voor alle domeinen gelijk. Verblijf en zorg worden overal gescheiden van elkaar bekostigd. Verblijf en dagbehandeling worden op maat bekostigd. De netto intensiteit van de VOV (verzorgend, opvoedend en verplegend personeel) bepaalt in hoge mate het tarief per groep van een zorgaanbieder. Het is hierdoor voor inkoop zaak de tarieven per groep te beoordelen op historische ontwikkeling en wenselijkheid. Verblijfscategorieën GGZ en ZZP s van de AWBZ komen te vervallen. De hoogte van de huidige tariefstellingen blijft vooralsnog gehandhaafd. De effecten van (ongewenste) historische kostenverschillen kunnen worden gedempt met behulp van bandbreedtes in de tariefstelling. 6

7 0.4 Tarieven Jeugdteams / jeugdgeneralisten Wijkteams De Jeugdteams en de jeugdgeneralisten van de Wijkteams worden bekostigd op basis van capaciteit. Voor hen geldt de volgende tariefsstructuur: Tarief ( ) Zorgsoort Tariefsparameter Min Max Eenheid MBO per fte per jaar FTE tarieven Jeugdteams en Wijkteams HBO per fte per jaar WO per fte per jaar WO per fte per jaar Tabel 1: Tarieven ouder- en kindadviseurs en jeugdgeneralisten wijkteams De tarieven voor de Jeugdteams en de Wijkteams zijn gebaseerd op een gemiddelde cao-salarisschaal. Op dit brutosalaris zijn de volgende op- en afslagen verwerkt: Vakantietoeslag (8%) Eindejaarstoeslag (7,1%) ORT (0%) Sociale lasten (24,18% over salaris, cao-toeslagen en ORT) Opslag overhead (35,25% over loonkosten inclusief opslagen) De genoemde bedragen zijn de tarieven die de gemeente betaalt voor het beschikbaar krijgen van de ouder- en kindadviseurs en jeugdgeneralisten. 0.5 Tarieven jeugdhulp Jeugdhulp omvat alle zorg geleverd door zorgaanbieders die niet valt onder verblijf of dagbesteding/-behandeling. Jeugdhulp omvat bijvoorbeeld alle vormen van behandeling (ook: behandeling tijdens verblijf of dagbehandeling), ambulante zorg, begeleiding, verpleging (voor zover van toepassing), verzorging, diagnostiek, trainingen, jeugdbescherming en jeugdreclassering. Jeugdhulp wordt in de regel bekostigd op basis van de werkelijke bestede tijd. Alle bestaande jeugdhulpproducten, -methodieken en -interventies worden op deze manier bekostigd. De volgende tabel bevat de minimale en maximale tarieven per opleidingsniveau. Tarief ( ) Zorgsoort Tariefsparameter Min Max Eenheid MBO 34,98 49,35 euro per uur Jeugdhulp HBO 48,48 71,31 euro per uur WO 70,34 98,05 euro per uur WO+ 117,11 160,02 euro per uur Tabel 2: tarieven jeugdhulp 7

8 De tarieven voor jeugdhulp zijn gebaseerd op dezelfde uitgangspunten als de tarieven voor de ouder- en kindadviseurs en jeugdgeneralisten. Er zijn drie verschillen: 1. Geen tarieven op jaarbasis, daarvoor uurtarieven gebaseerd op een normaantal productieve uren per hulpverlener. 2. Geen generieke opslag ORT (9,5%), daarvoor vergoeding van 85% van de werkelijke ORT-kosten. 3. Een normatieve marge van 3%. De normproductiviteit is als volgt gedefinieerd: Productieve uren per fte per jaar waarvan cliëntgebonden uren per fte per jaar waarvan uren reflectie waarvan uren opleiding MBO ,0% (36 uur) 2,5% (30 uur) HBO ,0% (36 uur) 2,5% (30 uur) WO ,0% (36 uur) 2,5% (30 uur) WO ,0% (36 uur) 2,5% (30 uur) Tabel 3: overzicht normproductiviteit Uit de tabel voor normproductiviteit kan worden opgemaakt reflectie en opleiding worden beschouwd als tot een maximum - declarabele activiteiten. Dit maximum wordt als percentage vastgelegd op het aantal gedeclareerde uren op jaarbasis. Door reflectie en opleiding als declarabele tijd te definiëren, wordt een duidelijk signaal afgegeven aan hulpverleners dat de principes uit Vertrouwen en rekenschap voor de gemeente belangrijk zijn. 0.6 Tarieven verblijf De tariefstelling voor verblijf wijzigt sterk ten opzichte van de bestaande systematieken. De tariefstelling is gebaseerd op drie elementen: A. De intensiteitsratio (I-ratio): de omvang gemeten in netto roosteruren - van de pedagogische staf, oftewel de staf verpleging, opvoeding en verzorging (VOV); B. De tariefsfactor I-ratio: een bedrag per netto roosteruur per jeugdige per dag C. Een aanvullend dagtarief. A. De I-ratio Iedere groep heeft een eigen omvang van VOV. Deze omvang wordt teruggerekend naar het aantal netto uren VOV-staf per jeugdige per verblijfsdag. Dit getal noemen de intensiteitsratio (I-ratio) van een groep. Iedere groep heeft zijn eigen (vaste) I- ratio. 8

9 Voorbeeld I-ratio Een verblijfsgroep heeft acht capaciteitsplaatsen. Per week zijn voor deze groep 200 uren ingeroosterd voor verpleging, opvoeding en verzorging van de jeugdigen in de groep. De I-ratio voor deze groep is 200 uur/ 8 plaatsen / 7 dagen = 3,6. Eventuele noodbedden gelden niet als vaste capaciteit. Met een mogelijk negende bed dat als noodbed fungeert, blijft de capaciteit van deze groep acht. B. Tariefsfactor I-ratio De I-ratio is de voornaamste factor bij de tariefstelling. De I-ratio wordt vermenigvuldig met de tariefsfactor I-ratio. De tariefsfactor is het bedrag dat in de tariefstabel is weergegeven op de regels Per netto roosteruur VOV per plaats per verblijfsdag. C. Aanvullend dagtarief De bestaande tarieven in alle domeinen zijn bij de hoogte van de tariefstelling als uitgangspunt genomen. De tarieven dalen niet en stijgen niet niet opzichte van de bestaande situatie. De I-ratio blijkt niet een volledig verklarende factor te zijn voor de hoogte van het tarief van een verblijfsgroep. In combinatie met een vast bedrag per verblijfsdag kan de I-ratio wel alle bestaande tarieven nabootsten. Het vast bedrag per dag is in de tariefstabel opgenomen op de regels plus per verblijfsetmaal. Tarief ( ) Zorgsoort Tariefsparameter Min Max Eenheid Verblijfsdag jeugdzorg Per netto roosteruur VOV per plaats per verblijfsdag 41,25 55,00 euro per etmaal Verblijfsdag gezinshuis Per netto roosteruur VOV per plaats per verblijfsdag 75,00 100,00 euro per etmaal Per netto roosteruur VOV per plaats per verblijfsdag 19,50 26,00 Verblijfsdag GGZ Plus per verblijfsetmaal 90,00 120,00 euro per etmaal waarvan deel NHC per verblijfsetmaal 25,50 34,00 Per netto roosteruur VOV per plaats per verblijfsdag 15,38 20,50 Plus per verblijfsetmaal 117,38 156,50 Plus per verblijfsetmaal beveiligingsniveau laag 25,33 33,77 Verblijfsdag forensische Plus per verblijfsetmaal beveiligingsniveau zorg gemiddeld 30,96 41,28 euro per etmaal Plus per verblijfsetmaal beveiligingsniveau hoog 40,82 54,42 Plus per verblijfsetmaal beveiligingsniveau zeer hoog 49,79 66,38 Verblijfsdag LVB Per netto roosteruur VOV per plaats per verblijfsdag 33,38 44,50 Plus per verblijfsetmaal 18,00 24,00 euro per etmaal Verblijfsdag VB Per netto roosteruur VOV per plaats per verblijfsdag 31,50 42,00 Plus per verblijfsetmaal 20,63 27,50 euro per etmaal Tabel 4: Tarieven voor verblijf 9

10 Voorbeeld tariefsberekening De verblijfsgroep Kastanjelaan 12-f van GGZ-instelling X heeft een I-ratio van 3,6. Dat betekent: per jeugdige worden per dag 3,6 netto uren VOV-staf ingeroosterd (voor berekening I-factor zie voorgaand kader). De tariefsfactor voor de GGZ is (maximaal) 26 euro. Dat levert een tarief op van 3,6 x 26 euro = 93,60. De GGZ kent voor verblijf óók een component vast bedrag per verblijfsdag. Deze is (maximaal) 120 euro. De verblijfsgroep Kastanjelaan 12 van GGZ instelling X heeft een dagtarief van 93, = 213,60 per verblijfsdag. 0.7 Regeling leegstand voor kwetsbare zorginfrastructuur De regeling leegstand behelst dat een zorgaanbieder in sommige gevallen een factuur kan sturen voor niet benutte capaciteit. Dit moet voorkomen dat kwetsbare zorginfrastructuur verdwijnt doordat fluctuaties in de instroom door de zorgaanbieder financieel niet (meer) gedragen kunnen worden. De regeling leegstand geldt niet ter compensatie van iedere niet benutte dag. Het is uitdrukkelijk een vangnet voor langdurige leegstand, zoals bijvoorbeeld leegstand vanaf twee of vier weken. De gemeente betaalt voor leegstand niet het volledige tarief. Een beperkte financiële prikkel dwingt de zorgaanbieders op zoek te blijven gaan naar alternatieve aanwending van zijn leegstaande capaciteit, bijvoorbeeld met een groter verzorgingsgebied of een nieuwe doelgroep. Als richtlijn zou kunnen gelden dat 75% van het tarief van een verblijfsdag wordt vergoed. 0.8 Tarieven voor dagbesteding en dagbehandeling jeugdzorg De tariefstelling voor dagbehandeling jeugdzorg en dagbesteding lijken sterk op de tariefstelling voor verblijf. De verschillen zijn: De I-ratio wordt niet bepaald per jeugdige per verblijfsdag maar per jeugdige per openingsuur. Analoog aan reguliere dagopvang. Alle sectoren krijgen voor dagbesteding dezelfde tariefsfactor voor de I-ratio. Er is géén aanvullend bedrag per dag (of uur), de inzet VOV verklaart volledig de bestaande tarieven. 10

11 De tariefstabel voor dagbesteding en dagbehandeling jeugdzorg is: Tarief ( ) Zorgsoort Tariefsparameter Min Max Eenheid Dagbesteding Per netto roosteruur VOV per kind per openingsuur 37,50 50,00 euro per uur Dagbehandeling jeugdzorg Per netto roosteruur VOV per kind per openingsuur 54,00 72,00 euro per uur Tabel 5: Tarieven voor dagbesteding / dagbehandeling Deze tariefstelling is gebaseerd op de scheiding van verblijf en zorg. Het tarief dekt uitsluitend de kosten van het verblijf (overdag) met de daarvoor benodigde VOVstaf. Dagbesteding omvat ook de prestatie VZO uit de GGZ. De kosten voor eventuele behandeling of vervoer worden apart in rekening gebracht. 0.9 Tarieven pleegzorg In de tariefstelling van pleegzorg is de scheiding tussen verblijf en behandeling doorgevoerd. Pleegzorg bestaat hierdoor nagenoeg uitsluitend uit de (landelijke) pleegzorgvergoedingen. Begeleiding van de pleegouders en de jeugdige door begeleiders pleegzorg wordt bekostigd via jeugdhulp. In aanvulling op de pleegzorgvergoedingen en de begeleidingsuren is er voor pleegzorg een vergoeding voor het voorbereiden en screenen van pleegouders. Dit proces is voor aanbieders van pleegzorg tijdsintensief. Aangezien het géén cliëntgebonden tijd betreft, kan deze tijd niet worden gedeclareerd. Om vergoeding van deze kosten toch mogelijk te maken, is een vergoeding opgenomen per eerste plaatsing van een jeugdige bij een nieuw pleeggezin. Deze vergoeding dekt de kosten van het voorbereiden en screenen van de pleegouders, inclusief tijd besteed aan aspirant pleegouders die voortijdig afvallen. De bekostiging van pleegzorg ziet er daarmee als volgt uit: Zorgsoort Tariefsparameter Tarief ( ) Eenheid Landelijke pleegzorgvergoeding 0 t/m 8 jaar 17,50 Landelijke pleegzorgvergoeding 9 t/m 11 jaar 17,70 Verblijfsdag pleegzorg Landelijke pleegzorgvergoeding 12 t/m 15 jaar 19,28 per etmaal (prijspeil 2014) Landelijke pleegzorgvergoeding 16 t/m 17 jaar 21,28 Landelijke pleegzorgvergoeding 18 jaar en ouder 21,51 Uitvoeringskosten pleegzorgaanbieder 10% op vergoedingen Tabel 6: Tarieven voor pleegzorg Het bedrag per plaatsing betreft een schatting en behoeft nadere onderbouwing. 11

12 0.10 Tarieven voor extra begeleiding bij (dag)verblijf De beleidsregels van de NZa kent een groot aantal verschillende tarieven voor verschillende specifieke doelgroepen en omstandigheden. Hiermee wordt recht gedaan aan onvermijdelijk hoge kosten die gemaakt moeten worden in deze specifieke gevallen. De complexiteit van de bestaande tarieven vergt voor zowel indicatiestellers, teamleden en zorgaanbieders grote kennis van de regelgeving. Onderhoud van de vele tarieven vergt bovendien een forse inspanning. Ter vereenvoudiging van de systematiek is gekozen voor één tarief voor extra tijd besteed aan extra begeleiding. Deze tijd te besteden aan een individuele cliënt - komt bij verblijf en dagbehandeling bovenop de normbezetting van VOV-staf. Extra begeleiding betreft altijd extra inzet en kan nooit geleverd worden door een hulpverlener die al is ingeroosterd als VOV-staf op een groep. Immers, dat zou leiden tot dubbel bekostiging (vanuit VOV en vanuit extra begeleiding). Tarief ( ) Zorgsoort Tariefsparameter Min Max Eenheid Extra begeleiding Bij verblijf of dagbesteding / dagbehandeling 34,98 49,35 per uur Tabel 7: Tarieven voor extra begeleiding De extra begeleiding is expliciet bedoeld voor het tijd besteed aan één cliënt. Als de groep als geheel vanwege de aard van haar bezetting méér VOV staf nodig heeft, kan voor de groep tussentijds een nieuw tarief worden overeengekomen. De extra begeleiding wordt apart op een factuur gespecificeerd als extra factuurregel, waarbij inzichtelijk wordt gemaakt aan welke cliënt de extra begeleiding is geleverd. Hiertoe moet (niet ingeroosterde) VOV-staf in staat gesteld worden (incidenteel) tijd te schrijven Tariefstoeslag De tarieven zullen mede dankzij de gehanteerde bandbreedte in nagenoeg alle gevallen toereikend zijn. Voor uitzonderlijke situaties bij specifieke cliënten is het mogelijk een toeslag op een tarief te krijgen ter dekking van materiële kosten. Deze moet vooraf worden toegekend en zijn altijd cliëntgebonden. De toeslag dekt de extra materiële kosten per uur of per dag die redelijkerwijs gemaakt moeten worden. Voorbeelden van kosten die met een tariefstoeslag gedekt kunnen worden zijn: 12

13 De inzet van uitzonderlijke / dure technische hulpmiddelen ter ondersteuning van de hulp aan of het verblijf van een specifieke cliënt, zoals een tillift of alarmering of hulp-op-afstand. De kosten van speciale voeding of andere voorzieningen voor een specifieke cliënt tijdens verblijf of dagbehandeling. De hoogte van de tariefstoeslag is afhankelijk van de situatie. De te maken kosten (huur of afschrijving van specifieke hulpmiddelen of de aanschafkosten van disposables en voeding) worden verrekend in het tarief. Afschrijvingen geschieden tegen de gangbare verwachting over de levensduur van het hulpmiddel, niet tegen de verwachte gebruiksduur van het hulpmiddel door de cliënt waarvoor het hulpmiddel is aangeschaft. Voorbeeld tariefstoeslag Ten behoeve van de zorg aan een specifieke cliënt wordt een technisch hulpmiddel aangeschaft ter waarde van euro. De verwachte levensduur van het hulpmiddel is 10 jaar. De tariefstoeslag op een verblijfsdag van de cliënt bedraagt maximaal euro / 10 jaar = euro / 365 dagen = 2,76 per dag. Deze toeslag geldt ook als bekend is dat de cliënt korter dan één jaar zal gaan verblijven. Als het hulpmiddel nodig is voor jeugdhulp, wordt het jaarbedrag ( euro) niet gedeeld door 365 dagen, maar door (een raming van) het aantal uren jeugdhulp per jaar. De toeslag is altijd cliëntgebonden geldt als toeslag op een tarief dat toch al wordt gedeclareerd, zoals een verblijfsdag of een uur jeugdhulp. Toeslagen apart op een factuur gespecificeerd als extra factuurregel, waarbij inzichtelijk wordt gemaakt op welk tarief en voor welke cliënt de toeslag is berekend Tarieven vervoer Vervoer van en naar dagbesteding of dagbehandeling komt in specifieke gevallen in aanmerking voor bekostiging. Hiervoor geldt één tarief: Tarief ( ) Zorgsoort Tariefsparameter Min Max Eenheid (Rolstoel)vervoer Per aanwezigheidsdag dagbesteding / -behandeling 15,00 20,00 per dag Tabel 8: Tarieven voor vervoer 13

14 0.13 Onregelmatigheidstoeslag De onregelmatigheidstoeslag (ORT) voor jeugdhulp wordt vergoed op basis van 85% van de werkelijke kosten. Voor verblijf geldt deze regel niet, de ORT is verwerkt in het dagtarief. De kosten voor onregelmatigheidstoeslag worden niet toegerekend aan cliënten, maar komen als één factuurregel op de factuur. Hierbij moet worden gelet op: Correcte toerekening van ORT aan verschillende gemeenten. Correcte toerekening van sociale lasten, opslag overhead en opslag normatieve marge (factor: 1,624) Inhouding van 15% vanwege maximale vergoeding van 85% Tarieven producten Niet voor alle diensten van zorgaanbieders is bekostiging op basis van uren of dagen de meest aangewezen vorm. Dit geldt met name voor diensten die een (sterk) gestandaardiseerde levering kennen. Een voorbeeld daarvan is bijvoorbeeld een cursus met een vast aantal deelnemers en een vast aantal bijeenkomsten. Een dergelijke cursus zal altijd hetzelfde kosten, waardoor bekostiging op basis van uurtarief niets zou toevoegen. Voor deze diensten is bekostiging op basis van een productprijs logischer. De berekening van een productprijs geschiedt op basis van de productbeschrijving, waarin het aantal uren (opgesplitst naar de vier declarabele tijdcategorieën) is opgenomen dat nodig is om het product te leveren. Als dat aantal uren altijd hetzelfde is en niet wijzigt met variabelen zoals zorgzwaarte of groepsgrootte, is het mogelijk een vaste productprijs te berekenen. Hiervoor moeten dan de normale uurtarieven worden gebruikt. Per (via de inkoop) toegelaten product zal moeten worden vastgesteld of sprake zal zijn van bekostiging op basis uren/dagen of op basis van een productprijs. Toelating tot bekostiging op productbasis zal terughoudend moeten worden ingezet Definitie van productie Iedere sector kent definities voor productie. Hierbij gaat het om de meting en vaststelling van die prestaties die voor bekostiging in aanmerking komen. Dit gaat dus in de meeste gevallen om uren en dagen. De vraag is: welke uren en dagen tellen mee als declarabele prestaties? Voor de definitie van jeugdhulp is aansluiting gezocht bij de sector GGZ, waar tijdregistratie al bestaat. 14

15 De volgende tijdcategorieën worden onderscheiden: a. Niet-cliëntgebonden tijd b. Direct cliëntgebonden tijd c. Indirect cliëntgebonden tijd d. Indirect cliëntgebonden reistijd e. Algemene indirecte cliëntgebonden tijd f. Reflectie g. Opleiding De niet-cliënt gebonden tijd komt als enige niet voor vergoeding in aanmerking. Voor groepshulp geldt dat de tijd moet worden verdeeld over de deelnemers aan de bijeenkomst. Voor verblijf en dagbesteding zijn óók regels nodig om vast te stellen hoe groot de productie is. De belangrijkste openstaande vraag daarbij is: moet een cliënt in alle gevallen fysiek aanwezig zijn voordat sprake is van een verblijfsdag of verblijfsuur? Met name bij geleide terugkeer naar een thuissituatie kan parttime verblijf van enkele dagen per week een gewenste situatie zijn, die financieel zeer Reflectie en opleiding is tot een maximum percentage van de gefactureerde uren declarabel Dilemma s en beslispunten Bekostiging parttime verblijf In de GGZ wordt verblijf bekostigd op basis van aanwezigheidsdagen. Als deze systematiek óók gebruikt gaat worden voor de bekostiging van de (nu) provinciale jeugdzorg, wordt het financieel onaantrekkelijk om jeugdigen geleidelijk met behulp van parttime verblijf terug te laten keren naar een thuissituatie. Hierdoor ontstaat een financiële prikkel die de gewenste zorginhoudelijke situatie tegenwerkt. Wellicht dat hier de regeling leegstand zou kunnen worden gebruikt. De hoogte van de vergoeding zou kunnen worden vastgesteld op 75% van het tarief. Bonus-malus regeling Een bonus-malus regeling kan tijdens het inkoopproces worden toegepast om specifieke beleidsdoelen te ondersteunen. Zo zou een klanttevredenheid van boven de 8,5 over heel 2015 kunnen leiden tot een bonus van 1% op de tarieven van Of het ontbreken van een kwaliteitscertificering (zoals ISO of HKZ) kan leiden tot generieke een malus op de tarieven van 2% van dat jaar. 15

16 Om de bonus-malus regeling al voor de eerste inkoopronde (voor 2015) in te voeren, moet nog veel werk worden verzet. Het besluit om dit wel of niet te doen moet derhalve snel worden genomen. Minimale productieomvang Zorgaanbieders worden met hun eigen producten toegelaten. Hiertoe moet voor ieder product een standaard productbeschrijving worden gemaakt. Het is te overwegen om een regeling in te voeren dat een product een minimale leveringsomvang moet hebben. Een product dat jaarlijks bijvoorbeeld minder dan 10 keer wordt geleverd, wordt het jaar daarop uitgesloten. Bij een lage productie kan door een zorgaanbieder onvoldoende worden geïnvesteerd in de benodigde kwaliteitsborging en ontwikkeling. Het besluit om een minimum productieomvang per product op te nemen moet worden genomen voordat het juridisch kader rondom de inkoop definitief is Vervolgacties en aanbevelingen Definiëren toegelaten (cao)-functies jeugdhulp en verblijf De tarieven voor jeugdhulp en verblijf behoren bij gedefinieerde prestaties. Echter, het is wenselijk dat specifieker wordt beschreven welke functionarissen wat mogen leveren. Een limitatieve lijst van functies is wellicht onhaalbaar, maar zou wel wenselijk zijn. Ook ten aanzien van de VOV-staf is nadere definitie gewenst. Van enkele functionarissen is duidelijk dat deze onderdeel uitmaken van de VOV en dus in het tarief zitten, zoals de pedagogisch medewerkers in de jeugdzorg, de gezinhuisouders en de verpleegkundigen. Van andere functionarissen ligt dit minder duidelijk. Tarief per plaatsing pleegzorg De kosten het voorbereiden en screenen van pleegouders zijn niet bekend. Het tarief voor de eerste plaatsing van een jeugdige in een nieuw geworven pleeggezin is derhalve geschat. Het verdient aanbeveling dit tarief nader te onderzoeken. Uit- en doorontwikkeling van de productieregels De regels over productie (hoofdstuk 8) zijn in vergelijking met de vergelijkbare regelgeving van de NZa relatief bondig en eenvoudig. Het verdient aanbeveling deze nader uit te werken. Toetsing verblijfstarieven jeugdzorg 16

17 De I-ratio is voor de bepaling van de tarieven verblijf en dagbesteding /-behandeling is voor de sectoren die door de NZa worden bekostigd geijkt aan de huidige tarieven. Voor de jeugdzorg is de werking van de I-ratio getoetst met gegevens van een beperkt aantal jeugdzorgaanbieders. Nader onderzoek moet worden uitgevoerd of de I-ratio en de bijbehorende I-factor óók werkt op de zorgaanbieders van de provinciale jeugdzorg. Gegevensset inkoop De inkopers zullen om hun taken goed te kunnen uitvoeren, moeten beschikken over een deugdelijke dataset per zorgaanbieder. Deze dataset moet het mogelijk maken een oordeel te vellen over de redelijkheid van een gunning over 2015, maar moet vooral ook een historische trendanalyse mogelijk maken voor de jaren na De trendanalyse moet inzichtelijk maken of zorgaanbieder. Het verdient aanbeveling de benodigde gegevensset nader te definiëren. 17

18 1. Inleiding Deze rapportage bevat een advies voor de tariefstelling voor de inkoop van zorg die valt onder de jeugdwet. 1.1 Achtergrond De decentralisatie van de jeugdhulp naar gemeenten leidt tot de vormgeving van een geheel nieuw jeugdstelsel. Onderdeel van dat stelsel is de inkoop van jeugdhulp bij zorgaanbieders uit de GGZ, AWBZ, jeugdzorg en LVB-zorg. De te decentraliseren sectoren zijn tot nu toe op verschillende wijzen bekostigd door verschillende financiers op verschillende wettelijke grondslagen. Deze verscheidenheid maakt het komen tot een eenduidige product- en tariefsvorming een stevige uitdaging. Dat geldt enerzijds voor de gemeente, die moet besluiten welke zorg tegen welke tarieven gaat worden ingekocht. Maar ook de zorgaanbieders zullen hun administratieve processen en wellicht zelfs ICT systemen moeten gaan aanpassen op gemeentelijke inrichtingskeuzen. 1.2 Opdrachtformulering De opdrachtformulering is als volgt: Maak de bestaande tariefstructuren voor alle in te kopen zorg inzichtelijk, inclusief zo mogelijk - de kostenmodellen die aan deze tarieven ten grondslag liggen. Stel een advies op voor de tariefstelling voor de inkoop van Zorg daarbij voor voldoende afstemming met het programmateam, zodat het advies spoort met de andere onderdelen van het nieuwe jeugdstelsel. Draag er in het advies tevens zorg voor dat de tarieven en de tariefstructuur praktisch in- en uitvoerbaar zijn, zodat de benodigde aanpassing van administratieve processen en mogelijke ICTondersteuning zowel bij de gemeente als bij de zorgaanbieders beperkt en dus haalbaar blijft. Besteed bij alle (tussen)producten echter ook aandacht aan de transformatie, bijvoorbeeld door aan te geven wat de ontwikkeltrend is of zou kunnen zijn van de opgeleverde (tussen)producten. Stel tot slot een advies op over de wijze van invoering / implementatie en het onderhoud van de tarieven. 1.3 Onderzoeksscope en afbakening Nagenoeg volledige inkoop van de gemeente voor het jaar 2015 valt binnen de scope van het advies. Buiten de scope valt de tariefstelling van de Jeugdteams. De prijsstelling voor de Jeugdteams worden al onderzocht door KPMG. De resultaten van dit onderzoek worden als gegeven meegenomen in dit onderzoek, waarin het de positie krijgt van een bestaande tariefstelling. 18

19 2. Tarieven: kaders en doelen De kaders en doelen voor de tariefstructuur bestaan uit: De huidige tariefstructuren Doelen met de tariefstructuur Alle aangehaalde doelen / kaders in dit hoofdstuk zijn doorgenummerd. In de bijlage van dit advies is een tabel opgenomen, waarin per doel/kader wordt aangegeven op welke wijze de tariefstructuur in dit advies bijdraagt aan de genoemde doelen / kaders. 2.1 Huidige tariefstructuren De huidige tariefstelling is niet uitputtend, wel indicatief - als volgt: Domein Wet / regeling Bekostiging Tariefsbasis 123 DBC s Prijs per DBC jeugd-ggz < 1 jaar Zvw 7 Verblijfscategorieën Prijs per dag Prijs per Jeugd-GGZ > 1 jaar AWBZ Capaciteitsparameters capaciteitsplaats Forensische jeugd-ggz Jeugd-(L)VG intramuraal Extramurale zorg Jeugd-(L)VG Jeugd- GGZ Gehandicaptenzorg Jeugdzorg Vervoer en dagbesteding Jeugd-(L)VG Jeugd- GGZ Gehandicaptenzorg Wet forensische zorg AWBZ 81 DBBC s ZZP s Extramurale parameters 33 ZZP s 4 producten ± 20 toeslagen Prijs per uur / dag Prijs per dag AWBZ Ongeveer 25 functies Prijs per uur Wet op de de jeugdzorg Producten en tarieven van SRA Pleegzorgvergoedingen AMK Prijs per product AWBZ Ongeveer 60 functies Prijs per uur / / jaar Tabel 9: Indicatieve overzichtstabel huidige tariefsstructuur Het NZa hanteert zeker veertig verschillende beleidsregels om de bekostiging en tariefstelling voor deze domeinen te organiseren. Er zijn vele honderden 19

20 verschillende tarieven, prestaties en toeslagen. Veruit de meeste van deze tarieven (>95%) zijn uur- of dagtarieven Doelen met de tariefstelling De volgende doelen en kaders zijn aan de tariefstelling gesteld: Met een kleiner budget moeten ongeveer dezelfde doelen worden gehaald. Dat is een zware opgave, die haast onvermijdelijk lijkt te moeten leiden tot zware druk op de tarieven. Door de bezuinigingen ontstaat een overcapaciteit bij de aanbieders van jeugdzorg. Ook dat heeft een prijsdrukkend effect. het uitdrukkelijke doel is om te komen tot reële tarieven, die het mogelijk moeten houden om het vak fatsoenlijk uit te kunnen oefenen. Er moet geconcurreerd worden, maar vooral op kwaliteit en effectiviteit, niet op prijs. Bij de huidige zorgaanbieders zijn nu grote verschillen in de kosten zichtbaar. Deze verschillen lijken veelal historisch van aard te zijn en zijn minder goed verklaarbaar vanuit het primair proces. Dit rapport streeft ernaar de kostenverschillen tussen zorgaanbieders te verkleinen. Hoe meer geld gaat naar het primair proces hoe beter. De kosten voor de overhead worden liefst zo laag mogelijk gehouden. In de normstelling zal de ruimte voor overhead worden genormeerd. Eén deel van de overhead verdient speciale aandacht: de salarissen van de topbestuurders. Deze salarissen mogen niet hoger zijn dan de wethoudersnorm. Dit zal wellicht in het inkoopproces als criterium kunnen worden ingebouwd. Opleiding, collegiale toetsing en intervisie zijn juist onderdelen van de professionele dienstverlening waar op dit moment misschien wel te weinig ruimte voor wordt gemaakt door de financiers. Tot slot is het doorvoeren van versimpeling een belangrijk doel. Het doorgronden, correct toepassen en onderhouden van alle bestaande bekostiginssystematieken is tijdsintensief. Het kost zowel de overhead (bij de financier en de zorgaanbieders) als de hulpverleners (te) veel tijd. Een versimpeling helpt bij aan het verlagen van de kosten die hieraan verbonden zijn. 1 De DBC s in de GGZ betreft productprijzen, maar de producten zijn direct afgeleid van het aantal gewerkte minuten. Hierdoor is feitelijk sprake van bekostiging op basis van bestede tijd. 20

21 3. Tarieven: Uitgangspunten, hoofdlijnen en overzichtstabel 3.1 Uitgangspunten tariefstelling Eenvoud en daardoor lagere kosten voor gebruik en onderhoud Bekostiging op basis opleidingsniveau, niet op basis van domein of cao. Zoveel mogelijk gelijktrekking tussen domeinen. Alle mensen even goed, alle mensen even duur. Realistische tarieven, dus geen financiële uitholling van zorgaanbieders. De tariefstelling moet het mogelijk maken om zoveel mogelijk de werkelijke kosten van zorg te dekken, for better and for worse, en daarmee ook inzichten verkrijgen in werkelijke inzet bij de vaak zeer dure top van behandelingen. Vermijden van bekostiging op producten met gemiddelde inzet per cliënt. Wel sturen op gemiddelden via productenboek. Geen kruissubsidies tussen producten, waarbij de opbrengsten van hulp en behandeling bijvoorbeeld nodig zijn om de kosten van het verblijf te dekken. Voor iedere zorgvorm wordt vergoed wat het werkelijk kost. Naarmate de zorgaanbieders minder zekerheid krijgen (zoals: transitiearrangementen, 80% budgetgarantie), is een opslag voor het ondernemersrisico te rechtvaardigen. De huidige productiviteit van hulpverleners verschilt aanzienlijk tussen zorgaanbieders en tussen domeinen. Deze verschillen lijken niet altijd goed te verklaren vanuit het primair proces. Het aantal uren dat hulpverleners daadwerkelijk hulpverlenen is één van de meest bepalende factoren voor de kosten van de zorg. Dit advies tariefstructuur stelt productiviteitsnormen die voor sommige domeinen zal moeten leiden tot betere prestaties. 3.2 Tariefstelling op hoofdlijnen Het onderscheid en de tariefsverschillen tussen AWBZ en Zvw vervalt. De tarieven voor jeugdhulp (zoals behandeling, begeleiding) worden voor alle domeinen gelijk. Verblijf en zorg worden overal gescheiden van elkaar bekostigd. Verblijf en dagbehandeling worden op maat bekostigd. De netto intensiteit van de VOV (verzorgend, opvoedend en verplegend personeel) bepaalt in hoge mate het tarief per groep van een zorgaanbieder. Het is hierdoor voor inkoop zaak de tarieven per groep te beoordelen op historische ontwikkeling en wenselijkheid. Verblijfscategorieën GGZ en ZZP s van de AWBZ komen te vervallen. De hoogte van de huidige tariefstellingen blijft vooralsnog gehandhaafd. De effecten van (ongewenste) historische kostenverschillen kunnen worden gedempt met behulp van bandbreedtes in de tariefstelling. 21

22 De lijst met toeslagen en extra prestaties in de bestaande bekostigingssystematieken kan wellicht vervangen worden voor één algemene toeslag Extra begeleiding. Tariefstelling conform hulp zonder verblijf. Toeslagen voor onregelmatigheid worden niet gecompenseerd met een generieke toeslag, zoals nu veel wordt gedaan. In plaats daarvan vindt vergoeding plaats op basis van de werkelijke ORT kosten. Van de werkelijke ORT kosten wordt 85% vergoed middels een per instelling te berekenen - vergoedingspercentage op de factuur. Opleiding, collegiale toetsing en intervisie zijn juist onderdelen van de professionele dienstverlening waar op dit moment misschien wel te weinig ruimte voor wordt gemaakt door de financiers. Binnen de normen voor productiviteit worden deze drie activiteiten als declarabele tijd gedefinieerd. Ze maken dus geen deel uit van een opslag, maar kunnen tot een bepaalde omvang apart worden gefactureerd. 3.3 Voorbeelden van versimpeling De tariefstabel is een radicale versimpeling van de bestaande tariefstellingen. Enkele voorbeelden van deze versimpeling zijn: Dagbesteding / dagbehandeling komt voor in de GGZ, gehandicaptenzorg en jeugdzorg. Voor de dagbesteding in de AWBZ gefinancierde GGZ bestaan 13 tarieven, voor de LVB 5 tarieven en voor de verstandelijk gehandicaptenzorg 8 tarieven. In de tariefstabel worden alle vormen van dagbesteding vergoed met één tariefsregel. Dat is mogelijk doordat de bekostiging wordt gekoppeld aan de inzet VOV per jeugdige per openingsuur. Deze variabele blijkt nagenoeg volledig verklarend te zijn voor de kosten. Verblijf (24-uurs) komt voor in de LVB, GGZ en jeugdzorg. In de GGZ zijn 7 tarieven en LVB zijn 5 tarieven en de jeugd-ggz hanteert nog de oude beleidsparameters. De jeugdzorg kent ongeveer 10 tarieven. In de nieuwe systematiek heeft iedere sector meestal twee, maar maximaal drie tariefsregels. Ook hier is de toepassing van VOV-inzet de variabele die versimpeling mogelijk maakt. De NZa beleidsregels kennen zeer veel tarieven (>100) voor de bekostiging van duurdere zorg in uitzonderlijke situaties, zoals door specifieke cliëntkenmerken. De tariefstabel heeft als uitgangspunt gekozen dat de werkelijke zorginzet wordt vergoed. Extra uren hulpverlening worden derhalve vergoed, daarvoor is geen opslag nodig. Uiteraard moet (structurele) extra inzet wel vooraf worden besproken met de verwijzer en moet deze zijn opgenomen in het hulpverleningsplan van de betreffende cliënt. Voor extra VOV-inzet bij verblijf en dagbesteding kan gebruik worden gemaakt van één generieke opslag: extra begeleiding. 22

23 3.4 Tariefstabel Tarief ( ) Zorgsoort Tariefsparameter Min Max Eenheid MBO per fte per jaar FTE tarieven Jeugdteams en HBO per fte per jaar Wijkteams WO per fte per jaar WO per fte per jaar MBO 34,98 49,35 euro per uur Jeugdhulp HBO 48,48 71,31 euro per uur WO 70,34 98,05 euro per uur WO+ 117,11 160,02 euro per uur Verblijfsdag jeugdzorg Per netto roosteruur VOV per plaats per verblijfsdag 41,25 55,00 euro per etmaal Verblijfsdag gezinshuis Per netto roosteruur VOV per plaats per verblijfsdag 75,00 100,00 euro per etmaal Landelijke pleegzorgvergoeding 0 t/m 8 jaar 17,50 Landelijke pleegzorgvergoeding 9 t/m 11 jaar 17,70 Verblijfsdag pleegzorg (prijspeil Landelijke pleegzorgvergoeding 12 t/m 15 jaar 19,28 per etmaal 2014) Landelijke pleegzorgvergoeding 16 t/m 17 jaar 21,28 Landelijke pleegzorgvergoeding 18 jaar en ouder 21,51 Uitvoeringskosten pleegzorgaanbieder 10% op vergoedingen Per netto roosteruur VOV per plaats per verblijfsdag 19,50 26,00 Verblijfsdag GGZ Plus per verblijfsetmaal 90,00 120,00 euro per etmaal waarvan deel NHC per verblijfsetmaal 25,50 34,00 Per netto roosteruur VOV per plaats per verblijfsdag 15,38 20,50 Plus per verblijfsetmaal 117,38 156,50 Plus per verblijfsetmaal beveiligingsniveau laag 25,33 33,77 Verblijfsdag forensische zorg Plus per verblijfsetmaal beveiligingsniveau euro per etmaal 30,96 41,28 gemiddeld Plus per verblijfsetmaal beveiligingsniveau hoog 40,82 54,42 Plus per verblijfsetmaal beveiligingsniveau zeer hoog 49,79 66,38 Verblijfsdag LVB Per netto roosteruur VOV per plaats per verblijfsdag 33,38 44,50 Plus per verblijfsetmaal 18,00 24,00 euro per etmaal Verblijfsdag VB Per netto roosteruur VOV per plaats per verblijfsdag 31,50 42,00 Plus per verblijfsetmaal 20,63 27,50 euro per etmaal Verblijfsdag JeugdhulpPlus nader te bepalen Dagbehandeling jeugdzorg Per netto roosteruur VOV per kind per openingsuur 54,00 72,00 euro per uur Dagbesteding Per netto roosteruur VOV per kind per openingsuur 37,50 50,00 euro per uur (Rolstoel)vervoer Per aanwezigheidsdag dagbesteding / -behandeling 15,00 20,00 per dag Extra begeleiding Bij verblijf of dagbesteding / dagbehandeling 34,98 49,35 per uur Tariefstoeslag Per gedeclareerd uur / gedeclareerde dag maatwerk per uur of etmaal Toeslag onregelmatigheid (ORT) Vergoedingspercentage 85% van werkelijke kosten 85% werkelijke kosten Tabel 10: Tariefstabel zorg voor jeugd gemeente 23

24 3.5 Bandbreedtes De tarieven zijn weergegeven met bandbreedtes. Hiervoor zijn twee belangrijke redenen: 1. De verschillende sectoren en aanbieders hebben op dit moment duidelijke andere tariefs- en kostenniveaus. De bandbreedte maakt het mogelijk om binnen één tariefstabel toch aan te sluiten op de bestaande situaties. 2. Deze bandbreedtes maken het voor zorgaanbieders mogelijk zich binnen duidelijke grenzen -te positioneren op prijs. Zorgaanbieders die duurzaam en aantoonbaar goedkopere zorg leveren, kunnen hierdoor méér cliënten aan zich binden. De tarieven moeten normaal gesproken binnen de bandbreedtes liggen. Hierop kunnen in uitzonderlijke gevallen uitzonderingen worden gemaakt. Iedere instelling kan een tarief met de gemeente onderhandelen over de tarieven. Voor iedere zorgvorm kan maximaal één tarief worden gekozen. Dus: één tarief voor alle MBOhulpverleners, één voor alle HBO, enzovoort. De huidige tariefstelling (2013, 2014) geldt als de belangrijkste basis voor de tariefstelling voor Bij de inkoop zal iedere instelling gevraagd kunnen worden wat de huidige werkelijke (gemiddelde) tariefstelling is per zorgvorm en hoe dat is opgebouwd. Vanuit die informatie kan de onderhandeling over het tarief 2015 worden gevoerd. De benedenbandbreedte is in de meeste gevallen gekozen op 75% van de bovenmarge. Uitzondering zijn de bandbreedtes in de tarieftabel voor het MBO, HBO, WO en WO+ tarief. Deze zijn als volgt bepaald: 1. De tarieven van de Generalistische basis-ggz 2014 en de daarbij gehanteerde berekeningswijze zijn als eerste kern van de tariefstelling gekozen. 2. Aan de drie functieniveaus (HBO/WO, WO-WO+2 en WO+2-WO+4) is een vierde toegevoegd: MBO. De tariefstelling is gebaseerd op dezelfde berekening. 3. De tarieven zijn als maximumtarief gedefinieerd. De tarieven zijn voorzien van een benedenmarge op 75% van het maximum. 4. Naast de berekening van de basis-ggz is een eigen berekening uitgevoerd voor de tarieven MBO, HBO, WO en WO+, welke als tweede kern van de tariefstelling is gekozen. De eigen berekening is gebaseerd op andere normen dan de basis-ggz. De verschillen op hoofdlijnen: lagere cao-inschaling, hogere opslagen sociale lasten, hogere productiviteitsnorm. 24

25 5. De eigen berekening levert ook maximumtarieven op. De onderkant van de bandbreedte is net als die bij de basis-ggz - bepaald op 75% van de maximum tarieven. 6. De bandbreedte in de tarieftabel is een combinatie van beide tariefsberekeningen: de laagste waarden vormen de benedenmarge, de hoogste waarden vormen de maximumtarieven. De pleegzorgvergoeding is het enige tarief dat zonder bandbreedte is opgenomen. Hier zijn de landelijke pleegzorgtarieven overgenomen. 25

26 4. Tarieven: model en normenkader jeugdhulp en Jeugdteams 4.1 Model jeugdhulp De tarieven voor jeugdhulp worden opgebouwd vanuit de brutosalarissen. De brutosalarissen worden eerst met een aantal (verplichte) opslagen verhoogd, zoals vakantiegeld en eindejaarsuitkering. Daarna volgt een opslag voor sociale lasten. Dat levert de directe kosten per functie op. Op deze kosten volgt één (generieke) opslag ter dekking van (alle) overhead. Daarmee zijn de totale kosten per functie in beeld. Deze totale kosten worden gedeeld door het aantal productie (= declarabele) uren, waardoor de kostprijs per uur ontstaat. Toevoeging van een marge levert het tarief per uur op. Verrekening van de werkelijke kosten voor onregelmatigheidstoeslagen levert het te factureren declaratietarief op. Schematisch is dat als volgt weer te geven: Te declareren bedrag Te declareren uren Tarief per functie per uur ( ) ORT * opslag sociale lasten * 85% Integrale kosten per functie ( ) Productieve uren per functie Totale kosten per functie Opslag normatieve marge Opslag overheadkosten ( ) Directe kosten per functie ( ) Salariskosten per functie ( ) Opslag sociale lasten( ) Brutosalaris per functie ( ) Opslag eindejaarsuitkering ( ) Opslag vakantietoeslag ( ) Figuur 1: Model tariefberekening jeugdhulp 4.2 Brutosalaris per functie Het brutosalaris is afhankelijk van de inschaling en periodiek. Voor de vier tarieven (MBO, HBO, WO en WO+) is gekozen voor één salarisniveau dat voor alle domeinen wordt gehanteerd. Salarisschalen corresponderen in de praktijk niet één op één met opleidingsniveaus van de medewerkers. Desondanks zijn - omwille van de tariefsberekening - de schalen toegekend aan opleidingsniveaus. Bij het vaststellen in welk opleidingstarief een medewerker valt (MBO, HBO, WO, WO+) is niet het feitelijke opleidingsniveau leidend, maar het normatieve opleidingsniveau dat hoort bij de feitelijke inschaling. 26

27 Onderstaande tabel geeft gehanteerde de normatieve opleidingsniveau per salarisschaal: CAO Jeugdzorg GGZ/GHZ/VV&TZ Welzijn Normschaal / functiegroep MBO 7 8 HBO 9 10 WO MBO HBO WO WO+ 80 MP MBO HBO Tabel 11: gehanteerde normschalen per opleidingsniveau en cao Vaststelling tarief voor een medewerker Een hulpverlener met een WO opleiding is werkzaam in een functie met bijbehorende inschaling op HBO niveau, FWG 50. Tabel 11 laat zien dat de schaal FWG 50 die hoort bij het opleidingsniveau HBO. Deze WO-opgeleide hulpverlener moet tegen het HBO tarief worden gefactureerd. De volgende tabel bevat voor de domeinen GGZ, gehandicaptenzorg (GHZ), verpleging en verzorging (V&V) en thuiszorg (TZ), jeugdzorg en Welzijn & Maatschappelijke dienstverlening (MD) de salarisschalen, inclusief de minimum, maximum en gemiddelde periodiek. De vet afgedrukte en dikomkaderde gemiddelde salarissen zijn in het model gebruikt als cao-brutosalaris. Het betreft de maximale periodieken van de gemiddelde schalen per opleidingsniveau. Ieder domein is even zwaar meegewogen. 27

28 FWG Tabel 12: Onderbouwing cao-salarissen per opleidingsniveau Op basis van deze inschaling is de gekozen voor de volgende basis cao bruto maandsalarissen in euro s: Salaris MBO HBO WO WO GGZ GHZ V&V & TZ Schaal Jeugdzorg min max gem min max gem min max gem min max gem min max gem MP Tabel 13: Gehanteerde cao inschalingen per opleidingsniveau Welzijn en MD Bovenstaande cao-salarissen liggen aan de basis van de tariefsberekening volgens de gemeentelijke systematiek. Zoals gesteld in de paragraaf Wettelijke opslagen Bovenop het brutosalaris komen drie opslagen voor wettelijke regelingen: Vakantiegeld Eindejaarsuitkering Sociale lasten 28

29 De regeling voor vakantiegeld is in alle sectoren gelijk 2 : 8%. Deze norm is overgenomen. De regelingen voor eindejaarsuitkeringen verschillen per sector 3. De norm in het kostenmodel is gesteld op een gemiddelde van de sectoren VV&T, GZ, GGZ en jeugdzorg en WMD. Ieder sector is even zwaar meegewogen. Dat levert zoals weergegeven in onderstaande tabel - een percentage op van 7,12%. VV&T GGZ GZ JZ WMD Gemiddeld Eindejaarsuitkering 5,50% 6,75% 6,75% 8,30% 8,30% 7,12% Tabel 14: Eindejaarsuitkering De sociale lasten verschillen in beperkte mate per sector 4. Ook hiervoor is de norm gesteld op basis van een gemiddelde van vijf sectoren. Iedere sector is even zwaar meegewogen. Dat leidt tot een opslag van 24,18%. VV&T, GGZ, GZ WMD Jeugdzorg Gemiddeld Basispremie WAO/WIA 4,65% 4,65% 4,65% 4,65% Premie WW 1,70% 1,70% 1,70% 1,70% Gedifferentieerde premie WGA 0,52% 0,52% 0,52% 0,52% Pensioenbijdrage werkgever 12,20% 12,44% 12,69% 12,44% Werkgeversbijdrage Zvw 7,75% 7,75% 7,75% 7,75% Sectorfonds 2,12% 2,12% 2,12% 2,12% Franchise effecten (schatting) -5% -5% -5% -5% Totaal 23,94% 24,18% 24,43% 29,43% Tabel 15: Sociale lasten per sector 4.4 Opslag overhead Het bepalen van een (objectiveerbare) opslag voor overhead is haast ondoenlijk. In een groot onderzoek slaagde KPMG er in 2004 niet in om tot een advies te komen voor de AWBZ-zorg: 2 Bron: KMPG onderzoek Inzicht in tarieven WMO/jeugd (concept), oktober Bron: KMPG onderzoek Inzicht in tarieven WMO/jeugd (concept), oktober Bron: KMPG onderzoek Inzicht in tarieven WMO/jeugd (concept), oktober