Welkom op de Bouwcampus. Pieter van der Zwet

Transcriptie

1 Welkom op de Bouwcampus Pieter van der Zwet

2 Co-creatie sessie 3 MultiWaterWerk: Hoe kan standaardisatie helpen bij de vervanging van 52 sluizen?

3 Doelstelling van deze sessie De opbrengst van de verschillende thema s bespreken en verrijken Onderzoeken hoe we deze thema s verder kunnen krijgen.

4 Beoogd resultaat De 5 onderwerpen die bijdragen aan de centrale vraag (hoe kan standaardisatie helpen bij de vervanging van de 52 sluizen) verrijken elkaar met kennis en het netwerk. Daarnaast onderzoeken we met elkaar op welke manier we verder gaan. Dit kan bijvoorbeeld een experiment zijn of een prototype.

5 Programma: 16.00u Introductie en terugblik 16:20u BLOK 1: Presenteren en verduidelijken 17:00 BLOK 2: Verrijken 17.00u Tips- en ideeënronde: 17:15u Verrijkingsronde 1 17:45u Pauze met snack 18:05u Verrijkingsronde 2

6 Programma: 18:35 BLOK 3: Valideren oogst co-creatie 18:35 Introductie door Pieter 18:40u Inspiratiepitch (Richard Jorissen) 19.00u Contouren validatie experiment - In groepen 19.30u Wrap up door Pieter, rondje langs de trekkers Warm buffet en borrel

7 Terugblik: Egon Janssen

8 Principes van de Co-creatie aanpak

9 Co-creatie: globale proces Uitgangspunt: Hoe kan standaardisatie helpen bij de vervangingsopgave van de 52 sluizen binnen Multi Water Werk Planning:

10 BLOK 1: Presenteren en verduidelijken

11 Aanpak Blok 1 Ieder thema krijgt 5 minuten om de opbrengst tot nu toe te presenteren: Wat is de kern van je thema? Welke processtappen heb je (nog te) doorlopen? Wat heb je tot nu toe ontdekt? Welke vragen heb je nog waar je input van de groep op vraagt? Na iedere presentatie is er 3 minuten voor verduidelijkende vragen Inhoudelijke tips en discussiepunten graag opschrijven op een geeltje en bewaren voor blok 2!

12 Presentaties: Manon Jütte Energie / CO2 en Standaardisatie Henk Bekker / Klanteisen, contractvorm en marktbenadering Wouter van der Wiel / Relatie Standaardisatie & LCC Jan Dirk van Duijvenbode / Modulair Bouwen & Dyn. standaard Ed Hoogstad / Scenario s en nieuwe concepten

13 Energie / CO2 en Standaardisatie Gerrit Bruggink (RWS) Joost Bouten (RWS) Jim Halsey (Engie) Jos Blom (Alliander) Ben Tubben (Alliander) Simon Kamerbeek (Alliander) Fred Mathot (Alliander) Manon Jutte (Alliander)

14 Multi Water Werken Perspectief: Energie/CO2 en Standaardisatie

15 MWW opgave 100 miljoen: gemiddelde vervangingskosten per sluis Van vele sluizen naar standaardisatie in de sluizen RWS Innovatieprogramma: Slim organiseren, bouwen en besparen MultiWaterWerken: Vervangen van 52 sluizen. Op zoek naar balans tussen maatwerk en standaardisatie Cocreatie traject: BV Nederland denkt mee over bredere standaardisatiemogelijkheden. Profijtelijke standaardisatie verkennen voor sluiseigenaar, sluisontwerper èn sluisbouwer Elkaars rol, aanpak en producten in de bouw vergemakkelijken.

16 Perspectief: Energie en CO2 Afwegingsmodel voor het waarderen van vervangingsscenario s

17 Doel Afwegingsmodel waarmee de scenario s voor vervanging afgewogen kunnen worden op hun impact op: Energie en CO2

18 Cocreatie team Gerrit Bruggink (RWS) Joost Bouten (RWS) Jim Halsey (Engie) Jos Blom (Alliander) Ben Tubben (Alliander) Simon Kamerbeek (Alliander) Fred Mathot (Alliander) Manon Jutte (Alliander)

19 Perspectief: Energie en CO2 Afwegingsmodel voor het waarderen van vervangingsscenario s

20 We bouwen aan de toekomst deze wereld? of deze wereld? effect? Maatschappelijke waarde van de nieuwe stuwen centraal Waterwerken en Energietransitie: nieuwe systemen

21 Als watermanagement systemen en duurzame energie samen komen: energietransitie in de gebouwde omgeving De combinatie van alle 5 pijlers, levert een integrale oplossing voor de beoogde oplossing. Een lokaal ecosysteem, waarin techniek, sociale innovatie, financiën, juridische en andre aspecten worden geregeld. Trends zijn niet alleen opslag in batterijen, maar ook vooral ook power2heat, power2gas en microgrids voorzien van opslag. Maar ook door powermatcher oplossingen, het verbruik aanpassen aan de prijs van stroom. 5. Opslag, conversie en flex 1. Duurzame energie 4. Elektrisch transport Integrale oplossing Elektrisch vervoer wordt gestimuleerd vanwege luchtkwaliteit en CO2 reductie. Berijders kiezen voor smart cars, shared cars en combinatie van vervoersmiddelen. 2. Energie besparing 3. Uitwisseling energie Bewoners, verenigingen en bedrijven plaatsen zon op eigen dak, in zonnevelden en op gedeelde daken. Warmte met warmtepompen wordt normaal Energiebesparing is het meest duurzaam. Dit gaat van apps voor de slimme meter tot compleet energieneutraal maken van woningen. Zover dat het gebouw meer energie maakt dan het gebruikt. Toenemende behoefte Energie aan elkaar te verkopen: zon, wind, warmte en biogas. Tussen bedrijven en tussen huishoudens. Via het net, of via een eigen verbinding.

22 Stuw Grave Brug andere stuw Voorbeeld uitgangssituatie Stuw bij Grave Industrie Duurzame energie Recreatie Maas Uiterwaarde n ondergronds Boerderij woonwijk

23 Stuw Brug andere stuw Voorbeeld perspectief : fysieke infrastructuur 3 niveaus duurzame energie Stuw Grave - Stuw - Stuw en gronden - Gebied rond de stuw Industrie Recreatie Verbruik boten Elektrisch / H2 Transport per boot. Biomassa / warmte Maas Stroming terugvijzelen Warmtepomp opp. water Uiterwaarden Aquafarming Zoet Zout energie Boerderij woonwijk

24 Stuw Stuw Voorbeeld perspectief : digitale infrastructuur 3 niveaus duurzame energie Stuw Grave - Stuw - Stuw en gronden Industrie - Gebied rond de stuw Recreatie micro-grid verbind alle stakeholders en energiedragers Digitalisering stuw: assetmanagement en operatie Boerderij Betrek de omgeving! Data transport Zoet Zout woonwijk

25 Welk vervangings scenario heeft de beste maatschappelijke impact op Energie en CO2? Welke elementen horen in het model? Duurzame energie perspectief Energie voor aanleg van het kunstwerkt Energie voor operatie van het kunstwerk Duurzame energie opwek Energieopslag in het water of andere vormen van opslag Biomassa/warmte Kunstwerk gekoppeld aan Koelte Co2 uit water diepte gebiedsgebruikers en profielen Lokale zon/wind energie. Gebruikers perspectief. Scheepvaart bewegingen Nieuwe business modellen Doorlooptijden Ruimtelijke ordening Fabriek productie processen Recreatie Gebruikersprofielen burgers Machtsverhoudingen tussen partijen Passend beleid/vergunning..

26 Wat leveren we op: Houtskoolschets van een afwegingsmodel voor het waarderen van vervangingsscenario s

27 Cocreatie stappenplan 1. Vaststellen einddoel 2. Chaos fase: inspiratie van relevante perspectieven en modellen 3. Identificeren van de relevante onderwerpen voor het afwegingsmodel 4. Houtskoolschets van het afwegingsmodel We zijn in stap 2 van ons cocreatieproces

28 Klanteisen, contractvorm en marktbenadering Tony Rikken (VolkerWessels) Gert-Jan Braas (Vialis) Tirza Zwanenbeek (Rijkswaterstaat) Brad Jonkman (Rijkswaterstaat) Han Vogel (Rijkswaterstaat) Henk Bekker (Advin)

29 Multiwaterwerken Werkgroep: Klanteisen, contractvorm en marktbenadering Aanpak werkgroep Vanuit het proces van klanteisen de stap naar contractvorm/marktbenadering IST situatie! Conclusie: proces totstandkoming eisen leidt tot onduidelijkheid en contractuele discussie Proces en Acties We tekenen het proces van totstandkoming van klanteisen op Alloceren welke interactie momenten er zijn en met wie. Consensus binnen de groep of openstaande issues inzichtelijk. We zijn het eens, of we zijn het eens dat we het oneens zijn. Vanuit het team stellen we een set vragen op om het beschreven proces te optimaliseren. Uitgangspunten Basis is landelijke bruggen en sluizen standaard voor bediening. Voor civiel, de basis specificatie Best practices en lessons learned vormen input voor het proces. Standaard bij sluis 1 ontwikkelt verder tot een verbeterd standaard bij sluis..x.. Gewenst Resultaat Hoe ziet het gezamenlijke proces eruit. SOLL Wat is de delta met IST? En welke aanpassingen zijn nodig om tot een betrouwbare standaard te komen Wat is het proces om te optimaliseren?

30 Parallel ontwikkelen/best practices toepassen/lessons learned Definitiefase Ontwerpfase Netwerk KES. Normen Richtlijnen Standaarden (werk/proces/techniek beschrijving) Landelijke Bruggen en Sluizen Standaard Bouwstenen Handboek sluizen. Output OCD /. VSP O P T Systeem ontwikkeling VSE Wie? Met wie? Kaders m.b.t. Bediening Use cases Input vanuit: o Alle opdrachtgevers o Stakeholders o Past performance o Lessons learned Best practices Lessons learned Terugkoppeling. Hoe? Wie? Met wie? System Design Review Preliminary Design Review Critical Design Review Schets Ontwerp Voorlopig Ontwerp Definitief Ontwerp Uitvoerings Ontwerp Eisen analyse Eisen analyse Eisen analyse Eisen analyse Aanneme r Mits!!!

31 Multiwaterwerken Werkgroep: Klanteisen, contractvorm en marktbenadering Aandachtspunten Vooral standaardisering op interfaces tussen systemen en subsystemen Standaard interfaces!!! Tot welk niveau moet standaardisatie plaatsvinden? Openstaande vragen Wie zijn de stakeholders en wat is hun belang? Tot hoever is het verantwoord dat de markt opschuift in de ontwerp-kolom? Hoe organiseer je co-makership in dit proces? Welke invloed heeft een standaardisering van eisen op de contractvorm? Waar ligt verbetering in dit proces? Bijv. behoort de trechter OPT bij definitie fase als onderdeel van OCD??? Vraag aan de groep Welke vragen roept dit proces op? Welke interactie is er nodig met andere werkgroepen?

32 Relatie Standaardisatie & LCC Wouter van der Wiel (IV-Infra) Wilco Meijerink (Rijkswaterstaat) Erwin Pechtold (Rijkswaterstaat) Wouter de Man (Rijkswaterstaat) Marco Versluis (Witteveen en Bos) Robin Nicolai (Rijkswaterstaat) Henry Tuin (Arcadis) Thijs Ruland (RHDHV) Eefje van den Dungen (IV-Infra) Arno Willems (IV-Infra)

33 Multiwaterwerken Relatie Standaardisatie & LCC

34 Doelstellingen RWS Het sluizenbestand hangt als een lappendeken aan elkaar. (OTAR Nr : ) De ene sluis is nog exotischer dan de andere. (OTAR Nr : ) MWW doelen: Verkleinen onzekerheid bouwkosten & -tijd. Verlagen LCC kosten Verhogen betrouwbaarheid & beschikbaarheid 3 4

35 Investering en Risico LCC-optimalisatie Laag Mate van bescherming tegen overstroming Hoog 35

36 Bouw- + Onderhoudskosten LCC-optimalisatie Voor een gegeven prestatieniveau Exoten/ Maatwerk Mate van standaardisatie One size fits all 36

37 LCC-optimalisatie (kwalitatief) Civiel Bediening & besturing Bewegingswerken Keermiddelen Geleideconstructies Bouwkosten Onderhouds -kosten Bouwtijd Prestaties Conclusie 37

38 LCC-optimalisatie (kwalitatief) Civiel Bediening & besturing Bewegingswerken Keermiddelen Geleideconstructies Bouwkosten X (overdim.) V (schaal, engineering) X (andere deelsystemen)? V (Minder reservedelen) X (overdim.)? V(schaalvoordeel) X (overdim.)? Onderhouds -kosten V (minder voorraad) V (Minder reservedelen) V Bouwtijd /V V (Standaardisatie) Prestaties V X (ccf) V Conclusie X???? V V RWS: Exoten?? 38

39 Exoten? Waaierdeur & draaideur 3 9

40 Vervolg case (kwantitatief) 4 0

41 Maten van standaardisatie Special: Geen enkele mate van standaardisatie Catalogus: Keuze uit standaard deelsystemen (3) Leaflet: Keuze uit standaard objecten (3) Master: Geen keuze 41

42 Beoogd resultaat 42

43 Modulair Bouwen & Dynamische standaard Jan Dirk van Duijvenbode (Rijkswaterstaat) Anne de With (A.P. van den Berg) Erik-Jan Houwing (Rijkswaterstaat) Daan Cornelissen (Student TU Delft) Marcel Hertogh (Rijkswaterstaat/TU Delft) Gemma Hoogenstrijd (Rijkswaterstaat) Goswin Janssen (Mijnsen) Trudes Heems (TU Delft) Wim Kortlever (Rijkswaterstaat) Bertien Broekhans (TU Delft) Martijn Goorden (TU Eindhoven)

44 Modulair bouwen & dynamische standaard Bouwcampus groep 5 Anne de With, Erik Jan Houwing, Gerard Krooshoop, Daan Cornelissen, Marcel Hertogh, Gemma Hoogenstrijd, Goswin Janssen, Trudes Heems, Wim Kortlever, Bertien Broekhans, Martijn Goorden izie logboek MultiWaterWerk Modulair bouwen/dynamische standaard Zomer /10/2016 v3 44 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

45 45 3D inspiratie Oud en Nieuw.. 45 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

46 Bouwcampus Via Cocreatie en met open data Ontwerpen we Dutch Design We gebruiken ons gevoel Maken mooie dingen Voor Land en Water Die duurzaam zijn En functioneel Met oog voor detail 46 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

47 Nederland telt circa 300 schutsluizen 47 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

48 Waarom samen 3D standaardiseren? Een deel van de standaardisatie ligt al vast in de normen zoals ROK, NEN, RVW Als je de wereld buiten RWS mee laat helpen de 3D standaard te ontwikkelen. Kan RWS deze samen ontwikkelde 3D standaard op de markt brengen in geval van aanbesteding van sluis X, Y Z Dit moet de komende 20 jaren dan betere samenwerking en MultiWaterWerken gaan opleveren 48 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

49 Kansen en belemmeringen Basis leggen voor een wereldstandaard Samen in een informele sfeer echt iets nieuws ontwikkelen MWW is hoekig dus makkelijk 3D te modelleren Veel praten, niks maken! Cocreatie wat krijgt de markt ervoor terug? Alle interesses van betrokken partijen op 1 lijn te krijgen 49 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

50 Validatiemodel 3D MultiWaterWerken Blokkendoos Uitgangspunt = EOD Sluiscomplexen 4,5 en 6 Wilhelminakanaal (Word PvE en Autocad 2D tekeningen) Bouw Campus Battle of the concepts Matchmaking Digitaal 3D Model 3Dprint 2018 Maduro dam Model 1: Provincie Contract 1:1 3D MWW Blokkendoos Scope = CEMT klasse 1 Pleziervaart en Watermanagement Voor start Battle: definitie uitdaging : Circulair, Duurzaam en Sober en doelmatig Randvoorwaarden: 1. Sluisdeur alleen waterkerende functie 2. Bediening via je smartphone 3. Zomers schutten en pompen en in de winters spuien 4. 3D Grid van 400 mm 50 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

51 Blokkendoos specificatie Ortogonaal en hexagonaal Klikbaar en stapelbaar Unit cell componenten Generiek model Tekenafspraken Parametrisch ontwerpen STL bestanden 51 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

52 Blokkendoos Orthogaal Hexagonaal 52 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

53 Blokkendoos componenten Klikbaar Stapelbaar 53 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

54 Blokkendoos unitcell component X-Lengte component: N*400 [mm] Y-Breedte component: N*400 [mm] Z-Hoogte component: N*400 [mm] 400 / N [mm] 54 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

55 Blokkendoos Generiek model MWW P= Bovenstro oms Buitengaa ts Y-as PRhoofd [mmnap], PR_L,PR_W,PR_H [mm] Pwater Pbodem [mmnap] PR X-as R RM Mwater Mbodem [mmnap] P PG X-as G GM M PB X-as B BM Z-as (b.k sluishoofd) M= Benedenstroo ms binnengaats 55 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

56 Blokkendoos unitcel component special Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

57 Blokkendoos parametrisch ontwerpen 4 parameters 5 componenten 57 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

58 30 parameters 58 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

59 3 Componenten Sluis 5 Wilhelminakanaal 59 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

60 Blokkendoos STL bestanden Een STL-bestand beschrijft alleen de oppervlaktegeometri e van een 3D vorm. De representatie van het oppervlak (materiaal, kleur en textuur) wordt niet beschreven. Kan geprint worden met 3D printer 60 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

61 Modulair bouwen/ dynamische standaard 3D MWW bouwdoos 3 vragen... Kan je voor een MWW sluis met de bestaande 3D pakketten als Autocad, Sollidworks, maar ook Revit, Inventor, Civel3D een 3D omgeving inrichten die parametrisch wordt aangestuurd met de eenheidscel als basis voor de verschillende componenten... Maak een 3D demo met sluis 4,5 en 6 AutoCad 2D as built bestanden. Hoe ver kom je om een ontwerp te maken wat een lijst met hoeveelheden geeft en waarvan je parameters kan aanpassen en componenten aan en uit kan klikken... Hoe kan je deze 3D omgeving beheren buiten RWS zodat de Markt als RWS, Provincies, gemeenten en waterschappen deze kan gebruiken en kan aanvullen met nieuwe 3D componenten? 61 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

62 Bedankt voor de aandacht Deel ideeën op 62 Rijkswaterstaat MultiWaterWerken Jan Dirk van Duijvenbode

63 Scenario s en Nieuwe concepten Bard Louis (MH Poly) Jan-Hein Poodt (SWECO) Hans van Leeuwen (Movares) Erwin Mense (Boschrexroth) Ed Hoogstad (Fibercore) Jan Hordijk (Rijkswaterstaat)

64 Werkgroep Scenario s en Nieuwe concepten

65 Werkgroep Scenario s en Nieuwe concepten

66 Werkgroep Scenario s en Nieuwe concepten Wat gaat de toekomst ons brengen? Welke ontwikkelingen zijn er in de (beroeps) scheepvaart waar te nemen en wat zijn de verwachtingen met betrekking tot frequentie, afmetingen, diepgang en doelgroepen? Bovenliggende vraag: Welke ontwikkelingen zijn er in de transportsector in het algemeen? Waarschijnlijk neemt het transport volume toe maar de scheepsafmetingen niet (meer). Waarschijnlijk wordt het weer extremer, waardoor er vaker hoge en lage waterstanden zullen voorkomen, mogelijk moeten er dus meer sluizen komen om de scheepvaart mogelijk/rendabel te houden? Waarschijnlijk wordt er meer op LNG en diesel/elektrisch gevaren, wat zijn de consequenties voor de sluizen? Mogelijk verandert de verhouding beroepsvaart / recreatievaart met de toenemende vergrijzing, wat zijn de gevolgen voor de (gemengde) sluizen?

67 Werkgroep Scenario s en Nieuwe concepten De corridor benadering (grens overschrijdende routes voor bepaalde doelgroepen) : Standaardisatie in een bepaalde corridor o Maximale beschikbaarheid vaarweg o Minimalisatie van het onderhoud

68 Werkgroep Scenario s en Nieuwe concepten Verder uit te werken acties De vraag: Hoe ziet te toekomstige sluis eruit? Gaan we voorleggen aan studenten in de vorm van een prijsvraag (hogescholen en universiteiten) De bestaande toekomstvisies (HbR, TEN-T) kunnen worden gescreend op relevante informatie door een student. We gaan een echte gebruiker (schipper) betrekken in deze werkgroep via Schuttevaer. Kansrijke ideeën gaan we verder uitwerken. Revitaliseren van bestaande sluizen met uitwisselbare componenten (uit nieuwe sluizen) lijkt bijvoorbeeld kansrijk.

69 Werkgroep Scenario s en Nieuwe concepten Welke technologische ontwikkelingen kunnen invloed hebben op de watertransportsector? ICT ontwikkelingen: o Batch varen of platooning Technologie o Sensoring en monitoring Technologische ontwikkelingen: o Zelf varende (en rijdende) container (varende drone) icm met overtoom. o sluisfunctie combineren met overslag functie, slim overladen ipv schutten o flexibele sluis met verstelbare kolk lengte en/of verwijderbare langsdeling in de kolk o meerdere sluisdeuren in één kolk

70 Werkgroep Scenario s en Nieuwe concepten Slim standaardiseren met topologisch ontwerpen Door toepassing van nieuwe 3D technieken in modellering (BIM) en constructie (3D printen) is het niet nodig de volledige sluis te standaardiseren. Kolk en sluishoofden kunnen project specifiek zijn als de gevoelige componenten voor de beschikbaarheid maar eenvoudig uitwisselbaar zijn. Hierbij denken we aan de deuren, bewegingswerken en besturingssystemen. Revitaliseren van de bestaande sluizen. Als de trend gaat worden om (meerdere) kleinere schepen te schutten in de sluizen dan voldoen wellicht te bestaande sluizen nog als ze gerevitaliseerd kunnen worden?

71 Ideeën van de werkgroep: Werkgroep Scenario s en Nieuwe concepten Enkele sluisdeur / lange kolk; o tijdens het schutten kan het schip met normale snelheid doorvaren. Als het bij de volgende deur gekomen is, is het peil juist genivelleerd en kan de deur open zonder dat het schip hoeft af te remmen. Multifunctionele vaarweg; o combineren van verschillende functies zoals het kweken van algen, (zoet)waterbesparende sluizen en energieopwekking (andere werkgroep). Scheiden van functies in een rivier o bijvoorbeeld langsdelingen waarbij de verhangen en peilen verschillend kunnen zijn (kanaal in de rivier). Elektrisch varen met zonnepanelen; o De energiebehoefte zou juist kunnen afnemen door de ontwikkelingen van zonnepanelen en accu s. Schuttijd zou nuttig gebruikt kunnen worden door het bijladen van de accu s.

72 Blok 2: Verrijken 17.00u Tips- en ideeënronde: 17:15u Verrijkingsronde 1: 17:45u Pauze met snack 18:05u Verrijkingsronde 2

73 Tips- en ideeënronde (15 min) Iedere trekker heeft eigen werkhoek in de ruimte Iedereen plakt zijn geeltjes met vragen en tips op de flap van het betreffende thema Zet je naam op de geeltjes De thematrekker ordent en bundelt de vragen en bepaalt de insteek van de discussie tijdens de verrijkingsronde

74 Verrijkingsronde 1 (30 min) Ieder kiest thema waar hij de gehele ronde bij meedenkt. Trekker en secondant blijven in eigen werkhoek De overige teamleden kiezen een (ander) thema om bij mee te denken. Trekker kiest insteek discussie op basis van de oogst van eigen vragen en input vanuit de geeltjes Insteek: je helpt de trekker om het thema sterker en beter te maken.

75 Pauze met snack!

76 Verrijkingsronde 2 (30 min) Ieder kiest thema waar hij de gehele ronde bij meedenkt. Trekker en secondant blijven in eigen werkhoek De overige teamleden kiezen een (ander) thema om bij mee te denken. Trekker kiest insteek discussie op basis van de oogst van eigen vragen en input vanuit de geeltjes Insteek: je helpt de trekker om het thema sterker en beter te maken.

77 BLOK 3: Valideren oogst co-creatie 18:35 Introductie door Pieter 18:40u Inspiratiepitch 19.00u Contouren validatie experiment - In groepen 19.30u Wrap up door Pieter, rondje langs de trekkers

78 Aanpak Blok 3: Valideren oogst co-creatie Doel van dit blok is om te verkennen hoe de oogst van de co-creatie sessies kan worden gevalideerd. Welke stappen moeten doorlopen worden om aan te tonen dat de ideeën geschikt zijn voor toepassing in de praktijk. Belangrijk om hier nu al mee te beginnen omdat er grote doorlooptijden kunnen zijn om validatie experimenten in te richten. Hoe gaan we verder na de 4 e co-creatie sessie, wat geven we Rijkswaterstaat voor advies voor het vervolg

79 Inspiratiepitch Richard Jorissen Hoogwater beschermingsprogramma

80 Contouren validatie experiment

81 Contouren validatie experiment Trekkers gaan naar hun eigen werkhoek De rest kiest een van de 5 onderwerpen Discussie: Wat voor experiment is nodig om aan te tonen dat de ideeën en principes uit de werkgroepen hout snijden? Wat zou het experiment moeten opleveren? Wat heeft aandacht nodig in het experiment? Wat moeten we absoluut voorkomen in het experiment?

82 Wrap up Pieter van der Zwet

83 Warm buffet!