Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van het boombeheerplan gemeente Boxmeer

Transcriptie

1 Gemeente Boxmeer Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van het boombeheerplan gemeente Boxmeer Nummer: 6g. AAN de raad van de gemeente Boxmeer Boxmeer, 5 april 2016 Aanleiding Naar aanleiding van de uitgevoerde BVC (Boom Veiligheids Controle) in 2015 is een boombeheerplan opgesteld waarbij naar de beheer- en investeringskosten gekeken is voor de komende tien jaar. Nadere toelichting In de gemeente Boxmeer staan bomen verdeeld over het buitengebied en de 11 kernen. Fig. 1, is een weergave van de verdeling binnen de gemeente weer. De doelstelling van het opstellen van een boombeheerplan is om te komen tot een gedegen, gestandaardiseerd, consequent en duurzaam beheer van bomen in de gemeente Boxmeer. Het bomenbeheerplan geeft inzicht in de kwalitatieve en kwantitatieve waardes van het gemeentelijk bomenbestand. In 2015 is door het externe bedrijf Terra Nostra (onderdeel van Nationaal Bomenbank) een BVC uitgevoerd. Uit dit onderzoek is duidelijk geworden dat er weinig achterstand bestaat op uitvoering van de snoeiwerkzaamheden. Er is relatief veel wortelopdruk waardoor schade aan verhardingen ontstaat, de boom niet tot vol wasdom kan komen en eerder vervangen moet worden tenzij ondergrondse voorzieningen worden getroffen. De conditie van de bomen is merendeel normaal en de toekomstverwachting is overwegend meer dan 15 jaar. R-MRM/2016/1273 / RIS Pagina 1 van 8

2 Fig. 2, geeft de conditie van ons bomenbestand weer.. Fig. 3, geeft de toekomstverwachting van ons bomenbestand weer. Om de veiligheid en de groene uitstaling van de gemeente te waarborgen zal in de gemeente Boxmeer de komende tien jaar diverse bomen moeten worden vervangen in verband met verminderde conditie en niet te herstellen wortelopdruk. Ook zullen diverse bomen en bomenlanen vervangen moeten worden omdat ze zijn aangetast door niet te bestrijden ziektes en aantastingen zoals kastanjebloedingsziekte, essentaksterfte, iepenziekte en masaria onder de Platanen. Ook buitenproportionele overlast kan aanleiding geven om maatregelen te nemen. Hiervoor is naast het inzichtelijk maken van de beheerkosten ook weergegeven langs welke wegen de komende jaren bomen moeten worden vervangen. Doeltreffendheid/ doelmatigheid Door werkzaamheden, zoals het vervangen van bomen, zoveel als mogelijk te koppelen aan andere werkzaamheden, zoals weg- en rioolbeheer, kan efficiënt gewerkt worden. Door nieuwe bomen op een juiste manier met voldoende ondergrondse ruimte aan te planten en ons bomenbestand op een juiste wijze te beheren kunnen we veel kosten en overlast in de toekomst voorkomen. Door bomen op de juiste wijze te beheren (van aanplant tot kap) kunnen veel problemen, zoals wortelopdruk, te zware laaghangende of dode takken voorkomen worden. Een goede richtlijn voor het beheer van ons bomenbestand is het Handboek Bomen. Nieuwe aanplant van bomen zal daarom conform dit handboek uitgevoerd worden. - pag. 2/8 -

3 De conclusie op pagina 45 dat er weinig achterstallig onderhoud bestaat laat ook zien dat de wijze van beheer die de gemeente Boxmeer de afgelopen jaren heeft gehanteerd doelmatig en efficiënt is. Foto 1, aanplant boom op een duurzame standplaats. Foto 2, vellen zieke boom door eigen buitendienst. Rol van gemeente: Beslisser Alternatieven en afwegingen Accepteren dat er gevaarlijke situatie ontstaat met het daarbij behorend risico van aansprakelijkheid. Artikel 6:162 van het Burgerlijk Wetboek regelt de schuldaansprakelijkheid van de wegbeheerder indien de schade het gevolg is van een gebrek aan de openbare weg waaronder ook de bomen. Er is sprake van een gebrek indien de wegbeheerder niet voldoet aan de eisen die men er onder gegeven omstandigheden aan mag stellen en hierdoor een gevaarlijke situatie ontstaat. De wegbeheerder is dus aansprakelijk voor schade als gevolg van een gebrek, ook al was hij niet op de hoogte van het gebrek. Aansprakelijkheid treedt dus in, onafhankelijk van de vraag of de beheerder het gebrek kende of behoorde te kennen. Is eenmaal vastgesteld dat schade is ontstaan als gevolg van een gebrek, dan is de enige mogelijkheid voor de wegbeheerder om onder de aansprakelijkheid uit te komen als hij een beroep kan doen op de zogenaamde tenzij clausule. Deze clausule houdt in dat de wegbeheerder niet aansprakelijk is, als er een zeer korte periode ligt tussen het ontstaan van het gebrek en het ontstaan van de schade. Derhalve is het van belang om vanuit de zorgplicht het totale areaal van bomen goed te inspecteren en beheren. Voor de boomveiligheidscontrole betekent dit het volgende: - Jaarlijkse controle stuks - 1x per 3 jaar stuks - 1x per 5 jaar stuks - Niet meer inspecteren 259 stuks Met deugdelijk beheer zoals verwoord in het boombeheerplan wordt invulling gegeven aan de zorgplicht van de gemeente en verantwoord beheer. Wettelijke basis Voor beheer openbare ruimte is goed rentmeesterschap van toepassing. Goed rentmeesterschap in dit kader betekent, de verantwoordelijkheid nemen voor het voortbestaan en de ontwikkeling van iets kostbaars dat aan jou is toevertrouwd. In dit - pag. 3/8 -

4 geval betreft het de kostbare openbare ruimte en daarmee ook de bomen. Artikel 6:162 van het Burgerlijk Wetboek regelt de schuldaansprakelijkheid van de wegbeheerder indien de schade het gevolg is van een gebrek aan de openbare weg waaronder ook de bomen. Financiën Op basis van de berekende benodigde financiën in dit boombeheerplan zou de conclusie kunnen zijn dat er achterstallig onderhoud is. Dit in tegenstelling tot de conclusie op pagina 45 dat er weinig achterstallig onderhoud bestaat. Dit boombeheerplan is opgesteld met als uitgangspunt dat de kwaliteit optimaal moet zijn. Daarop zijn de benodigde bedragen ook gericht. In tabel 2 is een vergelijk gemaakt tussen de optimale beheerkosten uit het boombeheerplan en de daadwerkelijke invulling van het beheer door de gemeente Boxmeer. Het momenteel jaarlijks beschikbare budget voor het beheren van het bomenbestand in Boxmeer is incl. één fte ,-. Dit is nu als volgt opgebouwd: Omschrijving Beschikbaar budget Boombeheer snoeibudget, ,- Eén fte ,- Tractie ,- Diverse boomschades (verzekering) ,- Verwijderen stam- en wortelopslag, ,- Processierups, ,- Totaal budget ,- Tabel 1, huidige beschikbare budgetten in de begroting. Om de dreigende op te lopen achterstand op met name het snoeibeheer het hoofd te kunnen bieden is een structurele verhoging van het beheerbudget noodzakelijk. De inschatting is dat op korte termijn afdoende is om de belangrijkste zaken op te kunnen pakken. Om de twee jaar wordt op basis van een BVC de ontwikkeling rondom de kwaliteit gemonitord. Daarbij wordt ook het vervangingsplan meegenomen dit ook in verband met afstemming op andere projecten. Zie hiervoor de toelichting bij afstemming andere projecten in het kader van het Integrale Uitvoeringsprogramma Openbare Ruimte. Het aanvullende beheerbudget af te wegen bij de kadernota In het boombeheerplan is budget berekend voor het vervangen van bomen. Ten dele kan het vervangen van deze bomen worden toegeschreven aan een structureel tekort aan beheerkosten en ten dele aan niet te behandelen ziektes en aantastingen. Ook bomen die in het verleden zijn geplant waarbij onvoldoende rekening is gehouden met de behoeftes van deze bomen laten nu deze tekortkomingen zien. Hierbij kunnen we benoemen de wortelopdruk door onvoldoende ondergrondse ruimte. Voor de uitvoering van het vervangingsplan is in het investeringsschema 2016 een budget opgenomen van Dit bedrag is bij het vaststellen van de begroting niet geautoriseerd en er is een voorbereidingskrediet van 10% te weten beschikbaar gesteld. Derhalve wordt nu voorgesteld het restant van beschikbaar te stellen. De overige investeringen zoals opgenomen in het bomenplan voor het vervangen van wegbeplanting jaarlijks af te wegen bij de kadernota. Door een zeer scherpe aanbesteding en een goede organisatie en planning is het mogelijk met dit beperkte budget van = ons bomenbestand in redelijke conditie te houden. Het verschil tussen de optimale benadering in het boombeheerplan met feitelijke invulling van beheer is o.a. als volgt te verklaren: Iets mindere kwaliteit wordt geaccepteerd waarbij veiligheid wel voorop staat; berekening boombeheerplan is op basis van theoretische normbedragen en - pag. 4/8 -

5 volledig uitbesteden van de werkzaamheden; wijze van beheer in Boxmeer is anders. Gunstige aanbesteding, inzet eigen personeel en inhuur hoogwerker met ondersteuning. De conclusie op pagina 45 dat er weinig achterstallig onderhoud bestaat laat ook zien dat de wijze van beheer die de gemeente Boxmeer de afgelopen jaren heeft gehanteerd doelmatig en efficiënt is. In tabel 2 is weergegeven hoe we als gemeente Boxmeer invulling geven aan onze beheerverplichting en zorgplicht. Daarbij is van belang te melden dat de BVC normaal in eigen beheer wordt uitgevoerd. In verband met het opstellen van dit beheerplan is eenmalig besloten dit extern te laten doen. Dit om een volledig objectieve weging te krijgen. Boomveiligheidscontrole en meldingen Snoeien van bomen Theoretische frequenties Analyse boombeheerplan Voorstel uitvoering Boombeheer Boxmeer Structureel Eigen beheer 0.5 Fte Tractie 50 % Theoretisch achterstallig snoeiwerk Structureel Budget snoei Fte Tractie 50 % Boomschades Stam en Wortelopslag Toelichting/keuze Blijft in eigen beheer. Vanuit BVC opstellen jaarlijks werkplan. Tevens afhandeling meldingen en advisering kapvergunningen. In 2015 totaal meldingen waarvan 473 voor bomen. Berekening beheerplan op basis van normen en optimale kwaliteit. Voorstel uitvoering Boxmeer op basis van maatregelen na inspectie BVC. Tijdens inspectie worden direct maatregelen opgenomen. Blijft eigen beheer Rooien van bomen Structureel Eigen beheer tlv budget snoeien. Dunnen van bomen Structureel Wordt gefaseerd Projectmatig uitvoeren uitgevoerd uit budget snoeien. Overlast Structureel Processierups Monitoring en reduceren tlv post ongedierte hoeveelheid gifstoffen bestrijding Schades door storm Geen budget Niet structureel Vervangen complete Structureel Opgenomen in lijst IVS lanen gemiddeld kadernota Groeiplaatsverbetering t/m Kosten/budget structureel Geen beleid. Piepsysteem en aansluiten bij projecten. Opnemen in IVS kadernota Gemiddeld per jaar. Piepsysteem. Wordt Projectmatig herstel op meegenomen in duurzame wijze op basis projecten wegbeheer van handboek bomen. o.a. herstraten of Vanuit wegbeheer door herinrichting. inzet stratenmakersploeg en herstel wortelschade Extra benodigd budget om kwaliteit bomen areaal op huidig niveau te handhaven In de begroting is beschikbaar. Incidenteel meerjarig Jaarlijks af te wegen in kadernota. Tabel 2, vergelijking analyse boombeheerplan met daadwerkelijke uitvoering van beheer.. - pag. 5/8 -

6 Afstemming andere projecten / derden Er wordt gewerkt aan een meerjarig Integraal Uitvoeringsprogramma Openbare Ruimte (IUP) waarin alle uitbreidingswerken zijn opgenomen en alle projecten die verbetering van het functioneren en de leefbaarheid van de openbare ruimte tot doel hebben. Naast technische eisen vanuit het oogpunt van beheer spelen ook (functionele) wensen van bewoners, bedrijven, bestuur, gemeente Boxmeer zelf en van wijk- en dorpsraden een belangrijke rol. Uitgangspunt blijft een veilige inrichting van de openbare ruimte en goed onderhoud. Goed onderhoud verlengt de levensduur en maakt het mogelijk investeringen verantwoord uit te stellen. Het IUP is ontwikkeld om een overzicht te geven van alle werken en projecten in de openbare ruimte die in uitvoering of in voorbereiding zijn. De werken en projecten worden aangedragen vanuit verschillende beheerdisciplines. De beheerders van de verschillende taakvelden wegen, riool, groen, verlichting en natuur beheren de openbare ruimte en zijn met name verantwoordelijk voor de inbreng van werken en projecten vanuit hun beleidsveld. Bij alle werken en projecten worden de technische en functionele eisen en wensen geïnventariseerd en op elkaar afgestemd. Daarnaast worden de beschikbare financiële middelen in de afwegingen betrokken. Zo ontstaat een lijst van werken en projecten waarbij integrale afweging en afstemming heeft plaatsgevonden. Het IUP wordt om de twee jaar geactualiseerd. Daarbij is het taakveld wegbeheer leidend. Hier is immers de kans op kapitaalvernietiging het grootst. Uitstel van technisch noodzakelijk onderhoud kan tot hoge (vervanging)kosten leiden. Op basis van de tweejaarlijkse visuele inspectie wordt het technisch noodzakelijk onderhoud vanuit wegbeheer gepland. Concreet heeft dit tot gevolg dat de eerste twee jaar bestaan uit werkzaamheden en projecten die normaal gesproken ook daadwerkelijk binnen deze periode tot uitvoer komen. De twee daarop volgende jaren geven inzicht in de voorgenomen projecten. Na de cyclische visuele inspectie van de wegen wordt na twee jaar het IUP geactualiseerd. Om inzicht te krijgen welke knelpunten er bij de bevolking leven zijn alle wijk- en dorpsraden verzocht eventuele wensen en/of knelpunten aan te leveren. Uiteindelijk hebben 10 wijk- en dorpsraden hier gebruik van gemaakt. De raden Boxmeer oost, west, zuid, Beugen en Vortum-mullem hebben geen punten aangedragen. Daarnaast is de politie verzocht vanuit verkeersveiligheid en sociale (on)veiligheid knelpunten aan te leveren. Ook hebben de nutsbedrijven de grotere geplande werken inzichtelijk gemaakt. Uiteindelijk heeft dit alles geleid tot een lijst van bomen die moeten worden vervangen waarbij het planjaar is afgestemd op de overige projecten vanuit de verschillende taakvelden en projecten. Voorlichting De uit te voeren werkzaamheden in het kader van het IUP zullen gepubliceerd worden in het Boxmeers Weekblad en op de gemeentelijk website. Het boombeheerplan zal aan de wijk- en dorpsraden toegezonden worden. Voorstel In te stemmen met: 1. Het vaststellen van het boombeheerplan gemeente Boxmeer ; 2. Restant krediet beschikbaar stellen van voor het vervangen van wegbeplanting in 2016; 3. Benodigde investeringen van gemiddeld voor het meerjarig vervangen van wegbeplanting jaarlijks af te wegen bij de kadernota; 4. Het benodigde structurele budget van af te wegen bij de kadernota pag. 6/8 -

7 Burgemeester en wethouders van Boxmeer, de secretaris, de burgemeester, drs. ir. H.P.M. van de Loo K.W.T. van Soest - pag. 7/8 -

8 Bij het onderwerp Voorstel tot vaststelling van het boombeheerplan gemeente Boxmeer horen de volgende bijlagen: 1. R-MRM/2016/1489 concept raadsbesluit; 2. R-MRM/2016/1495 Boombeheerplan gemeente Boxmeer pag. 8/8 -