Bo Bario Augustus 2016

Transcriptie

1 Bo Bario Augustus 2016

2 2 Bo Bario Wat willen jongeren in hun wijk? Augustus 2016

3 Colofon Opdrachtgever Onderzoeks team Jeroen Jansen Merel Griffith - Lendering Angela Lachman Elly Hellings Jennifer van Leeuwen Nationaal Platform Jeugdontwikkeling Curaçao Projectleider Wonen en Leefomgeving, initiator Onderzoekscoördinator, analyse en rapportage Focusgroepen Secretaris en adviseur Focusgroepen 3

4 Voorwoord In het Actieprogramma Jeugdontwikkeling staat de vraag van jongeren centraal. Vorig jaar startte een uitgebreide ronde van jeugddialogen waarbij ondermeer aan bod kwam hoe jongeren kijken naar hun leefomgeving. Als projectleider Wonen & Leefomgeving is dat mijn leidraad. En uit die leidraad komt ondermeer de wens voort om een Sociaal Wijkteam te starten dat zich speciaal bezig gaat houden met de wensen van jongeren. Om dat op een goede manier te kunnen doen is kennis noodzakelijk. Uiteraard beschikken we over veel input uit de dialoogsessies en het kennisseminar, maar een gestructureerde, eilanbrede analyse van wensen ontbrak nog. In deze rapportage is daar een eerste aanzet toe gedaan. U leest in dit rapport het verslag terug van jongerendialogen die in de periode mei-juni 2016 op verschillende plekken op Curacao plaatsvonden. Zoals u kunt lezen is het verhaal van jongeren gevarieerd en daagt het ons uit om tot Sociaal Wijkteam te komen dat werkelijk integraal en pro-actief de problemen van jongeren op wijkniveau aanpakt. Maar het laat ook zien dat een pilot in een wijk, zoals voorgenomen, niet voldoende is. Met het vormen van een Community of Practice, waarin ook andere gebieden op Curacao vertegenwoordigd zijn, proberen we kennis en kunde uit de pilot met hen te delen. We hopen hiermee op een goede en constructieve manier recht te doen aan de wensen van jongeren. Jeroen Jansen Projectleider Wonen & Leefomgeving/Ministerie SOAW 4

5 Inhoud Colofon... 3 Voorwoord Achtergrond Aanleiding Kwetsbare wijken Onderzoeksvragen en doel Onderzoeksmethode Procedure Steekproef Meetinstrument Resultaten Steekproef Veiligheid Vangnet/ andere mensen Behoeften Overige opvallende aspecten per wijk Conclusie en aanbevelingen Conclusies Aanbevelingen Eindconclusie Literatuurlijst Bijlage 1. Uitnodigingsbrief focusgroep gesprekken voor de jongeren Bijlage 2. quotes per wijk Focusgroep Oost 1: Fuik Focusgroep Oost 2: Fuik Focusgroep Centraal: Otrobanda Focusgroep Noord: Ser i Papaya Focusgroep Noord: Souax

6 1. Achtergrond 1.1 Aanleiding Vanuit de dialoogsessies met jongeren, die in 2015 plaatsvonden bij de ontwikkeling van het actieprogramma, is ondermeer voortgekomen dat jongeren vaak geen band hebben met hun leefomgeving. Ze geven aan dat ze nauwelijks betrokken zijn bij ontwikkelingen in de wijk, en dat ze niet weten bij wie ze terecht kunnen als er problemen zijn of wanneer ze ideeën hebben (Hellings, 2015). Uit deze observatie komt de conclusie dat er behoefte is aan een sociaal wijkteam als aanspreekpunt voor jongeren. Dat team zou in eerste instantie moeten opereren als een pilot, later is daar een prototypische benadering van gemaakt. In de aanloop hier naartoe vond er op 18 maart 2015 een kennisseminar plaats over het concept sociale wijkteams. Toen is er met professionals op het gebied van wijkaanpak gepraat over ervaringen met sociale wijkteams en de benchmark met andere landen. Uit het seminar kwam een grove schets die toont hoe wijk sociale wijkteams idealiter in de Curaçaose context zien opereren. Er is toen ook afgesproken dat de groep van professionals als een Community of Practice op dit gebied, herhaaldelijk zou overleggen. In dezelfde periode vond de selectie plaats van het gebied waar de pilot voor het sociale wijkteam moet starten, en om tegelijkertijd een aantal zusterwijken aan te wijzen die in de eerder genoemde Community of Practice gezamenlijk de lessen uit de pilot omzetten in een betere wijkgerichte aanpak voor jongeren. De selectie is deels gebaseerd op een statistische analyse met betrekking tot sociaaleconomische omstandigheden en noden van jongeren in wijken. Deels is ze ook gebaseerd op prioriteiten van APJO partners en lopende initiatieven. Uit dat proces rolde het gebied Koraalspecht-Kustbatterij-Nieuw Nederland-Marie Pampoen als werkgebied, met de focus op Kustbatterij. De pilot sociale wijkteams zal dus daar plaatsvinden, en de daarmee heeft de aanloop naar de pilot dus ook een duidelijke focus meegekregen. Echter, om de pilot sociale wijkteams optimaal aan te sluiten aan de behoeftes van jongeren in kwetsbare wijken, moeten we eerst weten wat de behoeftes van deze jongeren zijn. Het huidige onderzoek heeft als focus om middels focusgroepen met jongeren op Curaçao deze behoeftes in kaart te brengen. Er is voor gekozen om met jongeren in kwetsbare wijken verspreid over Curaçao te praten; namelijk Oost (Fuik); Centraal (Otrobanda) en Noord (Souax en Papaya). Het is helaas niet gelukt om met jongeren uit regio West te praten. Met de informatie uit deze focusgroepsessies kan de pilot sociale wijkteams optimaal aansluiten aan de behoeftes van jongeren op Curaçao en geeft het tevens inhoud aan de nog te vormen Community of Practice. 6

7 1.2 Kwetsbare wijken Op basis van een zestal indicatoren kan er onderzocht worden in welke wijken de sociale problemen op Curaçao het grootst zijn. Deze indicatoren zijn (Hellings, 2015): aantal tienermoeders (gemiddeld = 7,3%) aantal hoogopgeleiden in verhouding tot aantal laagopgeleiden (gemiddeld 38,3 : 100) aantal schooldropouts (gemiddeld 45,2%) aantal analfabeten (gemiddeld 3,6%) aantal werklozen (gemiddeld 15,8%) aantal gezinnen met een vrouw aan het hoofd (gemiddeld 39,6%) In het actieprogramma staat een overzicht van hoe de verschillende wijken op Curaçao scoren op deze indicatoren (Hellings, 2015). Vanuit dit overzicht is er in het huidige onderzoek gekozen voor een aantal zogenoemde kwetsbare wijken die hoog scoren op sociale problemen, verspreid over heel Curaçao. Deze worden gepresenteerd in tabel 1: Tabel 1: overzicht wijken waar gesprekken met jongeren zijn plaatsgevonden op Curaçao. Locatie Curaçao Wijken Oost - Curaçao Fuik (scoort op 3 indicatoren slechter dan gemiddeld) Centraal - Curaçao SERU Otrobanda (scoort op alle 6 indicatoren slechter dan gemiddeld) 7

8 Noord - Curaçao Ser i Papaya (scoort op alle 6 indicatoren slechter dan gemiddeld) Noord-Curaçao Souax -WEST (scoort op alle 4 indicatoren slechter dan gemiddeld) *Foto s van CBS Neighbourhood Data viewer ( Vanuit de gegevens van de Census 2011 van CBS kunnen een aantal kenmerken gepresenteerd worden van bovengenoemde wijken (zie tabel 2). Opvallend hier is het hoge percentage 0-14 jarige in Ser i Papaya (30.0 %); en het lage percentage 0-14 jarige in Otrobanda (10.9 %); in vergelijking met de gegevens van Curaçao (19.5 %). Verder is het opvallend dat in Ser i Papaya 93.2 % geboren is op Curaçao; in de andere wijken en op Curaçao ligt dat percentage gemiddeld tussen de %. Als laatste is in Ser i Papaya het werkeloosheid cijfer hoger in vergelijking met de andere wijken en Curaçao, namelijk 32.9 %. Tabel 2: demografische gegevens van Fuik, Otrobanda, Seri Papaya en Souax (CBS, 2016) Populatie Huishoudens jaar Curaçao Werkeloosheid jaar jaar en ouder geboren Curaçao % 66.7 %1 13,8% 76,2 % 9,9 % Fuik % 68.1 % 11,7 % 83,3 % 12,1 % Otrobanda ,9 % 63,6 % 25,5 % 66,8 % 9,2 % Ser i Papaya ,0 % 64,6 % 5,4 % 93,2 % 32,9 % Souax % 69.0 % 9 % 83 % 11.2 % 8

9 1.3 Onderzoeksvragen en doel Middels focusgroepen met jongeren in 4 wijken verspreid over Curaçao zullen jongeren de kans krijgen om hun input te geven. De onderzoeksvragen zijn de volgende: 1. Voelen jongeren zich veilig in hun wijk? 2. Kunnen jongeren bij mensen terecht in hun wijk indien die behoefte er is (vangnet in wijk)? 3. Welke behoeftes hebben jongeren in hun wijk? 4. Sociale wijk team: hoe moet die er volgens de jongeren uit zien? De doelstelling van het huidige onderzoek is om de behoeftes van jongeren in verschillende kwetsbare wijken verspreid over Curaçao in kaart te brengen. Met deze informatie kan de pilot sociale wijkteams optimaal aansluiten aan de behoeftes van jongeren op Curaçao. 9

10 2. Onderzoeksmethode 2.1 Procedure Middels focusgroep gesprekken met jongeren in de wijk is er in kaart gebracht waar de behoeftes liggen van de jongeren in vier verschillende wijken verspreid over Curaçao, namelijk Oost (Fuik) Centraal (Otrobanda), Noord (Souax en Serí Papaya). De jongeren zijn afkomstig uit deze kwetsbare wijken. Nadat de verschillende wijken zijn geselecteerd, zijn jongeren benaderd voor focusgroep gesprekken. Via buurtorganisaties van de wijken zijn er jongeren uitgenodigd voor een focusgroep gesprek en zijn er data gepland waarop de focusgroep gesprekken plaatsvonden. De gesprekken vonden plaats in buurtcentra. Per gesprek zijn er max 8 jongeren uitgenodigd. In bijlage 1 staat de uitnodigingsbrief voor de jongeren; in Figuur 1 een korte aankondiging. Figuur 1: Aankondigen focusgroep gesprekken (NL en PAP. Het gesprek met de jongeren duurt maximaal twee uur. Voorafgaand aan het gesprek zijn de regels besproken, de topics zijn gepresenteerd en er is een korte definitie van een sociaal wijkteam gepresenteerd (zie tabel 3). Vervolgens zijn de verschillende topics besproken met de jongeren. Als laatste is aan de jongeren gevraagd of ze mee willen doen aan de jeugddialogen in juni 2016; en of ze dan hun gegevens wilden achterlaten. 10

11 Tabel 3: regels, topics en definitie van sociaal wijkteam; gepresenteerd aan jongeren. 2.2 Steekproef In totaal hebben er 5 focusgroep gesprekken plaatsgevonden, met in totaal 51 jongeren (55 % jongens, en 45 % meisjes). De gemiddelde leedtijd van de jongeren was 15,6 jaar ; de jongste was 10 jaar en de oudste 27 jaar. 2.3 Meetinstrument Voor de focusgroepen is een interviewschema gehanteerd, waarbij de focus lag op de behoefte van de jongeren in de wijk. Door middel van een semi gestructureerd interview zijn de volgende thema s vertaald over 4 secties: (1) Veiligheid; (2) Vangnet/ andere mensen; (3) Behoeften/ Sociaal Wijkteams en (4) Participatie/ Communicatie (zie tabel 4 voor de operationalisatie van de constructen). Bij elke topic zijn een aantal vragen geformuleerd; deze zijn op een sheet aan de jongeren gepresenteerd op het moment dat de topics besproken werden (zie tabel 4). 11

12 Tabel 4: operationalisatie van de constructen van focusgroep met jongeren. 1. Veiligheid 2. Vangnet/andere mensen 3. Behoeften/ Sociaal wijkteam 4. Participatie/Communicatie 5. Afsluiting 12

13 3. Resultaten In dit hoofdstuk worden de verschillende thema s gepresenteerd die aan de orde zijn gekomen tijdens de focus groep gesprekken. Per gebied (Oost, Centraal en Noord) zullen de opvallende resultaten kort worden samengevat. Tevens moet er opgemerkt worden dat niet alle thema s uitvoering besproken konden worden. Gesprekken met jongeren vragen een grote mate van flexibiliteit, rekening houdend met de tijd zijn niet alle thema s in alle wijken aan de orde gekomen. In bijlage 2 staat een korte samenvatting inclusief quotes van de jongeren per wijk. 3.1 Steekproef In tabel 5 staat het aantal jongeren (jongens en meisjes), gemiddelde leeftijd per wijk; inclusief de datum dat de gesprekken hebben plaatsgevonden. In totaal hebben er 5 focusgroep gesprekken plaatsgevonden, met in totaal 51 jongeren (55 % jongens, en 45 % meisjes). De gemiddelde leeftijd van de jongeren was 15,6 jaar ; de jongste was 10 jaar en de oudste 27 jaar. Tabel 5: samenstelling focusgroep gesprekken Oost Midden Noord Fuik Buurt Fuik - 2 Otrobanda Soaux Seri Papaya Datum 2 juni juni mei juni juni 2016 TOTAAL Aantal jongens Aantal meisjes Totaal Gem. Leeftijd Leeftijd MIN - MAX 50 % (n=4) 50 % (n=4) jaar % (n=8) jaar 83,3 % (n=15) 16,7 % (n = 3) jr 25 % (n=2) 75 % (n=6) 8 12, jaar 77.8 % (n=7) 54,9 % (n=28) 22.2 % (n = 2) 45,1 % (n =23) , jaar jaar 13

14 3.2 Veiligheid De vraag die hier gesteld is aan de jongeren: Voelen jongeren zich veilig in hun wijk? Centraal Oost Otrobanda Fuik 1 - Er is geen overeenstemming of het veilig is in de wijk: 1 jongen geeft aan dat het een omgeving is waar iedereen elkaar kent (onderling veel familie) en zodoende helpt iedereen elkaar (timmermannen, automonteurs, elektricien, etc) en het is er veilig. Niet iedereen is het daar mee eens: 1 meisje geeft een voorbeeld dat ze op straat is gevraagd hoe laat het is en dat de persoon er vandoor ging met haar horloge. Ook wordt er gesproken over een plan dat alle buurtbewoners een camera plaatsen bij lichtmasten, ivm veiligheid. Alle jongeren geven aan dat er geen overvallen plaatsvinden in de wijk. Fuik 2 Er is een groot gevoel van onveiligheid. Rede daartoe is veel buitenlanders, veel geblindeerde auto s, overvallen (zelfs overvallen thuis); zelfs de buren houden je huis in de gaten. Ook gevoel van onveiligheid omdat de brandweer, politie of Ambulance niet (snel) komen; de buurt is ver. Noord Serí Papaya Er wordt gesproken over veiligheid in openbaar vervoer: er worden overvallen gepleegd op chauffeurs. Het gevolg is dat de buurtbewoners geen gebruik kunnen maken van de kleine busjes en ze op dit manier dus moeilijk uit de buurt kunnen. Souax Er heerst een ieder voor zich mentaliteit: vroeger hielpen mensen elkaar; tegenwoordig is dat niet meer zo. 14

15 3.3 Vangnet/ andere mensen De vraag die hier gesteld is aan de jongeren: Kunnen jongeren bij mensen terecht in hun wijk indien die behoefte er is (vangnet in wijk)? Oost Fuik 1 Fuik 2 Meeste jongeren geven aan terecht te kunnen bij hun moeder. Daarnaast wordt gesproken over een hechte omgeving in Fuik; iedereen kan bij iedereen terecht voor hulp of vragen. Er wordt aangegeven dat Fuik vroeger meer uni was; tegenwoordig is dat niet meer. Er is ook niet 1 fysieke omgeving waar mensen gemakkelijk samen komen. Centraal Otrobanda Er wordt aangegeven dat er een systeem binnen Otrobanda is dat iedereen elkaar helpt. Je groeit met elkaar op en op die manier sta je altijd voor elkaar klaar. De kleine kinderen nu luisteren echter niet meer naar de volwassenen; die tijd is nu aan het veranderen. Noord Serí Papaya Er wordt aangegeven dat er vele mensen het emotioneel moeilijk hebben, maar er is niemand om mee te praten hier over. Souax Moeilijke dingen worden met hun moeder besproken. 15

16 3.4 Behoeften De vraag die hier gesteld is aan de jongeren: Welke behoeftes hebben jongeren in hun wijk? Oost Fuik 1 Vooral aandacht voor fysieke voorzieningen: buurtcentrum, school, winkel, toko, etc: gedachten dat elke buurt zijn eigen buurtcentrum moet / wil hebben. Er is wel aanbod in de buurt en omliggende buurten (Fuik, Montana, Sta. Rosa), maar niet bij alle jongeren de overtuigen dat de activiteiten effectief zijn en aansluiten op de behoeftes van jongeren. Invulling activiteiten teveel vanuit het perspectief van wat volwassenen denken wat jongeren willen / nodig hebben. Bij Fuik veel aandacht voor het weggaan van de school. Ze willen ook weer gebruik maken van de school, maar dat verzoek is afgewezen. Veel aandacht voor amigonan di Kristu en tante Emma. Fuik 2 Jongeren hebben het gevoel dat er niks gebeurt in hun wijk, met uitzondering van de activiteiten van één stichting in de wijk Behoefte aan een Sentro di Bario. Er wordt veel gesproken over de school die weg is en extra ondersteuning van de stichting van tante Emma. Echter de school wordt niet onderhouden en er is veel kapot (er zijn veel stoute kinderen die door verveling stout gaan doen). Ook behoefte aan een kleinie bibliotheek: jongeren houden van lezen. Ook wordt er gesproken over dat er veel kinderen met talenten zijn in Fuik; echter ze kunnen die talenten niet ontwikkelen. Ook omdat het Openbaar Vervoer minimaal is in Fuik kunnen ze moeilijk uit de buurt om ergens anders naar toe te gaan voor optimale ontwikkeling van talenten. Centraal Otrobanda Vanuit de jongeren ligt de nadruk op materiele zaken en dan met name het opknappen van het voetbalveld (maar ook gelegenheid voor andere balsporten, zwembad). Ook wordt er gesproken over een locatie waar er gedanst kan worden, een computer lokaal, een werk lokaal (voor timmermannen, lassers, automonteurs). 16

17 Er wordt aangegeven dat activiteiten voor jongens en meisjes gescheiden moeten worden: activiteiten momenteel vooral gericht op jongens. Noord Serí Papaya Souax Er wordt aangegeven dat er niks te doen is voor jongeren en kleine kinderen; het gevolg is dat iedereen op straat is. Er is geen voetbal, geen activiteiten, er is niks. De jongeren maken veel gebruik van Sentro di Bario. Het is ook opgeknapt, muren zijn verbeterd en het is geverfd. Ook is er aan de jongeren gevraagd over een Sociaal Wijk team: Sociaal wijk team: welke behoefte is er? Oost Fuik 1 Amigonan di Cristu geeft de jongeren veel zorg. Ze vinden het ook leuk om daar te komen. Workshops oid helpt niet: tenzij ze met smaak gegeven worden. Sociaal wijkteam zal alleen helpen met hulp en begrip van de buurt. Ze willen graag een centrum van Yudaboyu, Skuchami en Kindertelefoon voor kinderen Workshop over het sociale leven, over hoe we ons moeten gedragen. Dat kan helpen. Fuik 2 Iets meer dan de helft geeft aan dat er wel behoefte is aan een Sociaal Wijkteam, het andere deel niet. De mensen zullen niet komen opdagen als er workshops worden georganiseerd. Liever investeren in het opknappen van de weg en het openbaar vervoer. Centraal Otrobanda Het kwartet spel (kwartet di Korsow) dat vorig jaar werd uitgedeeld heeft voor veel sociaal contact gezorgd. We kwamen regelmatig samen om te kwartetten Een Sociaal Wijkteam is volgens deze jongeren voor hun niet nodig. Volgens de jongeren functioneert het Sentro di Bario als Social Wijkteam aangezien ze met vragen bij elkaar of bij de Sentro di Bario medewerkers terecht kunnen. 17

18 Wel wordt aangegeven dat de jongere kinderen wellicht behoefte hebben om ergens (anders) terecht te kunnen met vragen. Noord Serí Papaya Er wordt aangegeven dat er veel kinderen met talenten zin in de buurt, maar ze kunnen zich niet optimaal ontwikkelen. Er is behoefte aan ondersteuning voor huiswerk. Er is behoefte aan praktische workshops (houtbewerking, haarverzorging, loodgieter, metselaar), zodat de jongeren een betere kans hebben op de arbeidsmarkt. Souax Jongeren geven aan liever informatie over sport dan over iets sociaals zoals sexuele voorlichting (dat krijgen ze toch al op school). 18

19 3.5 Overige opvallende aspecten per wijk Oost Fuik 1 Fuik 2 Veel opmerkingen over het openbaarvervoer wat beter kan. Stereotype opvoedingsbeeld: moeders zijn niet streng, kinderen/jongeren (lees jongens?) mogen doen wat ze willen? Lijkt op veel sociale cohesie: fijn bij elkaar wonen, we maken geen ruzie. Voorbeelden van push-out, ervaring dat kinderen die afwijkend gedrag vertonen letterlijk buiten de klas worden gezet. Tienermoeders lijken veel voor te komen in Fuik (wordt vaak genoemd door de jongeren, ook abortus ( kita barika ) Belang van aandacht voor seksualiteit inclusief seksuele diversiteit Wij zijn de vergeten wijk. Er moet meer aandacht komen vanuit de overheid voor Fuik, basisbehoeften zoals een bushalte zijn nu niet voorzien. Beleving dat de overheid niets voor de wijk doet: huizen sociale woningbouw te dicht op elkaar, school gesloten, gebouw vervalt omdat het niet gebruikt wordt voor andere doeleinden, veel gaten in de wegen die niet gerepareerd worden, er is een veld wat de bewoners willen gebruiken maar waar geen toestemming voor schijnt te worden gegeven, geen adequaat openbaar vervoer (Er rijdt alleen een kleine konvoi en die rijdt niet regelmatig). Herkennen zich niet in de straatnamen die gegeven zijn Centraal Otrobanda Er heerst (bij de jongens) een beeld dat er weinig meisjes zijn in Otrobanda. (wellicht is er geen plek waar ze zich kunnen verzamelen). Noord Serí Papaya Veel meer jongens dan meisjes; oudere jongeren en vandaar ook in het gesprek de nadruk op behoefte aan ondersteuning voor het vinden van werk/ ontwikkelen van specifieke vaardigheden voor een grotere kans op de arbeidsmarkt. 19

20 4. Conclusie en aanbevelingen 4.1 Conclusies De doelstelling van het huidige onderzoek was om de behoeftes van jongeren in verschillende kwetsbare wijken verspreid over Curaçao (Oost, Centraal en Noord) in kaart te brengen. In totaal hebben er 5 focusgroep gesprekken plaatsgevonden, met in totaal 51 jongeren (55 % jongens, en 45 % meisjes). De gemiddelde leeftijd van de jongeren was 15,6 jaar ; de jongste was 10 jaar en de oudste 27 jaar. De volgende conclusies kunnen getrokken worden: 1. Veiligheid De meerderheid geeft aan dat er een gevoel van onveiligheid bestaat; er wordt gesproken over diefstal op straat, overvallen in de wijk, geen lichten, geblindeerde auto s en buitenlanders. Veiligheid in het openbaar vervoer: chauffeurs in kleine busjes worden overvallen en dus komen de kleine busjes niet meer in de wijken. Ook gevoel van onveiligheid omdat de brandweer, politie of Ambulance niet (snel) komen; de buurt is ver (Oost). Er heerst een ieder voor zich mentaliteit: vroeger hielpen mensen elkaar; tegenwoordig is dat niet meer zo (Noord). 2. Vangnet/ andere mensen De meeste jongeren geven aan dat ze terecht kunnen bij hun eigen moeder. Er is geen overeenstemming bij de omgeving Oost: sommige jongeren geven aan dat het een hele hechte omgeving is waar iedereen elkaar helpt: andere geven aan dat het vroeger was dat de buurt meer verbonden was; tegenwoordig is dat niet meer zo. Rede daarvoor is dat er niet één specifieke omgeving is waar de mensen gemakkelijk kunnen samen komen (buurtcentrum). Ook in in de regio Centraal wordt aangegeven dat iedereen elkaar helpt: ze groeien op met elkaar en op die manier sta je voor elkaar klaar. Echter; de tijd is wel aan het veranderen; kleinere kinderen luisteren niet meer naar volwassenen. 3. Behoeften Er is vooral behoefte aan een goedlopend buurtcentrum met activiteiten voor de jongeren. Dat is aangegeven door jongeren in Oost, Centraal en Noord. Specifiek hebben de jongeren in Souax aangegeven veel gebruik te maken van hun Sentro di Bario. In Oost is er vooral behoefte aan meer fysieke voorzieningen: buurtcentrum, school, winkel. Er worden activiteiten georganiseerd, maar vooral vanuit de visie wat volwassenen denken dat aansluit op de behoefte van de jongeren. De jongeren willen ook weer naar de school in Fuik. Er is behoefte aan een Sentro di Bario, en ondersteuning voor tante Emma en Amigonan di Kristu. Ook wordt gesproken over een bibliotheek, het verbeteren van het openbaar vervoer en de mogelijkheid voor jongeren om hun talenten te ontwikkelen. Ook in de regio Centraal hebben de jongeren het vooral over fysieke voorzieningen: voetbalveld, balsporten, zwembad, een locatie om te dansen, computerlokaal of een werklokaal (voor lassers, automonteurs). Er moeten meer activiteiten voor meisjes komen. De jongeren uit Noord willen graag wat meer te doe hebben, er is geen voetbal, er zijn geen activiteiten en er is niks te doen voor kinderen en jongeren. 20

21 Sociaal wijkteam Overgrote meerderheid van de jongeren hebben aangegeven dat een sociaal wijkteam niet van toegevoegde waarde is in de wijken. Er is meer behoefte aan opknappen van de weg (Oost), centrum van Yudaboyu, Skuchami of een kindertelefoon. Het Sentro di Bario functioneert in sommige wijken als een sociaal wijkteam (Centraal - Otrobanda). Verder is er behoefte aan specifieke ondersteuning, zoals huiswerk, talentontwikkeling, praktische workshops (houtbewerking, loodgieter, haarverzorging). 4. Overige opvallende punten Sociale cohesie in Oost en Centraal Curaçao is enorm aanwezig: Groeien met elkaar op, maken weinig ruzie en helpen elkaar indien nodig. Voorbeelden van push-out, ervaring dat kinderen die afwijkend gedrag vertonen letterlijk buiten de klas worden gezet. Tienermoeders lijken veel voor te komen in sommige buurten (Fuik; wordt vaak genoemd door de jongeren, ook abortus ( kita barika ). Ook belang van aandacht voor seksualiteit inclusief seksuele diversiteit De jongeren in Oost voelen zich verloren in hun wijk; herkennen zich niet in de straatnamen, missen de school, willen een Sentro di Bario, openbaar vervoer is slecht (inclusief de bushaltes) en vinden dat de overheid niks doet voor hun wijk. 4.2 Aanbevelingen De doelstelling van het onderzoek was om de pilot sociale wijkteam optimaal aan te sluiten aan de behoeftes van de jongeren. Het huidige onderzoek heeft deze behoeftes in kaart gebracht van 51 jongeren verspreid over verschillende wijken van Curaçao. Op basis van deze informatie kunnend e volgende aanbevelingen geformuleerd worden m.b.t. sociale wijkteams. 1. Gevestigde organisaties zoals de Politie moeten zich vaker laten zien in met name de wijken die geisoleerd liggen. Verder draagt een goede aansluiting op het Opengbaar Vervoer toe aan een gevoel van veiligheid. Tenslotte zijn ook projecten die sociale cohesie bevorderen zeer aan te raden om op dit thema vooruitgang te boeken. 2. Een goed lopend Buurtcentrum is nog steeds de basis voor een leefbare wijk: een goed georganiseerd Sentro di Bario met een goed managem,ent dat een vast jaarprogramma doorloopt waarin veel sport verwven zit, voldoet aan de wensen van veel jongeren. 3. Stimuleer betrokkenheid van jongeren in de wijk door ze actief op te leiden voor dragende rollen. Het versterken van sociale cohesie (door jongeren te betrekken) moet daarbij voorop staan. 4. Biedt opleidingstrajecten aan automonteur, kapper, lasser en metselaar bijvoorbeeld waarbij opgeleide jongeren hun skills overbrengen op andere jongeren. 21

22 4.3 Eindconclusie Het doel van dit onderzoek was om, door jongeren te consulteren en verdere invulling voor de pilot Sociaal Wijkteam te krijgen. Bovendien wilden we nagaan in hoeverre er behoefte is aan een dergelijk team. Daarbij was het eveneens belangrijk om een goede spreiding te hanteren, zowel qua leeftijdsklasse en achtergrond, als de geografische positionering. Op de eerste plaats moeten we constateren dat het weliswaar gelukt is om een redelijk brede groep te spreken, maar dat er helaas geen gesprek in Bandabou plaatsvond. Het consulteren van jongeren daar staat hoog op de actielijst, al hebben we vanwege de Jeugddialoog in Tera Cora vorig jaar gelukkig wel al waardevolle input ontvangen (en verwerkt). Inhoudelijk kunnen we voorzichtig concluderen dat de waarde van een Sociaal Wijkteam staat of valt bij de gratie van een goed werkend Sentro di Bario. De jongeren zien wel een toegevoegde waarde, maar vaak in het verlengde van een Buurtcentrum. Het realiseren van faciliteiten, vaak ook op sportgebied, heeft daarbij voorrang. Maar een Sociaal Wijkteam kan ook een rol spelen bij groepen die (traditioneel) minder goed bediend worden op wijkniveau: jongere kinderen specifiek en meisjes. Bijstaan in sociaal-emotionele problemen, zoals eerder voorzien werd, werd minsder genoemd, maar dat heeft wellicht ook te maken met het gevoelige karakter van dat soort zaken: een wijkteam zal wellicht eerst vertrouwen op moeten bouwen voordat het daar aan toe komt. 22

23 Literatuurlijst Centraal Bureau voor de Statistiek (2016). "Census 2011 Neighbourhood Data viewer (online). Hellings, E. (2015). Actieprogramma Jeugdontwikkelling Curaçao. Een integrale, positieve en participatieve aanpak. Willemstad, Curaçao. 23

24 Bijlage 1. Uitnodigingsbrief focusgroep gesprekken voor de jongeren. 24

25 25

26 Bijlage 2. quotes per wijk 1. Focusgroep Oost 1: Fuik Veiligheid/ Leefbaarheid Vangnet...sa tin hopi atraco den boso bario? [all] no...no paso nunca, niun hende ta horta den bario esey ta algo social? Ta algo ku hende social lo hasi nami wak bo oloshi y kore bai kune? Paso riba e tema bosna ta ripara ku mi ta bin bek riba e tema di social henter ora, paso undjis aki nos ta bai wak kon...dushi nos bario ta, anto kon social nos bario ta....nos ta respeta, si e ku su hende nan di bario ta hasiendo nan mes safe tante,tante sa, mi ta biba, kaminda pa fuik, tante sa unda ta santa barbara tog? Eybanda nan mi ta biba, anto tnante sa bandi santa barbara eybanda tin un hanchi, awel den e hanchi ey mi ta biba, anto ja eyden bo ta biba hopi dushi, bo no ta tende hende mes ta zundra otro mes mi bario ta masha dushi mes, si mi tata mester algo ta puntra bisiña, si mi tata ku mi mama bai sali e bisiña ta kuidami, of si algo pasa nan por juda mane luna pasa henter e bario, a plania pa pone camera den henter e bario Kada bisinja ta pone un camera dilanti na e palo di lus,asina, no ta 1 hende so a pone henter e kos Mi famia ; mi mama mi tata mi bario ta masha dushi mes, si mi tata mester algo ta puntra bisinja, si mi tata ku mi mama bai Sali e bisinja ta kuidami, of si algo pasa nan por juda, mane siman pasa tabata tin un hende stranjo ku nunca nan a mira, un stranhero, e tabata kana ku un skopet, anto nos tabatata tey, anto e bisinja mes a adverti nos tur kos, nos bario ta chiki si pero e ta egt un mi bario, mi stima mi bario, tur hende konose otro, tur hende t ayuda otro, tur mucha konose otro, bario no ta pleita hopi,tin para di bisinja bosa kon, nan ta koba otro su mama tin biaha,bario ta dushi Behoefte uhmm, mi no ta haye hopileuk, paso mi bario no tin centrio di bario, si bo kier bai, bo tin cu bai esun di sta rosa, anto mi tata tabata ke pa nos a pone un centro di bario, pero tur e hende nan di construcshon a koi tur.. of gobierno a koi full patras hasi di nan.) Ja, anto esey ta den sapate, bosnan no tin anto bosnan tin cu hasi uzo di e sun di bonam,.. fuik ku montanja ta e mesun buurcenter pa montanja cu fuik.) [girls] gym tambe pa keda ku e kurpa , nos mucha muhe ta hasi diferente kosnan ku e mucha hombre nan.hobenan ku ta hecha baina, nan tur tin hende na kas, pero ku nan amigu, nan ta tof, nan mama no ta streng & nan mag hasi kiko nan kier.. door ku e la bai será, mi mester a kambia di skol, pero mi ke pa nos opvang haya awoki, paso, no tin skol mas, no por hasi uzo di dje tog, paso bon ta bai haya hopi mucha, awoki si ku tin opvang, mi ta kere gobierno por duna tante Emma e, tante ta komprondemi si ) tante wak, of nan por kap e asina ki, hasie un kos di deporte anto un pida pa tante ema 26

27 Sociaal wijkteam behoefte tante ami ta pensa ku e workshop no ta bai yuda, paso tin mucha homber nan kier un kos ku un tiki mas smaak, aino, bai sinta tende, aino. Hasi un workshop ku smaak, ke hoben nan por move & no sinta tende. workshop pa hobenan, pa nos por hasi aktividat, papia di bidanan social, of kon bo por komportabo mas miho 2. Focusgroep Oost 2: Fuik Veiligheid/ Leefbaarheid Vangnet Behoefte Sociaal wijkteam behoefte Gevoelens van onveiligheid en gevoel dat politei, brandweer en ambulance niet (snel) komen, omdat het Fuik is en omdat Fuik ver weg is. Ik voel me onveilig in mijn wijk, veel buitenlanders en veel geblindeerde auto s..aworaki SI mi tin miedu dn mi bario, paso aworaki tin hopi atrako. na fuik bo no por kana meinta paso no tin lus. Na otro barionan nan tin kasi tur kos. Nan ta haña tur kos, anto nos tin ku keda na banda. Ami no ta kompronde. Nan ta lubida riba fuik tur be. Seguridat na fuik aworaki ta malu. Mi no ta sintimi safe. ami si ta haña e ta sigur, paso kaminda mi ta biba tur ta mi famianan. Ami nan no a yega di hasimi nada, pero porta e si. E ta sintie insigur. Mi kurason ta pega grita paso nan a horta den mi kas, serio si no por. Seguridat den kas ami ta hañe hopi bon. Dor ku nos ta biba ban di famia. Tin bia mi ta haña mi bisiñanan gusta un tiki redu. Aworaki mi bisiña a kita un par di mata nechi. Letterlijk bo ta sinta akinan si bo Sali pafo ba kue awa. Tur kos nan ta wak tante. Tin hopi hende staño. Mi ta sali gewoon for di mi kas yen hende ku outo masha straño mes. Ami ta kere ku fuik tabata un tiki mas uni antes Traha un sentro di barrio di fuik no. Un mini biblioteka, hopi bon bo gusta lesa buki. aparte ku tin un fundashon akinan no tin nada mas pa hasi den e bario aki. Anto letterlijk., dimes bo tin menos hende sosial ku bo ta topa. Anto si bo wordu enkurasha pa hasi algu, niun hende ni ta hasi nada tambe den e bario aki tin hopi mucha ku tin hopi talento. Pero tiki tiki e koi ta kaba na nada. Paso no tin nada di hasi. Tin un skol ta para einan. Nada no por hasi na dje. Nan ta kibra tur gls, kibra tur kos eidennan. Anto Tin un velt ei riba ku por hasi uso di dje. Pero nan no ke pa nos huza e tereno ei manera ma kompronde. Tin hopi mala mucha. Dus 5 ta pensa si, anto 3 ta pensa e ora ei no. ami ta kere e ta funshona basta tin interes den e hendenan mes. Si paso tin interes pa e funshona pero tin hende no ta kere. Paso nan a haña e mensahe ku fuik mester di kosa, e hendenan ku ta bin yuda ta hasi hopi druk anto nan ta bai bek anto nan no ta bin nunka mas. Nan tin mag di kuminsa drecha e kayanan. 27

28 Un bon hoben biedt ons sociale besteding waar wij ook workshops krijgen. ami ta kere un tim sosial por funshona basta tin interes den e hendenan mes no por yega bam un tim kompletu pa bin hasi e kosnan ei. Mi ta kre e ta un proseso di kana. Paso band al un stap den bario Mi ta haña e barrio niun tiki social, e no ta aktivo. Ami tampoko ta haña ku e ta barrio social paso, Sin e fundashon, si e fundashon dal sera no tin nada. Anto ami ta un hende masha aktivo mes. mi ke hasi kiko. Mi ta den yen kos, mi ke drenta kiko. Tur kos ta pafo di mi bario. 3. Focusgroep Centraal: Otrobanda Veiligheid/ Leefbaarheid Si bo hanja oportunidat di hasi bon i bo keda sin hasie bo lo sinti malu di paden. Si bo hasi bon bo lo hanja bon bek I sib o hasi malu lo bo hanja malu bek Si mi bay un lugar mi ta spera y expect cu no ta un lugar bruha. Meskos ami ta duna respect mi ta expect respect di hende. Si ta un luga bruha, mino lo bay mas. Pabo mes tambe paso ora bo hasi kos bon bota sintibo bon.. Respeta otro, scucha otro, yuda otro ora bo respeta otro lo bo hanja bek anto ora abo yuda otro ora algo pasabo nan por yudabo tambe. Ora bo comparti ku otro tambe -- No papia riba otro trata otro nechi Vangnet Behoefte Nos tin nos systema, nos ta yuda otro. Nos ku tin mesun edad ongeveer ta yuda otro paso nos konose otro foi chiki y nos ta friends for di semper kaba, pero e muchanan mas chiki mino ta bisa nan mucho, mi por bisa nan algo simi waknan ta hasi malo pero nan no ta scucha fe hende mas den e tempo nan ki. Tambe mi ta hanja importante pa tin algo pa tur hende, pa mucha chikito, tieners y pa hendenan mas grandi eigenlijk tambe ainda. Pami un barrio ideal tin tur kos. Futbol, baseball, basketball y pa mucha muhe un grupo di baile y un caminda cu nan por baila. Ok, kiermen mi a bisa mester veld di futbol, basketball, baseball y e veld nan mester wordo drecha.. Paso kaminda nos tin aworaki bono por hunga eynan. Pami nan mester bin ku deporte den Otrobanda meskos nan a bisa veld di futbol enzo mester wordo drecha cu tur kos. Mi kier mira un cambio total.. Hala hopi hende, drecha veld, pone lus anochi, aworaki tin un lus so poni na e veld. Tur hende ta bin aki bou bin hunga y ns ta traha 2 team pero no tin lus anochi.. Y un cooler tambe. Ami ta hanja nan mester pone un zwembad. esey tambe tabata un ambiente total den vakantie riba diabierne nos tur tabata bay. Esey ta e ambiente cu nan a kita for di otrobanda. Un luga pa e mucha muhe nan tambe por hunga.. Nos lo kier un computerlokaal, un caminda cu bo por hunga wega por pone playstation tambe. Un lokaal pa hasi huiswerk.. drecha caya cu yen di buraco eybou y tambe un hende pa drecha bycicle. 28

29 UN WERKLOKAAL.. pa carpinteria, pa laass, drecha auto enzo, pinta.. Mi tambe kier agrega cu nos semper tabata tin ambiente di baseball y futbol..y despues hende a cuminsa hasi toernooi na Koraal Portier, y mi ta kere nos kier experiensia cosnan asina tambe, cu por drecha nos field.. Paso tin hopi mucha homber cu ta hunga futbol..otrobanda tin hopi futbolero y or abo bay slice riba gras bono ta raspa mesun hopi cu ora ta riba tera. Ora bo slice riba tera bo tin hopi chens di sla bo pia hopi malo vooral si bono ta custuma... Tur veld otro caminda tin gras na Korsow, Otrobanda so no tin gras. Sociaal wijkteam behoefte 4. Focusgroep Noord: Ser i Papaya Veiligheid/ Leefbaarheid Vangnet Behoefte Sociaal wijkteam behoefte E berdad ta cu door ku tin tanto atrako ku e chauffeur di busnan pesey dsp di 7 nan no ta subi seroe mas. Mi ta kere ku Dios por yuda nos pa e hende nan ku tin poder por yuda nos.. Hopi hende tin hopi dolo ta pasa dor di hopi kos, pero nan no tin hende pa papia kun e No tin nada pa nos, muchanan ta keda riba caya keda riba caya henter dia paso no tin nada pa nos,nada pa nos hasi. No tin futbol, no tin aktividat, nada.. Un lugar mane por ehempel un sentro di barrio caminda hende por wak trabou Tur veld di foetbal akiriba mester wordo heki buta, tur a na werki mester wordo drecha.. Ma mira un kleuter school tambe akibanda, mi kier pa nan dreche, un zaal masha grandi mes pa hende grandi por bin pa na tambe tin kos di hasi. Nos tin tur tipo di maldad pero niun hende no ta wak con pa yuda nos. Mester bini un par di mucha grandi ku porta por yuda nos muchanan hasi huiswerk despues di skol i un hende pa papia ku nos kiko nos ta sinti,kiko nos ta wori i kiko nos ta pensa Anto bosa den e barrio ki tin hopi talent, hopi talento mes.. no tin hende pa nos bay sinta papia cunan, of pidi sponser enzo bono ta hanja hende facil..hopi talent tin, hopi mes. Nan mes ta wanta nos abou.. mester bin ku un lista ku hobenan ku mester di rabou, skibi kico nan por hasi kico nan specialidad ta, y pone nan number di telefon, address etc, 29

30 5. Focusgroep Noord: Souax Veiligheid/ Leefbaarheid Vangnet Behoefte Sociaal wijkteam behoefte Ja wak, pensamento a kambia hopi di antes. Antes bo tabata por yega seka bisinja pa nan yudabo, aworaki awendia bono tin esey mas. Tur hende ta wak pa nan mes, mas riba nan mes. Papia ku mi mama Nan a drecha e veld, verf e, nan a bura waya y muraya tambe! Kiko lo bo kier kambia den bo bario? Ami style di mane cu nos tur ta diferente y no tur hende ta igual, y nos mester sinja accepta otro. 30

31 31

32 E W T en ONDERWIJS EN OPVANG + GEZONDHEID EN WELZIJN + WERK EN ONDERNEMERSCHAP + WONEN EN LEEFOMGEVING + VEILIGHEID 32