Gemeente Den Haag. de gemeenteraad. Rm BSD/ RIS juli 2015
|
|
- Julia Simons
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Gemeente Den Haag de gemeenteraad Rm BSD/ RIS juli 2015 Afsluiten langlopende leningen met uitgestelde storting (forwards) en de hoogte van het omslagrentepercentage In de voorjaarsnota is aangekondigd dat de gemeente van plan is om voor 2016 en 2017 langlopende leningen met een uitgestelde storting (forwards) af te sluiten. Hiermee profiteert de gemeente gedurende meerdere jaren van de huidige lage rente. Met deze brief informeert het college uw raad hoe het college invulling geeft aan dit plan. Daarnaast is door de wethouder FVVM in de commissie Bestuur toegezegd dat het college de gemeenteraad informeert over de hoogte van het omslagrentepercentage. Met deze brief wordt deze toezegging ingelost. Afsluiten langlopende leningen met uitgestelde storting De gemeente Den Haag heeft de komende jaren, gezien het verloop van de gemeentelijke liquiditeitsprognose, te maken met een sterk oplopende financieringsbehoefte. Deze behoefte wordt enerzijds veroorzaakt door (eind)aflossingen op eerder opgenomen langlopende leningen en anderzijds (vooral) door voorgenomen investeringen (MIP). (Eind)aflossingen opgenomen leningen Contractueel moet de gemeente aan financiële partijen (banken, verzekeringsmaatschappijen) gedurende het jaar 2015 voor circa 85 mln. aan aflossingen op in voorgaande jaren opgenomen langlopende leningen (voor de eigen bedrijfsvoering) betalen. Dit is toegelicht in de raadsmededeling gemeentelijke financiering 2015 (RIS ). Voor de jaren 2016 tot en met 2019 is dit respectievelijk 30 mln., 15 mln., 65 mln. en 15 mln. Voorgenomen investeringen De ervaring leert dat de gemeente jaarlijks minimaal 125 mln. uitgeeft aan reguliere investeringen (MIP). Dit zal zich jaarlijks blijven voordoen op nieuwbouw en vervanging van kapitaalgoederen zoals gebouwen in de sectoren onderwijs, welzijn, cultuur en sport. Voor de financiering van investeringen moeten leningen worden aangetrokken om met liquide middelen te kunnen betalen. In de raadsmededeling gemeentelijke financiering 2015 is hiervoor een bedrag van maximaal 125 mln. voor 2015 opgenomen.
2 BSD/ Financieringsbehoefte De minimale financieringsbehoefte voor 2016 komt uit op 155 mln. ( 125 mln. voor investeringen plus 30 mln. voor aflossingen op bestaande leningen). Voor de jaren 2017 tot en met 2019 is dit respectievelijk 140 mln., 190 mln. en 140 mln. Het totale bedrag dat de gemeente voor langlopend dient te financieren voor de eigen bedrijfsvoering bedraagt minimaal 625 mln. Renteontwikkelingen en -verwachtingen De (rente)ontwikkelingen op de financiële markten worden door het college continu scherp in de gaten gehouden. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft tijdens haar beleidsvergadering van 3 juni 2015 wederom aangegeven dat de beleidsrentes nog lang laag zullen blijven. De korte rente, die de gemeente moet betalen voor haar op te nemen kortlopende leningen, zal voorlopig rond het huidige niveau (nul procent) blijven liggen. Ook de lange rentes zijn op dit moment bijzonder laag. Halverwege april 2015 was de tienjarige rente naar een historisch dieptepunt van circa 0,2% gezakt, het laagste punt in honderd jaar. Sinds begin mei 2015 bewegen de rendementen op staatsobligaties van alle eurolanden - na maandenlang vooral te zijn gedaald - zich weer opwaarts. Zo ook de Nederlandse tienjarige rente. Vooral het tijdstip en de grootte van rentestijging van begin mei kwam voor alle marktpartijen nogal onverwacht. Binnen enkele dagen steeg de Nederlandse tienjarige rente van 0,2% naar circa 0,5%. Sindsdien blijft de rente op staatsleningen verder stijgen. Dit is mede het gevolg van de aantrekkende Europese economie, de inflatie en, in mindere mate, de problemen met betrekking tot Griekenland. De beweging van een stijgende rente kreeg vervolgens een nieuwe impuls. De ECB liet begin juni 2015 weten geen extra maatregelen te nemen om de trend van stijgende rentes te keren. Volgens de ECB moeten de financiële markten weer wennen aan perioden van hogere volatiliteit (schommelingen naar boven en naar beneden), zeker nu de rente nog steeds (historisch gezien) zo laag is. De Nederlandse tienjarige rente koerste hierop voor het eerst sinds zeven maanden weer tot boven de 1% (een percentage dat eerder door de markt pas in het vierde kwartaal van 2015, mede als gevolg van een (mogelijke) verhoging van de Amerikaanse rente door de Fed, de Amerikaanse centrale bank, was voorspeld). Hierdoor zijn, volgens de markt, de renteniveaus meer in overeenstemming met de huidige inflatieverwachtingen. Het college sluit daarom niet uit dat op korte termijn de lange rente zal gaan stijgen. Beperken toekomstige renterisico s De te betalen rente op opgenomen langlopende leningen is voor de gemeente een aanzienlijke kostenpost en om die reden is het dan ook wenselijk om (een gedeelte van) de toekomstige financieringsbehoefte nu reeds vast te leggen door het aantrekken van langlopende leningen. Hiermee wordt voorkomen dat onnodige renterisico s (en dus hogere rentelasten) worden vooruitgeschoven naar de toekomst. Dit zeker ook gezien in het licht van de verwachtingen ten aanzien van de inflatie en van de rente op de lange termijn. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat het voorspellen van de toekomstige rente geen exacte wetenschap is, zodat aan deze voorspellingen ook geen absolute waarde gehecht kan worden. De beweeglijkheid en de onvoorspelbaarheid van de rentestand (zowel de korte als de lange rente) zijn factoren waarop de gemeente geen invloed kan uitoefenen. Het tijdig inspelen op de marktontwikkelingen is gericht op het beperken van het financiële risico. Financiering toekomstige gemeentelijke uitgaven Er bestaat voor de gemeente de mogelijkheid om alvast in 2015 (een gedeelte van) de toekomstige uitgaven, als gevolg van aflossingen van lopende leningen en de voorgenomen investeringen, te financieren door het aantrekken van één of meerdere langlopende leningen, waarbij de stortingsdatum in de toekomst ligt en overeenkomt met de geplande uitgaven in die jaren.
3 BSD/ Door het vroegtijdig afsluiten van deze zogenaamde Forward Starting Loans (forwards) wordt geprofiteerd van het lage actuele renteniveau en wordt voorkomen dat tegen een veel hogere rente moet worden geleend op het moment van de uitgaven. Tevens zal hierdoor de financieringsdruk, dat wil zeggen de hoogte van de benodigde lange financiering, in de jaren ná 2015 afnemen. Het afsluiten van forwards (bij de BNG), waarbij de financiële verplichting tot storting (afname) van de toekomstige leningen in 2015 wordt aangegaan, is mogelijk voor 2016 tot en met (uiterlijk) Deze mogelijkheid van financieren is in de financieringsbrief 2015 beschreven. Belangrijk is om te vermelden dat een lening met een toekomstige storting geen derivaat is. Het wordt ook niet als zodanig in de Wet Financieel Toezicht (WFT) getypeerd. Ook de Nederlandse Staat verstrekt leningen met uitgestelde storting aan instellingen (RWT s) die mogen lenen vanuit de schatkist. Decentrale overheden hebben geen leenfaciliteit bij de schatkist. Om zeker te zijn dat er niet te veel (onnodig) lang wordt geleend: - worden alleen langlopende leningen opgenomen (d.m.v. forwards) voor de financieringsbehoefte van 2016 en 2017; - is voor de investeringen een maximaal indekpercentage van 80% bepaald, wat derhalve neerkomt op maximaal 100 miljoen per jaar. De overige 20% loopt mee in de totale gemeentelijke korte liquiditeitspositie. Door voor deze mix te kiezen blijft de gemeente flexibel (niet meer kortlopend lenen dan op dat moment nodig is) en wordt overliquiditeit op enig moment voorkomen. Achteraf (in 2016 en 2017) zal het verschil tussen de gerealiseerde investeringen en hetgeen wat reeds door middel van forwards reeds is ingedekt, afhankelijk van de liquiditeitspositie in die jaren, alsnog lang worden aangetrokken. In de financieringsbrief 2016 zal hiermee rekening worden gehouden. Als gevolg van bovenstaande wordt de financieringsbehoefte voor mln. ( 100 mln. voor investeringen plus 30 mln. voor aflossingen op bestaande leningen) en voor mln. ( 100 mln. voor investeringen plus 15 mln. voor aflossingen op bestaande leningen). Het totale bedrag dat de gemeente voor deze jaren ( ) dient te financieren bedraagt (minimaal) 245 mln. In de financieringsbrief 2015 is opgenomen dat in 2015 voor maximaal 125 mln. aan forwards zal worden afgesloten. Voor het uitvoeren van het door het college beoogde financieringsbeleid zal dus 120 mln. ( 245 mln. minus 125 mln.) extra aan forwards worden afgesloten. Looptijd, percentage en dekking rentekosten van de forwards Looptijd Door te kiezen voor 20-jarige lineaire leningen wordt beoogd de looptijd zoveel mogelijk te laten aansluiten bij de looptijd van de activa (matching). Tevens wordt de rente voor de gehele looptijd van de leningen vastgezet. Het is namelijk ook mogelijk om de rente slechts vast te zetten voor een periode van tien jaar tegen een lager percentage. Dit brengt dan echter na tien jaar al een herfinancieringsrisico (lenen tegen een hoger percentage) met zich mee. Daarnaast wordt door het afsluiten van 20-jarige lineaire leningen voorkomen dat er in enig jaar een te grote concentratie plaatsvindt van aflossingen. In de Wet fido is daarom de renterisiconorm opgenomen met als doel om het toekomstige renterisico op de lange financiering te beperken. Het totale aflossingsbedrag mag jaarlijks niet groter zijn dan 20% van het begrotingstotaal. Bij het afsluiten van langlopende leningen dient dus rekening te worden gehouden met het toekomstig aflossingsritme van de totale leningenportefeuille.
4 BSD/ Percentage Ter indicatie: de gemeente kon eind juni 2015 een 20-jarige (lineaire) lening met contante storting (d.w.z. onmiddellijke storting na afsluiten) voor circa 1,55% (inclusief bancaire opslagen) aantrekken. Een 20-jarige lening met uitgestelde storting van één jaar (storting juni 2016) kost circa 1,75%. Een uitgestelde storting van twee jaar (storting juni 2017) kost circa 1,95%. De forward premie bedraagt dus circa 0,20% voor ieder jaar dat de storting van de lening uitgesteld wordt. De uiteindelijke stortingsmaand in 2016 en 2017 zal zodanig gekozen worden dat deze het beste aansluit bij het verloop van, d.w.z. de benodigde financieringsbehoefte volgens, de liquiditeitsprognose. De premie kan hierdoor met enkele basispunten (1 basispunt is 0,01%) wijzigen. Dekking rentekosten In de meerjarenbegroting is rekening gehouden met de rentekosten van de benodigde financiering van de komende jaren. Omdat rekening is gehouden met een hoger percentage dan de huidige rentestand, levert het afsluiten van forwards structureel financieel voordeel op. Dit voordeel zit in de voorjaarsnota t.b.v. het budgettaire kader Ter indicatie: indien geen forwards ter grootte van 245 mln. worden afgesloten, zal elke rentestijging van 0,1% leiden tot extra rentelasten van circa 2,5 mln. over de gemiddelde looptijd van de 20-jarige lineaire leningen (circa 10 jaar). Samengevat Goed financieren vereist het snel kunnen inspelen op (verwachte) veranderende omstandigheden, zowel binnen de eigen organisatie (bijvoorbeeld het verloop van geldstromen) als daarbuiten (bijvoorbeeld rentestanden). Door het inzetten van forwards worden de volgende voordelen behaald: - beperking toekomstige renterisico s. De gemeente heeft nu meteen al volledige zekerheid over zowel de beschikbaarheid van de benodigde geldmiddelen als de toekomstig te betalen (lage) rente; - (aanzienlijke) verlaging van het gemiddelde rentepercentage van de portefeuille opgenomen leningen voor de eigen bedrijfsvoering, met als gevolg; - verlaging van de jaarlijkse rentelasten. Omslagrente Aan de commissie Bestuur is toegezegd dat het college uitleg geeft over de systematiek van omslagrente en de hoogte van het rentepercentage. De systematiek van omslagrente is complex. Om een goede afweging te kunnen maken over de hoogte van het omslagrentepercentage, is het nodig inzicht te hebben in de basisprincipes van de omslagrente. In de volgende alinea s wordt op hoofdlijnen uitgelegd hoe de systematiek werkt en hoe deze in de Haagse begroting doorwerkt. De systematiek van omslagrente De gemeente heeft bezittingen (activa) waarvan het nut gedurende vele jaren de stad ten goede komen. Het gaat dan bijvoorbeeld om scholen, sportfaciliteiten en grootschalige infrastructurele werken. Deze bezittingen staan op de gemeentelijke balans. Organisatorisch is het in Den Haag zo geregeld dat de diensten verantwoordelijk zijn voor het realiseren van deze activa, en dat zij voor de financiering hiervan een lening aantrekken bij de Treasury (TFI). Voor deze leningen betalen de diensten rente op basis van het omslagrentepercentage. Deze rentelast maakt onderdeel uit van de kapitaallasten, waarvan de dekking in de begroting is voorzien. Hierbij gaat de gemeente er vanuit gegaan dat de TFI al deze interne leningen volledig met vreemd vermogen (externe leningen) financiert. Deze methodiek wordt gehanteerd om er zeker van te zijn dat de gemeente altijd voldoende middelen in de begroting heeft om noodzakelijke vervangingsinvesteringen te kunnen doen. Het basisniveau aan voorzieningen is hiermee geborgd. In werkelijkheid is de gemeente niet alleen met vreemd vermogen gefinancierd, maar ook met eigen vermogen (reserves).
5 BSD/ Ook kunnen verschillen ontstaan tussen het rentepercentage dat de gemeente over de aangetrokken externe leningen betaalt en het omslagrentepercentage. Beide elementen samen noemen we de bespaarde rente (begroting) en of renteresultaat (programmarekening). Rente speelt in alle begrotingsprogramma s een rol. De omslagrente beweegt zich als de tentakels van een octopus door de begroting. Om een goed oordeel over de omslagrente te kunnen vormen, is het noodzakelijk de effecten in de onderlinge samenhang te bekijken. Mede omdat tussen programma s zich tegengestelde effecten kunnen voordoen. Als we de rente in de begroting onder de loep nemen, zien we de volgende effecten. In de programma s waaraan activa is gekoppeld is een rentelast opgenomen. Dit is de interne rente die de diensten aan de TFI betalen. In het programma Financiën komt de optelsom van al deze rentelasten uit de programma s terug als rentebaat. Dit is de interne rente die de TFI van de diensten ontvangt. De rentelast en de rentebaat als gevolg van de omslagrente zijn gemeentebreed in evenwicht. Op het programma Financiën is ook de rentelast die over de externe leningen betaald wordt opgenomen. Op het programma Financiën ontstaat daardoor een renteresultaat, namelijk het verschil tussen de interne rentebaat en de externe rentelast. Dit is de bespaarde rente. De bespaarde rente maakt onderdeel uit van de algemene dekkingsmiddelen van de gemeente. De bespaarde rente wordt met andere woorden gebruikt, om samen met de overige dekkingsmiddelen, de lasten te dekken. De bespaarde rente is deels meerjarig in de begroting verwerkt. Een ander deel van de bespaarde rente wordt gebruikt om de voorziening negatieve plannen van het grondbedrijf te indexeren. Het resterende deel van de bespaarde rente maakt deel uit het budgettaire kader bij de begroting. Jaarlijks beslist de gemeenteraad, als onderdeel van de besluitvorming over de begroting, waar dit voor wordt ingezet. In de Voorjaarsnota 2015 ziet u dat dit resterende deel van de bespaarde rente 2,3 mln. is. Omdat de interne rentelast door de omslagrente even hoog is als de interne rentebaat, leidt een aanpassing van het omslagrentepercentage in beginsel noch tot een voordeel noch tot een nadeel voor de gemeente. Als het omslagrentepercentage daalt, dalen de lasten van de programma s waaraan activa wordt toegerekend. Tegenover deze lagere lasten staan dan lagere baten bij het programma Financiën. Per saldo ontstaat geen extra ruimte ten opzichte van de huidige begroting. Wel is dan sprake van minder incidentele bespaarde rente. Een deel van de rente wordt toegerekend aan de rendabele onderdelen van de begroting. Dit zijn die onderdelen die middels maximaal kostendekkend tarieven of bijdragen van derden worden gedekt. Het aanpassen van het omslagrentepercentage voor deze onderdelen leidt tot lagere tarieven, omdat deze anders meer dan 100 procent kostendekkend zouden zijn. Hierdoor is het aanpassen van de omslagrente niet neutraal voor de gemeente. Het effect op de afzonderlijke tarieven is bescheiden, maar niet nihil. En het cumulatieve effect voor de begroting als geheel bedraagt bij een verlaging van het omslagrentepercentage met 1 procent circa 1,2 mln. structureel negatief. Daarnaast ontstaat een incidenteel positief effect van 1 tot 2 mln. omdat het weerstandsvermogen in de reserve grondbedrijf iets lager kan zijn. Het verlagen van de omslagrente leidt dus tot veel plussen en minnen in de gemeentebegroting en zal per saldo een licht negatief effect op de gemeentefinanciën hebben. De hoogte van het omslagrentepercentage Het huidige omslagrentepercentage bedraagt vier procent. Dit percentage is voor het laatst in 2004 aangepast. De hoogte van het omslagrentepercentage is gestoeld op twee beleidsmatige uitgangspunten: er dient een zeker verband te zijn tussen het omslagrentepercentage en het rentepercentage dat de gemeente over de extern aangetrokken leningen betaalt; het omslagrentepercentage dient over een langere tijd (vijf tot tien jaar) stabiel te zijn.
6 BSD/ Beide uitgangspunten worden hierna nader uitgewerkt. De gemeente heeft meerdere langlopende leningen, met verschillende rentepercentages. Het gewogen gemiddelde van deze rentepercentages is de portefeuillerente. Tot en met 2013 was de portefeuillerente iets hoger dan vier procent. Dit was in de periode geen aanleiding om het omslagrentepercentage te verhogen. Door de gedaalde rente kwam in 2014 de portefeuillerente voor het eerst onder de vier procent, namelijk 3,74 procent, uit. Door de lage rentestand van dit moment en de af te sluiten forwards neemt dit verschil verder toe tot een portefeuillerente van net iets onder de drie procent. Deze ontwikkeling rechtvaardigt de vraag of aanpassing van het omslagrentepercentage wenselijk is. Voor de beantwoording van deze vraag dienen we ook te kijken naar het uitgangspunt het omslagrentepercentage voor een langere periode stabiel te houden. Het omslagrentepercentage dient over een langere periode stabiel te zijn. Rente speelt voornamelijk een rol bij investeringen. Deze investeringen worden soms jaren van te voren voorbereid en zijn na realisatie nog decennia in het bezit van de gemeente. Een stabiel omslagrentepercentage biedt de zekerheid dat voorgenomen investeringen daadwerkelijk met de gereserveerde budgetten gerealiseerd, geëxploiteerd en op termijn vervangen kunnen worden. Met andere woorden: we bereiken hiermee begrotingsstabiliteit. Als investeringen aan leges/tarieven worden toegerekend (bijvoorbeeld afvalstoffenheffing) werkt de hoogte van het omslagrentepercentage ook door in de tarieven. Het regelmatig aanpassen van tarieven doordat het omslagrentepercentage wijzigt, wordt als ongewenst gezien. Het aanpassen van het omslagrentepercentage is een administratief complexe operatie die op veel plekken in de begroting een effect heeft. Denk hierbij aan huisvesting, tarieven, heffingen, kapitaallasten, huren enzovoorts. Om deze reden wordt een aanpassing van het omslagrentepercentage met minder dan één procent niet wenselijk geacht. De beperkte beleidsmatige winst dichter bij de werkelijke portefeuillerente te zitten weegt dan niet op tegen de grote administratieve lasten. Tegenover langlopende leningen dienen activa te staan die jarenlang dienstbaar aan de gemeente zijn. De gemeente hanteert een behoedzaam financieringsbeleid. Dit betekent dat we ons niet jaren van te voren vastleggen om omvangrijke leningen aan te gaan als niet zeker is of we het geld nodig hebben. De ervaring leert dat de realisatie van investeringsprogramma s grillig kunnen verlopen. Hierdoor is het niet goed mogelijk om ver van te voren betrouwbaar in te schatten wanneer een lening daadwerkelijk nodig is. Als leningen te vroeg worden aangetrokken, loopt de gemeente het risico op overfinanciering. Achteraf blijkt dan dat de leningen niet nodig waren waardoor (jarenlang) onnodig rente moet worden betaald. De financiële markten zijn op dit moment zeer volatiel. Geen enkele expert durft een voorspelling te doen over de renteontwikkeling op middellange termijn. De gemeente wil niet speculeren op de renteontwikkeling en trekt daarom de financiering aan als deze nodig is. De komende jaren staat de gemeente voor de realisatie van grote investeringen, naast de reguliere investeringen. Denk hierbij aan de Sportcampus Zuiderpark, het Spuikwartier en de Rotterdamse Baan. Om deze investeringen te kunnen betalen is het met de kennis van nu noodzakelijk geld te lenen. Het gaat dan om grote bedragen. Als op dat moment het actuele rentepercentage hoger ligt dan de portefeuillerente, dan stijgt deze razendsnel. Als dit gebeurt, is ook een aanpassing van het omslagrentepercentage nodig, met alle gevolgen voor de lopende investeringen van dien. Het voorstel is nu om voor 245 mln. forwards aan te trekken tegen een lage rente. Dit is in absolute zin een groot bedrag. Afgezet tegenover de totale financieringspositie van de gemeente en de verwachte financieringsbehoefte, is het bedrag te klein om er zeker van te zijn dat de portefeuillerente op een laag niveau blijft. Het college vindt het daarom niet verstandig er rekening mee te houden dat de portefeuillerente gedurende langere tijd op het huidige niveau blijft. We zien overigens dat ook de andere grote gemeenten vergelijkbare afwegingen maken als Den Haag.
7 BSD/ Conclusie De huidige portefeuillerente ligt onder de omslagrente. Om de omslagrente te verlagen dient dit met zekerheid voor een langere periode te gelden. Deze zekerheid is niet te geven. Het investeringsverloop is grillig. Over de renteontwikkeling op middellange termijn kunnen geen uitspraken worden gedaan. Vanwege deze onzekerheden vindt het college het verstandig het omslagpercentage nu niet aan te passen. Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester, mw. A.W.H. Bertram J.J. van Aartsen
Schuldpositie gemeente Purmerend. Presentatie commissie AZ 15 mei 2017
Schuldpositie gemeente Purmerend Presentatie commissie AZ 15 mei 2017 Enkele cijfers Omvang langlopende schuld ultimo 2016: 284 mln Waarvan doorgeleend aan derden 20 mln Betaalde rente in 2016: 7,2 mln
Nadere informatieVOORSTEL AAN HET COLLEGE VAN DIJKGRAAF EN HEEMRADEN
Commissie Financiën en Bestuurlijke Zaken 23 februari 2016 VOORSTEL AAN HET COLLEGE VAN DIJKGRAAF EN HEEMRADEN Vergadering : 1 maart 2016 Agendapunt : Onderwerp : Mandaatbesluit herfinanciering leningen
Nadere informatieParagraaf 4: Financiering
Paragraaf 4: Financiering Geldstroombeheer van de gemeente Algemeen De treasuryfunctie omvat de financiering van de beleidsvoornemens en het uitzetten van geldmiddelen die niet direct nodig zijn. Het beleid
Nadere informatiePROGRAMMABEGROTING
PROGRAMMABEGROTING 2016-2019 Paragraaf 4 : Financiering Inleiding In de paragraaf Financiering wordt de financieringsfunctie van de gemeente Leiderdorp uiteengezet voor de jaren 2016-2019. De uiteenzetting
Nadere informatieGemeente Den Haag. de gemeenteraad. Rm BSD/ RIS december Gemeentelijke financiering 2016
Gemeente Den Haag de gemeenteraad Rm 2015.363 - BSD/2015.834 RIS 289294 14070 1 december 2015 Gemeentelijke financiering 2016 1. Inleiding Het college informeert de raad jaarlijks over het gemeentelijke
Nadere informatieVOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR
VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR Vergadering : 15 maart 2016 Agendapunt : 4. Onderwerp : Mandaatbesluit herfinanciering leningen 2017 t/m 2023 Aandachtsveldhouder B.J. Bussink Informatie bij : H.W.C.
Nadere informatie2. Gemeentelijke financiering in de dagelijkse praktijk
Typ teksttyp teksttyp tekst 001 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan: de Gemeenteraad Datum: 14 november 2017 rm- RIS298445 Contactpersoon P.E.M. Scheilen Dienst Bestuursdienst Afdeling Concern
Nadere informatiePARAGRAAF 3 FINANCIERING
PARAGRAAF 3 FINANCIERING In deze paragraaf beschrijven we de plannen en acties op het gebied van liquiditeitsbeheer, de financiële posities en de hieraan verbonden risico s voor de jaren 2019 tot en met
Nadere informatieProbleemstelling: Berekening benodigde bedrag voor de herfinanciering: Financieringsmemo juni 2015 nr.
Financieringsmemo juni 2015 nr. Aan: Treasurycommissie Van: Arjan van de Wetering Datum: 15 juni 2015 Onderwerp: Herfinanciering leningen Afschrift aan: vul in Probleemstelling: Eind juni moeten een vaste
Nadere informatieNOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM
l lllllll llll lllll llll llllll 111111111111111111111111111111111 815-023068 NOTA RENTEBELEID 2015 GEMEENTE BERGEN OP ZOOM Bergen op Zoom, oktober 2015 1. INLEIDING.""""""""""""""""""""""""""""""""""
Nadere informatieDirectie Middelen en Control Treasury, Risicomanagement en Deelnemingen
Directie Middelen en Control Treasury, Risicomanagement en Deelnemingen Nota Onderwerp Herziening rentestelsel Datum 4 september 2014 Opsteller E. de Boer 1. Inleiding Zowel in de nota Begrotingsruimte
Nadere informatieGrip op Financiën. 13 januari 2015 Sector Control
Grip op Financiën 13 januari 2015 Sector Control Opbouw presentatie Inzicht in ontwikkeling leningenportefeuille en rente Normenkader van de gemeente Eindhoven Beheersmaatregelen Huidige leningenportefeuille
Nadere informatieKadernota rentebeleid en rentetoerekening 2013 gemeente Heerhugowaard
Kadernota rentebeleid en rentetoerekening 2013 gemeente Heerhugowaard 1. Inleiding Het begrip rente speelt een belangrijke rol in het gemeentelijk huishoudboekje en kent binnen de gemeentefinanciën een
Nadere informatieParagraaf financiering
Paragraaf financiering Beschrijving Algemeen In de financieringsparagraaf legt de gemeente de verwachtingen en het beleid voor de financieringsrisico s vast. We streven naar de optimale financiering van
Nadere informatieProductinformatie rentemanagement
Productinformatie rentemanagement 2 Inhoud Uw onderneming en mogelijke renterisico s 3 Renteswap 5 Rentecap 9 Meer informatie De producten in deze brochure zijn rentederivaten. Rentederivaten zijn complexe
Nadere informatiePROGRAMMABEGROTING
PROGRAMMABEGROTING 2015-2018 Paragraaf 4 : Financiering Inleiding In de paragraaf Financiering wordt de financieringsfunctie van de gemeente Leiderdorp uiteengezet voor de jaren 2015-2018. De uiteenzetting
Nadere informatieAan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei 2013. Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014
Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7 Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014 Voorstel: 1. Met ingang van de programmabegroting 2014-2017 een bijstelling doorvoeren van de wijze van
Nadere informatieBEGROTING 2014. Paragraaf Financiering
BEGROTING 2014 Paragraaf Financiering Ambtelijke programmamanager Afdelingshoofd Bedrijfsvoering Inleiding In de BBV 2004 (Besluit Beheer en Verantwoording Provincies en gemeenten) is een paragraaf financiering
Nadere informatieMemo. Leden van het algemeen bestuur. Treasuryberaad. Datum 30 mei Onderwerp Financieringsbehoefte 2016
Aan Van Leden van het algemeen bestuur Treasuryberaad Datum 30 mei 2016 Onderwerp sbehoefte 2016 Op 30 mei is het Treasuryberaad bijeengekomen om de financieringsbehoefte van Avalex te bepalen. Hierbij
Nadere informatieNotitie Rentebeleid 2007
Notitie Rentebeleid 2007 Inhoudsopgave Inleiding 3 De positie van de nota rentebeleid 3 De werking van het marktconform percentage 3 Totaalfinanciering versus project- of objectfinanciering 4 Rentetoerekening
Nadere informatieNOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop Afdeling Bedrijfsvoering April 2017 1 Inhoud 1. BEGRIPPEN EN KADERS... 4 ARTIKEL 1.1 RESERVES... 4 ARTIKEL 1.2 VOORZIENINGEN... 4 ARTIKEL 1.3 RENTE...
Nadere informatieProgrammabegroting Versie:
Programmabegroting 2018 Versie: 4.0.0.0.0.0 3.2.4 Financiering Inleiding In de paragraaf Financiering wordt de financieringsfunctie van de gemeente Leiden uiteengezet voor de jaren 2018-2021. Dit gebeurt
Nadere informatieMemo. Leden van het algemeen bestuur. Treasuryberaad. Datum 17 juni Onderwerp Financieringsbehoefte 2016
Aan Van Leden van het algemeen bestuur Treasuryberaad Datum 17 juni 2016 Onderwerp sbehoefte 2016 Op 30 mei is het Treasuryberaad bijeengekomen om de financieringsbehoefte van Avalex te bepalen. Hierbij
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 36912 29 december 2014 Regeling van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 18 december 2014, CZW/S&B
Nadere informatie3.4 Paragraaf Financiering
3.4 Paragraaf Financiering 3.4.1 Inleiding In deze paragraaf komen de onderwerpen aan de orde die behoren tot het geldstromenbeleid van de gemeente. Dit zijn risicobeheer (met name rente en kredietrisico),
Nadere informatieKanttekeningen bij de Begroting 2015. Paragraaf 4 Financiering
Kanttekeningen bij de Begroting 2015 Paragraaf 4 Financiering Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Financieringsbehoefte = Schuldgroei... 4 3 Oorzaak van Schuldgroei : Investeringen en Exploitatietekort... 5 4 Hoe
Nadere informatieVoorstel aan dagelijks bestuur
Voorstel aan dagelijks bestuur Datum vergadering 28-01-2014 Agendapunt 7 Steller / afdeling P. Daelmans / Middelen Openbaar Ja Bestuurder R.L.M. Sleijpen Bijlage(n) - Programma Bedrijfsvoering Registratiecode
Nadere informatieOverzicht omvang schulden
Memo Aan : De leden van de gemeenteraad Van : Gerrit Boonzaaijer Doorkiesnummer : Datum : 28-11-2016 Afschriften : Bijlage(n) : Betreft : Schuldenafbouwplan Geachte leden van de gemeenteraad, Tijdens de
Nadere informatieInvesteringskasstroom: Investeringen maatschappelijk nut -25,5 Investeringen economisch nut -83,4 Investeringen grondexploitaties (netto) -0,6
2.7 Financiering Algemeen Deze paragraaf informeert de raad over het treasurybeleid en het risicobeheer van de financieringsportefeuille. De kaders hiervoor zijn vastgelegd in de wet Financiering Decentrale
Nadere informatie1. Inleiding en richtlijnen
NOTITIE RENTE 2017 1. Inleiding en richtlijnen 1.1 Inleiding Bij de wijzigingen van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) en de invoering van de Vennootschapsbelasting (VPB) voor de lagere overheden
Nadere informatieARCHIEF * * Corsa-nr Datum 15 april 2013 Onderwerp Bijlage 2 behorend bij DB-voorstel Project
ARCHIEF *2013.09657* Corsa-nr. 2013.09657 Datum 15 april 2013 Onderwerp Bijlage 2 behorend bij DB-voorstel 2013.9655 Project Bijlage 2 Voorstel aantrekken langlopende lening Vormen te lenen bedrag Drie
Nadere informatiePARAGRAAF 3 FINANCIERING
PARAGRAAF 3 FINANCIERING De paragraaf financiering heeft betrekking op de treasuryfunctie. Deze ondersteunt de programma s en omvat alle activiteiten die zich richten op het sturen en beheersen van, het
Nadere informatiePROGRAMMABEGROTING Gemeente Leiderdorp
PROGRAMMABEGROTING 2018 Gemeente Leiderdorp Paragraaf 4: Financiering Inleiding In de paragraaf financiering wordt de financieringsfunc e van de gemeente Leiderdorp uiteengezet voor de jaren 2018-2021.
Nadere informatieNaam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder
Onderwerp Invoering nieuwe voorschriften Besluit Begroting & Verantwoording (BBV). Datum 25 mei 2016 Naam en telefoon Coen van den Hout (9300) Afdeling F&C Portefeuillehouder Frank den Brok Waarover wil
Nadere informatiea. Wat zijn de rentekosten voor de onderneming uitgedrukt in een percentage voor het kwartaal dat volgt op het renteherzieningsmoment.
Renterisico 1 Een onderneming heeft een lening met een omvang van 5 miljoen euro en een variabele rente die is gebaseerd op het EURIBOR-tarief. De rente wordt per kwartaal opnieuw vastgesteld. De bank
Nadere informatieMachtiging voor het aangaan van geldleningen in 2009 en aanpassing mandaat voor kortlopende geldleningen.
College Onderwerp: V200900783 Machtiging voor het aangaan van geldleningen in 2009 en aanpassing mandaat voor kortlopende geldleningen. Samenvatting Vooral door de herfinanciering van bestaande leningen
Nadere informatieSAMENVATTING RAADSVOORSTEL Tiebot, Gijs PF-FB Wieger Mulder. Verlagen omslagrente
SAMENVATTING RAADSVOORSTEL ZAAKNUMMER BEHANDELEND AMBTENAAR SECTOR PORT. HOUDER 1003652 Tiebot, Gijs PF-FB Wieger Mulder ONDERWERP Verlagen omslagrente AGENDANUMMER SAMENVATTING De afgelopen jaren is er
Nadere informatieProvincie Zuid-Holland Beleidsnota kostprijsberekening en rentetoerekening 2017
Provincie Zuid-Holland Beleidsnota kostprijsberekening en rentetoerekening 2017 1 1. Inleiding en achtergrond De Financiële verordening van de provincie Zuid-Holland schrijft voor dat Provinciale Staten
Nadere informatieHerstructurering geldleningenportefeuille Vechtstromen Agendapunt 6 Kenmerk. Nee
Voorstel voor Algemeen bestuur Vergaderdatum 15 april 2015 Onderwerp Herstructurering geldleningenportefeuille Vechtstromen Agendapunt 6 Kenmerk B2015/u488 Portefeuillehouder W. Stegeman Opsteller/indiener
Nadere informatieFinanciële kadernota Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp
Financiële kadernota 2017-2020 Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp Algemene Dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Nr. Onderwerp i/s 2017 2018 2019 2020 401 Minder opbrengst precario S 40.000
Nadere informatieDoorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE
Meijer, Jacco FIN S3 RAD: RAD150701 woensdag 1 juli 2015 BW: BW150526 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 1 juli 2015 Portefeuillehouder : H.A. Litjens Behandelend ambtenaar : Jacco
Nadere informatieRenteverloop 1 jul jun 2017
3.4 Paragraaf Financiering Inleiding In deze paragraaf komen de onderwerpen aan de orde die behoren tot het geldstromenbeleid van de gemeente. Dit zijn risicobeheer (met name rente en kredietrisico), de
Nadere informatieTreasurystatuut VRU Vastgesteld door het algemeen bestuur d.d. 19 februari 2018
Treasurystatuut VRU Vastgesteld door het algemeen bestuur d.d. 19 februari 2018 Inhoudsopgave 1 Inleiding 1 1.1 Kader 1 1.2 Leeswijzer 2 2 Beleid 3 2.1 Doelstellingen treasurybeleid 3 2.2 Uitgangspunten
Nadere informatieOnderstaande tabel geeft het verloop weer van onze huidige langlopende geldleningen.
4 Financiering Het doel van deze paragraaf is om de raad beter te informeren omtrent het treasurybeleid en de beheersing van financiële risico s. De treasuryfunctie ondersteunt de uitvoering van de programma's
Nadere informatieNota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel
Nota Reserves en Voorzieningen 2004 Gemeente Ferwerderadiel Inhoudsopgave Blz. 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen. Onderscheid reserves en voorzieningen 4.
Nadere informatieProgrammabegroting Versie:
Programmabegroting 217 Versie: 5... 3.2.4 Financiering Inleiding In de paragraaf Financiering wordt de financieringsfunctie van de gemeente Leiden uiteengezet voor de jaren 217-22. Dit gebeurt in een onderdeel
Nadere informatiegemeente Eindhoven Betreft startnotitie over uitwerking spelregel Financiën helder en op orde: investeringen maatschappelijk nut.
gemeente Eindhoven Raadsnummer Inboeknummer 13R5485 13bst00984 Dossiernummer 13.24.251 16 augustus 2013 CommissieNotitie Betreft startnotitie over uitwerking spelregel Financiën helder en op orde: investeringen
Nadere informatieRaadsvoordracht. Onderwerp: Nota activa- en Rentebeleid Gevraagde beslissing De Nota Activa- en Rentebeleid 2016 vast te stellen.
Raadsvoordracht Onderwerp: Nota activa- en Rentebeleid 2016 Datum: 1 maart 2016 Steller: H.H. Nijhove Portefeuillehouder: A.J.M. Scholten Gevraagde beslissing De Nota Activa- en Rentebeleid 2016 vast te
Nadere informatie2.4 Paragraaf 4 Financiering en beleggingen
2.4 Paragraaf 4 Financiering en beleggingen Deze paragraaf gaat over het beheer van de financiële middelen (treasury). De kaders voor het op een verantwoorde manier beheren van de financiële middelen worden
Nadere informatieOnderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017
Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van
Nadere informatieTreasurystatuut voor de Veiligheidsregio Utrecht
Treasurystatuut voor de Veiligheidsregio Utrecht Versie: AB VRU 21 juni 2010 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2 Algemeen 2 Wettelijke voorschriften 2 Opbouw statuut 2 2. Uitgangspunten en doelstellingen 3 Uitgangspunten
Nadere informatieVOORSTEL DRECHTRAAD CARROUSEL MIDDELEN 5 NOVEMBER 2013 VOORSTEL DRECHTRAAD 3 DECEMBER 2013
Bijlage M1 VOORSTEL DRECHTRAAD CARROUSEL MIDDELEN 5 NOVEMBER 2013 VOORSTEL DRECHTRAAD 3 DECEMBER 2013 Portefeuillehouder Datum Status behandeling Carrousel R.T.A. Korteland 3 oktober 2013 opiniërend Steller
Nadere informatieGeachte voorzitter, BSD/ RIS Aan de voorzitter van de Rekeningencommissie. Bestuursdienst. 31 augustus 2016
Typ teksttyp teksttyp tekst T. de Bruijn Wethouder van Financien,Verkeer, Vervoer en Milieu 001 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan de voorzitter van de Rekeningencommissie RIS294926 Contactpersoon
Nadere informatieGemeente Breda ~Q~ ~,,~ Registratienr: [ 40523] Raadsvoorstel
~,,~ Raadsvoorstel Agendapuntnummer: Registratienr: [ 40523] Onderwerp Instemmen met het doonoeren van een stelselwijziging voor de verantwoording- en dekkingswijze van investeringen met maatschappelijk
Nadere informatieVOORSTEL DRECHTRAAD 3 DECEMBER 2013
Bijlage 6 VOORSTEL DRECHTRAAD 3 DECEMBER 2013 Portefeuillehouder Datum R.T.A. Korteland 6 november 2013 Steller E-mail Telefoonnummer J. van Dijk Jvan.dijk@drechtsteden.nl (078) 7703954 Onderwerp Nota
Nadere informatie15 maart Begrotingswijziging
Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering: 15 maart 2018 Onderwerp: Begrotingswijziging Gevraagde Beslissing: Te besluiten om: 1. De wijzigingen van de budgetten te autoriseren. Aan de gemeenteraad
Nadere informatieInhoudsopgave. 1 Inleiding... 5
Kadernota 2015 Inhoudsopgave 1 Inleiding.... 5 2 Financieel perspectief 2015-2018... 6 2.1 Inleiding... 6 2.2 Algemene uitgangspunten voor de begroting.... 6 2.3 Meerjarig perspectief, bestaand beleid....
Nadere informatieBijlage: Openstaande Kamervragen beleidsdoorlichting Risicomanagement van de staatsschuld en hoofdlijnen van het beleid
1 Bijlage: Openstaande Kamervragen beleidsdoorlichting Risicomanagement van de staatsschuld en hoofdlijnen van het beleid Vraag 9: Hoe wordt in het nieuwe kader omgegaan met de neveneffecten die zich in
Nadere informatie3 december 2012 Betreft Antwoorden op Kamervragen van de leden Rog en Omtzigt (beiden CDA) van 22 november over derivaten in het onderwijs
a > Retouradres Postbus 6375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 6375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl
Nadere informatieNota Reserves en Voorzieningen
Nota Reserves en Voorzieningen 1 2 Inhoud 1 Visie en wettelijke kaders 5 1.1 1.2 Visie Wettelijke kaders 2 Reserves 7 2.1 Soorten reserves 8 2.1.1 Algemene reserves 2.2 2.3 2.4 3 Voorzieningen 11 3.1 3.2
Nadere informatieHAVENSCHAP MOERDIJK. Concept Begroting 2018
HAVENSCHAP MOERDIJK Concept Begroting 2018 Behoort bij het besluit van het Bestuur d.d. 5 april 2017. Mij bekend De secretaris, Inhoudsopgave INLEIDING 3 PROGRAMMA FINANCIERING 4 PARAGRAFEN 5 EXPLOITATIEOVERZICHT
Nadere informatieJaarstukken Versie:
Jaarstukken 2018 Versie: 4.0.0.0.0.0 2.3.4 Financiering Inleiding In de paragraaf financiering lichten we de ontwikkelingen en beleidskeuzes toe voor 2018 in een onderdeel "algemene ontwikkelingen" en een
Nadere informatieDatum 24 juli 2017 Behandeld door Otto Geene
Leden van het College van B&W Bedrijfsvoering Raadhuisstraat 1 Postbus 500, 5800 AM Venray Telefoon (0478) 52 33 33 Telefax (0478) 52 32 22 Email gemeente@venray.nl Internet www.venray.nl KvKnummer 14132389
Nadere informatieGemeente Den Haag. de gemeenteraad
Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag de gemeenteraad Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk rm 2014.245 BSD//2014.1003 RIS 279463 Doorkiesnummer 070-353 3037 E-mailadres Aantal bijlagen
Nadere informatieBegroting Openbaar lichaam Ferm Werk
Begroting 2015 2018 Openbaar lichaam Ferm Werk Opgesteld door het Dagelijks Bestuur te Woerden d.d. 22 mei 2014 Vast te stellen door het Algemeen Bestuur d.d. 3 juli 2014 Inhoudsopgave BERICHT VAN HET
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 33 090 IXA Wijziging van de sstaat van Nationale Schuld (IXA) voor het jaar 2011 (wijziging samenhangende met de Najaarsnota) Nr. 2 MEMORIE VAN
Nadere informatieOntwikkelingen, Prestaties (wat gaan we doen) en financiële consequenties per product
Programma 11 Overzicht algemene dekkingsmiddelen Burgemeester W.J.F.M. van Beek Ontwikkelingen, Prestaties (wat gaan we doen) en financiële consequenties per product Product 11.01 Beleggingen en Treasury
Nadere informatie4.4 Financiering. 4.4.3 De financiering van de gemeente Spijkenisse
4.4 Financiering 4.4.1 Inleiding De kaders voor het beleid van de gemeente Spijkenisse ten aanzien van de treasuryfunctie liggen wettelijk vast in de Wet Financiering Decentrale Overheden (Wet Fido). Deze
Nadere informatieTreasurystatuut Stichting Openbare Scholengroep Vlaardingen Schiedam (OSVS)
Treasurystatuut Stichting Openbare Scholengroep Vlaardingen Schiedam (OSVS) Treasurystatuut Stichting Openbare Scholengroep Vlaardingen Schiedam vs. 1.2 28 november 2013 pagina 1 van13 Inhoudsopgave 1.
Nadere informatiePARAGRAAF 4 : FINANCIERING
PARAGRAAF 4 : FINANCIERING Algemeen De treasuryfunctie omvat de financiering van de beleidsvoornemens en het uitzetten van geldmiddelen die niet direct nodig zijn. Het beleid van de gemeente voor de treasuryfunctie
Nadere informatieLeningen en kasstromen
2015 Leningen en kasstromen Onderzoek ikv artikel 213a van de gemeentewet Otto Mekel JS Consultancy 9/21/2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 1.1 Aanleiding van het onderzoek... 2 1.2 Onderzoeksvragen...
Nadere informatieNieuw begrotingsresultaat
Portefeuille: A. van Amerongen Dronten, 22 september 2015 Financiële ontwikkeling begroting 2016-2019 Aan de gemeenteraad VOORSTEL Wij stellen u voor: Deze toelichting op de financiële resultaten vast
Nadere informatieBegroting 2018 Financiering Provincie Gelderland
Begroting 2018 Financiering Provincie Gelderland woensdag 4 oktober 2017 12:30 Bezoekadres: Markt 11, 6811 CG ARNHEM Postadres: Postbus 9090, 6800 GX ARNHEM Telefoon: (026) 3599480 E-mail: post@gelderland.nl
Nadere informatieb Onvermijdelijk Er moeten keuzes worden gemaakt ten aanzien van de investeringsportefeuille.
gemeente Eindhoven Raadsnummer Inboeknummer 12BST02184 Beslisdatum B&W Dossiernummer RaadsvoorstelMeerjaren Investeringsprogramma 2013 na MKBA Inleiding De gemeente Eindhoven wil blijvend investeren in
Nadere informatieCollegevoorstel. Collegevoorstel. Advies en Beheer. zaak_zaaknummer. Ja, zonder beperkingen Algemene Middelen. Advies & Beheer
zaak_id bericht_nummer bericht_id Collegevoorstel zaak_zaaknummer Advies en Beheer Regnr B&W dd 16062015 Openbaar Programma Ja, zonder beperkingen Algemene Middelen DT dd OR dd B&W dd OR dd Raad Raadsdocumenten
Nadere informatieVersie 2013-08. TREASURYSTATUUT Stichting Woontij
Versie 2013-08 TREASURYSTATUUT Stichting Woontij 1. Inleiding Een groot deel van de kosten bij een wooncorporatie bestaat uit rente. Richtlijnen ten aanzien van financieren en beleggen zijn belangrijk.
Nadere informatieDe schuldratio van de gemeente Drimmelen is laag.
Startpunt van de houdbaarheidstest is de beginbalans van het lopende boekjaar. Hiervan worden alle bezittingen op de linkerzijde van de balans en de schulden op de rechterzijde van de balans in ogenschouw
Nadere informatieDoordecentralisatie. Inleiding
Doordecentralisatie Inleiding In overleg met het college van bestuur van het Dockingacollege en de J.J. Boumanschool is het idee ontstaan om te gaan doordecentraliseren. Bij doordecentralisatie worden
Nadere informatieIn hoofdstuk 12 van deze nota zijn de financiële kaders opgenomen voor de grondexploitaties.
Collegevoorstel onder verantwoordelijkheid van Onderwerp Programma : wethouder mw. W.J.F. van der Rijt-van der Kruis : financiële kaders grondexploitaties : Wonen Voorstelnummer : 16.30 Info bij afdelingshoofd
Nadere informatieRenteswap. omruilen voor vaste swaprente. Hoe werkt een variabele Euribor-rente? Wat is een renteswap? Zo werkt de renteruil
variabele Euriborrente omruilen voor vaste swaprente In dit productinformatieblad leest u in het kort wat een renteswap is, hoe het werkt en wat de voordelen en risico s zijn. De renteswap is een complex
Nadere informatieFinanciële positie: sturen op stabiliteit, flexibiliteit, weerbaarheid en wettelijke kaders. VBG 3 oktober 2012 Staf Depla
Financiële positie: sturen op stabiliteit, flexibiliteit, weerbaarheid en wettelijke kaders VBG 3 oktober 2012 Staf Depla Begroting helder en op orde Baas over je eigen prioriteiten Alleen dan geld voor
Nadere informatiegfedcb Besluitenlijst d.d. d.d. gfedcb gem.secr.
Nota voor burgemeester en wethouders Onderwerp Eenheid/Cluster/Team PC Financiering nieuwbouw stadhuiskwartier 1- Notagegevens Notanummer 632051 Datum 21-9-2011 Programma: Portefeuillehouder Weth. Ahne
Nadere informatieVan deze gelegenheid maken wij gebruik het volgende op te merken:
Bezoekadres Huis der Provincie Markt 11 6811 CG Arnhem Postadres Postbus 9090 6800 GX Arnhem De Raad van de gemeente Hattem Postbus 93 8050 AB HATTEM telefoonnummer (026) 359 91 11 telefaxnummer (026)
Nadere informatieParagraaf Financiering
Paragraaf Financiering De Financieringsparagraaf is samen met het treasurystatuut bij de invoering van de wet Fido, per 1 januari 2001 verplicht gesteld. Het doel is om de raad op deze wijze beter te informeren
Nadere informatieVerordening op het financiële beleid en beheer van de gemeente Hengelo
Verordening op het financiële beleid en beheer van de gemeente Hengelo Hoofdstuk I Artikel 1 Hoofdstuk II Artikel 2 Artikel 3 Artikel 3 Artikel 4 Artikel 5 Artikel 6 Artikel 7 Hoofdstuk III Artikel 8 Artikel
Nadere informatieTechnische Vragen. Fractie: LO. Vragensteller: Simon Vogel. Onderwerp: Begroting Zaaknummer: Z
Technische Vragen Fractie: LO Vragensteller: Simon Vogel Onderwerp: Begroting 2017-2020 Zaaknummer: Z 16-18077 # Pagina nummer Vraag 1 8 Schuldreductie Kan de tekst onder Schuldpositie schuld in 2025 vooralsnog
Nadere informatieRaad. DM-nr. 2011/1800 Versie: 1. Herijking calculatierente. Ja Nee Nee Nee Nee
Raad Voorstel DM-nr. 2011/1800 Versie: 1 110086 Herijking calculatierente Verantwoordelijk Portefeuille Weth. Dr. T.J. Haan Mede verantw. Gemeentesecretaris drs. J. Dijkstra Hoofdafdeling Cs, planning,
Nadere informatieVoorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel,
AAN: De raad van de gemeente Ferwerderadiel. Sector : II Nr. : 06/52.13 Onderwerp : Vaststelling Nota Reserves en Voorzieningen 2013. Ferwert, 9 september 2013. Inleiding: Normaliter wordt de Nota Reserves
Nadere informatieDe inschatting van de kans op eventuele wanbetalingen bij toekomstige rente- en aflossingsbetalingen op schuldpapier; Renterisico
Agendapunt 05 Bijlage 08 TREASURYSTATUUT I Begripsbepalingen Artikel 1 In dit statuut wordt verstaan onder: Derivaten Financiële instrumenten die hun bestaan ontlenen aan een bepaalde onderliggende waarde.
Nadere informatieb Kerntaak gekoppeld aan het werkprogramma van het college Financiën helder en op orde
gemeente Eindhoven Inboeknummer 12bst01585 Dossiernummer 12.38.651 18 september 2012 Commissienotitie Betreft startnotitie over Sturen met normen: domein 'flexibiliteit'. Inleiding Op 28 augustus is in
Nadere informatiePOSITION PAPER INZET RENTEDERIVATEN BIJ KREDIETVERLENING AAN HET MKB
POSITION PAPER INZET RENTEDERIVATEN BIJ KREDIETVERLENING AAN HET MKB Kernboodschappen Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) Rentederivaten worden door Nederlandse banken aangeboden om renterisico s voor
Nadere informatieNB beide formulieren invullen (2 tabbladen)
Behandelend ambtenaar gemeente Begroting 2015 is Meerjarenbegroting 2016-2018 is Datum vaststelling begroting 2015 Datum ontvangst begroting 2015 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2015 Aantal woonruimten
Nadere informatieAB 4 JULI 2018 HIT/ 2018-AB Aan het Algemeen Bestuur. Datum : 14 juni 2018 Onderwerp : begroting 2019 en meerjarenraming
AB 4 JULI 2018 HIT/ 2018-AB04072018-7.2 Aan het Algemeen Bestuur Datum : 14 juni 2018 Onderwerp : begroting 2019 en meerjarenraming 2020-2022 Geacht bestuur, Bijgaand treft u aan de begroting voor het
Nadere informatieHieronder volgt een uiteenzetting van de financiële positie Het financiële beeld is als volgt:
Financiële positie Financiële positie 2019-2022 Uitgangspunten Voor het opstellen van de begroting 2019 gelden de volgende uitgangspunten. 1. algemeen: we hebben de materiële budgetten niet geïndexeerd;
Nadere informatiegezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 3 november 2014;
DE RAAD VAN DE GEMEENTE HAREN, gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 3 november 2014; b e s l u i t : vast te stellen het Treasurystatuut gemeente Haren 2014 Artikel 1 Begrippenkader In
Nadere informatieJaarstukken Versie:
Jaarstukken 2017 Versie: 8.0.0.0.0.0 Sportbedrijf accommodaties en velden Overige velden voor andere takken van sport Complexen volkstuinen Areaal jeugddorp 6 6 (totaal 481.507 m²) 16 Gebouwen in eigendom
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 33 280 IXA Wijziging van de sstaat van de Nationale Schuld (IXA) voor het jaar (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota) Nr. 2 HERDRUK 1 MEMORIE
Nadere informatieDe taak van de commissie Besluit begroting en verantwoording (hierna: BBV) is om een eenduidige toepassing van het BBV te bevorderen.
januari 2012 Notitie incidentele en structurele baten en lasten Algemeen De taak van de commissie Besluit begroting en verantwoording (hierna: BBV) is om een eenduidige toepassing van het BBV te bevorderen.
Nadere informatie