Aan de leden van de Statencommissie Wegen, Verkeer en Vervoer. Geachte leden,

Transcriptie

1 (briefpapier C Mooij) Aan de leden van de Statencommissie Wegen, Verkeer en Vervoer Betreft: Voortgang introductie OV-chipkaart Geachte leden, Op 7 mei jl. heeft uw commissie gesproken over de OV-chipkaart, aan de hand van de nota PS-commissie ( ) over de gefaseerde invoering van tarieven. Ik ben in reactie daarop schriftelijk op een aantal punten ingegaan. U heeft in uw vergadering van 24 september verzocht om de actuele stand van zaken, ter voorbereiding op de bespreking in uw commissie van 8 oktober. Met deze brief voldoe ik aan uw verzoek. Connexxion is niet in staat gebleken per 9 december, de datum van ingang van de nieuwe dienstregeling, de OV-chipkaart in te voeren in de concessies Haarlem-IJmond, Gooi en Vechtstreek en Zuidtangent. Hetzelfde geldt voor de beloofde datum van 1 januari 2008 op de veerverbinding Velsen-Amsterdam. Dit heeft men zeer recent medegedeeld. De redenen die Connexxion aanvoert, zijn de volgende: Ten eerste blijkt men niet in staat de chipkaartapparatuur tijdig te installeren en te laten werken. Connexxion biedt ter uitvoering van de concessies de mogelijkheid om de OV-chipkaart op te laden in de bus en daarbuiten. Dit is echter pas over een aantal maanden gereed. Ten tweede zijn er problemen ontstaan met de aansluiting van de computers van Connexxion met het landelijke chipkaartsysteem. Alle leveranciers van apparatuur moeten technisch worden gecertificeerd, waarna aansluiting mogelijk is. De leverancier van Connexxion, EastWest, wordt nog niet gecertificeerd en daarom nog niet aangesloten. Tot slot heeft De Nederlandsche Bank nog geen goedkeuring verleend aan de omloop van geld op de OV-chipkaart. Over dat laatste, en over de kinderziektes met het systeem, heeft u kunnen lezen in de pers (zie de NRC van 29 september).

2 Pagina 2 In mijn vorige brief aan uw commissie heb ik aangegeven dat een aantal recente ontwikkelingen mogelijk gevolgen heeft voor de mate waarin genoemde planning verantwoord blijft. Dat ging over de NS en over het maken van afspraken met OV-bedrijven over privacy, distributie en tarieven. De recent aan ons gemelde problemen bij Connexxion komen daar bij. Connexxion geeft schriftelijk aan wanneer men welke zaken gereed heeft in onze concessies. Men denkt aan een gefaseerde invoering, reizigersgroep voor reizigersgroep, in de loop van Deze brief ontvang ik kort voorafgaande aan uw vergadering, op 8 oktober. Aan de hand van deze brief maak ik werkafspraken met Connexxion. Deze zijn wat mij betreft hard, dus met sancties wanneer de afspraken niet worden nagekomen. Ik ben voornemens om binnenkort aan de hand van genoemd uitstelverzoek van Connexxion een voorstel aan het college te doen over de invoeringsdata. In mijn vorige brief heb ik al aangegeven dat zorgvuldigheid en het reizigersbelang voor snelheid gaan. U heeft het implementatieplan dat wij bij Verkeer en Waterstaat hebben ingeleverd ontvangen als bijlage bij mijn vorige brief. Hierin stel ik de volgende condities aan volledige ingebruikname: Duidelijke voorlichting naar de reiziger, landelijk en regionaal. Daaronder specifiek: de reiziger (ook slechtzienden) moet duidelijk zien (waarnemen) hoeveel de rit kost resp. heeft gekost. Distributie: er moeten voldoende mogelijkheden voor eenvoudige aanschaf en opladen via apparaten, loketten, telefoon, internet, post. Privacy van de reiziger moet beschermd zijn. Tarieven(beleid), waaronder NS retourtarieven, moet op orde zijn. Daaronder specifiek: de anonieme kaarthouder wordt niet tarifair benadeeld voor het feit alleen dat hij/zij anoniem blijft. Techniek moet naar behoren werken. Aan deze condities is op dit moment nog niet voldaan. Ik heb schriftelijk aandacht gevraagd aan staatssecretaris Huizinga voor het thema privacy en de beschikbaarheid van de reisgegevens. Deze brief heeft u eveneens ontvangen. Binnenkort zal ik hierop antwoord krijgen. Mijn voorstel aan het college is dat de OV-chipkaart in de concessies Haarlem-IJmond, Gooi en Vechtstreek en Zuidtangent in de loop van 2008 wordt ingevoerd zodra naar mijn oordeel voldoende aan mijn condities is voldaan. Connexxion dient dat aannemelijk te maken. Voor de Zuidtangent moet een identiek invoeringstraject worden doorlopen voor het deel dat onder onze

3 Pagina 3 concessie valt en voor het deel dat onder de stadsregio Amsterdam valt. Ik ben over de OV-chipkaart ook in gesprek met NS. De NS heeft op 29 augustus gerapporteerd over de voortgang aan Verkeer en Waterstaat. NS werkt aan een stapsgewijze en beheerste ontwikkeling van de OV-chipkaart en de poortjes. De NS voert op dit moment op centraal niveau een diepgaande statusbepaling uit die waarschijnlijk gevolgen heeft voor de inhoud en het tijdspad. Ik zal de resultaten hiervan zien in november. De NS heeft mij toegezegd dat het retourreizen op saldo niet fors duurder wordt door het in rekening brengen van tweemaal een enkele reis. De NS lijkt nu toch voornemens dit wel degelijk door te voeren. Hiervoor heb ik aandacht gevraagd bij het rijk als opdrachtgever van de NS. Dit heeft Rover eveneens gedaan. De veerverbinding Velsen-Amsterdam zou een kandidaat kunnen zijn voor vroege invoering omdat het goed beheersbaar is. De reizigers zijn al gewend aan deze verbinding als afwijkend van de bus, met een apart tariefsysteem. De hogesnelheidsveerdienst heeft al tarieven, via de aanbesteding van het contract. Distributieproblemen zijn niet van toepassing. Op 1 oktober is de voortgang van de OV-chipkaart besproken in een overleg van de staatssecretaris met IPO, SKVV en OV-bedrijven. De staatssecretaris is niet akkoord gegaan met het voorstel vanuit Rotterdam om te stoppen met de strippenkaart per 1 oktober Er zijn nog onvoldoende waarborgen voor de reiziger. De staatssecretaris heeft een tussenevaluatie laten uitvoeren. De resultaten daarvan zijn zeer binnenkort bekend. Aan de hand van de resultaten hiervan bepaalt zij of de einddatum van de strippenkaart in Nederland van 1 januari 2009 wordt gehandhaafd. Enkele provincies zeggen moeite te hebben deze datum te halen. Daarnaast wordt gekeken op welke thema s meer regie nodig is. Wij hebben als decentrale overheden aangeboden om een technische briefing te houden over de ontwikkeling van tarievenbeleid in het stads- en streekvervoer. Deze vindt plaats op 17 oktober. Tot slot de tarieven. Wij werken al een tijd aan tarieven, samen met stadsregio Amsterdam en de concessiehouders Connexxion (en Arriva en GVB). Wij bezien of het mogelijk is te komen tot eenzelfde tarief voor 2008 (en 2009) voor meerdere concessies, bij voorkeur alle, in de Noordvleugel. Flevoland sluit hier mogelijk bij aan. Ons uitgangspunt is een neutrale overgang naar de OV-chipkaart en balans: een groot deel van de OV-reizigers moet ongeveer hetzelfde bedrag kwijt zijn als nu en het aandeel van de reizigers dat meer betaalt is ongeveer gelijk aan het aandeel dat minder betaalt. Ik heb al meermalen aangegeven dat het onontkoombaar is dat de prijs voor aanzienlijke groepen reizigers wijzigt. Dit is

4 Pagina 4 inherent aan de systeemsprong van strippen en zones naar tarieven per kilometer, gegeven de afspraak dat de totale opbrengsten op peil blijven. De berekeningen die we hebben uitgevoerd leiden tot een aantal inzichten. Zo leiden de onvermijdelijke prijsveranderingen tot een verwachte verandering van het reisgedrag. Mensen die meer betalen kunnen voor een deel afhaken, en er komen nieuwe reizigers bij door lagere tarieven. De economische wetenschap toont dat het effect van uitval groter is dan de groei van de vraag. De effecten hebben we modelmatig doorgerekend en worden meegewogen in ons voorstel. Rover wijst erop dat het reizen hierdoor duurder wordt, omdat dit effect betaald wordt door de overblijvende reizigers (Trouw, 2 oktober). Het is nadrukkelijk niet mijn voornemen om de rekening neer te leggen bij de reiziger. De vraag is wie in Nederland het effect van vraaguitval betaalt. Wat mij betreft behoort dit tot het ondernemersrisico van de OV-bedrijven die het initiatief hebben genomen om de OV-chipkaart in te voeren. Over de tarieven zijn wij nog in gesprek met Connexxion. Wij zitten nog niet met elkaar op een lijn. Wij streven verder naar eenvoud. Naast één tarief voor de verschillende concessies betekent dat afronding op hele centen. Daarom streven wij ook naar afgeronde kortingstarieven voor ouderen, kinderen en studenten (buiten geldigheid van hun OV-studentenkaart). Het gaat hier om het gereduceerde instaptarief (het landelijk afgesproken instaptarief zonder korting is 70 cent) en het gereduceerde kilometertarief. Wanneer onze kortingen niet passen bij landelijke kortingsafspraken (deze heeft u als bijlage bij mijn vorige brief ontvangen), zullen wij ons beleid mogelijk aanpassen. Ik werk samen met de stadsregio toe naar besluitvorming over tarieven in GS van 20 november en het DB van 22 november. Overigens blijft de strippenkaart vooralsnog geldig, evenals de huidige abonnementstarieven. Hoogachtend, C. Mooij Gedeputeerde Wegen, Verkeer en Vervoer en Zeehavens

5 Pagina 5 Titel:Nota PS-cie. WVV, agendapunt 8.1. (Brief Mooij aan commissie chipkaart) Datum: Nummer:8.1