Inhoudsopgave. Jaarplan KansPlus 2012

Transcriptie

1 Jaarplan 2012

2 Inhoudsopgave Voorwoord Missie & Visie... 5 Missie... 5 Visie Capaciteit en middelen Dienstverlening Het Kennis- en adviescentrum: ondersteuning aan individuen, ledengroepen en cliëntenraden... 6 Werkwijze... 6 Resultaat Reguliere activiteiten van het Kennis- en adviescentrum ten behoeve van medezeggenschap... 7 Resultaat VraagRaak en voorlichting... 7 Resultaat Belangenbehartiging en dienstverlening en nieuwe vormen via thematische groepen Belangenbehartiging op decentraal niveau 8 4. Landelijke en regionale belangenbehartiging KansPlus Strijd voor een goed inkomen van mensen die in zorginstellingen wonen Op weg naar een nieuwe Wet Cliëntenrechten Zorg (WCZ) Collectieve belangenbehartiging op landelijk niveau Samenwerking met Platform VG ( Meerjaren)Projecten De ontwikkeling van dementietafels Zorginkoop en Zorginkoop en cliëntenperspectief in de Gehandicaptenzorg: cliëntenparticipatie als criterium in zorginkoop Ontwikkeling van het zorgzwaartepakketspel: ZZP wat kan de woning ermee? ZZP, Individueel en collectief Mogelijkheden en grenzen ZZP Ouderinitiatieven en ZZP s

3 ZZP, wat kan een woning er mee? Hoe kan het ZZP-spel worden gespeeld Projecten van Platform VG waarin KansPlus deels participeert Project Seksueel misbruik en mishandeling Positionering organisatie en uitstraling naar buiten: PR en communicatie Resultaat Ledenbinding en werving Resultaat Organisatie en financiële positie Besturen en organiseren van de vereniging Ledengroepen Cliëntenraden Visie Resultaat Financiering Resultaat Landelijk bureau Algemeen Primaire processen en facilitaire zaken Werkplannen Kennisdeling Facilitaire zaken Resultaat Bestuur Directie Samenwerking en samenhang Reguliere werkzaamheden Secretariaat Leden- en relatiebeheer Financiële administratie Huisvesting en gebouwbeheer Kennis- en adviescentrum Projecten PR & Communicatie

4 Directie Bijlage afkortingen

5 Voorwoord Voor u ligt het jaarplan 2012 van KansPlus. Een jaarplan dat primair in het teken staat van consolidatie voor zover dat binnen de huidige omstandigheden denkbaar en haalbaar is. Dit jaarplan is gebaseerd op het ondernemingsplan van KansPlus en beoogt rekening te houden met ervaringen,inzichten en opmerkingen gemaakt tijdens de raadplegingen van de achterban in het najaar van Er komt veel op ons af. Denk aan de ontwikkelingen rondom de AWBZ, de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning), passend onderwijs, arbeid, inkomen en sociale zekerheid. Ontwikkelingen, vaak al gepaard gaande met forse bezuinigingen of nog mogelijk komende bezuinigingen, die grote gevolgen hebben voor mensen met een handicap en hun ouders of vertegenwoordigers. Dit vraag alert meedenken en invloed uitoefenen en bundeling van krachten van allerlei betrokkenen op lokaal, regionaal en landelijk niveau. KansPlus moet haar werkzaamheden evenwel steeds scherper afbakenen door afnemende subsidiestromen. Ook voor 2012 staan ons zeer fikse kortingen te wachten. Prioriteiten zullen dus gesteld moeten worden, niet alles kan ongewijzigd voortgezet worden. Ledenwerving is in 2012 opnieuw een topprioriteit. Daarnaast is het bestuur van mening dat het aanbeveling verdient een commissie opdracht te verstrekken om te verkennen hoe de kerntaken van KansPlus een structurele en gegarandeerde toekomst tegemoet kunnen gaan, bij voorkeur in samenspraak en enigerlei vorm van samenwerking met derden. Dit jaarplan gaat over de activiteiten van het landelijk bestuur en bureau van KansPlus. De vereniging werkt met een professioneel bureau, maar is een vrijwilligersorganisatie. Zonder haar vrijwilligers en ledengroepen zou de vereniging niet kunnen bestaan. Ledengroepen stellen hun eigen jaarplannen op en bepalen mede aan de hand van landelijke speerpunten, hun eigen koers. KansPlus roept al haar ledengroepen op jaarplannen ter beschikking te stellen aan het landelijke bureau. Kennisdeling komt immers de hele vereniging ten goede. In 2012 zal de vereniging opnieuw in het teken staan van een vermindering van de capaciteit van het landelijk bureau en daarmee samenhangend zal het bureau met name actief zijn in de dienstverlening aan individuele leden, ledengroepen en aangeslotenen als cliëntenraden etc. Met dit plan hopen we duidelijk gemaakt te hebben dat ook al is er in zorgwekkend 2012 minder te besteden dat we een actieve vereniging blijven, zowel naar buiten als zeker in de dienstverlening aan de leden en ledengroepen! Het bestuur 4

6 1. Missie & Visie Missie KansPlus wil bijdragen aan een waardevol leven voor mensen met een verstandelijke handicap. KansPlus komt op voor en ondersteunt verstandelijk gehandicapten en hun netwerk. Een netwerk om cliënten heen bepaalt een groot deel van de kwaliteit van leven. Visie De vereniging gaat uit van de ontwikkelingsmogelijkheden van mensen. Wij vinden keuzevrijheid belangrijk en pleiten voor vergroting van invloed en zeggenschap en baseren ons op de mensenrechtenverdragen. 2. Capaciteit en middelen De uitvoering van dit jaarplan wordt in belangrijke mate bepaald door beschikbare menskracht en middelen. Ten aanzien van de beschikbare menskracht wordt het volgende opgemerkt. - De capaciteit van het bureau omvat omstreeks 6 fte - Verplichtingen ten aanzien van rechten (vakantie, ADV-uren en dergelijke) maken dat de feitelijk beschikbare capaciteit behoorlijk minder is dan het lijkt - Met de beschikbare capaciteit wordt zo veel mogelijk ingezet op primaire processen (Kennis- en Adviescentrum, en ledenwerving). - Samenwerking met derden wordt uitdrukkelijk nagestreefd De begroting geeft de begrote beschikbare middelen weer. Voor 2012 is helaas opnieuw een forse bezuinigingstaakstelling ingeboekt. Bij sommige onderdelen van dit plan worden waar mogelijk indicaties gegeven van beschikbare menskracht en middelen. Het geheel moet zich bewegen binnen de formatie en beschikbare gelden. De ervaring leert dat in de loop van het jaar keuzes moeten worden gemaakt die tot andere uitkomsten kunnen leiden. Het bestuur maakt daarvan melding in haar verantwoording. 5

7 3. Dienstverlening 3.1 Het Kennis- en adviescentrum: ondersteuning aan individuen, ledengroepen en cliëntenraden Het Kennis- en adviescentrum adviseert individuele leden, ledengroepen en cliëntenraden. Zij kunnen een beroep op de KansPlus advieslijn. De lijn is op vier werkdagen beschikbaar tussen uur en uur gedurende 45 weken per jaar. Ook kunnen vragen per mail en via de persoonlijke internettoegang van leden gesteld worden. Vragen worden uiterlijk binnen twee weken beantwoord. Werkwijze Het Kennis- en adviescentrum schrijft in 2012 twee halfjaarrapportages. De gegevens worden gehaald uit het Relatie Beheer Systeem dat in 2009 in werking is getreden. Hierin wordt een overzicht gegeven van de binnengekomen vragen, de onderwerpen, en de beleidssignalen. Deze informatie is van belang voor de lokale, regionale, voorzieninggerichte en landelijke beleidsontwikkeling en belangenbehartiging. De leden worden hiervan ook in kennis gesteld door middel van een artikel in PlusPunt. Het Kennis- en adviescentrum streeft ernaar niet alleen op landelijk niveau een signaalrapportage te leveren maar ook voor geïnteresseerde ledengroepen voor zover de input daartoe voldoende mogelijkheden geeft. Individuele leden hebben een eigen persoonlijke internettoegang waarmee zij de eigen gegevens kunnen inzien of wijzigen. Ook de ledengroepen hebben een eigen portaltoegang waarmee zij gegevens kunnen inzien. Vragen van individuele leden van juridische aard worden behandeld via Regelrecht en een gespecialiseerd advocatenkantoor. Deze constructie is mogelijk gemaakt dankzij samenwerking tussen de aangesloten organisaties van Platform VG waaronder KansPlus. Leden van KansPlus maken in vergelijking met leden van andere verenigingen relatief veel gebruik van de juridische dienstverlening. Kosten (tegen gereduceerd tarief) voor bemiddeling van een advocaat komen voor rekening van degene die een beroep doet op het advocatenkantoor. Het Kennis- en adviescentrum is ook beschikbaar voor ondersteuning aan de besturen van ledengroepen en (op basis van een dienstverleningsovereenkomst ) aan aangesloten familieverenigingen. Het Kennis- en adviescentrum levert op verzoek en tegen betaling rapportages aan ledengroepen. Ook in 2012 zullen de medewerkers van het Kennis- en adviescentrum zich op een aantal onderwerpen bijscholen, zodat zij kwalitatief goede en juiste adviezen kunnen geven Resultaat - Dienstverlening en belangenbehartiging gedurende 45 weken per jaar gedurende vier werkdagen van uur tot in ieder geval uur per telefoon, via de mail en via de persoonlijke internettoegang van leden 6

8 - Verwerken van de aanbevelingen uit de rapportages van Twee rapportages inclusief evaluatie - Juridisch advies/bijstand tegen gereduceerd tarief - Benutten van samenwerking met andere organisaties. - Schrijven van artikelen voor publicatie 3.2 Reguliere activiteiten van het Kennis- en adviescentrum ten behoeve van medezeggenschap Ondersteuning cliënten, cliëntvertegenwoordigers en andere betrokkenen bij het uitvoeren van medezeggenschap en zeggenschap. Er zijn een groot aantal publicaties/handreikingen beschikbaar zoals Vaardig adviseren, van medezeggenschap naar zeggenschap, een goede kwaliteit een goed leven etc. Resultaat - Het beantwoorden van binnenkomende vragen op het gebied van zeggenschap en medezeggenschap. - Twee keer per jaar een rapportage leveren - Advies en ondersteuning aan voorzieningsgerichte ledengroepen van KansPlus en alle andere ledengroepen of themagroepen over tal van onderwerpen Vanuit het Fonds PGO ontving KansPlus ten behoeve van Vraagraak een instellingssubsidie van ,-. (neerwaarts bijgestelde aanvraag is ook voor 2012 ingediend). Ook zijn er inkomsten uit diensten en producten. Overige kosten komen ten laste van de reguliere begroting. 3.3 VraagRaak en voorlichting - Het organiseren en uitvoeren van voorlichtingsbijeenkomsten over kennis en vaardigheden met betrekking tot de systematiek van de zorgplannen. Zowel voor raden bestaande uit vertegenwoordigers als voor raden bestaande uit cliënten. - Het geven van trainingen over het door KansPlus ontwikkelde zorgzwaartepakketspel aan cliëntenraden Resultaat - uitvoeren en afronden van genoemde projecten - trainingen en voorlichtingsbijeenkomsten moeten minimaal tegen kostprijs plaatsvinden 7

9 3.4. Belangenbehartiging en dienstverlening en nieuwe vormen van aanpak via thematische groepen KansPlus kent een beperkt aantal zogenaamde thematische ledengroepen. De ledengroep broers en zussen beoogt de inbreng en positie van de broers en zussen in de vereniging en de aandacht daarvoor te vergroten. Zij heeft daartoe een brochure uitgebracht, vraagt regelmatig aandacht in PlusPunt en organiseert op verzoek van ledengroepen bijeenkomsten. Voor iedere thematische ledengroep is het uitgangspunt dat participatie van leden van belang is en dat er een deelwerkplan wordt opgesteld dat ingaat op taakstelling / doelstelling / werkwijze / ondersteuning. De relatie met het verenigingsbeleid dient expliciet gemaakt te worden. Het bestuur stelt een budget van maximaal per thematische ledengroep beschikbaar indien zij haar instemming kan geven aan het deelwerkplan. 3.5 Belangenbehartiging op decentraal niveau De decentralisatie van de besluitvorming tot het gemeentelijke niveau wordt in toenemende mate voor de sector verstandelijk gehandicapten van belang. De overheveling van taken van de AWBZ naar de WMO onderstreept dat. Maar ook andere voorzieningen op gemeentelijk niveau zijn bij toenemende deelname van mensen met een verstandelijke handicap aan de lokale gemeenschap van belang: onderwijs, huisvestingbeleid, welzijnswerk, mogelijkheden voor arbeidsparticipatie,sociale werkvoorziening, vervoersvoorzieningen, vrije tijdsbesteding, etcetera. Grote zorgen bestaan op dit moment over de maatschappelijke verantwoordelijkheid voor mensen met een verstandelijke handicap (en andere kwetsbare groepen) nu ook gemeenten bezuinigen op de maatschappelijke participatie. Het verantwoordelijkheidsvraagstuk wordt onvoldoende beantwoord, waardoor het welzijn van kwetsbare mensen die participeren in de samenleving op het spel staat. KansPlus ondersteunt waar mogelijk via het Kennis en Adviescentrum en de verenigingsorganen als Pluspunt, de nieuwsbrief en de website, de ledengroepen bij het uitoefenen van invloed op het regionale en lokale niveau. KansPlus wil samenwerken met andere verenigingen/belangenbehartigers teneinde een concreet wensen- en eisenpakket voor versteviging van de inbreng en belangenbehartiging van verstandelijk gehandicapten en hun vertegenwoordigers op gemeentelijk niveau te bewerkstelligen.. Zij zal bovengenoemd vraagstuk over de verantwoordelijkheid voor het welzijn van mensen scherp onder de aandacht brengen van diverse partijen. Het Kennis- en Adviescentrum is binnen de grenzen van beschikbare capaciteit beschikbaar voor ondersteuning van de besturen van ledengroepen. Als onderwerpen om welke reden dan ook gefaseerd aangepakt moeten worden, besluit het bestuur van KansPlus daartoe en maakt zij daarvan uiteraard melding via de bestaande communicatiekanalen 8

10 4. Landelijke en regionale belangenbehartiging KansPlus 4.1 Strijd voor een goed inkomen van mensen die in zorginstellingen wonen KansPlus vindt het belangrijk dat mensen die in zorginstellingen ( en anderszins) leven een kwalitatief goed bestaan hebben. Onderdeel van een goed leven is een behoorlijke inkomenspositie. KansPlus merkt aan meldingen bij haar Kennis en Adviescentrum dat zorginstellingen steeds meer eigen bijdragen berekenen. Dit geldt overigens sectorbreed. Aangezien de nieuwe Wet Cliëntenrechten Zorg (WCZ) nog niet in werking is getreden(kamerbehandeling moet zelfs nog plaatsvinden) zullen de cliëntenraden mogelijk ook in 2012 nog geen gebruik kunnen maken van het beoogde instemmingsrecht op het gebied van de eigen bijdragen. KansPlus zal haar leden van advies voorzien en de binnenkomende signalen doorspelen naar het Platform VG. Waar het gaat om opvolging van te ondernemen acties zal KansPlus de vinger aan de pols houden. 4.2 Op weg naar een nieuwe Wet Cliëntenrechten Zorg (WCZ) Hoewel de belangenbehartiging met betrekking tot de nieuwe Wet Cliëntenrechten Zorg onder de verantwoordelijkheden mag worden gerekend van Platform VG, is deze nieuwe wet dusdanig van belang voor de KansPlus/VraagRaak achterban dat het KansPlus-bureau de ontwikkelingen op de voet volgt. Een groot aantal rechten zal geharmoniseerd en versterkt worden. Op 3 juli 2009 is het voorstel van wet voor de WCZ aanvaard door de Ministerraad, waarna het voor nader advies is voorgelegd aan de Raad van State. De huidige regering buigt zich over het thema. Afhankelijk van de uitkomsten zal KansPlus zich zo nodig beraden op stappen en actie ondernemen. KansPlus heeft het Platform Vg verzocht een aantal juristen en andere deskundigen bijeen te brengen opdat zij zich specifiek buigen over de as wet en de Raad van Aangeslotenen daarover tijdig kunnen adviseren. 5. Collectieve belangenbehartiging op landelijk niveau 5.1 Samenwerking met Platform VG Platform VG werkt met een viertal programma s (programma dagelijks leven, werk en inkomen,zorg en levenslang en levensbreed). Inhoudelijk worden deze programma s uitgewerkt in een werkplan. KansPlus ondersteunt het belang van deze programma s. We zijn er pleitbezorger van geweest gelet op het door KansPlus voorgestane beleid in ons vorige jaarplannen. Wij zullen in overleg met onze achterban aangeven op welke dossiers wij onze ervaring, kennis en invloed willen en kunnen inzetten. Dit zal vooral ook via de inbreng in de Raad van Aangeslotenen van Platform VG gebeuren. Zoals gezegd zullen we prioriteiten moeten stellen. We blijven altijd de mogelijkheid houden, zoals ook wel gebeurt, los van Platform VG zo nodig onze eigen zienswijze naar buiten kenbaar te maken. Platform VG bestaat uit een negentiental aangesloten organisaties die werkzaam zijn binnen de VG - sector en is de koepel waar de collectieve belangenbehartiging uitgevoerd wordt. Platform VG heeft beleidsmedewerkers in dienst die verantwoordelijk zijn voor belangrijke dossiers zoals zorg, de 9

11 ontwikkelingen rondom de AWBZ, de zorgzwaartebekostiging, de persoonsvolgende bekostiging, de WCZ, werk en inkomen, passend onderwijs en wonen. Genoemde onderwerpen zijn van groot belang voor de leden van KansPlus en voor een deel ook van oudsher onderwerpen waar de rechtsvoorgangers van KansPlus rechtstreeks of via de voorgangers van het Platform VG de belangenbehartiging voor uitvoerden (m.n. het beleid rondom de AWBZ en de 24-uurs voorzieningen), maar ook waar het mensen betreft die thuis wonen, zelfstandig wonen en gebruik maken van dagvoorzieningen. Platform VG ontvangt de financiële middelen van de overheid (en kan daarmee de menskracht aantrekken) om de landelijke collectieve belangenbehartiging goed te kunnen vormgeven. KansPlus stelt in 2012 steeds strenge(re) prioriteiten, óók wat betreft de intensiteit van betrokkenheid bij de genoemde dossiers. Dit betekent niet dat wij geen betrokkenheid hebben. Wij zullen onze meningen en adviezen ventileren en stukken van inhoudelijk commentaar voorzien, de vergaderingen van Platform VG actief voorbereiden en bijwonen. Wij zullen ook vaststellen welke onderwerpen KansPlus wil en kan adopteren, dit wil zeggen onderwerpen waarbij wij, in het belang van onze leden en onze dienstverlening, actief betrokken willen zijn. Wij vinden het van groot belang dat Platform VG de knelpunten en oplossingsrichtingen van de aangesloten organisaties als KansPlus steeds zorgvuldig inventariseert en ook daadwerkelijk meeneemt in beleidsnotities, brieven etc. Ook vinden wij dat voor direct betrokken organisaties de belangenbehartiging herkenbaar moet zijn en rechtstreeks te beïnvloeden. De ervaring leert dat de samenwerking binnen Platform VG en trouwens ook met andere cliëntenorganisaties uit andere sectoren veel ad hoc werkzaamheden met zich meebrengt.kansplus ziet zich genoodzaakt zeer selectief te zijn tav ad hoc werkzaamheden. Als wij toch aan projecten willen deelnemen (en vaak is dit ook noodzakelijk omdat het actuele onderwerpen betreft zoals de zorgzwaartefinanciering, herijking van de AWBZ etc.) zal herschikking van prioriteiten aan de orde zijn. De vereniging blijft zich in al haar uitingen sterk maken voor een volwaardig leven van onze doelgroep (inkomen, sociale zekerheid, wonen, werken of dagbesteding, zorg, onderwijs, recreatie), het uitoefenen van zeggenschap en medezeggenschap van zowel de collectieve medezeggenschapsorganen als de individuele zorgvrager. Daarom zal KansPlus voor zover haalbaar meedoen in de programma s van het Platform VG via de Raad van Aangeslotenen. KansPlus blijft aandacht vragen bij het Platform VG voor rapportages vanuit het Kennis- en adviescentrum. Het is KansPlus een doorn in het oog dat de samenwerking en communicatie op landelijk niveau tussen koepels, platforms en met aangeslotenen zo moeizaam verloopt. Resultaten blijven te vaak uit. KansPlus dringt aan op een doorbraak in de richting van een care brede consumentenbeweging, waarbij er o.a. sprake moet zijn van een herkenbare en beïnvloedbare sector verstandelijk gehandicapten. 6. ( Meerjaren)projecten KansPlus/VraagRaak heeft projecten ingediend op het gebied van de ouder wordende mens met een verstandelijk handicap(dementietafel) en zorginkoop(voor cliëntenraden). In dit laatste project participeert KansPlus/VraagRaak als medeaanvrager. (Het LSR is hierbij de hoofdaanvrager.) 10

12 6.1 De ontwikkeling van dementietafels Voor dit project bestaat een groot draagvlak. Het betreft een voorstel voor het opzetten en verder ontwikkelen van twaalf Dementietafels, die zich richten op het delen en verbeteren van de ondersteuning van verstandelijk beperkte cliënten met dementie. KansPlus, PhiladelphiaSupport/Sien, Dit Koningskind, Helpende Handen, SDS, de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, het Netwerk Gedragsdeskundigen Ouderen, de Nederlandse Vereniging Artsen Verstandelijk Gehandicapten (NVAVG), Alzheimer Nederland en MEE Nederland hebben met elkaar, elk vanuit de eigen expertise, bijgedragen aan de totstandkoming van dit project. Er is hier dus sprake van een sectorbreed draagvlak. Alle genoemde organisaties zullen ook op eigen wijze een bijdrage leveren aan de ontwikkeling en de implementatie van de Dementietafels. Het project wordt uitgevoerd door KansPlus, Helpende handen, Dit Koningskind, Philadelphia Support en de Stichting Down Syndroom. Dit project beoogt een relevante bijdrage te leveren aan de kwaliteit van de zorgverlening aan dementerende cliënten met een verstandelijke beperking In de werkgroep is uitgebreid aandacht besteed aan alle vraagstukken die met de genoemde problematiek te maken hebben. Hiervoor is ook een overzicht van Vilans gebruikt. Het projectvoorstel Dementietafel zal door de inbedding in een stroom van ervaringskennis een hele belangrijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van de zorgverlening aan dementerende cliënten met een verstandelijke beperking, aan de kwaliteit van goed vertegenwoordigerschap en aan de professionaliteit van medewerkers. We hebben voor de naam Dementietafel gekozen om het open karakter van de ontmoetingen te benadrukken. Indien KansPlus er in slaagt nadat de overheid de aanvraag heeft afgewezen en KansPlus e.a. bezwaar hebben aangetekend- de reeds door anderen als de Rabo Bank en het Fonds Verstandelijk Gehandicapten gedane financiële toezeggingen nog enigszins aan te vullen,kan dit project in 2012 tot uitvoering komen. Alleen indien daarvoor voldoende zekerheid valt te verkrijgen, zal de uitvoering ter hand worden genomen. 6.2 Zorginkoop en cliëntenperspectief in de Gehandicaptenzorg: cliëntenparticipatie als criterium in zorginkoop In de gehandicaptenzorg nemen, met name op initiatief van de zorgverzekeraars, de contacten tussen zorgkantoren/zorgverzekeraars en cliëntenraden en cliëntenorganisaties toe. Die toenadering is van de kant van zorgverzekeraars niet vrijblijvend, maar primair onderdeel van strategische overwegingen, gericht op het doel van het sturen van de zorginkoop. De toenemende positionering van cliëntenraden in de zorginkoop betekent dat zowel cliëntenraden als zorgkantoren op zoek zijn naar hun positiebepaling hierin. Zorgkantoren zijn zoekende naar de juiste communicatievorm met cliëntenraden, denk hierbij aan vorm en taalgebruik van overleg. Cliëntenraden in de 11

13 gehandicaptenzorg moeten duidelijk nog wennen aan de nieuwe situatie. Ze zoeken naar een strategische vertaling van de mogelijkheden die hen worden geboden. Cliëntenraden hebben behoeften aan ondersteuning en handreikingen in dit proces. Er is zowel bij zorgkantoren als bij cliëntenraden in de gehandicaptenzorg behoefte aan het inbedden van deze contacten in de medezeggenschapspraktijk, aan het modelleren en stroomlijnen van de contacten, het verkennen van mogelijke paden waarlangs samenwerking tussen zorgkantoren en cliëntenraden zich kan ontwikkelen en het formuleren van realistische en haalbare doelstellingen voor die samenwerkingsrelaties. Dit project is er op gericht deze behoeften van zorgkantoren en cliëntenraden en hun organisaties te vervullen. VraagRaak en het LSR ondersteunen cliëntenraden in de gehandicaptenzorg en stimuleren de inbreng van het cliëntenperspectief in de onderhandelingen met zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Het project Zorginkoop en cliëntenperspectief in de gehandicaptenzorg heeft als doel om cliëntenparticipatie als criterium in de zorginkoop door zorgverzekeraars / zorgkantoren uit te werken en te implementeren. In het project wordt gewerkt aan: - Ontwikkeling criterium cliëntenparticipatie zorginkoop - Model omgangsregeling Cliëntenraad Zorgverzekeraar - Checklist zorgkantoren - Checklist cliëntenraden - Zorginkoop Het project is in 2011 opgestart en krijgt in 2012 een vervolg. 6.3 Ontwikkeling van het zorgzwaartepakketspel: ZZP wat kan de woning ermee? In 2010 is begonnen met de ontwikkeling van het zogenaamde zorgzwaartepakketspel. Het spel is gereed en gepresenteerd. In 2011 zijn trainingen over het gebruik van het spel gegeven aan ledengroepen en cliëntenraden. De afgelopen jaren heeft KansPlus veel geïnvesteerd in voorlichting aan onze achterban over de veranderingen in de AWBZ en de komst van de ZorgZwaartePakket-financiering (ZZP). Ook de door KansPlus ontwikkelde Handreiking Zorgplan, dat onderdeel uitmaakt van het project Opsterk, heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de bekendheid van de ZZP s en het grote belang van het individuele zorgplan van een bewoner. Het individuele zorgplan en de doelen en afspraken die daarin vastgelegd zijn, is en blijft de basis van de zorg, ondersteuning en begeleiding van een bewoner. Een ZZP is een aan de persoon gekoppelde 12

14 aanspraak die moet worden besteed en uitgevoerd in de woonomgeving en dagbesteding van de bewoner. ZZP, Individueel en collectief Begeleiding en ondersteuning heeft een individuele kant en een collectieve kant. De collectieve kant zijn de gezamenlijke begeleidingsvragen van bewoners. Zij wonen en leven als wooneenheid en ontvangen samen zorg en ondersteuning van een team van begeleiders op basis van hun individuele zorgplannen. De begeleiders zijn er verantwoordelijk voor dat alle bewoners van de wooneenheid waarvoor zij verantwoordelijk zijn. passende zorg krijgen. Mogelijkheden en grenzen ZZP De vraag die ons in de afgelopen periode steeds gesteld werd is: Hoe zit dat nou met het ZZP dat ik heb/de cliënt heeft gekregen. In het indicatiebesluit staat het ZZP wat toegekend is aan de bewoner met het aantal uren dat voor woonzorg, dagbesteding en behandeling beschikbaar is. Kun je in een zorgplan nu op de minuut vastleggen waar die toegekende uren aan besteed moeten worden. Zo zit de ZZP-systematiek echter niet in elkaar. Het systeem gaat uit van een aantal bewoners met een ZZP die samen zorg krijgen in een wooneenheid. Het aantal uren wat daarvoor beschikbaar is, is de optelsom van de in de individuele indicatiebesluiten toegekende uren woonzorg. De personele bezetting van de woning moet afgestemd zijn op deze toegekende woonzorguren. Hoe weet je nu dat je kind/cliënt krijgt waarop hij/zij recht heeft? Daarvoor is het individuele zorgplan dat in overleg met de cliënt/cliëntvertegenwoordiger tot stand is gekomen en waarvan ze het met de inhoud eens moeten zijn. We moeten vertrouwen op de professionaliteit van de medewerkers dat dit goed en verantwoord gebeurt. Periodieke gesprekken en jaarlijkse evaluatie van het individuele zorgplan laten ons zien of we op de goede weg zijn of dat er bijstellingen moeten plaatsvinden. Alles valt of staat met voldoende personeel op de woning afgestemd op de ZZP s en op de problematiek van de bewoners. Ook de momenten waarop zij aanwezig moeten zijn en specifieke deskundigheid is vereist, zijn bepalend voor een goede en adequate zorgverlening. Daar zijn alle partijen die betrokken zijn bij een woning verantwoordelijk voor: Groepspersoneel, cliënten/cliëntvertegenwoordigers en behandelaars. Ouderinitiatieven en ZZP s Ouders/cliëntvertegenwoordigers die samen verantwoordelijk wilden zijn voor de toekomst van hun kinderen, hebben (sommigen uit onvrede met het bestaande aanbod) de handen in een geslagen en samen een wooninitiatief gestart. De financieel beschikbare middelen om het initiatief te kunnen realiseren zijn de optelsom van de individuele PGB/ZZP s. De ouderinitiatieven hebben al wat langer ervaring om de individuele zorgbehoeften en de collectiviteit goed op elkaar te laten aansluiten. Zij zijn daar zelf verantwoordelijk voor. Omdat ook in een zorginstelling de ZZP s ingezet en uitgevoerd moeten worden op woningniveau heeft het projectteam ZZP-spel een aantal gesprekken gevoerd met ouderinitiatieven om van hen te horen hoe zij de gezamenlijke verantwoordelijk voor goede zorg voor alle bewoners uitwerken. Ook waar men tegenaan kan lopen en welke oplossingen men daarvoor zoekt of heeft gevonden. Dit waren belangrijke gegevens voor de verdere uitwerking van het ZZP-spel. 13

15 ZZP, wat kan een woning er mee? Omdat KansPlus beseft dat het voor cliëntvertegenwoordigers (en medewerkers!) niet gemakkelijk is om er achter te komen hoe de begeleiding van de bewoners aan kan sluiten bij de ZZP s, de wensen en de noodzakelijke zorgbehoeften van de bewoners van de woning, is KansPlus bezig met het ontwikkelen van een ZZP-spel. Met dit spel hoopt zij cliëntvertegenwoordigers inzicht te geven in mogelijkheden en keuzes die gemaakt moeten/kunnen worden om de ZZP-woonzorguren van de wooneenheid aan te laten sluiten bij de individuele en collectieve zorgbehoeften van de bewoners. Het spel wordt in eerste instantie ontwikkeld voor de cliëntvertegenwoordigers van de bewoners en kan samen met de medewerkers worden gespeeld. Mogelijk in een later stadium als er ervaring mee opgedaan is, zal bekeken worden of er ook een aangepaste versie ontwikkeld kan worden voor cliënten. Hoe kan het ZZP-spel worden gespeeld Het zou wenselijk zijn als zoveel mogelijk cliëntvertegenwoordigers (en medewerkers) van een woning meedoen met het ZZP-spel, maar het is niet noodzakelijk. Het is wel een voorwaarde dat de spelers minimaal de ZZP s kennen van alle cliënten van de wooneenheid en de daarbij behorende woonzorguren. (zie gebruikersgids 2010). De spelers worden hiervoor gemandateerd door de niet deelnemende cliëntvertegenwoordigers. Het is aan hen om meer gegevens te verstrekken, anders wordt uit gegaan van de algemene ondersteuningsbehoeften zoals deze vermeld staan in de gebruikersgids ZZP VG. Het ZZP-spel richt zich op inzicht geven in de mogelijkheden en begrenzingen van de ZZP-systematiek aan cliëntvertegenwoordigers, liefst in samenspraak met groepsmedewerkers. 7. Project van Platform VG waarin KansPlus deels participeert 7.1 Project Seksueel misbruik en mishandeling In 2010 heeft een vooronderzoek plaatsgevonden. Platform VG en de bij haar aangesloten organisaties vinden het belangrijk gezamenlijk een breed gedragen project over seksueel misbruik en mishandeling uit te voeren. Hiervoor moeten de ervaringen van ouders en slachtoffers worden geïnventariseerd en op basis van deze analyse dient een effectieve aanpak te worden gerealiseerd. KansPlus dringt aan op spoedige afronding van het project en beijverd zich er voor dat de positie en de ervaringen van de cliënt en zijn vertegenwoordiger serieus wordt genomen. 14

16 15

17 8. Positionering organisatie en uitstraling naar buiten: PR en communicatie Vanwege teruglopende budgetten, ziet KansPlus zich genoodzaakt haar ambities t.a.v. Pr/C bij te stellen. Het verenigingsblad PlusPunt zal in 2012 ieder kwartaal worden uitgebracht, daarnaast zal de website geüpdate worden en zal de elektronische nieuwsbrief worden uitgebracht.verder zal de inzet van sociale media worden bevorderd. Samenwerking met derden op het vlak van PR/C zal in 2012 uitdrukkelijk worden gezocht. We werken met een externe redacteur voor het verenigingstijdschrift Resultaat - Minimaal vijf keer zichtbaar in landelijke media - Vernieuwde website - Gebruik van nieuwe mediakanalen - Kwartaaluitgaven PlusPunt - Elektronische nieuwsbrieven 9. Ledenbinding en werving Ledenbinding en ledenwerving is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle betrokkenen in onze vereniging. Voor het voortbestaan van de vereniging cq haar kerntaken is een breed draagvlak noodzakelijk. We richten ons in eerste instantie op: Het tot staan brengen van de afname van het aantal hoofdleden Uitdrukkelijk wordt een beroep gedaan op voorzitters/bestuurders én leden van ledengroepen om tot behoud/uitbreiding van het aantal leden te komen Slapende ledengroepen zullen zo mogelijk worden ondergebracht bij naastgelegen aktieve ledengroepen Het vormgeven van een landelijk ledenwerfteam Resultaat - een halt aan terugloop van het aantal hoofdleden - analyses van ontwikkelingen in het ledenbestand - gerichte actie voor bijeenkomsten rond ledenbinding/werving op basis van bevindingen en ervaringen van het ledenwerfteam. 16

18 10. Organisatie en financiële positie 10.1 Besturen en organiseren van de vereniging Het zittende bestuur stelt de ledenvergadering voor een commissie in het leven te roepen die als opdracht mee krijgt de kerntaken van de vereniging zodanig vorm te geven dat van een structureel gezonde basis en gegarandeerde toekomst kan worden gesproken, bij voorkeur in samenspraak en samenwerking met derden. Het nog zittende bestuur, onder wie niet begrepen degenen die per 19 november 2011 aftreden, verklaart zich desgewenst bereid het bestuurslidmaatschap voor het jaar 2012 te continueren Ledengroepen De in 2011 in het leven geroepen commissie wijze financiële personen, die uitvoerig heeft stil gestaan bij de financiële situatie van ledengroepen en de daarmee samenhangende positie van het landelijk bureau, brengt in 2012 advies uit op financieel terrein om minimaal tot een heldere wederzijdse en onderlinge positiebepaling te komen.de mogelijkheid van een innovatiefonds (voor actieve ledengroepen) waaraan onder condities trekkingsrechten voor ledengroepen worden verbonden,wordt geïntroduceerd Cliëntenraden KansPlus/VraagRaak heeft als doelstelling het ondersteunen, adviseren en informeren van cliëntenraden binnen de vg sector m.b.t. het uitvoeren van de medezeggenschap. VraagRaak heeft als steunpunt medezeggenschap van KansPlus, belangennetwerk verstandelijk gehandicapten ten doel: Het bevorderen van zeggenschap en medezeggenschap van cliënten en hun vertegenwoordigers; Het ondersteunen van cliëntenraden bij hun taken en bevoegdheden ; Visie 17

19 KansPlus/VraagRaak gaat er vanuit dat cliënten en ouders/vertegenwoordigers samenwerken waar het gaat om het verkrijgen van (mede-) zeggenschap. KansPlus/VraagRaak vindt dat mensen met een verstandelijke handicap zeggenschap behoren te hebben over hun eigen leven en daar ook de gelegenheid toe moeten krijgen. Mensen hebben het recht om over zichzelf beslissingen te nemen, zelf keuzes te maken in het leven. Dit geldt voor alle aspecten van het leven: wonen, werken, leren, zorg en vrije tijdsbesteding. Daar waar nodig dienen zij te worden ondersteund door hun vertegenwoordigers om dit recht uit te oefenen. Het laat zich aanzien dat de positie van cliëntenraden aan belang wint. De ruim tien jaar aan ervaring en inbreng die via VraagRaak is opgebouwd, heeft KansPlus de afgelopen tijd weten te behouden vanuit het besef dat een cliëntenraad van cruciaal belang is op het niveau van beïnvloeding van de kwaliteit van de concrete dienstverlening door zorgaanbieders. In 2011 hebben 60 nieuwe cliëntenraden zich aangesloten bij VraagRaak. Mede vanwege het zogenaamde natuurlijk bondgenootschap met ledengroepen heeft KansPlus zich steeds sterk gemaakt voor het vergroten van de (wettelijke) bevoegdheden en financiering van cliëntenraden. In het deelwerkplan VraagRaak wordt concreet aangegeven wat KansPlus kan bieden op het vlak van (mede)zeggenschap, waarbij onder meer wordt ingegaan op het huidige en beoogde pakket aan dienstverlening, de belangenbehartiging en de bekostiging. Voor 2011 was vanuit PGO-financiering een bedrag van omstreeks , - beschikbaar. Voor 2012 wordt dit bedrag verminderd tot ,00. Een bedrag dat ontoereikend is om het minimaal vereiste takenpakket te kunnen uitvoeren. De bijdrage van cliëntenraden aan Vraagraak wordt verhoogd. Aanvullende financiering is desalniettemin vereist. KansPlus zoekt mogelijkheden om cliëntenraden te blijven ondersteunen en verkent de mogelijkheden om deze ondersteuning te bieden in samenwerking met andere partijen. Resultaat - Deelwerkplan VraagRaak - Nadere voorstellen bij uitblijvend financieel perspectief Financiering De huidige inkomsten betreffen contributies, subsidies en fondsen. De inkomstenbronnen staan zoals bekend (fors) onder druk. Wil de vereniging een gezond financieel beleid voeren, dan zal op basis van een meerjarenbegroting een meersporenbeleid gevoerd moeten worden, te weten: Efficiënt en effectief werken en besparen waar mogelijk Vergroten van inkomsten 18

20 De afgelopen vier jaar is stevig bezuinigd op de personele formatie. Dit zal helaas ook in 2012 ook het geval zijn. Tijdelijke contracten zijn in 2011 vrijwel allemaal beëindigd. Momenteel wordt - voor zover niet onontkoombaar - bij vacatures uitsluitend gewerkt met contracten op tijdelijke basis indien vervanging aan de orde is. Op het vlak van efficiency en effectiviteit zijn en worden maatregelen getroffen. Een reorganisatieplan en sociaal plan wordt opgesteld in verband met noodzakelijk door te voeren bezuinigingen. Een commissie, bestaande uit externe deskundigen krijgt opdracht om een verkenning te plegen naar mogelijkheden van samenwerking en fusie en binnen een half jaar voorstellen en een plan van aanpak te presenteren. Het tweede spoor - het vergroten van inkomsten - blijkt aanzienlijk lastiger te realiseren. Campagnes om leden te werven hebben tot op heden niet of nauwelijks rendement opgeleverd. Toch zal het bureau zich ook in 2012 inspannen om op dit punt resultaat te boeken. Structurele oplossingen blijken moeilijk realiseerbaar. De financiële ondersteuning van het Fonds Verstandelijk Gehandicapten komt met name ten goede aan regionale en lokale projecten. Het Fonds Verstandelijk Gehandicapten heeft in 2011 mede financiering toegezegd voor de vernieuwing van de website en voor de dementietafel. Resultaat - Uitvoering plan van aanpak. 11. Landelijk bureau 11.1 Algemeen Het landelijk bureau van KansPlus, is ondersteunend aan de leden en haar vereniging. Klantvriendelijkheid is daarvan een van de essentiële onderdelen. Professioneel werken en vrijwilligersbeleid zullen in goede balans moeten zijn. In de kanteling van de werkwijze naar een meer bedrijfsmatige aanpak vergt dit aandacht in de vrijwilligersvereniging die KansPlus grotendeels is. Primaire processen en facilitaire zaken De dienstverlening vanuit het Kennis- en Adviescentrum betreft het primaire proces (persoonlijke dienstverlening, dienstverlening in het kader van zeggenschap en medezeggenschap en ondersteuning van bestuurlijk kader van ledengroepen). Werkplannen Waar het de bestuurders van ledengroepen betreft zal de inzet vanuit het Kennis- en Adviescentrum er op gericht zijn in samenspraak en per ledengroep een samenhangend plan te krijgen dat omvat de inhoud van de belangenbehartiging/dienstverlening, de daarvoor beschikbare middelen en de leden die onderdeel uitmaken van de desbetreffende ledengroep. Kennisdeling Kennisdeling met en tussen ledengroepen is een belangrijk onderwerp vanuit het besef dat de authentieke inbreng, kennis en ervaring van ouders/verwanten/bestuurders van cruciaal belang zijn en anderen binnen de vereniging tot voordeel kan strekken. Zonder hulp vanuit de vereniging blijkt dit vanuit het landelijk bureau helaas niet goed doenbaar. 19

21 Facilitaire zaken Financiële administratie, relatiebeheer, secretariaat, ICT en telefonie en huisvestingszaken vormen samen de facilitaire zaken. Een belangrijk deel van de ICT (financiële administratie en relatiebeheer) is extern gehost vanwege de gebleken kwetsbaarheid van het bureau op dit punt en omdat het niet tot de kerntaken behoort. Het nieuwe relatie- en beheersysteem biedt de mogelijkheid signalen aan te leveren voor beleidsontwikkeling, dienstverlening en belangenbehartiging op meerdere niveaus (individu, voorziening, lokaal, regio en landelijk). Ten gevolge van het om financiële redenen noodgedwongen vertrek van de medewerkster relatiebeheer, zoekt het landelijk bureau naar alternatieve en toereikende vormen van ondersteuning. Zonder deze komt de kwaliteit van het relatiebeheer onder druk te staan. Resultaat - Verhoging efficiency en effectiviteiten primaire en secundaire processen. - Signaalrapportages - Operationeel relatiebeheersysteem 11.2 Bestuur De vereniging KansPlus heeft een landelijk bestuur. Eind 2011 zullen een aantal bestuursleden hun termijn beeindigen.zie eerder in dit jaarplan gemaakte opmerkingen over het continueren van het bestuur van de vereniging gedurende een beperkte periode Directie Het landelijk bureau wordt aangestuurd door de directie. Het bureau staat voor de uitdaging verder te professionaliseren onder een ongunstig financieel gesternte. De directie heeft tot taak een jaarlijks werkplan inclusief bijbehorend financieel- en personeelsbeleidsplan aan het bestuur te presenteren. De directie moet zich vanuit haar functie per definitie manifesteren op het vlak van belangenbehartiging (Platform VG, overleg met collegaorganisaties, contacten buiten en gezicht binnen de vereniging naar ledengroepen, cliëntenraden, en naar zorgaanbieders, inspectie, etc.). Ondersteuning van het bestuur behoort eveneens tot de taken van de directie inclusief de dagelijkse leiding van het bureau Samenwerking en samenhang 20

22 KansPlus wil een maximaal resultaat bereiken voor haar leden. Gegeven de ontwikkelingen in de omgeving, gemaakte analyses van sterkten en zwakten en kansen en bedreigingen en de voorgestane doelstellingen, ligt het erg voor de hand om samen te werken waar mogelijk. De vereniging is dan ook actief op zoek naar mogelijkheden van samenwerking op basis van haar missie, visie, kernwaarden en kerntaken. De ultieme consequentie, namelijk samengaan met anderen, gaat KansPlus niet uit de weg. Rechtsvoorgangers van KansPlus hebben daarvan in het verleden al blijk gegeven (VOGG was een fusie tussen Helpt Elkander en Voor het Zorgenkind) en ook VOGG en WOI hebben bewust de stap gezet om te fuseren. Ook minder vergaande vormen van samenwerking zijn rechtsvoorgangers van KansPlus en KansPlus zelf niet vreemd. De huidige constellatie rond collectieve belangenbehartiging op landelijk niveau via het platform VG is mede voort gekomen uit initiatieven van (voorgangers van) KansPlus. Een ander voorbeeld betreft de samenwerking met andere ouderverenigingen en andere landelijk werkende organisaties. Niet alleen op landelijk niveau maar ook op lokaal/regionaal niveau heeft KansPlus de afgelopen tijd bewust ingezet op samenwerking in den brede. Rond inhoudelijke onderwerpen gaat KansPlus afhankelijk van de situatie en belangen, allianties aan met heel verschillende partijen binnen, maar ook buiten de sector. KansPlus staat in principe positief tegenover verdere bundeling van krachten vanuit cliënten- en consumentenperspectief. Netwerkontwikkeling maakt daarvan een essentieel onderdeel uit. Het ontwikkelen hiervan vraagt van de medewerkers van het landelijk bureau voortdurende alertheid. 12. Reguliere werkzaamheden Hieronder volgt puntsgewijs een opsomming van de beoogde resultaten binnen de reguliere werkzaamheden, indien niet al elders in dit jaarplan besproken. De lijst met beoogde resultaten dekt niet de volledige werkzaamheden per cluster: Secretariaat Notulering en distributie verslagen Bijhouden en distributie actielijsten en controle op voortgang Telefoonservice inclusief bedienen antwoordapparatuur Front office voor relatie- en ledenbeheer Voorraad- en archiefbeheer Beheer agenda Verzorgen correspondentie en mailings(per post en digitaal) Postbehandeling Ondersteuning directie Administratieve ondersteuning Regelen van bijeenkomsten inclusief accommodatie Tekstverzorging Processen/werkafspraken inzichtelijk maken Bijdrage aan digitalisering Leden- en relatiebeheer Mutaties tijdig doen verwerken Signaleringsrapportages ten behoeve van beleid en kennis- en adviescentrum Zorgt voor aanlevering bestanden. Instandhouding van het relatiebeheersysteem 21

23 Financiële administratie Verzorging boekhouding inclusief het vastleggen van financiële processen Opstellen balans, begroting en periodieke financiële managementrapportages Facturatie, betalingen, herinneringen Opstellen jaarrekening Ondersteuning administratie ledengroepen Opstellen projectbegrotingen en voortgangsrapportages Belastingen Huisvesting en gebouwbeheer In 2011 heeft KansPlus een andere, goedkopere huisvesting betrokken in Houten. Kennis- en adviescentrum Persoonlijke dienstverlening Ondersteuning Zeggenschap/Medezeggenschap/Cliëntenraden Handreikingen ledengroepen en cliëntenraden Deskundigheidsbevordering en voorlichting aan ledengroepen en cliëntenraden Tijdige afhandeling binnenkomende vragen Aanbevelingen en signaalrapportages op basis van CRM pakket Voorstellen voor beleidsontwikkeling, dienstverlening en belangenbehartiging op alle niveaus van de vereniging(spin in het web functie) Projecten Projectcoördinatie, projectbegeleiding en projectuitvoering PR & Communicatie Vier nummers van PlusPunt 10 digitale nieuwsbrieven Vijf persberichten Wekelijks actualiseren van berichten op de website Directie - Dagelijkse leiding bureau - Ondersteuning bestuur - Dienstverlening,verenigingsorganisatie, beleidsontwikkeling,belangenbehartiging - Vertegenwoordiging van de vereniging - Personeelszaken - Financieel beleid - PR/ Communicatie 22

24 Bijlage afkortingen AWBZ ADV PR CRM VG sector VOGG WOI LSR MEE Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Arbeidsduurverkorting Public Relations Customer Relations Managementsysteem Verstandelijk Gehandicapten sector Vereniging van ouders en verwanten van mensen met een verstandelijke handicap Werkverband van Ouder- en Familieverenigingen in Instellingen voor mensen met een verstandelijke handicap Landelijk steunpunt op het gebied van (mede)zeggenschap MEE is er voor iedereen met een beperking. MEE adviseert, ondersteunt en wijst de weg. Platform VG VWS WCZ WMCZ ZZP Platform Verstandelijk gehandicapten, landelijke collectieve belangenbehartiging Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Wet Cliëntenrechten Zorg Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen Zorg Zwaarte Pakket 23