Samenvatting Biologie Hoofdstuk 12, Aanpassen of verdwijnen
|
|
- Sebastiaan Janssens
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samenvatting Biologie Hoofdstuk 12, Aanpassen of verdwijnen Samenvatting door R woorden 13 oktober keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Biologie Hoofdstuk 12 Aanpassen of Verdwijnen 12.1 Soort zoekt soort Begrippen : Soort : een groep organismen die zoveel op elkaar lijken, dat ze onderling kunnen paren en vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen. Een soort heeft een wetenschappelijke (Latijnse) soortnaam, die bestaat uit de geslachtsnaam en de soortaanduiding. Een soort is in een gebied vertegenwoordigd met een of meer populatie Indeling : het bij elkaar zetten in groepen. B.v. in de systematiek worden organismen ingedeeld in soorten, geslachten, families, rijken. De indeling vindt plaats op grond van gemeenschappelijke kenmerken Hiërarchisch systeem : volgens een rangorde, b.v. van belangrijk tot onbelangrijk, van groot naar klein, van ingewikkeld tot eenvoudig. Voorbeelden: bij legers: de rangorde van generaal tot soldaat. bij dieren: de rangorde van de leider tot de jongste dieren in de groep. Zie: rangorde. bij ethologie: de indeling van het gedrag. Bij systematiek: de ordening die biologen gebruiken om levensvormen op aarde in te delen. Het systeem kent verschillende niveaus waarop organismen in groepen (taxa) worden ingedeeld: soort, geslacht, familie, orde, klasse, afdeling Taxon : een indelingsniveau van het hiërarchische systeem waarin alle organismen zijn ingedeeld. Van groot naar klein : Rijk = Alle soorten in 1 rijk, hebben overeenkomstige celbouw. Onderrijk Afdeling Onderafdeling Klasse Orde Familie Geslacht Soort = Individuen behoren tot dezelfde soort wanneer ze samen vruchtbare nakomelingen (kunnen) krijgen. Vier Rijken : de grootste eenheid binnen de ordening van organismen. Biologen onderscheiden vier rijken, namelijk planten, dieren, schimmels en bacteriën (virussen vallen hierbuiten). Pagina 1 van 5
2 Populatie : alle individuen van een bepaalde soort binnen een bepaald gebied. Meestal vindt de voortplanting plaats met individuen binnen de populatie. Voorbeelden: de populatie reeën op de Veluwe, de populatie regenwormen in een grasveld Rassen / variëteiten : variëteit. Binnen een soort zijn groepen individuen te onderscheiden die sterk op elkaar lijken. Ze hebben voor bepaalde kenmerken een homozygoot genotype. B.v. bij appelen de rassen goudrenet en granny smith; bij honden de rassen tekkel en sint-bernar Geslacht : een van de eenheden (taxa) waarmee alle planten, dieren en micro-organismen in een ordening zijn geplaatst. Geslachten zijn onderverdelingen van een familie (een hoger taxon). Soorten zijn onderverdelingen van een geslacht. B.v. het geslacht eik bestaat onder andere uit de soorten zomereik en wintereik. Beide soorten zijn niet te kruisen homozygoot een gen is in een diploïde cel aanwezig op beide homologe chromosomen in de vorm van twee gelijke allelen. AA is homozygoot dominant; aa is homozygoot recessief. Bij ecologisch onderzoek is het belangrijk om te kijken naar alle individuen van een soort in een bepaald gebied. Je kijkt naar de populatie of voortplantingsgroep. Individuen binnen een populatie kruisen vaker met elkaar dan met soortgenoten uit andere populaties. Hierdoor zijn soorten binnen een populatie genetisch meer verwant aan elkaar dan aan individuen uit andere populaties Een soort staat niet stil Evolutietheorie : een wetenschappelijke theorie waarmee Darwin een verklaring gaf voor het ontstaan en veranderen van soorten. De theorie is gebaseerd op individuele verschillen binnen de soort (variatie), natuurlijke selectie en de seksuele selectie. De moderne evolutietheorie (neodarwinistische evolutietheorie) is gebaseerd op de theorie van Darwin en uitgebreid met de kennis van de genetica Natuurlijke selectie : de "selectie" die plaatsvindt door de invloed van abiotische en biotische omgevingsfactoren op een soort. Individuen met een gunstige allelenmix voor de heersende omgevingsfactoren krijgen meer nakomelingen dan de individuen met een ongunstiger allelenmix. Het is dus een proces waarbij door de "struggle for life" de "fittest" individuen meer kans op nakomelingen hebben (fittest = het meest aangepast). Via overerving verspreiden gunstige allelencombinaties zich in een populatie. Darwin gebruikte de term natuurlijke selectie om een verband te leggen met de niet-natuurlijke selectie die bij fokken wordt toegepast. Hij maakte zo duidelijk dat ook natuurlijk levende soorten kunnen veranderen. Bij fokselectie streven mensen naar een bepaald einddoel, de natuurlijke selectie kent geen einddoel. Samen met seksuele selectie is de natuurlijke selectie bepalend voor de evolutie van soorten. De evolutie heeft geleid tot een grote biodiversiteit en evolutionaire ontwikkelingen vinden nog steeds plaats Adaptatie : evolutionaire aanpassing - door een soort - aan heersende omstandigheden. Denk bijvoorbeeld aan de zwemvliezen van een zeedier Mutatie : (1) een verandering in het DNA. Er zijn verschillende vormen van mutaties, zoals genmutatie en chromosoommutatie. Een mutatie kan ongemerkt blijven, kan hersteld worden, kan één of meer eigenschappen beïnvloeden, kan dodelijk zijn. Bepaalde mutaties leiden tot een ongeremde deling van cellen, waardoor een tumor ontstaat. Mutaties kunnen ontstaan door mutagene straling, stoffen en virussen. Hierdoor kan de cel anders gaan functioneren. Mutagene stoffen die kanker veroorzaken, zijn carcinogene stoffen. Mutaties zijn toevallige verandering van het genotype en staan ook aan de basis van de soortvorming Abiotische factoren : fysische en chemische eigenschappen die iets zeggen over de omstandigheden waaronder een organisme leeft. Ze zijn medebepalend voor het aanwezig zijn organismen in een bepaalde omgeving. Voorbeelden zijn: temperatuur, licht, wind, zuurstofgehalte, zoutgehalte, luchtvochtigheid en zuurgraad Pagina 2 van 5
3 Toleratiegrenzen : De minimum- of maximumwaarde van een tolerantiegebied. Tolerantie gebied : de waarden tussen met de minimum- en de maximumwaarde voor een omgevingsfactor die een soort/individu aankan. Generalisten (zoals pioniersoorten) zijn soorten met een groot tolerantiegebied voor omgevingsfactoren. Specialisten hebben vaak een kleiner tolerantiegebied voor omgevingsfactoren. Binnen het tolerantiegebied is vaak een optimumwaarde. Generatio spontanea = Organismen ontstaan spontaan uit levenloos materiaal. Abiotische factoren = Niet levende factoren (o.a. temperatuur en vochtigheid). Hierin spelen tolerantiegrenzen een rol. Biotische factoren = Alle vormen van invloed die organismen hebben op andere organismen. Isolatie = Door een barrière kunnen individuen van een populatie elkaar niet meer bereiken. Kleine geïsoleerde populaties lopen de kans om uit te sterven. De kans bestaat dat deze evolueert tot een nieuwe soort. 3 soorten isolatie: 1. Menselijke activiteiten (vb. aanleg snelweg); 2. Geografische scheiding (vb. vos uit Noorwegen en Spanje); 3. Seksuele isolatie (vb. door genotypische verschillen (mutatie)) Samen leven en groeien Selectie : Uit populaties worden individuen met de meest gewenste genencombinaties gekozen om mee verder te fokken/kweken. Biotische factoren : alle vormen van invloed die organismen hebben op andere organismen. Bepaalde biotische factoren kunnen, net als abiotische factoren, bepalend zijn voor het aanwezig zijn organismen in een bepaalde omgeving. B.v. de beschikbaarheid van voldoende plantaardig en/of dierlijk voedsel, de aanwezigheid van parasieten, roofdieren, concurrenten, samenwerking Predatiedruk : de mate waarin organismen het risico lopen opgegeten te worden Inter en intraspecifieke relatie : een relatie tussen organismen van verschillende soorten (inter = tussen, species = soort). B.v. een predator-prooirelatie, symbiose, parasitisme, bloembestuiving door insecten, interspecifieke competitie om voedsel tussen roofdiersoorten die dezelfde prooidiersoort eten; een prooidiersoort die met vluchtgedrag reageert op alarmgeluiden van een andere prooidiersoort Een relatie tussen organismen van dezelfde soort (intra = binnen, species = soort). B.v. intraspecifieke concurrentie om voedsel, ruimte, territorium, voortplanting. Competitie : concurrentie. De strijd tussen organismen, b.v. om voedsel of ruimte. Competitie kan optreden tussen soortgenoten (intraspecifieke competitie) en tussen individuen van verschillende soorten (interspecifieke competitie) Beperkende factor : de factor die het minst optimaal aanwezig is en daardoor de snelheid van een proces bepaalt. In de ecologie: de (abiotische of biotische) omgevingsfactor die voor een soort het minst optimaal is. Ook al zijn alle andere omgevingsfactoren voldoende aanwezig, de beperkende factor is bepalend of die soort onder deze omgevingsfactoren kan leven of zich kan voortplanten Co-evolutie : het voortdurend evolutionair aanpassen van een soort aan een andere soort. V.b. 1: de co-evolutie bij de coloradokever en de aardappel: de aardappel maakt gifstoffen tegen insectenvraat, de coloradokever ontwikkelt resistentie daartegen. V.b. 2: de jacht van grote katachtige op prooidieren: de prooidieren (gazellen) ontwikkelden zich tot snelle en wendbare dieren, het jachtluipaard evolueerde tot het snelst lopende roofdier. Symbiose : een samenlevingsvorm van twee verschillende soorten (syn = samen, bios = leven). Symbiose wordt meestal gebruikt voor de samenlevingsvorm van twee soorten waarbij beide soorten elkaar nodig hebben. Deze vormen van symbiose zijn b.v. mutualisme en endosymbiose. Andere samenlevingsvormen (die letterlijk genomen ook Pagina 3 van 5
4 vormen van symbiose zijn) zijn b.v. commensalisme, parasitisme, predator-prooirelaties. Populatiegroei = Soms te beschrijven met een J-curve (blijft met een exponentiële groeifactor toenemen), maar meestal met een S-curve (J-curve exponentieel groeide, maar nu om een bepaalde waarde blijft schommelen). Selectiedruk = Wordt bepaald door abiotische- en biotische factoren. Voorbeeld: De predator (lynx) vangt s winters makkelijker een bruine haas, dan een haas met een witte vacht. De bruine haas is in de loop van de tijd weg-geselecteerd door de lynx. De 5 relaties: 1. Predator-prooirelatie 1 heeft nadeel; 2. Parasitisme (gastheer-parasietrelatie) 1 heeft nadeel; 3. Mutualisme Kunnen niet zonder elkaar; 4. Commensalisme 1 voordeel, ander geen nadeel; 5. Interspecifieke competitie (vb. nestruimte en eten) Een eigen plek Biotoop : afzonderlijk herkenbaar gebied. In een ecosysteem kunnen meerdere biotopen voorkomen. Een biotoop ondervindt veel invloed vanuit zijn omgeving. Voorbeelden zijn rotswanden en bosranden. Niche : de functionele plaats van een soort in een ecosysteem. De niche van een soort is soorteigen (soortspecifiek), dus geen enkele andere soort heeft dezelfde niche. De niche van een soort omvat meerdere dimensies. Het gaat daarbij om zijn specifieke relaties tot voedsel en vijanden en allerlei levensomstandigheden (zuurstofgehalte, zoutgehalte enzovoort). Habitat : de ruimte die een soort gebruikt. Een habitat is soorteigen (soortspecifiek) en vormt een onderdeel van de niche. Geen enkele andere soort gebruikt precies dezelfde ruimte. De habitat van een soort kan verspreid zijn over meerdere biotopen (b.v. bij een vos) of heel beperkt zijn (b.v. een boomalg). Territorium : een gebied dat door een individu van een soort wordt verdedigd tegen concurrerende soortgenoten. Levensgemeenschap : alle soorten die in één biotoop leven, b.v. de populatie(s) van alle soorten in een bos, in een grasveld, in een sloot. Voedselweb : een netwerk van verschillende voedselketens in een ecosysteem. Ecosysteem : een gebied met alle daar levende soorten en alle biotische en abiotische factoren. Het is een min of meer zelfstandige eenheid met producenten, consumenten en reducenten. Er bestaat een netwerk (voedselweb) van relaties tussen alle organismen onderling en tussen de organismen en de levenloze natuur. Voorbeelden: een meer, een oerwoud. Draagkracht : de mate waarin een ecologisch systeem een bepaalde populatiegrootte van een soort kan voeden en huisvesten. Bij een voldoende grote draagkracht kan een populatie groeien. Is de draagkracht gering dan is geen groei mogelijk. (vb. geiten op tropische eilanden) kunnen inheemse levensgemeenschappen veranderen. Want de geiten worden concurrenten van de inheemse grazers. De draagkracht van dat eiland was niet berekend op de geiten Voedselketen = Een reeks van soorten waarbij de een het voedsel vormt voor de ander. Heterotrofen = De organismen die (in)direct organische stoffen eten. In een voedselketen en voedselweb heb je: Producenten = De planten die organische stoffen maken. Consumenten 1e orde = Herbivoren (planteneters). Pagina 4 van 5
5 Consumenten 2e orde = Carnivoren (vleeseters). Consumenten 3e orde en verder = Ook carnivoren. Laatste consument = Top-predator (topcarnivor) Ruimte voor verandering Pioniersoorten: een soort die zich als een van de eerste kan vestigen in een kaal en leeg gebied. Voorbeeld: de eerste plantensoorten en diersoorten die verschijnen in afgekoelde lavavelden, afgebrande bossen, opgespoten land. Pioniersoorten groeien snel, produceren veel nakomelingen, worden verspreid door wind of water en hebben een grote tolerantie voor milieudynamiek. Successie : Verandering in loop van tijd van soortensamenstelling van levensgemeenschap, zodat deze geleidelijk in een andere overgaat. Climaxstadium : het eindstadium van een successie van een ecosysteem. De dynamiek van een gebied bepaalt tot hoever de successie verloopt. B.v. een oerbos (met een lage dynamiek) is een climaxstadium van een lange successie (honderden jaren) en heeft een grote biodiversiteit. Schorren en slikken zijn climaxstadia met een grote mate van dynamiek en hebben een veel kleinere biodiversiteit. Biodiversiteit : Biodiversiteit kan op verschillende niveaus omschreven zijn: (1) de verscheidenheid aan soorten planten, dieren en micro-organismen in een gebied, (2) de genetische verscheidenheid binnen een soort of populatie. Dispersie : de verspreiding van een soort. Planten en schimmels verspreiden zich via zaden en sporen, dieren kunnen zich zelf verplaatsen. Versnippering : het opdelen van het landschap door de aanleg van wegen, kanalen, steden, industrieterreinen, landbouwgebieden. Zo raken natuurgebieden van elkaar gescheiden. Daardoor kunnen planten en dieren niet of nauwelijks meer van het ene natuurgebied in het andere komen. Ecologische Hoofdstructuur : het netwerk van bestaande natuurgebieden en te ontwikkelen natuurgebieden die onderling verbonden (worden) door ecologische verbindingszones. Via zo"n netwerk kunnen organismen zich verspreiden en houden populaties in verschillende gebieden (genetisch) contact met elkaar. Corridors : stroken in het landschap met een natuurlijk karakter waarlangs planten en dieren zich kunnen verspreiden. B.v. houtwallen, rivieren, beken, oevers. Verder staat er ook veel informatie op en je kan ook oefeningen maken op : Pagina 5 van 5
Aerobe dissimilatie = de afbraak van glucose (maar ook vetzuren en aminozuren) met behulp van zuurstof, waardoor energie vrijkomt om ATP te maken.
Begrippenlijst door Lauke 1056 woorden 23 oktober 2017 5,5 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Begrippen biologie hoofdstuk 2 Aerobe dissimilatie = de afbraak van glucose (maar ook vetzuren en
Nadere informatieEcologie is de wetenschap die relaties tussen organismen en hun omgeving bestudeert
Ecologie is de wetenschap die relaties tussen organismen en hun omgeving bestudeert Een ecosysteem is bestaat uit alle organismen uit een bepaald gebied en alle omgevingsfactoren die invloed hebben op
Nadere informatieInvloeden uit milieu. In ecologie bestuderen we alle relaties tussen organismen en hun milieu (leefomgeving)
Ecologie Thema1 Invloeden uit milieu In ecologie bestuderen we alle relaties tussen organismen en hun milieu (leefomgeving) Levende natuur Levenloze natuur = biotische factoren = abiotische factoren Niveau
Nadere informatie1. Biotische factoren (zijn afkomstig van andere organismen) - voedsel - soortgenoten - ziekteverwekkers - vijanden
Ecologie De wetenschap die bestudeert waarom bepaalde planten en dieren ergens in een bepaalde leefomgeving (milieu) voorkomen en wat de relaties zijn tussen organisme en hun milieu 1. Biotische factoren
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 1 en 2
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door een scholier 2129 woorden 26 oktober 2005 6 18 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 1.1 soorten begrijpen Soorten hebben gemeenschappelijke
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 3
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 1018 woorden 18 januari 2017 0 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Biologie samenvatting H3 3.1 Ecosysteem: afgebakend gebied met
Nadere informatieAbiotische factoren: alle invloeden uit de levenloze natuur (temperatuur, wind, licht)
Samenvatting door B. 911 woorden 16 juni 2015 7 59 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Basisstof 1 Abiotische factoren: alle invloeden uit de levenloze natuur (temperatuur, wind, licht)
Nadere informatieBegrippenlijst Biologie Begrippenlijst Nectar, hoofdstuk 12, 131, 13.2 en hoofdstuk 15.
Begrippenlijst Biologie Begrippenlijst Nectar, hoofdstuk 12, 131, 13.2 en hoofdstuk 15. Begrippenlijst door een scholier 1270 woorden 21 november 2012 6,3 3 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 9 en 10
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 9 en 10 Samenvatting door een scholier 96 woorden 2 juni 2007 7,7 9 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Paragraaf 9.1 Gist: Eencellige schimmelsoort die in gedroogde
Nadere informatieBegrippenlijst Biologie Soorten en Populaties/Ecosystemen/Evolutie. Hoofdstuk 2 Soorten en populaties
Begrippenlijst Biologie Soorten en Populaties/Ecosystemen/Evolutie Begrippenlijst door een scholier 1979 woorden 1 jaar geleden 0 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie 2 + 3 +
Nadere informatieMitose is een ander woord voor gewone celdeling. Door gewone celdeling blijft het aantal chromosomen in lichaamscellen gelijk (46 chromosomen).
Samenvatting door M. 1493 woorden 28 februari 2014 5 5 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Genotype en fenotype Veel eigenschappen zijne erfelijk. Je hebt deze eigenschappen geërfd van
Nadere informatieIn de ecologie bestudeert men de relatie tussen de organismen en het milieu waar ze voorkomen.
Samenvatting Thema 3: Ecologie Basisstof 1 In de ecologie bestudeert men de relatie tussen de organismen en het milieu waar ze voorkomen. Waarom leeft het ene dier hier en het andere dier daar? Alle organismen
Nadere informatieEcologie Vragenlijst Onderstaande vragen dienen om je blik te verbreden en meer na te denken over de gebezigde begrippen en concepten.
Ecologie Vragenlijst Onderstaande vragen dienen om je blik te verbreden en meer na te denken over de gebezigde begrippen en concepten. 1. Geef in eigen woorden een omschrijving van het begrip abiotische
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 9, 'Fast Food Island' en Hoofdstuk 10, 'Ecologie'
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 9, 'Fast Food Island' en Hoofdstuk 10, 'Ecologie' Samenvatting door een scholier 1412 woorden 29 juni 2007 6,4 39 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Fast Food Island!
Nadere informatieE C O L O G I E Ecologie Factoren die invloed hebben op het milieu: Niveaus van de ecologie:
E C O L O G I E Ecologie = wetenschap die bestudeert waarom bepaalde planten en dieren ergens in een bepaald milieu voorkomen en wat de relaties zijn tussen organismen en dat milieu Factoren die invloed
Nadere informatieSamenvatting Biologie Ecologie Thema 3
Samenvatting Biologie Ecologie Thema 3 Samenvatting door P. 1299 woorden 7 januari 2013 6,4 15 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Thema 3 Ecologie Basisstof 1 Invloeden uit het milieu:
Nadere informatieTHEMA 5 BOEK 4 ORDENING EN EVOLUTIE. Biologie HAVO Drs. L. Grotenbreg
THEMA 5 BOEK 4 ORDENING EN EVOLUTIE Biologie HAVO Drs. L. Grotenbreg Basisstof 6 EVOLUTIE OVERTUIGINGEN TOT 1859 Ontstaan van het leven op aarde volgens de theorie van de schepping (Creationisme) Ontstaan
Nadere informatieBegrippenlijst Biologie Ecologie
Begrippenlijst Biologie Ecologie Begrippenlijst door een scholier 1803 woorden 14 april 2010 5,8 43 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Paragraaf 1 De organisatieniveaus van de ecologie
Nadere informatieSamenvatting Biologie Erfelijkheid & Evolutie (Hoofdstuk 7 & 8.1)
Samenvatting Biologie Erfelijkheid & Evolutie (Hoofdstuk 7 & 8.1) Samenvatting door CÃ line 1065 woorden 5 juli 2016 5,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Biologie P4 Hoofdstuk 7 1 Uniek Eigenschappen
Nadere informatieLEVENSGEMEEN SCHAPPEN
LEVENSGEMEEN SCHAPPEN 1 E e n e i g e n h u i s, e e n p l e k o n d e r d e z o n Waarom groeien er geen klaprozen op het sportveld? Waarom leven er geen kwallen in de IJssel? Kunnen struisvogels wel
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema 3 Ecologie
Samenvatting Biologie Thema 3 Ecologie Samenvatting door H. 1342 woorden 24 januari 2014 4 9 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie Thema 3 Ecologie Basisstof 1 In de ecologie
Nadere informatieBegrippen hoofdstuk 8.
biologie Pagina 1 Begrippen hoofdstuk 8. donderdag 13 juni 2013 8:35 Signalen Ritueel Balts Rangorde Communicatie Rolpatroon Imitatie Inzicht Trial and error Gewenning Conditionering Inprenten Gedragselement
Nadere informatieDeel 3: het belang van koraal(riffen)
Lesstof Deel 1: het koraalrif Deel 2: het koraal Deel 3: het belang van koraal(riffen) Deel 4: de bedreigingen voor het koraal Deel 5: het beschermen van het koraal Deel 3: Het belang van het koraal Deze
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema 1 inleiding in de
Samenvatting Biologie Thema 1 inleiding in de biologie Samenvatting door E. 1726 woorden 5 november 2013 7,7 20 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie hoofdstuk 1, wat is biologie?
Nadere informatieSamenvatting Biologie Biologie Hoofdstuk Ecologie Havo 4
Samenvatting Biologie Biologie Hoofdstuk Ecologie Havo 4 Samenvatting door een scholier 1864 woorden 6 maart 2018 6,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Zie bijlage voor afbeeldingen
Nadere informatieSamenvatting Biologie Inleiding in de biologie
Samenvatting Biologie Inleiding in de biologie Samenvatting door C. 1469 woorden 27 september 2016 4,5 6 keer beoordeeld Vak Biologie H1 - Inleiding in de Biologie 1. Wat is Biologie? Doel Je moet in een
Nadere informatieEindexamen biologie pilot havo I
Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag worden 2 scorepunten toegekend. Bromelia s 1 A 2 C 3 B 4 maximumscore 2 Osmose is diffusie van water door/via een semipermeabele
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 2
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 2 Samenvatting door een scholier 1479 woorden 3 mei 2005 5,7 125 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Thema 2 Ecologie Basisstof 1 Ecologie Biotische factoren
Nadere informatieEcosysteem voedselrelaties
Ecosysteem ecologie Ecosysteem voedselrelaties Oceanen: voedselweb + energiestromen Ga naar Mypip.nl en open de oefening 3 voedselketen - voedselweb Doe de oefening en maak vervolgens de aangeleverde vragen.
Nadere informatieVoorbeelden organel: celkern, vacuole, mitochondriën en endoplasmatisch rediculum.
Samenvatting door S. 1531 woorden 1 mei 2015 6.3 25 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Paragraaf 1. De levende natuur wordt ingedeeld in 3 domeinen: Bacteriën Archea Eukaryoten Bacteriën
Nadere informatieinfprg03dt practicumopdracht 4
infprg03dt practicumopdracht 4 W. Oele 31 augustus 2008 1 Evolutie Het volgende citaat komt letterlijk van Wikipedia: Met evolutietheorie (soms ook wel evolutieleer genoemd) wordt de wetenschappelijke
Nadere informatieLamarck. oudste jaarlagen ongewervelden, pas later gewervelden soorten langzaam veranderen nieuwe ontstaan
Evolutietheorie Creationisme Lamarck Jean-Baptiste de Lamarck (1744-1829) was één van de eersten die een wetenschappelijke hypothese opstelde over biologische evolutie. Zijn opvatting over de overerving
Nadere informatieHieronder staan een aantal voorbeelden van ecosystemen.
Ecologie Deel 1 Biotische factoren In een levensgemeenschap kom je niet levende en levende componenten tegen. Niet levende componenten worden a-biotisch genoemd. Voorbeelden zijn temperatuur, licht, lucht,
Nadere informatieInleiding Indeling van het plantenrijk Indeling van het dierenrijk Andere manieren van ordenen Ecologie...
ECOLOGIE Inhoudsopgave Inleiding... 3 Indeling van het plantenrijk... 4 Indeling van het dierenrijk... 5 Andere manieren van ordenen... 6 Ecologie... 6 Biotische- en a-biotische factoren... 9 Producenten,
Nadere informatiePaleontologie, de studie van fossielen die gebruikt wordt om een beeld te krijgen over de geschiedenis van het leven op aarde.
Paleontologie, de studie van fossielen die gebruikt wordt om een beeld te krijgen over de geschiedenis van het leven op aarde. Fig. 22-3 Verschillende aardlagen, Ontstaan in verschillende tijden Jongere
Nadere informatieBiologie Thema 5 Ecologie
Basisstof 1: Biologie Thema 5 Ecologie Biosfeer Gedeelte&van&de&aarde&dat&door&organismen&wordt&bewoont& Biomen Vegeta3egordels& Ecosystemen Natuurlijk&begrensd&deel&van&de&biosfeer& Levensgemeenschap
Nadere informatieEvolutie. Tommie Van Moorsel. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/68381
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Tommie Van Moorsel 05 februari 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/68381 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieSamenvattingen. Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid. Basisstof 1. Basisstof 2. Erfelijke eigenschappen:
Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid Basisstof 1 Erfelijke eigenschappen: - Genotype: o genen liggen op de chromosomen in kernen van alle cellen o wordt bepaald op moment van de bevruchting - Fenotype: o
Nadere informatie1: Wat is biologie? 2: Organisatieniveaus van de biologie
1: Wat is biologie? - Een organisme (o.a. dieren, planten en mensen) vertoont levensverschijnselen, zoals voortplanting en stofwisseling: alle chemische reacties in een organisme. - Organismen kunnen ook
Nadere informatieExamen Voorbereiding Ecologie
Examen Voorbereiding Ecologie Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016 Thema 7 Ecologie Begrippenlijst: Begrip Abiotische factoren Biotische factoren Ecosysteem Populatie Emergente eigenschap Areaal Beperkende
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 7 en 8
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 7 en 8 7.1 Verschillen tussen mensen Fenotype = de uiterlijke eigenschappen die te maken hebben met het functioneren van je lichaam. Genotype = alle inwendige en uitwendige
Nadere informatieAntwoorden Biologie Thema 3: Ecologie
Antwoorden Biologie Thema 3: Ecologie Antwoorden door H. 1501 woorden 3 december 2013 5,5 48 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Opdracht 1 2. 3. 4. 5. De relatie tussen organisme en
Nadere informatieECOLOGIE DE PRAKTIJK
ECOLOGIE DE PRAKTIJK Inhoud Stap 1: ecosystemen en leefgemeenschappen... 3 Leefomgeving... 3 Soort... 4 Ecosysteem... 4 Organisatieniveaus... 6 Stap 2: soorten... 7 Determineren van een soort... 7 Verspreiding
Nadere informatiePlanten. over bloemetjes en bijtjes Knollen en citroenen
Planten over bloemetjes en bijtjes Knollen en citroenen Deze bijeenkomst Planten versus dieren Indeling van het plantenrijk Voortplanting Ecosystemen Indeling van het leven op aarde Er zijn 4 rijken: Bacteriën
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema 2
Samenvatting Biologie Thema 2 Samenvatting door een scholier 1384 woorden 17 maart 2014 6,3 9 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Er zijn verschillende indelingscriteria deze hebben
Nadere informatieVoedselweb en voedselketen
Informatie: Moeilijkheid:**** Tijdsduur: *** Een plant groeit, dieren eten die plant op, die dieren worden weer opgegeten door andere dieren, die dieren gaan weer dood, het dier wordt weer opgeruimd door
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofstuk 6: Ecologie
Samenvatting Biologie Hoofstuk 6: Ecologie Samenvatting door G. 2238 woorden 22 november 2016 7,2 15 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting Biologie 1 Wat is ecologie Het milieu
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 1 en 2
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door een scholier 1844 woorden 7 november 2005 6,1 12 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Hoofdstuk 1 1.1 Moeraseilanden en vetbollen Ecosysteem
Nadere informatie2 Voortplanten met organen Bouw en werking van geslachtsorganen Werking van geslachtshormonen Afsluiting 31
Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Voortplanten van genen 9 1.1 Genetica 9 1.2 Kruisingen 13 1.3 Crossing-over en mutatie 16 1.4 Erfelijkheid en praktijk 17 1.5 Inteelt en inteeltdepressie 21 1.6 Afsluiting
Nadere informatieverwerking : wat is een bos?
verwerking : wat is een bos? Leven vestigt zich op plaatsen waar het goed is om te leven. Er zijn verschillende factoren die de leefomgeving vorm geven : levende factoren, niet-levende factoren en menselijke
Nadere informatieSamenvatting Biologie Nectar H8 t/m 10
Samenvatting Biologie Nectar H8 t/m 10 Samenvatting door G. 1905 woorden 18 juni 2012 8,6 3 keer beoordeeld Vak Biologie Hoofdstuk 8 zonder woorden. 8.1 De eerste ontmoeting Signalen: opvallende geuren,
Nadere informatieHoofdstuk 1 Paragraaf 1 alles wat dieren en mensen doen of laten. een actie van binnen af (binnen het individu) waarop
Hoofdstuk 1 Paragraaf 1 Gedrag: Uitwendige prikkel: Inwendige prikkel: Sleutelprikkels: Signalen: Gedragseenheden: Gedragsketen: Gedragssysteem: Functies van gedrag: alles wat dieren en mensen doen of
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 1 en 2
Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door Thirza 1709 woorden 11 januari 2018 0 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Communicatie: Alles wat een dier of mens doet of nalaat, is gedrag. Vaak
Nadere informatieLESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van
LESPAKKET ECOLOGIE HAVO / VWO Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK ELAND Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie hebt, volgen
Nadere informatieRelaties tussen organismen vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 20 December 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73585 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieB1 Wat is stofwisseling?** Stofwisseling is het totaal van alle chemische processen in de cellen van een individu.
BIOLOGIE SE 1: STOFWISSELING, ECOLOGIE EN MENS & MILIEU Wat moet doen bij elke basisstof?* (volgens de docent) * lezen ** begrippen kennen *** begrippen kennen en kunnen toepassen!! tabellen/schema s die
Nadere informatieEcosysteem havo/vwo 3-4
Ecosysteem havo/vwo 3-4 De natuurlijke balans van ecosystemen wordt bewaakt door microben. Zij staan aan het begin en einde van de voedselketen. Het ecosysteem bestaat niet alleen uit levende factoren
Nadere informatieSamenvatting door F woorden 3 juni keer beoordeeld. Biologie voor jou
Samenvatting door F. 1187 woorden 3 juni 2012 7 18 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Basisstof 1: Ordening in vier rijken Rijken(indelingscriteria): - Bacteriën - Schimmels - Planten
Nadere informatieEindexamen biologie havo 2005-I
4 Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag worden twee punten toegekend. Bolletjesslikkers 1 A 2 C 3 Het antwoord bevat de notie dat maagsap zuur bevat dat via de open maagportier
Nadere informatie2. We nu nog levende katachtige is volgens deze stamboom het meest verwant aan de Poema? A de Cheeta B de Europese lynx C de Huiskat D de Jaguar
14 C datering De techniek van werken met het verval van 14 C is afkomstig uit onderzoek naar de ouderdom van bepaalde fossielen. De halfwaardetijd van 14 C is 5730 jaar. Over dit onderzoek worden twee
Nadere informatieBeestige bundel van: 1
Beestige bundel van: 1 2 Ordening van organismen organisme = een levend wezen, iets wat leeft. Er zijn meer dan anderhalf miljoen soorten organismen. Om een overzicht te krijgen worden deze organismen
Nadere informatieHAVO 5 Begrippenlijst Erfelijkheid allel Allelen zijn verschillende vormen van een gen. Zij liggen in homologe chromosomen op precies dezelfde
HAVO 5 Begrippenlijst Erfelijkheid allel Allelen zijn verschillende vormen van een gen. Zij liggen in homologe chromosomen op precies dezelfde plaats. Allelen coderen voor dezelfde eigenschap bijvoorbeeld
Nadere informatieEcologie. Cursus Natuurgids
Ecologie Cursus Natuurgids Hoofdstuk ecologie 1. Wat is ecologie? 2. Abiotische factoren 3. Relaties tussen individuen van dezelfde soort 4. Relaties tussen individuen van verschillende soorten 5. Processen
Nadere informatieNewsletter April 2013
1. Inleiding Met het thema van deze nieuwsbrief willen we ons richten op de fundamenten van het fokken: de basisgenetica. Want of je het nu wil of niet. dit is ook de basis voor een succesvolle fok! Misschien
Nadere informatieGENETICA EN EVOLUTIE. Pearson Basisboek biologie VWO Hoofdstuk 3 Linda Grotenbreg (MSc.)
GENETICA EN EVOLUTIE Pearson Basisboek biologie VWO Hoofdstuk 3 Linda Grotenbreg (MSc.) Evolutie GENETICA EN EVOLUTIE Overtuigingen over het onstaan van het leven tot 1859 Ontstaan van het leven op aarde
Nadere informatieSamenvatting Erfelijkheid Vmbo 3a Biologie voor Jou. Erfelijke informatie ligt in de celkern in de chromosomen. Chromosomen bestaan weer uit DNA.
Samenvatting Erfelijkheid Vmbo 3a Biologie voor Jou 4.1 Fenotype Genotype = waarneembare eigenschappen van een individu = de erfelijke informatie in het DNA Genotype + milieufactoren = fenotype Erfelijke
Nadere informatieContext 3: De natuur van de mens
Context 3: De natuur van de mens De opbouw van de module ecologie komt steeds dichterbij de leerling zelf. In de eerste onderwijsleercontext maakt de leerling kennis met een leeuwenpopulatie in Afrika;
Nadere informatieSamenvatting Hoofdstuk 1
Samenvatting Om een duidelijk inzicht te krijgen in de evolutionaire krachten die tot de enorme biodiversiteit in de natuur leiden, probeert de evolutionaire biologie modellen te ontwikkelen die de essentie
Nadere informatieKwaliteit van de natuur. Hoe spoor je aantastingen op?
Kwaliteit van de natuur Hoe spoor je aantastingen op? Ecosystemen en levensgemeenschappen Zoek vergelijkende gebieden (oerbossen, intacte riviersystemen, ongerepte berggebieden, hoogveenmoerassen, etc)
Nadere informatieVul het schema in. Gebruik hierbij: + (voordeel), (nadeel), 0 (geen voor- en geen nadeel).
1. Samenleven Afb. 1 Ossenpikker op de kop van een buffel. In de basisstoffen heb je geleerd dat de verschillende populaties in een ecosysteem op veel manieren met elkaar te maken hebben. Ze leven immers
Nadere informatieERFELIJKHEID. 1 N i e t a l l e m a a l h e t z e l f d e Afbeelding 17-2
ERFELIJKHEID 1 N i e t a l l e m a a l h e t z e l f d e Afbeelding 17-2 Afbeelding 17-1 Mensen uit elkaar houden vind je vast makkelijker. Toch hebben ook mensen veel meer overeenkomsten dan verschillen.
Nadere informatie6.3. Samenvatting door W woorden 3 december keer beoordeeld. 1. De indeling van de levende natuur. Domeinen
Samenvatting door W. 1211 woorden 3 december 2015 6.3 4 keer beoordeeld Vak Biologie 1. De indeling van de levende natuur Domeinen Levende natuur wordt ingedeeld in 3 domeinen 1. 2. 3. Bacteriën prokaryoot
Nadere informatieEvolutie. Basisstof 4 thema 5
Evolutie Basisstof 4 thema 5 Wat is evolutie? Planten en dieren zijn in de loop van een hele lange tijd stapje voor stapje ontstaan door het proces dat we evolutie noemen. Een zwaar bestaan eerste verschijnsel:
Nadere informatieVoorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Biologie: evolutieleer 6/29/2013. dr. Brenda Casteleyn
Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Biologie: evolutieleer 6/29/2013 dr. Brenda Casteleyn Met dank aan: Leen Goyens (http://users.telenet.be/toelating) en studenten van forum http://www.toelatingsexamen-geneeskunde.be
Nadere informatieTaxonomen (ca. 1850): Organismen vertonen kenmerken van zowel planten als dieren. Wetenschappers gingen dus op kenmerken letten.
Ordening van organismen: vroeger: plantenrijk - dierenrijk Taxonomen (ca. 1850): Organismen vertonen kenmerken van zowel planten als dieren. Wetenschappers gingen dus op kenmerken letten. huidige indeling:
Nadere informatie3 Rundveefokkerij Melkproductiecontrole Selectie Fokwaardeschatting Inseminatieplannnen 69 3.
Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Veiligheidsvoorschriften 9 1.1 Genen en hun vererving 9 1.2 Genotype en fenotype 14 1.3 Erfelijke gebreken 18 1.4 Genfrequenties 25 1.5 Afsluiting 27 2 Fokmethoden 28 2.1
Nadere informatieBiologie (jaartal onbekend)
Biologie (jaartal onbekend) 1) Bijgevoegde fotografische afbeelding geeft de elektronenmicroscopische opname van een organel (P) van een cel. Wat is de belangrijkste functie van dit organel? A. Het transporteren
Nadere informatieBiologie ( havo vwo )
Tussendoelen Biologie ( havo vwo ) Biologie havo/vwo = Basis Biologische eenheid Levenskenmerk Uitleggen hoe bouw en werking van onderdelen van een organisme bijdragen aan de functies voeding, verdediging
Nadere informatieSamenvatting Biologie H10 Evolutie
Samenvatting Biologie H10 Evolutie Samenvatting door Jasmijn 2034 woorden 19 oktober 2017 7,8 11 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Biologie Samenvatting Hoofdstuk 10 Evolutie Nectar Havo 5 Paragraaf
Nadere informatieVoedselweb en -keten vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 09 June 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62387 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieBiologie 2000 Vraag 1 De plaats waar de chromatiden van een chromosoom tijdens de eerste fasen van een cel/kerndeling aan mekaar vastzitten noemt men: A. Centriool B. Centromeer C. Centrosoom D. Chromomeer
Nadere informatieExamenprogramma biologie vwo
Bijlage 4 Examenprogramma biologie vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein
Nadere informatieDe volgende vragen testen je kennis van de meest voorkomende vaktermen in de klassieke genetica. Welk woord ontbreekt in de volgende zinnen?
Populatiegenetica Versie 2006-2007 Vragen bij COO Belangrijke begrippen De volgende vragen testen je kennis van de meest voorkomende vaktermen in de klassieke genetica. Welk woord ontbreekt in de volgende
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 4 Erfelijkheid
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 4 Erfelijkheid Samenvatting door een scholier 1431 woorden 17 jaar geleden 6,6 99 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Bas.1 wanneer zijn eigenschappen
Nadere informatieDE CEL - SUBMICROSCOPISCH
DE CEL - SUBMICROSCOPISCH 1. INLEIDING...3 2. ONDERDELEN VAN DE CEL...4 2.1. CYTOPLASMA...4 2.2. CELMEMBRAAN...5 2.2.1. Functies van het celmembraan...5 2.2.2. Bouw van het celmembraan...5 2.2.3. Transportmogelijkheden
Nadere informatieEindexamen biologie havo 2000-II
4 Antwoordmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag worden 2 punten toegekend. Senecio jacobaea Maximumscore (natuurlijke)selectie/evolutie 2 C 3 Uit het antwoord moet blijken dat ze niet tot
Nadere informatieEvolutie vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 23 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/63374 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieDoelstelling 1: Je moet de organismen kunnen indelen in 4 rijken en van elk rijk de kenmerken kunnen noemen.
Boekverslag door Een scholier 1128 woorden 15 januari 2005 5.1 80 keer beoordeeld Vak Biologie Biologie boek A Thema 5 Ordening en revolutie Doelstelling 1: Je moet de organismen kunnen indelen in 4 rijken
Nadere informatieBiologie inhouden (PO-havo/vwo): Dynamisch evenwicht
Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Dynamisch evenwicht kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 34: De leerlingen leren zorg te dragen
Nadere informatieIn planten vindt fotosynthese plaats:
Thema6 ecologie + Thema 7 mens en milieu samenvatting 1 invloeden uit het milieu Invloeden uit het Alle organismen worden beïnvloed door hun milieu (leefomgeving) milieu o Het milieu wordt ook door organismen
Nadere informatieLeerlingenhandleiding
Leerlingenhandleiding Zelfstandige module De tumor als evolutieproces De tumor als evolutieproces Kanker wordt veroorzaakt door mutaties in bepaalde genen. Om alle eigenschappen te ontwikkelen die een
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Examen
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Examen Samenvatting door een scholier 1780 woorden 5 maart 2007 7,6 47 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Vier rijken vergelijken Samenvatting 1.1 1) Wat leeft
Nadere informatieVoedselweb en -keten vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/62467
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 15 juli 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62467 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs
Nadere informatieExamenprogramma biologie havo
Bijlage 3 Examenprogramma biologie havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein
Nadere informatieExamen Voorbereiding Evolutie
Examen Voorbereiding Evolutie Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016 Thema 5 Evolutie Begrippenlijst: Begrip Organische stoffen Anorganische stoffen Autotroof Heterotroof Soort Neodarwinisme Creationisme
Nadere informatieDocentenhandleiding. Afsluitende module. De tumor als evolutieproces
Docentenhandleiding Afsluitende module De tumor als evolutieproces Ontwikkeld door het Cancer Genomics Centre in samenwerking met het Freudenthal Instituut voor Didactiek van Wiskunde en Natuurwetenschappen
Nadere informatieParagraaf Homologe chromosomen
Paragraaf Homologe chromosomen Opbouw: Lees de les op biologielessn.nl over homologe chromosomen goed door. Maak de onderstaande vragen van deze bladzijde. Reproductie vragen: 1. Wat zijn homologe chromosomen?
Nadere informatieLeerlijn Biologie inhouden (PO-havo/vwo), Biologische eenheid
Leerlijn Biologie inhouden (PO-havo/vwo), Biologische eenheid Voor meer informatie zie: Kerndoelen onderbouw Vakportaal Mens & maatschappij Vakportaal Natuur & techniek kerndoelen primair onderwijs kerndoelen
Nadere informatieEn toen kwam Darwin. On the origin of species. 1. Het ontstaan van het leven. Fossielen. 2. Getuigen van deevolutietheorie
On the origin of species En toen kwam Darwin 1. Het ontstaan van het leven 2. Getuigen van deevolutietheorie Verklaring voor het ontstaan van leven komt voor in alle culturen. Creationisme Nemen de bijbel
Nadere informatie