Schoolbesturen. Rapport. Onderzoek onder schoolbesturen in het primair en voortgezet onderwijs. Ellen Stegers / Coen Janssen

Transcriptie

1 Grote Bickersstraat KS Amsterdam Postbus AE Amsterdam t f e info@tns-nipo.com Rapport Schoolbesturen Onderzoek onder schoolbesturen in het primair en voortgezet onderwijs Ellen Stegers / Coen Janssen B4995b december 2003 Bestemd voor: Stichting Ict op School Den Haag TNS NIPO ISO 9001

2 Inhoud Inleiding 1 1 Primair Onderwijs Veel bestuurlijke aandacht voor ICT Gebruik van ICT bij helft scholen nog in beginnend stadium, andere helft (ver)gevorderd Schoolbesturen besteden veel aandacht aan strategische ICT- beslissingen Bijna tweederde schoolbesturen heeft meerjarig financieringsplan Verschuiving ICT van bestuur naar scholen Nog veel te winnen door samenwerking schoolbesturen op het gebied van ICT Bijna alle schoolbesturen zien voordelen in samenwerking tussen scholen door kennisuitwisseling en gezamenlijke inkoop Bijna de helft scholen werkt op bestuurlijk niveau samen Samenwerking van groot belang voor inpassen van ICT in de dagelijkse praktijk Verdieping bestaande samenwerking in de toekomst Eenderde van de scholen die nog niet bestuurlijk samenwerken, verwachten dat wel te gaan doen Aandachtspunten voor de toekomst Inpassen in dagelijkse onderwijspraktijk en onderwijsinhoudelijke vernieuwing hoogste prioriteit Veel plannen, weinig uniformiteit Schoolbesturen steunen op grote schaal op adviserende organisaties Rol Stichting Ict op School Meerderheid schoolbesturen primair onderwijs bekend met Stichting Ict op School Spontane bekendheid website hoog Inhoudelijke kunnen activiteiten / diensten beter onder de aandacht worden gebracht Imago Ict op school: informatief, toegankelijk en deskundig Grote behoefte rol Ict op School Aanzienlijke stijging gebruik website Ict op School Men is overwegend tevreden over Ict op School 15 2 Voortgezet onderwijs Driekwart vo-scholen kent (ver)gevorderd computergebruik Schoolbesturen besteden veel aandacht aan strategische ICT- beslissingen Ruim zes op de tien schoolbesturen hebben meerjarig financieringsplan Gelijkwaardige samenwerking schoolbesturen en schoolteams op gebied van ICT in het onderwijs Nog veel te winnen door samenwerking schoolbesturen op het gebied van ICT 18 Schoolbesturen B4995b TNS NIPO november 2003

3 2.2.1 Een derde schoolbesturen werkt samen, veel plannen samenwerking op bestuurlijk niveau komende tijd te verdiepen en verbreden Samenwerking van groot belang voor inpassen van ICT in de dagelijkse praktijk 2.3 Aandachtspunten voor de toekomst Inpassen in dagelijkse onderwijspraktijk en onderwijsinhoudelijke vernieuwing hoogste prioriteit Veel plannen, weinig uniformiteit Helft vo schoolbesturen maakte geen gebruik van ondersteuning Rol Stichting Ict op School Meerderheid besturen voortgezet onderwijs bekend met Ict op School Website geniet grootste spontane bekendheid Inhoudelijke kunnen activiteiten / diensten beter onder de aandacht worden gebracht Imago Ict op school: informatief, deskundig en toegankelijk Meerderheid heeft behoefte aan producten en diensten Ict op School Schoolbesturen zijn overwegend tevreden over Ict op School 27 Schoolbesturen B4995b TNS NIPO november 2003

4 Inleiding Achtergrond In 2001 en 2002 heeft TNS NIPO voor Stichting Ict op School verschillende bekendheids-, imago- en gebruikersonderzoeken uitgevoerd. In navolging hierop heeft Stichting Ict op School aan TNS NIPO gevraagd ook in 2003 vervolgonderzoek uit te voeren. Ict op School is benieuwd in welke mate scholen in het primair - en voortgezet onderwijs het afgelopen jaar ICT verder hebben geïntegreerd in de lessen. Ook vindt Ict op School het belangrijk meer inzicht te krijgen in de wensen, behoeften, verwachtingen en ambities van haar doelgroepen bij de integratie van ICT in het onderwijs. Wat betreft haar eigen rol wil Ict op School meer weten over haar imago, en het gebruik en waardering van haar producten. Doelgroep Het totale onderzoek heeft binnen het primair - en voortgezet onderwijs plaatsgevonden en is gehouden onder de volgende doelgroepen: De regionale samenwerkingsverbanden; De schoolbesturen; ICT-management / directeuren; Docenten. In dit document zullen de belangrijkste resultaten worden weergegeven van het onderzoek onder schoolbesturen en schoolmanagement. Doel van het onderzoek Stichting Ict op School wil met dit onderzoek meer inzicht verkrijgen in de ambities van scholen en samenwerkingsverbanden op het gebied van ICT en de ondersteuning die Ict op School kan bieden om deze ambities te realiseren. Ook wil zij terugblikken op het afgelopen jaar en achterhalen wat de relevantie is van de producten en diensten van Ict op School voor het huidige ICT-gebruik. De resultaten van het onderzoek dienen inzicht te geven in: Stand van zaken ICT-gebruik in het onderwijs; Wensen / behoeften aan ondersteuning in de toekomst; Het belang van samenwerking; De bekendheid en het imago van Stichting Ict op School; Het gebruik en de waardering van de producten en diensten (bv. de website). Methode en steekproef Voor een beschrijving van de gebruikte methode en steekproef verwijzen wij naar de onderzoeksverantwoording in de bijlagen. Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

5 1 Primair Onderwijs 1.1 Veel bestuurlijke aandacht voor ICT Gebruik van ICT bij helft scholen nog in beginnend stadium, andere helft (ver)gevorderd Aan alle besturen in het primair onderwijs is gevraagd hoe zij het computergebruik bij scholen die onder hun bestuur vallen het beste zouden typeren. Hieruit blijkt dat bijna de helft zich nog in de oriënterende / beginnende fase bevindt (46%). Een even grote groep van de besturen in het primair onderwijs (47%) typeert het gebruik van ICT met (ver) gevorderd. Ten opzichte van de meting aan het begin van 2002 zien we hierin geen betekenisvolle verschuivingen. Er tekent zich een voorhoedegroep af: één op de tien besturen (11%) typeert het computergebruik op de onder hun verantwoordelijkheid vallende po scholen als vergevorderd. 1 Typering computergebruik % Oriënterend op de mogelijkheden Beginnend gebruik Gevorderd gebruik Vergevorderd gebruik Weet niet Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

6 1.1.2 Schoolbesturen besteden veel aandacht aan strategische ICT- beslissingen Over het algemeen besteden de besturen van het primair onderwijs veel aandacht aan ICT in het onderwijs. Vier op de vijf besturen (80%) besteden tamelijk tot zeer veel aandacht aan een zeer breed spectrum van ICT- onderwerpen. Beheer en onderhoud van ICT-voorzieningen (72%), financiën (71%), de aanschaf van apparatuur (67%), het ontwikkelen van visie (65%), ICT-vaardigheden van leraren (64%) en ICT in relatie tot de kwaliteit van het onderwijs (63%) zijn voor het schoolbestuur de belangrijkste aspecten waaraan zij aandacht besteden. 2 Verdeling van aandacht door het bestuur van het primair onderwijs Aandacht voor ICT in het algemeen binnen uw bestuur 80 Beheer en onderhoud van ICT-voorzieningen 72 Financiën 71 Aanschaf van apparatuur 67 Ontwikkeling van visie 65 ICT-vaardigheden van leraren 64 ICT in relatie tot de kwaliteit van onderwijs 63 Aanschaf van software 56 Samenwerking met besturen van andere scholen 52 Gebruik van ICT voor administratieve doeleinden 48 Deskundigheid van het management om ICT in te voeren 47 Beveiliging van internetsites bijv. via filtering 44 Verzekering % Bijna tweederde schoolbesturen heeft meerjarig financieringsplan Alle respondenten zijn gevraagd of er op het niveau van het schoolbestuur een meerjarig financieringsplan voor het gebruik van ICT binnen de scholen is. Daarop antwoordt 64% bevestigend. Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

7 1.1.4 Verschuiving ICT van bestuur naar scholen Aan de schoolbesturen is gevraagd hoe zij hun handelen ten aanzien van ICT in het onderwijs het beste kunnen omschrijven. Ruim een derde van de schoolbesturen (35%) geeft aan dat het bestuur zich actief opstelt om ICT-projecten van de grond te tillen. Vorig jaar was deze groep aanzienlijk groter. 3 Bestuurlijke aanpak op gebied van ICT Actief opstellen om ICT-projecten van de grond te tillen Laat ICT volledig over aan schoolteam 14 Handelt ICT-zaken die zich aandienen zo goed mogelijk af (ad hoc) Stelt zich de vraag wat ICT betekent voor alle aspecten van management en de organisatie van onderwijs Weet niet % Er is een duidelijke verschuiving zichtbaar van besturen die ICT- projecten actief van de grond tillen naar besturen die de scholen een eigen verantwoordelijkheid voor (het initiatief ten aanzien van) ICT geven. 1.2 Nog veel te winnen door samenwerking schoolbesturen op het gebied van ICT Bijna alle schoolbesturen zien voordelen in samenwerking tussen scholen door kennisuitwisseling en gezamenlijke inkoop Schoolbesturen zien het belang in van de samenwerking tussen scholen. Vrijwel iedereen vindt dat er voordelen uit zijn te halen (98%). De belangrijkste voordelen die men denkt te kunnen behalen door samenwerking, zijn: De uitwisseling van kennis, ervaring en informatie (deskundigheidsbevordering); Gezamenlijk inkoop en beheer van apparatuur en software wat resulteert in een kostenbesparing. Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

8 1.2.2 Bijna de helft scholen werkt op bestuurlijk niveau samen Wanneer er op enigerlei wijze sprake is van coördinatie en afstemming tussen besturen van scholen spreken we van samenwerking. Dit betekent dat samenwerking waarbij uitsluitend scholen betrokken zijn die behoren tot hetzelfde bestuur geen onderwerp van onderzoek zijn geweest. Ruim vier op de tien (45%) schoolbesturen van basisscholen geven aan op het gebied van ICT samen te werken met andere schoolbesturen Samenwerking van groot belang voor inpassen van ICT in de dagelijkse praktijk Vervolgens zijn er een aantal aspecten op het gebied van ICT voorgelegd aan samenwerkende schoolbesturen in het primair onderwijs. Hieruit blijkt dat de samenwerking volgens de besturen met name bijdraagt aan de beschikbaarheid van software / internet (93%), gevolgd door deskundigheidsbevordering (91%) en onderwijsinhoudelijke vernieuwing en de ontwikkeling van ICT- beleid (beide 88%). 4 Aspecten waarvoor de samenwerking van belang is Beschikbaarheid van software / internet Deskundigheidsbevordering Onderwijsinhoudelijke vernieuwing Ontwikkeling van ICT-beleid Handreikingen voor het inpassen van ICT in de dagelijkse lespraktijk (n=35) 2002 (n=27) Overzicht van de beschikbaarheid van ICT-voorzieningen Mogelijkheden tot gezamenlijk beheer Mogelijkheden tot gezamenlijke inkoop % Verdieping bestaande samenwerking in de toekomst De helft (50%) van de schoolbesturen die op dit moment al samenwerken (n=35), is van plan om de samenwerking in de komende periode te verdiepen (professionaliseren). Eenderde (33%) verwacht de samenwerking uit te breiden (meer scholen / meer besturen). Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

9 1.2.5 Eenderde van de scholen die nog niet bestuurlijk samenwerken, verwachten dat wel te gaan doen Van de schoolbesturen die aangeven op dit moment nog niet samen te werken op bestuurlijk niveau op het gebied van ICT, verwacht eenderde (33%) binnen twee jaar met andere schoolbesturen samen te gaan werken (n=40). 1.3 Aandachtspunten voor de toekomst Inpassen in dagelijkse onderwijspraktijk en onderwijsinhoudelijke vernieuwing hoogste prioriteit Aan de schoolbesturen is gevraagd op welk gebied het bestuur behoefte heeft aan ondersteuning ten aanzien van de invoering van ICT in het onderwijs. Uit onderstaande grafiek blijkt dat bijna de helft van de schoolbesturen in het primair onderwijs behoefte heeft aan handreikingen voor het inpassen van ICT in de dagelijkse onderwijspraktijk en ondersteuning op het gebied van onderwijsinhoudelijke vernieuwingen (resp. 46% en 44%). 5 Kunt u aangeven op welk gebied u behoefte heeft aan ondersteuning ten aanzien van de invoering van ICT in het onderwijs? Handreikingen voor inpassen ICT in dagelijkse onderwijspraktijk Onderwijsinhoudelijke vernieuwingen Realiseren van lokale of regionale samenwerking Deskundigheidsbevordering Gezamenlijke inkoop apparatuur en programmatuur Ontwikkeling van ICT-beleid Opzetten van beheer ICTvoorzieningen Geen van deze Weet niet % Een kwart van de schoolbesturen heeft op geen van de genoemde gebieden behoefte aan ondersteuning. Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

10 1.3.2 Veel plannen, weinig uniformiteit Aan de schoolbesturen is gevraagd welke activiteiten de komende 12 maanden de hoogste prioriteit binnen het bestuur hebben. De schoolbesturen hebben veel plannen en ambities, maar tussen deze plannen en ambities van de schoolbesturen is echter weinig uniformiteit te herkennen. Een aantal schoolbesturen is nog bezig met het uitwerken van de beleidsplannen, de aanleg van netwerken, terwijl anderen bezig zijn met integratie van ICT in het onderwijspakket, deskundigheidsbevordering van leraren en het inrichten beheer van netwerken en software. 6 Belangrijkste activiteiten komende 12 maanden Stimuleren gebruik ICT in de klas Uitvoering van ICT projecten Scholing leraren Ander infrastructurele voorzieningen Samenwerking met andere instellingen / besturen Gezamenlijke inkoop, onderhoud, beheer en ondersteuning Internetaansluiting scholen regelen Ontwikkelen visie Anders 36 Weet niet % De aandachtspunten die onder anders zijn genoemd zijn zo divers, dat er geen sprake is van een beperkt aantal onderwerpen dat een groot deel van de lading dekt. Wel is er een groep (15% van het totaal) dat een aantal activiteiten noemt die niet primair met ICT te maken hebben. Andere activiteiten die vaker terugkeren zijn: Uitbreiding software; Verder uitdiepen van ICT- beleidsplan; Deskundigheidbevordering. Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

11 1.4 Schoolbesturen steunen op grote schaal op adviserende organisaties Bij het realiseren van de toekomstplannen krijgen de schoolbesturen steun van verschillende instanties. Twee op de vijf schoolbesturen in het primair onderwijs krijgen ondersteuning van de onderwijsbegeleidingsdienst en drie op de tien verwachten ondersteuning te krijgen van het samenwerkingsverband. 7 Van wie krijgt u bij het realiseren van de toekomstplannen nog ondersteuning? De onderwijsbegeleidingsdienst 38 Het samenwerkingsverband 29 Ict op School 12 Ander schoolbestuur 9 ICT bedrijf / bureau 8 Landelijke Pedagogische Centra 3 Anders Niemand, zelf alle kennis in huis 28 Weet niet / geen % Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

12 1.5 Rol Stichting Ict op School Meerderheid schoolbesturen primair onderwijs bekend met Stichting Ict op School Aan alle respondenten is gevraagd of men Ict op School kent. Maar liefst 84% geeft hierop een bevestigend antwoord. Daarbij dient wel een kanttekening te worden geplaatst: drie op de tien ondervraagden geven aan Ict op School slechts van naam te kennen. Blijft dat meer dan de helft beter met de stichting bekend is. 8 Heeft u wel eens gehoord van Stichting Ict op School % Weet niet Nee Ja, alleen van naam Ja, meer dan alleen van naam In vergelijking met 2002 zien we op dit punt ook een behoorlijke vooruitgang. Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

13 1.5.2 Spontane bekendheid website hoog Een organisatie van naam kennen is weliswaar waardevol, maar op zich staand vaak niet voldoende. Om er ook daadwerkelijk gebruik van te maken is inhoudelijke bekendheid vereist; wat doet een organisatie, wat kan zij voor mij betekenen, de inhoudelijke bekendheid. Aan degenen die Ict op School meer dan alleen van naam kennen (52%) is gevraagd welke activiteiten of producten men kent. 9 Van welke activiteiten of producten van Ict op School kent u? Spontane bekendheid. Website Nieuwsbulletin bij Vives Publicaties/persberichten Info van stichting op school Congres / workshop E-zine Brochures / folders Beurs Mailing Keurmerk / ISP wijzer CD-roms Persoonlijke contacten Nog anders (n=37) % Men kan spontaan een breed palet aan activiteiten en producten noemen. Dat de website er bovenuit steekt, mag niemand verbazen. De overige activiteiten worden beduidend minder genoemd. Gemiddeld noemt men bijna twee producten en diensten. Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

14 1.5.3 Inhoudelijke kunnen activiteiten / diensten beter onder de aandacht worden gebracht In de volgende grafiek komt tot uiting in hoeverre de schoolbesturen in het primair onderwijs bekend zijn met de specifieke activiteiten en producten van de Stichting Ict op School. 10 Inhoudelijke bekendheid Website Nieuwsberichten in pers en media 35 Nieuwsbulletin bij Vives 21 Kieswijzer Congres / workshop 21 E-zine Focus op samenwerking (publicatie) Portretten van samenwerking (publicatie) Regiokaart Cd-rom "Praktijk in beeld" Vier in balans (publicatie) SLA Tool % Ict op School onbekend Ict op School alleen van naam Specifieke dienst onbekend Specifieke dienst bekend De website is het meest bekende communicatiemiddel. Ook het nieuwsbulletin bij Vives geniet een relatieve hoge bekendheid. Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

15 1.5.4 Imago Ict op school: informatief, toegankelijk en deskundig Het beeld dat besturen die Ict op School beter dan alleen van naam kennen (52%) hebben is in het algemeen positief. De meest kenmerkende aspecten zijn informatief (88%), toegankelijk (79%) en kennis / deskundigheid (77%). Ict op School wordt door de schoolbesturen in het primair onderwijs minder vaak geassocieerd met interactief, consumentenorganisatie en onafhankelijk. 11 Stichting Ict op School staat voor (% ondervraagden (helemaal) mee eens) Informatief Toegankelijk Kennis/deskundigheid Praktijkgericht Betrouwbaar Samenwerking (n=37) 2002 (n=) Klantgericht Onafhankelijk Consumentenorganisatie Interactief % Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

16 1.5.5 Grote behoefte rol Ict op School Van alle schoolbesturen die de stichting meer dan alleen van naam kennen, is 70% van mening dat het (zeer) belangrijk is dat men gebruik kan maken van het soort producten en diensten dat Ict op School aanbiedt. Aan alle respondenten, ook die Ict op School niet kennen, is vervolgens gevraagd welke producten en diensten, ontwikkeld door Ict op School, de schoolbesturen meer of minder belangrijk vinden. Werd in de meting van 2002 nog gevraagd naar het belang van de diverse activiteiten, in 2003 werd gevraagd hoe belangrijk men het vindt dat stichting Ict op School deze activiteiten uitvoert: 12 (Zeer) belangrijk dat stichting Ict op School deze activiteiten uitvoert Verspreiden van informatie en kennis Advies geven over ICT Belangenbehartiging ter verbetering ICTproducten/diensten Handreikingen voor maken van keuzes uit ICT aanbod In kaart brengen van de vraag van scholen naar ICTproducten/diensten Ondersteunen van samenwerking tussen scholen % Voor alle activiteiten geldt dat de meerderheid van mening is dat de stichting ze uitvoert. De schoolbesturen hechten het grootste belang aan het verspreiden van kennis en ervaring en het geven van advies over ICT. Momenteel heeft men het meest behoefte aan het verspreiden van informatie en kennis (34%), het ondersteunen van samenwerking van scholen (13%) en aan belangenbehartiging ter verbetering van ICT- producten en diensten voor scholen (11%). Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

17 1.5.6 Aanzienlijke stijging gebruik website Ict op School Een derde van de schoolbesturen gebruikt de website van Ict op School: 13 Gebruik website Ict op School Ict op School onbekend Ict op School alleen van naam Website onbekend Website alléén bekend Website gebruikt % In vergelijking met vorig jaar zien we een aanzienlijke toename in zowel de bekendheid als het gebruik van de website van Ict op School. Van de gebruikers gebruikt een derde de website wekelijks, een kwart maandelijks en de rest minder vaak (n=25). Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

18 1.5.7 Men is overwegend tevreden over Ict op School Zowel over de website als de dienstverlening in haar algemeenheid is men overwegend tevreden: 14 Oordeel 1 % Weet niet Zeer ontevreden Ontevreden Tevreden Zeer tevreden Website Dienstverlening algemeen Het percentage ontevreden besturen is bijzonder laag. De groep die zeer enthousiast oordeelt, is echter ook beperkt. 1 Het oordeel over website is gegeven door gebruikers van de website (35%, n=25), de tevredenheid van de dienstverlening in het algemeen door degenen die Ict op School meer dan alleen van naam kennen (52%, n=37). Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

19 2 Voortgezet onderwijs In 2002 waren het aantal waarnemingen in het voortgezet onderwijs te laag om een diepgaande analyse te kunnen geven (n= 18). In 2003 is de steekproefomvang echter gelijk aan die van primair onderwijs: 75 geslaagde interviews. In dit hoofdstuk worden de belangrijkste resultaten van het onderzoek ten aanzien van het voortgezet onderwijs beschreven. 2.1 Driekwart vo-scholen kent (ver)gevorderd computergebruik Aan alle besturen is gevraagd hoe zij het computergebruik bij scholen die onder hun bestuur vallen het beste zouden typeren. Hieruit blijkt dat het computergebruik onder voscholen in een verder gevorderd stadium is in vergelijking met po-scholen. 15 Typering computergebruik % Oriënterend op de mogelijkheden Beginnend gebruik Gevorderd gebruik Vergevorderd gebruik Weet niet po 2003 vo 2003 Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

20 2.1.1 Schoolbesturen besteden veel aandacht aan strategische ICT- beslissingen Over het algemeen besteden de besturen van het primair onderwijs veel aandacht aan ICT in het onderwijs. Driekwart van de besturen (76%) besteden tamelijk tot zeer veel aandacht aan een zeer breed spectrum van ICT- onderwerpen. 16 Verdeling van aandacht door het bestuur van het voortgezet onderwijs Aandacht voor ICT in het algemeen binnen uw bestuur 76 Financiën Beheer en onderhoud van ICTvoorzieningen ICT in relatie tot de kwaliteit van onderwijs Aanschaf van apparatuur Ontwikkeling van visie ICT-vaardigheden van leraren Gebruik van ICT voor administratieve doeleinden 56 Aanschaf van software Deskundigheid van het management om ICT in te voeren Beveiliging van internetsites bijv. via filtering Samenwerking met besturen van andere scholen Verzekering 28 % Ruim zes op de tien schoolbesturen hebben meerjarig financieringsplan Alle respondenten zijn gevraagd of er op het niveau van het schoolbestuur een meerjarig financieringsplan voor het gebruik van ICT binnen de scholen is. Daarop antwoordt 63% bevestigend. Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december 2003

21 2.1.3 Gelijkwaardige samenwerking schoolbesturen en schoolteams op gebied van ICT in het onderwijs Aan de schoolbesturen is gevraagd hoe zij hun handelen ten aanzien van ICT in het onderwijs het beste kunnen omschrijven. Het aantal besturen dat ICT volledig overlaat aan het schoolteam is vrijwel even groot als de groep besturen die zich actief opstelt om ICT-projecten van de grond te tillen, respectievelijk 38% versus 35%. Bestuurlijke aanpak op gebied van ICT Laat ICT volledig over aan schoolteam 38 Actief opstellen om ICTprojecten van de grond te tillen 35 Handelt ICT-zaken die zich aandienen zo goed mogelijk af (ad hoc) 18 Stelt zich de vraag wat ICT betekent voor aspecten van management en organisatie van onderwijs % 2.2 Nog veel te winnen door samenwerking schoolbesturen op het gebied van ICT Een derde schoolbesturen werkt samen, veel plannen samenwerking op bestuurlijk niveau komende tijd te verdiepen en verbreden Momenteel werkt een derde (32%) van alle schoolbesturen met andere besturen samen op het gebied van ICT. Van degenen die (nog) niet samenwerken overweegt een kwart (24%) dit binnen twee jaar wel te gaan doen. Ongeveer de helft van alle besturen werkt dus nog niet samen en is dit ook niet op korte termijn van plan te gaan doen. De schoolbesturen die op dit moment al samenwerken (n=24), zijn van plan om de samenwerking in de komende periode te verbreden (meer producten en diensten: 56%) en/of te verdiepen (professionaliseren: 50%). Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

22 2.2.2 Samenwerking van groot belang voor inpassen van ICT in de dagelijkse praktijk Vervolgens zijn er een aantal aspecten op het gebied van ICT voorgelegd aan samenwerkende schoolbesturen in het voortgezet onderwijs. Hieruit blijkt dat de samenwerking volgens de besturen met name bijdraagt aan de ontwikkeling van ICTbeleid (96%), de beschikbaarheid van software / internet (89%), gevolgd door onderwijsinhoudelijke vernieuwing (84) en deskundigheidbevordering (83%). 18 Aspecten waarvoor de samenwerking van belang is Ontwikkeling van ICTbeleid 96 Beschikbaarheid van software / internet 89 Onderwijsinhoudelijke vernieuwing 84 Deskundigheidsbevordering 83 Handreikingen voor het inpassen van ICT in de dagelijkse lespraktijk 78 Mogelijkheden tot gezamenlijk beheer 67 Mogelijkheden tot gezamenlijke inkoop 64 Overzicht van de beschikbaarheid van ICTvoorzieningen % In vergelijking met po is onder vo schoolbesturen het belang handreikingen voor het maken van keuzes uit het aanbod van ICT- producten en diensten (24% vergeleken met 9% voor po) en belangenbehartiging ter verbetering van ICT- producten en diensten voor scholen (24% vergeleken met 11% voor po) groter dan onder po schoolbesturen. Het verspreiden van informatie en kennis is een aspect dat voor de vo-schoolbesturen relaties onbelangrijk is (18% vergeleken met 34% voor po). Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december 2003

23 2.3 Aandachtspunten voor de toekomst Inpassen in dagelijkse onderwijspraktijk en onderwijsinhoudelijke vernieuwing hoogste prioriteit Aan de schoolbesturen is gevraagd op welk gebied het bestuur behoefte heeft aan ondersteuning ten aanzien van de invoering van ICT in het onderwijs. Uit onderstaande grafiek blijkt dat meer dan de helft van de schoolbesturen in het voortgezet onderwijs behoefte heeft aan handreikingen voor het inpassen van ICT in de dagelijkse onderwijspraktijk en 47% behoefte heeft aan ondersteuning op het gebied van onderwijsinhoudelijke vernieuwingen. Kunt u aangeven op welk gebied u behoefte heeft aan ondersteuning ten aanzien van de invoering van ICT in het onderwijs? Handreikingen voor inpassen ICT in dagelijkse onderwijspraktijk 53 Onderwijsinhoudelijke vernieuwingen 47 Realiseren van lokale of regionale samenwerking 32 Deskundigheidsbevordering 32 Ontwikkeling van ICTbeleid 29 Opzetten van beheer ICTvoorzieningen 27 Gezamenlijke inkoop apparatuur en programmatuur 24 Geen van deze % Eén op de acht schoolbesturen (13%) heeft op geen van de genoemde gebieden behoefte aan ondersteuning. Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

24 2.3.2 Veel plannen, weinig uniformiteit Aan de schoolbesturen is gevraagd welke activiteiten de komende 12 maanden de hoogste prioriteit binnen het bestuur hebben. De schoolbesturen hebben veel plannen en ambities, maar tussen deze plannen en ambities van de schoolbesturen is echter weinig uniformiteit te herkennen. Een aantal schoolbesturen is nog bezig met het uitwerken van de beleidsplannen, de aanleg van netwerken, terwijl anderen bezig zijn met integratie van ICT in het onderwijspakket, deskundigheidsbevordering van leraren en het inrichten beheer van netwerken en software. 20 Belangrijkste activiteiten komende 12 maanden Uitvoering van ICT projecten 32 Ander infrastructurele voorzieningen 26 Stimuleren gebruik ICT in de klas 23 Internetaansluiting scholen regelen 21 Ontwikkelen visie Scholing leraren 18 Samenwerking met andere instellingen / besturen Gezamenlijke inkoop, onderhoud, beheer en ondersteuning Anders Weet niet % Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

25 2.4 Helft vo schoolbesturen maakte geen gebruik van ondersteuning Bij het realiseren van de toekomstplannen krijgen de schoolbesturen steun van verschillende instanties. Ruim de helft (54%) maakte bij het realiseren van haar toekomstplannen geen gebruik van ondersteuning en meent de benodigde kennis zelf in huis te hebben. 21 Van wie krijgt u bij het realiseren van de toekomstplannen nog ondersteuning? Samenwerkingsverband 21 Externe adviseurs 18 OBD 13 Stichting Ict op School 9 Ander schoolbestuur Landelijke Pedagogische Centra 6 6 Anders 12 Niemand, zelf alle kennis in huis 54 Weet niet / geen % Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

26 2.5 Rol Stichting Ict op School Meerderheid besturen voortgezet onderwijs bekend met Ict op School Aan alle respondenten is gevraagd of men Stichting Ict op School kent. Ruim acht op de tien besturen (82%) geven hierop een bevestigend antwoord. Daarbij dient wel een kanttekening te worden geplaatst: drie op de tien ondervraagden geven aan Stichting Ict op School slechts van naam te kennen Website geniet grootste spontane bekendheid Aan degenen die Ict op School meer dan alleen van naam kennen (n= 39) is gevraagd welke activiteiten of producten men kent. Zes op de tien van hen (59%) kennen Stichting Ict op School spontaan van de website en 28% van het keurmerk / ISP wijzer. Ook het congres/workshop cq. beurs (samen 34%) scoort hoog. 22 Van welke activiteiten of producten van Ict op School kent u? Spontane bekendheid. Website 59 Keurmerk / ISP wijzer 28 Nieuwsbulletin bij Vives Congres / workshop Persoonlijke contacten E-zine Beurs Publicaties/persberichten Brochures / folders 10 Acties (Microsoft licenties/casema) 8 Mailing (Na)scholing Info van Stichting Ict op School Nog anders 14 Weet niet % Gemiddeld noemt men 2,4 producten en diensten. Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

27 2.5.3 Inhoudelijke kunnen activiteiten / diensten beter onder de aandacht worden gebracht In de volgende grafiek komt tot uiting in hoeverre de schoolbesturen in het voortgezet onderwijs bekend zijn met de specifieke activiteiten en producten van de Stichting Ict op School. 23 Inhoudelijke bekendheid Website 3 48 Nieuwsberichten in pers en media Nieuwsbulletin bij Vives 32 Congres / workshop 20 E-zine Kieswijzer 33 Portretten van samenwerking (publicatie) 35 Cd-rom "Praktijk in beeld" 35 Vier in balans (publicatie) 35 SLA Tool Focus op samenwerking (publicatie) Regiokaart % Ict op School onbekend Ict op School alleen van naam Specifieke dienst onbekend Specifieke dienst bekend De website is het meest bekende communicatiemiddel. Ook het nieuwsbulletin bij Vives en het congres genieten een relatieve hoge bekendheid. Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

28 2.5.4 Imago Ict op school: informatief, deskundig en toegankelijk Het beeld dat besturen die Stichting Ict op School beter dan alleen van naam kennen (52%) hebben is in het algemeen positief. De meest kenmerkende aspecten zijn informatief (94%), kennis / deskundigheid (78%) en toegankelijk (75%). Ict op School wordt door de schoolbesturen in het voortgezet onderwijs minder vaak geassocieerd met interactief en klantgericht. 24 Stichting Ict op School staat voor (% ondervraagden (helemaal) mee eens) Informatief 94 Kennis/deskundigheid Toegankelijk Betrouwbaar Onafhankelijk Praktijkgericht Samenwerking Consumentenorganisatie Klantgericht 46 Interactief % Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

29 2.5.5 Meerderheid heeft behoefte aan producten en diensten Ict op School Van alle schoolbesturen die stichting Ict op School meer dan alleen van naam kennen (n=39), is 61% van mening dat het (zeer) belangrijk is dat men gebruik kan maken van het soort producten en diensten dat Ict op School aanbiedt. Aan alle respondenten, ook die Ict op School niet kennen, is vervolgens gevraagd welke producten en diensten, ontwikkeld door Ict op School, de schoolbesturen meer of minder belangrijk vinden. Op dit moment hechten de besturen in het voortgezet onderwijs het grootste belang aan het verspreiden van informatie en kennis (en ervaring). 25 (Zeer) belangrijk dat Stichting Ict op School deze activiteiten uitvoert Verspreiden van informatie en kennis 84 Belangenbehartiging ter verbetering ICTproducten/diensten 71 Advies geven over ICT 67 Handreikingen voor maken van keuzes uit ICT aanbod 66 In kaart brengen van de vraag van scholen naar ICTproducten/diensten 66 Ondersteunen van samenwerking tussen scholen % Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december

30 2.5.6 Schoolbesturen zijn overwegend tevreden over Ict op School Zowel over de website als de dienstverlening in het algemeen is men overwegend tevreden. 26 Oordeel 2 % Weet niet Zeer ontevreden Ontevreden Tevreden Zeer tevreden Website Dienstverlening algemeen 2 Het oordeel over website is gegeven door gebruikers van de website (43%, n=32), de tevredenheid van de dienstverlening in het algemeen door degenen die Ict op School meer dan alleen van naam kennen (52%, n=39). Schoolbesturen B4995b TNS NIPO december