Evaluatie Tabakswet. Recht op een rookvrije werkplek en overlast door tabaksrook tussen 2003 en 2005

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Evaluatie Tabakswet. Recht op een rookvrije werkplek en overlast door tabaksrook tussen 2003 en 2005"

Bertha ter Linde
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Evaluatie Tabakswet Recht op een rookvrije werkplek en overlast door tabaksrook tussen 2003 en 2005 Cyrille Koolhaas en Dr. Marc Willemsen Dit is een publicatie van STIVORO voor een rookvrije toekomst Correspondentieadres Postbus BB Den Haag Telefoon + 31 (0) Internet: Den Haag, 2005 Overname van gegevens met bronvermelding is toegestaan Evaluatie Tabakswet: recht op een rookvrije werkplek en overlast door tabaksrook tussen

2 Inhoudsopgave 1 Inleiding Achtergrond Doel van dit rapport 3 2 Onderzoeksverantwoording Doelgroep en steekproefgrootte Methode van ondervraging Significante verschillen 5 3 Recht op een rookvrije werkplek 6 4 Hinder van tabaksrook 7 2 Evaluatie Tabakswet: recht op een rookvrije werkplek en overlast door tabaksrook tussen

3 1 Inleiding 1.1 Achtergrond Op 1 januari is de vernieuwde Tabakswet ingevoerd. Voor veel Nederlanders betekende deze nieuwe wetgeving een omslag. Werknemers hebben vanaf recht op een rookvrije werkplek en in het openbaar vervoer en in openbare gebouwen geldt een algemeen rookverbod. Al deze maatregelen zijn bedoeld om Nederlanders te beschermen tegen de schadelijkheid van tabaksrook van anderen. Om de effectiviteit en het draagvlak van de Tabakswet onder de Nederlandse bevolking te meten heeft STIVORO vóór, tijdens en na intreding van de Tabakswet Nederlanders van 15 jaar en ouder ondervraagd over de volgende onderwerpen: Recht op een rookvrije werkplek Hinder van tabaksrook van anderen 1.2 Doel van dit rapport De gegevens in dit rapport zijn afkomstig uit het continu onderzoek Rookgewoonten dat door TNS NIPO wordt uitgevoerd in opdracht van STIVORO. Met behulp van dit onderzoek wil STIVORO inzicht krijgen in het rookgedrag van Nederlanders van 15 jaar en ouder en de ontwikkeling daarvan in de tijd. Naast het registreren van het rookgedrag zijn er vanaf juni 2003 (een half jaar vóór invoering van de Tabakswet) een aantal determinanten en factoren in het onderzoek opgenomen die de effectiviteit en het draagvlak van de Tabakswet onder de Nederlandse bevolking (van 15 jaar en ouder) meten. Door het volgen van deze determinanten in de loop van de tijd wil STIVORO nagaan of er sinds medio 2003 veranderingen zichtbaar zijn die betrekking hebben op hinder van tabaksrook en de houding ten aanzien van de regelgeving die betrekking heeft op het roken. Daartoe worden de volgende items in dit rapport besproken: Recht op een rookvrije werkplek (hoofdstuk 3) In hoeverre bent u het eens met de stelling: Iedere werknemer zou zijn werk moeten kunnen doen zonder hinder van tabaksrook? Hinder van tabaksrook (hoofdstuk 4) De vraag Hoe vaak ondervindt u wel eens hinder van tabaksrook? is alleen aan niet rokers gesteld. Evaluatie Tabakswet: recht op een rookvrije werkplek en overlast door tabaksrook tussen

4 2 Onderzoeksverantwoording Dit rapport bespreekt onderzoeksresultaten die afkomstig zijn uit het continu onderzoek Rookgewoonten dat wekelijks onder circa 350 Nederlanders van 15 jaar en ouder wordt uitgevoerd. Voor dit rapport worden de onderzoeksresultaten van medio 2003 tot en met medio 2005 besproken is als uitgangspunt gekozen omdat de vernieuwde Tabakswet op 1 januari is ingevoerd. Zodoende kunnen de veranderingen vóór, tijdens en na invoering van de wet worden geanalyseerd. 2.1 Doelgroep en steekproefgrootte Voor het continu onderzoek Rookgewoonten worden jaarlijks circa Nederlanders in de leeftijd van 15 jaar en ouder ondervraagd. De samenstelling van de steekproef is gebaseerd op de verdeling naar sekse, leeftijd, gezinsgrootte en regio, zoals deze wordt weergegeven in de Gouden Standaard van het CBS. Om een representatief beeld te garanderen van de populatie in Nederland (van 15 jaar en ouder) worden de onderzoeksresultaten herwogen naar sekse, leeftijd, gezinsgrootte, opleiding, provincie en werkzaamheid 2.2 Methode van ondervraging Het TNS NIPO continu onderzoek Rookgewoonten maakt deel uit van de TNS NIPObase CASI omnibus. Dit is een omnibus onderzoek waarbij wekelijks een landelijk gespreide stekproef van maximaal (steeds andere) huishoudingen uit TNS NIPObase wordt ondervraagd. TNS NIPObase is een database met circa respondenten die hebben aangegeven dat zij regelmatig willen meedoen aan onderzoek van TNS NIPO. Van deze respondenten is standaard een groot aantal gegevens beschikbaar, bijvoorbeeld responsgedrag en sociodemografische kenmerken. Deze gegevens worden benut om een steekproef samen te stellen die representatief is voor Nederlanders van 15 jaar en ouder. Bij CASI onderzoek (Computer Assisted Self Interviewing) werken respondenten via hun eigen PC mee aan allerlei vormen van onderzoek. De vragenlijst worden via modem of Internet naar de respondenten verstuurd. De respondent beantwoord de vragen vervolgens met behulp van NIPO software en stuurt de antwoorden naar de centrale computer bij TNS NIPO. Vervolgens worden de gegevens verwerkt en geanalyseerd. 4 Evaluatie Tabakswet: recht op een rookvrije werkplek en overlast door tabaksrook tussen

5 2.3 Significante verschillen In dit rapport wordt gesproken van significante verschillen. Verschillen worden significant genoemd als men met 95% zekerheid kan zeggen dat het genoemde percentage significant afwijkt van het percentage waarmee het vergeleken wordt. Evaluatie Tabakswet: recht op een rookvrije werkplek en overlast door tabaksrook tussen

6 3 Recht op een rookvrije werkplek Respondenten is gevraagd: In hoeverre bent u het eens met de stelling: Iedere werknemer zou zijn werk moeten kunnen doen zonder hinder van tabaksrook? De meeste rokers vinden dat iedere werknemer in Nederland zijn / haar werk zou moeten kunnen doen zonder daarbij hinder te hebben van tabaksrook. Het percentage Nederlanders van 15 jaar en ouder dat het eens is met deze stelling is na invoering van de Tabakswet significant toegenomen: In het eerste en tweede kwartaal van 2005 is 84% van de ondervraagden het eens met deze stelling Stelling: Iedere werknemer in Nederland zou zijn / haar werk moeten kunnen doen zonder daarbij hinder te hebben van tabaksrook 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% (Helemaal) mee eens Noch mee eens, noch mee oneens (Helemaal) mee oneens 30% 20% 10% 0% Weet niet 2003 III 2003 IV I II III IV 2005 I 2005 II Bron: TNS NIPO continu onderzoek Rookgewoonten Zowel de meeste rokers (72%) als de meeste niet niet rokers (89%) zijn het anno 2005 (helemaal) eens met de stelling. Deze percentages zijn significant hoger dan in de tweede helft van 2003 (toen de Tabakswet nog niet in werking was getreden). In 2003 was 64% van de rokers het (helemaal) eens met de stelling Iedere werknemer zou zijn werk moeten kunnen doen zonder hinder van tabaksrook en 84% van de niet rokers was het (helemaal) eens met de stelling. 6 Evaluatie Tabakswet: recht op een rookvrije werkplek en overlast door tabaksrook tussen

7 4 Hinder van tabaksrook De vraag Hoe vaak ondervindt u wel eens hinder van tabaksrook? is alleen aan niet rokers gesteld. Uit onderstaande grafiek kan duidelijk opgemaakt worden dat niet rokende Nederlanders van 15 jaar en ouder aanzienlijk minder vaak last ondervinden van tabaksrook in en 2005 in vergelijking met de tweede helft van Voor de inwerktreding van de bernieuwde Tabakswet had circa twee op de vijf niet rokende Nederlanders regelmatig tot zeer vaak last van Tabaksrook. Na 1 januari is dit percentage aanzienlijk gedaald. Nu geven nog circa drie op de tien Nederlanders aan regelmatig tot zeer vaak last te hebben van tabaksrook. Hoe vaak ondervindt u wel eens hinder van tabaksrook? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% III IV I II III IV Heeft regelmatig tot zeer vaak hinder van tabaksrook Heeft soms hinder van tabaksrook Heeft nooit hinder van tabaksrook Weet niet 2005 I II Bron: TNS NIPO continu onderzoek Rookgewoonten Evaluatie Tabakswet: recht op een rookvrije werkplek en overlast door tabaksrook tussen

Vergelijkbare documenten

Jongeren en de sociale druk om (niet) te roken

Jongeren en de sociale druk om (niet) te roken Veranderingen tussen 1998 en 2005 Cyrille Koolhaas en Dr. Marc Willemsen Dit is een publicatie van STIVORO voor een rookvrije toekomst Correspondentieadres