Praktische opdracht Aardrijkskunde Kaart analyse

Transcriptie

1 Praktische opdracht Aardrijkskunde Kaart anal Praktische-opdracht door een scholier 1710 woorden 23 september keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inleiding Met deze opdracht leer je omgaan met het analren van kaarten, het is belangrijk dat je goed de verschillen kunt verklaren tussen de kaarten. Deze verschillen duiden op ontwikkelen in allerlei sectoren; economische factoren een rol kunnen spelen, maar je kunt ook denken aan grote ecologische veranderingen. Je moet door het analren van de kaarten goed nadenken aan alle mogelijke oorzaken van de veranderingen. Hierdoor leer je verder kijken en dieper na te denken over bepaalde oorzaken. Ik heb dan zelf ook volgens de volgende methode gewerkt; Ik heb eerst op de oude en nieuwe kaart de gegevens voor de deelonderzoeken getekend (op de computer). Daarna heb ik deze kaarten over elkaar heen gelegd en kun zo mooi de verschillen zien. Ik heb de nieuwe over de oude en de oude over de nieuwe gelegd, omdat het soms met overlappingen niet helemaal duidelijk was. Vanuit die kaarten heb ik gekeken wat de grootste verschillen waren. Ik heb toen geprobeerd om de verschillen te verklaren, aan de hand van gegevens van het Internet, en met eigen kennis van het onderwerp. Door middel van hoofd- en deelvragen heb ik geprobeerd een goed verslag te maken van dit onderzoek. Wat zijn de oorzaken van de uitbreiding van de aaneengesloten bebouwing? Snelweg De oude kaart toont de meeste bebouwing rond Eersel, Bladel, Weebosch en Luiksgestel. Dit waren toen de centra s van deze regio. Op de nieuwe kaart is de bebouwing het meest gegroeid rond de kernen van Eersel en Bladel. De verklaring hiervoor is dat er een internationale snelweg is aangelegd, de toenmalige E3. Deze zorgde natuurlijk voor het aantrekken van bedrijven rond Eersel en Bladel. In de gemeente Eersel zijn toentertijd twee grote bedrijven terreinen bijgebouwd en in de regio van Bladel zijn er ook meerdere bedrijven gevestigd. De ligging is namelijk gunstig langs de snelweg. De weg loopt van de Belgische grens tot de Duitse, ideaal voor internationale bedrijven en bedrijven in de logistiek. Bij de andere dorpen op de kaart zijn de gevolgen van de snelweg nauwelijks merkbaar. Beleid van de Nederlandse overheid Ook door het beleid van de Nederlandse overheid betreffende ruimtelijke ordening, wat inhoud dat dorpen/steden alleen binnen hun bebouwde kom mogen uitbreiden. Dorpen hebben natuurlijk al een hele Pagina 1 van 5

2 kleine bebouwde kom dus zijn de uitbreidingsmogelijkheden al zeer beperkt. Dan gelden er voor dorpen nog speciale regels, want deze mogen maar zeer beperkt uitbreiden. Het gevolg hiervan is dat dorpen de eigen mensen niet kunnen vasthouden, de kinderen uit een gezin zijn genoodzaakt naar de stad te verhuizen omdat het dorp geen ruimte meer biedt. Gelukkig wordt dit beleid veranderd in de loop van dit jaar. Grensgebied Op zich valt over het algemeen de totale uitbreiding van de bebouwing best mee, dit kan ook te maken hebben met het feit dat we te maken hebben met een grensgebied. Vroeger werd in deze streken al helemaal niet veel gebouwd, omdat deze streek meer als groenbarrière werd gezien tussen twee landen. Sinds de eenwording van Europa zijn deze gebieden zich een beetje aan het ontwikkelen. Maar de functie blijft hetzelfde, alleen is er nou meer variatie in de soorten natuur. Ook betekent het wanneer je in het grensgebied zit, je tot het achterland behoort. Je krijgt hierdoor minder subsidies vanuit de overheid, dit heeft tot gevolgen dat de regio economisch niet echt aantrekkelijk is voor bedrijven, hierdoor zal de werkgelegenheid best laag zijn en zullen er dus over het algemeen niet veel mensen wonen, dus zal er minder aaneengesloten bebouwing zijn. Grondgebruik Doordat er in Brabant veel intensieve veeteelt is, zijn er vaak grote boerderijen/bedrijven die veel ruimte in beslag nemen, hierdoor ontstaan er grote buitengebieden. Er is dus niet veel aaneengesloten bebouwing doordat de intensieve landbouw best veel plaats in beslag neem. Hoe is het wegenpatroon veranderd? Degradatie De wegen die vroeger hoofdwegen waren, zijn nu over het algemeen kleine onbelangrijke paadjes (bijvoorbeeld: de weg van Bladel naar Muggenhol). De structuur in het wegenpatroon is ook veranderd, veel oude hoofdwegen zijn nou onbelangrijk geworden. Veel oude hoofdwegen die van dorpskern naar dorpskern gingen zijn tegenwoordig om de dorpen heen gelegd. Dat heeft men gedaan vanwege veiligheid en geluidoverlast, want het verkeer is uiteraard flink toegenomen de afgelopen 150 jaar Snelweg Daarnaast zijn er een hoop nieuwe wegen bijgekomen, zoals de snelweg (E3, nu A67/E35). Wat voor een hele verandering zorgt in het infrastructurele netwerk. Want het onderliggende wegennetwerk van een snelweg moet ook kloppen. Nou staan op deze kaart net niet helemaal die wegen afgebeeld, je kunt net nog eens stukje van de weg rechtsonder zien en een stukje linksboven. Door de snelweg zijn ook een aantal andere wegen te komen vervallen. Zoals de weg van Turnhout naar Eersel, de snelweg heeft de functie van deze weg overgenomen en oude weg is gesloopt. Pagina 2 van 5

3 Wat zijn de veranderingen in de waterhuishouding? Het riviertje de Aa Het riviertje de Aa is in de loop der jaren weinig veranderd. Wel zijn de tussentijdse waterreservoirs duidelijk afgenomen, dit kan te maken hebben met de intensieve landbouw, die veel water gebruikt. Je kunt toch duidelijk zien, dat het hele meertje aan het begin verdwenen is en plaats is gaan maken voor een soort heide gebied. Ook was het gebied rond de Aa erg moerassig, dat is nu allemaal droog komen te liggen en is nou allemaal bos gebied. Plassen Veel plassen zijn verdwenen, daarvoor in de plaats gekomen zijn bossen en grasland. De reden hiervan is dat erg grond nodig was voor de landbouw uitbreiding begin Verder zijn er een aantal plassen gewoon opgedroogd doordat de grondwaterspiegel gezakt is. Vennen Een aantal vennen zijn ontstaan door zandwinning, wat begin 20e eeuw een opkomende tak was van de industrie in de kempen, zo zijn er in de regio meerdere vennen te vinden. Een voorbeeld van een ven op deze kaart is het Kroonven. De meeste van deze vennen hebben een recreatief doeleinde, ze worden gebruikt als strand of zwembad. Er is één speciaal ven en dat is het ven bij Het Vennenbos, dit ven is speciaal gegraven voor het bungalowpark. Kanaal Het Kempens Kanaal, rechts onderaan op de kaart, is begin 19e eeuw gegraven met spatel en kruiwagen. Ik kan niet verklaren waarom op de oude kaart niet zichtbaar is, ik denk of doordat het gewoon net buiten de kaart valt of doordat degene die de kaart maakte niet veel van het Belgische gebied tekende. Het Kempens Kanaal, dient als verbinding tussen Antwerpen en de Maas. Deze belangrijke transport as zorgde voor grote verbetering en ontsluiting van het toenmalige transportnetwerk. Van heide naar bos Veel heide gebied is in de afgelopen 150 jaar veranderd in bos, dat komt omdat het een grensgebied is. Hier kan de natuur volop zijn gang gaan en zo vernadert dus binnen de kortste keren een heide gebied om in een bosgebied. Dit is in het begin puur natuurlijk verloop geweest, pas in latere jaren is men begonnen met de aanplant van bomen om zo een groter geheel van bos te creëren. Deze bossen worden nu hoofdzakelijk gebruikt voor recreatieve doeleinde er lopen veel wandel en fietsroutes door, waar ook zeer veel gebruik van wordt gemaakt. Van Bouwland naar bos Pagina 3 van 5

4 Vrijwel al het bouwland is veranderd in bos, de verklaring hiervoor kan zijn, dat het bestemmingsplan is aangepast. In het huidige bestemmingsplan staat dat dat gebied alleen geschikt is voor natuurontwikkeling. Het kan dus zijn, dat oude weilanden en akkers braak zijn gelegd om zo nieuwe natuur te ontwikkelen. Grasland blijft vrijwel intact Veel grasland van vroeger is nu nog steeds grasland. Dit heeft te maken met de noodzaak van het grasland en het typisch kenmerkend grondgebruik voor een gebied in Noord-Brabant. We hebben hier te maken met een zandlanschap en daar heb je maar weinig mogelijkheden qua grondgebruik. Het meest voorkomend is gras en bos en dat zie je hier ook steeds terug komen. Het gras zal hoofdzakelijk in gebruik genomen worden door de veeteelt. Lichte toename in de bebouwing De bebouwing is vooral toegenomen in de aan de snelweg gelegen gebieden. De snelweg zorgt natuurlijk voor het aantrekken van bedrijvigheid en dus ook voor mensen, deze gaan dan in deze dorpen wonen en zo zijn deze dorpen de afgelopen 20 jaar sterk gegroeid. De groei daarvoor was mondjesmatig, dat komt natuurlijk omdat deze locatie geen echt economische bloeiplaats was. De grootste industrietakken van de 19e eeuw was zandwinning en zinkproductie. Daar kwamen in het begin van de 20e eeuw nog wat handnijverheid bij kijken, maar voor de rest niet echt veel om over naar huis te schrijven. Waterhuishouding neemt sterk af De hoeveelheid water is flink afgenomen, riviertjes zijn een stuk smaller geworden. En de meeste plassen zijn verdwenen. Vooral door het zakken van de grondwaterspiegel door de intensieve landbouw kan een rol spelen. Ook door zeer gestructureerd waterbeleid van het dommeldal kan er toe hebben geleid dat sommige plekken wat minder water hebben dan andere. De verdeling is nu beter en er is minder overlast. Conclusie De groei van de aaneengesloten bebouwing is vooral te danken aan de aanleg van de internationale snelweg. Deze zorgt voor een aantrekkingskracht voor bedrijven en dus ook voor meer werknemers. Het wegenpatroon speelt een grote rol voor de economie van dit gebied. De snelweg heeft ervoor gezorgd dat vele andere wegen niet meer nodig waren voor de grote doorstroom van verkeer. Ook zijn in het onderliggende wegennet een aantal aanpassingen verricht. Veel wegen zouden meer verkeer moeten verwerken en zijn dus verlegd tot buiten de bebouwde kom. De waterhuishouding is in 150 jaar aardig veranderd, het riviertje de Aa is wat smaller en kleiner geworden. Er zijn ook verscheidene plassen en vennen verdwenen, waarschijnlijk door de lagere grondwaterstand. Deze is waarschijnlijk veroorzaakt door intensieve landbouw en aanleg van betere irrigatie. Ook is er een kanaal bij gegraven, deze vormt een verbindingsas tussen Antwerpen en de Maas. Dit kanaal is aangelegd omdat het toenmalig infrastructuur netwerk niet aan de eisen kon voldoen. Het grondgebruik is ontzettend veranderd in de Pagina 4 van 5

5 afgelopen jaren, veel heide en bouwland zijn bos geworden. De veroorzaker daarvan is grotendeels de natuur en soms heeft de mens een klein beetje geholpen. Ik vond het een leuke opdracht en heb er ook veel werk van gemaakt. Ik wilde eerst zelf kaart anal doen, van gemeente kaarten van verschillende jaartallen, maar het was te moeilijk om aan deze kaarten te komen en ze dan ook nog te kunnen gebruiken. Ik vond deze opdracht zeker de moeite waard en heb er best veel van geleerd. Pagina 5 van 5