Samenvatting Geschiedenis Amerika hoofdstuk 1. Land van vrije boeren

Transcriptie

1 Samenvatting Geschiedenis Amerika hoofdstuk 1. Land van vrije boeren Samenvatting door een scholier 2103 woorden 3 maart ,4 11 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting Amerika Hoofdstuk Amerika was woest, leeg, wildernis van bossen prairies en woestijnen Amerika is bij toeval ontdekt door Columbus, Spanjaarden. (West-Indië) De Spanjaarden gingen zich vestigen in Zuid- Amerika, pas in 1600 gingen Nederlanders, Engelsen zich vestigen in Noord-Amerika. Na een tijd bouwden ze door handel en landbouw een zekere welvaart op. Britten gingen oostkust overheersen Engelse vloot dwong Nederlandse bestuurder Peter Stuyvesant de kolonie Nieuw- Nederland af te staan (New- York). Oostkust ontstonden de dertien kolonies, onder Britse soevereiniteit maar eigen bestuur. ±1750 Amerikanen gingen ergeren aan belastingen en gezag Britsten. Er ontstonden rellen en Londen stuurde ordetroepen De kolonies stelde gezamenlijk bestuur in, dat het Amerikaanse volk opriep zich te bewapenen Oorlog Engeland & Amerika. 4 juli 1776 Kolonies riepen Verenigde Staten van Amerika uit. Engeland gaf niet makkelijk toe, sterk Brits leger Engeland deed afstand van zijn Noord- Amerikaanse kolonies. Een nieuwe natie was geboren. Een kleine natie De VS was nog steeds erg klein, nog geen vier miljoen inwoners. De VS bestond uit dertien deelstaten. Stukje land aan oostkust (van Maine tot Georgia) was bewoond. New England (4 noordelijke deelstaten), mid-atlantic (vier staten in het midden, beheerst door zelfstandige boeren, centra handel/financiën). De vijf zuidelijke staten waren het domein vd slavenhouders. Een dergelijk 95% vd Amerikaanse bevolking woonde en werkte op het platteland. ±1800 Alleen maar kleine steden, zoals Washington DC (hoofdstad, 3000 Inwoners). Appalachen; Lange bergketen van noord naar zuid die de oostelijke kustgebieden scheidt vd uitgestrekte vlakten daarachter. Een vriendschapsband VS nauwelijks één natie, verbonden met eigen deelstaat en veel minder met de natie als geheel. VS; Losse statenbond, een confederatie, een vriendschapsbond waarin iedere staat zijn soevereiniteit Pagina 1 van 6

2 behoud, alsmede alle bevoegdheden voor zover die in de grondwet niet uitdrukkelijk aan de confederatie zijn toegewezen. Het Congres; gemeenschappelijk bestuur, waarin iedere deelstaat één stem had. Deze nationale regering had nauwelijks macht. De deelstaten waren volledig soeverein. Veel Amerikanen waren bang voor tirannie en vonden het wel best dat centraal gezag ontbrak Bloedige opstand van arme boeren, Congres was machteloos. Founding Fathers; 55 afgevaardigden van de deelstaten die onderlinge afspraken probeerde te herzien Compleet nieuwe (Democratische) grondwet door Founding Fathers. De Founding Fathers moesten evenwicht vinden tussen de noodzaak van een effectieve centrale regering en de afkeer van een sterke overheid. De regering ging zich zetelen in Washington DC en kreeg meer macht (belasting heffen) en inspraak. Check and balances Check and balances; De nationale regering werd gecontroleerd en in evenwicht gehouden door andere machten. Deelstaten bleven soeverein op hun grondgebied, al deelden ze de soevereiniteit voortaan met de nationale overheid Het Congres hield wetgevende macht (controle regering), Het Congres werd onderverdeel twee kamers; 1. Het huis van Afgevaardigden (vertegenwoordigers inwoneraantal) 2. Het senaat. (deelstaten 2 vertegenwoordigers) Uitvoerende macht; president en zijn ministers. Wetgevende macht; Het Congres Rechterlijke macht; opperrechters. Compromissen Founding Fathers hadden door dat VS alleen kon overleven als de deelstaten compromissen sloten, hun belangen moesten niet te veel geschaad worden, anders kon de verleiding zich af te scheiden te groot worden. De grondwet was het resultaat van compromissen en belangenbehartiging. Onafhankelijkheidsverklaring; Wij beschouwen de volgende waarheden als vanzelfsprekend, dat alle mensen als gelijk geschapen zijn. Slavernij werd daarom afgeschaft in de noordelijke staten. Zuidelijke deelstaten waren afhankelijk van slavernij (grote, belangrijkste plantages), dus geen afschaffing slavernij. Fugitive Slave clausule; weggelopen slaven moesten teruggebracht worden naar hun eigenaren. 3/5 clausule; slaven voor zestig procent werden meegeteld bij het vaststellen van het aantal vertegenwoordigers van een staat. (Daarom had zuidelijke deel veel macht om slavernij tegen te gaan in het huis van afgevaardigden). Grondwet via amendementen gewijzigd of aangevuld tien amendementen toegevoegd die samen bekend zijn geworden als Bill of Rights; Deze garandeert democratische burgerrechter (vrijheid van meningsuiting, vrijheid van vergadering, de vrijheid van godsdienst en de persvrijheid). Maar VS was nog geen democratie, stemrecht was nog beperkt. (meeste staten alleen blanke mensen stemrecht, alleen New Jersey konden vrouwen stemmen). Pagina 2 van 6

3 Via de grondwet konden achtergestelde groepen op de nationale idealen om gelijkberechtiging eisen (Emancipatie kan tot stand komen). Via onafhankelijkheidsverklaring was iedereen immers gelijk. Uitverkoren volk Amerikaanse politiek was anders dan Europese politiek. In Amerika ging men niet uit van gezag van de overheid en deze was gekozen door (een deel) vd bevolking. Europa was gebaseerd op geloof en grootgrondbezit. Twee visies Amerikaanse politiek op de eenheid vd natie; 1. Thomas Jefferson; Schrijver onafhankelijkheidsverklaring en president Amerika was een land van kleine zelfstandige boeren. Yeoman Farmer: natie het best af als iedereen stukje grond had. Bestuur zoveel mogelijk gedecentraliseerd. Plaatselijk bestuur. Centrale regering stond te ver vd burgers af. Gebrek aan controle werkte corruptie, verspilling en machtmisbruik in de hand. 2. Alexander Hamilton; weinig vertrouwen gewone volk, steunde vooral op machtige handelslieden. Natie geleidt door een goed opgeleide, rijke elite. Voorkomen dat de natie uit elkaar valt. Hij had Mercantilistische opvattingen (de overheid moest de economie beschermen tegen concurrentie, nijverheid bevorderen). Rond 1800 Hamilton had overhand. Daarna werd Jefferson president en kon hij acht jaar lang zijn meer democratische opvattingen in praktijk brengen. Sociaal- economische ontwikkelingen: VS veranderde van een kleine plattelandssamenleving in een middelgrote natie, nog steeds agrarische maar grote ontwikkeling. Dit was gevolg van 4 Sociale- economische ontwikkelingen; 1. Toename van cultuur gebrachte gebied door trek naar het Westen 2. Vooruitgang techniek door uitvindingen 3. verbetering vervoerssysteem door bouw van wegen, kanalen, stoomschepen. 4. Een sterke commercialisering vd landbouw en een nog voorzichtige opkomst industrie De eerste Amerikaanse pionier trok Appalachen over. Engeland wilde Indianen te vriend houden dus verboden Amerikanen te trekken naar het Westen. Zodra onafhankelijkheidsoorlog was begonnen Amerikanen stroomden appalachen over. De pioniers werkte samen met het congres (eiste alle land op tot aan Missisippie-rivier.) Dun bevolkte bevolking werd op gedeeld in terrotoria, bestuur geregeld in speciale verordeningen. Nortwest Ordinance (verordening tussen Mississippi, Ohio en de Grote Meren. Waarin werd bepaald dat; 1. Blanke bewoners van dit Noordwest Territorium burgerrechten kregen. 2. Dat slavernij er verboden zou zijn. 3. Dat uit het territorium op den duur vijf nieuwe deelstaten gevormd zouden worden. Bij is het een volwaardige deelstaat. Het principe dat het lege Westen geen bezit was van al bestaande deelstaten, maar zich op basis van gelijkheid bij de VS zou aansluiten. Anders zouden andere staten te machtig worden en een bedreiging vormen voor de VS. De nieuwe regeling voorkwam dit. De VS kon groeien en tegelijk hun eenheid bewaren. Louisiana Purchase; 1802 Napoleon verovert Louisiana van Spanje Louisiana Purchase werd over gekocht door Jefferson van Napoleon. Louisiana (gebied tussen de Mississippi en de Rocky Mountains) was niet gemakkelijk te bewonen voor Pagina 3 van 6

4 blanke Amerikanen. Indianen woonden daar De VS slaagden erin de Indianen zonder oorlog terug te dringen. Dit gaf té veel optimisme en de Amerikanen dachten dat ze wel even land in konden nemen zonder respect voor Indiaanse rechten. Indianen vermoorden pioniers, als protest. Amerika haalde leger erbij om een stad in het Noordwest territorium te kunnen vestigen. Dit leidden tot complete veldslagen. Grootste nederlaag van Amerikaans leger toen zeshonderd militairen sneuvelden, pas drie jaar later kon VS stamhoofden tot verdragen dwingen Amerikaans leger kon het verzet in Noordwesten terugslaan. Technische vooruitgang Het Amerikaanse leger was tegen de Indianen in het voordeel door zijn technische superioriteit (Amerika wel vuurwapens, Indianen niet). Uitvinder Eli Whitney zorgde ervoor dat wapens met duizenden tegelijk gemaakt konden worden (verwisselbare onderdelen). Eerste stap industriële massaproductie Cotton gin, ook door Whitney. Apparaat waarmee één man per dag evenveel vezels schoonmaakt als vijftig zonder apparaat. Grote behoefte katoen, katoenmachines ontwikkelt. Klimaat/bodem geschikt voor katoen in het Zuiden vd VS, maar is zonder Cotton gin lastig karwei de spinbare vezels te scheiden van de kleverige zaden. Er kwamen steeds meer ontwerpers in de VS. Dit waren individuele amateurs (nog geen samenwerkend verband.) De VS was daar trots op, dit maakte duidelijk dat ze hun natuurlijke omgeving steeds beter zouden beheersen. Uitvinder Oliver Evans ontwikkelde automatische meelmolen en hoge- drukstoommachine stoomschip zorgde voor ware revolutie Robert Fulton ontwikkelde een schip met schepraderen die in 32 uur afstand van 250 km aflegde km lange Erie-kanaal was gereed, dat New York verbond met Grote meren. Dankzij drukbezochte Erie-Kanaal werd New York grootste Amerikaanse havenstad. Van ruilhandel naar markteconomie Ontwikkeling van techniek en vervoer bevorderde de commerciële commercialisering vd landbouw. Tot 1800 was de landbouw vooral voor eigen levensonderhoud. Overige producten werden verkocht in General store (=soort buurtwinkel). Boeren hadden weinig contact met de buitenwereld. Boeren gingen meer voor de markt produceren nu vervoer goedkoper/makkelijker werd. Commerciële landbouw 3 ontwikkelingen; 1. Ontstaan van industrieën, landbouwproducten (als grondstof). 2. De groei van middengroepen als handwerkslieden en textielindustrie. 3. Een groeiend contact tussen de regio s. De belangrijkste industriële sector in de eerste helft vd negentiende eeuw was de textielindustrie. Tot 1800 vooral zelf huisnijverheid. Na 1800 loonarbeid. Rond 1820 werkte ruim een kwart vd arbeiders in kleine fabrieken. Daarna ontstonden ook grote fabrieken. (Waltham en Lowell eerste fabrieken die het hele productieproces van ruwe vezel tot kleding binnen de eigen muren afwerkte.) De verschillende regio s in VS werden steeds meer van elkaar afhankelijk. Pagina 4 van 6

5 Commerciële boeren De meeste boeren ervoeren de commercialisering als positief, maar er waren nog veel risico s. Het was nog erg primitief. De ondernemingszin vd blanke bevolking leidde wel tot enorme mobiliteit. Frontier schoof nog steeds op, veranderde. Dar ontstond een eerst nog dun bevolkte samenleving van pioniers. (pelsjagers, gelukzoekers, leger en daarna arriveerde de boeren). Het leven aan de frontier De frontier- samenleving zat, net al de Amerikaanse samenleving als geheel, vol tegenstrijdig. (individualisme en gemeenschapszin, gelijke kansen én recht van het sterkste, economische ontwikkelingen én verspilling van natuurlijke hulpbronnen.) De Frontier was jachtterrein van grondspeculanten, die in lege gebieden grote stukken land kochten en deze doorverkochten aan de overheid. Slaven Het vrije leven vd blanken stond in schril contrast met het geketende bestaan vd zwarten. Na onafhankelijkheidsoorlog leek slavernij ten dode opgeschreven. Maar door opkomst cotton gin steeg katoenindustrie en werd het Zuiden weer afhankelijk van slavernij plantagehouders importeerden massaal slaven uit Afrika. Daarna werd import verboden en moesten ze hun slaven kopen op de binnenlandse markt. Slavernij bleef stijgen door fokken van slaven. Slaven werden gezien als bezit niet als mensen. Ook in het Noorden werd gediscrimineerd. Ze werden mishandeld en opgedoft voor verschrikkelijke slavenmarkten. Aanpassing en verzet Maar weinig slaven kwamen openlijk in opstand. Ze waren in de minderheid dus gewelddadig verzet was nutteloos. Dat ze niet in opstand kwamen betekend niet dat ze gelukkig waren. Hun houding werd gekenmerkt door inschikkelijkheid, wantrouwen en verhulde opstandigheid. Lijdzaam verzet en sabotage op plantages waren aan de orde vd dag. (opzettelijk een voertuig kapot maken, veinsden ziekten, zelfmoord, vluchtpogingen). Hun eigen cultuur werd in stand gehouden, Afrikaanse gewoonte (bijv. gekleurde kleding), geloof (andere inhoud christendom, steun en verzet). Er werden door vrije Afrikanen African Methodist Episcopal kerken gesticht, hieruit ontstonden andere zwarte organisaties (scholen, culturele instellingen). Ook op plantages werden netwerken opgezet voor onderlinge steunen. Al met al waren de eigen cultuur en de onderlinge hulporganisaties een wezenlijk onderdeel vd zwarte overlevingsstrategie. Niet alle blanken profiteerde van slaven, sommige blanken hadden materieel minder bezit dan slaven. Maar geen coalitie van arme blanken en slaven (rassentegenstellingen waren te groot). Slavenhouders vonden slaven van nature lui en geestelijk minderwaardig. De onafhankelijkheidsverklaring was niet op de zwarten van toepassing. Er waren wel spanningen maar die kwamen niet tot uitbarsting, omdat de gemeenschappelijke angst en afkeer voor de zwarte sterker was. Een of verdeelt? Was de VS rond 1800 één of verdeeld? De onafhankelijkheidsverklaring en grondwet gaven het land een zekere politieke eenheid. Maar economische dynamiek leidde tot verdeeldheid. De samenleving werd in gevaar gebracht door individualisme, landhonger en winstbejag. Conflicten waren er niet alleen tussen blanken onderling. Zwarten en Indianen werden helemaal buiten de natie gehouden. Maar het ideaal van de yeoman farmer Pagina 5 van 6

6 verhulde tevens de grote ongelijkheid die in toenemende mate ook kenmerkend was voor de Amerikaanse maatschappij. Uiteindelijk zou het meest grove systeem van ongelijkheid, de slavernij, de natie helemaal splijten. Pagina 6 van 6