inhoud blz. 1. Haar 2. Met of zonder haar 3. Haar beschermt 4. Voelen met haar 5. Praten met haar 6. Mens en haar 7. Wenkbrauwen en wimpers

Transcriptie

1 Haar

2 inhoud blz.. Haar 3. Met of zonder haar 4 3. Haar beschermt 5 4. Voelen met haar 6 5. Praten met haar 7 6. Mens en haar 8 7. Wenkbrauwen en wimpers 9 8. Haar en mode 0 9. Soorten 0. Knippen en scheren. Haarweetjes 3. Filmpje 4 Pluskaarten 5 Bronnen en foto s 7 Colofon en voorwaarden 8

3 Haar Wat is de kleur van jouw haar? Is je haar steil of heb je krullen? Dit boek gaat over haar. Over haar bij mens en dier. Waarom hebben dieren veel haar? Waarom hebben sommige dieren weer snorharen? Waarom heb je wenkbrauwen en wimpers? Dit boek geeft antwoord op die vragen. Maar er is nog veel meer te vertellen over haar. Lees maar vlug!

4 . Met of zonder haar In de natuur hebben veel dieren haar. Zoogdieren hebben vaak haren. Zoogdieren geven hun jong melk te drinken (). Niet alle zoogdieren hebben even veel haar. 3 4 De koe () en de yak (zeg:jak) (3) zijn familie. De koe heeft kort haar. Bij de yak is het haar juist heel lang. Er zijn een paar zoogdieren zonder haar. Dat zijn de walvis, de neushoorn, de olifant, het nijlpaard (4) en het varken. Ook de mens is een soort zoogdier. Als baby kreeg jij ook melk van je moeder. Bij mensen zit het haar vooral op het hoofd.

5 . Haar beschermt Veel dieren hebben haar. Haar beschermt. Het beschermt een dier tegen de kou. De ijsbeer () heeft daarom een dikke vacht. Maar haar kan ook beschermen tegen de zon. De haren zorgen dat de huid niet verbrandt. Denk maar aan de haren van de kameel. () Haar beschermt ook tegen scherpe dingen. Dieren met haar voelen scherpe takken veel minder. Door de kleur van het haar kun je soms een dier slecht zien. Zo kan een roofdier naar een prooi sluipen (3). 3

6 3. Voelen met haar Veel dieren hebben een snor. De haren van de snor zijn belangrijk. Het dier voelt ermee. De kat voelt met zijn snor (). De kat staat voor een gat. Kan hij daar wel doorheen? De snorharen vertellen de kat of dat lukt of niet. 3 Er zijn veel dieren die in de nacht op pad gaan. Vooral die nachtdieren hebben snorharen. Ratten en muizen () gebruiken ook hun snorren om te voelen. Maar ook dieren die overdag op pad gaan hebben snorharen. Denk maar aan de hond (3).

7 4. Praten met haar Praten met je haar? Dat klinkt gek. Ja, sommige dieren praten met hun haar. Als een hond boos of bang is laat hij dat zien door zijn haar. De haren op zijn rug gaan recht overeind staan. () Zo wil hij vertellen: Blijf uit mijn buurt. Ik vind dit niet fijn. Ook een kat praat met zijn haar. De kat maakt zijn rug hoog. De haren op zijn rug en staart staan recht overeind. () Pas op! Ik wil dat je weggaat. Ik waarschuw je!

8 6. Mens en haar Heel, heel vroeger zijn mensen heel behaard geweest. Mensen kregen steeds minder haar. () Het was ook niet echt nodig meer. De mens ontdekte de kleding. Het harige vel van een dier hield een mens nu warm (). 3 Kijk eens naar je vel. Zie je nog haartjes? Ja, als je goed kijkt, zie je nog haren (3). Ze staan ver uit elkaar. De ene mens heeft meer haar dan de ander. Het meeste haar zit op je hoofd. (4) Dat haar groeit. Het groeit ongeveer centimeter in een maand. Dat net zoveel als het topje van je vinger dik is. 4

9 7.Wenkbrauwen en wimpers In je gezicht net boven je ogen zit ook haar. Die twee boogjes met haar zijn je wenkbrauwen (). Wenkbrauwen houden vuil tegen. Regen, zweet en vuil zakt langs je voorhoofd naar beneden. De haren houden regen, zweet en vuil tegen. Met je wenkbrauwen kun je ook praten zonder woorden. De stand van de wenkbrauwen vertelt hoe je je voelt () 3 Rond je ogen zitten ook haartjes. Dat zijn je wimpers. (3) Ook wimpers houden vuil tegen. Maar met wimpers kun je ook voelen. Je voelt of een insect of een vinger te dicht bij je oog komt. Je oog gaat dan vanzelf dicht.

10 8. Haar en mode Mensen zijn vaak trots op hun haar. Ze willen graag dat hun haar er mooi uitziet. Als je iemand tegenkomt, kijk je eerst naar het gezicht. Boven dat gezicht zie je gelijk die bos haar. Mensen bedenken vaak weer een nieuw model haar. Dat wordt dan de mode. Pruiken () Driehonderd jaar geleden waren pruiken in de mode. Pruiken met veel krullen voor mannen en vrouwen. Rijke mensen schoren hun hoofd kaal en zetten er een pruik op. Suikerspin () Vijftig jaar geleden was dit haar in de mode. Het haar stond als een hoge toren op het hoofd van vrouwen. Het leek een beetje op de suikerspin van de kermis.

11 9. Soorten Haar is er in veel soorten en kleuren. Je haar kan krullen () hebben. Soms zijn de krullen heel klein. Dat noem je kroeshaar (). Maar haar kan ook golvend zijn. Of het is steil (3). De kleur van haar is verschillend. Je haar kan zwart zijn. Het kan blond zijn. Dat is een lichte kleur. Soms hebben mensen rood haar. Als mensen ouder worden, krijgen ze vaak grijs haar. Bij de kapper kunnen mensen hun haar laten verven. Je kunt elke kleur kiezen (4). Ook kun je kiezen voor krullen of steil haar. 3 4

12 0. Knippen en scheren Haar groeit. Je gaat naar de kapper als het te lang wordt. De kapper gebruikt een schaar () en een tondeuse (). Daarmee haalt hij een stukje van je haar af. 3 4 Mannen zijn ook behaard in hun gezicht. Die haren groeien langzamer dan op het hoofd. Soms laten mannen hun baard of snor staan. Maar de meeste mannen scheren zich. Dat kan met zeep en een scheermes (3). Of met een scheerapparaat (4). Zo wordt het gezicht weer glad.

13 . Haarweetjes Uitvallen Een mens verliest elke dag haar (). Bij een kind vallen er ongeveer negentig haren per dag uit. Bij een volwassen mens zijn dat er ongeveer honderd twintig per dag. Gelukkig komen er steeds weer haren bij. Soms niet natuurlijk. Dan word je kaal (). 3 Overal haar Haar groeit overal op je lijf. De ene mens heeft veel haar. Bij de ander zijn de haartjes bijna niet te zien. Er zijn een paar plaatsen waar geen haar groeit. Dat zijn je lippen, je voetzool en de binnenkant van je hand (3).

14 Stekelhaar Bij sommige dieren zijn de haren hard geworden. Het zijn stekels met scherpe punten. Die stekels houden vijanden op een afstand. De egel () is zo n stekelig dier. Bij het stekelvarken () zijn die stekelharen nog eens extra lang. 3 Planten met haar Soms hebben planten ook haar. De haartjes zitten vooral op de bladeren. De haartjes van de brandnetel (3) beschermen de plant. Die haartjes zorgen voor een brandend gevoel als je de plant aanraakt.

15 . Filmpje Huisje Boompje Beestje Ik heb geen haar meer Bekijk het filmpje

16

17

18 Bronnen en foto s

19 Dit is een uitgave van E-duboek Website: Copyright Age Cnossen 0 Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 9 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Ondanks alle aan de samenstelling van dit e-boek bestede zorg kan noch de auteur, noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor schade die het gevolg is van enige fout in deze uitgave.