inhoud blz. 1. Prikken en steken 2. De bij 3. De brandenetel 4. De mug 5. De kwal 6. De pieterman 7. De rode mier 8.

Transcriptie

1 Ik prik!

2 inhoud blz. 1. Prikken en steken 3 2. De bij 4 3. De brandenetel 5 4. De mug 6 5. De kwal 7 6. De pieterman 8 7. De rode mier 9 8. De pijlstaartrog De schorpioen De cactus Filmpjes 13 Pluskaarten 14 Bronnen en foto s 16 Colofon en voorwaarden 17

3 1. Prikken en steken In de natuur hebben dieren en planten vijanden. Soms heeft een dier een handig wapen. Zo kunnen ze iets doen tegen zo n vijand. Soms gebruiken dieren en planten een wapen dat steekt of prikt. In dit boek lees je meer over zulke dieren en planten. Je leest hoe hun prikwapen werkt.

4 2. De bij De bij is een insect. Aan het eind van zijn achterlijf zit een scherpe punt. Het is het wapen van de bij. Dat wapen heet een angel. De bij gebruikt zijn angel alleen als hij in gevaar is. De angel steekt naar buiten in de huid van de aanvaller. De angel blijft daarna in de huid zitten. de wesp de bij de angel Door de scherpe punt komt er gif in de huid. Dat doet pijn en de plek wordt dik. De bij gaat dood zonder die angel. Een wesp kan ook steken met een angel. De angel van de wesp blijft niet in de huid zitten. De wesp gaat niet dood na een steek.

5 3. De brandnetel De brandnetel is een plant die gemeen kan prikken. Op het blad en de steel van de plant zitten piepkleine haartjes. Die haartjes hebben aan het eind een scherp haakje. In elk haartje zit sap. Als je de brandnetel aanraakt, komt het haakje in je huid. Het haakje breekt en maakt een klein wondje. de brandnetel de veldzuring Uit het haartje loopt sap in het wondje. Dat sap brandt in dat wondje. Daarom heet die plant natuurlijk brandnetel. Bij de brandnetel groeit vaak veldzuring. Breek het blad van die plant. Er komt sap uit het blad. Smeer dat op de plek die brandt. De pijn zal snel verdwijnen.

6 4. De steekmug De mug prikt ook. Het is alleen het vrouwtje dat steekt. Ze steekt niet bij gevaar. Ze steekt, omdat ze bloed nodig heeft voor haar eitjes. Door dat bloed kunnen de eitjes in haar lijf groeien. Die eitjes legt ze later in het water. Die komen daar later uit. Als de mug steekt, boort ze met een zuigsnuit in je vel. de eitjes De mug zit vol met bloed de mug de muggenbult Door die zuigsnuit komt er vocht in je bloed. Door dat vocht wordt je bloed dun. Zo kan de mug het bloed beter opzuigen. Dat vocht zorgt later voor die bult en die nare jeuk.

7 5. De kwal Kwallen vind je in zee. Ze drijven mee met de stroom, maar kunnen ook wel zwemmen. Ze hebben een beetje de vorm van een parasol. De parasol gaat dicht en dan weer open. Zo kan de kwal vooruit komen. Onderaan de parasol zitten draden. de kwal en de tentakels Het zijn tentakels. Met die tentakels vangt de kwal zijn eten. Dat kunnen kleine visjes, visseneitjes en kreeftjes zijn. Ze plakken vast in de tentakels. Aan de tentakels zitten honderden kleine pijltjes. Die pijltjes breken open als ze aangeraakt worden. Uit de pijltjes komt een brandend gif. Kleine dieren gaan eraan dood. Mensen krijgen jeuk en rode plekken. De pijltjes werken een beetje hetzelfde als de haren van de brandnetel.

8 6. De pieterman De pieterman is een vis. Hij leeft in de Noordzee. Boven op zijn rug zitten een paar stekels die gemeen prikken. De pieterman zwemt vaak in ondiep water bij het strand. Daar graaft hij zich in het zand. Hij loert er op andere vissen. Dat is zijn voedsel. Als je op die plek in het water loopt, kun je zo maar in die stekels trappen. de pieterman Uit de stekels komt gif. Dat gif doet erg veel pijn. Je moet heel snel 15 minuten met je voet in warm water gaan zitten. Dan wordt de pijn minder.

9 7. De rode mier De rode mier leeft in het bos. Samen met duizenden andere mieren. Ze bouwen er hun nest. Als een mier in het nauw zit, kan hij gemeen bijten. Voor in zijn kop zitten twee sterke kaken. Daar bijt hij mee. In de huid zit nu een piepklein wondje. Als de mier bijt, rolt hij zich een beetje op. De rode mier bijt de rode mier de kaken Uit zijn achterlijf loopt sap. Dat komt in het wondje terecht. Dat doet pijn. Het geeft een brandend gevoel. Het sap heet mierenzuur. Zo blijf je vanzelf uit de buurt van een rode mier.

10 8. De pijlstaartrog De pijlstaartrog is een platte vis. Zijn staart lijkt niet op die van de meeste vissen. Die staart lijkt een op een zweep. Aan de staart zit vlak voor het eind een scherpe punt. Het is het wapen van deze rog. In de stekel zit gif. Met die zweepstaart kan hij een flinke klap geven. de pijlstaartrog de stekel Soms raakt de rog zijn stekel kwijt. Er groeit dan gewoon weer een nieuwe stekel. Die is weer net zo giftig.

11 9. De schorpioen De schorpioen is familie van de spin. Je herkent een schorpioen heel snel. Hij heeft twee grote schaarpoten aan de voorkant. Ze lijken op de poten van een krab. Met die twee scharen grijpt de schorpioen zijn prooi. Maar het gevaar van dit dier zit in de staart. de schorpioen de prooi tussen de kaken van de schorpioen Die staart is lang en gaat bij gevaar rechtop staan. Aan het eind zit een gemene, scherpe stekel. Er zit gif in. Hij steekt die stekel in zijn prooi. Die raakt verlamd of gaat dood.

12 10. De cactus Er zijn wel meer dan duizend soorten cactussen. Sommige soorten zijn klein, maar er zijn ook soorten die wel 20 meter hoog kunnen worden. Een cactus heeft stekels. De ene soort heeft grote stekels. De andere soort heft juist hele kleine stekels. Die kleine stekels blijven in je huid zitten. Er zit geen gif in die stekels. Ze prikken alleen gemeen. De cactus groeit vooral in droge streken. Ze hebben weinig water nodig. Boeren gebruiken in die droge streken de cactus als een soort prikkeldraad. Ze zetten cactussen om hun land als een soort hek met stekels. een reuzencactus het cactushek

13 11. Filmpjes Huisje Boompje Beestje Steekbeesten Bekijk het filmpje

14

15

16 Bronnen en foto s

17 Dit is een uitgave van E-duboek Website: Copyright Age Cnossen 2011 Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Ondanks alle aan de samenstelling van dit e-boek bestede zorg kan noch de auteur, noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor schade die het gevolg is van enige fout in deze uitgave.