RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. IBS Elif Hoorn

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK IBS Elif Hoorn Plaats : Hoorn Nh BRIN nummer : 31AX C1 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 16 mei 2017 Datum vaststelling : 5 juli 2017

2 Pagina 2 van 13

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING EINDOORDEEL TOELICHTING OPZET VAN HET ONDERZOEK Pagina 3 van 13

4 Pagina 4 van 13

5 1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 16 mei 2017 een onderzoek uitgevoerd op ibs Elif Hoorn naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. Het betreft een nieuwe school, waar wij tot op heden nog geen onderzoek hebben uitgevoerd. Om de kwaliteit van de school vast te stellen hebben wij daarom een kwaliteitsonderzoek uitgevoerd. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Pagina 5 van 13

6 2 EINDOORDEEL Wij kennen aan ibs Elif het basisarrangement toe. Dit betekent dat wij op dit moment geen reden hebben om het toezicht te intensiveren. Belangrijkste bevindingen Ibs Elif bestaat sinds augustus 2015 en bevindt zich nog in de opstartfase. Bepaalde structuren, zoals het didactisch handelen, de doorgaande lijn en de ondersteuning aan leerlingen, zijn voldoende ontwikkeld. Belangrijkste oorzaak hiervoor zijn de leerkrachten. Zij willen graag goed onderwijs aan deze doelgroep verzorgen. Om dit te kunnen bereiken, moet het taalaanbod beter op de kenmerken van de leerlingenpopulatie worden afgestemd. Daarnaast kunnen de analyses op groeps- en schoolniveau sterker en is er binnen de kwaliteitszorg nog geen sprake van een cyclisch proces van onderwijsverbetering. Pagina 6 van 13

7 3 TOELICHTING Hieronder staan de indicatoren die in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. zeer zwak 2. zwak 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen Opbrengsten Opbrengsten * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. Eindresultaat is niet te beoordelen De eindopbrengsten van ibs Elif zijn niet te beoordelen, omdat de school nog geen schoolverlaters heeft. De inspectie gebruikt voor een valide beoordeling van de eindopbrengsten drie cohorten leerlingen van groep 8. De resultaten van de andere leerjaren laten een kwetsbaar beeld zien. In de schoolzelfevaluatie is te lezen dat voor veel vakken het voorlopige schooldoel, namelijk het landelijk gemiddelde, niet is behaald. Waarom dit zo is, is niet geheel duidelijk. De analyse van deze resultaten kan scherper (indicator 9.2), zodat duidelijk wordt waar de leerkrachten aan moeten werken om de resultaten te verhogen. Pagina 7 van 13

8 Ook de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen is niet te beoordelen. De school voert volgend schooljaar een instrument in om dit te kunnen meten. Momenteel wordt het team geschoold, zodat in het najaar de eerste meting kan plaatsvinden. Leerstofaanbod Leerstofaanbod * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar * De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Aanbod is nog onvoldoende afgestemd op de leerlingenpopulatie De school hanteert methoden voor Nederlandse taal en rekenen die erop gericht zijn om de kerndoelen te halen. De leerkrachten volgen de jaarplanning van deze methoden, zodat alle leerlingen de lesstof van het betreffende leerjaar ook aangeboden krijgen. Indien dit niet het geval is, dan kan de school dit onderbouwen. Wel dient te worden opgemerkt dat het totale aanbod niet kerndoeldekkend is, omdat de school niet alle vakken, zoals wereldoriëntatie, structureel aanbiedt aan de leerlingen. Het overgrote deel van de leerlingenpopulatie wordt tweetalig opgevoed en spreekt soms geen Nederlands thuis. Het is dus van groot belang dat de leerkrachten de leerlingen voldoende Nederlandse woorden aanleren en hen de ruimte geven om deze woorden tijdens de lessen te oefenen. De onder- en middenbouw gebruiken hier een speciale methode voor. Voor de bovenbouw geldt dit niet. Tijdens de lesbezoeken was te zien dat de lokalen taalrijker ingericht kunnen worden en de leerkrachten alerter kunnen zijn op (het aanleren van) de betekenis van moeilijke woorden. Daarnaast is er te weinig tijd voor het aanleren van Nederlandse taal ingeroosterd bij een deel van de groepen. Het team dient dus nog afspraken te maken over hoe het taalaanbod optimaal kan aansluiten op de kenmerken van de leerlingenpopulatie. Pagina 8 van 13

9 Tijd Tijd De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Efficiënt gebruik van de lestijd De leerkrachten gebruiken de lestijd efficiënt. Er is geen weglek van onderwijstijd tijdens leswisselingen geconstateerd. Ook beginnen de lessen op tijd. Schoolklimaat Schoolklimaat De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen. 4.5 De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen van incidenten in en om de school. 4.6 De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op de afhandeling van incidenten in en om de school. 4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. Veiligheidsbeleving niet in kaart gebracht In de jaarplanning staat te lezen dat de school dit schooljaar de veiligheidsbeleving onder leerlingen en leerkrachten gaat meten. Dit is echter nog niet gebeurd. Vanwege de wettelijke verplichting dient de school hiervoor een nieuw instrument te kiezen dat voldoet aan de wet. De school beschikt over een veiligheidsplan waarin beschreven staat hoe de school incidenten probeert te voorkomen en hoe men handelt indien er toch iets plaatsvindt. De leerlingen geven aan dat er nauwelijks incidenten zijn, maar mocht er iets gebeuren dan reageren de leerkrachten snel. De school zal vanaf volgend jaar een methode hanteren om sociaal-emotioneel gedrag aan te leren. Nu gebruiken de leerkrachten maandelijks een thema uit de Islam om goed gedrag te bevorderen. De godsdienstleerkracht ondersteunt hierbij. Ouders geven aan dat ze de school veilig vinden, maar wel moeite hebben met het taalgebruik van de bovenbouwleerlingen tijdens vrije situaties. De leerlingen vertellen dat bepaalde kinderen zich structureel minder goed gedragen en dat Pagina 9 van 13

10 hier stevige regels voor gelden. Over het algemeen is de omgang tussen leerkrachten en leerlingen, en leerlingen onderling echter respectvol te noemen. Didactisch handelen en afstemming Didactisch handelen * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Afstemming De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Basis van het didactisch handelen op orde Tijdens de lesbezoeken was te zien dat het didactisch handelen in de basis op orde is. De leerkrachten geven op een duidelijke manier instructie waarbij gebruik wordt gemaakt van een didactisch lesmodel. Om de leerlingen bij de les te betrekken, gebruiken leerkrachten diverse hulpmiddelen. Zij zouden daarnaast meer gebruik kunnen maken van actieve werkvormen waarbij de leerlingen aan het woord zijn in plaats van de leerkracht. Over het algemeen letten de leerlingen goed op tijdens de les en weten de leerkrachten een duidelijke structuur neer te zetten, waarin de leerlingen weten wat er van hen wordt verwacht. Een verbeterpunt is de afstemming in de instructie. In enkele lessen is gezien dat de beter presenterende leerlingen eerder mogen beginnen, maar zij krijgen echter geen instructie op hun eigen niveau. Dit geldt ook voor de leerlingen die juist meer uitleg nodig hebben. Deze uitleg is veelal meer een begeleide inoefening dan een verlengde instructie, waarin de leerkracht de stof op een andere manier uitlegt met aanschouwelijk materiaal. Differentiatie in de verwerking vindt wel plaats; meestal conform de aanpak van de methode. Vraag is dan ook of de beter presenterende leerlingen wel voldoende worden uitgedaagd. Dit lijkt namelijk niet het geval. Pagina 10 van 13

11 Begeleiding en zorg Begeleiding * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3* De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Ondersteuning is voldoende geregeld; analyse kan scherper De leerkrachten volgen de leerlingen via methodegebonden en methodeonafhankelijke toetsen. Daarnaast volgen de leerkrachten in de onderbouw de kleuters via observaties en een kinderdagboek. De gegevens daaruit gebruiken de leerkrachten om ondersteuning te geven aan leerlingen die dit nodig hebben. Deze ondersteuning staat gepland in groepsplannen. Deze plannen zijn erg uitvoerig beschreven, maar missen (ambitieuze) doelen gebaseerd op een scherpe analyse. Dit geldt met name voor de methodegebonden toetsen, waardoor niet altijd duidelijk is waarom een leerling onvoldoende groeit. De school realiseert zich dit en beraadt zich op een andere vorm van ondersteuningsplannen. De leraren evalueren de groepsplannen periodiek aan de hand van de leerlingresultaten. Indien dit nodig is, stellen zij de plannen bij of delen de niveaugroepen anders in. Kwaliteitszorg en voorwaarden voor kwaliteitszorg Kwaliteitszorg De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Pagina 11 van 13

12 Kwaliteitszorg De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit van de samenleving. Kwaliteitszorg nog in de kinderschoenen Ibs Elif is in augustus 2015 gestart. Hoewel er nog een aantal zaken te regelen is, staan de basisstructuren wel al. Dit komt waarschijnlijk doordat de teamleden een eenheid vormen en gemotiveerd zijn om met elkaar goed onderwijs te realiseren. Het is nu echter zaak dat de directie duidelijk prioriteert wat er de komende jaren nog moet gebeuren en bestaand beleid in documenten vastlegt. Het ontbreekt op de school aan een cyclisch proces van kwaliteitsverbetering gebaseerd op een gedegen analyse van de onderwijskwaliteit. De directie heeft aangegeven dat de school hier volgend schooljaar een instrument voor invoert. Ook dient de school de belanghebbenden meer te betrekken bij de schoolontwikkeling. Zo zijn er bijvoorbeeld nog geen tevredenheidsvragenlijsten afgenomen onder ouders en leerkrachten. Daarnaast schiet de informatievoorziening richting de ouders over de schoolontwikkeling tekort. Zo hebben ouders pas onlangs de schoolgids van dit schooljaar ontvangen. Tot slot biedt de website de ouders te weinig informatie over de school. Overige wet- en regelgeving Overige wet- en regelgeving Ja Nee NT1A NT1B NT2A NT2B NT4A De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). In de schoolgids is informatie opgenomen over standaard gecontroleerde onderdelen (art. 13 WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO). In het schoolplan is informatie opgenomen over een of meer standaard gecontroleerde onderdelen (art. 12 WPO). Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). Wij concluderen dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 12 van 13

13 5 OPZET VAN HET ONDERZOEK Op 16 mei 2017 hebben de volgende onderzoeksactiviteiten plaatsgevonden: een documentenanalyse; gesprekken met verschillende groepen belanghebbenden: schoolleiding, intern begeleider, leraren, ouders en leerlingen; een presentatie door de directie; observaties van de onderwijspraktijk in alle groepen. Deze observaties hebben wij samen met een observant van de school uitgevoerd. We hebben een feedbackgesprek gevoerd met het bestuur, de schoolleiding, de intern begeleider en de leraren van de school. In dit gesprek hebben we onze bevindingen en oordelen besproken en heeft de school aangegeven wat zij gaat doen met deze bevindingen. Pagina 13 van 13