Verslag Kennisplatform Wraparound care-model Utrecht

Transcriptie

1 Verslag Kennisplatform Wraparound care-model Utrecht 2 e Bijeenkomst Thema: Regie Januari

2 De essentie van het Wraparound Care-model is om een gezin met een opeenstapeling van problemen op een integrale manier praktisch te ondersteunen om weer greep te krijgen op het leven. Samenwerken is hierbij een sleutelwoord: samenwerken met het gezin, met het sociale netwerk van het gezin en met professionals en instanties waarmee het gezin te maken heeft. Hamvragen hierbij zijn: wie voert er regie over de samenwerking en op basis waarvan? Terwijl de theorie zegt dat de regie bij gezinsleden zou moeten liggen lijkt dat in de praktijk niet altijd haalbaar en wenselijk. En hoe verleid je collega instanties om aan te sluiten bij de principes van het wraparound care-model als daarvoor het mandaat (nog) niet eenduidig is geregeld? Introductie: Projectleider Renske Schamhart heet iedereen van harte welkom. Ze refereert aan het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid van 13 januari j.l., over kindermishandeling met een fatale afloop. In dat rapport wordt veel kritiek geuit op de jeugdzorg en men ziet een taak voor de overheid om in te grijpen. Het rapport geeft blijk van de actualiteit van het thema waar wij mee bezig zijn. Wat wij hier doen is belangrijk. Dit rapport is ook een teken dat de veiligheid altijd gewaarborgd moet worden. Vraaggericht werken gericht op de empowerment van de gezinnen is dan ook op geen enkele manier vrijblijvend. De problemen die spelen in een gezin zijn met elkaar verweven. Je kan ze niet opknippen. Daarom staan wij voor een integrale aanpak. De vraag is welke kennis er nog mist om onze visie tot uitvoering te brengen. De Hogeschool Utrecht is een kennismakelaar. Het is onze missie wetenschappelijke kennis en praktijkkennis samen te brengen. Positief en succesvol Een van de principes van Wraparound Care is doelgericht werken en uitgaan van het positieve. Niet vaag zijn, maar kleine, concrete doelen stellen. Door stapjes te zetten die meetbaar zijn kan je vaststellen dat het gewerkt heeft. De doelen moeten werken, dit zorgt voor succeservaringen en deze geven kracht tot de volgende stap! Het is menseigen om je te richten op de dingen die niet goed gaan. Vandaag willen we van elkaar leren door uit te wisselen wat wel goed gaat. Met de onderwerpen 'positief en succes' in het achterhoofd wordt aan de aanwezigen gevraagd: Noem een recent klein behaald succes. 2

3 Stichting Timon 'Talita' van Stichting Timon geeft opvang en begeleiding aan jonge moeders (Houten) Een medewerker vertelt dat op de werkvloer concrete successen worden behaald. Professionals leren nu de juiste vragen te stellen en hun blik wordt verruimd. De focus ligt nu meer op regievorming samen met de cliënt dan eerst, want de cliënt moet het doen. De tienermoeder schrijft nu zelf het werkplan en dat werkt goed. Men is verrast door wat de cliënt zelf in huis heeft. Het Leger des Heils. Een werkbegeleider bij 10 voor toekomst vertelt over een moeder met borderline. De hulp was afgesloten, maar de werker had gezegd dat ze altijd weer contact op kon nemen. Na een aantal maanden heeft moeder inderdaad weer contact opgenomen. ''ík doe het nu een aantal maanden alleen, gaat op veel fronten goed, maar ik wil toch nog graag wat hulp, kan dat?'' Succesvol in dit verhaal is dat de moeder zelf weer om hulp heeft gevraagd. Stichting Stade Is nu een jaar bezig met deze pilot. Zij komen vaak in aanraking met cliënten die geen hulp willen. Nu betrekken ze toch de cliënt meer in het hele proces ondanks hun tegengas. Eerst regelden ze namens het gezin allerlei zaken. Nu zoeken ze toch een manier om de cliënt erbij te betrekken. Centrum Maliebaan Men is gewend om te praten over mensen tijdens het justitieel kaderoverleg. Zij willen dit graag anders, maar er is nog weinig bekend binnen de organisatie over wraparound care. Hun idee is om een workshop te organiseren om mensen te informeren. De ketenmanager reageerde hier positief op: ''misschien een idee om de veelpleger ook uit te nodigen op het overleg.'' Het is erg belangrijk dat de samenwerking en de communicatie tussen de verschillende instanties verbeterd wordt. Er wordt bijvoorbeeld vaak gesproken over: dé gemeente. De gemeente heeft hoge verwachtingen en de instelling moet een soort 'wondermiddel' zijn. Dit is vaak niet zo en dit kan vaak ook niet. Differentiëren en nuanceren is erg belangrijk. Het is allemaal niet zo zwart/wit, de gemeente wil net zo goed iets bewerkstelligen. Presentatie: Onderzoeks- en ontwikkelprogramma Bijdrage aan formele kennis Ontwikkelen > wat gaat goed, wat kan er nog beter? Met elkaar leren en van elkaar leren. Kennis delen. Er is al veel kennis beschikbaar. De bestaande kennis moeten we met elkaar verbinden. Het doel is ervoor te zorgen dat meer gezinnen greep krijgen op hun leven en gestolde kennis ontwikkelen die dat helpt te doen. Er zijn verschillende initiatieven betrokken bij het Wraparound Care programma. Bij een drietal initiatieven zijn pilots ingericht die worden ondersteund door Best Practice Units. We gaan een enquête ontwikkelen en afnemen onder de werkers van de verschillende initiatieven om te meten in hoeverre het initiatief al Wraparound Care werkt. Wraparound Care is geen methode, maar een kader. Binnen de uitgangspunten van het Wraparound Care-model heb je een toolkit van aanpakken. Werkers van de verschillende initiatieven gaan de komende tijd in groepen een aantal thema s bespreken. Dat zijn thema s als: empowerment in de praktijk, vraaggerichtwerken tav het gedwongen 3

4 kader en integraal werken. Door ervaringen uit te wissel op thema kunnen we van elkaar leren. Daarnaast zijn er specifieke deelonderzoeken. O.a bij Wisselgeld en bij Al Amal. Er is een website waar je informatie kunt vinden: In november dit jaar organiseren we een conferentie Wraparound Care Utrecht Er komt een begeleidingsgroep bestaande uit mensen uit gemeenten en bestuurders jeugdzorg adviseur onder provincies en Nederlands Jeugd Instituut. Pauze ''Hoe verhoudt wraparound care met specifiekere methodieken als tien voor toekomst en andere initiatieven?'' Jo Hermanns geeft hierop antwoord. Wraparound care is geen methodiek, je kunt het wel system of care of metamethodiek noemen. Het gaat om de 10 uitgangspunten en de structuur. De Amerikaanse uitgangspunten zijn overgenomen en er wordt gekeken of dit voldoende is. Volgens Jo Hermanns moet er tenminste één uitgangspunt toegevoegd worden, namelijk deze van de veiligheid van het kind. Het is belangrijk om een gestructureerde aanpak van veiligheid te creëren (''je checkt ook eerst je dashboard van de auto of alles in orde is voordat je op vakantie gaat''). Individuele methodieken: iedere organisatie heeft zijn eigen systemen en structuren. Als je als organisatie een methodiek hanteert die het gezin in het hulpverleningsproces niet goed betrekt dan is dat in strijd met de principes van het wraparound care-model. Methodieken kunnen worden aangepast zodat ze passen binnen het system of care. Proces interactie: leren van anderen. Door te leren van elkaar kunnen methodieken aangescherpt en beter ontwikkeld worden. Wrap around care kan zich ook verder verdiepen en de uitgangspunten kunnen ook nog verder verscherpt worden. Om het wraparound care-model te kunnen toepassen moet het passen binnen de instelling. het wraparound care-model is een soort kader waarbinnen je verschillende methodieken en interventies kunt inzetten. De professional kiest op welk moment bij deze cliënt welke interventie passend is. Je hebt meerdere handvatten en je kijkt naar de cliënt en welke methode daarbij past. Duidelijk moet zijn: Wrap around care concurreert niet met methodieken, maar probeert ze te bevruchten, te inspireren. Methodieken sturing en richting geven of juist versterken. Er komt een vraag vanuit een hulpverlener over diagnostiek binnen het wraparound care-model. Jo Hermanns geeft hier antwoord op. > Je kan gespecialiseerde kennis inzetten mits de cliënt dat zelf wil. 4

5 Iemands diagnose mag geen sturend principe zijn voor je hulpverlening, moet niet leidend zijn voor jou handelen. Je mag niet kijken naar het ziektebeeld maar naar de cliënt als mens. Dit in het kader van empowerment! ''Hoe kunt u weer een normaal leven leiden?'' > dat is de vraag. Discussie thema Regie Vraag vanuit R. Schamhart: ''Wat werkt nu wel?'' Het is helpend om bij de evaluatie de cliënt aan het woord laten. Ook familieleden kunnen uitgenodigd worden die belangrijk zijn voor de cliënt in het dagelijks leven. Het is belangrijk om de casemanager mee te krijgen in die houding. Vraag van een werker: Start je gewoon met het wraparound care-model of informeer je alle partijen? Door spelers uit het veld uit te nodigen en te informeren vergroot je het draagvlak. Je moet communiceren, professionals staan daar voor open. Partners inlichten over ons gedachtegoed gaat niet altijd even gemakkelijk. Sommige partners zijn niet gewend zo transparant te werken; zij nodigen de cliënt niet uit bij besprekingen. Bovendien moet je elkaars taal spreken en dit gaat niet vanzelf! Met name vanuit de sector onderwijs is er vaak weerstand tegen de benadering. Ze zijn vaak druk en hebben veel kinderen onder hun hoede. Voor hulpverleners is het erg belangrijk om de onderwijzers te wijzen op hun rol. Maak ze belangrijk, laat ze meewerken, een multidisciplinaire rol vervullen. Ze zijn ook belangrijk want ze zien het kind dagelijks! Bij zorgoverleg kunnen ze een duidelijk rol vervullen. Het moet voor onderwijs ook een win-win situatie zijn. Een onderwijzer in het onderwijs is vaak gewend om met de hulpverlener te spreken in plaats van met de ouder. Zij bellen de gezinswerker als het kind geschorst is. Hulpverleners voelen zich een spin in het web. Belangrijk is om duidelijke afspraken te maken en onderwijzers terug te sturen naar ouders. Balletje die opgegooid wordt door Renske: 'Het lijkt er een beetje op alsof alle obstakels in het hoofd van de hulpverleners zitten.' Meerdere verhalen vandaag van hulpverleners over dingen waarvan de hulpverleners eerst dachten dat het niet kon, maar waaruit later bleek dat het wel degelijk kon! Welke conclusie kan worden getrokken? Als de regie bij de ouders ligt neemt dat de regieproblemen bij de hulpverleners weg! Afsluiting, borrel 5