52. Op weg naar rijkere breukenlessen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "52. Op weg naar rijkere breukenlessen"

Transcriptie

1 52. Op weg naar rijkere breukenlessen

2 Op naar rijkere breukenlessen Maaike Koopman, Marieke Thurlings en Perry den Brok

3 Onderzoek naar breukenlessen: introductie PROO onderzoek ( ) De rol van de docent bij het verbeteren van het onderwijs in breuken: docentcognities, docentgedrag en leerlingopbrengsten 4

4 Fase 1 van het onderzoek Beschrijvende studie 24 leerkrachten, groep 7 Een schooljaar Lesobservaties Interviews Kennistoets leraar en leerlingen 5

5 Fase 2 in het onderzoek Interventiestudie 5 leerkrachten Een schooljaar Lesobservaties Interviews Kennistoets leraar en leerlingen Nascholingstraject 6

6 Waarom focussen op breuken? Moeilijk te leren en te doceren Begrip deel-geheel Waarde van getallen Gelijknamig of niet + - x : Promotieonderzoek G. Bruin: Verschil in methodes PO en VO: sleutel in docent?? 7

7 8 Observeren van een breukenles

8 MQI: Mathematical Quality of Instruction The MQI instrument captures the nature of the mathematical content available to students during instruction, as expressed in teacher student, teacher content, and student content interactions Hill, H. (2010). Mathematical quality of instruction. Harvard Graduate School for Education: Learning Mathematics for Teaching. 9

9 Codes in MQI Classroom work is connected to maths Richness of maths Linking and connections Explanations Multiple procedures or solution methods Developing mathematical generalizations Mathematical language Working with students and maths Remediation of student errors and difficulties Responding to student math reproductions Errors and imprecision Major math errors Imprecision in language or notation (math symbols) Lack of clarity Student participation in meaning-making and reasoning Students provide explanations Student math questioning and reasoning Enacted task cognitive activation 10

10 Het scoren van de MQI codes Op lesfragmenten, ong. 7 minuten Driepuntschaal Laag (1) Midden (2) Hoog (3) Voor iedere code, voor ieder punt in schaal: precieze omschrijving 11

11 12 Aan de slag

12 13 Resultaten uit het onderzoek: deel 1

13 Beschrijvende studie Observeren van 70 lessen Geanalyseerd met MQI (4 dimensies) 1. Richness of mathematics 2. Working with students and mathematics 3. Errors and imprecision 4. Student participation in meaning making and reasoning En onderwijskundige kenmerken 1. Classroom work is connected to mathematics (MQI) 2. Lesstrategieën: oriënteren, begrip systematisch checken, gedifferentieerde instructie, samenvatten 3. Mate van toepassing Directe instructiemodel 4. Wel of geen lesboek 5. Communiceren van hoge verwachtingen 14

14 Resultaten: zes profielen Twee hoofdcategorieën: Cluster 1-3: Kwaliteit van instructie was zichtbaar; Teaching for mathematical understanding, gericht op betrokkenheid en diep leren Cluster 4-6: Kwaliteit van instructie is minder zichtbaar; Lesgeven op een procedureel niveau en/of problemen met klassenmanagement 15

15 Resultaten: zes profielen in meer detail Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 Cluster 5 Cluster 6 Aantal leerkrachten Omschrijving Ambitieuze expertleraren; leidend in rekenen; voorbeeld voor anderen Gedegen, zoals-hethoort leraren; passend bij curriculum Experimenterende, competente leraren; soms was experiment minder succesvol Automatische piloot leraren; uitgebreid toepassen van de curriculum materialen, zonder aanpassing Boek letterlijk volgend, als ware ze beginnende leraren; weinig interactie Problematisc h, ineffectieve leraren met ordeproblem atiek Focus Leerling centraal; conceptueel Leerkracht centraal; conceptueel Leerling centraal; procedureel Leerkracht centraal; procedureel Niemand echt centraal; zeer procedureel Niemand echt centraal; zeer procedureel 16

16 Resultaten: zes profielen en details van MQI en onderwijskundige kenmerken MQI Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 Cluster 5 Cluster 6 Zeer rijk en rijke interactie met leerlingen, geen fouten, veel activatie bij leerlingen Rijk en rijke interactie met leerlingen (wel wat zwakkere momenten), weinig fouten, veel activatie bij leerlingen Gemiddeld rijk (maar instabiel), rijke interactie met leerlingen, soms onduidelijk, minder betekenisgeving door leerlingen Af en toe rijke momenten, af en toe fouten, minder betekenisgeving door leerlingen Weinig rijk, zwakke interactie met leerlingen, geen fouten, weinig activatie bij leerlingen Bijna geen rijkheid, zwakke interactie met leerlingen, veel fouten, weinig activatie bij leerlingen Onderwijs kundige kenmerke n - Efficiënt - Veel strategieën - Geen directe instructie - Weinig lesboek gebruik - Hoge verwachtingen - Efficiënt - Veel strategieën - Directe instructie - Gebruiken lesboek - Hoge verwachtingen - Redelijk efficiënt - Minder strategieën - Geen directe instructie - Wat lesboek gebruik - Over het algemeen hoge verwachtingen - Redelijk efficiënt - Minder strategieën - Directe instructie - Gebruiken lesboek - Over het algemeen hoge verwachtingen - Redelijk efficiënt - Weinig strategieën - Geen directe instructie - Altijd met lesboek - Gemiddelde score op hoge verwachtingen - Inefficiënt - Weinig strategieën - Geen directe instructie - Intensief gebruik lesboek - Geen hoge verwachtingen 17

17 18 Kennis van leerkrachten

18 De rol van kennis van leerkrachten Welke kennis hebben leerkrachten nodig om goed les te kunnen geven over breuken? Wat is het effect van die kennis op de breukenvaardigheid van leerlingen? Mathematical Knowledge for Teaching (MKT; Hill, Ball, & Schilling, 2008) 19

19 Mathematical Knowledge for Teaching Vakinhoudelijke kennis: zelf breukensommen kunnen maken Vakdidactische kennis: hoe leren leerlingen breuken en hoe kan ik breuken uitleggen? 20

20 Mathematical Knowlegde for Teaching meten Toets voor leerkrachten: 36 vragen over vakinhoudelijke kennis 38 vragen over vakdidactische kennis Invullen in minuten Beoordeling: aantal goede antwoorden 21

21 Vakinhoudelijke kennis Inschatting: niveau groep 8+ & enkele opgaven à la voortgezet onderwijs Inhouden (zoals ook lesmethoden groep 7): Deel/geheel Vergelijken & ordenen Onechte breuken & gemengde getallen Breuken & de getallenlijn Optellen & aftrekken Vermenigvuldigen & delen Toepassingen 22

22 Vakdidactische kennis Vooral cases + multiple choice vraag Bijvoorbeeld: Fouten / misconcepten van leerlingen proberen te verklaren Oplossingswijzen van leerlingen vergelijken Manieren van uitleggen interpreteren (welk model kan gebruikt worden voor uitleg van een bepaalde som?) Inschatten welke som moeilijker is in vergelijking met andere sommen 23

23 24 Even oefenen vakinhoudelijk

24 25 Vakdidactisch

25 26 Vakdidactisch

26 27 Vakdidactisch

27 28 Resultaten uit het onderzoek: deel 2

28 MKT, MQI en de breukenvaardigheid van leerlingen Veronderstelling: MKT MQI Groei breukenvaardigheid leerlingen 29

29 Wat is de relatie tussen kennis en gedrag van docenten en de groei in breukenvaardigheid van leerlingen? MKT: Negatief effect van vakinhoudelijke kennis (waterhoofd?), maar curvilineair verband Positief effect van vakdidactische kennis Hoeveelheid ervaring in bovenbouw draagt positief bij MQI: Bepaalde aspecten van MQI-profielen dragen bij Rijkheid: negatief effect Leerlingen activeren: positief effect Dus: balans vinden, met name in klassen die bij aanvang al wat minder vaardig zijn 30

30 Vervolg Deel van de leerkrachten uit het beschrijvende onderzoek deed mee aan een nascholing Nascholing: Aandacht voor verbeteren MKT en MQI leerkrachten Bijeenkomsten, video-clubs en schoolbezoek Leerkrachten werken aan eigen leerdoel Resultaten: kennis te beïnvloeden, bij sommige leerkrachten ook gedrag, bovengemiddelde prestaties leerlingen 31

31 Wat levert dit onderzoek op? Gebruik profielen in lerarenopleiding / bij prof. ontwikkeling leerkrachten Waar herken je jezelf in? Waar wil je naar streven? Resultaten effectstudie Belang van vakdidactische kennis Belang van vakdidactische kwaliteit van instructie Belang van goede balans vinden in zwakkere groepen Nascholing Laat zien dat kennis en handelen te verbeteren zijn, mits er doelgericht wordt geoefend 32

32 Bedankt voor uw belangstelling! Voor vragen: Maaike Koopman Marieke Thurlings

Workshop Werken aan rijkere rekenwiskundelessen

Workshop Werken aan rijkere rekenwiskundelessen Workshop Werken aan rijkere rekenwiskundelessen VOR divisiebijeenkomst Beta Body Brains 8 mei 2014, Eindhoven 9-5-2014 workshop rijke reken en wiskundelessen 1 Dobbelstenen 1. Gooi drie dobbelstenen. 2.

Nadere informatie

Het IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen

Het IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen Het IGDI model Leesverbetertraject Enschede 8/11/07 Het belang van goede Risicoleerlingen deden het bij goede leerkrachten net zo goed als gemiddelde leerlingen bij zwakke leerkrachten. Niets was effectvoller

Nadere informatie

Projectdefinitie. Plan van aanpak

Projectdefinitie. Plan van aanpak Projectplan DOT2 Projectdefinitie ICT is niet meer weg te denken uit ons onderwijs (Hasselt, 2014). Als (toekomstige) leerkracht is het belangrijk dat je daar op inspeelt en kennis hebt van de laatste

Nadere informatie

Differentiëren ontrafeld

Differentiëren ontrafeld Differentiëren ontrafeld vijf principes voor het optimaal omgaan met verschillen Trynke Keuning & Marieke van Geel Je wilt natuurlijk je onderwijs optimaal inrichten voor al deze leerlingen Dat noemen

Nadere informatie

Hoe wiskundemethoden de leerkracht kunnen ondersteunen in een flexibel restructureren/aanpassen van lessen en hoofdstukken

Hoe wiskundemethoden de leerkracht kunnen ondersteunen in een flexibel restructureren/aanpassen van lessen en hoofdstukken Hoe wiskundemethoden de leerkracht kunnen ondersteunen in een flexibel restructureren/aanpassen van lessen en hoofdstukken ~ Leuven 29 mei, 2015 Hendrik Van Steenbrugge ~ Janine Remillard ~ Tomas Bergqvist

Nadere informatie

Effectieve maatregelen

Effectieve maatregelen Effectieve maatregelen In het taal- en rekenonderwijs Pieter Danes 27 maart 2012 Bijeenkomst Taal in mbo 01-11-2011 Presentatie toen: Van Anja Schaafsma (ROC Mondriaan) Over effectief onderwijs Presentatie

Nadere informatie

b.s. Oostenwind Raalte 23-3-2015 Ouderavond

b.s. Oostenwind Raalte 23-3-2015 Ouderavond b.s. Oostenwind Raalte 23-3-2015 Ouderavond Inhoud Welkom en voorstellen Exova en Math Wie is Exova? Omslag in onderwijs Wat is Math? Verandering in leerkrachtgedrag en leerlinggedrag (én oudergedrag)

Nadere informatie

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Samenvatting van het artikel van Henry L. Roediger III, Mary A. Pyc (2012), Inexpensive techniques to improve education: Applying cognitive pgychology

Nadere informatie

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN CHRISTEL WOLTERINCK C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL CHRISTEL C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL

Nadere informatie

Titel: Creatief met (kilo) gram Groep 5 rekenen 1

Titel: Creatief met (kilo) gram Groep 5 rekenen 1 Titel: Creatief met (kilo) gram Groep 5 rekenen 1 De leerlingen gaan in deze les op een speelse en kritische manier een verdieping leggen in de begrippen kilogram en gram aangezien de meeste leerlingen

Nadere informatie

Leren Zichtbaar maken. Masterclass Simea congres Monique van der Knaap Annelies Baarends 7 april 2017

Leren Zichtbaar maken. Masterclass Simea congres Monique van der Knaap Annelies Baarends 7 april 2017 Leren Zichtbaar maken Masterclass Simea congres Monique van der Knaap Annelies Baarends 7 april 2017 Even voorstellen Monique van der Knaap Adviseur bij RPCZ/Bazalt Trainer Leren Zichtbaar Maken Begeleidt

Nadere informatie

Effectief onderwijs. Onderzoek in vogelvlucht. ROC Mondriaan, Strategisch Beleidscentrum, Marja van Knippenberg

Effectief onderwijs. Onderzoek in vogelvlucht. ROC Mondriaan, Strategisch Beleidscentrum, Marja van Knippenberg Effectief onderwijs Onderzoek in vogelvlucht ROC Mondriaan, Strategisch Beleidscentrum, Marja van Knippenberg Effectief onderwijs Veel onderzoek met verschillende onderzoeksopzetten in verschillende settings:

Nadere informatie

Flipped classroom: hoger onderwijs op zijn kop?

Flipped classroom: hoger onderwijs op zijn kop? Flipped classroom: hoger onderwijs op zijn kop? Wilfred Rubens http://www.wilfredrubens.com LEARNING LAB 1 Sessieleider: Wilfred Rubens 14.15 17.15 uur / zaal E-1.20 http://www.slideshare.net/wrubens http://www.wilfredrubens.com

Nadere informatie

Maatwerk Voor Latente Talenten? Uitblinken op alle niveaus

Maatwerk Voor Latente Talenten? Uitblinken op alle niveaus Maatwerk Voor Latente Talenten? Uitblinken op alle niveaus Onderwerpen Wat is talent? Instrumenten om talent te herkennen? Kennis en vaardigheden docenten? (On)Mogelijkheden in het (voortgezet) onderwijs?

Nadere informatie

In gesprek over lesobservaties: mentorrollen en feedback strategieën

In gesprek over lesobservaties: mentorrollen en feedback strategieën In gesprek over lesobservaties: mentorrollen en feedback strategieën Velon 17 maart 2017 Joris Beek & Itzél Zuiker g.j.beek@uu.nl / i.zuiker@uu.nl Het onderzoek Een sterk begin: Inductieprogramma Lesobservatie

Nadere informatie

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente)

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente) Vragenlijst formatief toetsen - Docent Deze vragenlijst is ontwikkeld door de Universiteit Twente op basis van bestaande vragenlijsten* en heeft als doel te onderzoeken in welke mate de docenten en leerlingen

Nadere informatie

Alles over. Rekentuin. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Alles over. Rekentuin. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Alles over Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking met de educatieve

Nadere informatie

Zwakke rekenaars betrekken bij klassikale instructie

Zwakke rekenaars betrekken bij klassikale instructie Zwakke rekenaars betrekken bij klassikale instructie 23 januari 2013 13.30 16.00 uur Berber Klein Orthopedagoog & docent speciale onderwijszorg Vrije Universiteit: faculteit psychologie en pedagogiek b.klein@vu.nl

Nadere informatie

Werken met TPACK. Wilfred Rubens

Werken met TPACK. Wilfred Rubens Werken met TPACK Wilfred Rubens http://www.wilfredrubens.com Introductie TPACK Video TPACK Wat weten jullie over TPACK? Korte herhaling Werken met TPACK aan de hand van opdrachten Sterke en minder sterke

Nadere informatie

RTI: een prachtig instrument om zicht te krijgen op het effect van je instructie. Beurs Beter begeleiden, 17 april 2012, 15.15-16.

RTI: een prachtig instrument om zicht te krijgen op het effect van je instructie. Beurs Beter begeleiden, 17 april 2012, 15.15-16. RTI: een prachtig instrument om zicht te krijgen op het effect van je instructie Beurs Beter begeleiden, 17 april 2012, 15.15-16.00 uur Vragen die beantwoord worden: Wat is RTI, wat zijn het doel en de

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE 2 VOORWOORD EN INLEIDING 3 DOELEN VAN HET ONDERWIJS 4 RESULTATEN VAN HET ONDERWIJS 5 SCORE EINDTOETS 6 UITSTROOM NAAR VO 7

INHOUDSOPGAVE 2 VOORWOORD EN INLEIDING 3 DOELEN VAN HET ONDERWIJS 4 RESULTATEN VAN HET ONDERWIJS 5 SCORE EINDTOETS 6 UITSTROOM NAAR VO 7 INHOUDSOPGAVE 2 VOORWOORD EN INLEIDING 3 DOELEN VAN HET ONDERWIJS 4 RESULTATEN VAN HET ONDERWIJS 5 SCORE EINDTOETS 6 UITSTROOM NAAR VO 7 CONCLUSIE EN VOORUITBLIK 8 Dit is het jaarverslag 2017-2018 van

Nadere informatie

TPACK-NL vragenlijst een toelichting

TPACK-NL vragenlijst een toelichting TPACK-NL vragenlijst een toelichting Petra Fisser & Joke Voogt Universiteit Twente Curriculumontwerp & Onderwijsinnovatie http://www.tpack.nl In dit document is de Nederlandse versie van de TPACK vragenlijst

Nadere informatie

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR LEERLINGEN EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN CHRISTEL WOLTERINCK C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL CHRISTEL

Nadere informatie

Wat leren we uit de COE rekentoetsen over ERWD? Hendrik Straat en Mieke Hodzelmans Cito

Wat leren we uit de COE rekentoetsen over ERWD? Hendrik Straat en Mieke Hodzelmans Cito Wat leren we uit de COE rekentoetsen over ERWD? Hendrik Straat en Mieke Hodzelmans Cito Opzet Achtergrond van het onderzoek Bekijken van rekenitems Resultaten en discussie Aanleiding Introductie van rekentoetsen

Nadere informatie

25-4-2013. Ontstaan Rekentuin en Taalzee. Rekentuin. Taalzee. Demonstratie. Rekentuin & Taalzee Spelenderwijs oefenen en toetsen

25-4-2013. Ontstaan Rekentuin en Taalzee. Rekentuin. Taalzee. Demonstratie. Rekentuin & Taalzee Spelenderwijs oefenen en toetsen Ontstaan Rekentuin en Taalzee Rekentuin is ontwikkeld door de programmagroep Psychologische Methodenleer van prof. dr. Han van der Maas aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). Rekentuin & Taalzee Spelenderwijs

Nadere informatie

Zelfregulatie in het basisonderwijs; de rol van de docent

Zelfregulatie in het basisonderwijs; de rol van de docent Move to make a difference Zelfregulatie in het basisonderwijs; de rol van de docent Alien van der Sluis en Arjan Pruim Introductie Quiz(je) Beetje theorie Praktijk Gesprek Rondje la Rondje langs de velden

Nadere informatie

Hoe observeer je in de klas?

Hoe observeer je in de klas? Hoe observeer je in de klas? Een vliegende start Donderdag 15 oktober 2015 Rosanne Zwart Welkom en voorstellen Ik begeleid startende docenten Ik werk op een school Ik werk op een universiteit of Hogeschool

Nadere informatie

BINNENKLASDIFFERENTIATIE IN WISKUNDELESSEN

BINNENKLASDIFFERENTIATIE IN WISKUNDELESSEN BINNENKLASDIFFERENTIATIE IN WISKUNDELESSEN - Situering - Lkr over binnenklasdifferentiatie - Binnenklasdifferentiatie? - Leerplannen - Binnenklasdifferentiatie in wiskunde Hilde De Maesschalck 8 oktober

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING. Wellantcollege Oegstgeest

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING. Wellantcollege Oegstgeest ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING Wellantcollege Oegstgeest Plaats : Oegstgeest BRIN nummer : 01OE 03 Onderzoeksnummer : 291246 Datum onderzoek : 29 november 2016 Datum vaststelling : 13 december 2016

Nadere informatie

Het project en de opbrengsten

Het project en de opbrengsten Het project en de opbrengsten 1 INHOUD Introductie De oorzaak van het probleem De ontwikkeling van goede begeleidingsprogramma s Instrumenten die ondersteunen Aan de slag met Kim Scan Dialoogkaarten Begeleidingsaanpak

Nadere informatie

TOETSEN EN TOETSPRESTATIES REKENEN

TOETSEN EN TOETSPRESTATIES REKENEN AANSLUITING PO-VO FEEDBACK / ONTWIKKELING TOETSEN EN TOETSPRESTATIES REKENEN De deelnemende scholen aan het PO-VO-netwerk in Doorn willen gericht toewerken naar een doorlopende leerlijn rekenen-wiskunde.

Nadere informatie

Strategisch lezen voor beroep en studie

Strategisch lezen voor beroep en studie Strategisch lezen voor beroep en studie Roos Scharten (Expertisecentrum Nederlands) Georgia Vasilaras (ROC de Leijgraaf) Edith Vissers (KPC Groep) 9 december 2015 Leijgraaf: het uitgangspunt! Elke professional

Nadere informatie

Marzano (2003) Scholen maken het verschil

Marzano (2003) Scholen maken het verschil Programma Effectieve directe instructie Opfrismiddag 20 oktober 2010 Dortie Mijs Wat is het IGDI-model? Verdieping op twee aspecten: - Doelen formuleren - Werken met IGDI in een combinatiegroep Voorbereiden

Nadere informatie

De kennisbasis rekenen-wiskunde en de kwaliteit van reken-wiskunde-instructie op de basisschool

De kennisbasis rekenen-wiskunde en de kwaliteit van reken-wiskunde-instructie op de basisschool De kennisbasis rekenen-wiskunde en de kwaliteit van reken-wiskunde-instructie op de basisschool Een onderzoek naar de kwaliteit van reken-wiskunde-instructie van derdejaars studenten van de lerarenopleiding

Nadere informatie

Rekenverbeterplan Basisschool Crescendo: algemeen

Rekenverbeterplan Basisschool Crescendo: algemeen Rekenverbeterplan Basisschool Crescendo: algemeen Visie Doel Concreet te bereiken In het schooljaar 2011-2012 Uitgangspunten Concrete actiepunten Het rekenverbeterplan richt zich op: het optimaliseren

Nadere informatie

Informatieve teksten leren lezen in de middenbouw van het basisonderwijs; effecten van een ontwikkelingsgerichte benadering

Informatieve teksten leren lezen in de middenbouw van het basisonderwijs; effecten van een ontwikkelingsgerichte benadering Informatieve teksten leren lezen in de middenbouw van het basisonderwijs; effecten van een ontwikkelingsgerichte benadering promotieonderzoek Yvonne van Rijk Prof. dr. Monique Volman Prof. dr. Bert van

Nadere informatie

Doorlopende docentprofessionalisering. Jan van der Meij (Universiteit Twente) Harry Frantzen (Hogeschool Windesheim)

Doorlopende docentprofessionalisering. Jan van der Meij (Universiteit Twente) Harry Frantzen (Hogeschool Windesheim) Doorlopende docentprofessionalisering Jan van der Meij (Universiteit Twente) Harry Frantzen (Hogeschool Windesheim) Docentprofessionalisering Singapore Verenigde Staten Nederland Studiereis Singapore AANLEIDING

Nadere informatie

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 1 Oriëntatie opbrengstgericht differentiëren en stellen van doelen

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 1 Oriëntatie opbrengstgericht differentiëren en stellen van doelen Opbrengstgericht omgaan met verschillen Bijeenkomst 1 Oriëntatie opbrengstgericht differentiëren en stellen van doelen Hoe gaan we met elkaar om? Maak contact Vertrouwelijkheid Niets is gek Zorg goed voor

Nadere informatie

Ontwikkeling van docentcompetenties voor het ondersteunen van studenten bij het reflecteren

Ontwikkeling van docentcompetenties voor het ondersteunen van studenten bij het reflecteren Ontwikkeling van docentcompetenties voor het ondersteunen van studenten bij het reflecteren Presentatie voor ECBO op 7-11-2013 Dr. Agaath Dekker-Groen Dr. Marieke van der Schaaf, co-promotor Prof. dr.

Nadere informatie

Rekenonderwijs op SG Newton

Rekenonderwijs op SG Newton Rekenonderwijs op SG Newton 1.0 Uitgangspunt en doel... 1 2.0 Rekenles en extra les rekenen in lessentabel... 1 3.0 De uitvoering... 1 4.0 Overlegstructuur... 1 5.0 Inhoud... 2 6.0 Leermiddelen... 2 7.0

Nadere informatie

Scrum maakt leren zichtbaar

Scrum maakt leren zichtbaar Scrum maakt leren zichtbaar 3 e landelijke Scrum@school co nferentie Doorn, 5 april 2017 Docent Scheikunde Greijdanus Zwolle Onderzoeker: effect scrum op leeropbrengsten Universiteit Leiden Introductie

Nadere informatie

Getallen 1 is een computerprogramma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip).

Getallen 1 is een computerprogramma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Getallen 1 Getallen 1 is een computerprogramma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Doelgroep Rekenen en Wiskunde Getallen 1 Getallen 1 is geschikt voor groep 7 en 8 van de basisschool

Nadere informatie

WELKOM! Wil je op je A4 opschrijven wat je nu weet over Lesson Study? Evelien van Geffen 12 mei 2016

WELKOM! Wil je op je A4 opschrijven wat je nu weet over Lesson Study? Evelien van Geffen 12 mei 2016 WELKOM! Wil je op je A4 opschrijven wat je nu weet over Lesson Study? Evelien van Geffen e.c.van.geffen@hva.nl 12 mei 2016 1 UITKOMSTEN VORIG ONDERZOEK Een aantal conclusies uit het onderzoek van Amagir,

Nadere informatie

Wat leren we uit de rekentoetsen VO over ERWD? Hendrik Straat en Harco Weemink Cito

Wat leren we uit de rekentoetsen VO over ERWD? Hendrik Straat en Harco Weemink Cito Wat leren we uit de rekentoetsen VO over ERWD? Hendrik Straat en Harco Weemink Cito Opzet Achtergrond van het onderzoek Bekijken van rekenitems Resultaten en discussie Aanleiding Introductie van rekentoetsen

Nadere informatie

Rekenen met de procentenstrook

Rekenen met de procentenstrook Rekenen met de procentenstrook Volgens Bartjens Frans van Galen en Dolly van Eerde Kinderen weten aan het eind van de basisschool heus wel wat procenten zijn: een percentage geeft aan om hoeveel honderdsten

Nadere informatie

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente)

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente) Vragenlijst formatief toetsen - Leerlingen Deze vragenlijst is ontwikkeld door de Universiteit Twente op basis van bestaande vragenlijsten* en heeft als doel te onderzoeken in welke mate de docenten en

Nadere informatie

Voorbereiding assessment

Voorbereiding assessment Voorbereiding assessment 1. Zelfportret gemaakt door malou... 1 2. Samenvatting... 3 3. Zelfportret door een docent... 5 4. Zelfportret door Slc er... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5. Aanvullende

Nadere informatie

Leren en lesgeven met ict: wie is het rolmodel? Dana Uerz Senior onderzoeker Leren met ict Marijke Kral Lector Leren met ict

Leren en lesgeven met ict: wie is het rolmodel? Dana Uerz Senior onderzoeker Leren met ict Marijke Kral Lector Leren met ict Leren en lesgeven met ict: wie is het rolmodel? Dana Uerz Senior onderzoeker Leren met ict Marijke Kral Lector Leren met ict Leren en lesgeven met ict Wat moet een leraar daarvoor kunnen? Wat kunnen en

Nadere informatie

ICALT. E-learning. Een gratis training in het gebruik van een lesobservatie-instrument

ICALT. E-learning. Een gratis training in het gebruik van een lesobservatie-instrument ICALT E-learning Een gratis training in het gebruik van een lesobservatie-instrument Het observeren van een les Observeert u uw collega s wel eens als zij lesgeven? En zoekt u naar een geschikte manier

Nadere informatie

Flipping the classroom: een oplossing? Nov. 2013

Flipping the classroom: een oplossing? Nov. 2013 Flipping the classroom: een oplossing? Nov. 213 OPZET WORKSHOP 1. Wat is Flipping the classroom? 2. Wat kan dit betekenen voor slimme kinderen in het PO? 3. Voorbeeld voor kleuters bekijken en beoordelen

Nadere informatie

Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand

Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand Presentatie Alledaags Rekenen Nieuwegein woensdag 21 november 2012 Giel Hanraets en Vincent Jonker deel 0 PROGRAMMA Programma 1. Korte schets van de

Nadere informatie

1 Visible Learning inside (de basis die de school tot een succes maakt) Resultaten van onderwijs Overzicht van de hoofdstukken 19

1 Visible Learning inside (de basis die de school tot een succes maakt) Resultaten van onderwijs Overzicht van de hoofdstukken 19 Inhoudsopgave Voorwoord 8 Inleiding 10 1 Visible Learning inside (de basis die de school tot een succes maakt) 15 1.1 Resultaten van onderwijs 18 1.2 Overzicht van de hoofdstukken 19 Deel I De bron van

Nadere informatie

Getallen 2. Doelgroep Rekenen en Wiskunde Getallen 2

Getallen 2. Doelgroep Rekenen en Wiskunde Getallen 2 Getallen 2 Getallen 2 bestrijkt de uitbreiding van de basisvaardigheden van het rekenen, regels en vaardigheden die in het vmbo en de onderbouw van havo/vwo worden aangeleerd, geoefend en toegepast. Doelgroep

Nadere informatie

SOK-studiedag Effectief onderwijs: de leraar doet er toe! 7 december 2012 Affligem, België

SOK-studiedag Effectief onderwijs: de leraar doet er toe! 7 december 2012 Affligem, België SOK-studiedag Effectief onderwijs: de leraar doet er toe! 7 december 2012 Affligem, België De principes van opbrengstgericht werken Linda Odenthal Opbrengstgericht werken is geen doel maar een middel!

Nadere informatie

Leren observeren en collegiale consultatie

Leren observeren en collegiale consultatie 1 03-09-2015 30-09-2016 1 Leren observeren en collegiale consultatie Michelle Helms-Lorenz 2 03-09-2015 30-09-2017 2 Bij het observeren komt veel kijken Bij het trekken van conclusies nav observaties komt

Nadere informatie

didactische vaardigheden rekenen ROC Albeda secretarieel & administratief

didactische vaardigheden rekenen ROC Albeda secretarieel & administratief didactische vaardigheden rekenen ROC Albeda secretarieel & administratief bijeenkomst 1 30 november 2011 monica wijers, ceciel borghouts Freudenthal Instituut Programma vervolgcursus Didactische vaardigheid

Nadere informatie

Suggesties om de aansluiting van groep 8 naar het voortgezet onderwijs te verbeteren

Suggesties om de aansluiting van groep 8 naar het voortgezet onderwijs te verbeteren Van PO naar VO Suggesties om de aansluiting van groep 8 naar het voortgezet onderwijs te verbeteren SUGGESTIE 1: Informatie van een brugklasleerling Brugklasleerlingen infomeren leerlingen uit groep 8

Nadere informatie

Datagebruik voor instructieverbetering: kansen en valkuilen

Datagebruik voor instructieverbetering: kansen en valkuilen Datagebruik voor instructieverbetering: kansen en valkuilen Gert Gelderblom 1 Dr. Gert Gelderblom 2 1 Mei 2018 3 Criminaliteit in Nederland gedaald naar niveau van 1980 4 2 5 6 3 7 8 4 Sterke basisscholen

Nadere informatie

KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG St. Gregorius College HAVO

KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG St. Gregorius College HAVO KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG 2016 St. Gregorius College HAVO Plaats : Utrecht BRIN nummer : 01KF C1 BRIN nummer : 01KF 00 HAVO Onderzoeksnummer : 289444 Datum onderzoek : 17

Nadere informatie

Checklist Rekenen Groep 3. 1. Tellen tot 20. 2. Getallen splitsen. Hoe kun je zelf het tellen controleren?

Checklist Rekenen Groep 3. 1. Tellen tot 20. 2. Getallen splitsen. Hoe kun je zelf het tellen controleren? Checklist Rekenen Groep 3 1. Tellen tot 20 Als kleuters, in groep 1 en groep 2, zijn de kinderen bezig met de zogenaamde voorbereidende rekenvaardigheid. Onderdelen hiervan zijn ordenen en seriatie. Dit

Nadere informatie

Doel van de werkgroep

Doel van de werkgroep Opbrengstgericht werken vraagt om een onderzoekende leraar In ieder geval voor rekenen-wiskunde Ronald Keijzer lector rekenen-wiskunde Hogeschool IPABO R.Keijzer@hs-ipabo.edu Gerard Boersma docent rekenen-wiskunde

Nadere informatie

Overzicht curriculum VU

Overzicht curriculum VU Overzicht curriculum VU Opbouw van de opleiding Ter realisatie van de gedefinieerde eindkwalificaties biedt de VU een daarbij passend samenhangend onderwijsprogramma aan. Het onderwijsprogramma bestaat

Nadere informatie

Breuken, kommagetallen en procenten: een lessenreeks voor toekomstige leerkrachten in het lager onderwijs.

Breuken, kommagetallen en procenten: een lessenreeks voor toekomstige leerkrachten in het lager onderwijs. Breuken, kommagetallen en procenten: een lessenreeks voor toekomstige leerkrachten in het lager onderwijs. (Patrick Van Roy, Ilona Hawrijk, Ann Palmaerts, Nathalie Vermeersch en Fien Depaepe) Wie ben ik?

Nadere informatie

Getallen 2. Doelgroep Rekenen en Wiskunde Getallen 2. Omschrijving Rekenen en Wiskunde Getallen 2

Getallen 2. Doelgroep Rekenen en Wiskunde Getallen 2. Omschrijving Rekenen en Wiskunde Getallen 2 Getallen 2 Getallen 2 bestrijkt de uitbreiding van de basisvaardigheden van het rekenen, regels en vaardigheden die in het vmbo en de onderbouw van havo/vwo worden aangeleerd, geoefend en toegepast. Doelgroep

Nadere informatie

Content maps: Het meten en ontwikkelen van vakinhoudelijke kennis

Content maps: Het meten en ontwikkelen van vakinhoudelijke kennis VELOV Brussel, 2018 Content maps: Het meten en ontwikkelen van vakinhoudelijke kennis Peter Iserbyt & Rosalie Coolkens Doelstelling Weten wat vakkennis inhoudt en hoe je het kunt observeren/meten Een instrument

Nadere informatie

IF YOU DON T FIND OUT WHAT S GOING WRONG, YOU CAN T GIVE EFFECTIVE FEEDBACK (WILIAM & LEAHY, 2015: 119)

IF YOU DON T FIND OUT WHAT S GOING WRONG, YOU CAN T GIVE EFFECTIVE FEEDBACK (WILIAM & LEAHY, 2015: 119) WORKSHOP FORMATIEF TOETSEN MAATSCHAPPIJLEER TWENTS MEESTERSCHAP 2019 IF YOU DON T FIND OUT WHAT S GOING WRONG, YOU CAN T GIVE EFFECTIVE FEEDBACK (WILIAM & LEAHY, 2015: 119) HINKE MUL EN MICHIEL WALTMAN

Nadere informatie

Virbo. Krachtlijnen leerplan wiskunde

Virbo. Krachtlijnen leerplan wiskunde Virbo Krachtlijnen leerplan wiskunde Redenen voor een nieuw leerplan De andere leerplannen zijn vernieuwd Het huidig leerplan biedt weinig steun aan leraren De resultaten op de OVSG-toetsen (vooral meten)

Nadere informatie

Betekenisvol Leren Onderwijzen in de werkplekleeromgeving

Betekenisvol Leren Onderwijzen in de werkplekleeromgeving Betekenisvol Leren Onderwijzen in de werkplekleeromgeving Kempelonderzoekscentrum Jeannette Geldens, lector Monique van der Heijden, promovenda-docentonderzoeker Herman L. Popeijus, erelector Doelen en

Nadere informatie

REKENSTRATEGIEËN DIE WERKEN BIJ OPTELLEN, AFTREKKEN, VERMENIGVULDIGEN EN DELEN

REKENSTRATEGIEËN DIE WERKEN BIJ OPTELLEN, AFTREKKEN, VERMENIGVULDIGEN EN DELEN REKENSTRATEGIEËN DIE WERKEN BIJ OPTELLEN, AFTREKKEN, VERMENIGVULDIGEN EN DELEN JURRIAAN STEEN Conferentie vo-mbo: Rondom Rekenen Programma Opzet onderzoek Analyses Voorlopige bevindingen Vervolg Opzet

Nadere informatie

Techniek voor jongens én meisjes

Techniek voor jongens én meisjes Techniek voor jongens én meisjes Over lesgeven aan jongens en meisjes en stereotiepe beelden over jongens, meisjes en techniek. Anne van de Ven, Science Center NEMO Techniek voor jongens én meisjes Over

Nadere informatie

Sita (VWO2) Aaron Sams. Natuurkunde en Flipping the Classroom

Sita (VWO2) Aaron Sams. Natuurkunde en Flipping the Classroom Natuurkunde en Flipping the Classroom De lespraktijk van een natuurwetenschappelijk vak zoals natuurkunde bestaat gewoonlijk uit klassikale instructie, practicum en het verwerken van opdrachten. In de

Nadere informatie

9-10-2013. voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs. Dolf Janson. www.jansonadvies.nl 1

9-10-2013. voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs. Dolf Janson. www.jansonadvies.nl 1 voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs Dolf Janson www.jansonadvies.nl 1 energie 9-10-2013 Teken eens het verloop van het energieniveau van je leerlingen tijdens een ochtend. tijd Hoe komen

Nadere informatie

LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING

LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING Evelien van Geffen, MSc. Lerarenopleider HvA e.c.van.geffen@hva.nl Bron: www.loesje.nl 1 TRENDS IN LERAREN OPLEIDEN Lesgeven is sterk situationeel en contextueel

Nadere informatie

CLIL in het basisonderwijs

CLIL in het basisonderwijs Marion Ooijevaar, 3 januari 2019 Introductie Deze whitepaper verschijnt in een serie whitepapers over Engels in het basisonderwijs. De serie bespreekt verschillende onderwerpen die relevant zijn voor leerkrachten

Nadere informatie

Bekwaamheidseisen leraar primair onderwijs

Bekwaamheidseisen leraar primair onderwijs Bekwaamheidseisen leraar primair onderwijs Uit: Besluit van 16 maart 2017 tot wijziging van het Besluit bekwaamheidseisen onderwijspersoneel en het Besluit bekwaamheidseisen onderwijspersoneel BES in verband

Nadere informatie

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde De bedoeling van dit document is leerkrachten handvatten te geven bij het inpassen van het werken met Nieuwsrekenen in de reguliere rekenmethode.

Nadere informatie

IPC informatie-avond voor ouders IPC -Nederland

IPC informatie-avond voor ouders IPC -Nederland great learning, great teaching, great fun! IPC informatie-avond voor ouders IPC -Nederland Programma Introductie en uitgangspunten Welke mogelijkheden geeft het IPC voor kinderen, leerkrachten en ouders

Nadere informatie

Cursus Rekenspecialist. Amarantis vierde bijeenkomst 5 juni 2012

Cursus Rekenspecialist. Amarantis vierde bijeenkomst 5 juni 2012 Cursus Rekenspecialist Amarantis vierde bijeenkomst 5 juni 2012 Programma cursus Vier middagen De kaders De rekendidactiek De praktijk Verdiepingsonderwerpen naar keuze Programma vandaag Leerlijn breuken

Nadere informatie

Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing

Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing Kim Schildkamp, Bernard Veldkamp, Maaike Heitink, Fabienne van der Kleij, Anne Dijkstra, Inge Hoogland, Wilma Kippers Het gebruik van toetsresultaten Review

Nadere informatie

Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet: video als brug tussen theorie en praktijk. Avans Breda, 7 september 2016 Maaike Vervoort

Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet: video als brug tussen theorie en praktijk. Avans Breda, 7 september 2016 Maaike Vervoort Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet: video als brug tussen theorie en praktijk Avans Breda, 7 september 2016 Maaike Vervoort Even voorstellen Saxion Lectoraat: Rich Media & Teacher Learning Rich media beeld,

Nadere informatie

Doesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011

Doesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011 Doesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011 Hoe je het onderbuikgevoel zichtbaar maakt voor leerlingen (en jezelf) Wat bedoel ik met determineren? Hoe doe je dat

Nadere informatie

Naam: School: basisschool voortgezet onderwijs Plaats: Leeftijd: Aantal jaar onderwijservaring:

Naam: School: basisschool voortgezet onderwijs Plaats: Leeftijd: Aantal jaar onderwijservaring: Docentenvragenlijst op het gebied van ict-gebruik en natuur- en techniekonderwijs, voormeting Naam: School: basisschool voortgezet onderwijs Plaats: Leeftijd: Aantal jaar onderwijservaring: Ik ben een:

Nadere informatie

21 e -eeuwse vaardigheden

21 e -eeuwse vaardigheden Scholen maken werk van 21 e -eeuwse vaardigheden NOT 2019, 22 januari Kirsten Krebbekx, Yvonne van Ravenstein, Nick Leeuwenburg, Maaike Rodenboog, Sigrid Loenen, Stéfanie van Tuinen Opzet bijeenkomst 21

Nadere informatie

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven 10 SPECIFIEKE FACULTAIRE BEPALINGEN Faculteit Educatie A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven Artikel 32 Inschrijving voor cursussen 3A De student is

Nadere informatie

Zelfregulatie in het basisonderwijs; de rol van de docent. Alien van der Sluis en Arjan Pruim

Zelfregulatie in het basisonderwijs; de rol van de docent. Alien van der Sluis en Arjan Pruim Zelfregulatie in het basisonderwijs; de rol van de docent Alien van der Sluis en Arjan Pruim Introductie Quiz(je) Beetje theorie Praktijk Gesprek Zelfregulatie; Wat doe je al? Waar heb je (on)bewust al

Nadere informatie

Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015

Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Doelen Zicht op basisbehoeftes van leerlingen om gemotiveerd te kunnen werken; Zelfdeterminatietheorie

Nadere informatie

Expertcursus Proeftuin Rekenen Eerste bijeenkomst woensdag 11 mei 2016 vincent jonker en monica wijers

Expertcursus Proeftuin Rekenen Eerste bijeenkomst woensdag 11 mei 2016 vincent jonker en monica wijers Expertcursus Proeftuin Rekenen Eerste bijeenkomst woensdag 11 mei 2016 vincent jonker en monica wijers Programma 1. Opzet 2. Product van deze cursus 3. Thema 1: Leerlijnen en breuken 4. Thema 2: Methode

Nadere informatie

ACHTERGRONDINFORMATIE Beschrijven van eigen leraarsgedrag volgens het model van Leary Vragenlijst interactief leraargedrag (VIL-wagenlijst)

ACHTERGRONDINFORMATIE Beschrijven van eigen leraarsgedrag volgens het model van Leary Vragenlijst interactief leraargedrag (VIL-wagenlijst) ACHTERGRONDINFORMATIE Beschrijven van eigen leraarsgedrag volgens het model van Leary Vragenlijst interactief leraargedrag (VIL-wagenlijst) A. het gedrag van de leraar, geclassificeerd volgens Leary. In

Nadere informatie

1. Optellen en aftrekken

1. Optellen en aftrekken 1. Optellen en aftrekken Om breuken op te tellen of af te trekken maak je de breuken gelijknamig. Gelijknamig maken wil zeggen dat je zorgt voor 'gelijke noemers': Om de breuken met 'derden' en 'vijfden'

Nadere informatie

Kooske Franken Gerard Derksen

Kooske Franken Gerard Derksen Kooske Franken Gerard Derksen Waarvoor doen we het? http://www.wathebjijeraan.nl/ Gemaakt door studenten van het Albeda College. Introductie Kenniscentrum Taal en Rekenen Albeda College Rotterdam Scholingsaanbod

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken met jonge kinderen

Opbrengstgericht werken met jonge kinderen Welkom Opbrengstgericht werken met jonge kinderen Presentatie door Suze van de Pol CED-Groep 20-11-2012 Vversterk Inhoud Welkom en introductie Achtergronden en principes ogw Cyclus opbrengstgericht werken

Nadere informatie

Talig rekenen. Drs. Martin Ooijevaar - Onderwijsadviseur M.ooijevaar@sbzw.nl 0299-783422 @mooijevaar @sbzwtweet SBZW 10-4-2016 2

Talig rekenen. Drs. Martin Ooijevaar - Onderwijsadviseur M.ooijevaar@sbzw.nl 0299-783422 @mooijevaar @sbzwtweet SBZW 10-4-2016 2 SBZW 10-4-2016 1 Talig rekenen Drs. Martin Ooijevaar - Onderwijsadviseur M.ooijevaar@sbzw.nl 0299-783422 @mooijevaar @sbzwtweet SBZW 10-4-2016 2 Onderwerpen Inschatten van beginniveau Taal binnen de rekenles

Nadere informatie

Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas

Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas Kim Schildkamp Contact: k.schildkamp@utwente.nl Programma Formatief toetsen Voorwaarden voor formatief toetsen Voorbeelden van technieken

Nadere informatie

Cluster rekenen/wiskunde & didactiek. Verantwoording module Breuken, procenten, kommagetallen en verhoudingen Pagina 1

Cluster rekenen/wiskunde & didactiek. Verantwoording module Breuken, procenten, kommagetallen en verhoudingen Pagina 1 Verantwoording module Breuken, procenten, kommagetallen en verhoudingen 2014-2015 Pagina 1 Inhoudsopgave: Inleiding: blz. 3 Module omschrijving: blz. 4 Toetsmatrijs: blz. 5 Cesuur: blz. 6 College 1: blz.

Nadere informatie

Feedback geven en krijgen. Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings

Feedback geven en krijgen. Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings Feedback geven en krijgen Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings Overzicht Wat is feedback? Feedback van leraar aan leerlingen Hét model van Hattie & Timperley (2007) Zelf aan de slag Uitwisselen

Nadere informatie

Vervolgcursus Rekenen. bijeenkomst 3 12 januari 2012 vincent jonker, monica wijers Freudenthal Instituut

Vervolgcursus Rekenen. bijeenkomst 3 12 januari 2012 vincent jonker, monica wijers Freudenthal Instituut Vervolgcursus Rekenen bijeenkomst 3 12 januari 2012 vincent jonker, monica wijers Freudenthal Instituut Programma 12 januari 1. Pas op de plaats 2. Huiswerk 3. Breuken Didactiek Wat wel en wat niet? Hoe

Nadere informatie

Doordacht lesgeven bij sterk rekenonderwijs

Doordacht lesgeven bij sterk rekenonderwijs PLG Interne begeleiders 26 november 2009 Berber Klein & Henk Logtenberg Doordacht lesgeven bij sterk rekenonderwijs PLG Rekenspecialisten De AGENDA 1. Ervaringen uitwisselen Gebruik maken van elkaars ervaringen

Nadere informatie

Hoofdstuk 3: NEGATIEVE GETALLEN

Hoofdstuk 3: NEGATIEVE GETALLEN 1-6 H3. Negatieve getallen Hoofdstuk 3: NEGATIEVE GETALLEN 1. Wat moet ik leren? (handboek p. 96 123) 3.1 Positieve en negatieve getallen Het verschil verwoorden tussen positieve en negatieve getallen.

Nadere informatie