Inkomstenbronnen 2018

Transcriptie

1

2 Inkomstenbronnen 2018 Totaalinkomsten 57,9 miljard 16% 7% 49% 17% 11% gemeentefonds gemeentelijke heffingen en belastingen overige middelen specifieke uitkeringen onttrekkingen reserves

3 Actuele zaken 1. Financieel beeld: - Brede koppeling; hoe lopen we de trap op? - Bredere blik 2. Actuele discussies sociaal domein 3. Herziening Financiële Verhoudingen - Aanpassing verdeling - Vereenvoudiging uitkeringsstelsel

4 Financieel beeld Per 2018 is er een nieuwe trap

5 Financieel beeld: maart Totaal Basispad (sept circ. 17) Startnota Accres

6 Dit was het beeld

7 Vervolgens

8 En

9 Tot aan

10 Brede blik Meeste gemeenten financieel gezond Wel enige nuancering Positief exploitatiesaldo Over 2017 ca. 200 mln euro positief Vooral door hogere inkomsten uit grondexploitatie Per saldo 800 mln euro positief Maar: Op de rest legden gemeenten toe

11 Actuele discussies sociaal domein Voldoende middelen voor Jeugd/Wmo Gezamenlijk onderzoeken gedaan naar volumegroei jeugd en achtergronden daarbij Compensatie gevolgen GGZ-akkoord in Wmo Kosten gemeenten extramuralisering van de GGZ (zorgmarktadvies): hogere kosten voor RIBW s, woonbegeleiding en individuele begeleiding

12 Volumegroei jeugd 1,2 Vóór decentralisatie Na 1,1 1 Volumegat 0,9 Efficiencykorting 0,8 0,7 0,

13 Proces Voorjaarsnota Tot half maart discussie binnen ministeries Na half maart tot eind mei overleggen met Ministerie van Financiën 26 april Voorjaarsnota in Ministerraad (eerste ronde) Voorjaarsnota uiterlijk 1 juni naar de Tweede Kamer Voor gemeenten nog belangrijk moment: BOFv 2 april Eventueel Overhedenoverleg

14 Herziening Financiële Verhoudingen 2 percelen

15 Aanleiding verdeling middelen sociaal domein In 2015: Cijfers gebaseerd op 2012 en 2013 Cijfers gebaseerd op situaties die nu niet meer bestaan Veel aannames, veel discrepanties Conclusie: verdeling IUSD is niet goed

16 Aanleiding oud gemeentefonds Verdeelmaatstaven Aandachtspunten: Eenvoudiger en globaler Inkomstenverevening Centrumfunctie maatstaven Beleidsvrijheid

17 Uitgangspunten huidige verdeling GF Verdeling is kosten georiënteerd

18 Hoe dan? VNG-advies: Starten met regressieanalyse op gemeentelijke uitgaven Géén uitspraak over andere methodiek in de toekomst Aandachtspunten: Korte tijdspad Mogelijk aparte oplossing voor uitschieters

19 Regressieanalyse op gemeentelijke uitgaven

20 Vrij besteedbare middelen van gemeenten Algemene uitkering OZB capaciteit Overige eigen middelen (OEM): Overige belastingen Winst grondexploitatie Rente Rendement aandelenbezit (oa BNG)

21

22 20,0 18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 Algemene uitkering Infrastructuur en gebiedsontwikk eling Cultuur en ontspanning Maartschappelij ke ondersteuning Educatie Bestuur en alg. onderst. Werk en inkomen OOV Jeugd

23 20,0 18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 Algemene uitkering Ozb Oem Infrastructuur en gebiedsontwikk eling Cultuur en ontspanning Maartschappelij ke ondersteuning Educatie Bestuur en alg. onderst. Werk en inkomen OOV Jeugd

24 OZB: 80% van de WOZ waarde woningen en 70% WOZ waarde niet-woningen tegen gemiddeld rekentarief. OEM: In 1997: -5,4% van de uitgavenijkpunten Daarna nooit meer naar gekeken en ook geen rekening meer mee gehouden. Heel scheve verdeling over gemeenten

25 Planning Wanneer? Voorjaar 2018 September november 2018 Januari 2019 t/m maart 2019 Eind maart 2019 Voorjaar 2019 Januari 2020 Januari maart 2020 Begin mei 2020 Mei 2020 Januari 2021 Wat? Kwalitatief onderzoek naar discrepanties (AEF) Onderzoek naar onderzoeksmethoden (SEO) Vaststellen onderzoeksmethode Voorbereiden kwantitatief onderzoek (offerteaanvraag, aanbesteden, beoordelen offertes en bezwaarperiode) Start kwantitatief onderzoek Bestuurlijke keuzes (over specifieke aandachtspunten) Afronding kwantitatief onderzoek Advisering door VNG en ROB Besluitvorming aanpassing verdeling in BOFv (incl. ingroeipad) Bekendmaking nieuwe verdeling in meicirculaire Invoering nieuwe verdeelmodellen sociaal domein

26 Vereenvoudiging uitkeringsstelsel Van oudsher twee uitkeringen Algemene uitkering Specifieke uitkering Vanaf 2008 tussenvorm om decentralisatie te stimuleren decentralisatie-uitkering

27 27 14 maart 2019 BZK-VNG Commissie FIN Voorwaarden Verdeling Begroting Index Algemene uitkering Geen: vrij besteedbaar. Wel zijn er wettelijke taken. Eén objectief verdeelmodel over alle gemeenten Fonds Accres Specifieke uitkering Bestedingsvoorwaarden en financiële verantwoording Toe te kennen aan alle gemeenten, enkele gemeenten of één gemeente Departement (met wettelijke basis) Loon- en prijs ontwikkeling Decentralisatieuitkering Geen: vrij besteedbaar; wel steeds vaker in combinatie met convenant Toe te kennen aan alle gemeenten, enkele gemeenten of één gemeente Fonds Accres

28 Rijk ziet als aanleiding: Fvw kent geen passend middel om samen opgaven op te pakken, zoals beoogd in IBP en regeerakkoord. AU en DU beleidsvrijheid medeoverheden, geen rol vakminister SU stevige rol vakminister; geen beleidsvrijheid medeoverheden In praktijk pragmatische oplossing gevonden DU met convenant Maar, oplossing komt steeds meer onder druk te staan

29 En knelpunten bij huidig gebruik DU 1. Kritiek vanuit Rvs en ARK RvS: Onterechte inperking bestedingsvrijheid ARK: Minister kan Tweede Kamer niet informeren 2. Bestuursrechtelijke uitspraak HHT 2018 Fondsbeheerders verantwoordelijk 3. Vernieuwing comptabiliteitswet 2018 meer aandacht voor doelmatigheid en doeltreffendheid 4. Werkwijze accres Generieke verdeling accres ondanks DU s voor specifieke gemeenten Incidentele middelen in DU genereren structureel accres