Mijn erfenis goed geregeld. uw persoonlijke dossier in één boek

Transcriptie

1 Mijn erfenis goed geregeld uw persoonlijke dossier in één boek

2 Voorwoord De PCOB wil zijn leden ook ondersteunen als het gaat om onderwerpen die gevoelig liggen zoals uw erfenis. Daarbij staan vanuit de christelijke grondslag drie waarden centraal: omzien naar elkaar, rechtvaardige verhoudingen en rentmeesterschap. Deze waarden spelen ook een rol in zaken die moeten worden geregeld rondom het overlijden. Mensen houden rekening met hun nabestaanden als zij nadenken over wat er zou moeten gebeuren met hun materiële zaken. Heeft u bijvoorbeeld nagedacht over wat u wilt met uw bezittingen en wat u wilt regelen voor uw nabestaanden? De PCOB biedt u in samenwerking met de organisatie zeker-weten een handige brochure waarin u zelf kunt beschrijven en vastleggen wat u wilt dat er met uw bezittingen gebeurt na uw overlijden. Ook is er ruimte voor een lijst met belangrijke namen en adressen. Het wordt een persoonlijk dossier. Wilt u de wensen die u hebt rechtsgeldig maken, dan is het advies alsnog een afspraak met de notaris te maken. De PCOB maakt zich sterk voor de belangen van iedereen boven de vijftig jaar. De bond is een belangrijke gesprekspartner voor de diverse invloedrijke instanties, overheid en politieke partijen en is met name actief op de terreinen van zorg, huisvesting, welzijn, veiligheid en mobiliteit, inkomen en educatie. De PCOB is met leden zowel plaatselijk, regionaal, als nationaal actief op het gebied van belangenbehartiging. De 360 afdelingen organiseren regelmatig lokale bijeenkomsten voor ontmoeting, ontspanning en ontwikkeling. Via kunt u op de website komen. Hier kunt u een persoonlijk digitaal dossier bijhouden. Voor bijzonderheden over het gebruik en de veiligheid van uw gegevens leest u meer op deze website. De PCOB geeft twee handreikingen uit die te maken hebben met erfenis en overlijden: Mijn uitvaart goed geregeld. Hierin kunt u uw wensen rondom uw uitvaart vastleggen, en een checklist Hoe te handelen na overlijden. Roel Hartman Secretaris landelijk bestuur 3

3 Inhoudsopgave 1. Hoe gebruikt u dit boek? 7 2. Mijn persoonlijke gegevens 9 3. Mijn heb- en willijst Een persoonlijk woord voor uw erfgenamen Belangrijke namen en adressen Niet vergeten: nuttige tips 37 5

4 1. Hoe gebruikt u dit boek? De opzet van dit boekje is simpel. Wij hebben voor u twintig categorieën verzameld waarin u precies kunt aangeven wat u bezit en wie u wat wilt nalaten. U hoeft natuurlijk niet alle categorieën in te vullen, maar alleen die onderwerpen die voor u van toepassing zijn. Zeker weten wat ik heb In dit boekje kunt u precies aangeven wat u allemaal bezit. Dat zijn niet alleen dingen met een grote financiële waarde, maar vaak ook zaken met een grote emotionele waarde. Bezittingen waar u aan gehecht bent en waar u (wellicht) een speciale bestemming voor heeft. Die kunt u allemaal vastleggen in uw eigen heb- en willijst. Handig gerangschikt per categorie. Zeker weten wat ik wil In uw heb- en willijst kunt u niet alleen aangeven wat u allemaal bezit, maar ook bepalen wat u daarmee wilt. Zo krijgt u een helder overzicht wie uw erfgenamen zijn en wat zij van u erven. Omdat u ook uw belangrijke namen en adressen in dit boek kunt opschrijven, weet u zeker dat u niets vergeten bent. Zo zijn al uw gegevens en wensen in één boek verzameld. Voor uzelf en voor uw erfgenamen Als u uw heb- en willijst heeft ingevuld, heeft u niet alleen uw bezittingen maar ook uw wensen vastgelegd. Dat is niet alleen overzichtelijk voor uzelf, maar ook voor uw erfgenamen. Zij weten dan immers precies wat u met uw erfenis wilt en waarom. Het invullen van uw eigen lijst Om het u zo eenvoudig mogelijk te maken, is er per onderwerp een categorie gereserveerd. Deze zijn alfabetisch gerangschikt, zodat u ze makkelijk kunt terugvinden. Per pagina kunt u zelf aangeven wat u belangrijk vindt en wat u wilt vastleggen. 7

5 2. Mijn persoonlijke gegevens Mijn gegevens Naam Mijn partner / huisgenoot Naam Voornaam(en) Voornaam(en) Een persoonlijk woord voor uw erfgenamen Het kan zijn dat u in uw heb- en willijst de keuze waarom u iets nalaat, wilt toelichten. U kunt in dit boekje een persoonlijk woord achterlaten voor uw erfgenamen. Belangrijke namen en adressen Na een overlijden weten de nabestaanden vaak niet wie zij een kaartje moeten sturen voor de uitvaart. Laat staan dat zij weten waar de overledene op geabonneerd was en waar hij of zij allemaal lid van was. Om dit te voorkomen kunt u bij de belangrijke adressen precies aangeven waarop u geabonneerd bent. Maar bijvoorbeeld ook waar uw gas-, telefoon- en waterrekeningen lopen. Zo maakt u van uw erfgenamen geen spoorzoekers. Niet vergeten: nuttige tips Als u al uw gegevens en wensen heeft ingevuld, vindt u aan het einde van dit boekje allerhande tips die voor u van belang kunnen zijn. Zo kunt u speciale informatie inwinnen over het schenken aan een goed doel of de zorg voor uw huisdier. Telefonische hulp via de Erfenislijn (0900-erfenis/ ) Als u vragen heeft over het invullen van uw lijst of over speciale wensen of gedachten dan kunt u contact opnemen met de Erfenislijn. De Erfenislijn is elke werkdag bereikbaar van uur en kost 0,55 per minuut. Adres Postcode Geboortedatum Geboorteplaats Burgerservicenummer Rijbewijsnummer Identiteitsbewijs Paspoortnummer Woonplaats Adres Postcode Geboortedatum Geboorteplaats Burgerservicenummer Rijbewijsnummer Identiteitsbewijs Paspoortnummer Woonplaats Donorcodicil Ja Nee Overige gegevens Donorcodicil Ja Nee Overige gegevens 8 9

6 3. Mijn heb- en willijst Hieronder ziet u een twintigtal categorieën waarin u precies kunt aangeven wat u bezit en wat u aan wie wilt nalaten. U kunt natuurlijk zelf kiezen welke categorie het beste bij uw bezittingen past. Mocht u daar niet uitkomen, dan is er nog een eigen categorie die u zelf kunt benoemen en invullen. Om de categorieën eenvoudig te vinden zijn ze alfabetisch gerangschikt. Wij raden het af om de waarde van uw bezittingen te vermelden. Ten eerste omdat deze vaak verandert, maar ook omdat dit pas van belang is bij de verdeling van uw erfenis. Zorg dat elke pagina voorzien is van een paraaf en datum, dan weten uw erfgenamen dat u het zelf heeft ingevuld. Auto s en voertuigen 12 Bank- en geldzaken 13 Boeken en cd s 14 Boten en vaartuigen 15 Documenten 15/16 Foto- en dagboeken 16 Hobby s 17 Huisdieren 17 Huizen en vastgoed 18 Inboedel 18/19 Kleding en sieraden 20 Kunst en antiek 21 Meubels 22 Muziekinstrumenten en bladmuziek 23 Onderscheidingen 23 Sport en vrije tijd 24 Tuin en recreatie 24/25 Verzamelingen 25 Verzekeringen 26 Eigen categorie 27 11

7 Auto s en voertuigen Hier kunt u invullen om welk type auto of voertuig het gaat (bijvoorbeeld een personenauto, bestelauto, vrachtauto, motor, camper, caravan of bromfiets), aangevuld met merk en kenteken. Type Merk Kenteken Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam Bank- en geldzaken Hier kunt u aangeven om wat voor soort rekening het gaat (bijvoorbeeld privérekening, spaarrekening, beleggingsrekening, deposito, effectenportefeuille, groencertificaat, hypotheek, spaarbrieven of een lening), aan gevuld met de naam van de rekening, het rekeningnummer en de naam en adres van de bank.wij raden het af om hier ook het saldo van uw rekeningen te vermelden. Dit is immers pas van belang als uw erfenis verdeeld moet worden. Soort rekening Naam rekening Naam rekeninghouder Rekeningnummer Naam/adres/telefoonnummer bank Bestemming 12 Datum... Paraaf... Datum... Paraaf... 13

8 Boeken en CD s Hier kunt u aangeven welke boeken, CD s, video s en DVD s u bezit en welke bepaalde bestemming het heeft. Boek/CD/Video/DVD Titel Auteur/artiest Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam Boten en vaartuigen Hier kunt u aangeven om welk type boot of vaartuig het gaat (bijvoorbeeld zeilboot, platbodem, catamaran, sloep, rubberboot of motorkruiser), aangevuld met naam, merk, registratienummer en ligplaats. Type Naam Merk Registratienummer Ligplaats Bestemming/Erfgenaam Documenten Hierna kunt u aangeven welke documenten u bezit (bijvoorbeeld uw trouwboekje, huwelijkse voorwaarden, diploma s, eigendomspapieren van uw huis en auto, testament, vaarbewijs en garantiecertificaten) en wat u daarmee wilt. Mocht u bepaalde documenten in een kluis bewaren, vergeet dan niet om te vermelden waar u de sleutel bewaart. Naam Document Bewaarplaats Bijzonderheid Bestemming 14 Datum... Paraaf... Datum... Paraaf... 15

9 Vervolg Documenten Naam Document Bewaarplaats Bijzonderheid Bestemming Foto- en dagboeken Hier kunt u aangeven welke foto- en dagboeken u bezit (maar ook persoonlijke dingen als brieven, films, dia s, video s en CD rom s) en wat u daarmee wilt. Het kan zijn dat u bepaalde dingen wilt laten vernietigen om te voorkomen dat het gaat rondzwerven. Naam/Titel Bewaarplaats Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam Hobby s Hier kunt u aangeven welke spullen van uw hobby of liefhebberij u bezit (bijvoorbeeld schilders- en beeld houwmateriaal, foto- en filmapparatuur, modelbouw, textiel- en naaigerei) en wat u daarmee wilt doen. Hobby Materiaal Merk/Type Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam Huisdieren Hier kunt u aangeven welke huisdieren u heeft en wat u wilt dat er met hen gebeurt. Kent u niemand die straks voor uw huisdier kan zorgen, neemt u dan contact op met de Dierenbescherming: (0900) ( 0,10 per minuut). U kunt ook bellen met de Landelijke Stichting Ouderen en Huisdieren: (0348) Zij staan u graag met raad en daad terzijde. Naam Soort Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam 16 Datum... Paraaf... Datum... Paraaf... 17

10 Huizen en vastgoed Hier kunt u aangeven welke woningen en welk vastgoed u bezit (bijvoorbeeld uw woning, vakantiehuis, sta caravan, garagebox of beleggingspand) en wat u daarmee wilt. Wij raden het af om hier de waarde van uw bezit te vermelden. Dit is pas van belang wanneer uw erfenis verdeeld wordt. Wilt u toch graag de waarde weten dan kunt u deze laten taxeren door een erkende makelaar of taxateur. Vervolg Inboedel Naam object Merk Vindplaats Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam Soort Vastgoed Adres/Plaats/Land Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam Inboedel Hier kunt u aangeven wat voor inboedel u heeft (bijvoorbeeld servies, tapijten, glaswerk, klokken en lampen, maar ook uw kamerplanten, TV, stereo-installatie en uw koelkast) en wat u daarmee wilt. U hoeft hier natuurlijk niet alles wat u in huis heeft op te schrijven, maar alleen die dingen waar u een bijzondere band mee heeft en dus een speciale bestemming. Naam object Merk Vindplaats Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam 18 Datum... Paraaf... Datum... Paraaf... 19

11 Kleding en sieraden Kunst en antiek Hier kunt u aangeven welke kledingstukken en welke sieraden u bezit (bijvoorbeeld uw trouwjurk, maar bijvoorbeeld ook uw horloge, armband of collier) en wat u daarmee wilt. U hoeft hier natuurlijk niet alles wat u in huis heeft op te schrijven, maar alleen die dingen waar u een bijzondere band mee heeft en dus een speciale bestemming voor wilt benoemen. Hier kunt u aangeven of u kunst en antiek bezit (bijvoorbeeld vazen, schilderijen, litho s, stoelen, kasten, glaswerk, tapijten, lampen of klokken) en welke bestemming u daarvoor heeft. Wij raden het af om hier ook de (geschatte) waarde te vermelden. Dit is immers pas van belang wanneer uw erfenis verdeeld moet worden. Wilt u toch graag de waarde weten, dan kunt u de waarde laten taxeren door een erkend taxateur of veilinghuis. Naam object Merk/ontwerper Vindplaats Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam Naam object Merk/ontwerper Vindplaats Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam 20 Datum... Paraaf... Datum... Paraaf... 21

12 Meubels Hier kunt u aangeven welke meubels u bezit (bijvoorbeeld dressoir, kasten, banken, bedden, tafels en stoelen) en wat u daarmee wilt. Als u antieke meubels bezit kunt u die ook opnemen in de categorie kunst en antiek. U hoeft hier natuurlijk niet alles wat u in huis heeft op te schrijven, maar alleen die dingen waar u een bijzondere band mee heeft en/of een speciale bestemming voor hebt. Muziekinstrumenten en bladmuziek Hier kunt u aangeven welke muziekinstrumenten u bezit (bijvoorbeeld uw piano of orgel, maar ook de tamboerijn of triangel uit uw kinderjaren) en welke bladmuziek en wat u daarmee wilt. Naam object Merk/ontwerper Vindplaats Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam Instrument Merk Vindplaats Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam Onderscheidingen Hier kunt u aangeven welke onderscheidingen u heeft (bijvoorbeeld een onderscheiding van verdienste, oorkondes of (sportieve) medailles) en welke bestemming u daarvoor heeft. Naam onderscheiding Vindplaats Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam 22 Datum... Paraaf... Datum... Paraaf... 23

13 Sport en vrije tijd Hier kunt u aangeven welke sport- en vrije tijdsartikelen u heeft (bijvoorbeeld uw wandelschoenen, jeu de boules-set, nordic walking stokken, golfclubs of duikbril, maar ook uw tent en campingspullen) en wat u daarmee wilt. Soort object Merk Vindplaats Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam Vervolg tuin en recreatie Soort object Merk Vindplaats Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam Verzamelingen Tuin en recreatie Hier kunt u aangeven welke tuinartikelen en recreatiespullen u heeft (bijvoorbeeld uw tuinmeubels, barbecue, fietsen, (tuin)gereedschap, speelgoed of puzzels) en wat u daarmee wilt. Natuurlijk bent u vrij om bepaalde spullen niet hier te vermelden, maar op te nemen in de categorie sport en vrije tijd. Soort object Merk Vindplaats Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam Hier kunt u aangeven welke collecties of verzamelingen u heeft (bijvoorbeeld munten, postzegels, glaswerk of bierviltjes) en welke bestemming u daarvoor heeft. Soort Verzameling Vindplaats Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam 24 Datum... Paraaf... Datum... Paraaf... 25

14 Verzekeringen Hier kunt aangeven welke verzekeringen u heeft (bijvoorbeeld de verzekering voor uw auto, boot, motor en inboedel, maar ook uw brand-, opstal-, reis-, rechtsbijstand-, uitvaart- en WA-verzekering en natuurlijk uw pensioen- en levensverzekering), aangevuld met de naam van de verzekering en de naam en adres van de verzekeringsmaatschappij. Naam verzekering Polisnummer Naam/adres/telefoonnummer verzekeringsmaatschappij Bestemming Eigen categorie Mochten er nog zaken zijn die u niet kwijt kunt in de voorgaande categorieën dan kunt u die hier alsnog beschrijven. Dit kan zo zijn wanneer u een speciale belangstelling heeft voor een specifiek onderwerp en u dat niet in één van de genoemde categorieën wilt of kunt vermelden. Soort object of activiteit Bijzonderheid Bestemming/Erfgenaam 26 Datum... Paraaf... Datum... Paraaf... 27

15 4. Een persoonlijk woord voor uw erfgenamen Een persoonlijk woord voor uw erfgenamen Hier kunt u een persoonlijke boodschap kwijt aan uw erfgenamen. Dit kan betrekking hebben op onderwerpen of bezittingen uit uw heb- en willijst. Maar het kunnen ook uw herinneringen zijn aan bepaalde gebeurtenissen of personen. Of zelfs uw wensen voor de toekomst... Naam erfgenaam Mijn persoonlijke boodschap Naam erfgenaam Mijn persoonlijke boodschap 28 Datum... Paraaf... Datum... Paraaf... 29

16 5. Belangrijke namen en adressen Het is belangrijk voor uw erfgenamen om alle namen en adressen te kennen die voor u van belang zijn. Om ze niet door elkaar te halen hebben wij ze gerangschikt in vier groepen. Kinderen en kleinkinderen Tenslotte kunt u hier namen en adressen van organisaties en instanties kwijt waarvan u lid bent of waarbij u abonnementen, contracten of andere verplichtingen heeft lopen. Hebt u een lijst van namen in uw computer, geef dan aan waar die te vinden is. Familie en vrienden Naam Adres/woonplaats Telefoonnummer/mobiel Bijzonderheid Naam Adres/woonplaats Telefoonnummer/mobiel Bijzonderheid 30 Datum... Paraaf... Datum... Paraaf... 31

17 Erfgenamen Naam Adres/woonplaats Telefoonnummer/mobiel Bijzonderheid Executeur (zie pagina 37) Naam Adres/woonplaats Telefoonnummer/mobiel Bijzonderheid Organisaties en instanties Lidmaatschappen Hierbij moet u niet alleen denken aan clubs en verenigingen, maar bijvoorbeeld ook aan uw lidmaatschap van de Vereniging van Eigenaren, een politieke partij, kerkgenootschap, de boekenclub, airmiles of de dierentuin. Lid van Lidnummer Adres/plaats Telefoonnummer Bijzonderheid 32 Datum... Paraaf... Datum... Paraaf... 33

18 Contracten Hier gaat het om de contracten die u heeft afgesloten bij de nutsbedrijven, zoals gas, licht en water. Maar ook de contracten bij de telefoon- en internetbedrijven. Tenslotte moet u ook uw huurcontracten en andere verplichtingen niet vergeten, zowel bij instanties als bij particulieren. Contract bij Klantnummer Adres/plaats Telefoonnummer Bijzonderheid Abonnementen Dit kunnen abonnementen zijn op kranten en/of tijdschriften, maar natuurlijk ook theater-, museum- of muziekarrangementen. Abonnement op Abonneenummer Adres/plaats Telefoonnummer Bijzonderheid 34 Datum... Paraaf... Datum... Paraaf... 35

19 Belangrijke personen Hier kunt u personen vermelden die voor u van belang zijn, zoals de huisarts, dominee of pastoor, notaris, belastingconsulent, accountant, tandarts en huishoudelijke hulp. Naam Adres/woonplaats Telefoonnummer/mobiel Functie/Bijzonderheid 6. Niet vergeten: nuttige tips Nu u uw heb- en willijst heeft aangevuld met de belangrijke namen en adressen, heeft u van dit boekje uw persoonlijke erfenisdossier gemaakt. Toch zijn er nog een paar belangrijke dingen die u niet mag vergeten. Beschouw ze als nuttige tips en doe er uw voordeel mee. Maak uw erfgenamen attent op uw dossier Bespreek het met hen, zodat ze weten dat u een dossier heeft gemaakt en geef aan waar ze dat kunnen vinden als u overleden bent. Nog beter is het om zelf een kopie te maken en die aan hen te geven. U heeft dan een goede aanleiding om een keer met uw erfgenamen over uw erfenis te spreken. Of u dit met alle erfgenamen gezamenlijk doet of apart, hangt af van uw persoonlijke situatie en voorkeur. Houd uw dossier actueel Niets verandert zo snel als een mensenleven. Daarom is uw dossier altijd een momentopname: mensen verhuizen, spullen worden verkocht en abonnementen worden opgezegd of juist genomen. Ons advies is dan ook om tenminste één keer per half jaar uw dossier te raadplegen en uw gegevens te controleren. Uit ervaring weten wij dat er bij de meeste mensen dan vaak iets veranderd is. Niet alleen in wat u allemaal bezit, maar soms ook in wat u daarmee wilt. Benoem een executeur Dit is iemand die uw belangen behartigt op het moment dat u overleden bent. Hij of zij zorgt er dan voor dat uw erfenis wordt afgehandeld zoals u dat wilt. Een goede executeur moet dus iemand zijn die u vertrouwt, zodat u zeker weet dat uw erfenis bij hem of bij haar in goede handen is. Tenslotte is het belangrijk dat uw executeur zelf geen erfgenaam is. Zo kan hij of zij onafhankelijk en onpartijdig aan het werk gaan. Uw persoonlijke dossier vormt het document waarmee uw executeur aan de slag gaat. Sterker nog: zonder uw dossier kan uw executeur niets anders doen dan raden. Raden naar wat u heeft en raden naar wat u daarmee wilt. Ons advies is dan ook om niet alleen een executeur te benoemen, maar deze ook te betrekken bij uw dossier. U weet dan zeker dat uw executeur precies begrijpt wat u bedoelt. En straks uw erfenis kan regelen zoals u dat wilt. Als u een executeur wilt benoemen, moet u daarvoor wel naar een notaris gaan. Dit kan sinds 2003 alleen nog maar door middel van een testament. 36 Datum... Paraaf... 37

20 Verzamel uw belangrijke documenten Bij de meeste mensen liggen de belangrijke papieren door het hele huis verspreid. Dat is niet alleen onhandig voor u zelf, maar vooral voor uw erf ge namen en uw executeur. Verzamel daarom uw documenten. Een grote envelop of ordner is daarvoor al voldoende. Daarin kunt u al uw papieren en documenten bij elkaar opbergen. Afhankelijk van de waarde van de inhoud kunt u bepalen of u de envelop thuis wilt bewaren of in de kluis van de bank. In het laatste geval moet u natuurlijk wel even vermelden waar de kluis zich bevindt en waar u het sleuteltje heeft opgeborgen. Uw executeur is hiervoor de aangewezen persoon. Neem contact op met een notaris en/of belastingadviseur Nu u heeft opgeschreven wat u allemaal bezit en wat u daarmee wilt doen, is het tijd om dit juridisch en fiscaal vast te leggen en te regelen. Dit boekje is het uitgangspunt waar elke specialist gericht mee aan de slag kan. Als u een afspraak met hen maakt, moet u uw dossier dan ook beslist meenemen. En wacht u daar niet te lang mee, want uw erfenis is pas echt geregeld als u alles juridisch en fiscaal heeft vastgelegd. U kunt daarvoor contact opnemen met elke notaris of belastingadviseur. We adviseren u eerst het tarief van de notaris op te vragen. Schenken aan een goed doel Steeds meer mensen denken erover om iets na te laten aan een goed doel. Welk goed doel u kiest is heel persoonlijk. Net zoals de vraag of u nu al wilt schenken of pas na uw overlijden. En als u graag iets wilt geven, hoe moet u dat dan regelen? Antwoorden op deze vragen vindt u bij de overkoepelende organisatie van goede doelen in Nederland: nalaten.nl. Als u niet over internet beschikt kunt u ook telefonisch contact opnemen (0900) ( 0,10 per minuut). Denk aan uw huisdier Veel huisdieren verdwijnen na ziekte of overlijden in een asiel. Dat is niet leuk voor het dier, maar ook niet voor de eigenaar. Als u wilt voorkomen dat uw huisdier hetzelfde lot ondergaat, kunt u dat regelen in uw persoonlijke dossier. Kent u echter niemand die straks wel voor uw dier wil zorgen, neemt u dan contact op met de Dieren bescherming: (0900) ( 0,10 per minuut). Ook kunt u contact opnemen met de Landelijke Stichting Ouderen en Huisdieren: (0348) Zij staan u graag met raad en daad terzijde. Bel voor vragen met de Erfenislijn Voor hulp, advies en doorverwijzing met betrekking tot het regelen van uw erfenis kunt u bellen met de Erfenislijn: (0900)-erfenis ( ). De Erfenislijn is elke werkdag bereikbaar van uur en kost 0,55 per minuut. Service PCOB De medewerkers van de PCOB Servicelijn helpen u op weg met vragen over juridische zaken als erfrecht, maar ook met zaken als vervoer, zorg, belastingen, wonen, zorgverzekering en pensioenen. Hebt u vragen? Bel dan van uur naar de Servicelijn telefoon (038) De Servicelijn is open van maandag t/m vrijdag. Advies en ondersteuning Het beleidsteam van de PCOB adviseert u over maatschappelijke vraagstukken en biedt u ook juridische ondersteuning. Onder meer op het gebied van: Erfrecht Testamenten Huurrecht Consumentenkoop Schenkingen Conflicten met leveranciers Voorbeeld bezwaar- en beroepschriften Overeenkomsten en reglementen Wilt u meer weten? Dan kunt contact opnemen met onze beleidsmedewerker juridische zaken via het adres: info@pcob.nl of telefoon (038)

21 Zonnehof ND Amersfoort t erfenis ( ) e zekerweten@megg.nl PCOB postbus BE Zwolle t (038) e info@pcob.nl