Iets wat alleen een mens kan. Geheel Deel Mensen Persoon Voorwerp Inhoud Product uitstreek product

Transcriptie

1 Samenvatting door Sam 813 woorden 2 maart ,8 21 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands Lezen Tekststructuren: Voor/nadelenstructuur Verleden/heden(/toekomst)structuur Aspectenstructuur Vraag/antwoord structuur en structuur Probleem/oplossingsstructuur Verklaringsstructuur Woordenschat Beeldspraak Wat word vergeleken PERSONIFICATIEEen ding waarmee bijzonderheden voorbeeld Iets wat alleen een mens kan METAFOOR Object beeld vergelijking object beeld metoniem Deel Geheel Plaats Eigenschap Materiaal Voorwerp Plaatsnaam Producent Geheel Deel Mensen Persoon Voorwerp Inhoud Product uitstreek product object is helemaal vervangen door beeld Je zegt iets anders dan je bedoelt Het gevaar loert De prinses van de klas Louise lijkt wel een prinses Even de neuzen tellen De kaars brand Het kantoor is vrij Nog een glaasje dan Even Apeldoorn bellen Een echte van gogh Kijk op taal Naamkunde Pagina 1 van 5

2 Geoniem = een naam die is afgeleid van een aardrijkskundige naam Eponiem = woorden die zijn afgeleid van persoonsnamen Aptoniem = een naam die aansluit bij wat iemand in het dagelijks leven doet Leenwoorden Taalpuristen = mensen die proberen het Nederlands zo zuiver mogelijk te houden, zij bedenken Nederlandse alternatieven voor leenwoorden. Anglicisme = niet goed vertaald uit het Engels Gallicisme = niet goed vertaald uit het Frans Germanisme = niet goed vertaald uit het Duits Anglicisme + gallicisme + germanisme = barbarisme Spelling ww-spelling Pv-tt-ev Pv-tt-mv Pv-vt-ev Pv-vt-mv Infinitief Gebiedende wijs -> herken je aan het ontbrekende onderwerp Voltooid deelwoord Onvoltooid deelwoord bijvoeglijk naamwoord met of zonder N telwoorden en bijvoeglijke naamwoorden krijgen een N als deze zelfstandig is gebruikt (dus er kan geen zn achter) op personen slaat formuleren aantrekkelijk formuleren varieer in woordkeus varieer in zinsopbouw varieer in zinslengte gebruik voorbeelden zet de woorden die bij elkaar horen bij elkaar gebruik signaal woorden om verbanden in de tekst te leggen tekstverbanden concluderend dus, hieruit volgt, dat houd in doel-middel om te, waarmee, door middel van oorzaak-gevolg daardoor, als gevolg van, zodat opsommend ook, verder, ten slotte redengevend/verklaring daarom, namelijk, dat blijkt uit samenvattend kortom, al met al, met andere woorden tegenstellend maar, echter, daarentegen uitleggend/toelichtend bijvoorbeeld, met andere woorden, dat wil zeggen vergelijkend zoals, eveneens, soortgelijke voorwaardelijk indien, mits, stel dat foutieve samentrekkingen samentrekken mag alleen bij dezelfde grammaticale functie -> kww hww zww lv mv o - pv Pagina 2 van 5

3 dezelfde betekenis hetzelfde getal -> ev mv samentrekking is als in het tweede deel van de zin een woord dat al eerder beschreven staat weggelaten word samenvatting Nederlands Havo 3 H3 + H4 Lezen atie Vaak bij een overtuigende tekst standpunt -> daar wil de schrijver je van overtuigen en -> daar onderbouwt de schrijver zijn standpunt mee Feitelijke en Kun je controleren niet-feitelijke en kun je niet controleren Enkelvoudige atie = met 1 Meervoudige atie = met meerdere en Enkelvoudige onderschikkende atie = Standpunt - - Meervoudige onderschikkende atie = standpunt Tegenen = en en standpunten ontkrachten d.m.v. een negatieve eigenschap Woordenschat Stijlfiguren Zijn er 5 van. tautologie = 2 synonieme woorden van dezelfde woordsoort enkel en alleen toelichting: synoniem aan elkaar, allebei een bijwoord pleonasme = overbodig woord, omdat het grondwoord de eigenschap al bevat Pagina 3 van 5

4 toelichting: de ronde cirkel ronde = overbodig cirkel = grondwoord hyperbool = sterke overdrijving dat heb ik nu al 1000 keer gezegd eufemisme = verzachtend woordgebruik overgrootmoeder is gaan hemelen dysfemisme = opzettelijk harde taal wat een vette pens heeft die man understatement = het tegenovergestelde van wat je bedoelt ik heb best wel even in de keuken gestaan Spelling Korter schrijven Afkorting: weergave van een woord(groep) met beperkt aantal letters je spreekt wel de volledige woord(groep) uit Voorbeeld: a.s. Letterwoord eerste letters van naam of woordgroep, waarbij je het uitspreekt als een woord Voorbeeld: vip Initiaalwoord eerste letters van naam of woordgroep waarbij je het uitspreekt als losse letters Voorbeeld: uv, OM Verkorting opgebouwd uit een of meer (delen van) lettergrepen, uitspraak als woord Voorbeeld: info, prof Symbool notatie van wetenschappelijk begrip; grootheid/eenheid. Uitspraak zoals het oorspronkelijke woord Voorbeeld: V, ml, GB Trema en apostrof Trema gebruik je om te voorkomen dat 2 klinkers in een woord samen worden uitgesproken Trema gebruik je in sommige leenwoorden Apostrof gebruik je als weglatingsteken Apostrof gebruik je om uitspraak problemen te voorkomen Apostrof gebruik je in afleidingen van letterwoorden Apostrof gebruik je in meervouden van initiaalwoorden In verkleinwoorden op -y Formuleren (foutieve) beknopte bijzinnen Beknopte bijzin= bijzin zonder PV en O; dus het O moet hetzelfde zijn als dat van de hoofdzin Pagina 4 van 5

5 de Voorbeeld: toelichting: na hun klim door de duinen op het stand aangekomen namen toeristen meteen een verfrissende duik in de golven. toeristen = O, onderstreept in het blauw is beknopte bijzin foutieve beknopte bijzin= bijzin zonder PV en O; maar het O is niet hetzelfde als dat van de hoofdzin. Voorbeeld: na hun klim door de duinen op het strand aangekomen bleken bijzin. duinen Toelichting: Alle strandstoelen al verhuurd. strandstoelen = O, onderstreept in groen is foutieve beknopte Het is foutief omdat de strandstoelen geen klim door de Hebben gemaakt Wat is het O van de hoofdzin Wat is het O van de bijzin (zelf bedenken) Kan bij 2 hetzelfde antwoord als bij 1? -> goed Kan bij 2 niet hetzelfde als bij 1 -> foutief! Verwijswoorden Het juiste verwijswoord bepaal je met het woordgeslacht Getal geslacht lidwoord verwijswoord Ev M De hij hem zijn deze die Ev V De zij ze haar deze die Ev O Het het zijn dit dat Mv alle alle zij/ze hen hun deze die Je kunt dus het geslacht bepalen d.m.v. lidwoorden, behalve het verschil tussen M en V M -> concreta kun je uit het raam gooien zoals de stoel = dus M ev V -> abstracta kun je niet uit het raam gooien zoals de liefde = dus V ev V -> collectiva ev woord dat bestaat uit heel veel zoals de regering = dus V ev Pagina 5 van 5