Manoeuvreren in Mokum in 2016

Transcriptie

1 Manoeuvreren in Mokum in 2016

2 Met dank aan Jos Karsten Zomer 2016

3 Inleiding Vorig jaar zomer heeft de SP vijf winkelstraten in verschillende delen van Amsterdam onderzocht op toegankelijkheid. Immers, Amsterdam presenteert zich als een gastvrije stad, ook voor minder mobiele mensen. De vraag die de SP beantwoord wilde zien: geldt die gastvrijheid ook voor (drukke) Amsterdamse winkelstraten. De SP bezocht in 2015 de Linnaeusstraat en de Javastraat in Oost, de Westerstraat en de Haarlemmerdijk in Centrum en de Kinkerstraat in West. Het resultaat stemde niet vrolijk. Zo bleek bijvoorbeeld, dat juist de Haarlemmerdijk, die al jaren bekend staat als de leukste winkelstraat van Nederland, voor rolstoelen en rollatorgebruikers van de vijf winkelstraten het minst toegankelijk was: heel veel drempels die voor een minder mobiel persoon niet te nemen zijn en ook de doorgangsruimte op de stoep liet vaak te wensen over. De SP adviseerde de gemeente dan ook om met ondernemers in gesprek te gaan over het belang van toegankelijkheid en samen met hen te kijken hoe het beter kan door bijvoorbeeld drempelplaten neer te leggen en bij het neerzetten van terrastafels en stoelen altijd voldoende doorgangsruimte vrij te houden (bij voorkeur 2 meter). Ook als het meubilair in gebruik is. Afgelopen zomer hebben we wederom vijf winkelstraten bezocht, benieuwd of de toegankelijkheid, sinds vorig jaar is verbeterd. Dit keer gingen we naar de Rozengracht, de Dam- en Oude Hoogstraat, de Elandsgracht, Beren-, Wolven- en Oude Spiegelstraat en - voor de tweede keer - de Haarlemmerdijk.

4 Samenvatting van de resultaten Geen van de straten komt in aanmerking voor het predicaat 'goed toegankelijk'. Zelfs de Elandsgracht niet, die net compleet nieuw is ingericht. Op de Elandsgracht, zo merkten wij, worden bezoekers met een auto beter gefaciliteerd dan mensen met een beperking. De openbare ruimte van de Elandsgracht ziet er mooi uit: brede stoepen en doorgangsruimtes. Maar het middenterrein is voor mensen met een scootmobiel of rolstoel slecht toegankelijk. Het is zoeken naar een opgang, en waar rolstoelers het middenterrein op zouden kunnen, staan auto's. Verder maakt geen enkele winkel gebruik van een drempelplaat. Daardoor is.. % van de winkels niet toegankelijk. Dat is treurig, Herprofilering van een straat is immers bij uitstek een gelegenheid om ook de toegankelijkheid te verbeteren. De Beren-, Wolven- en Oude Spiegelstraat, gelegen binnen de zogenaamde Negen Straatjes scoorden heel slecht. De wel toegankelijke winkels zijn op één hand te tellen en de stoepen zijn smal en staan vol fietsen. Voor een minder mobiel persoon is winkelen in het winkelparadijs van de negen straatjes dus al heel gauw een groot avontuur. De stoepen van Dam- en Oude Hoogstraat bleken tegen de verwachting in toegankelijk: in deze straten lopen erg veel toeristen en door de terrassen wordt de doorgangsruimte belemmerd. Maar dat viel alleszins mee. Het was weliswaar druk op straat, maar de doorgangsruimte voor minder mobiele voetgangers was verder gewoon goed. De winkels zijn echter minder toegankelijk. Slechts bij een paar winkels liggen drempelplaten en ruim 40 winkels zijn niet toegankelijk. De toegankelijkheid van de Rozengracht viel ook tegen. De openbare ruimte is wel toegankelijk, maar toch ook hier weer heel veel winkels met hoge drempels. Ronduit teleurstellend was het bezoek aan de Haarlemmerdijk. Deze winkelstraat bleek nog even ontoegankelijk als vorig jaar. Een algemene constatering bij alle winkelstraten is dat er winkels zijn die mogelijk nooit toegankelijk genoeg gemaakt kunnen worden, omdat de winkel in een pand zit met een monumentale gevel. In enkele gevallen biedt een drempelplaat zelfs geen uitkomst. Aanbevelingen 1. Neem bij herprofilering van een (winkel-)straat standaard mee dat niet alleen de openbare ruimte goed toegankelijk moet zijn maar ook de winkels. 2. Betrek de winkeliersvereniging bij het toegankelijk maken en houden van de winkels. 1. Biedt jaarlijks gemeentelijke drempelplaten actief bij winkels aan; 2. Onderzoek of bij winkels in gewilde winkelstraten die op geen enkele wijze toegankelijk gemaakt kunnen worden, gastheren/-vrouwen kunnen worden ingezet; wat moeten deze mensen doen? Excuses aanbieden dat mensen met een rolstoel er niet kunnen komen of gaan zij de boodschappen doen en de fietsen weghalen??? 3. Onderzoek of van winkels die op geen enkele wijze toegankelijk gemaakt kunnen worden de bestemming gewijzigd kan worden in gemengd; 4. Onderzoek of ontoegankelijke winkelpanden als fietsenstalling kunnen worden gebruikt; 5. Zet de mate van toegankelijkheid van de openbare ruimte en winkels op de lijst van indicatoren Ouderenvriendelijke Stad;

5 Rozengracht De stoepen zijn breed en daarom over het algemeen goed begaanbaar maar van de winkels is 50% niet toegankelijk. Veel winkels zitten in monumentale panden, waardoor aanpassingen mogelijk ook niet kunnen.

6 Elandsgracht Bijna twee derde van de winkels is niet toegankelijk. Het trottoir is bij de herprofilering halverwege de gracht verlaagd, waardoor in sommige gevallen de bestaande drempels vanaf dat punt nog eens hoger zijn geworden. Er zijn bij de herprofilering toegangen voor rolstoelen naar het Johnny Jordaanplein aangelegd, maar bij ons bezoek stonden daar auto s op geparkeerd en dan is het plein dus niet te bereiken. De toegangshekken bij de officiële toegang naar het plein (rechterfoto) staan zo opgesteld dat je er, waag je je er in op een scootmobiel, letterlijk uitgetild dient te worden. Onze scootmobiel kwam al manoeuvrerend muurvast te zitten. Gelukkig was er een sterke arm in de buurt die onze scootmobiel er uit kon tillen. De oprit voor rolstoelgebruikers van de brug over Prinsengracht naar de stoep van de Prinsengracht/hoek Elandsgracht is door onhandig geplaatste paaltjes niet te gebruiken.

7 Berenstraat 90% van de winkels is niet toegankelijk. Fietsen en scooters staan overal fout geparkeerd. Gaan shoppen in je eentje, is voor iemand in een rolstoel niet te doen. Lastig is ook dat als je uitwijkt naar de straat vanwege een fiets die op het trottoir in de weg staat, je pas aan het eind van de straat weer de stoep op kunt. Wolvenstraat 100% is niet toegankelijk. Marqt heeft weliswaar een rolband, maar wij hebben ons er niet op gewaagd. Het leek ons een gevaarlijke onderneming. Om door te kunnen lopen op de stoep moesten ten minste vier fietsen worden verplaatst.

8 Hier is enig sjouwwerk nodig.

9 Oude Spiegelstraat 90% van de winkels is niet toegankelijk. Hoge drempels.

10 Dam- en Oude Hoogstraat 50% van de winkels is niet toegankelijk. De stoep is redelijk begaanbaar: er hoeven geen fietsen en/of terrasstoelen worden verplaatst. Het is er wel druk met mensen. Bij de metro-ingang Zuiderkerkhof staat niet aangegeven of en waar de lift is. Je moet het echt weten om de lift te kunnen vinden. We hebben de lift ook uitgeprobeerd. De lift brengt je snel waar je wezen moet, maar op straathoogte gaat de deur veel te snel dicht, waardoor nare situaties kunnen ontstaan.

11 Haarlemmerdijk De Haarlemmerdijk scoorde vorig jaar niet goed in ons toegankelijkheidsonderzoek. Sindsdien is er, zo blijkt, weinig veranderd: veel winkels zijn ontoegankelijk. Wel zijn er zebrapaden bijgekomen, wat het oversteken voor voetgangers makkelijker maakt. Jammer is dat de toegangen tot die zebrapaden nogal eens volstaan met obstakels: fietsen, vuilniszakken etc.