In Indonesië en de Filipijnen kan door het warme en vochtige klimaat en de vruchtbare vulkanische bodems er intensieve landbouw plaatsvinden.

Transcriptie

1 Samenvatting door Yanoe 4443 woorden 5 juli keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Hoofdstuk 1: Zuidoost-Azië in kaart gebracht Paragraaf 1 Een gebied kan worden begrensd op basis van staatkundige grenzen, culturele criteria, klimaat, politieke criteria, sociaalgeografische criteria, economische criteria of door verschillende fysisch-geografische kenmerken. Formele regio: Een gebied heeft een bepaald kenmerk dat voor het hele gebied geldt. Zuidoost-Azië bestaat uit Myanmar, Thailand, Cambodja, Laos, Vietnam, Maleisië, Singapore, Indonesië, Brunei, Oost-Timor en de Filipijnen. Ecologische landschapszones worden gemaakt op basis van fysisch-geografische criteria. Er zijn zes hoofdzones: Tropische zone, Aride zone, Subtropische zone, Gematigde zone, Boreale zone, Polaire zone. Zuidoost-Azië ligt in de tropische zone(+ Humide tropische zone en de semiaride tropische zone). Alle landen, behalve Cambodja, hebben hoge bergketens. Dit komt door de platentektoniek. De relatieve ligging, de ligging ten opzichte van andere locaties uit het oogpunt van bereikbaarheid en toegankelijkheid, laat zien dat een deel van Zuidoost-Azië behoort tot het vasteland en de andere helft eilanden zijn. Zuidoost-Azië zit ingeklemd tussen twee grote landen: China en India. De bevolkingsdichtheid is niet erg hoog. Door de hoge bergen konden migranten moeilijk naar Zuidoost-Azië komen, later werd er door de Chinezen een route over zee gevonden. Singapore is het welvarendste land in Zuidoost-Azië. De inwoners van Singapore verdienen hun geld in de dienstensector. Het BNP per hoofd van de bevolking is hoog. In Indonesië en de Filipijnen kan door het warme en vochtige klimaat en de vruchtbare vulkanische bodems er intensieve landbouw plaatsvinden. Cultuurgebied: Gebied waarover een cultuur zich uitstrekt. De landen in Zuidoost-Azië hebben niet allemaal dezelfde godsdienst en ook hun cultuur en geschiedenis komt niet overeen. Er zijn veel verschillende talen. De meest voorkomende godsdiensten zijn de islam, het boeddhisme en het hindoeïsme. Er zijn veel verschillende etnische groepen. Een etnische bevolkingsgroep heeft dezelfde taal, religie, cultuur of geschiedenis. Indonesië: Merendeel van de bevolking is van Maleise oorsprong. Veel verschillende etnische groepen, religies en talen. Grote Chinese bevolkingsgroepen wonen er. Filipijnen: Enorm veel eilanden met moeilijk toegankelijke gebieden en regenwouden. Moeilijke onderlinge communicatie door vele verschillende talen. Pagina 1 van 9

2 Laos: Bevolking is opgesplitst op basis van de hoogte van het leefgebied. Het laagland, lagere berghellingen en de hoog gelegen gebieden. Deze drie groepen hebben hun eigen cultuur. Maleisië: Onderlinge verdeeldheid tussen islamitische Maleiers, boeddhistische Chinezen en hindoeïstische Indiërs. Verdeeldheid komt door het onderwijs(verschillende scholen). Cambodja: Etnisch homogeen Myanmar: Veel verschillende etnische groepen en talen. Birmanen zijn dominant. Er is een repressief beleid. Vietnam: Verschillende etnische groepen. Singapore: Oorspronkelijke inwoners: Maleisiërs. Grootse groep die er woont zijn de Chinezen. Thailand: Diversiteit aan talen, dialecten en etnische herkomsten. Paragraaf 2 Zuidoost-Azië wordt begrensd door de randen van tektonische platen(gedeelte van de lithosfeer dat drijft op de asthenosfeer). De aanwezigheid van vulkanisme en het voorkomen van aardbevingen hangt samen. Ring van Vuur: Een groot aantal vulkanen in de vorm van een boog rond de Grote Oceaan. Vulkanisch as en gesteente zitten vol mineralen en voedingsstoffen die een vruchtbare bodem opleveren. Onder Zuidoost-Azië bewegen vier platen: de Indisch-Australische plaat, de Euraziatische plaat, de Filipijnse plaat en de Pacifische plaat. Onder Zuidoost-Azië bevindt zich de Sundaplaat. Subductie: Een oceanische plaat verschuift onder een continentale plaat. Doordat dit schoksgewijs verloopt ontstaat hierdoor aardbevingen. De oceanische Indisch-Australische plaat is zwaarder en duikt onder de continentale plaat. Bij deze convergente breukzone ontstaat een diepe trog. De plaat verschuift onder de Sundaplaat. Het gesteende van de ondergeschoven plaat smelt. Het magma stijgt via scheuren naar het aardoppervlak en zal met uitbarstingen vulkanen vormen. Als gevolg van subductie kan er een zeebeving ontstaan. Het epicentrum van een zeebeving ligt op de bodem van de oceaan. Wanneer de zeebodem een stuk omhoog beweegt, kan er een tsunami ontstaan. Het Tobameer is een caldeira die ontstaan is als gevolg van de uitbarsting van de Toba(74000 jaar geleden). Door de grote hoeveelheid as die de vulkaan de lucht in blies, daalde de temperatuur wereldwijd(veel zwavelzuur in lucht en zonlicht werd geblokkeerd). 1883: Krakatau barst uit. Bij de uitbarsting ontstonden grote pyroclastische stromen en een enorme hoeveelheid gesteente en as werden de lucht in geblazen. Door het instorten van de vulkaan ontstond er een tsunami. Het stof dat in de atmosfeer kwam, veroorzaakte een temperatuurdaling. 2010: Merapi barst uit. Grote pyroclastische stromen en enorme aswolken hebben het gebied enorm aangetast. Lahar: Grote modder- en puinstroom. De Filipijnen liggen op enkele microplaten tussen twee uitgestrekte subductiezones. Door de druk van deze twee platen loopt er een lange breukzone van noord naar zuid. De delen van de plaat bewegen hier langs elkaar heen: Transforme breuk. Door subductie ontstaan hier niet alleen vulkanen, maar ook bergen. Hierbij worden er cordillera's gevormd: langgerekte bergketens die het gevolg zijn van het op elkaar botsen van fragmenten aardkorst langs de Pagina 2 van 9

3 subductiezone en van de verdikking van de korst. Paragraaf 3 Natuurlijke hulpbronnen zijn alle stoffen die aan het milieu worden onttrokken en die worden gebruikt om van te leven. Je hebt drie categorieën: Ertsen(ijzer, tin, koper, bauxiet). Fossiele energiebronnen(olie, gas of steenkool) en de bodem, het water, schone lucht, natuurlijke bossen en ruimte onder de natuurlijke hulpbronnen. Delfstoffen in een vulkanisch gebied ontstaan door dat er in de mantel magmahaarden bevinden met een mengsel van een groot aantal vloeibare chemische elementen. Stijgt zo'n magmahaard naar het oppervlak, dan wordt de temperatuur lager en zullen verschillende elementen gaan stollen. In de magmahaard ontstaan zo concentraties van ertsmineralen en gesteenten. Wanneer bijna alles is gestold, blijven alleen nog restmineralen over met een lage stollingstemperatuur, zoals koper, lood en zink. Via scheuren in het bovenliggende gesteente stijgt dit nog vloeibare restmateriaal in spleten omhoog, koelt verder af en stolt. Ze vormen dan gestolde elementen ertsaders. Als een land beschikt over veel nuttige natuurlijke hulpbronnen, kunnen deze worden ingezet voor de productie van goederen. Wanneer de winning niet op een duurzame wijze wordt gedaan, wordt lokaal of ook regionaal het milieu aangetast. Maleisië: Een van de belangrijkste delfstonnen die werd gewonnen, is tin. Om dit te winnen worden mijnen aangelegd waardoor de natuurlijke ecosystemen verdwijnen en natuurlijke drainagepatronen worden verstoord. Brunei: Men vond in 1920 olie, waardoor het land nu een van de hoogste inkomsten van Zuidoost-Azië heeft. Hierdoor nam de welvaart enorm toe. Indonesië: In Indonesië worden de delfstoffen, bauxiet, zilver, tin, koper, nikkel en goud gewonnen en het land beschikt ook over steenkool, gas en olie. Paragraaf 4 Vrijwel heel Zuidoost-Azië heeft een tropisch regenklimaat. De Filipijnen, Maleisië, Brunei, de westkusten van Thailand en Myanmar en het grootste deel van Indonesië hebben een Af-klimaat. Een deel van Indonesië, Vietnam, Laos, Cambodja en Thailand hebben een savanneklimaat. Het droge seizoen wordt veroorzaakt door de moesson: een wind rond de evenaar die een halfjaar uit één bepaalde richting waait en het andere halfjaar uit de tegengestelde richting. Omdat er sprake is van een droge en een natte moesson, is er een droog en een nat jaargetijde. In juli bevindt zich boven Azië een lagedrukgebied en boven Australië een hogedrukgebied. Door het drukverschil komt een luchtstroming op gang. Vanuit het hogedrukgebied stroomt lucht in de richting van Indonesië. Omdat Australië dicht bij Indonesië ligt, kan de lucht op deze korte afstand over de oceaan niet veel vocht opnemen. De lucht blijft dus droog, waardoor er in Indonesië een droge tijd volgt. Regio's die verder van Indonesië liggen krijgen wel regen door deze moesson, doordat de lucht een langere weg over de warme zee moest afleggen en hierdoor werd er meer neerslag gevormd. In januari is dit precies andersom. Tyfoons ontstaan in tropische gebieden boven oceanen met een zeewatertemperatuur van ten minste 27 graden. Het zijn lageluchtdrukgebieden, die uitgroeien tot tropische stormen. Het warme water vormt de motor, waardoor de storm tijden zijn reis over de oceaan kan uitgroeien tot een tropische orkaan. Pagina 3 van 9

4 In regio's met tropische klimaten, vind je tropische bodems. In Azië zijn veel latosols te vinden: Door warmte en vocht zitten er veel bacteriën in de bodem die al het dode plantenmateriaal(humus) omzetten in mineralen, die planten meteen opnemen. Er blijft dus weinig humus over in de A1-horizont. Door de grote hoeveelheid neerslag vindt er uitspoeling plaats van zouten in de A2-horizont. IJzer en aluminium blijven achter en geven de bodem een rode kleur(lateriet). De bodemvruchtbaarheid van latosols is niet hoog. Andere vruchtbare bodems zijn bij rivieren en bij vulkanische gebieden. Intensieve landbouw: Landbouw waarbij veel arbeid en/of kapitaal wordt ingezet. Extensieve landbouw: Landbouw waarbij weinig arbeid en/of kapitaal wordt ingezet. Door de toenemende bevolkingsdichtheden maken kleine boeren ook van ongeschikte gebieden akkers. De kans op erosie is hier groot. Er zijn ook veel gemechaniseerde plantages, zoals palmolieplantages of fruitplantages. In Thailand zijn er ook rubberplantages. Hoofdstuk 2, Zuidoost-Azië: een regio in beweging Paragraaf 1 Eerst hadden het boeddhisme en hindoeïsme grote invloed in Zuidoost-Azië. Vanaf de 16e eeuw kwam de islam invloed. De Europese invloed breidde zich over dit gebied uit vanaf de 16e en 17e eeuw door het kolonialisme. Na WOII begon het dekolonisatieproces en werden de landen onafhankelijk. De Fransen bezetten Vietnam, Laos en Cambodja(Indochina). Vietnam had het meeste potentieel op economisch gebied. Het land werd verbeterd met verharde wegen, elektriciteit, spoorwegen, Franse onderwijssystemen, etc. De Fransen verdeelden het land in 2 delen om het nationalisme uit te bannen: Het midden en het zuidelijke gebied namen het Franse administratieve systeem over. In de noordelijke delen bleven de inheemse wetten bestaan. De afhankelijkheidsrelaties van het Franse gebied ten aanzien van het Franse moederland waren groot. Er was sprake van koloniale uitbuiting: De boeren profiteerden niet veel van de economische groei. Tijdens WOII richtte Japan in Vietnam een nationalistische vrijheidsbeweging op. Na 1945 werd Vietnam verdeeld in 2 staten-->politiek conflictgebied. De Fransen dachten dat ze via de rivier de Mekong contact konden leggen met China en veroverden daarom Laos en Cambodja. In deze landen werd niet veel geïnvesteerd. De Engelsen bezetten Myanmar, Maleisië, Singapore en Brunei. Maleisië, Brunei en Myanmar werden exploitatiekoloniën: Overzees veroverd gebied dat werd bemand door handelaren, militairen en ambtenaren van wie het verblijf van tijdelijke aard was. In Maleisië waren de tinproductie en rubberproductie belangrijk. Vanwege de oorspronkelijke sterke economische posities werden de Chinezen en de Indiërs die in Maleisië leefden, bevooroordeeld ten opzichte van de Maleisiërs zelf--> Culturele scheiding werd versterkt. Na 1945 werd Maleisië een federatie van verschillende etnische groepen en gebieden en in 1963 werd het onafhankelijk. De Engelsen maakten van Brunei een protectoraat: Gebied onder zeggenschap van een sterkere staat. Brunei werd pas interessant toen in 1920 olie werd ontdekt. Brunei werd in 1984 onafhankelijk. Singapore werd een kroonkolonie. Het lag gunstig en strategisch aan de straat van Malakka, de belangrijkste handelsroute naar China. Singapore was een belangrijk financieel centrum en een handelscentrum. Voor 1960 werd Pagina 4 van 9

5 er geen industrie van betekenis in de kolonie gevestigd en werkte bijna iedereen in de dienstensector. Het eiland kende een dominante Chinese cultuur. Na de onafhankelijkheid van Maleisië heeft Singapore 2 jaar bij dit land gehoord, maar het werd in 1965 een zelfstandige staat. Myanmar had voor de Engelsen een strategisch en commercieel doel. De landbouw werd sterk uitgebreid. Rijst, mineralen en teakhout werden naar Engeland geëxporteerd. De Engelsen bouwden wegen en bruggen en introduceerden westerse onderwijssystemen. Toen vanaf 1920 uitbreiding van agrarische gronden niet meer mogelijk was, nam de bevolkingsdruk snel toe waarna dit land in 1948 onafhankelijk werd. Na een militaire coup in 1962 wordt het land geregeerd door een socialistische partij. In 1619 veroverde de VOC Jayakarta, een belangrijke havenstad op Java. De stad kreeg de naam Batavia. Na het failliet van de VOC nam de Nederlandse regering het gezag over. Gedurende de 19e eeuw werd het gezag uitgebreid over Sumatra en de oostelijke eilanden. Nadat het koninkrijk Bali en Aceh in handen was van Nederland was de kolonie compleet. De kolonie werd centraal geleid vanaf Batavia. Het grootste deel van de bevolking werkte voor de komst van de Nederlanders in de zelfvoorzienende landbouw(bevolkingslandbouw). Dit werd veranderd in een cultuurstelsel, waarbij de Nederlanders controle hadden over de hoeveelheden en de prijzen van producten. Door de toenemende economie van Nederland werd er geïnvesteerd in fabrieken en havens, wat ten koste ging van de voedsellandbouw. Toen in 1870 het cultuurstelsel werd afgeschaft, werd het land opengesteld voor buitenlandse bedrijven. Er ontstond ondernemingslandbouw: Moderne agrarische bedrijven in koloniën die zijn gericht op de export. Ook waren er nog kleine traditioneel bewerkte velden. Er was dus een fragmentarische modernisering: Modernisering die slechts in delen van de economie plaatsvindt. Hierdoor ontstonden er grote verschillen in ontwikkeling tussen verschillende plattelandsgebieden-->rurale differentiatie: Fysische, demografische, sociale, economische, politieke en/of culturele verschillen tussen plattelandsgebieden in een land. Indonesië werd afhankelijk van Nederland door de eenzijdige exportstructuur. De Nederlanders introduceerden hun eigen onderwijssysteem met de Nederlandse taal, maar alleen de elite kon gebruik maken van deze scholen. De urbanisatie op Java was groot. Door de hoge bevolkingsdruk konden mensen niet meer op het platteland wonen en trokken naar de steden. Na WOII kwam er een guerrillastrijd waarna Indonesië in 1949 onafhankelijk werd. Thailand is nooit gekoloniseerd geweest. Het land heeft een primate city: Bangkok. Export bestond uit rijst, tin, teak en rubber. In de jaren 60 werd industrie geïntroduceerd. Paragraaf 2 Het industrialisatieproces in Azië begon in Japan. Na WOII werd de wederopbouw in dit land door behulp van de VS snel gedaan. Japan werkte nauw samen met het bedrijfsleven en probeerde via economische planning en stimulering van specifieke industriële sectoren de economie te sturen. Japan had een afkeer van buitenlandse invloeden. Door de stijgende welvaart werden de arbeidskrachten in Japan te duur, vooral in de laagwaardige arbeidsintensieve industrieën die veel arbeiders nodig hebben en waarbij technische kennis minder van belang is. Multinationals uit het westen en Japanse bedrijven verplaatsten deze bedrijfstakken naar lagelonenlanden zoals Zuid-Korea, Taiwan, Hongkong en Singapore. Hierdoor begon in deze vier landen de industriële ontwikkeling. De staat schiep een goed ondernemersklimaat, zorgde voor betere scholing en voerde maatregelen om buitenlandse bedrijven aan te trekken. Dit waren de Aziatische tijgers en deze landen behoren tot de NIC's: Newly Industrializing Countries. Pagina 5 van 9

6 Singapore is het welvarendste land van de Aziatische tijgers. De sterke handelspositie werd versterkt door de komst van multinationals uit het westen en Japan. Veel producten werden via Singapore gedistribueerd en doorgevoerd. Nadat in 1980 de lonen, net zoals in de andere NIC's, te hoog werden, verplaatsten de arbeidsintensieve industrietakken zich naar Thailand, Indonesië en Maleisië. Singapore ging zich vanaf dit moment richten om meer kennisintensieve industrieën. Door de toegenomen welvaart had Singapore veel hoogopgeleide mensen. Singapore wil als Total Business Centre een belangrijke rol spelen in de regionale en mondiale economie. Door de verplaatsing van de industrie van de eerste generatie tijgers naar Thailand, Maleisië en Indonesië, werden dit de tweede generatie tijgers/nic's. Buitenlandse bedrijven werden in Thailand aangetrokken door de lage lonen. De economische groei in Thailand werd in gang gezet door de komst van Japanse investeerders. Naast de industrialisatie bleef de export van grondstoffen van groot belang. De exportproducten ondervonden een ruilvoetverslechtering. Maleisië en Indonesië gingen na de daling van olieprijzen importsubstitutie toepassen(het maken van laagwaardige producten die anders ingevoerd zouden moeten worden). Na deze fase van importsubsidie gingen deze landen zich steeds meer richten op exportgeoriënteerde industrieën, waardoor de welvaart steeg. Toen ook hier de lonen te hoog werden, verplaatsten de bedrijfstakken met lage lonen en een hoge arbeidsintensiteit zich weer naar andere lagelonenlanden. Dit soort bedrijven zijn footloose industrieën: Industrie die niet of minder gebonden is aan een vestigingsgebied. Je ziet in landen zoals Maleisië vaak dat er regionale differentiatie plaatsvindt: Verschillen in ontwikkeling tussen gunstig gelegen industriegebieden en het achtergebleven platteland. De industriële ontwikkeling van de tweede generatie tijgers was vooral gebaseerd op kapitaal uit het buitenland en niet van de overheid zoals in Singapore. Er werd veel geïnvesteerd in prestigieus onroerend goed. Investeringen in industriële productieprocessen bleven achter. Sinds 1995 hoort Vietnam tot de ASEAN-landen. De agrarische maatschappij veranderde in een Industriële economie. Er is een mogelijkheid tot vrij ondernemerschap. Er ontstond een exportgeoriënteerde industrie, waarvan de economie profiteerde. Laos, Cambodja en Myanmar liggen qua economische ontwikkeling achter op de andere landen in de regio. Myanmar heeft een zeer gesloten economie en een onderdrukkende politiek. Het gebrek aan politieke stabiliteit verhindert een toekomstige economische groei. Cambodja is nog niet hersteld van het extreme regime van de Rode Khmer. Het meeste voedsel moet geïmporteerd worden. Het land is afhankelijk van buitenlandse hulp. Laos is dunbevolkt en heeft een slechte infrastructuur. Er is een duale economie: Het naast elkaar bestaan van moderne en traditionele economische processen in een maatschappij. Regio's gaan elkaar steeds meer beconcurreren als het gaat om de industriële vooruitgang. Hierbij buiten landen hun comparatieve voordeel uit(relatief kostenvoordeel van een economische activiteit in een gebied vergeleken met andere gebieden), waarbij het gaat om de beschikbaarheid van relevante productiefactoren(het bezitten van geschikte arbeidsomstandigheden en/of kapitaal en/of kennis en/of natuurlijke hulpbronnen en/of ligging voor een productieproces). De industriële ontwikkeling in Azië wordt vergeleken met het vliegendeganzenmodel. Japan loopt aan kop, met daarna Singapore, Taiwan, Hongkong en Zuid-Korea, vervolgens de tweede generatie tijgers, enz. Technologische Ladder Hypothese: Een ontwikkeling op basis van een comparatief voordeel, waarbij Pagina 6 van 9

7 productietakken worden verplaatst in plaats van volledige productiekolommen. (outsourcing) Paragraaf 3 Door de industriële ontwikkeling is de aandacht van veel landen van de primaire sector naar de secundaire sector gegaan. Er is min of meer sprake van de-agrarisatie/agrarische transitie. De toename van de industriële werkgelegenheid leidt tot meer banen in de tertiaire sector. Op het platteland wordt het meeste verdient in de commerciële landbouw en de exportgeoriënteerde landbouw. De bijdrage van de primaire sector aan het BNP staat in geen verhouding tot het aantal mensen dat erin werkzaam is. Een relatief klein aantal grote bedrijven levert het grootste gedeelte van de BNP. De toegang tot de stedelijke of mondiale markten is vanwege de geïsoleerde ligging van de landbouwplaatsen gering. Het gevolg is dat veel van de plattelandsbevolking een zelfvoorzienende dorpseconomie kent. De verdeling van de beroepsbevolking hangt samen met de plaats die een land inneemt in de VN- Ontwikkelingsindex. Door de economische vooruitgang trekken veel mensen naar de stad: Urbanisatie. Pushfactoren: Gebrek aan werkgelegenheid in de landbouw, armoede. Pullfactoren: Werk, scholingsmogelijkheden, groter aanbod van voorzieningen. In Thailand zorgt het grote urbanisatietempo, de jaarlijkse groei van de stedelijke bevolking, ervoor dat er grote regionale verschillen ontstaan. In Maleisië is er een hoge urbanisatiegraad, het percentage mensen van de totale bevolking van een land dat is steden woont, maar de verstedelijking is ook goed verspreid. In veel Aziatische landen is er een hoog percentage jongeren, wat een probleem is voor de economische ontwikkeling. De landen nemen binnen het demografisch transitiemodel uiteenlopende posities in. De globalisering heeft ervoor gezorgd dat achtergebleven gebieden, de perifere landen, semiperifeer werden. Door de snelle groei is er neokolonialisme: Een vorm van afhankelijkheid waarbij de vroegere koloniën wel politiek zelfstandig zijn, maar in economisch opzicht afhankelijk blijven van de bedrijven in westerse landen. Ook heeft de snelle groei voor regionale differentiatie en tegenstellingen in de welvaart geleid. Hoofdstuk 3 Paragraaf 1 De belangrijkste handelsstromen op de wereld lopen via de landen van de triade(noord-amerika, EU en Japan). De landen van Zuidoost-Azië behoren tot de ASEAN. Door economische ontwikkeling is de stand van de ASEAN verhoogd. Door de technologische vooruitgang, de grotere en goedkopere transportmiddelen en de goede communicatiemogelijkheden wordt de wereld steeds kleiner. Bedrijven zoeken steeds naar goedkopere arbeid, efficiëntere werkwijzen en meer afzet--> De handel is verplaatst naar de Pacific Rim. Deze verschuiving van het economische zwaartepunt van de Atlantic Rim naar de Pacific Rim is de Global shift. Handelsbalans: Ontvangstenkant waarin de geldwaarde van de export van een land over een bepaalde periode staat. Uitgavenkant waarin de geldwaarde van de import van een land over een bepaalde periode staat. +-->Actieve handelsbalans, - -->Passieve handelsbalans. De ASEAN is sterk verbonden met de wereldeconomie-->kwart van de export/import komt uit de lidstaten zelf. Pagina 7 van 9

8 De openheid van de Zuidoost-Aziatische economie valt ook af te lezen uit de samenstelling van het exportpakket- ->Landbouwproducten, delfstoffen, elektronica en machines. Om het belang van de invoer en uitvoer voor een land te meten, berekent men vaak de importwaarde en de exportwaarde als percentage van het bruto nationaal product. De keuze voor exportoriëntatie gaat vaak samen met het bevorderen van exportvalorisatie(de industriële bewerking van een ruwe grondstof, waardoor de waarde vergroot wordt, om het product uit te voeren). 2 voordelen: Een land ontvangt meer inkomsten uit het buitenland dankzij de hogere toegevoegde waarde van de exportproducten. De bewerking van grondstoffen levert werkgelegenheid op. Voor de opbouw van een mondiaal gerichte economie hebben de ASEAN-landen veel geld nodig. Daarbij spelen de directe buitenlandse investeringen een belangrijke rol. Men spreekt van directe buitenlandse investeringen wanneer geld wordt gestoken in de productiesectoren in een ander land. De omvang van de directe buitenlandse investeringen hangt af van de ontwikkelingen in de wereldeconomie. De meeste investeringen vinden plaats in Singapore. De investeringen van het buitenland worden vaak binnengehaald door het scheppen van aantrekkelijke voorwaarden voor de multinationals. Dit gebeurd vaak in speciaal aangewezen gebieden: EPZ's: Export processing zones. Dit zijn kleine gebieden in een land waarin de vestigingsvoorwaarden gunstiger zijn dan in de rest van dat land. Deze voorwaarden gelden voor exportgeoriënteerde bedrijven en hebben vooral betrekking op bijzondere douaneregelingen. Nadeel: Het land mist bepaalde belanstingsinkomsten. Voordeel: Er ontstaan veel vormen van werkgelegenheid. SEZ's: Speciale economische zone. Dit zijn grote gebieden waarin niet alleen geïnvesteerd wordt in de industrie, maar ook in de dienstensector. Vrijhandel wordt in SEZ's gestimuleerd. SEZ's kunnen grensoverschrijdend zijn. Door grensoverschrijdende productieregio's, waar het internationaliserende bedrijfsleven profiteert van de voordelen van verschillende nationale regelingen op het gebied van arbeidsrecht, lonen, grondprijzen, belastingen en milieuwetgeving. Groeidriehoek: Een aangewezen gebied waar ten minste drie naburige landen hun comparatieve voordelen willen uitbuiten tot economische groei-->singapore-indonesië-maleisië. Toch bestaat er tussen veel landen in Azië nog weinig contact. Dit komt door de slechte infrastructuur, de verschillende politieke systemen en het gebrek aan complementariteit(doordat veel gebieden vaak hetzelfde aanbieden is er geen basis voor handel). Keerzijde van landen die buitenlandse investeringen binnen willen halen: Slechte werkomstandigheden(lage lonen, ongezonde werkomgeving, nachtwerk, etc.). Ruimtelijke afwenteling: Het afschuiven van nadelige milieueffecten van het menselijk handelen op andere gebieden, dus in het westen moeten bedrijven vaak aan milieueisen voldoen, waardoor ze in landen gaan produceren waar nog niet zoveel eisen worden gesteld. Paragraaf 2 In Zuidoost-Azië is sprake van een internationale arbeidsmigratie: De verhuizing over landsgrenzen van arbeidskrachten op zoek naar werk. De regeringen van de armere landen in Zuidoost-Azië stimuleren gastarbeid sterk-->levert een grote deviezenstroom op en het biedt een oplossing voor de werkloosheid. Ook ontvangen de werknemers in het buitenland scholing en doen ze werkervaring op. De ASEAN bemoeit zich niet met het vrij verkeer van personen, zoals bijvoorbeeld de EU wel doet. De bevolkingsgroei van Singapore moest het voor WOII vooral hebben van immigratie. Vlak na de oorlog was het voor ongeschoolde arbeiders bijna onmogelijk om Singapore binnen te komen. Naarmate de onafhankelijkheid na de industrialisatie vorderde en de exportgerichtheid toenam, werden de regels verruimd. Via bilaterale migratieovereenkomsten kregen gastarbeiders werk in de industrie, bouwnijverheid en het huishoudelijk werk. Dankzij dit actieve migratiebeleid om ongeschoolde arbeiders en hooggeschoold personeel aan te trekken, bestaat 34% van de beroepsbevolking uit immigranten. Uit vrees voor negatieve maatschappelijke gevolgen van een grote instroom van immigranten, krijgen laaggeschoolde arbeiders slechts een tijdelijke verblijfsvergunning. Gastarbeid is voor Indonesië van groot belang. De meeste migranten komen in het Midden-Oosten en Maleisië terecht. Het totale aantal illegale arbeidsmigranten ligt ver boven de miljoen. Een groot deel van de verdiensten van de gastarbeid wordt door de arbeiders naar hun familie in Indonesië gestuurd. De arbeidsmigranten zijn over het algemeen ongeschoold en doen slecht betaald werk in de bouw, op plantages, in de bosbouw en in fabrieken. Het merendeel is vrouw en doet huishoudelijk werk. Pagina 8 van 9

9 Wanneer in het vertrekgebied de economische omstandigheden slecht zijn, zullen veel mensen uit zo'n streek of zelf uit hetzelfde dorp migreren. In Thailand is het aantal laaggeschoolde inwoners dat als gastarbeider in het buitenland werkt afgenomen, terwijl het aantal mensen dat uit minder ontwikkelde, nabijgelegen landen binnenkomt om werk te zoeken in de landbouw, bouwnijverheid of industrie is toegenomen. Het niveau van het werk dat de meeste buitenlandse werknemers verrichten, is laag en vereist nauwelijks scholing. De arbeidsmigranten vinden vaak ook werk in de toeristensector. Steeds meer buitenlanders kiezen de regio als vakantiegebied. Het toerisme in Thailand is de belangrijkste bron van buitenlandse deviezen. In Cambodja is het toerisme de snelst groeiende economische tak. De slechte infrastructuur belemmert de verdere ontwikkeling van het toerisme. In Laos is geen sprake van massatoerisme, omdat tot voor kort reizen naar Laos vrijwel onmogelijk was door de bureaucratie. Het grootste deel van de toeristen in Maleisië komt uit Singapore, Thailand en Indonesië. Maleisië wil zich meer richten op toeristen uit Europa of Australië, want deze blijven langer en hebben meer geld dan toeristen uit buurlanden. Het gezondheidstoerisme neemt steeds meer toe. Nadeel toerisme: Milieuproblemen: Toeristen willen huisvestiging in soms kwetsbare gebieden--> Kappen van bossen, aantasting van kuststroken, etc. Paragraaf 3 In Zuid-Azië liggen drie gebieden met hun eigen fysisch-geografische kenmerken: In het noorden strekken zich de lange bergketens van de Himalaya uit. In het westen zijn de berghellingen kaal door het vrij droge klimaat. In het oosten vind je in de vochtigere klimaten dichte bossen op de hellingen. Ten zuiden van deze bergketens liggen de grote, laaggelegen riviervlakten van de Indus en de Ganges. Deze vruchtbare valleien zijn zeer dichtbevolkt. De zuidelijke plateaus in India, waar de grond intensief wordt bewerkt en de bevolkingsdichtheid groot is. Heel Zuid-Azië, behalve Nepal, was een kolonie van Engeland. Nadat India onafhankelijk werd, volgden de andere landen. Zuid-Azië wordt overheerst door 1 land: India. De bevolkingsgroei in Zuid-Azië is sneller verlopen dan in Zuidoost- Azië, door de hoge geboortecijfers. De meeste mensen wonen nog op het platteland, maar de steden groeien enorm snel, dankzij het hoge urbanisatietempo. Veel mensen leven in armoede doordat er niet genoeg werk, scholing en voorzieningen zijn. Door de grote migratiestromen wonen veel mensen in sloppenwijken. Er zijn veel verschillende etnische groepen en godsdiensten. Het BNP per hoofd van de bevolking is in Zuid-Azië sterk gestegen. De verschillen tussen de landen zijn minder groot dan in Zuidoost-Azië. Ook op het platteland is de bevolkingsgroei sterk toegenomen--> Meer landbouwgrond, wat ten koste ging van de laaglandbossen. India integreert in de wereldeconomie. De industriële productie groeit. Het aandeel van de buitenlandse handel in het BNP neemt toe-->azië wordt belangrijker als exportmarkt. Met name de wederzijdse handel met China neemt snel toe. Ook het aanbod van het Indiase exportpakket is in de loop der jaren sterk veranderd. Het grote deel bestaat nu uit fabricaten en diensten. Voordeel India: Veel Indiërs zijn westers georiënteerd en hebben hun opleiding gevolgd in het Westen. India is lid van de SAARC, de South Asian Association for Regional Cooperation. Dit is een economische en politieke organisatie waarvan acht Zuid-Aziatische landen lid zijn: India, Pakistan, Bangladesh, Sri Lanka, Nepal, Malediven, Bhutan en Afghanistan. Problemen India: Uitvoer blijft gericht op een te klein aantal producten-->india zou meer moeten diversifiëren. De grondstofprijzen en de prijzen voor fossiele energiebronnen stijgen door de krapte op de wereldmarkt. Ook zijn er stijgende voedselprijzen en stijgt de vraag naar elektriciteit. Het transport van veel goederen, grondstoffen en energiebronnen verloopt moeizaam door de beperkte capaciteit op de wegen en spoorlijnen Toenemende kloof tussen arm en rijk. De middenklasse groeit, maar de toenemende welvaart komt niet ten goede aan de armen. Pagina 9 van 9