Wat wordt onder klimaatrisico s verstaan en hoe kunnen deze de beleggingsportefeuille

Transcriptie

1 Wat wordt onder klimaatrisico s verstaan en hoe kunnen deze de beleggingsportefeuille beïnvloeden? Jeroen Veenstra 21 juni 2018

2 IORP II: Ontwikkeling pensioenwetgeving Ontwikkeling pensioenwetgeving staat niet op zichzelf Past in ontwikkeling Europese financiële wetgeving Basel 3 (3.5) ( ) Solvency Wft (2007) Wtk (1992) Wtv (1993 Basel 2 (2004) PW/FTK (2007) nftk (2015) IORP II (2017) PSW (1954) IORP I (2005) - Risico gebaseerde kapitaalvereisten - Governance principes - Integraal risicomanagement - Integrale rapportages - Disclosure - Kapitaalvereisten - Rapportageverplichtingen toezichthouder - Marktwaardewaardering - Risicorapportages 2

3 IORP II: Tijdlijnen ev Implementatie voorstel PW en Wft Toezichtkader DNB: uitvragen en verdiepend onderzoek Voorbereiding fondsen om op tijd aan de eisen te kunnen voldoen Richtlijn van kracht Bestaan en werking aantonen (2019) Evalueren en aanpassen (2020 ev) Zeer korte implementatietijd: nu nog 6 maanden Opzet en implementatie IORP II over ESG: Beleggingsbeleid rekening houden met het mogelijke langetermijneffect van beleggingsbeslissingen op milieu-, sociale en governancefactoren Risicobeheer bestrijkt milieu-, sociale en governancerisico's met betrekking tot de beleggingsportefeuille en het beheer daarvan 3

4 Klimaat staat ook bij DNB op de radar Toezicht 2018: DNB wil bereiken dat pensioenfondsen anticiperen op de vereisten van aanstaande veranderingen in wetgeving en tijdig aan de vereisten kunnen voldoen. Uitvraag naar huidige opzet en werking van sleutelfuncties, in het bijzonder de risicomanagementfunctie. Daarnaast kijken we hoe nieuwe risico s ten aanzien van klimaatverandering onderdeel uitmaken van het beleggingsbeleid. Toezichtvisie : Overgang naar een CO2-neutralere economie kan de financiële sector raken. Klimaatbeleid en ontwikkelingen in CO2-neutrale technologieën kunnen leiden tot afwaarderingen van leningen aan, en beleggingen in bedrijven met een CO2-intensief productieproces. Financiële instellingen moeten meer aandacht hebben voor deze risico s. Klimaatrisico s verder verankeren in toezichtaanpak en vaker agenderen in gesprekken met onder toezicht staande instellingen. Daarnaast wordt er gewerkt aan de implementatie en verdere ontwikkeling van klimaatstresstesten. 4

5 Kwantificeren van carbon risk 5

6 Globale opwarming en het Parijs akkoord Parijs klimaatakkoord 2015: 195 landen hebben zich gecommitteerd om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen om de wereldwijde opwarming te beperken tot 1,5 tot 2 graden ten opzichte van de pre-industriële periode Bron: IPCC AR5 rapport 6

7 Impact van energietransitie op een beleggingsportefeuille Bron: IPCC 7

8 Carbon Risk Scan In opdracht van Duitse overheid (UBA): ontwikkeling carbon stress test voor financiële instellingen Kwantificering van CO 2 gerelateerde financiële risico s voor gehele beleggingsportefeuille Tool voor integratie van CO 2 doelstellingen in financieel risico management 8

9 Gevoeligheden binnen sectoren: MSCI Europe Impact 2 C scenario: gemiddeld per sector en bandbreedte 0% -2% -4% -6% -8% -2% -2% -4% -3% -5% -2% -2% -4% -3% -2% -2% -6% -3% -3% -2% -3% -5% -2% -2% -10% -9% -12% -14% -16% -13% -14% Expected loss Maximum Loss Gemiddelde impact op aandelenportefeuille: -3% Uitschieters binnen sectoren (Energy, Materials en Utilities): -9% tot -14% 9

10 Gevoeligheid voor abrupte transitie: MSCI Europe Impact 2 C scenario verkorten transitie pad naar 5 jaar 0% -10% -20% -30% -40% -11% -10% -15% -22% -27% -10% -10% -14% -18% -12% -11% -13% -29% -14% -11% -15% -25% -9% -10% -50% -46% -60% -70% -80% -65% -70% Expected Loss Maximum Loss Gemiddelde impact op portefeuille: van -3% naar -13% Uitschieters binnen sectoren (Energy, Materials en Utilities): -46% tot -70% 10

11 ESG in de beleggingscyclus 11

12 Integratie van ESG doelstellingen in de beleggingscyclus Beleggingsovertuigingen ( Investment Beliefs ) veronderstellingen over de wijze waarop financiële markten functioneren wijze waarop waarde toegevoegd kan worden missie en doelstellingen Ontwikkel visie op ESG in termen van kansen / risico s Integreer bv. CO 2 risico s Definieer richtlijnen Monitoren risico s ALM-hoofdlijnen ALM-verfijning Implementatie Evaluatie inzicht in risicobronnen integrale beleidsafweging keuze voor asset categorieën verdeling over risicobronnen richtlijnen opstellen benchmark setting toets op risicocriteria ALM toets op wettelijke vereisten definiëren risicobudget allocatie risicobudget inrichting mandaten monitoren risicoprofiel Verken CO 2 vriendelijke oplossingen (actief / passief) 12

13 Conclusies ESG van compliance naar risicomanagement IORP II vanaf 2019 Initiële focus op opzet en bestaan Implementatie IORP II leidt tot een verschuiving in aanpak ESG, waarbij het een integraal onderdeel van risicomanagement wordt Carbon risk kan heel materieel zijn Carbon risk scan geeft inzicht in potentiele impact Factor (resterende) tijd is erg belangrijk Impact kan circa -13% voor portefeuille zijn, met individuele uitschieters tot -70%, bij abrupte transitie ESG moet terug komen in gehele cyclus van beleggingsbeleid Eerste stap: vorm een ESG-investment belief Daarna: laat ESG terugkomen bij de verfijning in de ALM, portefeuille-constructie en monitoring 13

14 Jeroen Veenstra +31(0) jeroen.veenstra@aaa-riskfinance.nl Triple A Risk Finance Hoogoorddreef 54M 1101 BE Amsterdam Zuidoost +31(0)