RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 21 november 2012 (27.11) (OR. en) 16320/12 ENFOCUSTOM 127 COSI 117

Transcriptie

1 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 21 november 2012 (27.11) (OR. en) 16320/12 ENFOCUSTOM 127 COSI 117 NOTA I/A-PUNT van: het secretariaat-generaal aan: het Coreper / de Raad nr. vorig doc.: 12712/3/12 REV 3 ENFOCUSTOM 75 COSI 71 Betreft: Ontwerpstrategie voor de toekomstige douanesamenwerking bij rechtshandhaving 1. De Raad heeft op 13 december 2011 resolutie 2012/C 5/01 1 over de toekomst van douanesamenwerking bij rechtshandhaving aangenomen. In de resolutie besloot de Raad een strategie voor de toekomstige douanesamenwerking bij rechtshandhaving uit te stippelen. 2. Een ontwerp van de strategie is in de GDS gepresenteerd en in diverse vergaderingen besproken. De GDS heeft op 14 november 2012 overeenstemming bereikt over de tekst van deze ontwerpstrategie. 3. Het Coreper wordt derhalve verzocht de Raad in overweging te geven de ontwerpstrategie van de Raad over de toekomst van douanesamenwerking bij rechtshandhaving in bijlage dezes goed te keuren. 1 PB C 5 van , blz /12 gar/pw/mt 1 DG D 2C NL

2 16320/12 gar/pw/mt 2 DG D 2C NL

3 Ontwerpstrategie voor de toekomstige douanesamenwerking bij rechtshandhaving BIJLAGE I. Inleiding Samenwerking bij rechtshandhaving is gebaseerd op nationale wetgeving en op de artikelen 67, lid 3, en 87 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, die voorzien in nauwe samenwerking tussen rechtshandhavingsinstanties, onder meer de douaneautoriteiten van de lidstaten. De Raad heeft op 13 december 2011 resolutie 2012/C 5/01 1 over de toekomst van douanesamenwerking bij rechtshandhaving aangenomen. De lidstaten en de Commissie hebben dienovereenkomstig toegezegd om binnen hun bevoegdheden, de douanesamenwerking bij rechtshandhaving in de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht verder te faciliteren en intensiveren. In de resolutie van de Raad wordt een specifieke structuur omschreven die de douane-instanties van de lidstaten moet helpen om, binnen hun bevoegdheden, de samenleving en de economie reële bescherming te bieden tegen diverse illegale activiteiten, onder meer grensoverschrijdende georganiseerde misdaad in de Europese Unie (EU) en aan haar buitengrenzen. In de resolutie wordt onderstreept dat het nodig is een integrale strategie uit te stippelen voor het vaststellen van de maatregelen die moeten bijdragen aan de toekomstige douanesamenwerking bij rechtshandhaving en de samenwerking met andere rechtshandhavende instanties. Voorts wordt onderkend dat de essentiële rol van de douane-instanties bij de bescherming van de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht van de EU tegen illegale goederen moet worden versterkt. Op te merken valt dat alle maatregelen die zijn genomen op grond van Verordening (EG) nr. 515/97 van de Raad van 13 maart 1997 betreffende de wederzijdse bijstand tussen de administratieve autoriteiten van de lidstaten en de Commissie met het oog op de juiste toepassing van de douane- en landbouwvoorschriften, voorzien in vruchtbare samenwerking tussen de douaneautoriteiten, die nuttig kan zijn bij douanesamenwerking bij rechtshandhaving ter bestrijding van grensoverschrijdende criminaliteit, 1 PB C 5 van , blz /12 gar/pw/mt 3

4 Opgemerkt zij ook dat synergie tussen risicobeheersing inzake rechtshandhaving op douanegebied en risicobeheersing op andere gebieden mogelijk is 2. II. Positie van de douane-instanties op het gebied van rechtshandhaving De douane is de leidende instantie voor de controle en de bestrijding van illegale handel in goederen die de buitengrenzen van de EU overschrijden en draagt binnen haar bevoegdheden bij aan de bestrijding van de illegale handel in goederen binnen het douanegebied van de EU. De douane moet daarbij zowel de legale handel faciliteren als het leven en de gezondheid van de burgers en de economie van de EU beschermen tegen smokkel, fraude en aanverwante dreigingen door misdadigers en de georganiseerde criminaliteit. De lidstaten en de Commissie zullen er elk binnen hun bevoegdheidsdomein voor blijven zorgen dat de douane haar rol van leidende instantie kan spelen, en wel in sterkere mate. Dat de douane als leidende instantie fungeert is een voorwaarde voor een effectieve rechtshandhaving op douanegebied. Gelet op bovengenoemde belangen, moet de douane doorgaan met het bevorderen van goede werkwijzen en waar dienstig, gemeenschappelijke controle- en handhavingmethoden ontwikkelen en toepassen om strafbare feiten te voorkomen, op te sporen en te onderzoeken. III. Reikwijdte van de strategie: Met deze strategie krijgt de EU een op goede praktijken gebaseerd, dynamisch EU-instrument in handen waarin de vroegere en huidige ervaring op het gebied van douanesamenwerking bij rechtshandhaving is meegenomen. Voortbouwend op de ervaring 3 met de vorige strategie inzake douanesamenwerking (resolutie van de Raad van 23 oktober 2009), wordt in deze strategie gevraagd om een geïntegreerde aanpak van effectieve samenwerking van alle douane-instantie bij misdaadbestrijding. In de strategie worden de belangrijkste strategische en operationele doelstellingen genoemd voor rechtshandhaving op douanegebied en voor verdere of verdergaande samenwerking tussen de douane-instanties in de lidstaten en andere rechtshandhavende instanties, agentschappen en hun tegenhangers buiten de EU. 2 3 Verordening (EG) nr. 648/2005 van het Europees Parlement en de Raad van 13 april 2005 houdende wijziging van Verordening (EEG) nr. 2913/92 van de Raad tot vaststelling van het communautair douanewetboek Sedert 2004 zijn vijf actieplannen met een veelheid aan acties uitgevoerd /12 gar/pw/mt 4

5 Hoewel er enkele verschillen zijn op het gebied van macht en bevoegdheden waarover de douaneinstanties in de verschillende lidstaten beschikken, dient deze strategie als instrument om algemene doelstellingen voor rechtshandhaving op douanegebied te helpen vaststellen. De douane-instanties zullen deze strategie uitvoeren rekening houdend met de huidige en toekomstige uitdagingen als omschreven in de Europese 4 en interne 5 veiligheidsstrategieën, als onderdeel van de ruimere rechtshandhavende gemeenschap zijn de douane-instanties er onder meer mee belast alle aspecten van de samenwerking, ook de operationele samenwerking, met andere bevoegde instanties te verbeteren, met het op een effectieve bestrijding van georganiseerde criminaliteit. IV. Doelen van de strategie Ter ondersteuning van douanesamenwerking bij rechtshandhaving zullen de douane-instanties van de lidstaten met de bevoegde voorbereidende instanties van de Raad de volgende strategische doelen nastreven: 1. De institutionele samenwerking met andere rechtshandhavende instanties, agentschappen en (niet-eu-) internationale organisaties verbeteren. 2. De operationele samenwerking tussen douane-instanties uitbreiden, onder meer met instanties in derde landen die zich bezighouden met douaneaangelegenheden. 3. Zorgen voor effectief informatiebeheer ten behoeve van de rechtshandhaving. 4 5 Een veiliger Europa in een betere wereld, 12, december 2003, Vijf stappen voor een veiliger Europa, COM(2010) 673 definitief, 22 november 2010, /12 gar/pw/mt 5

6 De douane-instanties van de lidstaten zullen in samenwerking met de bevoegde voorbereidende instanties van de Raad die strategische doelen implementeren door de volgende operationele doelstellingen na te streven: 1. Institutionele samenwerking a. Rekening houdend met het Europees opleidingsprogramma voor rechtshandhaving, uitzoeken hoe synergie te creëren valt door het aanbieden van gezamenlijke opleidingsmogelijkheden voor douane-instanties en andere rechtshandhavende instanties, met bijzondere nadruk op onderzoek en operationele samenwerking; b. In samenwerking met belanghebbenden zoals de Commissie, Eurojust en Europol, een samenhangende, transparante en efficiënte aanpak op EU-niveau ontwikkelen om de douane-instanties bij te staan bij criminaliteitsbestrijding. c. Bijdragen tot relevante onderdelen van de samenwerking bij rechtshandhaving, onder meer op gebieden waar de douane niet de leidende instantie is, met bijzondere nadruk op de werkzaamheden van het Permanent Comité operationele samenwerking op het gebied van de binnenlandse veiligheid (COSI); 2. Operationele samenwerking a. Een geconsolideerde aanpak van goede werkwijzen blijven bevorderen bij het bestrijden van douanegerelateerde grensoverschrijdende en georganiseerde criminaliteit; b. Bijdragen tot de uitvoering van de beleidscyclus van de EU op douanegebied; c. De mogelijkheden en de ontwikkeling van proefprojecten met betrekking tot nieuwe modellen voor gezamenlijke acties verder onderzoeken; d. Het gebruik van de Overeenkomst inzake wederzijdse bijstand tussen de douaneadministraties (Napels II van 1997) verder in de hand werken, met name wat betreft de bijzondere vormen van samenwerking waarin die voorziet, en de andere rechtshandhavende en justitiële instanties een grotere rol toebedelen /12 gar/pw/mt 6

7 3. Beheer en uitwisseling van informatie a. Met het oog op de verdere ontwikkeling en aanvulling van bestaande risicoanalyses en dreigingsevaluaties: (i) Dreigingsevaluaties voor de douane opstellen en bestaande dreigingsevaluaties actualiseren, waar dienstig in samenwerking met andere bevoegde organisaties en agentschappen; (ii) Een coördinatiemechanisme voor risicoanalyse instellen in samenwerking met andere rechtshandhavende instanties; en (iii) Nagaan wat de mogelijkheden zijn voor synergie met de risicoanalyse die uitgevoerd is in het kader van de bevoegdheden van de Commissie voor rechtshandhavings- en risicobeheersingdoeleinden 6. b. Zorgen voor effectief gebruik van bestaande systemen voor informatie-uitwisseling tussen douane-instanties en in voorkomend geval het maken van koppelingen met andere relevante systemen; c. Modellen onderzoeken voor de uitwisseling van inlichtingen die zijn gebruikt bij de bestrijding van georganiseerde criminaliteit, met het oog op de intensivering van de samenwerking tussen alle betrokken instanties en agentschappen; V. Tenuitvoerlegging van de strategie De douane-instanties van de lidstaten wordt, samen met de andere rechtshandhavings- instanties van de lidstaten en de bevoegde EU-instellingen, -agentschappen en -instanties, verzocht de noodzakelijke maatregelen te nemen en bij te dragen tot de vlotte uitvoering van de strategie. De GDS zal, eventueel in combinatie met de voortzetting van de praktische steun van de Commissie, handelend binnen haar bevoegdheden, een cruciale rol spelen bij de coördinatie, de uitvoering en de evaluatie van de strategie. De Groep douanesamenwerking zal een actieplan opstellen ter uitvoering van deze strategie, dat acties dient te omvatten die gericht zijn op het realiseren van de strategische en operationele doelstellingen. De GDS zal de uitvoering van het actieplan op de voet volgen en evalueren. 6 Verordening (EG) nr. 648/2005 van het Europees Parlement en de Raad van 13 april 2005 houdende wijziging van Verordening (EEG) nr. 2913/92 van de Raad tot vaststelling van het communautair douanewetboek 16320/12 gar/pw/mt 7

8 Het actieplan moet met name ingaan op de praktische aspecten van douanesamenwerking bij rechtshandhaving en zo goed mogelijk aansluiten bij de EU-beleidscyclus tegen georganiseerde criminaliteit. Bij de evaluatie van het actieplan zal uitdrukkelijk worden bezien hoe de actie heeft bijgedragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van de strategie, en op welk niveau vervolgbeleid nodig is. De Commissie wordt verzocht waar dienstig en binnen haar bevoegdheden bij te dragen tot de tenuitvoerlegging van deze strategie en de toekomstige actieplannen, onder meer met het oog op het behalen van synergie. Zij wordt verzocht zoveel mogelijk door te gaan met het verstrekken van financiële, technische en logistieke steun. De lidstaten wordt verzocht hun douane-instanties de bevoegdheden te verlenen om zoveel mogelijk uitvoering te geven aan de aanbevelingen met het oog op het welslagen van de strategie /12 gar/pw/mt 8