Algemene handleiding Leren omgaan met geld
|
|
- Lieven ter Linde
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Algemene handleiding Leren omgaan met geld Leren omgaan met geld is een lespakket voor groep 4 tot en met 8. Voor de groepen 1/2 en 3 is het thema uitgewerkt in de activiteiten van De Toverboom (groep 1/2) en De Tovermuur (groep 3). 1 Inleiding Leer kinderen met geld om te gaan. Jonge kinderen begrijpen nog weinig over de rol van geld in de maatschappij. Wat ze wel weten is dat je geld nodig hebt om boodschappen te doen. Maar dat geld komt in de ogen van jonge kinderen gewoon uit de gleuf van de pinautomaat. En als het op is haal je er toch weer wat uit? Menig kind ziet de pinautomaat als een onuitputtelijke bron van geldgeverij; het geld uit dat ding raakt nooit op! Jongste kleuters hebben nog geen idee van duur en goedkoop. Ze denken dat hun ouder, voorzien van een Eurobiljet van 100 Euro, misschien wel twee nieuwe auto s kan kopen, want honderd is heel veel. Goed voorbeeld doet goed volgen Tocht blijkt uit een onderzoek uit april 2009, van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud ) dat kinderen die al op jonge leeftijd (zak) geld krijgen, beter met geld kunnen omgaan dan kinderen die pas later zakgeld krijgen. Daar komt nog bij dat veel kinderen in groep 5 en 6 al behoorlijk nonchalant met geld omgaan, en naarmate ze ouder worden, lijkt het nog problematischer te worden. Natuurlijk is omgaan met geld op de eerste plaats de verantwoordelijkheid van ouders. Uit dit onderzoek blijkt ook al dat goed financieel beheer van ouders een heel positieve invloed heeft op het later goed leren omgaan met geld van hun kinderen. Veel jongeren al in financiële problemen. Ruim 65% van de jongeren vanaf een jaar of twaalf vindt het lastig om met geld om te gaan. En meer dan 50% van diezelfde groep vindt hun ouders niet streng genoeg zijn geweest wat met geld omgaan aangaat! Veel jongeren zitten al tot aan hun nek in de schulden. Ze doen veel te makkelijk aankopen via internet en geven veel uit aan abonnementen voor mobiel bellen. Soms is bij kinderen al risicogedrag te zien; ze kunnen vaak niet wachten om iets te kopen, en schaffen ook spullen aan, zonder er eerst goed over na te denken. (Bron: Onderzoek Bureau ITS uit Nijmegen, uitgevoerd voor Centiq, een samenwerkingsverband van veertig organisaties rond consumenten en geldbesteding, oktober 2008)
2 Een goed discussiepunt voor een ouderavond Natuurlijk is omgaan met geld op de eerste plaats de verantwoordelijkheid van ouders, maar ook het onderwijs kan op haar eigen manier bijdragen aan dit deel van een maatschappelijk heel relevante opvoeding. Het lijkt dus niet onverstandig om materiaal te ontwikkelen dat kinderen in een later stadium ook helpt bij het verstandig leren omgaan met geld. Klasse-TV biedt dan ook voor de hele basisschool lespakketten aan rond dit thema. Het thema geld kan goed functioneren als een van de agenda punten van een ouderbijeenkomst. Het interactieve en visuele karakter van de Klasse-TV website voor deze doelgroepen maakt het aantrekkelijk de ouders (in kleine groepen) kennis te laten maken met de onderdelen van de website, en de aanpak van Klasse-TV. Deze activiteit is een levendige intro op de een daarop volgende discussie; Hoe ga ik bij deze jonge kinderen om met geld? Hoe kan ik ze daarover wat leren? Tips voor een discussie/advies aan ouders: Thema Zakgeld: Geef kinderen vanaf 6 jaar elke week zakgeld op een vast tijdstip. Jonge kinderen leren tellen en rekenen. Kinderen die zakgeld krijgen, zijn meer met geld bezig dan kinderen die geen zakgeld krijgen. Thema Sparen: Laat jonge kinderen in een bij voorkeur transparante spaarpot geld sparen. Leer kinderen sparen voor een groter doel. Stimuleer het spaargedrag van kinderen, ook tijdens de pubertijd. Maak een spaarrekening aan. Thema Uitgaven: Laat kinderen tijdens het boodschappen doen kennis maken met verschillende betalingswijzen: chipknip, pinpas, creditcard, giraal geld, contact geld. Help kinderen keuzes maken die passen bij een beperkt budget. Goed voorbeeld doet goed volgen; als ouders op een verantwoorde manier geld uitgeven leren kinderen hiervan. Leer kinderen dat er financieel grenzen zijn (op = op). Vergelijk samen met hen de prijzen; zo krijgen ze ook wat inzicht in de waarde van geld. Thema Reclame: Leer het kind of een uiting is bedoeld als reclame. Maak het kind bewust van het nut en de invloed van reclame. Let erop dat vanaf 12 jaar reclame en leeftijdgenoten meer invloed hebben dan ouders als het gaat om geld (uitgeven). Thema Klusjes doen: Een op de drie kinderen verdient geld met klusjes doen. Leer het kind waar geld vandaan komt (werken) en waar geld heen gaat (uitgeven, sparen) Leer het kind dat er een relatie is tussen werken en geld. Laat het kind zelf kiezen of hij/zij een klusje wil doen (voor anderen) tegen een financiële vergoeding. Thema Bankzaken regelen: Maak voor kinderen een betaalrekening aan. Leer kinderen over de functie en werking van een bank. Leer kinderen een klein kasboekje bijhouden en de belangrijke papieren opbergen in een map. Leer kinderen een begrotinkje maken. Leer kinderen rekenen met procenten in een financiële context. Thema Lenen: Leer kinderen de begrippen lenen, rente en schuld. Leer kinderen van lenen betekent en wat rood staan inhoudt. Wanneer kinderen bij ouders of anderen lenen, maak duidelijke afspraken en vertel hen wat het lenen inhoudt.
3 2 Aansluiting bij de kerndoelen De inhoud en verwerking van het lespakket Leren omgaan met geld sluit aan bij de volgende tussen kerndoelen voor de midden- en bovenbouw. Het gaat hier om de leerlijnen: Rekenen en wiskunde Mens en samenleving Rekenen en wiskunde Leergebied Rekenen/wiskunde, kerndoel 33: De leerlingen leren meten en leren te rekenen met eenheden en maten, zoals bij tijd, geld, lengte, omtrek, oppervlakte, inhoud, gewicht, snelheid en temperatuur. Rekenvaardigheid is belangrijk bij het leren omgaan met geld. Vanaf groep 4 gaan kinderen met grotere getallen en hoeveelheden rekenen. Optellen en aftrekken worden steeds meer geautomatiseerd en er wordt een start gemaakt met vermenigvuldigen en delen. In veel rekenmethodes worden deze hoofdbewerkingen geoefend aan de hand van prijzen; kinderen leren uitrekenen of zij voldoende geld hebben om iets te kopen. In de middenbouw wordt nog met hele getallen gewerkt. Dat verandert in de bovenbouw. Decimalen en percentages worden geintroduceerd. Hierdoor leren kinderen rekenen met getallen achter de komma en procenten. Veelal wordt er gebruik gemaakt van getallen in een geldbedrag. Een prijslijst bij elkaar optelen of de korting op een product uitrekenen zijn voorbeelden van opgaven in de bovenbouw. Mens en samenleving Leergebied Oriëntatie op jezelf en de wereld, domein mens en samenleving, kerndoel 35,1: De leerlingen leren zich redzaam te gedragen in sociaal opzicht als verkeersdeelnemer en als consument. Geld, en met geld omgaan is heel ervarings- en handelingsgericht; daarom past dit thema ook goed bij dit domein. Gelet op de inhoud van de inleiding is goed en zinvol met geld leren omgaan een van de vaardigheden die bijdragen tot je zelfredzaam kunnen handhaven in sociaal opzicht als consument. Nadenken hierover en je als kind bewust worden van de keuzes die je kunt maken als het om geld, sparen kopen en reclame gaat, wordt gestimuleerd door klassengesprekken en onderzoek in kleine groepen.
4 3 Opbouw van de thema s per groep Hieronder staat het overzicht van de thema s en lessen per groep. Groep 4 Zakgeld en sparen klassikaal Wat is zakgeld? Wat is sparen? Waar spaar jij voor? Reclame klassikaal Wat is reclame? De kenmerken van reclame Welke reclame vind jij leuk? In de supermarkt klassikaal Wat is er te koop? Wat kost het? De afdelingen in een supermarkt Dagje uit klassikaal Een vrije dag De schoolreis Het pretpark Groep 5 Cadeautje kopen klassikaal Hoe koop je een cadeau? Een cadeau voor oma Op koopjesjacht Sparen klassikaal Sparen op verschillende manieren Waar sparen jullie voor? Sparen bij de bank De bankrekening klassikaal Het openen van een rekening Wat betekent het allemaal? Hoeveel staat er op mijn rekening? Sponsorloop klassikaal De sponsorloop op school Welk goed doel? Is een school een goed doel? Groep 6 Jouw verjaardag klassikaal Verschillende geldstromen Wat heb je nodig en wat zijn de kosten? Wat zou je willen krijgen? Echt of vals geld klassikaal Ruilhandel en geld De kenmerken van geld Valsmunterij vroeger Handel klassikaal Koninginnedag Klusjes in huis Marktplaats Vreemde valuta klassikaal Euro en andere valuta Nieuwe valuta Geld in Nederland Groep 7 Zakgeld klassikaal Wat is de bedoeling van zakgeld? Besteding zakgeld en doelen Zakgeld uitgeven Heitje voor een karweitje klassikaal Wat is een heitje? Wat kun je doen en wat vraag je? De organisatie van een heitje voor een karweitje? Prijsvergelijking klassikaal Prijswerking en stunten In de reclame? Advertenties Wat voor geldtype ben jij? klassikaal Waar heb jij deze week geld aan besteed? Keuzes maken Geld tekort? Lenen? Groep 8 Mobiele telefoon klassikaal De trends in mobieltjes Wat kost abonnement en prepaid? Mobieltjes en ringtones Geld uit de muur klassikaal Geld overal Wat kun je bij een bank regelen? Rekeningen vergelijken Digitaal geld klassikaal Pinnen In het rood? Digitaal boodschappen doen Salarisverschillen klassikaal Wat zijn salarissen? Hoe zijn de salarissen over de wereld geregeld? Ondernemen
5 Toelichting op de lessen en werkwijze Zoals in het overzicht valt te lezen bestaat elke thema uit drie soorten lessen, namelijk: de klassikale les de les de webquest, ook wel de individuele les De klassikale les De klassikale les is in eerste instantie bedoeld om een bepaald thema met de gehele klas te behandelen. De les bestaat altijd uit een introductie, kern en afsluiting. Bij de introductie wordt een beroep gedaan op de ervaringen van kinderen. Wat weten kinderen al van een onderwerp en over welke zaken weten ze weinig of niet? Dit is het vertrekpunt voor de kern van de les. In de kern gaan de kinderen inhoudelijk met het onderwerp aan de slag. Alle kinderen weken aan een opdracht. Op deze manier kan de leerkracht controleren of elk kind de stof goed heeft begrepen. De afsluiting van de les gebeurd ook weer klassikaal. Werkbladen worden met elkaar nagekeken en antwoorden worden getoetst. De klassikale lessen passen vooral in het reguliere basisonderwijs waarin voornamelijk klassikaal onderwijs wordt gegeven. In de lesbrieven is het verloop van de les te lezen. Het wil overigens niet zeggen dat u een klassikale les niet kunt ombuigen naar een les. De les De les is erop gericht dat kinderen met elkaar in kleine groepen (4 tot 6 leerlingen per groep) met de leerstof aan de gang gaan. Ook hier is de lesopbouw van introductie, kern en afsluiting te vinden. In de introductie krijgen kinderen informatie of een vraag die zij nader moeten onderzoeken. Met elkaar moeten de kinderen tot bevindingen of een voorstel van een product komen. Het samen overleggen, keuzes maken en knopen doorhakken staan bij de kern van les centraal. Kinderen leren dat anderen hun eigen manier hebben om met geld om te gaan. Het verbreed de eigen kijk op hun financiële gedrag. In de afsluiting presenteren de groepjes hun bevindingen. Er wordt een beroep gedaan op de toelichting van de keuze die het groepje gemaakt heeft. Het is mogelijk om de les om te bouwen naar een klassikale les. De webquest (individuele les) In de webquest gaan kinderen zelfstandig aan het werk. Ze doorlopen 5 stappen, te weten: webquestvideo links speel het spel presentatie evaluatie Via een webquest op de computer krijgen kinderen een introductie op het onderwerp van de les. Dit gebeurt altijd middels een webquestvideo. De volgende stap is het onderzoeken van een vraag waarbij de links bekeken dienen te worden. De kinderen maken aantekeningen en beantwoorden de vraag. In de webquest spelen de kinderen en spel (sleepactiviteit). De gevonden informatie verwerken de kinderen in een schriftelijke werk of een presentatie. Tenslotte kan de leerling zijn werk beoordelen aan de hand van een evaluatieprogramma. De webquest van groep 4 heeft een afwijkende opbouw. Omdat het voor jonge kinderen lastig is om op internet informatie te vergaren, krijgen deze leerlingen vragen over de video en halen ze daar hun informatie uit.
6 Toelichting op de werkvormen Elk deel van de les kent bepaalde werkvormen. Hier onder worden de werkvormen van de introductie, kern en afsluiting besproken. Werkvormen introductie De klassikale lessen worden ingeleid door een introductievideo videoquiz fotoquiz of praatplaat. De introductievideo laat beelden zien om een onderwerp aan te snijden. Deze informatieve video wordt ondersteund door een voice-over zodat kinderen toelichting op de beeldden krijgen; de informatie komt op een audiovisueel manier bij de kinderen binnen en wordt daardoor beter onthouden. Na de video wordt de informatie met de kinderen besproken en wordt gekoppeld aan de eigen ervaringen van de kinderen. Bij de videoquiz vindt de leerkracht een video met vragen. Deze video geeft net als de introductievideo een beeld van een onderwerp over Leren omgaan met geld. Na de video gaan de kinderen met de leerkracht naar de vragen. Met elkaar komen ze tot een antwoord dat wordt aangeklikt. Het wordt direct duidelijk of het juiste antwoord is gekozen. De 3 a 4 meerkeuze vragen worden na elkaar getoond. De vragen hebben betrekking op de video en op financieel gedrag van mensen. De fotoquiz lijkt is de opbouw op de videoquiz met het verschil dat de video is vervangen door een foto. De kinderen krijgen eerste d tijd om de foto grondig te bestuderen waarna er 3 a 4 meerkeuze vragen volgen. Ook hier wordt het antwoord op de vragen centraal behandeld en klikt de leerkracht of een leerling een antwoord aan. De praatplaat vormt een startpunt voor kijken en discussiëren over wat de praatplaat te bieden heeft. Zes situaties kunnen via hotspots aangeklikt worden; dat deel van de praatplaat wordt uitvergroot. Zo kan een onderdeel er uitgelicht worden om er nog een keer extra naar te kijken en over te praten. Groep 4 tot en met 6 kennen een geïllustreerde versie van de praatplaat, terwijl de praatplaat voor groep 7 en 8 uit een collage van foto s bestaat. De lessen worden ingeleid door een woordweb stelling of korte activiteit. Het woordweb is aanklikbaar; er verschijnt een afbeelding die de kern van de les weergeeft. Om deze afbeelding associëren kinderen. De leerkracht of leerling noteert de woorden om de afbeelding heen (indien er gewerkt wordt op een digitaal schoolbord) zodat er een woordweb ontstaat. De stelling is een uitspraak die zowel op het digitale schoolbord als op de computer getoond kan worden. De kinderen vertellen of zij het eens zijn met de stelling of niet en beargumenteren hun keuze. De korte activiteit is niet op de site van Leren omgaan met geld te vinden, deze staan beschreven in de handleiding. Soms is het een spel of maken de kinderen een korte inventarisatie. Alle activiteiten, met uitzondering van de korte activiteit, zijn gemakkelijk aan te klikken en zijn te vinden onder de klassikale en lessen. De werkvormen hebben als doel om de voorkennis over een bepaald onderwerp bij de kinderen activeren.
7 Werkvormen kern De kern van klassikale lessen zijn: werkblad tekening drama of schrijfopdracht. Bij sommige lessen zijn werkbladen bijgevoegd. Deze PDF jes zijn gemakkelijk te printen en te kopiëren. De werkbladen zijn op de site van de les te vinden onder de button Werkblad. Bij de meeste werkbladen geven kinderen antwoorden op vragen of vullen zij in hoe hun financiële gedrag eruit ziet. De inhoud van het werkblad is voor de leerkracht terug te vinden in de lesbrief. Creatieve verwerkingen zijn tekenen en drama. Bij tekenen krijgen de kinderen de opdracht om een onderwerp in beeld om te zetten, soms vergezeld van een toelichting door het kind. Bij drama gaat het om het uitbeelden van eenvoudige situaties waarin met geld wordt omgegaan, bijvoorbeeld een cadeautje kopen of naar de supermarkt. In een schrijfopdracht gaat het vaak om de eigen ervaring of mening van een kind. Hoe zijn ze gewend om met spaargeld om te gaan en wat kopen zij voor hun zakgeld. In een meningtekst op stelopdracht verwerken de kinderen hun ideeën en ervaringen. De kern van de lessen zijn: collage/poster overzicht of drama. In de lesbrieven vindt de leerkracht informatie over de voorbereidingen van deze lessen. Voor collages en posters wordt regelmatig gebruik gemaakt van platmateriaal uit tijdschriften en kanten. Met elkaar maken de kinderen een keuze wat zij opplakken en waarom zij dit anderen willen tonen. Bij overzichten moet gedacht worden aan activiteiten als huishoudboekje maken of een advertentie uitwerken. Ook de betekenis van codes en bedragen op een afschrift is een werkvorm die de kinderen in groepjes doen. Drama in groepjes heeft als voordeel dat we kinderen gewenst financieel gedrag kunnen laten ervaren. Bij geldsituaties zijn aak meerder mensen betrokken een verkoper, koper, een bankmedewerker enzovoort. Kinderen oefenen het leren omgaan met geld. Werkvormen afsluiting Zowel in de klassikale les, de les en de webquest staat een presentatie van het geleerde centraal. Voor de presentatie zijn geen digitale werkvormen. Resultaten en bevindingen worden weergegeven op papier (collages en posters) in tekst (meningtekst of stelopdracht) of door middel van een powerpoint-presentatie. In de lesbrieven staan suggesties voor presentatievormen. Bij de ene les presenteren kinderen frontaal voor de groep, terwijl een andere les zich meert leent voor een overzichtstentoonstelling. De advertenties worden opgehangen en belangstellende lopen langs het gemaakte werk en bekijken het. Natuurlijk kan de leerkracht de werkvormen van introductie, kern en afsluiting naar eigen inzicht op een ander moment in de les inzetten. De werkvormen zijn niet aan elkaar gekoppeld zodat u niet afhankelijk bent van een vorige les binnen het thema. De lessen staan op zich; de leerkracht maakt een keuze voor het gehele pakket of voor de behandeling van losse lessen die wellicht het beste bij uw manier van lesgeven past. Vanuit haar coöperatieve grondslag is de Rabobank betrokken bij het welzijn van de maatschappij. Steeds meer jongeren hebben problemen met het omgaan met geld. Leren omgaan met geld gaat niet vanzelf. De Rabobank stelt daarom dit lespakket ter beschikking. Het is een van de initiatieven uit een reeks om jeugd en jongeren te helpen bij het financieel zelfstandig worden.
ALGEMENE HANDLEIDING GROEN & GELD
ALGEMENE HANDLEIDING GROEN & GELD 1. INLEIDING Groen & Geld Groen & Geld is een lespakket voor de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs. Met behulp van het lespakket Groen & Geld leggen de leerlingen,
Nadere informatieSpaarpot van de Toekomst lesbrief en prijsvraag
Spaarpot van de Toekomst lesbrief en prijsvraag In 2009 bestond het Nibud 30 jaar. Tijdens het jubileumjaar heeft het Nibud geld ingezameld om binnen het onderwijs extra aandacht te kunnen besteden aan
Nadere informatieInhoudsopgave. Bijlage 20. Inleiding 3. Nuttige websites 27. Lesmateriaal 3 Leerdoelen 3 Lesopzet 4 Uitgangspunten 5 Voorbereiding 5
Inhoudsopgave Inleiding 3 Lesmateriaal 3 Leerdoelen 3 Lesopzet 4 Uitgangspunten 5 Voorbereiding 5 Bijlage 20 Nuttige websites 27 Literatuurlijst 28 Lesdag 1: Les 1 Zakgeld 6 Les 2 Besteding zakgeld en
Nadere informatie(1 m.) Klassikale aftrap Docent stelt jou als gastdocent voor
(1 m.) Klassikale aftrap Docent stelt jou als gastdocent voor Beschrijving (ter info voor gastdocent) Deze gastles gaat over je leefstijl en welk soort uitgavenpatroon de leerling heeft. Ben je je bewust
Nadere informatieGenoeg ruimte? In de methodes
Genoeg ruimte? Het berekenen van de oppervlakte van rechthoekige figuren komt in alle methoden voor. Vaak staat in de tekening aangegeven wat de te gebruiken eenheid is, bijvoorbeeld een vierkante meter.
Nadere informatieLesbrief bij Security4kids. De Rome Club. Dit lesmateriaal is gemaakt voor bovenbouw basis & onderbouw middelbaar
Lesbrief bij Security4kids De Rome Club Dit lesmateriaal is gemaakt voor bovenbouw basis & onderbouw middelbaar De Rome Club - Docent Doel De leerlingen laten nadenken over internet, wachtwoorden, virussen
Nadere informatie(1 m.) Klassikale aftrap Docent stelt jou als gastdocent voor
(1 m.) Klassikale aftrap Docent stelt jou als gastdocent voor Beschrijving (ter info voor gastdocent) Deze gastles gaat over inzicht krijgen in je inkomen en uitgaven. Jongeren moeten zorgen dat ze inkomen
Nadere informatieLesbrief Meneer Beer
Lesbrief Meneer Beer Het verhaal Het verhaal gaat over Meneer Beer. Hij is verliefd op een prachtig berinnetje, maar hij durft het haar niet te vertellen. Hij vindt zichzelf maar een eenvoudige beer. Om
Nadere informatieDoelen: - De leerlingen leren zoveel mogelijk verschillende dingen te doen als je daar talent voor hebt, en dit al op school uit te proberen;
Lesbrief 3 Beroemd blijven Voorbereiding Doelen: - De leerlingen leren zoveel mogelijk verschillende dingen te doen als je daar talent voor hebt, en dit al op school uit te proberen; - De leerlingen leren
Nadere informatieBeschrijving Sparen en lenen zijn, naast het betalingsverkeer, de diensten van de bank waar de meeste mensen gebruik van maken.
Beschrijving Sparen en lenen zijn, naast het betalingsverkeer, de diensten van de bank waar de meeste mensen gebruik van maken. Heb jij inzicht in jouw geld- en bankzaken? Welke betaalvormen zijn er en
Nadere informatieAlgemene handleiding. Jouw veiligheidsplan.
Algemene handleiding Sport@School Sport@School is een lespakket voor de groepen 5 t/m 8 van het basisonderwijs. In zes theorielessen doen de leerlingen kennis en vaardigheden op over sportoverstijgende
Nadere informatie[zelf op te maken en in te vullen > denk hierbij aan het tonen van een foto en/of logo van de bank, je naam etc.
Beschrijving Deze gastles gaat over inzicht krijgen in je inkomen en uitgaven. Jongeren moeten zorgen dat ze inkomen hebben. Anders is het lastig om een eigen leven in te vullen. Zakgeld, kleedgeld, baantje,
Nadere informatieHoeveel kost het schoolreisje? Groep 5 rekenen 1
Hoeveel kost het schoolreisje? Groep 5 rekenen 1 De leerlingen gaan in groepjes aan de slag om uit te rekenen hoeveel een schoolreisje kost. Ze gebruiken hierbij een computer om prijzen op te kunnen zoeken
Nadere informatieDoelen: - De leerlingen weten dat talent, hard werken en een goede voorbereiding belangrijk zijn als je beroemd wilt worden;
Lesbrief 1 Beroemd worden Voorbereiding Doelen: - De leerlingen weten dat talent, hard werken en een goede voorbereiding belangrijk zijn als je beroemd wilt worden; - De leerlingen kennen de verschillende
Nadere informatieVerslag Aardrijkskunde Lesvoorbereiding les 1
Verslag Aardrijkskunde Lesvoorbereiding les 1 Verslag door J. 875 woorden 26 oktober 2016 5,5 1 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Lesvoorbereiding Verantwoording (waarom ga je dit doen) Beginsituatie
Nadere informatiekinderrechten Aardrijkskunde kinderrechten gehoord? Met welke kinderrechten hebben zij te
Aardrijkskunde kinderrechten Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Kinderrechten In dit thema staat de volgende hogere orde denkvraag centraal: Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen
Nadere informatieHet Nibud Spaarbiggetje lesbrief en prijsvraag
Het Nibud Spaarbiggetje lesbrief en prijsvraag In 2009 bestond het Nibud 30 jaar. Tijdens het jubileumjaar heeft het Nibud geld ingezameld om binnen het onderwijs extra aandacht te kunnen besteden aan
Nadere informatieGastles: Hoe word ik rijk?
Gastles: Hoe word ik rijk? Hoe word je rijk? Dat willen we natuurlijk allemaal weten. In deze presentatie krijg je veel tips. Eerst een quiz om te kijken hoe veel jullie weten. Wie weet er veel? Pak je
Nadere informatieSparen & lenen. Docentenhandleiding bij de interactieve les in LessonUp voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs
Sparen & lenen Docentenhandleiding bij de interactieve les in LessonUp voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs Sparen & lenen 2 Sparen & lenen Deze les maakt gebruik van het LessonUp-platform, een
Nadere informatieFinanciële opvoeding. September 2007
Financiële opvoeding September 2007 Inhoud INHOUD... 1 1 INLEIDING... 2 1.1 AANLEIDING... 2 1.2 METHODE VAN ONDERZOEK... 2 1.3 ACHTERGRONDVARIABELEN... 3 LEESWIJZER... 4 2 ZAKGELD EN KLEEDGELD... 5 2.1
Nadere informatieReken zeker: leerlijn kommagetallen
Reken zeker: leerlijn kommagetallen De gebruikelijke didactische aanpak bij Reken Zeker is dat we eerst uitleg geven, vervolgens de leerlingen flink laten oefenen (automatiseren) en daarna het geleerde
Nadere informatieReken zeker: leerlijn kommagetallen
Reken zeker: leerlijn kommagetallen De gebruikelijke didactische aanpak bij Reken Zeker is dat we eerst uitleg geven, vervolgens de leerlingen flink laten oefenen (automatiseren) en daarna het geleerde
Nadere informatieZAKGELD Breng het in kaart
ZAKGELD Breng het in kaart Omschrijving Leerlingen analyseren informatie over het zakgeld in België aan de hand van tabellen, grafieken en teksten. Ze toetsen het gegeven cijfermateriaal af met hun eigen
Nadere informatieBijlage 1: Vragenlijst voormeting Kidzwise...2 Bijlage 2: Aanvullingen vragenlijst eindmeting Kidzwise...6 Bijlage 3: Project geldgenoeg voormeting,
Bijlage 1: Vragenlijst voormeting Kidzwise...2 Bijlage 2: Aanvullingen vragenlijst eindmeting Kidzwise...6 Bijlage 3: Project geldgenoeg voormeting, onderzoek 1...7 Bijlage 4: Aanvullingen vragenlijst
Nadere informatieMet welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen?
Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen? In groep 5-6 nemen kinderen steeds vaker werk mee naar huis. Vaak vinden kinderen het leuk om thuis aan schooldingen
Nadere informatie1 Uit de map: Probleemoplossen in interactie
Titel Genoeg ruimte? 1 Groep/niveau Groep 6/7 Leerstofaspecten Versterken van het begrip oppervlakte De vierkante meter als oppervlakte-eenheid Benodigdheden Per tweetal: een stuk papier of plastic van
Nadere informatieDe vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën:
> Categorieën De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: 1 > Poten, vleugels, vinnen 2 > Leren en werken 3 > Aarde, water,
Nadere informatieNederlands in Uitvoering
Nederlands in Uitvoering Leerjaar 1 Omgaan met geld Een informatieve tekst lezen Algemene modulegegevens Leerjaar: 1 Taaltaak: Een informatieve tekst lezen Thema: Omgaan met geld Leerstijlvariant: DOE
Nadere informatieEURO. Vanaf januari 2002 betalen we in Nederland en in veel andere Europese landen met de euro.
EURO Vanaf januari 2002 betalen we in Nederland en in veel andere Europese landen met de euro. Muntgeld Bankbiljetten EURO Hadden jullie al gezien dat er 2 briefjes zijn van 5 euro? oud briefje nieuw briefje
Nadere informatieLeerjaar 2: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A
Leerjaar 2: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Thema 9: : Thema 9 1 Introles ONMISBAAR links met/ gebruik van de website www.nibud.nl De leerling benoemt eigen ervaringen m.b.t.
Nadere informatieGetallen 1 is een programma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip).
Getallen 1 Getallen 1 is een programma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Doelgroep Rekenen en Wiskunde Getallen 1 Getallen 1 is geschikt voor groep 7 en 8 van de basisschool
Nadere informatieDiscussie: Start de les door de volgende stelling op het bord te schrijven:
Lesbrief 1 Introductie auteursrecht Voorbereiding Doelen: - De leerlingen worden zich bewust van het bestaan en het belang van auteursrecht en leren verschillende begrippen rondom auteursrecht kennen.
Nadere informatieMONEYWISE. Docentenhandleiding. Oktober Spirit4You
Docentenhandleiding Oktober 201 Spirit4You u.nl/lobbox www.bekijkjetoekomst.n Inhoudsopgave Deel 1 Algemene informatie Moneywise Waarom deze lessen Voor wie? Bij welk vak? Algemene lesdoelen Lesduur Extra
Nadere informatieBudgetteren vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/62153
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 16 juni 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62153 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 5. In beeld gevangen Les 5. In beeld gevangen Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les Deze les maken de leerlingen
Nadere informatieTOELICHTING ALGEMEEN. voor de leerkracht
TOELICHTING ALGEMEEN voor de leerkracht TOELICHTING ALGEMEEN INLEIDING Rekenkikker biedt domeinspecifieke oefenstof op minimumniveau die de zeer zwakke rekenaars kan helpen bij het zelfstandig en zelfsturend
Nadere informatieHandleiding voor het geven van een gastles <
Handleiding voor het geven van een gastles 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 < Inhoud Inhoud 2 Introductie 3 Wat is de Week van het geld? 4 Opzet van een gastles 5 Hoe organiseert u een gastles 6 Praktische tips 7
Nadere informatieDuur van de les Introductie (woordweb) Praatplaat, video en werkblad: Afsluiting (bespreking)
Groen & Geld Groep 7 en 8 Thema: Handel Les 2 Groene energie Organisatie Dit heeft u nodig Woordweb Praatplaat Video Digitaal schoolbord of computers Werkbladen Duurzaamheid Pen of potlood Internet Duur
Nadere informatieHandleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor
Handleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor ALGEMENE INLEIDING VOOR GROEP 5 T/M 8 Aanleiding Kinderen die in de buurt van een spoor spelen, scholieren die nog even snel tussen gesloten
Nadere informatieIn je kracht. Werkboek voor deelnemers
In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers
Nadere informatieAuteursrecht van beeldend kunstenaars
Lesbrief 5 Auteursrecht van beeldend kunstenaars Voorbereiding Doelen - De leerlingen weten wat de regels zijn rondom het hergebruiken van afbeeldingen van beeldende kunst. - De leerlingen weten wanneer
Nadere informatieTeleblikles 'Dit ben ik! Mijn ideale online profiel'
Auteurs Laatst gewijzigd Licentie Webadres Bram Litjens ; Karen Jong 16 April 2014 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/50496 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieOntwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO
Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde
Nadere informatieGetallen 1 is een computerprogramma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip).
Getallen 1 Getallen 1 is een computerprogramma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Doelgroep Rekenen en Wiskunde Getallen 1 Getallen 1 is geschikt voor groep 7 en 8 van de basisschool
Nadere informatieBudgetteren kun je leren
Auteurs Laatst gewijzigd Licentie Webadres Suzanne Vliegen; Suzanne Vliegen 02 october 2013 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/28041 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs
Nadere informatieMaak je eigen jaarbegroting
Maak je eigen jaarbegroting Inleiding Een begroting maken. Het woord begroting wordt normaal gesproken alleen gebruikt bij bedrijven en de overheid. Maar het is tijd om ook jouw budget dezelfde aandacht
Nadere informatieDiscussiëren Kun Je Leren:
Chantal Deken Discussiëren Kun Je Leren: discussielessen voor groep 3 t/m 8; sluit aan bij referentieniveaus Mondelinge taal; versterkt 21 e -eeuwvaardigheden als communiceren en samenwerken; compleet
Nadere informatieKNAG dag Andreas Boonstra
KNAG dag 2018 Andreas Boonstra 1 Beeldvorming Foto van Pixabay 2 Is er sprake van een kloof? Foto van Pixabay 3 Kennis en vaardigheden?? Is het en/of OF en/en? 4 Eerste jaar Aardrijkskunde op de Katholieke
Nadere informatieInhoudsopgave. Cash Quiz - het spel
en lessuggesties Inhoudsopgave Cash Quiz - het spel 3 t/m8 Cash Quiz - het spel 5-6 Variant 1: Cash Quiz met 12 verdiepingsvragen voor groep 6, 7, 8 7-8 Variant 2: Cash Quiz klassikaal, met de vragenkaarten
Nadere informatie> In plaats van losse filmpjes of niet-methodische materialen
Inleiding Nieuwe zaken koppelt geschiedenis, aardrijkskunde, natuur en techniek aan actualiteit. Met aantrekkelijke en flexibel inzetbare lessen op basis van het laatste nieuws, brengt Nieuwe zaken wekelijks
Nadere informatieMaak je eigen jaarbegroting
Maak je eigen jaarbegroting Inleiding Een begroting maken. Het woord begroting wordt normaal gesproken alleen gebruikt bij bedrijven en de overheid. Maar het is tijd om ook jouw budget dezelfde aandacht
Nadere informatieDoel Leerlingen kunnen in eigen woorden formuleren waarvoor en wanneer de berekeningen nodig zijn en deze op een correcte manier uitrekenen.
Algemene informatie: De aankomende 2 lessen ga je in groepjes van drie personen je bezig houden met het berekenen van procenten. Er zijn drie vormen en iedereen behandeld alle vormen. Jullie wisselen om
Nadere informatieGewoon zo! Geld: Wat moet je weten als je gaat winkelen? MAKKELIJKLEZENGIDS OVER GELD
Gewoon zo! Geld: Wat moet je weten als je gaat winkelen? MAKKELIJKLEZENGIDS OVER GELD Betalen Als je een boodschap doet of bijvoorbeeld een trui koopt, moet je afrekenen. Betalen kan op verschillende manieren.
Nadere informatieRapport Kinderen en Geld Enquête (NIBUD en het Jeugdjournaal)
Rapport Kinderen en Geld Enquête (NIBUD en het Jeugdjournaal) Inleiding Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD) geeft voorlichting over inkomsten en uitgaven van particuliere huishoudens.
Nadere informatieLoen Educatie & Schrijfwerk www.economieweb.nl. (N)iets op de bank? Lesbrief over sparen en lenen
(N)iets op de bank? Lesbrief over sparen en lenen Het is makkelijk en verstandig om geld achter de hand te hebben. Er kan bijvoorbeeld iets kapot gaan in huis, of je spaart voor iets dat je graag wil hebben.
Nadere informatieBudgetteren vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 08 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62153 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van
Nadere informatieBoerderijeducatie project Handleiding Leerkrachten
Boerderijeducatie project Handleiding Leerkrachten De opdrachten zijn gemaakt aan de hand van de kerndoelen voor het basisonderwijs. De kinderen werken samen in kleine groepen en doen opdrachten onder
Nadere informatieJeugd Wij zijn uw bank.
Jeugd Wij zijn uw bank. U wilt uw kind financieel goed op weg helpen. Het is fijn als u kunt sparen voor uw kind, zodat hij of zij een mooie buffer heeft voor een studie, een eigen huis of om de wereld
Nadere informatieHandleiding Snappet vervanging
Handleiding Snappet vervanging Hulp bij het bestellen van nieuwe boeken. Versie: mei 2014 Leidseveer 2, 3511 SB Utrecht Telefoon: 088-999 0 444 Email: info@snappet.org Rekenen met Snappet De leerlingen
Nadere informatieHandleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor
Handleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor ALGEMENE INLEIDING VOOR GROEP 5 T/M 8 Aanleiding Kinderen die in de buurt van een spoor spelen, scholieren die nog even snel tussen gesloten
Nadere informatieJuf, wat gaan we eigenlijk leren? Jouw vakkennis - hun basis
Juf, wat gaan we eigenlijk leren? Jouw vakkennis - hun basis Inleiding: Al eerder schreef ik het ebook `het kan zonder groepsplan`. In veel scholen ervaren leerkrachten het maken van groepsplannen als
Nadere informatieBudgetteren vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 12 july 2018 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie https://maken.wikiwijs.nl/62153 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieBovenbouw: Een eigen onderzoek
Bovenbouw: Een eigen onderzoek Grote Rekendag 2005 www.rekenweb.nl 67 68 www.rekenweb.nl Grote Rekendag 2005 Bovenbouw Overzicht van de activiteiten activiteit 1 activiteit 2 activiteit 3 activiteit 4
Nadere informatieLesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol
Lesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol Voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief Thema s in het boek Lesopzet Doel van de les Uitwerking Bijlage: opdrachtenblad Thema s in het boek
Nadere informatieTijd: 8:30. Klas: 3HVc 9:10. Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad (zie paper 1)
Lesplan les 1 Seksualiteit: Grenzen en Wensen Tijd: 8:30 Klas: 3HVc Aantal lln: 15 Introductie van de lessenserie: grenzen en wensen Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad
Nadere informatieAntwoord: Koning Willem-Alexander maar er zijn ook nog munten met het portret van prinses Beatrix in omloop.
Voordat je met de gastles begint is het prettig als je de volgende stappen neemt: 1. Stel jezelf voor en vertel welk werk je doet bij DNB. 2. Maak afspraken met de kinderen. Als ze een vraag hebben, moeten
Nadere informatiePlan van aanpak horizon verbreden Zuid-Afrika
Plan van aanpak horizon verbreden Zuid-Afrika Welk gebied heb je gekozen? Het gekozen thema voor horizon verbreden is Zuid-Afrika. Ik ben zelf 4 keer in Zuid-Afrika geweest voor vrijwilligerswerk en ga
Nadere informatieWeet jij iets van mode?
Lesbrief Koloniaal verleden Weet jij iets van mode? Context Nederland heeft, net als andere Europese landen, te maken met een koloniaal verleden. In het Rijksmuseum zijn hiervan genoeg voorbeelden te vinden.
Nadere informatieDuur van de les Introductie (gesprek) 15 minuten Kern (reflecteren en controleren met werkblad) 30 minuten Afsluiting, uitleg volgende les 5 minuten
Les 9 Reflecteren en controleren Voorbereiden U zorgt ervoor dat u weer groepjes aan elkaar heeft gekoppeld voor de feedback en dat de nieuwsitems, geprint of digitaal, beschikbaar zijn voor de groepjes.
Nadere informatieCKV Festival 2012. CKV festival 2012
C CKV Festival 2012 Het CKV Festival vindt in 2012 plaats op 23 en 30 oktober. Twee dagen gaan de Bredase leerlingen van het voortgezet onderwijs naar de culturele instellingen van Breda. De basis van
Nadere informatieLesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk
Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding In de lesbrieven van het thema Aan het werk hebben jullie
Nadere informatieHandleiding voor de digitale les Internet in 2025 Kinderen tekenen de toekomst
Handleiding voor de digitale les Internet in 2025 Kinderen tekenen de toekomst Een digitale les voor groep 6, 7 en 8 van het primair onderwijs waarbij leerlingen nadenken over innovatieve toepassingen
Nadere informatieBodyclap. Make the Music with your body
Bodyclap Make the Music with your body 1 Colofon Inhoud en samenstelling Patrick Couwenberg van 4XM www.workshopstartpagina.nl info@workshopstartpagina.nl 2 Bodyclap Inleiding In deze leuke en stoere workshop
Nadere informatieNos Florin. Spelenderwijs leren omgaan met Arubaans geld. LERARENINSTRUCTIE. Een uitgave van de Centrale Bank van Aruba
Nos Florin Spelenderwijs leren omgaan met Arubaans geld. LERARENINSTRUCTIE Een uitgave van de Centrale Bank van Aruba L e r a r e n i n s t r u c t i e b i j: Nos Florin Inleiding Geldrekenen is een aspect
Nadere informatieDifferentiatie en motivatie in de rekenles
Starter Ieder heeft een kaartje (hetzij breuk/hetzij kommagetal) Eerste doel: drie rijen: 1x breuken en 2x kommagetallen op volgorde. Eerste stap: Zoek je beide buren Tweede stap: Ga op volgorde van klein
Nadere informatiedoor: R-Newt jongerenwerk de Twern Werkboek Omgaan met Geld
door: R-Newt jongerenwerk de Twern Werkboek Omgaan met Geld Les 1 Omgaan met Geld eze les leren jullie een aantal woorden die met het omgaan van geld te maken hebben, gaan jullie praten over geld en gaan
Nadere informatieTips bij het bestellen van nieuwe boeken
Tips bij het bestellen van nieuwe boeken Versie: juni 2015 Leidseveer 2, 3511 SB Utrecht Telefoon: 088-999 0 444 Email: info@snappet.org Nieuwe methode aanschaffen? Dat kan nu veel voordeliger. Snappet
Nadere informatieHandleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor
Handleiding groep 5/6 Alles over veilig gedrag rondom het spoor ALGEMENE INLEIDING VOOR GROEP 5 T/M 8 Aanleiding Kinderen die in de buurt van een spoor spelen, scholieren die nog even snel tussen gesloten
Nadere informatieVoorwaardelijke vaardigheden. Lesactiviteit
Titel Eettafels Groep/niveau 5/6 Leerstofaspecten Verder ontwikkelen van het begrip oppervlakte. Oppervlakte vergelijken. Benodigdheden A4 papier vouwblaadjes Organisatie Na een klassikale inleiding gaan
Nadere informatieKinderen. Uitbreiding van uw gezin. Uw kind op school. Een gezonde f inanciële toekomst.
Kinderen Uitbreiding van uw gezin. Uw kind op school. Een gezonde f inanciële toekomst. Een goede financiële start Kinderen. Voor u t weet, zijn ze groot en leiden ze hun eigen leven. Maar voor het zover
Nadere informatieOpzet en uitvoering. Inhoudsopgave. 1 Wat is Kiezen voor je leven? 3. 2 Hoe maak je een Digi-tale? 4. 3 Stap voor Stap...5. 4 Technische kant...
Inhoudsopgave 1 Wat is Kiezen voor je leven? 3 2 Hoe maak je een Digi-tale? 4 3 Stap voor Stap...5 4 Technische kant....7 5 Werkblad Mijn Digi-tale...9 6 Werkblad Mijn storyboard 10 Digi-Tales Opzet en
Nadere informatie(N)iets op de bank? Lesbrief over sparen, beleggen en lenen
(N)iets op de bank? Lesbrief over sparen, beleggen en lenen Het is verstandig om geld achter de hand te hebben. Sparen betekent het niet uitgeven van een deel van je inkomen. Je kunt verschillende redenen
Nadere informatieLeerjaar 2: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A
Leerjaar 2: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Thema 11: Mijn vrije tijd besteden c: Kiezen van een vrijetijdsbesteding Thema 1 Introles De leerling benoemt clubs, verenigingen
Nadere informatieMet suggesties voor de gastles
HANDLEIDING 2018 Met suggesties voor de gastles Inhoudsopgave 4 t/m 11 CASH QUIZ 4 Wat is Cash Quiz? 5 Hoe verloopt Cash Quiz? 5 Hoe win je Cash Quiz? 5-8 Klaar voor de start? 9 Hoe eindigt het spel? 10
Nadere informatiehandleiding 1. Inleiding 2. Achtergrondinformatie
handleiding 1. Inleiding www.twentezonderafval.nl is een website voor groep 1 tot en met 8 over het gescheiden inzamelen van afval in Twente. Op deze website ontdekken de leerlingen hoe ze hun afval zoveel
Nadere informatieVerlegen om woorden Lesbrief voor vmbo
Verlegen om woorden Lesbrief voor vmbo Voor de lessen Nederlands, PSO en LOB. Verlegen om woorden is een pakket met tips en handvatten om een ouderbijeenkomst te organiseren over ouderbetrokkenheid en
Nadere informatieHulp ouders bij rekenen deel 2.
Hulp ouders bij rekenen deel 2. Als ouder kunt u de rekenontwikkeling van uw kind op allerlei eenvoudige manieren stimuleren. Daarvoor is het niet nodig dat u zelf een rekenwonder bent of dat u de rekenlessen
Nadere informatieCriteria. Profielendag voor derdejaars
Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie
Nadere informatieEEN GOEDE VOORBEREIDING IS HET HALVE WERK. Plannen en evalueren van een activiteit. Inhoud
Plannen en evalueren van een activiteit Inhoud Doelgroep Vakgebied Duur Materialen Doelen In deze les moeten de leerlingen in groep een bepaalde activiteit voorbereiden. Dit kan bijvoorbeeld het organiseren
Nadere informatieHandleiding Teacher Kidscorner
Handleiding Teacher Kidscorner Postbus 1350 1300 BJ Almere www.centrum-hout.nl www.houtinfo.nl/kidscorner Houtinformatielijn: 0900-56329946 ( 0,45 p.m.) 1 van 7 Handleiding Centrum Hout Handleiding Teacher
Nadere informatieProfessionaliseringsaanbod
E-Learning, Workshops en begeleidings trajecten Professionaliseringsaanbod Door Sander Gordijn - MeesterSander.nl Schooljaar 2019/2020 Even voorstellen Mijn naam is Sander Gordijn en ik ben leerkracht
Nadere informatieLeerkrachtenhandleiding Peperduur
Leerkrachtenhandleiding Peperduur Geachte mevrouw/meneer, Voor u ligt de leerkrachtenhandleiding bij het onderwijsprogramma Peperduur. In deze handleiding vindt u informatie over het museumbezoek. Het
Nadere informatieUit De Ophaalbrug, werkmateriaal bij de overstap basisonderwijs voortgezet onderwijs, sept. 2003
Uit De Ophaalbrug, werkmateriaal bij de overstap basisonderwijs voortgezet onderwijs, sept. 2003 REKENEN-WISKUNDE VERSLAG Samenstelling De BOVO-kwaliteitsgroep rekenen-wiskunde bestond uit: Sira Kamermans,
Nadere informatieOptische illusie en gezichtsbedrog
Start Hoe gaan het doen Wat gaan klaarleggen Betekenis of Hoe vergroten hun Wat is rol bij deze Optische illusie en gezichtsbedrog We denken met de leerlingen na over optische illusie en gezichtsbedrog.
Nadere informatieAgenda onderwijsavond middenbouw
Agenda onderwijsavond middenbouw Kerndoelen PO Wat komt er aan bod in groep 3-4-5 Leren lezen nader bekeken Onderwijsinhoud op de Bron Leren in de echte wereld Kerndoelen PO: Wat moeten kinderen kennen
Nadere informatieInleiding. Voorwaarden. Sleutelschema's
Lesbrieven: Schematiseren bij de MVA Docentenhandleiding Elsbeth van der Laan, Saskia Bergsma, Roland Angenent en Theun Meestringa Enschede: SLO, december 2005 Inleiding Bij de Multimediale Vaktaal Assistent
Nadere informatieGebruiksvriendelijkheid: Gebruiksaanwijzing:
Gebruiksvriendelijkheid: Elon Education is een tool waarmee online woordjes geleerd kunnen worden voor de vreemde talen. Ook is het mogelijk om met Elon Education de tafels te oefenen, werkwoorden enz.
Nadere informatieBudgetteren vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62153
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 09 June 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62153 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatie