Verslag zesde bijenkomst werkgroep Visie Kanaalstraat/Damstraat

Transcriptie

1 Verslag zesde bijenkomst werkgroep Visie Kanaalstraat/Damstraat Datum: Waar: Dinsdag 7 maart 19:30 22:00 uur Ulu-moskee, Moskeeplein 89 Utrecht Op 7 maart vond de zesde bijeenkomst van de werkgroep Visie Kanaalstraat/Damstraat plaats. In totaal waren er 17 bewoners en ondernemers. Dit verslag beschrijft de resultaten van de avond. Deze bijeenkomst gaat over de belangen van de verschillende gebruikersgroepen van de Kanaalstraat/Damstraat. Oorspronkelijk zou deze bijeenkomst verder gaan over inrichtingsscenario s waar de vorige werkgroepbijeenkomst aandacht aan is besteed. Bij de voorbereidingen bleek echter bij verschillende gebruikersgroepen het gevoel te heersen dat hun belangen onvoldoende werden gehoord en erkend. Om deze reden is in overleg met de procesgroep een tussenstap ingelast. Voordat de werkgroep verder kan praten over passende inrichtingsscenario s voor de Kanaalstraat/Damstraat dient overeenstemming te ontstaan over de belangen. Frans Werter, projectleider, opent de bijeenkomst door iedereen welkom te heten. Het valt hem op dat we dit keer met een klein clubje zijn. Frans legt uit dat dit was verwacht. Een aantal mensen heeft zich afgemeld met de reden geen behoefte te hebben aan deze stap omdat zij het idee hebben dat hun belangen voldoende bekend zijn. Frans benadrukt het belang van het zoeken naar een gezamenlijke oplossing. Indien de gezamenlijkheid niet wordt gevonden, komen er in de visie meerdere oplossingen met eigen argumenten. In dat geval kiest het gemeentebestuur. In het kader hiervan vraagt Frans aan de aanwezigen of zij bereid zijn te zoeken naar een gezamenlijke oplossing. Dat maakt namelijk uit voor hoe we het proces verder vormgeven. De aanwezigen antwoorden positief op deze vraag. De bereidheid is er. Een bewoner merkt op dat er voor de visie meer speelt dan alleen de inrichtingsscenario s. Dit wordt beaamd. De visie Kanaalstraat/Damstraat is meer dan een inrichtingsscenario. Ook sociale aspecten, woon-gerelateerde aspecten, winkel-gerelateerde aspecten en veiligheidsoplossingen komen aan bod. De inrichting van de twee straten dient ondersteunend te zijn aan deze thema s, waarbij de identiteit van de Kanaalstraat/Damstraat als uitgangspunt geldt. Voorts herhaalt Frans kort waarom de Visie Kanaalstraat/Damstraat wordt ontwikkeld. De afgelopen jaren is er veel discussie geweest en is als reactie een aantal kortetermijnmaatregelen genomen, zoals het aanleggen van de verkeersdrempels. Een eenduidige visie op de ontwikkelingen ontbreekt echter. De thema s waar voor de lange termijn veel discussie over bestaat zijn: - Strijd om ruimte auto, fiets en voetganger; - Verkeersveiligheid (auto, fietser, voetganger); - Kwaliteit van de inrichting; - Sociale veiligheid (drugs, jongeren); - Winkels (bovenwijkse en stedelijke voorzieningen); - Autobereikbaarheid en parkeren; - (Bedrijfs)afval; - Wonen (samenleven, opgroeien, sociale woningen). 1

2 Het streven van de Visie Kanaalstraat/Damstraat is om op deze thema s een gedragen advies uit de samenleving te ontwikkelen ten behoeve van het gemeentebestuur. De visie dient als toetssteen en geeft richting aan toekomstige (gemeentelijke) maatregelen en investeringen. Het eerste deel van de avond bestaat uit het terugkoppelen van de opbrengsten van de aanvullende activiteiten. Vervolgens worden de verschillende belangen per gebruikersgroep in kaart gebracht en waar nodig aangevuld. Als de tijd het toelaat, wordt er afsluitend gesproken over mogelijkheden om gezamenlijk tot oplossingen te komen. Terugkoppeling opbrengsten aanvullende activiteiten Er zijn de afgelopen maanden verschillende aanvullende activiteiten georganiseerd om de tijdens de werkgroepbijeenkomsten onzichtbare groepen te bereiken. De volgende activiteiten zijn met verschillende doelgroepen georganiseerd: - 37 interviews met ondernemers afgenomen door ondernemers; - 41 interviews met klanten bij winkeliers door ondernemers; - 58 interviews met klanten en passanten op de donderdag en zaterdag door professionals; - 24 interviews met avondklanten tussen 6 uur s avonds en 1 uur s nachts (met name jongeren) door een Marokkaanse jongere; - Groepsgesprek bewoonsters met Turkse achtergrond door een Turkse vrouw; - Groepsgesprek jongeren met Turkse en Marokkaanse achtergrond door een Marokkaanse jongere. De resultaten van deze activiteiten zijn als bijlage aan dit verslag toegevoegd (bijlage 1). Belangen per doelgroep Voor het tweede deel van de avond is een belangenmatrix gemaakt. In deze belangenmatrix zijn alle belangen die tot nu toe zijn opgehaald per doelgroep zichtbaar. De belangen die zijn gepresenteerd, zijn gebaseerd op zowel de informatie uit de werkgroepbijeenkomsten als de informatie uit alle aanvullende activiteiten. De belangen zijn deze avond gezamenlijk met de werkgroep doorgenomen en waar nodig aangevuld. Bij de aanvullingen viel op dat het bewonersbelang en het ondernemersbelang vaak heel dicht bij elkaar ligt. De belangen staan in bijlage 2 in een overzicht, waarbij de aanvullingen van de avond in rood zijn aangegeven. Ze worden hieronder puntsgewijs besproken. Karakter 1. Er bestaat enige discussie over het woord chaotisch. Niet iedereen vindt dit een passend woord voor het typerende niet aangeharkte karakter van Lombok. Voor sommigen heeft chaotisch een negatieve connotatie. De werkgroep oppert om het woord dynamisch toe te voegen en chaotisch tussen aanhalingstekens te zetten. 2. Een ondernemer oppert het woord zelfstandig toe te voegen bij het karakter van de winkelstraten. De Kanaalstraat en Damstraat worden niet alleen gekarakteriseerd door kleinschalige winkels, maar ook door de vele zelfstandige ondernemers. 3. Een bewoner oppert het historische karakter van de Kanaalstraat/Damstraat toe te voegen aan het karakter. De architectuur van Lombok laat zich karakteriseren door veel historische bebouwing. Het behoud hiervan is van belang. 2

3 4. Iemand anders vult dit aan met het duurzame karakter van Lombok. Er zijn veel duurzame initiatieven. Op het gebied van duurzaamheid en zonnepanelen is Lombok als wijk een vooruitstrevend voorbeeld. Ook wordt vaak over elektrische auto s gesproken en de opslag van zonne-energie in de batterijen van de auto s. In de toekomstige inrichting dient dit terug te komen, middels bijvoorbeeld elektrische laadpalen of zonnecellen op lantaarnpalen. 5. Voorts wordt in het kader van het karakter van Lombok geopperd het belang van het verbeteren van de luchtkwaliteit toe te voegen. De luchtkwaliteit in Lombok is slecht. Winkels (en horeca) 1. De werkgroep benadrukt dat dit thema niet alleen over winkels gaat, maar ook over horeca. Het overkoepelende thema dient dus winkels en horeca genoemd te worden. 2. Aanwezige ondernemers benadrukken de bovenstedelijke functie van het winkelgebied en zouden dit graag toevoegen aan het belang van het winkelgebied. De onderzoeken onderschrijven dit. 3. Wat betreft het vergroten van de winkeldiversiteit onderstreept de werkgroep het belang om huidige winkels en horeca te behouden, dus niet de huidige ondernemers te verdringen. Ook wenst een aantal bewoners wel enkele ketens, meer dan alleen de Action en de Zeeman, zoals de Blokker, Hema of het Vlaams Broodhuys. Het gaat hier om kleine aantallen; het moet geen anonieme winkelstraat worden. Wonen 1. Een aantal bewoners ziet rustig wonen graag aangevuld worden met plezierig wonen. Het gaat niet alleen om rustig wonen, maar ook om plezierig wonen. Rustig wordt niet bedoeld zoals de wijk Leidsche Rijn rustig is. Lombok blijft immers een levendige en dynamische buurt. Als aanvulling wordt een rustige nachtrust genoemd. 2. Aanvullend wordt het belang van kindvriendelijkheid genoemd. Dit geldt ook voor de Kanaalstraat/Damstraat, omdat deze als een gevaarlijke (verkeers-)ader door de buurt loopt. Kinderen worden daardoor belemmerd in hun bewegingsvrijheid en kunnen niet zomaar oversteken. 3. De werkgroep benadrukt het belang van ontmoeten voor jongeren. Een aantal werkgroepsleden signaleert het geluid van jongeren uit de buurt dat zij behoefte hebben aan meer georganiseerde ontmoetingsplekken. Vanwege het gebrek daarvan ontmoeten jongeren elkaar op plekken die door bewoners als overlastgevend worden ervaren. Het organiseren van ontmoetingsplekken met een programma waar begeleiding naar bijv. stages en werk onderdeel is kan hier een oplossing aan bieden. Allochtone jongeren worden nu weinig ondersteund en begeleid. Veiligheid 1. Aanwezige bewoners vinden niet alleen drugs- en jongerenoverlast belangrijk in het veiligheidsaspect, maar ook daadwerkelijke criminaliteit, zoals inbraken. Openbare ruimte 1. De werkgroep is van mening dat een goede oplossing voor parkeren voor zowel ondernemers als bewoners van belang is. Ook bewoners hebben er profijt bij wanneer ondernemers en klanten niet meer in woonstraten hoeven te parkeren. 2. De werkgroep ziet hiernaast een apart belang in een oplossing voor fietsparkeren. Ondernemers vinden de vele fietsen storend voor hun winkeldeur. Bewoners vinden het straatbeeld mede vanwege de fietsen rommelig. Er zijn veel weesfietsen. 3

4 3. Hetzelfde geldt voor laden en lossen. Iedereen heeft belang bij een goede oplossing voor laden en lossen, gezien dit veel irritatie en onveilige verkeerssituaties kan voorkomen. Een aanwezige ondernemer licht dit toe met een evaluatie van het CABU (Commissie van Advies inzake Bevoorradingsaangelegenheden in Utrecht). Deze commissie heeft na een bezoek aan de Kanaalstraat en Damstraat onder andere geconcludeerd dat de laad- en loshavens te klein zijn, onvoldoende zijn aangegeven en venstertijden zouden helpen. 4. In de openbare ruimte missen aanwezigen het belang van de aanwezigheid, het behoud en het beheer van het groen in de straat. Hetzelfde geldt voor verlichting. De Kanaalstraat/Damstraat wordt door een aantal aanwezigen erg donker gevonden. Hierin dient rekening gehouden te worden met direct aanwonenden. De verlichting kan dus niet te fel worden. Voorts ontstaat er enige discussie over gentrification. Een aantal aanwezigen heeft het gevoel dat het belang om gentrification tegen te gaan niet in de belangenmatrix is genoemd. De angst bestaat dat bij het aantrekkelijker maken van de winkelstraat de prijzen tot onbetaalbaar niveau zullen stijgen voor de huidige winkeliers. De werkgroep concludeert gezamenlijk dat door de eerder beschreven toevoeging met behoud van het huidige karakter bij het creëren van meer winkeldiversiteit, dit belang wel degelijk wordt benoemd. Een betere mix veroorzaakt niet per definitie een verandering in de wijk, mits het behouden van het huidige karakter van de Kanaalstraat/Damstraat wordt bewaakt. Ook wordt dit belang vertegenwoordigd in het behouden van de mix van alle type bewoners, ofwel het behoud van sociale woningbouw en studentenkamers. Vervolg Na deze belangen gezamenlijk te hebben erkend en aangevuld, geeft Frans Werter een doorkijkje naar het vervolg. Voor het bereiken van een gezamenlijke oplossing is balans essentieel. Balans in het wonen, winkelen en verblijven; balans in levendigheid versus schoon, heel en veilig; en balans in het gebruik van de ruimte, dus balans tussen auto, fiets en voetganger. Hoe kan deze balans worden gevonden? Om te beginnen door het proces, het draait om dialoog. Daarnaast is de toekomst ongewis. Er dient geen onherstelbare schade aangericht te worden. Het invoeren van pilots/experimenten kan daarom een passend middel zijn om te ervaren wat werkt en wat niet. Hierbij wordt het gesprek gevoerd met de omgeving, vanuit eigen kracht en visie. In het geval van uiteenlopende belangen is er een aantal mogelijkheden: - Belangen scheiden (waarbij verschillende belangen naast elkaar kunnen staan, indien ze elkaar niet in de weg staan); - Belangen verbinden (een win-win situatie voor beide partijen); - Middenweg kiezen (waar een compromis wordt gesloten tussen verschillende belangen). De belangen die vanavond zijn bevestigd, worden vertaald in een aantal scenario s. De volgende werkgroepbijeenkomst worden deze scenario s, vanuit de gezamenlijke belangen, weer opgepakt. 4

5 Bijlage 1: terugkoppeling aanvullende activiteiten Interviews klanten i. Woonplaats Note: ondernemers verwachten dat klanten vooral uit regio en elders uit Nederland komen ii. Type onderneming en eigenaarschap ondernemers 5

6 iii. Vervoersmiddel Note: ondernemers verwachten dat klanten vooral met de auto komen iv. Parkeerplek auto Vanwege: 23x korte afstand winkels (op straat) 4x prijs (in parkeergarage) 3x veiligheid (in parkeergarage) Vanwege: 19x korte afstand winkels (op straat) 1x prijs (in parkeergarage) 2x veiligheid (in parkeergarage) 6

7 v. Reden bezoek Kanaalstraat/Damstraat Klanten in winkel Avondklanten Klanten op do/za 1. Sfeer/gezelligheid Goedkope prijzen Dichtbij huis 2. Lage prijzen Lekker/multicultureel Lage prijzen eten 3. Kwaliteit producten Gezellige/goede sfeer (specifiek) Winkelaanbod 4. (specifiek) Winkelaanbod Ontmoeting Sfeer/gezelligheid vrienden/familie 5. Kwaliteit horeca Late openingstijden Winkels dichtbij elkaar vi. Bezoek winkels 7

8 vii. Waardering Kanaalstraat/Damstraat Klanten in winkels Avondklanten Klanten donderdag Ondernemers /zaterdag 1. Gezelligheid/sfeer (8,1) Multiculturele karakter Bereikbaarheid winkels Gezelligheid/sfeer (7,3) (7,7) 2. Bereikbaarheid winkels (7,2) Gezelligheid/sfeer Gezelligheid/sfeer (7,5) Kwaliteit horeca-aanbod (7,1) 3. Kwaliteit winkelaanbod (7,1) Diversiteit winkels Kwaliteit winkelaanbod (7,2) Kwaliteit winkelaanbod (6,9) 4. Kwaliteit horeca-aanbod (6,9) Ontmoeting vrienden/familie Kwaliteit horeca-aanbod (6,9) Bereikbaarheid winkels (6,1) 5. Variatie winkelaanbod (6,6) Diversiteit mensen en producten Algemene veiligheidsgevoel (6,9) Inrichting van de straat en algemene veiligheidsgevoel (6,0) viii. Gewenste verandering Klanten in winkels Avondklanten Klanten donderdag Ondernemers /zaterdag 1. Goedkoper parkeren Minder afval Betere verkeersveiligheid Parkeertarief verlagen 2. Meer diversiteit winkels/horeca (met Minder overtredingen en hangjeugd Meer diversiteit winkels/horeca Meer diversiteit winkelaanbod terras) 3. Minder overlast Minder fietsers Minder auto's Ondergronds parkeren/garage beter benutten 4. Minder autoverkeer Niks Meer toezicht/handhaving Meer veiligheid/handhaving 5. Meer parkeergelegenheid Minder auto s Meer ruimte voetganger/verblijven Bereikbaarheid vergroten 8

9 ix. Behouden Kanaalstraat/Damstraat Klanten in winkels Avondklanten Klanten donderdag /zaterdag 1. Winkelaanbod Winkelaanbod Winkelaanbod 2. Sfeer/karakter Bereikbaarheid Sfeer/karakter 3. Horeca Multiculturele karakter Moskee 4. Autobereikbaarheid Goedkope prijzen en Multiculturele karakter openingstijden 5. Kleine ondernemers Sfeer Bomen x. Frequentie bezoek 9

10 xi. Bestedingspatroon per bezoek xii. Toekomstbeeld ondernemers Meer Zelfde Minder Onbekend Klanten 11x 13x 9x 4x Producten 13x 15x 4x 5x Omzet 14x 7x 9x 7x Locatie Lombok: 23x Elders in Nederland: 2x 12x 10 ondernemers geven aan een ander type klanten te verwachten 6 ondernemers geven aan een ander type producten te gaan voeren 6 ondernemers positief over de toekomst, vanwege: - Mooie centrale locatie - Gezellige winkelstraat met veel keuzes en diversiteit - Hele goede buurt met veel kansen in de toekomst - Goede ervaring met de straat 8 ondernemers somber over de toekomst, vanwege: - Zorg dat straat meer uit ketens gaat bestaan - Strenge controles die plaatsvinden - Toenemende ontevredenheid bij klanten 10

11 - Toename van internet verkopers - Meer gebruik van supermarkten in plaats van kleinere ondernemers - Te weinig variatie Gesprek Turkse bewoonsters - Winkels: gezellig/voelt als thuis ; winkels/moskee dichtbij. Goede mix winkels (ook AH), behoefte aan Zeeman/Wibra/Action; multicultureel - Openbare ruimte: meer ontmoetingsplekken/meer groen/minder afval op straat -> beheer - Overlast: drugs (opvoeding jongeren) - Verkeer: gevaar door fietsers; dubbel geparkeerde auto s; hard rijden; erg druk weekend; bereikbaarheid voor familie (parkeerkosten en parkeren eindtijd 9 uur); OV - Wonen: renovatie woningen nodig - Sociaal: minder hulp buurtteam Gesprek jongeren - Winkels: goed winkelaanbod en kwaliteit producten; meer kledingwinkels gewenst, maar behoud karakter! - Openbare ruimte: ontmoeting met vrienden/afval en onkruid op straat > handhaving - Overlast: dealers/daklozen/junkies - Verkeer: veiliger; te veel auto s/fietsers; maar ook leuk vele mooie auto s - Wonen: weinig toekomstmogelijkheden > ouders betrekken; geen nieuwbouw in oude deel - Sociaal: verbondenheid familie/vrienden/cultuurgenoten; maar vooral eigen cultuur > behoefte aan betere mix in contact buurtgenoten 11

12 Bijlage 2: belangenmatrix per doelgroep hoofdgroepen Specificering, als onderdeel van de hoofdgroepen Matrix Gebruikers en belangen/wensen toekomst (hoofdlijnen) bewoners ondernemers klanten Turkse vrouwen Karakter Levendig/gezellig/dynamisch/ chaotisch x x x x x Karakter kleinschalige en zelfstandige winkels en horeca x x x x x Multicultureel en divers x x x x x Schone straat x x x x x Historisch karakter x x x x x Duurzaamheid > inrichting, circulair, afval scheiden x x Luchtkwaliteit verbeteren x Winkels en horeca Winkelfunctie bovenwijks, bovenstedelijk én voor de wijk x x x x x Winkeldiversiteit > Nederlands/westers (maar met behoud van wat er is) x x Horecadiversiteit x x x Winkeldiversiteit ketens (Action/Zeeman/Blokker/Hema/Vlaams Broodhuys) x x Verblijven > terrassen x x x Wonen Rustig en plezierig wonen > sluipverkeer, hardrijden, hangen, nachtrust (geen Leidsche Rijn) x x Mix van bewoners > sociaal-student-koop-huur-alleenstaand-gezinnen x x x x x Kindvriendelijk (ook Kanaalstraat/Damstraat) x Ontmoeten > binnen en buiten (specifiek ook voor jongeren) Aandacht voor jongeren > zelfredzaamheid/ondersteuning/begeleiding x x x x Veiligheid Veilig > drugsoverlast/jongerenoverlast/criminaliteit x x x x Veilig > verkeer x x x x x Openbare ruimte Parkeren bezoekers winkels (plek en regime) x x x x x Parkeren ondernemers en medewerkers (plek en regime) x x Parkeren bewoners en hun bezoekers (plek en regime) x x x x Fietsparkeren x x Laden en lossen > efficiënter/minder overlast x x Bereikbaarheid Kanaalstraat/Damstraat auto x x x Bereikbaarheid Kanaalstraat/Damstraat fiets x x x x Ruimte voor voetganger en rolstoel/rollator x x x x x Overzichtelijke inrichting > uitstallingen, verkeersborden, bankjes, prullenbakken, etc x x x Groen > beeld en beheer Verlichting > gezellig, maar niet te fel jongeren 12