LEREND NETWERK -29 JANUARI 2018 PROJECT : duaal leren tuinaanleg en tuinbeheer Promotor : EDUplus

Transcriptie

1 LEREND NETWERK -29 JANUARI 2018 PROJECT : duaal leren tuinaanleg en tuinbeheer Promotor : EDUplus

2 LEREND NETWERK -29 JANUARI 2018 PROJECT : duaal leren tuinaanleg en tuinbeheer Promotor : EDUplus DUAAL LEREN = fris, kwetsbaar, jong groen met veel groeipotentieel! BEGELEIDING DOOR DE MENTOR = uiterst belangrijk! Motiverend Zuurstof Voedsel Warmte Ademruimte Liefde voor het vak! Demotiverend Verstikkend Ontmoedigend Verloren voor de job en de sector.

3 Doelstellingen van het project? Het ondersteunen door een sectorale coach van mentoren bij bedrijven in de sector tuinaanleg en tuinbeheer die in het kader van Schoolbank op de werkplek een jongere in dienst nemen en opleiden volgens het pedagogisch project duaal leren.

4 Doelstellingen van het project? Het eindrapport omvat: Projectverloop + overzicht van de specifieke vragen. Verslag van de oplossingen die aangereikt zijn aan de mentoren om tegemoet te komen aan specifieke vragen en noden. Weerslag op de organisatie van de begeleiding en ondersteuning van mentoren en consequenties voor toekomstige mentoropleidingen.

5 Doelstellingen van het project? Voorstel voor de implementatie v/d mentoropleiding in de samenwerkingsovereenkomst tussen Vlaams en sectoraal partnerschap. Voorstellen voor dagelijks bestuur en raad van bestuur: hoe kan de begeleiding en ondersteuning van mentoren structureel ingebed worden in de werking van EDUplus en het sectoraal partnerschap.

6 Doelstellingen van het project? Beleidsaanbevelingen voor de toekomstige implementatie v/h duaal leren met nadruk op de begeleiding en ondersteuning van de mentor op het bedrijf en met vermelding van andere relevante factoren i.v.m. duaal leren in Vlaanderen.

7 De theorie

8 Mentorschap: alle partijen verwachten vruchten. Scholen + maatschappij verwachten valorisatie van het opleidingstraject door de inzet van gemotiveerde mentoren, met minder ongekwalificeerde uitstroom voor gevolg. Mentoren verwachten van mentorschap een aantrekkelijk product/dienst die hen werkelijk ondersteunt op het juiste moment. De sector verwacht na goede begeleiding een verhoogde instroom van kwaliteitsvolle werknemers.

9 Duaal leren: een complex netwerk De rol van een mentor is veel ruimer dan de verhouding mentor-student! Hij heeft een centrale rol in een organisatiepatroon met - diverse contacten naar veel betrokkenen (draden) - veel onderlinge relaties (dwarsverbindingen) - het hele net komt snel in beweging bij iedere wijziging. Een mentor heeft een belangrijke communicatieve rol naar alle betrokken partijen!

10 Tabel betrokken partijen BEDRIJFSEXTERNE FACTOREN Algem. wetgevend kader Economisch kader Sectoraal kader Klimatol. factoren BEDRIJFSINTERNE FACTOREN Ondernemingsgebonden factoren MENTOR Managementgebonden factoren SAMENWERKENDE PARTNERS De school en haar omgeving ESF sectorale coach De student en zijn omgeving Externe diensten

11 Alle betrokken partijen: in de leerzone! Duaal leren schikt zich niet zonder meer: - In het klassiek schoolsysteem met zijn eigen taal en werkkader - Noch in een normaal arbeidsmilieu met vakbekwame werknemers met ervaring Mentorschap is een ANDERE JOB dan het organiseren en uitvoeren van het werk op de werkvloer! Mentoren worden uit hun comfortzone getrokken richting LEERZONE. Ondersteuning inzake mentorschap dient er voor te zorgen dat: - men zich comfortabeler voelt in de leerzone - men niet in de paniekzone terecht komt!

12 Projectverloop tot op heden. De stappen zijn op een verschillend moment gestart, maar lopen allen door in de tijd voor de rest van het project. STAP 1 De vragen en behoeften van mentoren in relatie tot de betrokken partijen. STAP 2 Evalueren in een opleidingsproces met standaardtraject. STAP 3 STAP 4 Mentorschap: verwachtingspatroon en vormgeving. Rapportage: tijdens het jaar en de eindrapportering.

13 Stap 1 : de mentoren en betrokken partijen Schooljaar : 1 standaardtraject Schooljaar : 2 standaardtrajecten Standaardtraject Onderwijsniveau Deelnemende scholen In ESF project (*) Aantal leerlingen Groen- en tuinbeheer duaal BUSO OV3, Kwalificatiefase 4 de en 5 de jaars 3 scholen (kath. Onderwijs) 1 ste jaars: 10 lln starters 2 de jaars: 9 lln tweedes Tuinaanlegger/groenbeheer duaal BSO, kwalificatie 7 de jaars 2 scholen (1 kath. ond, 1 provinc. Onderwijs) 1 jaar duaal: 8 lln (*) 2 BUSO scholen: hebben wel lln duaal maar zijn niet in ESF gestapt 2 BSO scholen: hebben geen lln duaal kunnen inschrijven

14 Stap 1 : de mentoren en betrokken partijen 1. Kennismaking met trajectbegeleiders : de persoon + hun schoolomgeving (periode sept - oktober) Individueel met de trajectbegeleiders en de scholen Collectief via trajectbegeleidersvergaderingen (+ betrokkenen) 2. Kennismaking met de mentoren: de persoon + hun ondernemingscontext (periode oktober + november) Individueel met mentoren: ¾ werkbezoeken, ¼ bezoeken thuis

15 Stap 1 : de mentoren en betrokken partijen Mentoren: met 28 ondernemingen gestart Drietal trajecten zijn niet effectief van start gegaan of waren van zeer korte duur vnl. wegens verkeerd verwachtingspatroon - Hetzij aan studentenzijde - Hetzij aan mentorzijde Wijzigingen tussentijds: - Drie wijzigingen aan studentenzijde

16 Stap 1 : de mentoren 26 Ondernemingen (18 BUSO, 8 BSO) Relevantie v/d indeling in functie van mentorschap 0 of 1 werknemer: mentor werkt 100% zij aan zij met student (= 1 M/1 ST verhouding) werknemers: mentor werkt regelmatig maar niet altijd zij aan zij met student (0,5 M/1 ST verhouding) geen werknemers 23 % 1 werknemer in dienst 15 % 2-5 werknemers in dienst 42 % 6-10 werknemers 8 % meer dan 10 wn 12 % >10 werknemers: verschillende situaties mogelijk, afhankelijk van wie als mentor wordt aangeduid

17 Stap 1 : de mentoren en hun vragen Vragen en behoeften worden aangestuurd in functie van De omvang van de onderneming: sterk verschillende vragen in de startfase! Afhankelijk van de combinaties van taken (mentorschap als taakdeeltje) In functie van de nieuwe aspecten die volgen (bv uitbouw veiligheidsbel.) De ervaring om jongeren te begeleiden / op te leiden Ervaren mentoren stellen andere vragen dan nieuwe mentoren. Maar: in duaal leren is vrijwel iedereen onervaren.

18 Stap 1 : de mentoren en hun vragen De tijd: sterk verschillende behoeften naargelang het moment in het schooljaar. Wat is duaal leren? Systeemvragen. Wie krijg ik over de vloer? Schoolgerichte vragen i.v.m. de student. Wat is precies een standaardtraject, een opleidingsplan, SAO of OAO. Wat wordt van mij als mentor algemeen verwacht? Vragen rond aanpak van de student: Hoeveel tijd kan/wil/moet ik er in steken? Tijdsinvestering. Hoe krijg ik iets goed uitgelegd? Hoe streng mag/moet ik zijn? Hoe hoog mag ik de lat leggen?

19 Stap 1 : de mentoren en hun vragen Samen aan de slag: Motivering: verwachtingen versus vorderingen. Hoe breng ik liefde voor het vak over? Communicatie: help! - Er zijn betrokken partijen waarmee ik niet gewoon ben te communiceren! - Ik begrijp hun taal niet! Vnl. in communicatie naar externe diensten. - Ik ben geen pedagoog! Iets is verkeerd begrepen. Een mentortraject verloopt met ups en downs - Problemen à mentorzijde kunnen de begeleiding in het gedrang brengen. - Problemen à studentenzijde (persoonlijk, thuissituaties) beïnvloeden het leerproces.

20 Stap 1 : de mentoren en hun vragen Mentoren willen een scherp beeld hebben van: Wat duaal leren inhoudt. Welke inspanningen hun engagement zal vergen. Indien ze de jongere niet op voorhand kennen vragen ze zich af: Is mijn verwachtingspatroon juist?

21 Stap 1 : de mentoren en hun vragen Gevolgen in functie van mentorschap: Welke informatie heeft die mentor nodig op welk moment? Hoe kan maatwerk worden geboden? Wil de mentor alles van bij de aanvang weten of pas later bij een probleemstelling? Bij wie kan de mentor terecht waarvoor? Nood aan een wegwijzer. Is het vatbaar-hapbaar voor mij?? Bij wie kan ik op elk moment terecht? Wat wil ik nu weten? Wat heb ik maar later nodig?

22 Stap 1 : Communicatie naar mentoren Student school - maatsch. Mentor sector Bewustmaking: hoe stellen we ons een win-win situatie voor? Beiden hebben een verwachtingspatroon! - Waar ze naar streven - Waardoor de druk tussen beide toeneemt Overleg en afstemming is absoluut nodig op ieder moment - De mentor moet veel investeren, de student moet veel (willen) leren, de oogst voor de mentor is schraal. - De student moet leren resultaatsgericht te werken. Wat gezaaid is moet oogst opleveren. Mentorschap: - Met wie moet ik allemaal afstemmen? - Hoe communiceer ik hierover? Op welk moment?

23 Stap 1 : Problemen worden vatbare uitdagingen! BEGELEIDINGSNOOD Hoe omgaan met problemen? Paniekzone? Leerzone: hoe kan ik de uitdaging aanpakken? Welke basisvaardigheden komen hierbij kijken? Heb ik die of kan ik die leren of inoefenen? Laat mijn bedrijfscontext voldoende tijdsbesteding toe? Lerend netwerk ESF vorig jaar: Levert mooi uitgeschreven competentieprofielen op. Hoe vertalen we dit naar: Micro-ondernemingen binnen onze sector. Vormgeving en ondersteuning aan mentoren.

24 Stap 1 : Wat wordt van mij als mentor verwacht? Belangrijk onderscheid!! 1/1 Verhouding mentor/student of Student gaat mee met een equipe Wie stel ik als mentor aan? Wat communiceren met werknemers v/h equipe? Hoe hen vormen? Hoe feedback organiseren?

25 Stap 1 : Wat wordt van mij als mentor verwacht? De opstartperiode: Een engagement aangaan De intake gesprekken i.v.m. de jongeren : hun start-situatie. De administratieve verplichtingen en hun consequenties. Rol mentor - rol WG - in relatie tot de externe diensten Wegwijzer zijn, vertaler-tolk zijn naar mensentaal Eens aan de slag: Problemen uitdagingen oplossingen: ondersteuningsvraag! In eerste orde: de trajectbegeleider, in tweede orde de sectorcoach.

26 Projectverloop tot op heden. STAP 1 STAP 2 STAP 3 STAP 4 De mentoren en de betrokken partijen Evalueren in een opleidingsproces met standaardtrajecten. Mentorschap: verwachtingspatroon en vormgeving Rapportage: tijdens het jaar en de eindrapportering.

27 Stap 2 : Wat wordt van mij als mentor verwacht? Een eerste evaluatieperiode: Ik heb snel een beeld van de mogelijkheden van de jongere. Waarom volstaat een algemene beoordeling dan niet? Waarom moet ik mee het hele standaardtraject met al zijn onderverdelingen evalueren? Kan het eenvoudiger en duidelijker? Wanneer is iets onvoldoende, matig, goed? Hoe subjectief/objectief is mijn/onze beoordeling? Mentor: worstelt met het onderscheid tussen iets technisch kunnen (cfr standaardtraject) een eindproduct afleveren die aan alle klantenvereisten voldoet.

28 Stap 2 Wat wordt van mij als mentor verwacht? Motivering hoog houden ik steek er als mentor veel energie in! wat mag ik van de student verwachten? Het moment komt: er wordt een eerste balans opgemaakt! Waarom steek ik hier als mentor zoveel energie in? Wat levert het me op? Doe ik het wel goed of niet?

29 Projectverloop tot op heden. STAP 1 STAP 2 STAP 3 STAP 4 De mentoren en de betrokken partijen Evalueren in een opleidingsproces met standaardtraj. Mentorschap: verwachtingspatroon en vormgeving Rapportage: tijdens het jaar en de eindrapportering.

30 Stap 3 : Mentorschap Verwachtingspatroon en vormgeving Gewenste ingesteldheid bij mentorschap? Waar moet iedere mentor zich bewust van zijn? Bij de opstart of later tijdens het handelen? Over welke basisvaardigheden moeten mentoren beschikken? Zijn deze aangeboren of helpt bewustmaking? Hoe komen we van bewustmaking naar vaardig omgaan?

31 Stap 3 : Mentorschap Verwachtingspatroon en vormgeving Wie ondersteunt hem in zijn mentorschap? Niet: Eerst lanceren en dan laten verzuipen. Wel: op ieder moment de juiste hand aanreiken. Welke ondersteuning heeft hij nodig? Wat kan in een opleiding(svorm) worden gegoten? Wat heeft te maken met op maat begeleiden tijdens het traject?

32 Stap 3 : Mentorschap Verwachtingspatroon en vormgeving Vormgeving: zal moeten maatwerk bieden rekening houdend met inhoud timing mentorprofiel bereikbaarheid/haalbaarheid rolverdeling investering

33 Stap 3 : Mentorschap Verwachtingspatroon en vormgeving

34 Stap 3 : Mentorschap Verwachtingspatroon en vormgeving Tweeluik Maatwerk - opleiding - voor micro-ondernemingen! - begeleiding - voor duaal leren Goed op mekaar afgestemd!

35 Projectverloop tot op heden. STAP 1 De mentoren en de betrokken partijen STAP 2 Evalueren in een opleidingsproces met standaardtraj. STAP 3 Mentorschap: verwachtingspatroon en vormgeving STAP 4 Rapportage: tijdens het jaar en de eindrapportering.

36 Stap 4 : Rapporteringen tijdens het jaar Permanente opvolging intern: wekelijks werkoverleg. ESF Partners scholen: op geregelde tijdstippen. Trajectbegeleidersvergaderingen: 4 tal op jaarbasis BUSO en BSO apart Dagelijkse besturen: tweemaandelijks Raden van bestuur: 4 tal op jaarbasis Genuanceerde feedback Gezonde nieuwsgierigheid Waardevolle ideeën

37 Stap 4 : Rapporteringen v/h eindrapport Eerste voorstel van indeling van het rapport nog sterk in herziening Eerste gedachtenwissel rond vormgeving v/d eindrapportering Interne verwachtingen nl. dagelijks bestuur en Raad van Bestuur Direct betrokkenen nl. ESF onderwijspartners en mentoren Indirect betrokkenen: netwerk, veldcontacten,

38

39 Dank voor jullie aandacht en input! Vragen? Bedenkingen feedback? Voor verdere communicatie: altijd welkom! Eduplus - Stephan Wullaert - GSM Project duaal Marie-Jeanne De Pauw GSM project.duaal@eduplus.be