Situatieschets en inspiratie

Transcriptie

1 16/04/2018 Volksverhalenroute Een verhaal apart in LangemarkPoelkapelle Situatieschets en inspiratie Langemark-Poelkapelle is een landelijke gemeente in WestVlaanderen met bijna 8000 inwoners, Sporen van de Eerste Wereldoorlog zijn nog duidelijk zichtbaar. Er zijn dan ook heel wat monumenten, begraafplaatsen en relicten uit WOI. In ons vlakke landschap hebben we veel oude kerkwegels en een autovrije spoorwegbedding die is omgevormd tot een fietsroute. De gemeente heeft sinds jaar en dag iets met volksverhalen en dan vooral met de verhalen van De Bende van Bakelandt. Deze verhalen waren een inspiratiebron voor de Bakelandtstoet en daarna de Bakelandtfeesten en de historische theaterwandelingen. Vanuit de traditie met verhalen en vertellen is het project De Volksverhalenroute gegroeid. 1

2 Eerste versie in 2007 Het project de volksverhalenroute ontstond in het jaar 2007 uit een samenwerking van de gemeente Langemark-Poelkapelle (Dienst Vrije Tijd) met Erfgoedcel Ieper (nu CO7), Stefaan Top (professor K.U.Leuven en voorzitter Vlaams Centrum voor Volkscultuur) en met de steun en medewerking van tal van organisaties en personen. Het waren magische verhalen, opgetekend in de streek, over witte en zwarte kunst, heksen en waterduivels, Duitse schaapherders en andere straffe verhalen over de bende van Pollet en Bakelandt die hier de streek teisterden. De illustraties van de eerste versie waren van de hand van Wout Olaerts. Zo kreeg iedere zuil een uniek kunstwerk. De vertelgroep van Langemark-Poelkapelle werden geregisseerd door Frank Degruyter, Scenario: Oorspronkelijke teksten/volksverhalen werden minimaal aangepast door de vertelgroep. Stemmen: 2 professionele acteurs/vertellers: Saar Vandenberghe en Frank Degruyter voor de AN-versie en 5 vertellers uit de streek voor de dialect-versie: Rik Decramer, Mieke Lesage, Regine Leuridan, Rik Minne en Kris Vanderstichele. Kritische reflecties Pluspunten Minpunten Zuilen staan op zichzelf, door de zonne-energie kunnen ze te velde staan, Vernieuwend Leuke verhalen, net kort/lang genoeg zeer toegankelijk (24u/24, 7 op 7 <-> Dienst Vrije Tijd, toerisme, voor kinderen, rolstoelgebruikers) Ook niet fietsers/toeristen/recreanten worden ermee geconfronteerd Erfgoed op een laagdrempelige manier belevingswaarde Mooie combinatie cultureel toeristisch-erfgoed Kinderen zijn er door gefascineerd Meerwaarde voor fietsers op het fietsnetwerk Extra dimensie met kunstwerken Op leuke locaties Route kan opgesplitst worden Kan in groepsverband (kleine, max ongeveer 15 p) gedaan worden Volksverhalen missen soms een pointe (Erfgoedproject met oude verhalen, mochten geen sprookjes worden) Soms lawaaihinder als er auto passeert. Techniek kende in het begin wat kinderziektes, onze TD heeft het kunnen oplossen: grotere batterijen, binnenin iets hermonteren Moeilijk exact meetbaar hoeveel bezoekers Een defect wordt wel via de peters en meters, TD of recreanten/toeristen gemeld, maar er is geen automatische melding ingebouwd (blijkbaar wel realiseerbaar, maar terug hogere kostprijs). De dialectversie slaat heel erg aan Heeft al vele fietsers naar de gemeente aangetrokken horeca tevreden De peters en meter: controle én ambassadeurs (vele uit horeca: contact met de recreant) Verhalen kunnen gemakkelijk vernieuwd worden Aan de hand van de goede verkoop van de routekaarten, merken we dat de route goed aanslaat 2

3 Tijd voor nieuwe verhalen Langemark-Poelkapelle is meer dan alleen magische verhalen. De volksverhalenroute was dus toe aan een nieuwe lading verhalen. Daarvoor zijn we te rade gegaan in onder meer geschiedenisboeken, tijdschriften van Heemkringen uit de buurt, maar ook getuigenissen en overleveringen vormden de basis voor deze verhalen. In de volksverhalen is geen aandacht voor de grote geschiedenisverhalen uit onze gemeente. De volksverhalenroute behandelt dus de Eerste Wereldoorlog niet, maar vooral la petite histoire komt aanbod. Telkens gaat het verhaal over een gekend persoon of een gebeurtenis die voor de gemeente in de tijd van het gebeuren onderwerp van gesprek was. Vernieuwde volksverhalenroute in 2016 De route volgt het rustige traject op het, sedert maart 2016, vernieuwde fietsnetwerk en passeert door Bikschote, Langemark, Madonna, Poelkapelle en Sint- Juliaan. De fietsroute bestaat uit twee lussen die samen ongeveer 37 km bedragen. Langs het parcours kom je 16 prachtig geïllustreerde 'verhaalpalen' tegen. Met een simpele druk op de knop krijg je la petite histoire te horen, vertolkt door ervaren vertellers. Er zijn vier versies. Eén in het sappig plaatselijk dialect, één in Algemeen Nederlands, en dan nog een Frans- en Engelstalige versie. Want ben je op stap met Franstalige of Engelstalige vrienden, dan kun je via QR code de verhalen beluisteren in de taal die je wenst. 3

4 De verhalen en illustraties Rosalie Demeerseman, Dartje Gerre, De landing van Felix nadar, onder de douche, Allemaal verhalen echt waar gebeurd, of dat beweert men toch Nieuwe verhalen vragen nieuwe illustraties. Jong talent Ann-Elise Lietaert uit Poelkapelle werd geselecteerd uit een aantal illustrators. Zij nam de opdracht met vol enthousiasme aan, liet zich inspireren door de verhalen en bracht in haar eigen stijl prachtige illustraties die de bezoeker aan de zuilen dieper in het verhaal brengen. De vertellers De verhalen worden zoals voorheen in het Nederlands en het sappig dialect aangeboden. Hiervoor werden professionele West-Vlaamse acteurs aangesproken of amateur acteurs die beroepshalve dagelijks het AN gebruiken. Peter Bulckaen, Sofie Pattyn, Ben Storme Patrick Rozé, Kris Vanderstichel, Rik Minne Frank Verdru, Johan Feys, Jan Bulckaen Virginie Soete, Wouter Sinaeve, Greet Vanderstichele, Wim Chielens Dit allemaal onder regie van Jo Lottegier 4

5 Projecten gelinkt aan de volksverhalenroute Boek Moderne Sagen en Geruchten in Vlaanderen van S. Top in Langemark. Start van KLAPZ! Verhalen, vertelsels & vertellen in Langemark-Poelkapelle én Zonnebeke. = verder profileren als vertelgemeenten. Vertelavonden, vertelwandelingen, kinderverteltheater, vertelfestival, sintverhalen aan huis, zwervende verhalen, lezingen, film, In 2018 is het de 10 de editie van de KLAPZ! Zomerse vertelavonden. 5

6 Vragen of meer info Gemeente Langemark-Poelkapelle - Team Ontspannen Deskundige Cultuur: Saskia Candry Deskundige Toerisme: Jo Lottegier 057/ Teamontspannen@langemark-poelkapelle.be 6