De grote en kleine geschiedenis van de Kassei

Transcriptie

1 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei Een verhaal over de Brusselse Noordwijk 2007 David Van Vooren Samenlevingsopbouw Brussel vzw Het Geheugen van een Stadswijk Gent 30 maart 2007 Org: Masereelfonds

2 De Noordwijk: -19e eeuwse uitbreiding van Brussel -Begrensd door kanaal en spoorweg -Gemeenten Brussel, Sint-Joost-ten-Node en Schaarbeek

3 De Noordwijk: Geschiedenis van België in het klein 19e eeuw: Industriële opgang Grote infrastructuurwerken (kanaal, spoorweg ) Mondaine burgerijleven

4 Eerste trein op Europese vasteland

5 Het Kanaal Brussel-Willebroek

6 Zondagse wandeling langs de Groendreef

7 De Noordwijk: Geschiedenis van België in het klein 20e eeuw: Oorlogstol WOII Expo 58 als voorbode van de golden sixties megalomane stedenbouw in 60 en 70

8 Bombardementen tijdens WOII

9 Helihaven in jaren 50

10 Jaren 60 en 70: Manhattanplan Scheiding auto- en voetgangersverkeer Wijk op kruispunt van twee autowegen Werk- en woongelegenheid in 80 torengebouwen

11 Gevolgen Manhattanplan Kaalslag Noordwijk, afbraak kerk, vernietiging sociaal weefsel Gedwongen uitzetting/onteigening inwoners Geen/onvoldoende vervangingswoningen

12 Geschiedenis Noordwijk = geschiedenis van de kleine man Roger voor zijn vroegere kledingswinkel

13 Geschiedenis Noordwijk = geschiedenis van de kleine man de ketjes van den basketbal

14 Geschiedenis Noordwijk = geschiedenis van de kleine man Rooske de colporteuse voor Café de la Paix

15 Geschiedenis Noordwijk = geschiedenis van de kleine man Bokskampioen Kid Davidt op de zwier

16 Geschiedenis Noordwijk = geschiedenis van de kleine man oude schoolfoto s

17 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei Poging tot synthese van grote geschiedenis en alledaagse verhalen Op vraag van / met actieve medewerking van buurtbewoners Professionele ondersteuning van opbouwwerkers én geschiedkundigen

18 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei Oorsprong Gepassioneerde verzamelaars buurtgeschiedenis (sinds 60) Studiebureau wijkcontract (1997): ambtenaren doorkruisen Noordwijk als ratten muizen, weinig interactie? : Parcours van Ratten en Muizen 1998: wijkwandeling met affiches en wijkkrant 1999: tentoonstelling Van Kassei tot Noordwijk Nood aan blijvend aandenken = nen boek

19 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei Vergeefse zoektocht naar sponsoring en subsidies Stamineeproet : tussen pot en pint herinneringen ophalen 2002 Vlaams Centrum voor Volkscultuur (VCV) brengt ons in contact met Archief en Museum voor het Vlaams leven te Brussel (AMVB) en de Erfgoedcel van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC)

20 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei 2003: goedkeuring de grote en kleine geschiedenis van de Kassei door Vlaamse Gemeenschap (erfgoedconvenant) Doelstellingen: Interviews bij buurtbewoners om collectief geheugen op te frissen en neer te schrijven Inventariseren en ontsluiten van privé-archieven Samenstellen boek en cd-rom in nauwe samenwerking met buurtbewoners

21 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei Doelstellingen (vervolg): Publieksmoment met wijkbewoners waarbij boek en collectief verleden centraal staan Publieksactie gericht naar pendelaars Versterken van band tussen oorspronkelijke bewoners, nieuwkomers en pendelaars? looptijd project: oktober 2003 oktober 2004 (duur contract historicus AMVB)

22 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei Interviews bewoners Analyse video s stamineeproet Oproep tot medewerking in buurtkrant Nord-Gazet via via (ex-) buurtbewoners contacteren Inventariseren en ontsluiten privé-archieven Via oproep in Nord-Gazet Eerder beperkt

23 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei Resultaat: Samenstelling boek en cd-rom Boek De grote werd en gerealiseerd, kleine geschiedenis op korte van tijd de uitverkocht Kassei / (600 ex.) La grande et petite histoire de la chaussée Cd-rom werd niet gerealiseerd Publieksmoment met buurtbewoners Boekvoorstelling en volksfeest in oktober 2004 Ruime deelname buurtbewoners

24 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei Resultaat: Publieksactie gericht op pendelaars Grote De grote stickers en kleine op strategische geschiedenis locaties van de in Kassei de wijk / vormen wijkwandeling La grande et petite histoire de la chaussée Broodje Brussel wandeling i.s.m. Onthaal en Promotie Brussel (OPB) Wandeling Brusseldag Gezinsbond Fotoreeks Man Bijt Hond > Wandelingen kenden groot succes

25 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei Resultaat: Versterken band tussen oorspronkelijke bewoners, nieuwkomers en pendelaars De grote en kleine geschiedenis van de Kassei / Deelname La grande van et petite alle groepen histoire aan de la activiteiten, chaussée maar toch minder succes bij nieuwkomers Verband met minpunt van het boek: onvoldoende aandacht voor verhalen migranten Onrechtstreeks: via buurtscholen werden wel allochtone kinderen en jongeren bereikt

26 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei Resultaat: De rol van het opbouwwerk Project De grote ingebed en kleine ruimere geschiedenis basiswerking van de Kassei (sociaal / restaurant, buurtcomité, La grande et wijkkrant ) petite histoire de la chaussée Nieuw = niet vertrekkend vanuit probleemsituatie, maar vanuit kansen die wijk biedt Inspelen op persoonlijke interesses en talenten bewoners

27 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei Resultaat: De rol van het opbouwwerk Opbouwwerk De grote en kleine ondersteunt geschiedenis bewonersinitiatief van de Kassei (praktische / steun, La grande contacten et petite met andere histoire diensten, de la chaussée overheden) Opbouwwerk maakt verbinding tussen bewoners en andere diensten (bv. AMVB) Opbouwwerk motiveert bewoners tot deelname aan project

28 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei Resultaat: Belang De grote voor en het kleine opbouwwerk geschiedenis van de Kassei / La grande et petite histoire de la chaussée Uitstraling van het OW in de buurt Uitstraling van de buurt (niet enkel probleembuurt) Dromen (mee) helpen waarmaken

29 De grote en kleine geschiedenis van de Kassei Resultaat: Meer van dat? Discussie OK De indien grote en sociaal-historische kleine geschiedenis projecten van de Kassei als middel / tot bereiken La grande van et doelstellingen petite histoire OW de la chaussée Periode opstart: trend in OW: werken aan imago buurten Recent: OW terug naar basis > afdwingen van sociale grondrechten i.s.m. achtergestelde bevolkingsgroepen Dergelijk project past hier niet/minder in > < wél belangrijk > taak voor anderen? (bv. archieven en musea, cultuurfondsen ) > beperkte rol van OW als tussenschakel