JA ARVERSLAG STICHTING MEANDER 2015

Transcriptie

1 JA ARVERSLAG STICHTING MEANDER 2015 Uitgangspunten van de verslaggeving Stichting Meander beheert, verspreid door het land, internaten en gezinshuizen voor kinderen van ouders met een trekkend bestaan. Meander werkt samen met Stichting Prokino in een personele unie. Stichting Prokino biedt kinderopvang, peuterspeelzalen, jeugd- en opvoedhulp en awbz zorg. Het onderhavige verslag betreft de activiteiten van Meander in het jaar Grondslag en doelstelling Meander heeft als grondslag het Evangelie van Jezus Christus, zoals de Bijbel dat leert naar de opvatting van de protestantse kerken en de rooms-katholieke kerk in Nederland. Er wordt erkend en aanvaard dat er een verscheidenheid van denken kan bestaan ten aanzien van de grondslag. Op instellingsniveau is ruimte voor een algemene identiteit. De doelstelling van Meander luidt: Het bieden van huisvesting, verzorging en opvoeding van kinderen van ouders of personen met een vanwege het beroep trekkend en/of varend bestaan dan wel van ouders die langdurig afwezig zijn of om andere reden (tijdelijk) niet voor hun kinderen kunnen zorgen. Kernwaarden Meander deelt haar kernwaarden met Prokino: Samen, Ondernemend en Groeien. Deze waarden zijn door de hele organisatie terug te vinden en bepalen de richting van het handelen. Samen Samen betekent met vrienden en vriendinnen opgroeien, samen met ouders opvoeden, met scholen samenwerken rond kindcentra en passend onderwijs, met andere organisaties een gemeentelijk voorzieningaanbod vormgeven en met diverse professionals kinderen, gezinnen en (jong)volwassenen helpen. Het groot worden en het opvoeden zijn processen waar je elkaar voor nodig hebt. Een kind ontwikkelt zich samen met leeftijdsgenoten, ouders en andere volwassen. Meander-Prokino is een omgeving waar kinderen en jongeren elkaar ontmoeten, naar elkaar omkijken, ervaringen delen en waarden en normen leren. Meander-Prokino werkt nauw samen met ouders en het sociaal netwerk; zij zijn de eerstverantwoordelijken. Informeel krijgt de samenwerking vorm op de werkvloer. Formeel zijn er diverse inspraakmogelijkheden zoals de ouderraad met wie de directie over het beleid spreekt. En via een zetel in de Raad van Toezicht en sollicitatiecommissies bepalen ouders mede het beleid. Meander-Prokino werkt samen met scholen en andere organisaties in het gemeentelijke voorzieningenaanbod. In die samenwerking staan de ouder en het kind centraal en werken professionals samen om hen zo goed mogelijk van dienst te zijn. Ondernemend Ondernemend staat voor initiatief, actie, afstemmen op en aanpassen aan de omgeving en anderen. Ondernemend zijn is voor kinderen van belang omdat de sterkste leermomenten worden bereikt door zelf te ervaren. Meander-Prokino biedt een vertrouwde en veilige omgeving waar kinderen zonder angst ondernemend kunnen zijn. Zij zijn er op hun gemak en kunnen nieuwe dingen proberen en erop uittrekken. (Jong)volwassenen vinden er de rust en ruimte om te werken aan het zelfredzaam zijn. Medewerkers krijgen bij Meander-Prokino regelruimte om zelf activiteiten te ondernemen. Het zelf inhoud geven aan het werk zorgt ervoor dat medewerkers zich verantwoordelijk voelen en actie ondernemen indien nodig. Zij voelen het werk als iets van zichzelf en krijgen de mogelijkheid om er zich met hart en ziel voor in te zetten. Heel de organisatie Meander-Prokino is ondernemend. Zij is voortdurend op zoek naar de vraag in de samenleving en probeert daar zo goed mogelijk op in te spelen. Zij onderneemt om invulling te geven aan haar maatschappelijke functie en gaat daarvoor de samenwerking aan met andere organisaties en gemeenten.

2 Groeien Groeien houdt in ontwikkelen, ontdekken, wijzer worden, verbeteren, meer betekenis krijgen, et cetera. Groeien is wat kinderen en (jong)volwassenen bij Meander-Prokino doen. Niet alleen in centimeters maar ook in het ontwikkelen van een eigen identiteit: zij worden wie ze zijn. Voor ieder zal dat groeiproces anders verlopen en Meander-Prokino probeert voor het individu in harmonie met anderen dat proces positief te beïnvloeden. Per activiteit ziet het stimuleren van de groei er anders uit. Gemeenschappelijk geldt dat aandacht voor de ontwikkeling van kinderen en (jong)volwassenen een systematisch onderdeel is van het werk. Uiteindelijk moet dat ertoe leiden dat zij zo zelfstandig mogelijk functioneren in onze maatschappij. Groeien is ook wat medewerkers bij Meander-Prokino doen. Zij krijgen het vertrouwen en de ruimte om binnen de algemene kaders invulling te geven aan het pedagogisch klimaat of de hulpverlening. Deze vrijheid vraagt om het nemen van verantwoordelijkheid en biedt de mogelijkheid te ontwikkelen in het werk. Medewerkers worden daarbij ondersteund door hun leidinggevende en de stafafdelingen. Groeien gaat ook over steeds beter het werk willen doen. Continue worden beleid en processen in de organisatie aangepast en verbeteringen nagestreefd. Meander-Prokino groeit in haar professionaliteit en kwaliteit. Meander-Prokino groeit in haar maatschappelijke betekenis. Naast dat de internaten essentiële voorzieningen zijn voor de binnenvaart, de kermis, het familiebedrijf in deze sectoren en de duurzaamheid van de Nederlandse transportsector, worden inmiddels ook kinderen die om andere redenen (tijdelijk) niet thuis kunnen wonen in onze internaten en gezinshuizen opgevangen. Prokino bouwt in wijken en gemeenten samen met een groeiend aantal organisaties aan betere netwerken en diensten. Structuur van de organisatie Meander is een stichting, ingericht volgens het Raad van Toezicht-/Raad van Bestuur-model. Vanwege een goede aansluiting bij de organisatie zijn het statuut en de huishoudelijk reglementen opgemaakt aan de hand van de Good Governance -code van de NVTZ. Bestuur en toezicht Het besturen van de stichting en de algehele leiding van de organisatie zijn opgedragen aan de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur bestaat uit één persoon. De Raad van Toezicht heeft tot taak integraal toezicht te houden op het beleid van de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken in de stichting. Tevens staat hij de Raad van Bestuur met advies bij en is hij belast met werkzaamheden in het statuut beschreven, zoals benoeming en ontslag Raad van Bestuur. In 2014 hebben zich geen personele wisselingen in de Raad van Toezicht voorgedaan. De Raad bestond uit 6 leden. De organisatie wordt aangestuurd door een managementteam bestaande uit drie leden waaronder de Raad van Bestuur en ondersteund door de leidinggevende van de beleidsafdeling. Meander heeft een landelijke spreiding. Langs de traditionele binnenvaartvaarwegen bevinden zich de internaten en gezinshuizen. In elk internaat is de directeur integraal verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken: pedagogisch klimaat, huisvesting, kwaliteit, financiën, et cetera. Elk internaat heeft ruimte om binnen de algemene kaders eigen beleid te maken. De Raad van Toezicht bestaat uit zes leden: de heer mr. drs. A.J. Modderkolk, de heer A.P. Driesprong, mevrouw J. van Terwisga, de heer A. van den Top, mevrouw drs. Y.J.M. ten Brummelhuis MSM en mevrouw mr. N. Vermolen. Het beloningsbeleid van de Raad van Toezicht sluit aan bij de Good Governance -code van de NVTZ. In 2015 is er in totaal een bedrag van ,- aan vergoedingen aan de Raad van Toezicht uitgekeerd. De beloning van de Raad van Bestuur, de MT-leden, directies en overig personeel is gebaseerd op de vigerende CAO s. Geen enkele persoon binnen de organisatie ontvangt een beloning boven de norm van de Wet Normering Topinkomens.

3 Landelijke Identiteitscommissie Meander heeft een Landelijke Identiteitscommissie (LIC) met een vertegenwoordiging vanuit de Katholieke kerk, de Protestantse kerk en de Landelijke oudercommissie. De commissie heeft tot taak de organisatie te ondersteunen met adviezen inzake de identiteit. Alle internaten geven op hun eigen manier inhoud aan de identiteit. Binnen het lokale pedagogische beleid besteden zij een hoofdstuk aan de wijze waarop zij dit doen. Zowel op groepsniveau als binnen de gemeenschappelijke activiteiten binnen het internaat komt het identiteitsbeleid tot uiting. In 2015 heeft de LIC overlegd met de Raad van Bestuur en is zij op bezoek geweest bij enkele internaten. Op alle niveaus heeft de LIC de internaten van input voorzien en zijn discussies over waarden en normen, dagelijkse rituelen en vieringen gevoerd. Inspraak ouders De inspraak van ouders en jongeren is op diverse wijzen geregeld. Allereerst staat het hen vrij om zaken met groepsleiding, leidinggevenden en/ of directie informeel te bespreken. Daarnaast zijn er verschillende formele overlegvormen in commissies met een eigen reglement, zie onderstaand. Oudercommissie Elke internaat heeft een oudercommissie. De oudercommissie overlegt met de directie en heeft adviesrecht in zaken betreffende de locatie, zoals: inkrimping of uitbreiding van activiteiten, aangaan of verbreken van een duurzame samenwerking met een andere instelling; procedure voor aanname personeel en directie; regelingen en voorzieningen betreffende de kinderen. De oudercommissie heeft instemmingsrecht over de volgende zaken: opheffen, overdracht of fusie van de locatie met een ander internaat; de pedagogische uitgangspunten; verandering van identiteit. De oudercommissies zijn actief en sterk betrokken bij het internaat. Zij komen meerdere malen per jaar bijeen. Landelijke oudercommissie Alle oudercommissies hebben een afvaardiging in de landelijke oudercommissie (LOC). De LOC vergadert met de Raad van Bestuur over het algemeen beleid en heeft o.a. adviesrecht aangaande het beleid betreffende toelating, verwijderen en schorsen; klachtenregeling; fusies en intensieve samenwerking met andere instellingen; wijziging van de werkzaamheden van de stichting. De landelijke oudercommissie heeft instemmingsrecht over het wijzigen van de doelstelling en grondslag van de organisatie; beëindigen van werkzaamheden of overdracht van zeggenschap; regelingen op het gebied van veiligheid en gezondheid van de kinderen; het pedagogisch- en identiteitsbeleid; de regelingen voor inspraak en advies van ouders en jongeren. In 2015 zijn onder andere de volgende onderwerpen tijdens de LOC vergaderingen besproken: de jaarrekening 2014, de begroting 2015, jaarplan 2015, tevredenheidsonderzoek onder ouders, aantal kinderen per peildatum, intranet, aanstelling regiodirecteur, diverse protocollen en beleid, seksualiteitsbeleid, methodisch werken, landelijke identiteitscommissie, juridische structuur Meander en Prokino, status afbouw Censis en beleidsevaluatie van VWS. Centrale Cliëntenraad De Overkoepelende Cliëntenraad bestaat uit leden van de Landelijke oudercommissie van Meander en van de Landelijke ouderraad van Prokino. De Centrale Cliëntenraad houdt zich uitsluitend bezig met de voordracht van een lid van de Raad van Toezicht indien er sprake is van een vacature van de voor de Cliëntenraad gereserveerde zetel. In 2015 was er geen vacature in de Raad van Toezicht en is de Centrale Cliëntenraad niet bijeen geweest. Inspraak medewerkers Medewerkers inspraak is centraal geregeld via de ondernemingsraad en decentraal in onderdeelcommissies. De ondernemingsraad bestaat uit dertien medewerkers en spreekt namens de medewerkers van Meander en Prokino. De leden zijn afkomstig uit de regionale onderdeelcommissies. Alle activiteiten hebben in de ondernemingsraad een vertegenwoordiger. De ondernemingsraad houdt zich conform de WOR bezig met zaken die de organisatie als geheel aangaan. De ondernemingsraad overlegt met de Raad van Bestuur. De medezeggenschap van een

4 onderdeelcommissie betreft de regio waarin de leden werkzaam zijn. De onderdeelcommissies overleggen met één of twee directeuren, afhankelijk van hoeveel directeuren in de regio werkzaam zijn. Tijdens het overleg met de Raad van Bestuur zijn onder andere de volgende onderwerpen besproken: ondernemingsraad verkiezingen, de begrotingen, jaarplan, de jaarverslagen, tussentijdse cijfers, reorganisaties, overnames, onderzoek ondernemingsraad inzake inzet formatie groepsleiding, werkkostenregeling, waardering voor medewerkers, huisvesting, juridische structuur, Implementatie Wet Werk en Zekerheid, scholingsbeleid, verzuimcijfers, OR verkiezingen en (landelijke) ontwikkelingen betreffende de internaten, kinderopvang, jeugdzorg en peuterspeelzalen, diverse bestuursrapportages. In het voorjaar van 2015 zijn ondernemingsraad verkiezingen gehouden. De ondernemingsraad hebben diverse nieuwe leden mogen verwelkomen en van enkele afscheid genomen. Organigram De organisatie ziet eruit zoals samengevat in Figuur 1. Figuur 1: Organigram. Nadere typering van activiteiten Meander huisvest, verzorgt en voedt kinderen op van ouders met een trekkend bestaan. Veruit het overgrote deel van de ouders is werkzaam in de binnenvaart. Enkele ouders zijn actief als kermisexploitant. Op enkele locaties worden kinderen opgevangen, waarvan de ouders momenteel om andere redenen (tijdelijk) niet voor hun kinderen kunnen zorgen. Deze kinderen vallen buiten de subsidieregeling voor kinderen van ouders met een trekkend bestaan. De plaatsen worden ingekocht door de gemeente of jeugdzorgorganisaties. Het betreft logeerhuisfuncties, crisisopvang, vervangend wonen of begeleid wonen. Daarnaast wordt ook individuele begeleiding en gezinsbegeleiding geboden. De kinderen die bij Meander wonen zijn over het algemeen in de leeftijd van 6 18 jaar en gaan naar reguliere scholen in de omgeving. Meander heeft verschillende typen woonvoorzieningen verspreid door het land, zoals: horizontale en verticale leefgroepen in internaten, gezinshuizen en begeleid wonen. In vier gezinshuizen wonen kinderen met een ouderpaar dat dagelijks voor de kinderen zorgt. In de internaten worden de kinderen begeleid door groepsleiding. Daarnaast worden enkele kinderen opgevangen door gastgezinnen. Deze gastgezinnen worden vanuit Meander ondersteund en er wordt toegezien op de stabiliteit en veiligheid van het pedagogisch klimaat in de gezinnen. Klachtenregeling Meander heeft een klachtencommissie met reglement die bijeen komt indien een ouder of kind een klacht indient. In alle gevallen kan een ouder, jongere of kind rechtstreeks zijn of haar klacht indienen bij de klachtencommissie. Meander draagt echter uit het op prijs te stellen dat een klacht eerst met de betreffende medewerker wordt besproken, en indien nodig vervolgens in de lijn wordt opgeschaald met de leidinggevende/directie en daarna met de regiodirecteur/ Raad van Bestuur. Ouders geven op de locaties geregeld feedback over de gang van zaken en gaan in gesprek met leidinggevenden en directie. Ook bespreken de oudercommissies zaken met de directie. Een enkele keer wordt de regiodirecteur/ Raad van Bestuur betrokken in de discussie. Gezamenlijk wordt dan gezocht naar een oplossing. In 2015 heeft de klachtencommissie geen klacht van ouders ontvangen. Vertrouwenspersoon Meander heeft meerdere vertrouwenspersonen in de organisatie werkzaam. Het doel van de functie is dat kinderen, ouders en medewerkers bij iemand in vertrouwen terecht kunnen zodra zij geconfronteerd worden met een situatie in de organisatie die ten koste gaat van een veilig en stimulerend leef- en werkklimaat. De vertrouwenspersoon kan een luisterend oor bieden en waar nodig begeleiden bij het vinden van een oplossing. De centrale vertrouwenspersoon is er voor alle ouders, kinderen en medewerkers in het land. Binnen elk internaat is er daarnaast een medewerker met de functie van vertrouwenspersoon, zodat kinderen

5 in het internaat een vertrouwd gezicht hebben waar zij terecht kunnen. Het is aan kinderen, ouders en medewerkers of ze de centrale- of lokale vertrouwenspersoon benaderen. De vertrouwenspersonen maken zich binnen de organisatie bekend via intranet, nieuwsbrieven, flyers en posters. Ouders, kinderen en medewerkers hebben de vertrouwenspersonen weten te vinden. Aan het eind van het jaar maakt de centrale vertrouwenspersoon een geanonimiseerd jaarverslag dat als input kan dienen voor beleid en verbetering van de organisatie. Onder andere de volgende punten blijken uit het verslag: Ouders vragen vaker om ondersteuning bij instanties. Instanties vragen om ondersteuning omdat zij niet bekend zijn met de binnenvaart. Kinderen met een zorgvraag vragen extra aandacht en professionaliteit van de pedagogisch medewerker. Er zijn medewerkers die aangeven dat zij extra behoefte hebben aan coaching. Verschillende medewerkers geven aan dat ze hoge werkdruk voelen omdat ze binnen bestaande uren steeds meer nevenfuncties moeten doen. Medewerkers ervaren steeds meer dat ouders moeite krijgen met het uit handen geven van de opvoeding van hun kind. Zij willen invloed uitoefenen op de werkwijze van de pedagogisch medewerkers. Opvallend is de uitspraak van medewerkers dat er soms meer zorgen zijn om de ouders dan de kinderen. Voor het gebruik van sociale media tussen ouders en het internaat is een protocol aan te bevelen. Binnen het managementteam zijn de signalen opgepakt en verschillende acties uitgezet, zoals: het organiseren van ondersteuning van ouders zodra een zorgvraag zich voordoet; medewerkers trainen in de omgang met ouders en kinderen met een zorgvraag, het opzetten van een sociale media protocol. Kwaliteit Het werk binnen Meander is werk voor en door mensen. Dit betekent dat de betrokkenheid, inzet en professionaliteit van medewerkers sterk bepalend zijn voor de kwaliteit van het werk. Ter ondersteuning van de medewerkers is een belangrijk deel van het werk beschreven in beleidsstukken, procedures en protocollen. In 2012 heeft Meander besloten het kwaliteitscertificaat ISO 9001 en ISO Health-care te behalen. In 2013 is het certificaat behaald en de tussentijdse externe audits in 2014 en 2015 zijn met goed gevolg doorlopen. In het kader van kwaliteitsgericht werken is onder andere aandacht uitgegaan naar: Tevredenheidsonderzoek onder ouders Het kwaliteitskader Voorkomen Seksueel Misbruik. Alle medewerkers in de internaten zijn getraind in het Vlaggensysteem en groepswerkplannen en competentieprofielen zijn aangepast. Reguliere trainingen BHV en EHBO Kwaliteitsbewaking door middel van kwaliteitscommissies en interne audits. Huisvesting Naast het uitvoeren van het regulier- en planmatig onderhoud is in 2015 ook gekeken naar de toekomstbestendigheid van enkele gebouwen. Voor enkele gebouwen is Meander in gesprek met gemeentes over alternatieve huisvesting. Ontwikkelingen in 2015 In 2015 heeft zich een reeks ontwikkelingen voorgedaan: In 2015 is het kindertal wederom gedaald ten opzichte van het jaar ervoor. Ook dit jaar verschilden de internaten ten opzichte van elkaar in het aantal kinderen dat in- en uitstroomde. De keuze van ouders staat voorop. Vanwege dalend kindertal hebben we helaas afscheid moeten nemen van enkele medewerkers. Begin 2015 heeft het ministerie van VWS het beleidsdomein waaronder de internaten vallen geëvalueerd. Een van de conclusies was dat binnen het beleidsterrein voor enige jaren geen externe evaluatie had plaatsgevonden. In 2015 heeft het ministerie van VWS aangekondigd

6 een externe evaluatie van de sector internaten te laten uitvoeren. In 2016 is de evaluatie gestart. Reeds in 2014 heeft Meander overleg gezocht met de gemeente over enkele panden. In 2015 hebben de gemeentes de tijd genomen om zich een visie te vormen op de locaties. In 2016 komen zij met een standpunt ten aanzien van de huisvesting. In het kader van de decentralisatie van de zorg heeft Meander in Nijmegen en Velp huisvesting geboden aan jongeren die door diverse omstandigheden niet langer thuis kunnen wonen. Speciale aandacht gaat uit of deze jongeren in voldoende mate harmoniëren met de kinderen en jongeren die reeds in het internaat of gezinshuis wonen. In Nijmegen en Velp krijgt de samenwerking met andere zorgorganisaties steeds meer vorm. Deze organisaties weten waar ons internaat en gezinshuizen voor staan en kunnen ons steeds beter vinden. De afgelopen jaren heeft Censis (Centrale Stichting Internaten voor Schippersjeugd) de administratie voor Meander verzorgd. Tegen de achtergrond van een dalend kindertal is de administratieve afdeling van Censis in 2015 afgebouwd. Eind 2015 heeft Meander de administratie overgenomen. Enkele medewerkers zijn van Censis naar Meander overgegaan. Censis als overleg platform voor internaatsbesturen en ouders blijft overeind. Voor het internaat Robbenoord bood Meander samen met Stichting Transport College (STC) huisvesting en opvoeding aan een groep jongeren. Het STC heeft ervoor gekozen om de jongeren die onderwijs volgden bij het STC elders te huisvesten. Daarop is het internaat Robbenoord met ingang van de zomervakantie gesloten. Eind 2015 heeft Meander besloten om toe te werken naar een nieuwe juridische structuur. Tot heden vormt Meander een personele unie met Stichting Prokino. Beide stichtingen hebben dezelfde Raad van Toezicht en Raad van Bestuur. Het streven is om halverwege 2016 te besluiten dat de structuur bestaat uit een koepelstichting die drie dochterstichtingen bestuurt: Stichting Meander, Stichting Prokino kinderopvang en Stichting Prokino zorg. Door deze structuur is de dienstverlening beter te organiseren, worden risico's gespreid en enkele fiscale knelpunten opgelossen. Aantal kinderen De daling van het aantal kinderen heeft zich in 2015 voortgezet. Per peildatum van 15 september 2014 waren er 413 kinderen, waarvan 8 kinderen verbleven in een gastgezin. Per 15 september 2015 is het kindertal gedaald tot 3 kinderen, inclusief kinderen in een gastgezin. De kinderen waren als volgt verspreid over de locaties: Aantal kinderen per locatie dat in aanmerking komt voor de subsidieregeling Aantal kinderen peildatum 15 september Internaat Woonplaats Pr. Margriet Zwolle Pr. Marijke Groningen 5 6 Het Kompas Lemmer Robbenoord Rotterdam Koningin Juliana Terneuzen Sint Nicolaas Nijmegen Sint Nicolaas gezinshuis Velp 2 4 Sint Nicolaas gezinshuizen Apeldoorn Prins Hendrik Nieuwegein Prinsenvaart Maasbracht

7 Julia Zwijndrecht De Meerpaal Capelle a/d IJ De Singel Dordrecht Gastgezin Divers Totaal Tabel 1: Overzicht kindertal. Toekomst Het afgelopen jaar is het aantal kinderen wederom gedaald. Doordat het gezinsbedrijf in de binnenvaart veranderd, is het de verwachting dat het kindertal in de toekomst verder daalt. Door de samenwerking met Stichting Prokino is Meander in staat om ook in de toekomst een goede kwaliteit van de zorg neer te zetten binnen de internaten. De Raad van Bestuur is alle medewerkers dankbaar voor de inzet in het afgelopen jaar en dankt ouders, gemeenten en ketenpartners voor het in ons gestelde vertrouwen. Raad van Bestuur X.M. Bezuijen