Gebruikersonderzoeken Wat is waar?

Transcriptie

1 Gebruikersonderzoeken Wat is waar? Ellemieke van Lamoen Els de Jong

2 Workshop Onderzoeken Vaarwegen Onderzoeken Watersysteem Welke onderzoeken doet uw organisatie? Hoe tevreden is de gebruiker nu echt? Gezamenlijk onderzoek? 2 Feit of Fabel?

3 RWS denkt vanuit de gebruiker, d.m.v.: Focusgroepen Gebruikerstevredenheidsonderzoeken Klantenpanels Belevingsonderzoeken Evaluatieonderzoek 3 Feit of Fabel?

4 doet dus al veel onderzoek naar de beleving van de gebruiker! Kwantitatief Landelijk/Corridor Project Kwalitatief 4 Feit of Fabel?

5 Gebruikerstevredenheidsonderzoeken Vaarwegen HVWN (DVS) Frequentie Laatste onderzoek Beroepsvaart 1x per 3 jaar 2009 Zeevaart 1x per 3 jaar 2010 Loodsen 1x per 3 jaar 2010 Recreatievaart 1x per jaar Feit of Fabel?

6 Onderzoek beroepsvaart Onderzoek ism met Schuttevaer en input RWS ers Binnenvaart; 753 schippers Passagiersvaart; 107 schippers Onderzoek recreatievaart 1692 respondenten 8 gebieden, waaronder kustgebied 6 Feit of Fabel?

7 Onderzoeksvragen Tevredenheid en belang: - wacht- en overnachtingsplaatsen, - vaarwegen en, - informatie en communicatie - veiligheid op het water - passagetijd van objecten en trajecten - kustgebied (recreatievaart) Corridor specifieke vragen Wensen t.a.v. hoofdvaarwegennet 7 Feit of Fabel?

8 Onderzoek Zeevaart Schriftelijke vragenlijsten 320 respondenten 56% gezagvoerder, 32% stuurman, 11% anders 89% Nederlands, 6% Europees, 5% wereldwijd Scheeptype 21% general cargo/bulk/dry cargo tanker 17% Onderzoek Loodsen container RoRo sleep er 11% 7% 6% Online enquete passagiersschip zware lading 6% 5% 174 respondenten Respondenten benaderd visserij coaster offshore 4% 2% 2% via Loodswezen divers/meerdere schepen overig 3% 16% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 8 Feit of Fabel?

9 Onderzoeksvragen Zeevaart en Loodsen Tevredenheid en belang: Vaarwegen en de Kustwacht voor de zeevaart Verkeersbegeleiding en informatievoorziening Veiligheid Corridor specifieke vragen Wensen t.a.v. hoofdvaarwegennet 9 Feit of Fabel?

10 Gebruikers Tevredenheidsonderzoek Watersysteem Meerdere gebruikers die vaak tegenstrijdige belangen hebben 2008: Aan het water: Gebruikers van het watersysteem 2009: Hoogwaterbescherming onder burgers (kwantitatief); 2010: Waterkwaliteit onder natuur- en terreinbeheerders (kwalitatief) 2011: Hoogwaterbescherming, Waterkwantiteit en waterkwaliteit onder Agrariërs (kwalitatief) Watermonitor (Directoraat Generaal Water) monitoring kennis en draagvlak IenM-beleid onder de bevolking 2008 en 2009 Nederlanders van 18 jaar en ouder 2010 jongeren van jaar nog voor studiekeuze 10 Feit of Fabel?

11 GTO Hoogwaterbescherming onder burgers 11 Feit of Fabel?

12 GTO Waterkwaliteit onder natuur- en milieu organisaties Diepte interviews onder 27 vertegenwoordigers regionale spreiding Zowel als waterschappen Onderwerpen Definitie Waterkwaliteit Beeldvorming waterbeheerders Inspanningen rond waterkwaliteit Tevredenheid samenwerking, contact en proces Verbeterpunten, wensen en behoeften 12 Feit of Fabel?

13 Resultaten GTO Waterkwaliteit onder natuur- en milieuorganisatie Functies Watersysteem niet apart zien. Er is samenhang tussen waterkwantiteit, -kwaliteit en veiligheid. Informatie voorziening is goed Waterkwaliteit heeft bij RWS geen prioriteit Processen verlopen traag en stroperig Bezorg over eigen deskundigheid bij RWS Integraal kijken: Waterkwaliteit Verdroging Peilbeheer Normen (ook hormonen, geneesmiddelen) Peilbeheer Zout-zoet overgangen; kierbesluit 13 Feit of Fabel?

14 GTO Agrariërs: kwalitatieve methode 12 Diepte-interviews LTO vertegenwoordigers Individuele agrariërs Unie van waterschappen Schriftelijke reactie LTO vertegenwoordiger Gesprekspunten: Functie en betrokkenheid Belang van water voor agrariërs Beeldvorming en relatie m.b.t. waterbeheerders (RWS en de waterschappen) Tevredenheid over het waterbeheer Samenwerking tussen RWS en de waterschappen. Tevredenheid over de informatievoorziening, contacten en samenwerking met RWS. (Maximaal drie) verbeterprioriteiten voor RWS en tips en suggesties voor het vervolgonderzoek. 14 Feit of Fabel?

15 GTO Agrariërs Betrokkenheid, belang bij waterbeheer Waterkwantiteit - Peilbeheer wateroverlast overtollig water lozen; watertekorten door te spoelen, waterinlaatpunten. Waterveiligheid: niet onderlopen bij wateroverlast het ophogen van dijken, evacuatie plaatsvindt, het vee moet worden binnengehaald, Waterkwaliteit zoutgehalte Planten hebben voedingstoffen/nutriënten nodig Landbouw loost nutriënten en moet aan normen voldoen 15 Feit of Fabel?

16 GTO Agrariërs: Beeldvorming Meer contact met de waterschappen Waterschappen regelen dingen met RWS Waterschappen Beeldvorming is positiever Meer direct contact Flexibeler; Agrariërs zitten ook in het bestuur van waterschappen RWS als organisatie groot, log, afstandelijk/ver af van de praktiserende boer, moeilijk bereikbaar, ambtelijk en een organisatie die beperkt openstaat voor beïnvloeding van buitenaf, in zichzelf gekeerd/intern en op andere overheden gericht. Wens: 1 aanspreekpunt 16 Feit of Fabel?

17 Watermonitor Bevolking Kwantitatief onderzoek Kennis en draagvlak beleid Waterveiligheid en overlast Schoonwater Betrouwbaarheid van de zoetwatervoorziening 2010: bekendheid met en interesse van jongeren in een vervolgopleiding of beroep in de watersector 17 Feit of Fabel?

18 Uw organisatie? Verricht uw organisatie ook deze onderzoeken? Zo ja, wat doet u met de resultaten? 18 Feit of Fabel?

19 Quiz Hoe denkt de gebruiker? 19 Feit of Fabel?

20 Vraag 1: Wat vinden de meeste passagiervaarders van het verschil tussen bediening van sluizen op afstand en bediening ter plaatse, qua vlotheid? Groen: bediening op afstand is vlotter Oranje: bediening ter plaatse is vlotter Rood: geen verschil 20 Feit of Fabel?

21 Antwoord: Rood: geen verschil! 50% 40% 30% 34% 32% 20% 25% 10% 0% 8% bediening op afstand is vlotter dan bediening ter plaatse bediening op afstand maakt geen verschil met bediening ter plaatse bediening op afstand is minder vlot dan bediening ter plaatse weet niet 21 Feit of Fabel?

22 Stelling 2: GTO Agrariers Waar of niet waar? De Agrariers zijn tevreden over maatregelen die worden genomen in het kader van Natura 2000 en Kader Richtlijn Water 22 Feit of Fabel?

23 Antwoord: niet waar (ontevreden) KRW stelt dat er haalbare en betaalbare doelen waterkwaliteit gesteld en LTO vraagt zich af of de doelafleiding voldoende zorgvuldig is gebeurd en haalbaar is. De landbouw niet de enige bron van nutriënten KRW rekent af op de maatregelen, terwijl niet wordt gekeken of de norm (voor nutriënten) wel klopt en of door de betreffende maatregelen de norm überhaupt wel wordt bereikt. Natura 2000 geen haalbaar en betaalbaarheidstoets Zorg: RWS legt de lat voor de waterkwaliteit (het nutriëntengehalte daarin) te hoog en waterschappen er niet aan kunnen voldoen Waterschappen wentelen straks de problemen af op de boer De politiek heeft zich ook over deze kwestie uitgesproken: de staatssecretaris heeft aan-gegeven dat: de normen in 2021 opnieuw worden bekeken (wellicht herijkt worden naar beneden) Ontsnappingsclausule opgenomen in BKRW: als een waterschap niet aan de norm voldoet, mag het wel lozingen toestaan, mits het een plan heeft om dit te compenseren om de norm toch te halen. LTO is niet tevreden met deze reactie 23 Feit of Fabel?

24 Vraag 3: Waar of niet waar? Bij binnenvaart is men het meest tevreden over de voorzieningen (bij bruggen en overnachtingplaatsen) en het minst tevreden over de verkeersposten. Groen: waar Rood: niet waar 24 Feit of Fabel?

25 Antwoord: Rood, niet waar! Binnenvaart is het meest tevreden over de verkeersposten en het minst tevreden over de voorzieningen. 25 Feit of Fabel?

26 Stelling 4: GTO Agrariers Agrariers zijn tevreden over het beleid t.a.v. zoetwatervoorziening en verzilting bijvoorbeeld Afsluitdijk en kierbesluit 1.Geheel tevreden 2.Niet ontevreden en niet tevreden 3.Ontevreden 26 Feit of Fabel?

27 Antwoord: 2 Tevreden en ontevreden Ontevreden Afsluitdijk over keuze overslagdijken die hebben een grotere kans op verzilting Tevreden Afsluitdijk: keuze van spuisluizen met duidelijke zoet-zout waterscheiding Ontevreden Kierbesluit: gaat over 10 jaar toch door Bezorgheid over deskundigheid compenserende maatregelen: alternatieve zoetwateraanvoer via het Hollands Diep wordt te duur 27 Feit of Fabel?

28 Vraag 5: Waar of niet waar? In de recreatievaart is men meer tevreden over de publieksgerichtheid van én de betrouwbaarheid van de reistijd dan bij de binnenvaart. Groen: waar Rood: niet waar 28 Feit of Fabel?

29 Antwoord: Groen: waar! De recreatievaart is meer tevreden over publieksgerichtheid van én de betrouwbaarheid van de reistijd dan de binnenvaart. Binnenvaart Recreatievaart 29 Feit of Fabel?

30 Stelling 6: Watermonitor 2010 Waar of niet waar? De bekendheid en interesse in een opleiding of baan in de watersector is groot bij jongeren 30 Feit of Fabel?

31 Antwoord: niet waar Stelling 6 Watermonitor 2010 Jongeren tamelijk onbekend te zijn de mogelijkheden van een baan of opleiding in de watersector 6% opleiding 4% baan 24% niet weten opleiding 37% niet weten baan Reden: ze vinden de sector niet interessant en saai 31 Feit of Fabel?

32 Vraag 7: Waar of niet waar? Zowel bij binnenvaart als recreatievaart komt informatie over evenementen in de top 10 ontevredenheid voor. Groen: waar Rood: niet waar 32 Feit of Fabel?

33 Antwoord Groen: waar! Recreatievaart: 48% tevreden hierover in 2011 Binnenvaart: 39% tevreden hierover in Feit of Fabel?

34 Stelling 8 Watermonitor 2010 Waar of niet waar? Jongeren plaatsen klimaatverandering en de kernthema s van het waterbeheer hoog in de rangorde van urgente overheidsaandachtsgebieden. 34 Feit of Fabel?

35 Stelling 8: Niet waar Probleembesef bewust van klimaatverandering en ingrijpende gevolgen, maar niet urgent probleem. Ze plaatsen het laag in de rangorde van urgente overheidsaandachtsgebieden. Waterveiligheid Probleembesef rondom waterveiligheid niet hoog. Een derde weet niet dat hun woning mogelijk onder water komt te staan bij een overstroming. weet niet hoe voorbereiden op overstroming, waar informatie te vinden voor voorbereiding en wat te doen. Betrouwbaarheid zoetwatervoorziening Onvoldoende besef over droogte en negatieve gevolgen betrouwbaarheid zoetwatervoorziening meerderheid denkt ten onrechte dat de kans op waterschaarste gelijk blijft ( Schoon water Het kennisniveau kwaliteit van het oppervlaktewater lijkt niet heel hoog te zijn. minder dan een kwart op de hoogte kwaliteit de afgelopen vijf jaar gelijk verkeerd beeld van wie de grootste vervuiler: ruim vijf op de tien denken ten onrechte dat de industrie de grootste vervuiler. Slechts twee procent weet dat de landbouw de grootste vervuiler is. redelijk goed op de hoogte wat wel en niet door het riool gespoeld kan worden en handelen daar ook zelf naar. 35 Feit of Fabel?

36 Vraag 9: Waar of niet waar? Passagiersvaart en binnenvaart zijn tevreden met de bedieningstijden van sluizen. Groen: waar Rood: niet waar 36 Feit of Fabel?

37 Antwoord: Groen: waar! Staat in top10 hoogste tevredenheid van beide groepen: Binnenvaart: 77% tevreden hierover in 2009 Passagiersvaart: 74% tevreden hierover in Feit of Fabel?

38 Stelling 10 GTO Waterkwaliteit onder natuur- en milieu organisaties Natuur en milieu organisaties zijn over de verbetering van de waterkwaliteit: Geheel tevreden Matig tevreden Ontevreden 38 Feit of Fabel?

39 Stelling 10: Matig tevreden GTO Waterkwaliteit onder natuur- en milieu organisaties waterkwaliteit weliswaar (sterk) verbeterd is ten opzichte van enkele decennia geleden, maar dat de verbetering stagneert. volgens de KRW circa 20 procent aan de normen voldoet. Citaten: In veel opzichten zijn we nog ver af van de feitelijke waterkwaliteit die we willen voor het ecosysteem. Het gaat langzaam de goede kant op maar je zit nog steeds in het rood. Het feit dat er geen gebied is van ons waar waterkwaliteit geen item is zegt al genoeg. Met de waterkwaliteit gaat het matig. Het is niet superslecht, maar op veel plekken laat het te wensen over, vooral wat betreft ecologie. Het is lastig om grote stappen voorwaarts te maken. 39 Feit of Fabel?

40 Vraag 11: Hoeveel procent van de ondervraagden bij zeevaart heeft wel eens een scheepsongeval meegemaakt? Groen: 12% Oranje: 24% Rood: 37% 40 Feit of Fabel?

41 Antwoord: Oranje: 24% heeft wel eens scheepsongeval meegemaakt 24% 76% 0% 20% 40% 60% 80% 100% ja nee 41 Feit of Fabel?

42 Wat voor een scheepsongeval was dat? (n=71) aanvaring tussen vaartuigen 44% aanvaring met infrastructuur 23% eenzijdige scheepsongevallen gevolgschade interactie vaartuigen aanvaring met object verlies van lading anders 10% 4% 3% 3% 14% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Anders -> vooral calamiteiten aan boord door medische oorzaken. 42 Feit of Fabel?

43 Stelling 12: GTO Waterkwaliteit Natuur- en Milieu organisaties Over de maatregelen voor herstel van het leefgebied o.a. aanleg van natuurvriendelijke oevers zijn natuur- en mileu organisaties Geheel tevreden Matig tevreden Ontevreden 43 Feit of Fabel?

44 Stelling 12: GTO Waterkwaliteit Natuur- en Milieu organisaties Ruim baan voor de vis: aanleg van vispassages/visstandsbeheer, sluizen op een kier zetten. 44 Feit of Fabel?

45 Vraag 13: Wat zou volgens zeevaarders moeten veranderen om de verkeersbegeleiding te verbeteren? Groen: Oranje: Rood: Engels moet de enige taal worden De berichten moeten korter en beknopter om de frequentie minder lang bezet te houden Beide antwoorden zijn goed 45 Feit of Fabel?

46 Antwoord: Rood: beide antwoorden zijn goed! 46 Feit of Fabel?

47 Stelling 14 Waterveiligheid onder burgers Burgers zijn het meest tevreden over: Groen: Maatregelen tegen hoogwater Oranje: Het kunnen wonen onder de zeespiegel Rood: Informatie voorziening tegen overstromingen 47 Feit of Fabel?

48 Stelling 14 Oranje: Het meest tevreden: wonen onder de zeespiegel Top 3 meest tevreden: Kunnen wonen onder de zeespiegel 64% Veiligheid tegen overstromingen 62% Organisatie tegen wateroverlast 58% Top 3 minst tevreden Maatregelen tegen hoogwater 49% Waarschuwingen tegen hoogwater 47% Informatie bij overstromingen 33% 48 Feit of Fabel?

49 Vraag 15: Hoeveel procent van de recreatievaarders is bekend met de campagne veilig varen doen we samen? Groen: 69% Oranje: 54% Rood: 49% 49 Feit of Fabel?

50 Antwoord: Rood: 49 procent! Vooral bekend via folders en posters en de stewards op de sluizen. 23 procent van de recreatievaarders die deze campagne kent, heeft naar aanleiding ervan zijn of haar vaargedrag veranderd. Deze verandering bestaat vooral uit beter opletten en bewuster varen. 50 Feit of Fabel?

51 Stelling 16 Waterveiligheid Hoeveel % van de burgers schat goed in hoeveel in huis komt te staan bij een overstroming? Groen: minder dan een derde van de burgers Oranje: tussen een derde en de helft Rood: meer dan de helft van de burgers 51 Feit of Fabel?

52 Stelling 16 oranje 42% schat de situatie goed in. 100% 90% 80% 21% 31% 40% 70% 60% 60% 50% 40% 61% 37% 26% 30% 20% 10% 0% 21% 32% 34% 18% 19% 0m t/m 0,5m 0,5 t/m 2m Meer dan 2m ja nee weet niet 52 Feit of Fabel?

53 Vraag 17: Over welke van de onderstaande aspecten met betrekking tot de dienstverlening bij zeesluizen zijn de loodsen het meest tevreden? Groen: communicatie verkeerspost zeesluis Terneuzen Oranje: passeertijden zeesluis Ijmuiden Rood: passertijden zeesluis Terneuzen 53 Feit of Fabel?

54 Antwoord: Groen: communicatie verkeerspost zeesluis Terneuzen communicatie verkeerspost zeesluis Terneuzen 11% 62% 17% 6% passeertijden zeesluis IJmuiden 59% 27% 11% communicatie verkeerspost zeesluis IJmuiden 11% 51% 38% passeertijden zeesluis Terneuzen 7% 52% 30% 7% 5% wachtplaatsen zeesluis Terneuzen 5% 43% 34% 16% wachtplaatsen zeesluis IJmuiden 36% 30% 24% 6% wachttijden zeesluis Terneuzen 23% 38% 28% 9% wachttijden zeesluis IJmuiden 16% 38% 32% 11% 0% 25% 50% 75% 100% zeer tevreden tevreden neutraal ontevreden zeer ontevreden 54 Feit of Fabel?

55 Verkenning RWS en andere beheerders om samen onderzoek te doen. Vraag aan jullie! Wat zouden jullie absoluut willen weten van de gebruikers van de Nederlandse vaarwegen en watersystemen? 55 Feit of Fabel?