JAARVERSLAG 2017 CENTRUM VOOR KINDERPSYCHIATRIE HASSELT

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2017 CENTRUM VOOR KINDERPSYCHIATRIE HASSELT

2 Inhoud INLEIDING Voorwoord 3 Historiek oprichting k-dienst 4 BELEID 5 Opdracht Visie Kwaliteit Belangrijke accenten in zorgaanbod PATIËNTENBESTAND 11 Opnamen Herkomst van de patiënt Hulpvraag Verwijzers HRM 14 BEHEER, MANAGEMENT EN STAF 15 Associatiecomité Managementcomité Staf KLIK om een ander hoofdstuk te bekijken 2

3 Inleiding VOORWOORD Het K.B. van 22 JUNI 2017 tot wijziging van het koninklijk besluit van 25 april 2002 betreffende de vaststelling en de vereffening van het budget van financiële middelen van de ziekenhuizen gepubliceerd in het Staatsblad op betreffende onder meer de financiering van k-diensten heeft zonder enige twijfel een belangrijke impact op het functioneren van onze k-dienst. Voor een bepaalde kwaliteitsstandaard wat betreft de dienstverlening zijn meerdere aspecten cruciaal zoals een duidelijke visie en strategie en een duidelijk project. Ook het aantal medewerkers en vooral het niveau van opleiding en functioneren van deze medewerkers is van doorslaggevend belang naast uiteraard nog andere aspecten in verband met zorg op maat. Hoe wij dit concreet gestalte geven, is verder in dit jaarverslag te lezen. Onze k-dienst focust op zowel het diagnostisch als het behandelingsaspect in een setting van daghospitalisatie. De concrete cijfers kunt u terugvinden in dit jaarverslag. Hiervoor zijn middelen vereist die individueel van kind tot kind kunnen verschillen. In 2017 hebben we een zorgmodel op maat uitgewerkt dat ook differentieert in ligduur. Een standaard ligduur van 8 weken wordt verlaten. We zijn hiermee gestart vanaf 1 januari 2018 en zullen die op kwartaalbasis evalueren. Veel leesgenot. Anita Jans, Verpleegkundig en paramedisch coördinator 3

4 Historiek oprichting k-dienst Het Koninklijk Besluit KB , art. 2 omschrijft de erkenningsnormen voor de K/k-diensten. De mogelijkheid werd dus gecreëerd om een K- of k-dienst op te richten mits de conversie van E- en/of A-bedden. Door het voormalige Virga Jesseziekenhuis te Hasselt, het Medisch Centrum Sint-Jozef te Bilzen en het A.Z. Vesalius te Tongeren werd een associatie opgericht met als doelstelling het oprichten van een k-dienst, een centrum voor kinderpsychiatrie op basis van daghospitalisatie. De afdeling biedt plaats aan 20 jongeren. Het centrum is gevestigd op campus Virga Jessa van het Jessa Ziekenhuis. De overeenkomst werd getekend te Bilzen op 24 januari Intussen zijn wij 16 jaar verder. Op jaarbasis worden nu een 140-tal jongeren behandeld. Beleid 4

5 Beleid OPDRACHT Het Centrum voor kinderpsychiatrie biedt psychiatrisch hulp aan jongeren van 2,5 tot 18 jaar. Het zorgaanbod bestrijkt heel het spectrum van de kinderpsychiatrie waar allerhande psychische problemen en/of ontwikkelingsmoeilijkheden gediagnosticeerd en behandeld kunnen worden. Er wordt gewerkt met drie leefeenheden, gebaseerd op leeftijd en de hieraan gebonden aangepaste zorg. Het zorgaanbod omvat al dan niet urgente raadpleging, diagnose, indicatiestelling, behandeling en het uitbouwen van vervolghulp. VISIE Wij streven naar een uitmuntend en toegankelijk zorgaanbod op maat. Dit doel daagt ons voortdurend uit om verder te groeien in het: verwijzers kennen van behoeften van onze doelgroep betrekken van het kind / de jongere en zijn omgeving ontwikkelen van een doeltreffend, doelmatig en evidence based zorgaanbod dat actief inspeelt op de maatschappelijke evoluties uitbouwen van de relaties met onze partners bevorderen van onze deskundigheid kind / jongere naaste omgeving centrum voor kinderpsychiatrie overige partners 5

6 KWALITEIT NIAZ-QMENTUM Na het accreditatiejaar van NIAZ Q-Mentum in 2016 zijn we in 2017 aan de kwaliteit van zorg blijven werken. Om deze reden stelt ons Centrum zich regelmatig open voor interne en externe audits. In 2017 vonden de inspectierondes plaats wat betreft vrijheidsbeperkende maatregelen en de kwaliteit van het zorg- en het onderwijsaanbod. Ook de interne niet aangekondigde veiligheidsrondes zorgen ervoor dat de zorg voor kwaliteit continu op de agenda staat. Bij al deze audits behaalde onze dienst zeer goede resultaten. Verbeterpunten werden vertaald naar actiepunten en verbeteracties zoals bijvoorbeeld een aanpassing van het registratiebeleid bij afzonderingen en verbetering van het oproepsysteem in de afzonderingsruimte. NETWERKING Samenwerking en afstemming met andere zorgpartners staat centraal in onze werking. In 2017 engageerde het CKP zich om samen met alle actoren van het ggz-netwerk, kinderen en jongeren Limburg (Ligant) het nieuw geestelijk gezondheidsbeleid verder te implementeren. Dit gebeurde via het uitbouwen van de zorgprogramma s Crisiszorg, Care, Crosslink en Vroegdetectie en -interventie, zoals beschreven in de Gids ( en op de website van Ligant ( In de dagkliniek blijven we wekelijks de mogelijkheid van een crisistaxatiegesprek voor jongeren en hun context voorzien, om in nauwe samenwerking met het Crisismeldpunt Limburg -18 en de netwerkpsychiater de best passende en noodzakelijke hulp te kunnen realiseren. In het najaar van 2017 stelde het CKP zich kandidaat voor de try-out Vreemdgaan Limburg binnen het programma Crosslink. Medewerkers van andere Limburgse jeugdhulpvoorzieningen kwamen op bezoek en draaiden een korte periode mee in onze organisatie. Tevens schreven twee medewerkers van het CKP zich in op een vacature van een netwerkorganisatie om begin 2018 ter plaatse kennis te maken met het zorgaanbod van partners waarmee we nauw samenwerken. Via deze uitwisseling leren we onze zorgpartners beter kennen, expertise te delen en ons zorgaanbod transparanter te maken zodat een doorverwijzing gerichter kan gebeuren. Dit alles met de focus op meer zorg-op-maat en zorgcontinuïteit. 6

7 BELANGRIJKE ACCENTEN IN ZORGAANBOD Net zoals voorheen werd in 2017 ingezet op blijvende verbetering van ons zorgaanbod. Zowel wetenschappelijke evoluties als maatschappelijke trends en input van onze jongeren en hun ouders vormden hiervoor het uitgangspunt. Dit resulteerde het voorbije jaar in een bijzondere aandacht voor drie thema s, die zowel binnen de werking van de kleutergroep als binnen de werking van de latentie- en pubergroep verder uitgewerkt werden. 1. PATIËNTENPARTICIPATIE In 2016 werd in de latentiegroep reeds sterk ingezet op de participatie van de patiënt en zijn context. Zij worden beschouwd als actieve en evenwaardige partners in het opnameproces. Onder meer wegens de positieve feedback die we hierop mochten ontvangen van zowel de jongeren als hun ouders, werd deze lijn in 2017 doorgetrokken naar de andere leefgroepen. Een voorbeeld hiervan is onder meer de aandacht die het team besteedt aan voorstellen die de kinderen en jongeren kenbaar maken via de ideeënbusjes. Een herhaaldelijk terugkomende suggestie bleek de vraag naar een aangename multifunctioneel ingerichte kamer met meerdere aantrekkelijke materialen waar de jongeren zich in functie van hun noden even kunnen terugtrekken. Samen met de jongeren werd dit idee verder uitgewerkt en als project ingediend bij de Belfius Foundation. Inmiddels kregen we het goede nieuws dat dit project weerhouden is en we dankzij Belfius Foundation beschikken over een mooi budget om deze wens van onze kinderen en jongeren waar te maken! Momenteel zijn we bezig met de concrete realisatie van twee multifunctionele ruimtes, uiteraard in samenspraak en met de helpende handen van onze kinderen en jongeren. Op deze manier realiseren we niet zomaar een kamer, maar wordt het in de echte zin van het woord hun kamer. We zijn ervan overtuigd dat net hierin de kracht en meerwaarde van dit project schuilt! 7

8 Tevredenheidsonderzoek (in de vorm van tevredenheidsenquêtes bij jongeren, ouders en verwijzers) blijkt steeds opnieuw een dankbaar medium om patiëntenparticipatie te faciliteren. De voorbije jaren kwam vanuit dergelijk onderzoek steeds duidelijker de nood van jongeren en de scholen aan een meer geleidelijke overgang van de opname naar de thuisschool naar voor. Om elke jongere goed voor te bereiden op de schoolse herinschakeling, werd onder meer gekozen om overlegmomenten met school- en CLB-medewerkers in te bouwen. Tevens werd er voor geopteerd om de aanwezigheid op school weer gradueel op te bouwen en dit nog steeds binnen het ondersteunende kader van de dagopname. Voordelen zijn talrijk: het soepel inspelen op de noden van de jongeren, het samen met de medewerkers van school en CLB een ondersteunende orthopedagogische aanpak opstellen en evalueren. Tevens biedt dit ook de mogelijkheid om kort op de bal te spelen en nog tijdens de opname de aanpak zo nodig bij te sturen. Indien een schoolverandering aangewezen is, bestaat tijdens de opname de mogelijkheid om scholen te bezoeken en de voor een kind of jongere vaak als stressvol ervaren schoolverandering zorgzaam voor te bereiden. Doelstelling van dit alles is het op een optimale en zorgzame wijze faciliteren van de overgang naar de school, waarbij het maken van een goede transfer van verworven vaardigheden naar het schoolse milieu centraal staat. Feedback van onze jongeren, hun ouders en schoolmedewerkers leert ons dat dit als een meerwaarde wordt ervaren. Tenslotte werd in het kader van de patiëntenparticipatie van start gegaan met het systematisch uitnodigen van kinderen en jongeren op het pluridisciplinair overleg. In de kleutergroep worden ook de ouders hierbij betrokken. Dit systeem biedt transparantie aan alle betrokkenen en geeft patiënten en ouders expliciet inspraak in het vormgeven van hun opnametraject. Hun positie als evenwaardige en actieve partners wordt hierdoor benadrukt; tevens wordt elk van hen gemotiveerd om deze positie ook actief in te nemen. Uiteraard is dit nieuwe gegeven voor alle betrokkenen nog wennen en blijft het momenteel nog wat zoeken naar een gepaste werkvorm voor de verschillende leeftijdsgroepen. Zowel voor de kinderen en jongeren, hun ouders als het team dient zich hiermee een boeiende uitdaging voor 2018 aan! 8

9 2. PREVENTIEBELEID Binnen het Centrum voor kinderpsychiatrie streven we naar een preventieve aanpak van probleemsituaties. Meer nog dan onze kinderen en jongeren leren omgaan met moeilijke momenten en conflicten, trachten we hen voornamelijk bij te brengen hoe deze vermeden kunnen worden en hoe zij hierin zelf een proactieve rol kunnen opnemen. In 2016 werd in dit kader in de pubergroep reeds van start gegaan met het vroegsignaleringsplan, dat sindsdien een centrale rol inneemt tijdens het opnametraject van de jongeren. Hierbij wordt samen met de jongere in kaart gebracht hoe ze hun stressniveau kunnen herkennen, wat stressoren en protectieve factoren zijn, en op welke hulpbronnen zo nodig beroep kan gedaan worden. De jongeren worden hierdoor gestimuleerd om ook zelf in te zetten op preventie en crisismomenten zoveel mogelijk te vermijden. In 2017 werd dit principe uitgebreid naar de twee andere leefgroepen. De vormgeving van het vroegsignaleringsplan werd hierbij aangepast aan de respectievelijke leeftijdsfasen. Daarnaast werd in 2017 het gestructureerde aanbod aan orthopedagogische hulpmiddelen uitgebreid. In de kleutergroep werd de nood van kinderen om zich op stressmomenten even terug te trekken op een aangepaste wijze vormgegeven en geconcretiseerd aan de hand van toolboxen. Het team werkte een preventiebox uit. De jongere kan hiervan onder begeleiding gebruik maken bij overprikkeling. Op deze wijze wordt een escalatie van de situatie vermeden. De inhoud van de box is aangepast aan de leeftijd en behoeften en bevat voornamelijk sensopathische materialen. De kinderen blijken hiervan te profiteren: het gebruik van de time out-kamer is sinds de ingebruikname van deze box gedaald. In 2018 zullen derhalve bijkomend een rustbox en herstelbox uitgewerkt worden. Via deze hulpmiddelen hopen we de duur van noodzakelijke time out-momenten te beperken en de kinderen te laten oefenen in het herstel van de relatie met andere betrokkenen. 9

10 3. DIGITALISERING Het voorbije jaar werd binnen onze werking sterk ingezet op verdere digitalisering. Zo werd er onder meer van start gegaan met het Elektronische Patiëntendossier (EPD). Naast het ecologische voordeel door een verminderd papierverbruik, blijkt de meerwaarde vooral in het gegeven dat alle informatie direct gebundeld wordt op één centrale plek die voor elke medewerker op elk moment beschikbaar is. Door de onmiddellijke beschikbaarheid van de gedeelde info kan er sneller gereageerd worden; de informatiestroom tussen medewerkers van verschillende disciplines verloopt aldus efficiënter. Hiernaast werd er geïnvesteerd in een digibord en laptops voor de jongeren. Door het inbrengen van multimedia als medium worden sessies en projecten op een aantrekkelijke wijze vormgegeven en kan ingespeeld worden op de actualiteit. Verder behouden de jongeren nauw contact met hun thuisschool via Smartschool. Ook op vlak van personeelsbeleid zet de digitalisering zich door. Zo werd er in 2017 van start gegaan met een digitaal uurroostersysteem. Tevens zijn de tevredenheidsenquêtes ook digitaal in te vullen door de kinderen en de ouders. 10

11 Patiëntenbestand Aantal opnamen per leeftijdscategorie in aantallen ,5j - 6j 7j - 12j > 12j Aantal opnamen per leeftijdscategorie en geslacht ,5-6 j meisjes jongens totaal j meisjes jongens totaal > 12 j meisjes jongens totaal

12 Patiëntenbestand Herkomst van de kinderen in % Gemeenten buiten Limburg Andere gemeenten Limburg Hasselt en aangrenzende gemeenten Aantal opgenomen kinderen/ inwoners in 2017 Hasselt 3,5 Tongeren 3,9 Diepenbeek 3,1 Zonhoven 2,8 Beringen 3,3 Heusden-Zolder 1,8 Sint-Truiden Bilzen Genk 0,7 0,6 0,8 Herk-de-Stad 3,2 Alken 4,3 0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5 12

13 Patiëntenbestand Hulpvraag in 2017 in aantallen Diagnose Behandeling Diagnose & behandeling Diagnose & adviesvraag* Diagnose, behandeling & adviesvraag* ,5j - 6j 7j - 12j > 12j * ivm orthopedagogische aanpak, toekomstige behandeling en/of leefomgeving Verwijzers in 2017 in aantallen Mobiel team ligant Eigen initiatief Pediaters CLB Beringen K-dienst CLB Hasselt CGG s Kinderpsychiater Huisartsen

14 HRM Onze medewerkers zetten zich dag na dag in om kwalitatief hoogstaande zorg aan de kinderen en hun context te verstrekken. Om hen daarin maximaal te ondersteunen, willen we een werkomgeving bieden waarin medewerkers zich goed voelen en aangemoedigd worden om hun talenten verder te ontwikkelen. - In het voorjaar van 2017 startte een psychologe met een 2-jarige opleiding Psychotraumatologie aan het Belgisch Instituut voor psychotraumatologie in Antwerpen. Via interne opleidingen inspireerde zij reeds het team met haar verworven inzichten en competenties inzake diagnose en behandeling van kinderen en jongeren met een traumagerelateerde problematiek. - Eén van onze leerkrachten is gestart met het postgraduaat Autisme en (rand-) normale begaafdheid aan de UCLL. Zo kan zij haar aanpak in de klas nog beter afstemmen op de specifieke noden van deze doelgroep en dit ook delen met de collega s bij diagnosestelling, behandelingsaanpak en -advies. - Het team heeft ook kennisgemaakt met de methodiek Nieuwe autoriteit en Geweldloos Verzet van Haim Omer. Hier gaan we verder mee aan de slag in Tijdens onze jaarlijkse teamdag hebben we een workshop gedaan rond teaming is een werkwoord onder leiding van Dirk Copermans (HR-partner in het Jessa Ziekenhuis). Dit gaf ons meer inzicht in succesvol teamwerk. We brachten samen in kaart wat ons team sterk maakt en wat nodig is om verder te ontwikkelen tot nog een beter team. Als vertrekpunt heeft het team gekozen om te investeren in een waarderende feedbackcultuur en het efficiënt informeren van elkaar. Daarnaast engageren de 3 aparte leefgroepteams zich om belangrijke teamprocessen te evalueren en een actieplan uit te werken. 14

15 Wie? BEHEER, MANAGEMENT EN STAF Associatiecomité De heer Y. Vanbockryck, voorzitter De heer R. Cleenders, ondervoorzitter Dr. Y. Breysem Mevr. R. Van Ackere Prof. Dr. D. Ramaekers Dr. A. Breugelmans De heer E. Christiaens De heer L. Roppe Mevr. C. Monard Dr. K. Swysen Medisch comité Dr. K. Noppe, voorzitter Dr. P. Bollen, ondervoorzitter Dr. K. Swysen Dr. L. Jeurissen Dr. H. Peeters Prof. Dr. D. Ramaekers Dr. G. Claes Dr. P. Aerssens Dr. A. Breugelmans Dr. E. Vranken Dr. L. Aerts Management-comité Dr. E. Vranken, medisch coördinator Mevr. A. Jans, verpleegkundig en paramedisch coördinator Mevr. K. Heymans, financieel adviseur Mevr. G. Croenen, algemeen coördinator (vanaf 1/1/2018) STAF Kinder- en jeugdpsychiaters Dr. L. Aerts Dr. E. Vranken Diensthoofd Mevr. M. Cools Psychiatrisch verpleegkundigen Maria Balis Eva Broeckx Edel Robyns Sociaal verpleegkundige Ine Haex Opvoedsters Annelies Van Endert Eefke Willekens Leerkrachten Sophie Duchateau Dana Vierstraete Ergotherapeut Marijke Mensch Psychomotorisch therapeuten Anouk Clauwers Naomi Dewit Sanne Pittomvils Sociaal assistent Liesbeth Venken Psychologen Daisy Bijnens Sandra Deblanc Marijke Houben Lien Loenders Kety Mentens Naomi Olaerts Lotte Stevens Annick Ulburghs Lindsay Willems 15

16 CENTRUM VOOR KINDERPSYCHIATRIE Jessa Ziekenhuis, campus Virga Jesse, Stadsomvaart 11, 3500 Hasselt Tel fax kdienst.3500@jessazh.be