SPRINT werkt! Presentatie resultaten SPRINT-effect onderzoek. Efua Campbell 15 juni 2016

Transcriptie

1 SPRINT werkt! Presentatie resultaten SPRINT-effect onderzoek Efua Campbell 15 juni 2016

2

3 Programma van vanmiddag - Presentatie uitkomsten SPRINT-effect onderzoek: - Achtergrond SPRINT en SPRINT-effect onderzoek - SPRINT-screening - SPRINT-training - Hoe meet je effect? - Meetinstrumenten - Resultaten - Mening ouders en kinderen over de training - Succesfactoren en knelpunten - Conclusie - Ervaringen SPRINT in de praktijk

4 Achtergrond SPRINT? SPRINT is een preventieve interventie voor kinderen groep 4 t/m 8 die gedragsproblemen vertonen waarbij het risico bestaat dat deze gedragsproblemen in de toekomst zullen verergeren. SPRINT bestaat uit een screening en een interventie: SPRINT is Signalering en PReventieve INTerventie. Twee keer per jaar vullen leerkrachten vragenlijsten in (via een beveiligde en afgesloten website van de GGD), op basis waarvan duidelijk wordt voor welke leerlingen een SPRINT training geschikt is. SPRINT kan worden beschouwd als onderdeel van het leerlingvolgsysteem. Sprint is een samenwerking van meerdere ketenpartners: Oké- op school, de scholen en PI Research die elk hun eigen rol hebben binnen het SPRINT-programma.

5 Theoretische achtergrond 3 trajecten die tot geweld en ernstige misdaad voeren (Loeber, 2001) Startleeftijd: LAAT %jongens: LAAG MINDER ERNSTIGE AGRESSIE (pestig, lastigvallen) Openlijk traject VROEG GEWELD (verkrachting, beroving) FYSIEK VECHTEN (schoppen slaan, alleen; of in een groep) VERMIJDEN van AUTORI- TEITSPERSONEN (spijbelen, weglopen, s avonds laat op straat) ERNSTIGE MISDAAD (autodiefstal inbraak) VRIJ ERNSTIGE DELINQUENTIE (fraude,zakkenrollen) ERNSTIGE ONGEHOOR- ZAAMHEID Halsstarrige weerspannigheid Traject met autoriteitsconflicten (voor het 12e jaar) BESCHADIGINGVAN GOEDEREN (vandalisme, brandstichting) MINDER ERNSTIGE HEI- MELIJKE PROBLEMEN (winkeldiefstal, vaak liegen) Heimelijk traject (voor het 15e jaar) HOOG 5

6 Achtergrond onderzoek Achtergrond SPRINT Amsterdam al ruim tien jaar uitgevoerd. Grote tevredenheid scholen, zorgverlener en deelnemers. Theoretisch goed onderbouwd. Waarom effectonderzoek? Meer kennis over wat werkt bij kinderen met antisociaal gedrag. Evidenced based werken. Opdracht Universiteit Utrecht voor een effectonderzoek naar SPRINT. 6

7 Opzet SPRINT-screening Globale screening Specifieke screening Problemen met leeftijdsgenoten Hyperactiviteit Gedragsproblemen Emotionele problemen Openlijk probleemgedrag Heimelijk probleemgedrag Autoriteitsproblemen Prosociaal gedrag

8 Na de screening Als een kind twee keer opvalt bij de screening, aanmelden voor training 8

9 SPRINT-training De training bestaat uit 12 tot 15 individuele bijeenkomsten voor kind en ouders. Het kind wordt op school getraind en de ouders thuis. Thema s kindtraining: o.a. Iets leuks zeggen, Vrienden maken, Als het niet gaat zoals ik wil, Handig boos worden. Thema s oudertraining: o.a. Betrokken zijn, Prijzen, Instructie geven, Zinvolle consequentie, Contact met school Leerkracht en SPRINT-trainer houden elkaar regelmatig op de hoogte.

10 Uitgangspunten SPRINT-training 1. Aansluiten bij problematiek kind Kind 2. Aansluiten bij vragen ouders School Trainer Ouder 3. Aansluiten bij door school gesignaleerde problemen

11 Hoe meet je effect? Aanbod richt zich op gedragsproblemen daarom leerkrachten vragen over gedrag kinderen Gedrag vergelijken tussen kinderen die de SPRINT-training hebben gevolgd of care as usual hebben gehad Verschil in gedrag van kinderen voor de training, na afloop van de training en een half jaar na de training.. 11

12 Onderzoek 10 scholen deelgenomen aan onderzoek: - De Achtbaan - Columbus - De Delta - Digitalis - De Kleine Wereld - De Kraanvogel - Letterland - Het Polygoon - De Omnibus - Het Spectrum scholen: SPRINT- training, 5 scholen: care as usual (oorspronkelijk idee:oudercursus in groepsverband). T.b.v. onderzoek: per school één aanbod; toewijzing is door loting bepaald. 12

13 Hoe effect gemeten voor dit onderzoek? 13

14 Instrumenten (1) Leerkracht vult voor de geïndiceerde kinderen in: Najaar 2012 Voorjaar 2013 Najaar 2013 Voorjaar 2014 Najaar 2014 GROEP 1 Start training TRF Direct na training TRF Ontvangen zorg 6 mnd. na training TRF Ontvangen zorg GROEP 2 Start training TRF Direct na training TRF Ontvangen zorg 6 mnd. na training TRF Ontvangen zorg GROEP 3 Start training TRF Direct na training TRF Ontvangen zorg 6 mnd. na training TRF Ontvangen zorg GROEP 4 Start training TRF Direct na training TRF Ontvangen zorg

15 Instrumenten (2) Alle leerlingen van groepen 4 t/m 8 vullen op de volgende momenten een sociometrische taak in (sociogram) Voorjaar 2012 Sociogram Voorjaar 2013 Sociogram Voorjaar 2014 Sociogram 15

16 Kinderen beoordelen elkaar Sociometrie 1. Hoe aardig vind je hem/haar? 2. Hoe vaak luistert hij/zij naar de juf of meester? 3. Hoeveel ruzie maakt hij/zij met klasgenootjes? 4. Hoe vaak pest hij/zij andere kinderen? 5. Hoe vaak doet hij/zij stiekem dingen die niet mogen? Naam Hoe aardig vind je hem/haar? Heel onaardig Onaardig Tussenin Aardig Heel aardig Dennis Lisa Anne M Theo

17 ABSQ Schaal overt probleemgedrag 1. Slaat of schopt andere kinderen 4. Heeft vaak driftbuien of woede-uitbarstingen (SDQ item) 5. Vecht vaak met andere kinderen of pest ze (SDQ item) 8. Pest of treitert andere kinderen 11. Pakt spullen van andere kinderen af Schaal covert probleemgedrag 2. Maakt dingen van anderen expres stuk 7. Zet andere kinderen aan tot ongewenst gedrag 9. Liegt of bedriegt vaak (SDQ item) 12. Pikt dingen thuis, op school of op andere plaatsen (SDQ item) 14. Speelt vals Schaal problemen met autoriteit 3. Legt zich moeizaam neer bij de mening van volwassenen 6. Negeert opzettelijk aanwijzingen leerkracht 10. Geeft volwassenen een weerwoord 13. Doorgaans gehoorzaam, doet gewoonlijk was volwassenen vragen (SDQ item) 15. Zoekt de confrontatie met volwassenen op Het cijfer voor de vraagt geeft aan in welke volgorde de vragen worden gesteld. De antwoordcategorieën zijn: niet waar, beetje waar en zeker waar.

18 Deelnemers onderzoek scholen meegedaan aan onderzoek: 3 scholen uitgevallen uit controleconditie SPRINT Screening Eerste screening SDQ Positief op globale screening Positief op ABSQ screening Positief na herhaalde screening In interventie studie ingestroomd 18

19 SPRINT-interventie groep Deelnemers onderzoek - 97 leerlingen geïndiceerd voor training, hiervan heeft 52% deelgenomen (n= 50) aan training - 5 leerlingen deelgenomen aan training die officieel nog niet geïndiceerd waren Redenen van geen deelname bekend van 30 leerlingen: - Al hulpverlening in het gezin (n=19) - Weigeren deelname ouders ( n=5) - Gedrag leerlinge al sterk verbeterd volgens school (n=3) - Andere contra-indicaties n=2) - Kind van school (n=1) SPRINT-controlegroep: n=72 19

20 Resultaten onderzoek SPRINT-training: 55 leerlingen Controlegroep: 72 leerlingen SPRINT heeft een significant effect op agressie volgens leerkrachten, gerapporteerd met de TRF. Geen significant effect gevonden op regelovertredend gedrag. Medeleerlingen beoordelen gedrag kind niet significant anders na de training: geen significant effect op het oordeel medeleerlingen over gedrag deelnemers. 20

21 Mening ouders over de SPRINT-training (n=30) 21

22 Mening kinderen over de SPRINT- training (n=42) 22

23 Beperkingen onderzoek Invullen vragenlijsten soms moeizaam: ontbrekende vragenlijsten en variatie in timing van invullen vooral nameting en follow up. Uitval 3 scholen: consequenties statische kracht van het onderzoek. Kleiner percentage kinderen geselecteerd dan verwacht. Doorstroom kinderen naar training lager dan verwacht. 23

24 Succesfactoren uitvoering SPRINT - Samenwerking ketenpartners. - Consequente screening door scholen. - Modeltrouwe uitvoering van de training. - Betrokkenheid trainers bij de scholen. 24

25 Knelpunten uitvoering SPRINT Invoering SPRINT nieuwe regio: SPRINT maakte op scholen minder deel uit van regulier LVS. Hoge werkdruk scholen en grote veranderingen in het onderwijs: uitvoering screening bleef bij sommige scholen extra werk bovenop de hoge werkdruk en de grote veranderingen in het onderwijs. - Invullen van extra vragenlijsten voor het onderzoek werd door sommige leerkrachten als belastend ervaren.

26 Knelpunten uitvoering Training volgde niet altijd direct na indicatie> trainers moesten soms lang wachten om training te kunnen geven. Planning van individuele ouder- en kindtrainingen soms lastig. 26

27 Conclusie - SPRINT werkt voor het verminderen van agressief probleemgedrag. - Kinderen en ouders zeer tevreden over training; ook als het gaat om het verbeteren tussen de relaties binnen het gezin. 27

28 Vragen

29 Ervaringen SPRINT in de praktijk 29

30 BEDANKT! 30