GEMEENTE HEUMEN. MEDEDELING AAN DE RAAD ss

Transcriptie

1 GEMEENTE HEUMEN MEDEDELING AAN DE RAAD ss Onderwerp: Managementrapportage Wmo, Jeugdhulp en Beschermd wonen Gemeente Heumen, 15 december 2016 Samenvatting Met de managementrapportage (nnarap) geeft het Regionaal Ondersteuningsbureau (ROB) inzicht in de geleverde zorg en ondersteuning in de regio Nijmegen in de tweede periode van In bijlage 4 zijn de uitkomsten specifiek voor Heumen opgenomen. Bijlage 8 geeft een uitgebreide analyse op Jeugdhulp. De gepresenteerde gegevens hebben betrekking op de contracten die de zeven gemeenten in de regio hebben afgesloten voor de Wmo 2015 en de Jeugdhulp (de zogenaamde blokken B en C). Daarnaast rapporteert het ROB over Beschermd wonen (Wmo). Dit is een verantwoordelijkheid van Nijmegen als centrumgemeente. Tot slot is informatie over de Eigen bijdrage opgenomen. In de lokale managementrapportage wordt een aanvullend overzicht gegeven van de lokale ontwikkelingen en uitgaven op het gebied van de ondersteuning en zorg die onze gemeente zelf heeft gecontracteerd (blok A). In deze raadsmededeling gaan wij in op de belangrijkste uitkomsten voor de regio Nijmegen en Heumen. Na aftrek van de in deze raadsmededeling genoemde financiële onttrekkingen hebben we nog een buffer in onze bestemmingsreserve sociaal domein. Deze wordt beschikbaar gehouden voor zorg. Toelichting Net als de jaarrapportage 2015, gaat ook deze rapportage over 'betaalbaarheid', één van de drie kernthema's uit de beleidsnota "Kracht door verbinding". Het gaat dan om het binnen de financiële kaders organiseren van passende zorg voor onze inwoners, liefst dichtbij met gebruik van het sociale netwerk. De rapportage gaat niet over de andere twee kernthema's; toegankelijkheid en kwaliteit. De gepresenteerde gegevens hebben betrekking op de contracten die de zeven gemeenten in de regio Nijmegen hebben afgesloten voor de Wmo 2015 en de Jeugdhulp. Daarnaast rapporteert het ROB over Beschermd wonen (Wmo). Dit is een verantwoordelijkheid van Nijmegen als centrumgemeente voor de regio Gelderland-Zuid (Rijk van Nijmegen en Rivierenland). Tot slot is informatie over de Eigen bijdrage opgenomen. In de lokale managementrapportage wordt een aanvullend overzicht gegeven van de lokale ontwikkelingen en uitgaven op het gebied van de ondersteuning en zorg die onze gemeente zelf heeft gecontracteerd (blok A). In deze lokale rapportage wordt niet alleen ingegaan op de cijfers, maar ook op de inhoud. Wij zullen u vanaf 2017 ook informeren door middel van een inhoudelijke rapportage over de toegekende zorg, waarin op lokaal niveau een relatie wordt gelegd met de gegevens achter de cijfers. Conclusies managementrapportage Hieronder worden de belangrijkste bevindingen uit de regionale managementrapportage weergegeven. Waar het beeld voor Heumen afwijkt van het regionale beeld is dit expliciet vermeld. Voor een overzicht van de lokale ontwikkelingen en uitgaven op het gebied van de ondersteuning en zorg die onze gemeente zelf heeft gecontracteerd (blok A) verwijzen wij naar de bijgevoegde lokale managementrapportage. Wmo Verschuiving van Combinatie naar Kleine aanbieders Regionaal is er sprake van een enorme stijging (53%) bij de Kleine aanbieders en een daling bij de Combinatie (20% voor dagbesteding en 25% voor ambulante begeleiding). Deze verschuiving geldt ook voor onze gemeente. Voor Heumen is de budgetverdeling hierop voor 2016 bijgesteld, waardoor de prognose aansluit bij de begroting. Het ROB adviseert om de oorzaak van deze verschuiving te analyseren samen met de verwijzers en toeleiders en zo nodig bij te sturen. Dit advies nemen wij over. Verschuiving van reguliere naar specialistische begeleiding Uit de regionale cijfers en de kwartaalgesprekken blijkt een dalende trend voor de inzet van het product reguliere begeleiding, terwijl de inzet van duurdere specialistische begeleiding stijgt. Een

2 analyse van deze tendens met betrokken aanbieders en verwijzers is noodzakelijk en heeft regionaal hoge prioriteit. Minder gebruik persoonsgebonden budget (PGB) De inzet van PGB's neemt verder af. De landelijke trend van afname PGB-budgethouders zet zich voort. In Heumen (37%) is de onderbesteding sterker dan in de regio (25%). Ook deze afname van het gebruik van PGB's heeft een relatie met de sterke stijging bij de Kleine aanbieders (zie hierboven). N.b. In de rapportage wordt melding gemaakt van een pgb-last 2015 van , terwijl daadwerkelijk een bedrag van aan pgb-lasten is verantwoord in de programmarekening Aanmeldingen Beschermd wonen nemen toe De druk op Beschermd wonen lijkt toe te nemen. Over de eerste maanden van 2016 is er sprake van een hoger aantal meldingen voor Beschermd wonen bij de GGD, die verantwoordelijk is voor de toegang tot Beschermd wonen. De stijging doet zich voor bij zowel de nieuwe aanvragen als de herindicaties. Daarnaast blijven bij Beschermd wonen de cijfers over PGB's en Eigen bijdragen onzeker. Minder inkomsten aan Eigen bijdrage Op basis van de gegevens van het CAK heeft de regio Nijmegen een prognose voor de opgelegde eigen bijdrage Wmo: 7,1 miljoen. Afgezet tegen de begroting van 8,7 miljoen resulteert dit in een verschil voor 2016 van 1,6 miljoen. Voor Heumen is de begroting en de prognose Een verschil van De begroting is de optelsom van drie onderdelen: Naast de begeleiding (individueel en dagbesteding) ook de Huishoudelijke Hulp en Beschermd wonen. Een deel van de verklaring voor het verschil is een te hoge begroting voor één of meerdere onderdelen. Daarnaast is het ROB gestart met een analyse om te bepalen in hoeverre de zorgleveranciers volledig zijn in de aanlevering van hun gegevens aan het CAK. Jeugdhulp Overproductie LVG (licht verstandelijk gehandicapt) De Combinatie heeft regionaal een overproductie op dagbehandeling en dagbesteding, begeleiding en ambulante hulp. Deze zit met name bij de LVG-aanbieders 's Heeren Loo, Pluryn, Driestroom en UniK. De regio heeft met deze partijen de afspraak gemaakt dat er een gezamenlijke analyse op casusniveau wordt uitgevoerd. In Heumen is de overbesteding op de LVG partijen ongeveer even groot als regionaal gemiddeld. Daarnaast is de inzet van Jeugd en Opvoedhulp (J&O) en J-GGZ door de Combinatie in Heumen fors hoger dan het budget. Dit beeld zien we regionaal niet terug. Het ROB adviseert om naast de regionale analyse bij de LVG partijen, in Heumen een aanvullende analyse uit te voeren voor de toename van de inzet van Jeugd en Opvoedhulp en J-GGZ. Dit doen we in overleg met de huisartsen, omdat het overgrote deel van de jeugd GGZ door hen wordt toegewezen. Dyslexie stijgt bij Kleine aanbieders Regionaal is de productie van Kleine aanbieders nagenoeg gelijk aan het beschikbare budget: De productie van de dyslexiezorg neemt toe en ander aanbod (behandeling J&O, J-LVG en basis- en specialistische J-GGz) neemt iets af. Voor dyslexie-behandeling is in 2017 een separate aanbesteding georganiseerd om de groei te kunnen ombuigen middels budgetplafonds. In Heumen is er sprake van een overbesteding bij de kleine aanbieders (25%). Veel van deze zorg wordt geleverd door dyslexie-aanbieders. Deze zorg wordt ingezet door de scholen en niet vanuit het Kernteam. In overleg met het ROB zullen wij de inzet van dyslexie-behandeling voor kinderen uit onze gemeente nader analyseren en ons buigen over aanvullende maatregelen. Tekort aan zorg met verblijf-plekken Er is regionaal nog steeds een tekort aan plekken voor zorg met verblijf. Het aantal crisiscasussen en ook de zwaarte van de casussen nemen toe. Er is een onderbesteding op pleegzorg, maar 2

3 tegelijkertijd valt het tegen om pleegouders te vinden en om goed te matchen bij steeds zwaarder wordende problematiek. In Heumen daarentegen is er sprake van een onderbesteding op regionale zorg met verblijf, doordat het gebruik van deze zorg fors is afgenomen door hoge uitstroom. Toename bovenregionale zorg Regionaal is er sprake van een toename van bovenregionale zorg. De bedoeling van de transformatie was om deze zware verblijfsvoorzieningen af te bouwen en kinderen in een gezinssetting of ambulant op te vangen. Blijkbaar is meer tijd nodig om deze transformatie te realiseren. Met de partijen uit de bovenregionale zorg is afgesproken dat een analyse op casusniveau wordt uitgevoerd naar de oorzaken en kenmerken van de overproductie. Dit wordt gekoppeld aan het Casusoverleg Zorg met verblijf. Deze analyse wordt eind januari afgerond. In 2015 was er in Heumen nog sprake van een overbesteding op bovenregionale zorg. De prognose voor 2016 wijkt voor Heumen af van het regionale beeld, namelijk een geringe onderbesteding. Jeugdbescherming Op regionaal niveau namen de maatregelen jeugdbescherming in 2015 af, maar deze lijken nu te stabiliseren: Er wordt ingezet op een ombuiging naar het meer en eerder inzetten van drangmaatregelen. Hiermee kan onder toezichtstelling (OTS) worden voorkomen. Voor Heumen is er in 2016 sprake van een lichte onderbesteding. Minder gebruik persoonsgebonden budget (PGB) Net als bij de Wmo neemt de inzet van PGB's verder af. Er is in Heumen, net zoals in de meeste regiogemeenten, een overschot op het PGB-budget (29%). Uit te voeren analyses en acties Naast een beeld van de financiële situatie, heeft het ROB in deze marap constateringen en aanbevelingen tot nadere analyse en bijsturing gedaan. Deze analyses worden in samenspraak tussen lokale toegang, aanbieders en het ROB uitgevoerd en van concrete (beheers-)maatregelen voorzien. Regio Analyse van de verschuiving van reguliere naar specialistische begeleiding. Analyse om te bepalen in hoeverre de zorgleveranciers volledig zijn in de aanlevering van hun gegevens aan het CAK. Analyse op casusniveau van de overproductie op dagbehandeling en dagbesteding, begeleiding en ambulante hulp, samen met de LVG-partijen. Analyse op casusniveau naar de oorzaken en kenmerken van de overproductie bij de bovenregionale zorg, samen met de betreffende partijen. Dit wordt gekoppeld aan het Casusoverleg Zorg met verblijf. Deze analyse wordt eind januari afgerond en wordt dan in het regionale portefeuillehoudersoverleg gebracht. Heumen Er worden reguliere gesprekken gevoerd met het Kernteam en Vraagwijzer over de inzet van passende zorg binnen de financiële kaders. Analyse van de verschuiving van de Combinatie naar de Kleine aanbieders bij de Wmo, samen met de verwijzers en toeleiders en zo nodig bij sturen. Deze actie wordt op lokaal niveau door alle gemeenten uitgevoerd. De resultaten worden vervolgens regionaal bij elkaar gebracht. Analyse van de toename van de inzet van Jeugd en Opvoedhulp en J-GGZ, in overleg met de huisartsen. Met een vertegenwoordiging vanuit de huisartsen is hiervoor reeds een afspraak gemaakt. Analyse van de inzet van dyslexie-behandeling voor kinderen uit onze gemeente, in overleg met het ROB. De resultaten van de regionale nnarap worden in het perceelgesprek voor Heumen met de Combinatie aan de orde gesteld. Dit gesprek vindt plaats in december

4 Financiële conclusie regio Nijmegen De conclusie is dat de prognose voor het Wmo-budget nagenoeg sluitend is met de begroting (pagina 6 regionale marap). De prognose voor Jeugdhulp is een fors tekort ten opzichte van de gesloten contracten (pagina 10 regionale marap). Er is sprake van een overbesteding verspreid over verschillende zorgvormen. Deze zit met name op de Combinatie (LVG) en op de bovenregionale zorg. Beschermd wonen laat een overschot zien, terwijl de Eigen bijdrage achter blijft bij de begroting. Financiële conclusie Heumen Wmo Op basis van deze managementrapportage wordt voor Heumen een onderuitputtingsvoordeel verwacht van Het voordeel op de PGB van is reeds verwerkt in onze financiële maandrapportage van september 2016 (toegevoegd aan de bestemmingsreserve sociaal domein). Op basis van deze prognose kan derhalve een bedrag van worden toegevoegd aan de bestemmingsreserve sociaal domein. Jeugdhulp Voor de Jeugdzorg wordt melding gemaakt van een nadelig effect van Dit is inclusief het onderuitputtingsvoordeel op de PGB van Aangezien we het voordeel op de PGB reeds hebben verwerkt in de financiële maandrapportage van september 2016, is er feitelijk sprake van een tekort van (blok B-C). Op basis van deze prognose zal dit tekort van moeten worden afgewenteld op de bestemmingsreserve sociaal domein. Eigen bijdragen WMO Op basis van deze regionale monitor is het nadelig effect op de eigen bijdragen voor Heumen becijferd op Via de financiële maandrapportage van de maand oktober is op basis van het lokale inzicht- reeds een nadeel op de eigen bijdragen verwerkt van en verrekend met de bestemmingsreserve. Afrekening 2015 Combinatie In de paragraaf sociaal domein van de programmarekening 2015 is melding gemaakt van een regionale vordering op de Combinatie van afgerond 2,5 miljoen met een Heumens aandeel van Dit omdat de (onder)productie van de Combinatie buiten de bandbreedte van 10% uitkwam. Over de omvang van deze vordering hebben in de loop van 2016 diverse bestuurlijke gesprekken plaatsgevonden tussen de gemeenten en de Combinatie. Dit heeft geleid tot een verlaging van de vordering met , met een nadelig effect voor Heumen van Verevening blok C In de programmarekening 2015 was ook rekening gehouden met een overbesteding van 1,3 miljoen op blok C. Op basis van de vereveningsafspraak moest Heumen rekening houden met een nabetaling van Als gevolg van een (niet begrote) ingediende declaratie m.b.t. de zgn. 'academische functie' is de vereveningsbijdrage voor Heumen definitief vastgesteld op (nadeel van 3.491). Voornoemde nadelen zullen via de financiële maandrapportage van november 2016 worden gemeld en ten laste van de exploitatie 2016 worden gebracht. Deze lasten worden gedekt vanuit de bestemmingsreserve sociaal domein. Bestemmingsreserve sociaal domein Op basis van de financiële maandrapportage van oktober 2016 bedraagt de begrote stand van de bestemmingsreserve sociaal domein De geschetste ontwikkeling op de Wmo en Jeugd leiden per saldo tot een onttrekking van Ook het gemelde nadeel op de afrekening 2015 van afgerond zal ten laste van de bestemmingsreserve worden gebracht. Na aftrek van de bovengenoemde onttrekkingen hebben we nog een buffer in onze bestemmingsreserve sociaal domein. We verwachten deze in de komende jaren nodig te hebben voor transformatie en de daarmee samenhangende innovatie en om verdere bezuinigingen en tegenvallers 4

5 in het sociale domein te kunnen opvangen. De begroting 2017 en verder laat een positief beeld zien, maar het is nog de vraag of we deze begroting kunnen realiseren. Voor een aantal onderdelen geldt een open einde regeling en de vraag naar zorg en ondersteuning neemt toe, bijvoorbeeld door de toenemende groep ouderen die zelfstandig blijft wonen. 29 november 2016 JS BURGEMEESTER EN WETH De gemeentesecretaris, mr. D.C. van Eeten Voor nadere informatie: Naam: J.M.A. Schevers Functie: Beleidsmedewerker Welzijn-WMO Tel. nr.: jschevers heumen.n1 Bereikbaar op: maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag Bijlagen: 1. Regionale Managementrapportage Periode 2, november 2016 Wmo, Jeugdhulp en Beschermd wonen 2. Lokale managementrapportage Wmo en Jeugdhulp, november

6 Fi "'!!".'1",rIT -