Epi-nieuws. Toezicht Volksgezondheid. Registratie overzicht 2011 Limburg

Transcriptie

1 Epi-nieuws Toezicht Volksgezondheid Registratie overzicht Limburg Toezicht Volksgezondheid Team Infectieziektenbestrijding Limburg V.A.C. Hendrik van Veldeke Koningin Astridlaan bus 7 Tel : -7 Fax: -7 toezichtvolksgezondheid.limburg@vlaanderen.be

2 Registratie van infectieziekten (Limburg en Vlaanderen) Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid AANTAL EN INCIDENTIE INFECTIEZIEKTEN - Limburg Limburg Vlaanderen aantal Incidentie (totaal per. inwoners) aantal Incidentie (totaal per. inwoners) anthrax,, botulisme,, brucellose,, buiktyfus,, chikungunya,, cholera,, collectieve voedseltoxi-infectie*** 9,, dengue, 7, difterie,, EHEC,7, gastro-enteritis, bij endemische verheffing in een collectiviteit** 7,,9 gele koorts,, gonorroe 7 9,7 9, hepatitis A,9 7,9 hepatitis B (acuut),7,9 HIB (= Haemophilus influenzae type b),7,7 Influenza (humane infectie met aviaire of een nieuw subtype influenza)*,, kinkhoest,7, legionellose,, malaria****,, mazelen,, meningokokkeninfectie, 7, pest,, pokken,, poliomyelitis,, psittacose,, Q-koorts,, rabies,, SARS (=Severe Acute Respiratory Syndrome),, syfilis, 7, tuberculose 7,77, tularemie,, virale hemorragische koorts,, vlektyfus*****,, West-Nilevirusinfectie,, andere ernstige besmettelijke ziekte * de pandemische variant A/HNv wordt niet meer als nieuw beschouwd,, ** Collectiviteit : ruimer dan een gezinssituatie ***vanaf twee gevallen ****waarbij vermoed wordt dat de besmetting heeft plaatsgevonden op het Belgisch grondgebied, inclusief (lucht)havens ***** Rickettsia prowazekii of Rickettsia typhi infecties

3 Geachte, In deze nieuwsbrief geven we een overzicht van de in geregistreerde infectieziekten van de provincie Limburg evenals een vergelijking met de registratiecijfers van heel Vlaanderen. Deze ziekten werden aangegeven in het kader van het decreet van november betreffende het preventieve gezondheidsbeleid, gewijzigd bij de decreten van juni en juni en het besluit van de Vlaamse Regering van 9 juni 9 betreffende initiatieven om uitbreiding van schadelijke effecten, die veroorzaakt zijn door biotische factoren, tegen te gaan (artikel ). De lijst van te melden infectieziekten wordt bepaald door het ministerieel besluit van 9 juni 9 betreffende de bepaling van de lijst van infecties die gemeld moeten worden en tot delegatie van de bevoegdheid om ambtenaren-artsen en ambtenaren aan te wijzen. Alle meldingsplichtige infectieziekten in de lijst moeten binnen uur vanaf het eerste vermoeden gemeld worden. Elk vermoeden van een ernstige infectie die niet in de lijst is opgenomen, en die, volgens de inschatting van de potentiële melder, op basis van de medische kennis, een epidemisch karakter dreigt aan te nemen of aangenomen heeft, moet ook gemeld worden. De melding moet op een elektronisch beveiligde manier, telefonisch of mondeling, of eventueel schriftelijk gemeld worden aan de arts infectieziektebestrijding van de afdeling Toezicht Volksgezondheid U vindt alles over deze regelgeving op onze website: of via de rechtstreekse link Het eerste doel van de melding is ervoor te zorgen dat in overleg met de behandelende arts de correcte maatregelen genomen worden om verdere verspreiding van een infectieziekte in de bevolking te voorkomen. In het Vlaams Infectieziektebulletin ( wordt het belang van de aangiftes geïllustreerd door de beschrijving van belangrijke uitbraken van infectieziekten in Vlaanderen. De registratie heeft ook als doel trends te beschrijven in het verloop van infectieziekten in Vlaanderen. De kwaliteit van het systeem is rechtstreeks afhankelijk van de volledigheid van de meldingen. Tabellen en grafieken zijn gemaakt op basis van de registraties van infectieziekten via het netwerk van verplicht te melden ziekten door artsen en laboratoria. Meldingen worden getoetst aan gevalsdefinities en waarschijnlijke en geconfirmeerde gevallen worden opgenomen. De dienst infectieziektebestrijding kan zo nodig actief gevallen toevoegen aan de lijst te melden ziekten. Dubbelinfecties worden geschrapt. Voor een aantal infectieziekten zoals tuberculose en meningokokkeninfecties is deze registratie redelijk volledig, voor andere infectieziekten moet men rekening houden met onderregistratie. Hierbij willen we iedereen die in meldingen deed van infectieziekten, uitdrukkelijk bedanken! Aarzel niet ons te contacteren voor bijkomende informatie. Vriendelijke groet, Dr. Annemie Forier Chantal Dehollogne Sofie Theunis

4 Registratie van legionella infecties in Limburg - 7 PROV. LIMBURG VLAANDEREN Legionella infecties - (totaal aantal registraties) ,, 7,,,,9,, Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen 9 registratie incidentie legionella infecties 7- (totaal per. inwoners),,,,9,,7,,, legionella infecties - registratie incidentie per arrondissement (totaal per. inwoners),,7, BA.Hasselt BA.Maaseik BA.Tongeren Het aantal gemelde legionella gevallen is ongeveer verdrievoudigd. Waarschijnlijk is dit het gevolg van een grotere alertheid bij het artsenkorps waardoor sneller testen voor legionella worden aangevraagd.

5 Het gaat meestal om oudere personen. De gemiddelde leeftijd van de patiënten bedraagt jaar. De jongste patiënt is jaar en de oudste jaar, met een mediaan van jaar. Er zijn slechts twee personen die de infectie mogelijks in het buitenland hebben opgelopen. Twee andere patiënten hebben het mogelijks opgelopen tijdens het douchen op stopplaatsen langs de autostrade. De overige patiënten hebben het mogelijks thuis opgelopen. Bij twee van deze patiënten kwam ook nog een bezoek aan de kapper als mogelijk bron naar voren. Ook waren ziekenhuizen en hotel mogelijks de bron. Maar in geen van deze laatste drie inrichtingen werd legionella gevonden in de afgenomen waterstalen. In het thuismilieu wordt er geen staalname gedaan maar wordt wel advies gegeven via een patiënten folder waarbij er vooral aandacht is voor de watertemperatuur. Enkel wanneer de bron mogelijks gelegen is in een openbare plaats die moet voldoen aan de legionella wetgeving worden er staalnames uitgevoerd. Registratie van meningokokkeninfectie in Limburg - 9 Meningokokkeninfectie - (totaal aantal registraties) PROV. LIMBURG VLAANDEREN 7 7,,,,,,,9,,7 Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen registratie incidentie meningococcose 7- (totaal per. inwoners) 7 9

6 ,, meningokokkeninfectie - registratie incidentie per arrondissement (totaal per. inwoners),,9,,,,,, BA.Hasselt BA.Maaseik BA.Tongeren Meningokokken Limburg en Vlaanderen Limburg Vlaanderen Serogroepen meningokokken Limburg 999 B C

7 Sinds de invoering van het meningokokken C-vaccin in in het standaardvaccinatieschema voor kinderen, is de incidentie van meningococcose sterk teruggedrongen. De laatste twee jaar was er geen enkel meningokokkengeval door serogroep C. Er waren in geen overlijdens door een meningokokkeninfectie. Registratie van gonorroe in Limburg PROV. LIMBURG VLAANDEREN Gonorroe - (totaal aantal registraties) ,7, 9,7 9,, Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen registratie incidentie gonorroe 7- (totaal per. inwoners) 7 9

8 ,, gonorroe - registratie incidentie per arrondissement (totaal per. inwoners),,,,,,,, 7,77, BA.Hasselt BA.Maaseik BA.Tongeren Verhouding mannen/vrouwen Mannen Vrouwen 7 Leeftijdsvedeling < >

9 Partner/alleenstaand Partner Alleenstaande Geen gegevens Heteroseksueel/Homoseksueel Partner van Homoseksueel ander geslacht Geen gegevens De incidentie van gonorroe in Vlaanderen blijft stijgen met de hoogste incidentie in Antwerpen. Enkel in de provincie Limburg was er een daling. In 9 was in België 7% van de stammen resistent aan ciprofloxacine waardoor de quinolones niet meer bruikbaar zijn voor empirische therapie. Bovendien wordt de diagnose steeds vaker gesteld met PCR zodat een antibiogram niet meer beschikbaar is. Empirische behandeling van gonorroe bestaat nu dan ook uit ceftriaxone of spectinomycine (niet voor orale gonorroe) aangevuld met een gelijktijdige anti-chlamydia behandeling (bv. azithromycine of doxycycline). Behandelingsrichtlijnen voor Vlaanderen zijn te vinden op volgende rechtstreekse link van onze website: Vlaanderen----versie-mei-/ Registratie van syfilis in Limburg - PROV. LIMBURG VLAANDEREN Syfilis - (totaal aantal registraties)

10 ,,,,, Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen registratie incidentie syfilis 7- (totaal per. inwoners) 7 9,,,,,,,,,,, Syfilis - Registratie incidentie per arrondissement,,, BA.Hasselt BA.Maaseik BA.Tongeren 9 % % % Verhouding Man/vrouw % Mannen Vrouwen

11 Leeftijdsverdeling < 9 Partner Alleenstaand Geen gegevens

12 Registratie van Hepatitis A in Limburg - Hepatitis A - (Totaal aantal registraties) PROV. LIMBURG VLAANDEREN ,9,9,,,9 Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen 7 9 registratie incidentie hepatitis A 7- (totaal per. inwoners) Hepatitis A - Registratie incidentie per arrondissement (totaal per. inwoners),,,,,,,,,,,, BA.Hasselt BA.Maaseik BA.Tongeren In was er een daling van het aantal hepatitis A gevallen. Dit berust waarschijnlijk op toeval.

13 Vaccinatie voor hepatitis A is niet opgenomen in het basisvaccinatieschema. Voor de huisarts is hier een belangrijke taak weggelegd om mensen te adviseren zich te laten vaccineren als ze op vakantie gaan naar risicolanden. Dit is zeker zo voor de kinderen van allochtone ouders die nog regelmatig naar hun thuisland gaan. Heel wat ziekenfondsen voorzien in een terugbetaling voor hepatitis A voor jongeren in het kader van reizigersvaccinatie. Registratie van kinkhoest in Limburg - KINKHOEST - (TOTAAL aantal REGISTRATIES) PROV. LIMBURG VLAANDEREN ,,,7,, Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen registratie incidentie kinkhoest 7- (totaal per. inwoners) 7 9

14 kinkhoest - Registratie incidentie per arrondissement,,,,,,,,,, BA.Hasselt BA.Maaseik BA.Tongeren Het aantal kinkhoestmeldingen is gestegen. Waarschijnlijk is dit te wijten aan de grotere alertheid bij het artsenkorps waardoor er sneller wordt overgegaan tot diagnostische tests. De gemiddelde leeftijd van de patiënten in Limburg bedraagt 9 jaar. De jongste patiënt is maand, de oudste jaar met een mediaan van jaar. patiënten waren jonger dan jaar en dus nog onvolledig gevaccineerd. De toename van kinkhoest is mogelijks het gevolg van een vermindering van de immuniteit in de loop der jaren. Daarom wordt er nu een gratis boostrix vaccin aangeboden voor de leerlingen van het de jaar secundair. Ook is er een terugbetaling voorzien voor toekomstige ouders en broers of zussen. Er is ook een advies van de hoge gezondheidsraad om alle mensen die werken met niet of onvolledig gevaccineerde kinderen een herhalingsinenting met boostrix te geven (gezondheidswerkers, personeel van kinderdagverblijven, oma s en opa s).

15 Registratie van tuberculose in Limburg - Tuberculose - (totaal aantal registraties) 7 9 Limburg Vlaanderen , 7,,,, 7 Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams Brabant West-Vlaanderen 9 registratie incidentie tuberculose - (totaal per. inwoners) Tuberculose registratie incidentie per arrondissement (totaal per. inwoners) 9,, 7,, 7,,,,,,,,, BA.Hasselt BA.Maaseik BA.Tongeren

16 TBC meldingen Limburg Absolute aantallen,,,,,,, Incidentie Tuberculose-meldingen Limburg-Vlaanderen (999-) Limburg Vlaanderen Tuberculose-meldingen per arrodissement Hasselt Tongeren Maaseik

17 Aantal Aantal Tuberculose-meldingen Limburg Lokalisatie 7 Pulmonaal Extra-thor Klier Meningitis Darmtbc Bottbc Pericaditis Leeftijdsspreiding tuberculose-meldingen j -9j -9j -9j -9j -9j 7-79j -9j Sexe-verdeling TBC-meldingen Limburg Vrouw Man

18 TB-meldingen Geboorteland Afganistan Albanië Armenië België Ethiopië India Kosovo Marokko Nederland Nepal Ruanda Servië Somalië Turkije Yoegoslavië Filipijnen Thailand Togo De tuberculose-incidentie in Limburg is iets lager dan in Vlaanderen maar hoger dan in. We registreerden in 7 gevallen tegenover in. Van de 7 casussen waren er 7 bevestigde gevallen, waarschijnlijke en mogelijke. Zoals steeds is er ook in een sterk overwicht van registraties van pulmonale tuberculose ( 7 gevallen) ten opzichte van andere lokalisaties ( gevallen). Eveneens gelijklopend met vorige jaren is het sterke man-vrouw onevenwicht. % van de registraties betreft mannen. 7 In Limburg was er in slechts patiënt met een multiresistente tuberculose. De proportie multiresistente gevallen van tuberculose is in ons land vrij stabiel en lag in op,% met 9 nieuwe gevallen. Deze proportie is al enkele jaren stabiel. Een uitgebreid rapport over TB in België vindt u op de website van de VRGT:

19 incidentie/ Vlaanderen en België In Vlaanderen (,9/.) en Wallonië (,/.) zijn de incidenties veel lager dan het landelijke gemiddelde (,). In Vlaanderen werden 7 nieuwe gevallen gemeld in. Hiervan komt,% voor bij Belgen en,% bij niet-belgen. De incidentie in Vlaanderen is laag en behoort tot de laagste incidenties ter wereld. Ons land wordt als lage incidentieland beschouwd door de Wereldgezondheidsorganisatie. Dat er een groot verschil is tussen het Brussels Gewest (,) en de twee andere regio s is vrij normaal aangezien tuberculose zich typisch concentreert in grootstedelijk gebied en in arme wijken. Maar, dat de incidentie er nauwelijks gedaald is in jaar is dan weer niet aanvaardbaar. Een gezamenlijke inspanning om het tuberculosebeleid in Brussel te versterken is dringend nodig! Brussel Waalse Gem. Vlaamse Gem. België /.. N /.. N /.. N /.. N 9, 7,9 7,9 9,7., 77 7,9 77 7,,. *, 7, 99,9 7,. *Voorlopige resultaten, o.a. dubbele meldingen moeten nog verwijderd worden. Het absolute aantal en de incidentie van zal met grote waarschijnlijkheid nog dalen! In België stagneert de daling van het aantal nieuwe gevallen van tuberculose en het aantal resistente gevallen blijft voorlopig stabiel. Tuberculose blijft een armoede gerelateerde ziekte.,,,9,, 9, 9,,,,,,,,9,,,,7,,,,9,7,,9,,7, 9,7 9, 9, projectie reele waarden CAVE: grafiek tot. Het jaar is nog niet inbegrepen in de curve Sedert zagen we dalende incidentiecijfers, zoals te zien in bovenstaande grafiek die loopt tot. Deze daling zet zich echter sinds 9 niet meer verder. Dit zou een gevolg kunnen zijn van de crisis en de daaruit voortvloeiende toegenomen armoede. Ook in dalen de cijfers niet verder. Met. meldingen zouden we een incidentie bereiken van,. We kunnen echter niet spreken van een stijging van het aantal gemelde gevallen omdat de verschillen zeer klein en statistisch niet-significant zijn. Deze voorlopige cijfers moeten nog uitgebreid gecontroleerd worden en de waarschijnlijkheid is zeer groot dat het definitieve aantal lager is. De proportie multiresistente gevallen (MDR) van tuberculose is voorlopig vrij stabiel in ons land en lag in op,% met 9 nieuwe gevallen. Deze proportie is al enkele jaren stabiel. Gezien de opkomst van MDR in arme landen is het onontbeerlijk de evolutie van de resistentiepatronen nauwgezet op te volgen. Uit het persbericht van //

20 De onderstaande tabellen betreft MINDER VAAK GEMELDE INFECTIEZIEKTEN. Voor sommigen hiervan betreft het zeker een onderregistratie. Dit is zeker het geval voor collectieve gastro-enteririden en collectieve voedseltoxi-infecties. Voedseltoxi-infecties registratie van voedseltoxi-infectie in Vlaanderen De meldingen van het aantal voedseltoxi-infecties is zeker maar het topje van de ijsberg. Dit komt door onderdiagnose en onderregistratie. De onderdiagnose is het gevolg van meerdere factoren zoals een onvolledige anamnese, het niet uitvoeren van coproculturen, het bezoek van patiënten ieder aan hun eigen huisarts zodat de samenhang gemist wordt, de soms langere incubatieperiodes wat meebrengt dat het verband niet meer gelegd wordt. Vaak ook komen de meldingen vrij laat zodat voedselresten vaak niet meer aanwezig zijn om te onderzoeken en een bron dus niet kan aangetoond worden. Op dat ogenblik kan men enkel via een case-controle onderzoek nog trachten uit te maken welk voedselitem het meest risicovol was. 9 In werden 9 collectieve voedseltoxi-infecties gemeld. De meest spectaculaire was deze op een scoutskamp in Bouillon in juli. Het betrof jongens verdeeld over leeftijdsgroepen ( jaar) waarvan +/- een ernstige gastro-enteritis ontwikkelden door Campylobacter jejuni. De bron betrof het bronwater dat door de boer aan hen werd bezorgd in een citerne. Deze bron was gewoon een put ergens te midden van een veld. Volgens de boer was het drinkbaar water. Door het grote aantal erg zieke jongens werd het kamp voortijdig afgebroken. Op onze vraag deed het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen de nodige onderzoeken en trof gepast maatregelen zodat volgende kampen op een veilige manier konden verlopen. Dit jaar was er ook weer een histamine intoxicatie bij personen na het eten van tonijn. In het restaurant was nog ingevroren tonijn aanwezig. In deze tonijn werd inderdaad een te hoog histamine gehalte vastgesteld.

21 Collectieve gastro-enteritis 9 7 registratie van collectieve gastro-enteritis in Vlaanderen (> g. ) In werden in Limburg slechts 7 collectieve gastro-enteritis meldingen gedaan. Het betrof vooral norovirus outbreaks in collectiviteiten (rusthuis, ziekenhuis). Buiktyfus registratie van buiktyfus in Vlaanderen In werd er geen enkel geval van buiktyfus gemeld in Limburg.

22 Haemophilus influenzae type b (HIB) registratie van HIB in Vlaanderen In werden gevallen van HIB gemeld in Limburg. Psittacose registratie van psittacose in Vlaanderen In waren er geen meldingen van psittacose in Limburg.

23 Hepatitis B registratie van hepatitis B in Vlaanderen De hoge aantallen meldingen tot hadden te maken met het feit dat elke melding van hepatitis B die nog niet gekend was, geregistreerd werd. In deze cijfers zaten dus zowel acute als chronische gevallen. In werden in Limburg patiënten gemeld met een acute hepatitis B infectie. De meeste van deze infecties worden opgelopen door seksueel contact. Q-koorts registratie van Q-koorts in Vlaanderen Q-koorts is een erg besmettelijke zoönose. De ziekte kan asymptomatisch verlopen, maar kan ook leiden tot een systeemgebonden ziektebeeld waar een ernstige pneumonie, een carditis, een glomerulonefritis, een neurologisch ziektebeeld en een granulomateuze hepatitis deel van kunnen uitmaken. Runderen, schapen, geiten en, in mindere mate, honden en katten zijn de dierlijke reservoirs. Coxiella burnetii is een obligaat intracellulaire coccobacil die veel weerstand heeft tegen droogte, temperatuur en uv-straling. Ze kan op die manier enkele weken buiten een dierlijk reservoir overleven.

24 Q-koorts is een typevoorbeeld van een via lucht overgedragen infectieziekte waarbij pathogene agentia over een relatief grote afstand verspreid kunnen worden. In 7, en 9 waren er grote epidemieën van Q-koorts in het Nederlandse Noord-Brabant, die aanleiding hebben gegeven tot preventieve maatregelen in geitenboerderijen. Tot nu toe zijn de meldingen in Vlaanderen sporadisch. In werd er geen enkel geval van Q-koorts gemeld in Limburg. NIEUWE MELDINGSPLICHTIGE ZIEKTES (meldingsplichtig sinds jaar gegevens per maand voor Vlaanderen) Mazelen registratie van mazelen in Vlaanderen (n=) 7 registratie aantal gevallen Vlaanderen registratie van mazelen in Vlaanderen (n=) mazelen - aantallen per provincie In was er een outbreak van mazelen in Gent. Ook in Antwerpen en rond Brussel was er een epidemische verheffing. Het ging vooral om ongevaccineerde kinderen en jongeren. In werd in Limburg geval van mazelen gemeld bij een ongevaccineerd kind van jaar oud.

25 Enterohemorragische Escherichia Coli (EHEC) infecties registratie van EHEC in Vlaanderen (n=) registratie aantal gevallen Vlaanderen registratie van EHEC in Vlaanderen (n=) 9 EHEC - aantallen per provincie Enterohemorragische E. coli (EHEC) of STEC (Shigatoxine producerende E. coli infectie) is een ernstige bacteriële infectie veroorzaakt door shigatoxine producerende Escherichia coli. Een infectie met EHEC kan asymptomatisch verlopen, zich beperken tot milde diarree of bloederige diarree (hemorragische colitis) veroorzaken. Als complicatie kan het hemolytisch uremsich syndroom (HUS) optreden. Voeding is een belangrijke besmettingsbron. In werden er gevallen van een Enterohemorragische E. coli gemeld. Geen enkel van deze patiënten ontwikkelde een Hemolytisch Uremisch Sydroom.

26 Dengue registratie van dengue in Vlaanderen (n=7) importgevallen,,, registratie aantal gevallen Vlaanderen registratie van dengue in Vlaanderen (n=7) importgevallen,,,,, dengue - aantallen per provincie Dengue of knokkelkoorts is een acute systemische infectieziekte veroorzaakt door het denguevirus. De ziekte is endemisch in Zuidoost Azië en Afrika. Ze wordt gekenmerkt door koorts en meestal hevige spier- en gewrichtspijn die in de eerste dagen gepaard kan gaan met een maculair exantheem. Dengue is een virale infectie die overgedragen wordt door de steek van bepaalde muggen. Tot nu toe is dengue in België een importziekte vanuit de (sub)tropen. Het is niet uitgesloten dat het verspreidingsgebied van een van de muggen (Aedes albopictus) die de ziekte kunnen overdragen, verder zal toenemen onder invloed van de verandering van het klimaat.