Implementatie van JGZ-richtlijnen Reinhard de Jong

Transcriptie

1 Implementatie van JGZ-richtlijnen Reinhard de Jong

2 Indeling - Definitie implementatie - Implementatieproblemen bij invoering richtlijnen - Implementatiefasen en doelen - Werkmodel implementatie - Kritische factoren - Implementatiestrategieëen -methoden

3 Definitie Procesmatige en planmatige invoering van vernieuwingen en/of veranderingen (van bewezen waarde), zodat deze een structurele plaats krijgen in het handelen, in het functioneren van organisaties of in de structuur van de gezondheidszorg (ZonMw)

4 % Doelgroep Implementatieproblemen (Fleuren, 2002) bekend bereid tot gebruik gebruik gebruik zoals bedoeld

5 * Gebruikers (te) laat betrokken * Onvoldoende bewijs, c.q. onderbouwing * Onvoldoende toegesneden op behoeften en werkwijze gebruikers * Gebruikers onvoldoende kennis/vaardigheden * Gebruikers onvoldoende vertrouwen in uitkomsten van de richtlijn * Niet genoeg middelen om vernieuwing in te voeren * Organisatorische en financiële belemmeringen * Te weinig flexibele richtlijn voor de praktijk * Weinig steun van opinieleiders of leidinggevenden Van Splunteren e.a. (2004) Implementatie van richtlijnen: kan het sneller? In: J. v. Everdingen e.a. Evidence-based richtlijnontwikkeling. Bohn Stafleu

6 Fasen implementatie Implementatiefasen Verspreiding Adoptie Doorvoering Bestendiging

7 Implementatiefasen - Verspreiding Op de hoogte - Adoptie Beslissingsproces acceptatie - Doorvoering Juist/volledig gebruik - Bestendiging Beklijving in beleid, organisatie, uitvoering

8 Implementatiedoelen - Verspreiding * Zijn op de hoogte van de richtlijn * Hebben de richtlijn gelezen * Begrijpen de richtlijn

9 Implementatiedoelen - Adoptie * Onderschrijven nut en noodzaak gebruik richtlijnen voor kwaliteit van het eigen werk * Zien de relevantie voor de instelling, het eigen werk en cliënten * Zien de voordelen voor de instelling, het eigen werk en cliënten * Kunnen de richtlijn uitvoeren, zoals bedoeld * Beschikken over goede middelen/materialen

10 Implementatiedoelen - Doorvoering - Krijgen scholing in de richtlijnen - Voeren de richtlijn uit, zoals bedoeld (juist en volledig) - Praktische consequenties (extra tijd, dbv, e.d) zijn in kaart gebracht en aangepakt

11 Implementatiedoelen - Bestendiging Gebruik richtlijn is geborgd in:» Kwaliteitssysteem instelling» Beleids- en jaarplannen» Systeem van monitoring en evaluatie» Proceseigenaar» Afdelingsoverleg» Functioneringsgesprekken» Introductie nieuwe werknemers» Scholingsplannen» Professionalisering (ICT/Intervisie)

12 Raamwerk doorvoering vernieuwingen Omgeving Verspreiding Organisatie Gebruiker Doorvoeringsmethoden Adoptie Doorvoering Vernieuwing Bestendiging

13 Uitgangspunt Eerst analyse van determinanten en dan Implementatieaanpak vaststellen

14 Beleidsomgeving - Wet- en regelgeving - Beleid actoren (overheid, intermediairen, beroepsgroepen, cliëntenorganisaties) - Cliëntenpreferenties - Financiering

15 Organisatie - Draagvlak top (commitment; belangen) - Collegiale steun - Faciliteiten - Cultuur - Turbulentie - Concurrerende vernieuwingen

16 Uitvoerders - Op de hoogte/kennis - Taakopvatting - Ervaren relevantie vernieuwing - Ervaren voordeel vernieuwing - Uitkomstverwachting - Eigen-effectiviteitsverwachting - Risico-perceptie - Conformering sociale invloed - Ambivalentietolerantie

17 Adoptiecategorieën (Rogers, 2005) - Vernieuwers (3%) - Vroege volgers(12%) - Vroege meerderheid (35%) - Late meerderheid (35%) - Achterblijvers (15%)

18 Richtlijn - Producent (reputatie) - Bewezen waarde - Complexiteit/gemak - Mogelijkheid voor re-invention

19 Kritische factoren richtlijnen Kenmerken (Rogers, 2005) - Relatief voordeel - Inpasbaarheid - Complexiteit - Uitproberen - Observeerbaarheid

20 Factoren die er echt toe doen (TNO, 2012) - Eigen effectiviteits-verwachting - Formele bekrachtiging door management - Kennis over nieuwe richtlijn - Ervaren persoonlijk voordeel/nadeel - Mate waarin collega s richtlijnen gebruiken - Tevredenheid cliënt

21 Algemene strategieën voor adoptie, implementatie, bestendiging - Vorm coalitie met leiding en gebruikers - Betrek leiding/gebruikers bij implementatie - Zorg voor competente en enthousiaste trekker - Baseer implementatie op diagnose (vier clusters) - Commitment top onmisbaar - Laat re-invention toe - Gebruik mix van implementatiemethoden - Segmenteer doelgroepen (adoptiecategorieën) - Monitor/evalueer de implementatie (proces, impact en effecten) - Zorg voor borgingsstructuur

22 Implementatiemethoden (Grol, 2006) - Informeren - Leren - Faciliteren - Sturen No magic bullet! Mix van methoden gewenst!

23 Methoden Adoptie - Aantrekkelijke informatie/voorlichting - Benadruk relevantie en voordelen - Bespreek concerns uitvoerder/partners - Gebruik opinieleiders - Faciliteer met goede materialen/hulpmiddelen - Scholing vooral casuïstisch

24 Methoden Doorvoering - Veranderingsplan met haalbare stappen en milestones - Monitor met observaties/registraties - Feedback op voortgang - Communicatie over stagnaties - Helpdesk

25 Methoden Bestendiging - Kwaliteitssysteem instelling - Beleids- en jaarplannen - Systeem van monitoring en evaluatie - Proceseigenaar - Afdelingsoverleg - Functioneringsgesprekken - Introductie nieuwe werknemers - Scholingsplannen - Professionalisering (ICT/Intervisie)

26 Vernieuwing is een proces en niet een activiteit.

27 Contact en informatie Trudy Dunnink: Website: