de noodzaak van SUR+ SUR+ zet daarin een belangrijke stap door dit gat te overbruggen.

Transcriptie

1 informatie boekje

2 de noodzaak van SUR+ Geleidelijk maakt het tijdperk van oneindige groei plek voor een duurzamere manier van leven. We zijn ons inmiddels bewust van de menselijke impact op de aarde, en de beperkingen van diezelfde aarde. We zullen met veel mensen, organisaties en overheden hard op zoek moeten naar mogelijkheden om in de komende decennia op een toekomstbestendige wijze met onze omgeving om te gaan. Technologie is daarin geen beperking meer. De kennis van de hele wereld is overal te vinden, en het wordt steeds makkelijker om technologie aan te wenden voor nieuwe ontwikkelingen. SUR+ is zo n ontwikkeling, ontstaan door de koppeling van twee eenvoudige observaties: Waarom verspillen we zoveel voedsel? Waarom zijn er tegelijkertijd zoveel mensen die behoefte hebben aan gezond voedsel? SUR+ zet daarin een belangrijke stap door dit gat te overbruggen.

3 het maatschappelijke probleem productie opslag verwerking distributie consument 2 miljard per jaar wordt verspild tijdens de productie 1/3 van al het voedsel in Nederland wordt weggegooid 2,4 miljard per jaar wordt verspild door consumenten grote verspilling in de voedselketen

4 de Nederlandse bevolking telt 16,8 miljoen mensen 1,4 miljoen mensen leven onder de armoedegrens daarvan ontvangt slechts 7% een voedselpakket grote voedselarmoede

5 geen inzicht in verspilling op agrarisch niveau Om voedselverspilling tegen te gaan is in eerste instantie kennis nodig over waar en waarom die verspilling plaatsvindt. Verzamelen van gegevens daarover is de eerste stap. Over de gehele voedselketen van productie tot gebruik is veel bekend over verspilling en van de verspilling bij consumenten zijn accurate schattingen te maken. Grote onbekende in de keten is nog de verspilling op agrarisch niveau. Deze gegevens worden zelden gedigitaliseerd en in ieder geval niet gedeeld. Het opbouwen van een database maakt het mogelijk om hierover nieuwe inzichten te verkrijgen, alleen ontbreekt op dit moment nog de aanleiding voor landen tuinbouworganisaties om gegevens over hun verspillingstroom te delen.

6 het sterker verbinden van telers en voedselbanken zou zowel voedselverspilling als voedselarmoede verminderen

7 hoe kunnen we dit bereiken? heldere communicatie bewustwording kwantitatieve inzichten tussen lokale voedselbanken en telers of producten met een overschot aan gezond voedsel bij consumenten en telers over de waarde van voedsel dat nu vaak verspild wordt over de hoeveelheid verspilling in verschillende stappen van de voedselketen

8 het platform als verbindende factor verbindt

9 Het SUR+ project heeft als doel het verminderen van voedselverspilling, het verminderen van voedselarmoede en het verbeteren van de samenwerking in de keten. Om dit te bereiken werkt SUR+ aan verbindende initiatieven. In de eerste fase richt SUR+ zich door de ontwikkeling van een intelligent digitaal platform op de verbinding tussen telers met een overschot en lokale voedselbanken. Dit creëert meer inzichten in de beschikbaarheid van voedsel om de tekorten van de voedselbanken aan te vullen. Hun grootste uitdaging is om voldoende verse groente en fruit te verkrijgen voor de ontvangers van de voedselpakketten. Als SUR+ eenmaal is gelanceerd kunnen ook producenten worden betrokken bij het platform en in latere fases ook transportbedrijven en vrijwilligersorganisaties. doel van het SUR+ project werking van het SUR+ platform Het doel van SUR+ is niet om bestaande systemen in lokale voedselbanken te vervangen. Het biedt daarentegen een overkoepelend systeem voor het gehele netwerk van Voedselbanken Nederland. SUR+ is een gecentraliseerd systeem dat de momenteel decentrale werkwijzen zal ondersteunen. Hierbij zullen ook de persoonlijke afspraken met donateurs en lokale onafhankelijkheid van de voedselbanken gewaarborgd worden. Via het platform, bestaande uit een website en mobiele applicatie, krijgen telers een simpele en snelle methode aangereikt om hun overschotten te melden. Vanuit de website en het SUR+ systeem kunnen zowel lokale als de nationale Voedselbank tekorten inzien en aanvullen van locaties waar men bepaalde overschotten heeft. Het platform zal onafhankelijke voedselbanken een grotere aanvoer van gezond voedsel opleveren, inclusief een efficiente manier om voedsel te delen en ruilen met andere lokale vestigingen.

10 waarom we samenwerken met Voedselbanken Nederland In Nederland zijn veel kleine organisaties en projecten bezig met het bestrijden van voedselarmoede en voedselverspilling. Voedselbanken Nederland is daarvan de grootste en tevens enige organisatie die op landelijk overkoepelend niveau werkt en daarom de aangewezen partij om in het SUR+ project mee samen te werken eerste voedselbank in Nederland ont vangers voedsel pakketten dec 2005 al 40 voedselbanken dec 2008 Stichting Voedselbanken Nederland opgericht mensen leven onder armoedegrens vrijwilligers % groei in pakket ontvangers Groei Nederlandse Voedselbanken 8 distributiecentra 155 lokale voedselbanken 480 uitgiftepunten

11 zij aan zij met het LTO om telers te bereiken Nederland telt in totaal fruit- en groentetelers. Naast oogsten, landbewerking, voedselverwerking en opslag, kost het management van afvalstromen en voedseloverschotten veel tijd. Voedseloverschotten op agrarisch niveau kunnen bijvoorbeeld ontstaan door teleurstellende orders, onverwacht grote oogst of groente en fruit die net een beetje anders zijn qua vorm, kleur of formaat. Helaas is er nog geen specifieke data over de hoeveelheid voedseloverschot op agrarisch niveau Door gebrek aan bewustzijn en slechte communicatielijnen, doneert slechts een heel klein percentage van de telers hun overschotten op dit moment aan lokale voedselbanken. En dat terwijl donatie goedkoper is dan afvalverwerking. Donatie levert een sterk gevoel van maatschappelijke bijdrage op en van inkomstenderving is geen sprake door zeer zwakke financiële positie van de ontvangers van de voedselpakketten. De samenwerking met de Voedselbank en het LTO is significant om een doelgerichte werkwijze te vormen waardoor alle telers in Nederland geïnformeerd worden over het SUR+ platform.

12 een voorbeeldscenario: van teler tot voedselpakket een teler heeft een voedseloverschot hij gebruikt de SUR+ app voor een melding een lokale voedselbank ziet de melding en regelt het benodigde transport de teler levert een maatschappelijke bijdrage door overschot te doneren het transport vertrekt naar de teler de voedselbank geeft hierna een melding aan de teler (plus eventuele vrijwilligers voor hulp) het transport levert het overschot af de voedselbank zorgt voor de verdeling voedselpakket ontvangers profiteren van het overschot

13 de eerste conceptversie van het platform: doneren via de website 24 donaties dit jaar Donatiemelding Mijn donaties Oogst & overschot Mijn omgeving April appels 6 pallets aardappels 3 pallets kiwi s 200 kilo Maart Nieuws Wat wil je doneren? Donatiemelding Contact & service Mijn SUR+ account Mijn donaties Oogst & overschot Mijn omgeving Nieuws donatie opgehaald: door: Voedselbank Eindhoven appels 2 pallets Februari Product Uitloggen Hoeveelheid kiwi s rode kool 200 kilo Eenheid 10 pallets Beschikbaar vanaf DD MM JJJJ Hulp nodig Contact & service Mijn SUR+ account Ja Nee Wat voor hulp heb je nodig? of gewoon via de smartphone Uitloggen Meld mijn donatie Donatiemelding Wat wil je doneren? Donatiemelding Wat wil je doner en? Mijn donaties Oogst & overschot Mijn omgeving Nieuws Product Hoeveelheid Bedankt voor je donatie! Eenheid Beschikbaar vanaf DD Er wordt zo spoedig mogelijk contact met je opgenomen MM JJJJ Mijn SUR+ account Ja wachtwoord Log in > Hulp nodig Contact & service info@surplusproject.nl blijf ingelogd Hoeveelheid MM Account aanmaken Uitloggen Meld mijn donatie Oogst & overschot Mijn omgeving JJJJ Nieuws Hulp nodig Ja Nee Wat voor hulp heb je nodig? Eenheid Beschikbaar vanaf DD Donatiemelding Mijn donaties Product Nee Meld mijn donatie Contact & service Mijn SUR+ account Uitloggen B

14 SUR+ zal de Voedselbank verschillende voordelen opleveren. Allereerst zal er meer bewustzijn gecreëerd worden onder telers over de waarde van hun overschotten, waardoor de drempel om te doneren wordt verlaagd. Daarnaast zal meer overzicht ontstaan in nieuwe partners en de aanvoer van overschotten naar de distributiecentra. Ook zal het platform lokale voedselbanken de mogelijkheid geven om op simpele wijze voedsel te verzamelen en te verspreiden, als ondersteuning van hun eigen aanpak. Verder kunnen er gemakkelijker vrijwilligers gekoppeld worden aan het verwerken van overschotten of andere werkzaamheden vanwege een grotere transparantie in vraag en aanbod. Tenslotte zal SUR+ de voedselbank bijstaan om meer en gezondere voedselpakketten samen te stellen voor hun groeiende klantenbestand. wat betekent SUR+ voor de voedselbank?

15 en voor de telers? Dankzij het SUR+ platform groeit het bewustzijn bij telers over de waarde van hun overschotten voor gebruikers van de voedselbanken. Het gat tussen de waarde van overschotten en voedselarmoede zal hierdoor makkelijker te overbruggen zijn. De SUR+ applicatie maakt het telers zeer gemakkelijk om hun overschotten te melden en te laten ophalen. Zij zullen geen geld ontvangen voor hun donaties, maar worden onderdeel van een gemeenschap die een bijdrage levert aan het verminderen van voedselverspilling en -armoede. Dit levert telers niet alleen een gevoel van maatschappelijke bijdrage op, maar geeft hen ook de mogelijkheid om voedsel waar hard voor gewerkt is haar waarde terug te geven waar het anders verspild zou worden. Het platform maakt donerende telers publiekelijk zichtbaar door hun donaties op de website te plaatsen. Hierdoor wordt hun maatschappelijke bijdrage inzichtelijker voor klanten van de voedselbanken, reguliere consumenten en bedrijven.

16 georganiseerde excursies geld sociaal bijdragende organisatie in de maatschappij ondersteunen van hulpbehoevenden vrijwilligers werk bewustzijn over voedselverspilling mogelijkheden voor sociale excursies subsidies gevoel van bijdragen groter hoeveelheden aan overschotten mogelijkheden voor nieuwe samenwerkingen gevoel van bijdragen verminderde kosten verwijderen overschotten maatschappij die meer participeert en bijdraagt distributie centrum meer voedsel informatie over grote aantallen van voedseloverschot transport partner (kleinere) voedseloveschotten verminderde verwijderingskosten lokale Voedselbank DIRECTE GEBRUIKERS & voedselpakket ORGANISATIES DIRECTE BEGUNSTIGDEN transport service gevoel van bijdragen aan de maatschappij INDIRECTE BEGUNSTIGDEN toegenomen waarde SUR+ toegevoegde waarde SUR+ waarde voor de toekomst lokaal transport

17 SUR+ in de maatschappij: korte & lange termijn Het SUR+ platform is in eerste instantie ontstaan uit een vraag van Voedselbanken Nederland. Het platform creëert echter waarden voor alle betrokken partijen. SUR+ helpt verspilling tegen te gaan door telers bewuster te maken en te verbinden aan voedselbanken. Daarnaast wordt een betere uitwisseling tussen voedselbanken en distributiecentra gewvaarborgd. Ook geeft het platform betrokkenen het gevoel dat zij daadwerkelijk kunnen bijdragen om het gat tussen verspilling en armoede te dichten. SUR+ vermindert kosten van telers die zij maken om overschotten te verwijderen. Verder krijgt de Voedselbank een veerkrachtiger keten van hun voedselaanvoer. Een sterke business-tobusiness samenwerking wordt gefaciliteerd in de voedselketen door het creëeren van meer bewustzijn en een verlaagde drempel om bij te dragen. SUR+ biedt ook veel mogelijkheden na de lancering van het platform. Data van transportbedrijven kan bijvoorbeeld gekoppeld worden aan SUR+ data om vervoer van voedsel te faciliteren. Informatie van weerinstanties kan gebruikt worden om overschotten te voorspellen. Daarnaast kunnen bedrijfsuitjes-organisaties gekoppeld worden om meer vrijwilligers te bereiken voor het verwerken van overschotten. Lokale restauranten en supermarkten kunnen een rol spelen in de aanvoer van kleinere donaties. Op langere termijn kan SUR+ data gebruikt worden door de (Z)LTO om het landelijke overschot op agrarisch niveau in kaart te brengen. Hiermee kunnen passende oplossingen tegen overproductie en verspilling ontworpen worden. Telers zullen de mogelijkheid krijgen om hun kennis gemakkelijkerwijs te delen met collega s om verspilling tegen te gaan. Daarnaast kan het ontwikkelen van deze win-win-situaties, het koppelen van vraag en aanbod, andere instanties inspireren in vergelijkbare sociale uitdagingen. Het SUR+ platform heeft de capaciteit om een groot en betrokken netwerk te vormen waarin diverse partijen op hun eigen manier een steentje bijdragen aan deze maatschappelijke uitdagingen.

18 geïnteresseerd, helpen, of gewoon wat vragen? bekijk het laatste nieuws op: surplusproject.nl stuur ons een of bel onze project manager: het SUR+ team Jochem van Kapel technisch project manager Bart Jakobs Johnny Nas Philippe Rol Fiona Jongejans Yasemin Arslan Michiel Bloemendaal back-end front-end project manager interaction designer interaction designer business integrator ontwikkelaar ontwikkelaar

19 Vereniging Voedselbanken Nederland Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie Alliantie Verduurzaming Voedsel het project wordt gesteund door: EU FInish project: Future Internet Accelerator for Food, Perishables and Logistics

20 1/3 van al het voedsel in Nederland wordt verspild. Tegelijkertijd leeft een groot aantal inwoners onder de armoedegrens, zonder beschikking over voldoende gezond voedsel. Enkele organisaties waaronder Voedselbanken Nederland maken zich sterk om de voedselarmoede tegen te gaan, maar een goede koppeling tussen verspilling en behoefte ontbreekt. Het SUR+ project overbrugt dat gat. SUR+ is als platform de verbindende factor tussen telers, producenten, transportbedrijven, lokale voedselbanken en haar gebruikers.