Actualisatie Gemeentelijke Prestatie Richtlijn voor duurzaam bouwen (GPR)
|
|
- Monique Jansen
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 gemeente Haarlemmermeer Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude Nota van B&W Onderwerp Portefeuillehouder Collegevergadering Inlichtingen Registratienummer Actualisatie Gemeentelijke Prestatie Richtlijn voor duurzaam bouwen (GPR) John Nederstigt 30 januari 2018 Martijn Kipperman ( ) Inleiding In 2015 is de ambitie voor duurzaam bouwen middels de Gemeentelijke Prestatie Richtl ijn voor gebouwen (kenmerk , verder: GPR) geactualiseerd naar de ambities van het Programma Haarlemmermeer Duurzaam De GPR wordt door ons gebruikt als instrument om duurzaamheidsprestaties van gebouwen meetbaar en inzichtelijk te maken. Het succes zit vooral in het duidelijk kunnen communiceren bij bouwopgaves over onze duurzaamheidambities. Opdrachtgevers kunnen gewenste ambities op een voor de markt begrijpelijke wijze communiceren en leveranciers kunnen hun duurzaamheidsprestaties bij het aanbieden van bouwplannen inzichtelijk en voor de opdrachtgever vergelijkbaar maken. Dit geldt niet alleen voor de gemeente als opdrachtgever, maar ook voor derden zoals corporaties, schoolbesturen, ondernemers, particulieren, etc. De ambities zijn in de vorm van streefwaarden overzichtelijk ingedeeld in de vijf thema's Energie, Milieu, Gezondheid, Gebruikskwaliteit en Toekomstwaarde. Op 6 juli 2017 heeft de raad met de Motie circulair bouwen ons verzocht de voorkeur voor circulair bouwen actief uit te dragen bij alle gebiedsontwikkelingen en bouwprojecten en indien de gemeente grondeigenaar is - circulair bouwen als norm te stellen bij de tender en / of aanbesteding. Op 19 december 2017 is de raad hierover middels de brief 'Moties Ruimtelijke Ontwikkelingen d.d. 6 juli 2017' (kenmerk X ) geïnformeerd, waarin is uitgesproken om in de nieuwe versie van GPR actuele ontwikkelingen op het gebied van duurzaam- en circulair bouwen op te nemen. Probleemstelling Energie en materialen zijn communicerende vaten Partijen die met duurzaam bouwen bezig zijn zien dat energie en materialen communicerende vaten zijn. Verdergaande energiebesparing betekent meer isolatie en/of meer installaties en in theorie dus meer milieubelasting door materiaalgebruik. We willen dat de GPR laat zien welke installatie- en bouwkundige keuzes onder de streep in de praktijk het meest duurzaam zijn voor de levenscyclus van een gebouw. Een voorbeeld: dikkere isolatie levert energiebesparing op in de gebruiksfase, maar leidt ook tot meer materiaalgebruik in de bouwfase. Tot nu toe is het onmogelijk om de netto milieu-impact daarvan te zien. Om ontwikkelaars van vernieuwende energieconcepten te faciliteren vinden wij het van belang om de milieu-impact van het materiaalgebruik integraal in de berekening van de duurzaamheidsprestatie mee te nemen.
2 onderwerp Volgvel 2 Actualisatie Gemeentelijke Prestatie Richtlijn voor duurzaam bouwen (GPR) Circulair bouwen meetbaar en bespreekbaar maken In de bouwwereld komt steeds meer aandacht voor de grondstoffenproblematiek en het circulaire denken. Bij circulariteit van gebouwen gaat het over de kringloopgedachte, dus het sluiten van kringlopen en daarmee het voorkomen dat we grondstoffen afdanken. Dat kan op alle niveaus, van materiaal en product tot en met gebouw. Hoewel er dus veel wordt gepraat over circulair bouwen constateren we dat er in de praktijk de sturing op duurzaamheid meestal beperkt blijft tot de energieprestatie, waarbij er wel steeds vaker marktinitiatieven zijn voor het recyclen van vrijkomend sloopmateriaal. De vraag is waarom circulariteit een beperkte rol speelt bij de aanbestedingen en gunningen voor nieuwbouw of renovatie van gebouwen. Essentieel knelpunt lijkt dat het juridisch lastig wordt gevonden omdat circulariteit moeilijk meetbaar is. Doelstelling Wij willen de GPR als praktisch instrument kunnen inzetten om duurzaam bouwen meetbaar en bespreekbaar te maken. Met de GPR maken we prestatieafspraken met bouwpartijen, concretiseren we onze duurzaamheidsambities en verbeteren we onze eigen gebouwen. Met de nieuwe versie van de GPR gaan wij een belangrijke stap zetten naar het eenvoudig meetbaar maken van circulariteit van gebouwen, dit om voorraden in een gesloten kringloop te houden zonder schadelijke emissies naar lucht, water en bodem. Oplossingen Om in de toekomst de duurzaamheidsprestatie van gebouwen meetbaar en bespreekbaar te blijven houden is een wijziging in de huidige streefwaarden en integrale afweging van de thema's Energie en Milieu noodzakelijk. Daarnaast richten wij ons op circulair en biobased bouwen door dit als subthema te integreren in het thema Milieu. De bovenstaande oplossingen worden hieronder kort toegelicht. Een integrale afweging op de duurzaamheidsprestatie van een gebouw Adviesbureau W/E adviseurs en een gebruikersplatform van architecten, projectontwikkelaars en gemeenten hebben in het consortium KIEM (Kwaliteit door Integrale evaluatie van Energie- en Milieuprestaties van gebouwen) een nieuwe rekenmethode voor de GPR ontwikkeld, die energie- en milieuprestaties van gebouwen vergelijkbaar en optelbaar maakt. De methode aggregeert de resultaten van de energieprestatie en de milieuprestatie op een consistente manier tot één enkele prestatie-indicator, die de gehele levenscyclus van een gebouw beschouwt en dus energiegebruik en materiaal inzet meeneemt. Deze indicator heet de DPG: Duurzaamheidsprestatie Gebouwen. In 2015 hebben wij voor de verschillende gebouwcategorieën duurzaamheidsambities vastgesteld. De ambities zijn in 2015 vastgesteld voor de GPR versie 4.2. Inmiddels is er door de ontwikkeling van een nieuwe rekenmethode een recentere versie van de GPR beschikbaar (versie 4.3). Omdat deze nieuwe versie voor een groot deel overeenkomt met de GPR 4.2, is het mogelijk om bestaande 4.2-gebouwen, inclusief alle berekeningen die daaronder vallen, te updaten naar versie 4.3. De streefwaarden gehanteerd door de gemeente zijn daarom ook bijgewerkt naar deze meest recente versie.
3 Onderwerp Volgvel 3 Actualisatie Gemeentelijke Prestatie Richtlijn voor duurzaam bouwen (GPR) In de onderstaande tabel zijn de nieuwe streefwaarden per gebouwcategorie weergegeven. Streefwaarden GPR 4.3 Energie Milieu E&M Gezondheid Gebruiks Toekomstper categorie (DPG) kwaliteit waarde Woningbouw 8,5 6, ,5 7 Kantoorgebouwen 9 6,5 8 8,5 8 8 Onderwijsgebouwen 8,5 6, ,5 7,5 Bedrijfsgebouwen 8 6,5 n.v.t. 8 7,5 7,5 Logiesbouwen 8,5 6, ,5 7,5 Bijeenkomstgebouwen 9 6,5 8 8,5 8 8 Gemeentelijk vastgoed 10 6,5 8 8,5 8 8 Actuele ontwikkelingen op het gebied van duurzaam bouwen zorgen er voor dat de GPR een dynamisch instrument is dat continu aansluit bij bestaande wet- en regelgeving. De bovenstaande streefwaarden zijn derhalve opnieuw ingeschaald op het niveau 1 tot 10, waarbij een 6 gelijk staat aan het niveau van het huidige Bouwbesluit. Een belangrijke wijziging in de streefwaarden is een verlaging op het thema Milieu en de toevoeging van een gecombineerde score voor de thema's Energie&Milieu, de DPG (duurzaamheidsprestatie gebouw). Voor bedrijfsgebouwen is dit nieuwe thema geen streefwaarde vastgelegd, omdat daar standaard geen energieprestatie-berekening (EPC) voor wordt gemaakt. De resultaten daarvan zijn wel nodig om een slag naar de DPG te maken. Tot slot is in lijn met het project Verduurzaming Maatschappelijk Vastgoed vanuit het Programma Haarlemmermeer Duurzaam een verhoging op het thema Energie doorgevoerd voor gemeentelijk vastgoed. Circulair bouwen meetbaar en bespreekbaar Voor het meten van de circulariteit van een gebouw is specifiek voor de GPR een nieuwe beoordelingsmethodiek ontwikkeld. In de nieuwe release van de GPR (versie 4.3) is daarvoor met betrekking tot circulair materiaalgebruik onder het thema Milieu een nieuw en apart subthema aangebracht met de volgende onderwerpen: hergebruik producten; circulaire materialen (biobased of secundair); hout uit duurzaam beheerde bossen; bouwmethode, afgestemd op efficiënt materiaalgebruik; bouwmethode, afgestemd op meerdere cycli. Om de gebruikers van de GPR in de bouw- en vastgoedsector te ondersteunen is er een extra hulpmiddel ontwikkeld om de circulariteit van een gebouw te kwantificeren. De benodigde bouwstenen uit de GPR zijn gebruikt om de CirculariteitsPrestatie Gebouw, afgekort CPG, te ontwikkelen als een index die met de al beschikbare GPR-data weergeeft hoe circulair een gebouw is. De basis hiervan is de hierboven toegelichte Duurzaamheidsprestatie (DPG), aangevuld met andere bouwstenen uit de nieuwe versie van de GPR die ook kwalitatieve aspecten adresseren. Afweging Met onderhavig onderhoud ten behoeve van de toepassing van de GPR wordt verder invulling gegeven aan de ambities van het Programma Haarlemmermeer Duurzaam , waarin naast energie ingezet wordt op water, afval en grondstoffen, alsmede aan de daarin gestelde doelstellingen voor de transitie naar een circulaire samenleving.
4 onderwerp Volgvel 4 Actualisatie Gemeentelijke Prestatie Richtlijn voor duurzaam bouwen (GPR) Wij zullen de aangepaste streefwaarden gaan gebruiken als leidraad in het maken van samenwerkingsafspraken met derden waaronder prestatieafspraken met woningbouwcorporaties. Wij kunnen hierin zelf een adviserende rol aanbieden. Ook betrekken wij de toepassing van de GPR als aspect van duurzaamheid bij de Grondprijzennota. Middelen Aan de implementatie van de geactualiseerde GPR zijn, naast de beschikbare ambtelijke capaciteit, geen kosten verbonden. Juridische aspecten De GPR heeft als instrument zelf geen wettelijke status. De wettelijke basis voor het verlenen van vergunningen blijft het Bouwbesluit. GPR sluit aan op de taal, normen en ontwikkelingen van het bouwbesluit en ligt daarmee in het gebied én in verlengde van de reguliere toetsing en handhaving. De invloed van het werken met de GPR door de ontwikkelingen van de aanstaande Omgevingswet en de 'Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen' dienen nader te worden onderzocht. Duurzaamheidseffecten Duurzaam bouwen staat hoog op onze agenda. Duurzaam bouwen begint met inzicht in duurzaamheid. Het instrument de GPR is ontworpen om, mede afhankelijk van de gestelde ambities, een zo'n hoog mogelijke duurzaamheid op alle thema's te bereiken van ontwerp tot aanbesteding. Vanaf 2018 moeten alle nieuwe overheidsgebouwen bijna energieneutraal zijn. De GPR geeft ons straks inzicht welke maatregelen daarvoor nodig zijn. Kortom, met de GPR formuleren we heldere en toetsbare richtlijnen én verduurzamen we onze eigen vastgoed. Evaluatie Zodra het Bouwbesluit of andere kaders daartoe aanleiding geven wordt geëvalueerd of een bijstelling van onze GPR ambities noodzakelijk is om de wettelijke eisen, conform onze ambities, voor te blijven. In de praktijk blijkt dat ontwikkelaars, adviseurs en architecten moeite hebben om bij renovatie van bestaande gebouwen te voldoen aan de gestelde ambities. Vooruitlopend op de volgende versie van de GPR zullen wij dan ook evalueren of specifiek ten aanzien van bestaande bouw aparte ambities noodzakelijk zijn. Participatie en Communicatie Het gebruik van de GPR zal bij bouwpartijen en partners zoals schoolbesturen en woningbouwcoöperaties gestimuleerd blijven worden om het maken van prestatieafspraken te vereenvoudigen. Gevolgen voor herindeling Haarlemmermeer - Haarlemmerliede en Spaarnwoude (preventief toezicht/beleidsharmonisatie) De beslispunten van deze nota vallen niet onder het preventief toezicht in het kader van de samenvoeging, omdat met de financiële gevolgen rekening is gehouden in de vastgestelde en goedgekeurde programmabegroting. De actualisatie Gemeentelijke Prestatie Richtlijn
5 onderwerp Volgvel 5 Actualisatie Gemeentelijke Prestatie Richtlijn voor duurzaam bouwen (GPR) voor duurzaam bouwen (GPR) geldt vanaf 1 januari 2019 voor de nieuwe gemeente Haarlemmermeer. Besluit Op grond van het voorgaande hebben wij besloten om: 1. in te stemmen met de actualisatie Gemeentelijke Prestatie Richtlijn voor duurzaam bouwen (GPR); 2. de in deze nota opgenomen streefwaarden afzonderlijk per bouwcategorie te hanteren als ambitie voor duurzaam en circulair bouwen; 3. de nota "Aanpassing rekenmethodiek GPR-Gebouw" ( ) in te trekken; 4. deze nota ter informatie te zenden aan de raad. Bijlage(n) ' Notitie Introductie DPG in GPR Gebouw 4.3 d.d. juli 2017 Notitie Circulair is meetbaar met GPR
6 Introductie DPG in GPR Gebouw 4.3 Vanaf nu voor u beschikbaar DPG staat voor DuurzaamheidsPrestatie Gebouwen en is één resultaat voor de energie- èn de milieuprestatie. Deze nieuwe methodiek is ontwikkeld in het onderzoeksproject TKI-KIEM, en heeft een DPG-index als resultaat van een berekening. De ervaringen van marktpartijen in TKI-KIEM-pilots zijn verwerkt, en vanaf heden is de methodiek voor alle licentiehouders beschikbaar in GPR Gebouw 4.3. Door energie en materiaal in samenhang te beschouwen, is het voor de gebruiker van GPR Gebouw eenvoudiger om een plan op duurzaamheid te optimaliseren. Zonder extra moeite, want we maken gebruik van de energie- en milieuprestatieberekening. Werken met de DPG in GPR Gebouw De DPG laat zien welke installatie- en materiaalkeuzes onder de streep het meest duurzaam zijn over de gehele levenscyclus van een gebouw. Een voorbeeld: dikkere isolatie levert een energiebesparing op in de gebruiksfase, maar leidt ook tot meer materiaalgebruik in de bouwfase. Oftewel een betere score op Energie gaat samen met een slechtere score op Milieu. Tot nu toe was het netto effect op de duurzaamheid niet te zien. De DPG geeft dit inzicht wel. In GPR Gebouw 4.3 kunt u kiezen voor de normale weergave van de resultaten of weergave volgens de DPGmethodiek. In dat laatste geval worden de themascores voor Energie en Milieu vervangen door één gezamenlijke score. De getoonde DPG-score is een gewogen optelsom van de subthema s Energieprestatie en Milieuprestatie volgens de DPG-methodiek, aangevuld met de prestaties op de subthema s Energieprestatie aanvullend, Circulair materiaalgebruik en Water. Om de DPG te kunnen bepalen hoeft u niks extra s te doen. Alleen als u resultaten uit een externe berekening overneemt, dient u aanvullend de energieposten op te geven: aardgas, elektriciteit (gebruik en opwekking), externe warmte en hout/biomassa. De DPG-methodiek geeft één score voor de thema s Energie en Milieu. Voor beide thema s kan een ander ambitieniveau gelden. Wordt één van ambities gehaald, dan is de DPG-score oranje. Worden beide ambities gehaald dan is de DPGscore groen, en bij geen van beide is de score rood. Normale resultaatweergave GPR Gebouw 4.3 Resultaatweergave volgens DPG-methodiek Pagina 1 van 3
7 Subthemascores opgenomen in resultatenblad en printfunctie De lay-out van de resultaten heeft een opfrisbeurt gehad, en is daarmee weer helemaal van deze tijd. Onder iedere themascore staat een vergrootglas waarmee u kan inzoomen op de subthemascores. Bij het printen van het resultatenblad worden de resultaten van de subthema ook zichtbaar. Dit is een belangrijke toevoeging aan de rapportagemogelijkheden van GPR Gebouw. Weergave subthema-resultaten DPG-monitor Daarnaast zijn in het resultatenblad een DPG-monitor opgenomen die zichtbaar is bij keuze voor weergave van de GPR resultaten volgens de DPG-methodiek. De DPG-monitor toont de schaduwprijzen als gevolg van het energiegebruik (EPG) en materiaalgebruik (MPG), opgeteld tot één getal, de DPG-index. De DPG-score is een afgeleide van deze DPG-index. Die laatste is een optelsom van schaduwprijzen als gevolg van het energiegebruik (EPG) en materiaalgebruik (MPG). DPG-monitor Pagina 2 van 3
8 Klimaatmonitor Eveneens toegevoegd aan het resultatenblad is de Klimaatmonitor, die de emissie van broeikasgassen als gevolg van energie- en materiaalgebruik toont. Dit is waardevolle informatie voor organisatie met klimaatdoelstellingen. Klimaatmonitor Gebruik van de resultaten De DPG methode toont milieueffecten van energie- en materiaalgebruik in dezelfde eenheid. Zo komt de totale milieubelasting van een gebouw over de gehele levensduur in beeld. En is een goede afweging tussen opties voor optimalisatie van een ontwerp of verduurzaming van een gebouw binnen handbereik. Door te variëren met de invoer binnen de EPG-en MPG-berekening, en het effect op de DPG-score te bekijken, wordt inzichtelijk of een keuze meer of minder duurzaam is. Wij zijn benieuwd naar uw ervaringen met deze nieuwe functionaliteit in GPR Gebouw. Laat het ons weten! Achtergrond van de DPG-methodiek W/E adviseurs ontwikkelde met het TKI-KIEM consortium de methode, die de totale duurzaamheidsprestatie van een gebouw uitdrukt in één enkele indicator, de DPG. De rekenmethode is LCA gebaseerd en bouwt voort op de bestaande EPG (EnergiePrestatie Gebouwen) en MPG (Milieuprestatie Materialen Gebouwen). De methode aggregeert de resultaten hiervan op een consistente manier tot één enkele prestatie-indicator die de gehele levenscyclus van een gebouw beschouwt en dus energiegebruik én materiaalinzet meeneemt. Het TKI- KIEM consortium is te spreken over het wetenschappelijke fundament, de afstemming met huidige en verwachte regelgeving en niet in de laatste plaats de duidelijkheid die het biedt aan iedereen die met energiebesparing en milieubewust materiaalgebruik bezig is. Meer informatie: tki-kiem.nl Overige wijzigingen in GPR Gebouw Printen van de gebouwgegevens, zoals versie, gebouwcategorie, kwaliteitsborging, etc. Printen MPG: opmerkingen bij en dimensies van producten worden nu meegeprint Bewerken MPG: vanuit de resultaten rechtstreeks gaan naar bewerken van elementen Pagina 3 van 3
9 Circulair met GPR meetbaar zonder extra moeite Anno 2017 wordt veel over circulariteit gepraat en beleidsmatig op papier gezet. Tegelijkertijd blijft het daar vaak bij, omdat het moeilijk is het in meetbare prestaties uit te drukken. Om hierin verandering te brengen stelt W/E de CirculariteitsPrestatie Gebouw (CPG) beschikbaar! Een eenvoudige beoordelingsmethodiek voor het meten van de circulariteit van een gebouw zonder extra moeite. Gewoon door gebruik te maken van resultaten van een GPR Gebouwberekening. Wanneer is een gebouw circulair? Volgens Brundtland is een duurzame ontwikkeling het zorgdragen voor een leefbare aarde nu en later. Een voorwaarde of subdoel is dat we uitputting voorkomen van voorraden: grondstoffen, fossiele brandstoffen, schone lucht, water, bodem en biodiversiteit. Dit bereiken we door circulair te bouwen en te beheren: voorraden in een gesloten kringloop houden en dat zonder schadelijke emissies naar lucht, water en bodem. Circulair bouwen is geen doel op zich, maar een strategie voor het bereiken van 2 belangrijke internationale beleidsdoelen die ook in de Bouwagenda centraal staan: het tegengaan van de uitputting van grondstoffen & het beperken van klimaatverandering W/E CirculariteitsPrestatie Gebouw meetbaar met GPR juli
10 Om circulariteit praktisch hanteerbaar te maken onderscheiden we 5 hoofdstrategieën: 1. Benut het beschikbare 5. Creëer voorwaarden toekomstige cycli Circulariteit gebouw 2. Gebruik hernieuwbaar 4. Creëer voorwaarden lange cyclus 3. Minimaliseer milieu-impact En per hoofdstrategie 3 substrategieën: Benut beschikbaar Behoud Hergebruik Secundair Gebruik hernieuwbaar Biobased Duurzame energie Grijs- of hemelwater Minimaliseer milieu-impact DPG Aantasting Beperking verbruik Lange levensduur Adaptief Kwaliteit gebouw Kwaliteit omgeving Toekomstige cycli Demontabel Herbruikbaar Recyclebaar Om het meetbaar maken van circulariteit snel en eenvoudig te houden is bij de opzet van de CPGmethode gezocht naar reeds in GPR Gebouw beschikbare criteria. Per (sub)strategie wordt het resultaat uit GPR Gebouw omgezet in een score op een schaal van 1 tot 10. De scores op de substrategieën worden onderling gewogen opgeteld tot de scores op de strategieën en levert vervolgens de CirculariteitsPrestatie Gebouw (CPG) als rapportcijfer. W/E CirculariteitsPrestatie Gebouw meetbaar met GPR juli
11 Is dit het ultieme antwoord? Met de CPG-methodiek kunnen gebouwen en plannen voor nieuwbouw of renovatie per direct op hun circulariteit worden gewaardeerd. Ongetwijfeld is het nog niet volmaakt en natuurlijk kan het beter. Ervaringen en verbetersuggesties vanuit het gebruik in de praktijk verwerken we daarom graag in een volgende versie. W/E CirculariteitsPrestatie Gebouw meetbaar met GPR juli
12 De berekening van de CirculariteitsPrestatie Gebouw past op 1 blaadje en ziet er als volgt uit. De invoer is over te nemen uit het resultaat van een GPR Gebouwberekening. De berekening van de CPG is voorlopig nog in een Excel-bestand. We doen er alles aan om dit ook in de webbased omgeving van GPR Gebouw beschikbaar te gaan stellen, en het daarmee nog makkelijker te maken dan het al is! CirculariteitsPrestatie Gebouw CPG W/E adviseurs Versie juli 2017 Strategieën weging-> 100% 6,0 Invoer Als er sprake is van handhaven 1. Benut beschikbare materialen en producten 20% van reeds bestaande elementen 6,0 Substrategie dan is dat in GPR Gebouw bij 100% 20% CPGs Invoer Overnemen uit GPR Gebouw Circulair materiaalgebruik onder De puntenscore van het item 1.1 Behoud aanwezige gebouwelementen te waarderen 50% (Extra 10% 6, Extra maatregelen (handhaven Hergebruik casco en/of producten gevel) maatregelen). Deze punten hier overnemen 1.2 Hergebruik producten van elders overnemen 25% 5% 6, Hergebruik producten 1.3 Gebruik producten met secundaire grondstoffen De puntenscore van 25% het item 5% 6, Circulaire materialen (biobased of secundair) Circulaire materialen 2. Gebruik hernieuwbaar grondstoffen (biobased of secundair) 20% 6,0 Invoer strategie 2 De puntenscore van het item Substrategie overnemen 100% 20% CPGs Invoer Overnemen uit GPR Gebouw Circulaire materialen Dit is de totale hoeveelheid (biobased of secundair) 2.1 Gebruik biobased materialen duurzaam opgewekte 25% energie 5% (in 6, Circulaire materialen overnemen (biobased of secundair) MJ primair) t.o.v. het totale 2.2 Gebruik duurzame energie 65% 13% 6,0 0% 1.1 Energieprestatie - duurzaam De punten in primaire energiegebruik volgens Circulair watergebruik bij elkaar de energieprestatieberekening 2.3 Gebruik grijs of hemelwater 10% 2% 6, Circulair watergebruik optellen en hier invullen 3. Minimaliseer de milieuimpact tijdens de cycli 15% Hier de totaalscore van de DPGindex 6,0 Invoer strategie 3 Substrategie invoeren die 100% bij Resultaten 15% CPGs met weergave van GPR (DPGmethodiek) Invoer Overnemen uit GPR Gebouw 3.1 Zorg voor een minimale DPG-score af te 100% lezen is 15% bij de 6,0 3,60 0 Resultaten: DPG-monitor DPG-monitor 4. Creëer voorwaarden voor lange cycli 25% 6,0 Invoer strategie 4 Substrategie 100% 25% CPGs Invoer Overnemen uit GPR Gebouw De punten in Belasting riolering, bodem en 4.1 Creëer voorwaarden voor vasthouden van water 10% 3% 6, Belasting riolering, bodem grondwater en grondwater bij elkaar optellen en Het resultaat op het subthema hier invullen 4.2 Creëer voorwaarden voor lange gebouwlevensduur 5.2 Flexibiliteit hier 60% overnemen 15% 6,0 6,0 5.2 Flexibiliteit Het resultaat op het thema ja Het resultaat op het 30% thema 8% 6,0 6,0 Gebouwkwaliteit = gemiddelde 3 Gezondheid (3, 4, hier 5.3) overnemen nee 4 Gebruikskwaliteit hier overnemen 6,0 3 Gezondheid Het resultaat op het subthema 6,0 4 Gebruikskwaliteit 5.3 Belevingswaarde hier overnemen 6,0 5.3 Belevingswaarde 5. Creëer voorwaarden voor gebruik in toekomstige cycli 20% 6,0 Invoer strategie 5 Substrategie De punten in % 20% CPGs Invoer Overnemen uit GPR Gebouw De punten in Bouwmethode, afgestemd op Bouwmethode, afgestemd op 5.1 Creëer voorwaarden voor hergebruik meerdere cycli bij 50% elkaar optellen 10% 6, Bouwmethode, afgestemd meerdere op meerdere cycli bij elkaar cycli optellen 5.2 Creëer voorwaarden voor recycling en hier invullen 50% 10% 6,0 0 en hier invullen Bouwmethode, afgestemd op meerdere cycli Proces (niet vastgelegd in gebouwkenmerken) 100,0% 6,0 Invoer circulariteit proces ja, als op het tabblad Proceskwaliteit ja, als op het tabblad Proceskwaliteit bij 4 Proceskwaliteit milieu het Substrategie bij 4 Proceskwaliteit 100% milieu 100% het CPGp Invoer Overnemen uit GPR Gebouw criterium 'herbruikbare criterium 'duurzaam 1.1 Werk met herbruikbare verpakkingen 5% 5,0% 6,0 nee P4 herbruikbare verpakkingen verpakkingen bouw- voor en onderhoud bouw- en onderhoudsplan' is aangevinkt onderhouds- 4.1 Zorg voor cycliverlengend onderhoudsplan ja, als op het tabblad 15% Proceskwaliteit 15,0% 6,0 nee P4 duurzaam onderhoudsplan ja, als op het tabblad Proceskwaliteit bij 4 Proceskwaliteit milieu het 5.1 Beheer een Materialenpaspoort 70% 70,0% 6,0 nee P4 sloopbestek, meegeleverd bij 4 Proceskwaliteit bij oplevering milieu het criterium 'zorgvuldige en vergaande criterium 'sloopbestek, meegeleverd afvalscheiding bij uitvoering' is 5.2 Zorg voor vergaande scheiding bouwafval 10% 10,0% 6,0 nee P4 zorgvuldige en vergaande bij oplevering' afvalscheiding is aangevinkt uitvoering aangevinkt DISCLAIMER Aan deze spreadsheet kunnen geen rechten worden ontleend. Hoewel dit instrument met de grootst mogelijke zorg is samengesteld kan W/E adviseurs duurzaam bouwen geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor schade als gevolg van eventuele onjuistheden en/of uitvoering of gebruik op van het instrument. Moeilijke materie makkelijk maken! W/E CirculariteitsPrestatie Gebouw meetbaar met GPR juli
Onderwerp Implementatie en onderhoud Gemeentelijke Prestatie Richtlijn (GPR) Gebouw 2014
Bemeente Haarlemmermeer Nota van B&W Onderwerp Implementatie en onderhoud Gemeentelijke Prestatie Richtlijn (GPR) Gebouw 2014 Portefeuillehouder John Nederstigt Collegevergadering 21 Oktober 2014 inlichtingen
Nadere informatieWat is nieuw in GPR Gebouw 4.3?
Wat is nieuw in GPR Gebouw 4.3? Versie mei 2016 In GPR Gebouw 4.3 zijn de actuele ontwikkelingen op het gebied van duurzaam bouwen opgenomen. De belangrijkste wijzigingen zijn een nieuwe EPG NV-rekenkern
Nadere informatieHink-stapsprong circulariteit
Hink-stapsprong naar circulariteit EEN KWESTIE VAN ANTICIPEREN Via energielabels, nul-op-de-meter en no-regret maatregelen werkt de corporatiesector inmiddels aan routekaarten naar een CO 2 -neutrale woningvoorraad.
Nadere informatieMilieuPrestatieGebouwen
MilieuPrestatieGebouwen @Merosch_ @Merosch_Llab linkedin.com/company/merosch merosch.nl merosch.nl/living-lab Inhoud Wat is de MilieuPrestatie Gebouwen? Waarom is de MilieuPrestatie Gebouwen ingevoerd?
Nadere informatieInzicht van beleid tot bouw
Inzicht van beleid tot bouw Duurzaamheid van gebouwen staat hoog op de maatschappelijke agenda. Het realiseren ervan vereist inzicht en een resultaatgerichte werkwijze. GPR Gebouw 4.0 helpt u hierbij,
Nadere informatieMilieuprestatie gebouwen (MPG) Checklist als hulpmiddel. W/E adviseurs Ruud van Vliet
Milieuprestatie gebouwen (MPG) Checklist als hulpmiddel W/E adviseurs Ruud van Vliet 11 oktober 2018 W/E adviseurs Maakt moeilijke materie makkelijk Organisatie: Onafhankelijke stichting, sinds 1979 Missie:
Nadere informatiebeleid tot bouw Inzicht van PI' i l i
beleid tot bouw Duurzaamheid van gebouwen staat hoog op de maatschappelijke agenda. Het realiseren ervan vereist Inzicht en een resultaatgerichte werkwijze. GPR Gebouw 4.0 helpt u hierbij, snel, eenvoudig
Nadere informatieDuurzame gebiedsontwikkeling Driehoek Het Zand Gemeente Ridderkerk
Duurzame gebiedsontwikkeling Driehoek Het Zand Gemeente Ridderkerk M. Koorn 7-12-2017 INHOUD 1 Inleiding... 3 1.1 Duurzame gebiedsontwikkeling... 3 1.2 Ambitie Ridderkerk... 3 2 DRIEHOEK HET ZAND... 5
Nadere informatieGPR Gebouw 4.1. Inzicht in meerkosten van ambities Actualisatie Samenvatting. Rapportnummer Versie Status definitief
GPR Gebouw 4.1 Inzicht in meerkosten van ambities Actualisatie 2011 - Samenvatting Rapportnummer Versie Status Datum Tekstgedeelte 001 001 definitief 16 maart 2011 9 pagina's Opgesteld door de heer ing.
Nadere informatieBijeenkomst Bouwstenen voor sociaal GPR en verder met gedeeld belang
Bijeenkomst Bouwstenen voor sociaal GPR en verder met gedeeld belang 17 september 2015 Marit Béguin beguin@w-e.nl W/E adviseurs Organisatie: Stichting, sinds 1979 Missie: Bijdragen aan duurzaam gebouwde
Nadere informatieBij het opstellen van deze notitie zijn de volgende relevante documenten als uitgangspunten gehanteerd:
Project: Brede School Rijswijk Projectnr.: 6.053 Datum: 20 februari 2017 Betreft: Startnotitie Duurzaamheid en Installatieconcept 1. UITGANGSPUNTEN Bij het opstellen van deze notitie zijn de volgende relevante
Nadere informatieGPR GEBOUW MAAKT DUURZAAMHEID VAN GEBOUWEN MEETBAAR EN BESPREEKBAAR
GPR GEBOUW MAAKT DUURZAAMHEID VAN GEBOUWEN MEETBAAR EN BESPREEKBAAR gpr Gebouw is in Nederland de meest gebruikte software voor het meetbaar en bespreekbaar maken van duurzaamheid van gebouwen. Inmiddels
Nadere informatieRegiobijeenkomst Arnhem 6 juni 2013
Welkom Regiobijeenkomst Arnhem 6 juni 2013 dhr. Gerrie Elfrink, wethouder Volkshuisvesting, gemeente Arnhem mevr. Saskia van Hulten, senior adviseur, W/E adviseurs Waar liggen uw vragen? Stedenbouw GPR
Nadere informatieAlle informatie over GPR Gebouw 4.2, inclusief GPR Bouwbesluit. GPR software Een heldere kijk op duurzaamheid
Alle informatie over GPR Gebouw 4.2, inclusief GPR Bouwbesluit GPR software Een heldere kijk op duurzaamheid Drie pakketten, één leverancier GPR software van W/E adviseurs bestaat uit drie pakketten: GPR
Nadere informatieW/E rapport Duurzaamheidsprestaties onderwijsgebouwen MJA
W/E rapport Duurzaamheidsprestaties onderwijsgebouwen MJA Van EPG & MPG naar DPG & Circulair W/E 9241 Utrecht, 19 mei 2017 Duurzaamheidsprestaties onderwijsgebouwen MJA Van EPG & MPG naar DPG & Circulair
Nadere informatieCirculair bouwen in Utrecht onderdeel van Gezond stedelijk Leven, voor iedereen
Circulair bouwen in Utrecht onderdeel van Gezond stedelijk Leven, voor iedereen Wim Beelen Senior Adviseur Gezond Stedelijk Leven Conferentie Circulair Bouwen 16 november 2018 Onderdelen van de presentatie
Nadere informatiedoor: Bernd Karstenberg
De applicatie van Life Cycle Vision kent veel toepassingsgebieden. Deze delen onze klanten en wij graag met elkaar. Bouw samen verder. Tijdens de FME Bijeenkomst Circulaire Bouweconomie op 12 april heeft
Nadere informatieUITGANGSPUNT: WERELDWIJDE (OVER)CONSUMPTIE. Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 2
Ton Bastein TNO UITGANGSPUNT: WERELDWIJDE (OVER)CONSUMPTIE Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 2 Biomassa en voedsel Kunststoffen Maakindustrie Bouw Consumptiegoederen Circulair_Bouwen_bij_de_Helling 3 UIT
Nadere informatieTKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015
TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015 Doel Ontwikkeling van integrale methodiek om de milieueffecten als gevolg van energiegebruik
Nadere informatieadviseurs Brede school Waterhoef Inzicht in duurzaamheid W/E adviseurs Energie, Milieu, Bouwfysica Voor opdrachtgevers met ambitie:
Brede school Waterhoef Inzicht in duurzaamheid W/E adviseurs adviseurs Energie, Milieu, Bouwfysica Voor opdrachtgevers met ambitie: projectadvies instrumentontwikkeling implementatie 1 Dubo Nieuwe Stijl
Nadere informatieMEMO Duurzaamheid Justus van Effencomplex
MEMO Duurzaamheid Justus van Effencomplex Onderwerp GPR berekening Aan Woonstad Rotterdam Van W/E adviseurs Datum 8 september 2010 1 Inleiding Op basis van de bestekgegevens van de restauratie van het
Nadere informatieParallelsessie 1: Duurzaam Prestatiegericht aanbesteden & TCO
Parallelsessie 1: Duurzaam Prestatiegericht aanbesteden & TCO 3e TKI KIEM bijeenkomst,1 april 2015, Delft Ad Straub en Arjen Meijer 1 Software GPR Gebouw KIEM Afwegingsvraagstukken en varianten Sloop/Nieuwbouw
Nadere informatieMilieuprestatie gebouwen (MPG) W/E adviseurs Ruud van Vliet
Milieuprestatie gebouwen (MPG) W/E adviseurs Ruud van Vliet 4 april 2018 W/E adviseurs Maakt moeilijke materie makkelijk Organisatie: Onafhankelijke stichting, sinds 1979 Missie: Bijdragen aan duurzaam
Nadere informatieW/E rapport Duurzaamheid en Circulariteit van kantoorgebouwen
W/E rapport Duurzaamheid en Circulariteit van kantoorgebouwen Van separate Energie- & MilieuPrestatie naar integrale Duurzaamheid- & CirculariteitsPrestatie van gebouwen W/E 9290 Utrecht, 27 november 2017
Nadere informatieW/E Rapport De Binnentuin, Overschie: Kwaliteitsbeeld met GPR Gebouw
W/E Rapport De Binnentuin, Overschie: Kwaliteitsbeeld met GPR Gebouw Actualisering voor uitvoeringsfase W/E 7959 Utrecht/Tilburg, 16 september 2011 De Binnentuin, Overschie: Kwaliteitsbeeld met GPR Gebouw
Nadere informatieonderwerp Vervolg afspraken met woningcorporatie Eigen Haard over woningen voor statushouders en spoedzoekers
gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp Vervolg afspraken met woningcorporatie Eigen Haard over woningen voor statushouders en spoedzoekers Portefeuillehouders Collegevergadering Inlichtingen Registratienummer
Nadere informatieInvloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG
Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG Olga van der Velde Datum: 14-06-2018 Constructeursdag Circl paviljoen www.nibe.org o.vandervelde@nibe.org 06 34 06 54 25 Voorstelronde: NIBE in het kort
Nadere informatieDe memo gaat in op welke manier uitvoering gegeven wordt aan de motie.
Gemeente Ede Memo Aan : De raadscommissie Ruimtelijke Ontwikkeling Van : College van burgemeester en wethouders Datum : 5 maart 2013 Registratienummer : 742329 Opgesteld door : Marc Bonekamp Onderwerp
Nadere informatieMATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE
MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Wat zit er achter instrumenten zoals GPR Gebouw, MRPI-MPG en BREEAM-NL / DGBC Materialentool? Harry van Ewijk (SGS) NVBV-Kennisdag, 14 juni 2017 1 HARRY
Nadere informatieCirculair bouwen met verplaatsbare woningen
Circulair bouwen met verplaatsbare woningen Samen naar 100% circulariteit De Groot Vroomshoop, De Meeuw en Heijmans in samenwerking met Watkostdebouwvaneenhuurwoning, Expertisecentrum Flexwonen en W/E
Nadere informatieGPR software Een heldere kijk op duurzaamheid
GPR software Een heldere kijk op duurzaamheid GPR software - Een heldere kijk op duurzaamheid U vindt duurzaamheid belangrijk en heeft als vastgoedeigenaar, overheid of ontwerper een verantwoordelijkheid
Nadere informatieDuurzame bedrijventerreinen
Duurzame bedrijventerreinen Duurzaamheid: meer dan enkel energie Duurzaam bedrijventerrein Energie, water, afval, sociale aspecten, samenwerkingen, Wordt ingewikkelde oefening Gegevens? Project SIS (Sustainable
Nadere informatieVerduurzamen van de gebouwde omgeving. Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving
Verduurzamen van de gebouwde omgeving Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving Voorstellen: Ir. Esther Gerritsen Adviseur duurzame gebouwinstallaties team coördinator energie
Nadere informatieNOTA WOONKWALITEIT. Gemeente Woerden
Gemeente Woerden Inhoudsopgave Blz. 1. Inleiding 3. 2. Aanleiding 3. 3. Totstandkoming 3. 4. Beleid gemeente Woerden 3. 4.1 Raadsbesluit 4.2 Milieuvisie en Energie- en klimaatbeleidsplan 5. Aspecten woonkwaliteit
Nadere informatieCIRCULAIRE ECONOMIE EN BREEAM. Workshop tijdens het Nationaal BREEAM congres 2017
CIRCULAIRE ECONOMIE EN BREEAM Workshop tijdens het Nationaal BREEAM congres 2017 PROGRAMMA - 3 vragen centraal 1. Wat is een circulair gebouw? 2. Hoe meten we circulariteit (in BREEAM)? 3. Wat doen we
Nadere informatieTKI KIEM en DuurzaamheidsPrestatie Gebouwen
TKI KIEM en DuurzaamheidsPrestatie Gebouwen Duurzaamheidsprestatie van gebouwen: nu en in de toekomst 12 januari 2017, Heijmans, Rosmalen Erik Alsema (W/E adviseurs), Prof. Henk Visscher (TUD) 1 TKI KIEM
Nadere informatieTrends in duurzaam bouwen
Trends in duurzaam bouwen De ontwikkeling naar energie neutraal bouwen en duurzaam materiaalgebruik auteur ir. W.D. Wormgoor ZOETERMEER - MOOK - GRONINGEN - ROERMOND - DÜSSELDORF - BONN - BERLIJN - PARIJS
Nadere informatieGPR Gebouw 4.3. Inzicht in meerkosten van ambities. Opgesteld door Telefoonnummer definitief 9 augustus pagina's
GPR Gebouw 4.3 Inzicht in meerkosten van ambities Rapportnummer Versie Status Datum Tekstgedeelte 001 001 definitief 9 augustus 2016 15 pagina's Opgesteld door E-mail Telefoonnummer Internet bbn adviseurs
Nadere informatieWK 2020 Praktijkprogramma Woningcorporaties Programma en Voor een goed begrip Masterclass Duurzaam Onderhouden en Renoveren
WK 2020 Praktijkprogramma Woningcorporaties Programma en Voor een goed begrip Masterclass Duurzaam Onderhouden en Renoveren Ad Straub Delft University of Technology Challenge the future Programma 9.45
Nadere informatieWAT IS DE OPTIMALE GEBOUW-MILIEUPRESTATIE? EEN AFWEGING TUSSEN DE IMPACT VAN ENERGIEVRAAG EN MATERIAALINZET
DEN HAAG, DECEMBER 2018 WAT IS DE OPTIMALE GEBOUW-MILIEUPRESTATIE? EEN AFWEGING TUSSEN DE IMPACT VAN ENERGIEVRAAG EN MATERIAALINZET BOUW EN DUURZAAMHEID De gebouwde omgeving levert in Nederland een belangrijke
Nadere informatieEnergie en comfort in duurzame gebouwen
Energie en comfort in duurzame gebouwen Aluminium Experience Day 30 augustus 2011 Dr.ir.arch. Griet Verbeeck (PHL & K.U.Leuven) DUURZAME GEBOUWEN KLIMAATSVERANDERING UITPUTTING NATUURLIJKE RIJKDOMMEN DUURZAAMHEID
Nadere informatieVoortzetting Groen akkoord, gebruik GPR systematiek
Openbaar Onderwerp Voortzetting Groen akkoord, gebruik GPR systematiek Programma Wonen/Duurzaamheid BW-nummer BW Portefeuillehouder B. Velthuis en H. Tiemens Samenvatting We hebben in Stadsregionaal verband
Nadere informatieLocatie: De ligging van het plangebied is weergegeven in onderstaande figuur.
Nota van B&W (Ontwerp)besluit Hogere grenswaarde Wet geluidhinder ten behoeve van wijzigingsplan Cruquius 2009 1e wijziging aan de Oude Kruisweg 172 te Cruquius Portefeuillehouder John Nederstigt Collegevergadering
Nadere informatieNaar Energie-nul in 2020: Renoveren of nieuw bouwen?
Naar Energie-nul in 2020: Renoveren of slopen en nieuw bouwen? Verschenen in Vastgoedmarkt, juni 2011 John Mak, W/E adviseurs Naar Energie-nul in 2020: Renoveren of nieuw bouwen? Kiezen voor nieuwbouw
Nadere informatieKwantificeren van Milieuprestatie. Mantijn van Leeuwen
Kwantificeren van Milieuprestatie Mantijn van Leeuwen NIBE (Experts in Sustainability) Ondersteund door LCA gegevens, maakt u betere beslissingen NIBE speelt een centrale rol tussen producenten, ontwerpers,
Nadere informatieAlkondor Circulair. 4 juni Martijn Veerman
Alkondor Circulair 4 juni 2018 Martijn Veerman m.veerman@alkondor.nl Scope Alkondor Hengelo 1 Engineering 2 Productie 3 Montage 4 Beheer en Onderhoud Uitwerken, ontwikkelen, informatie koppelen en tekenen
Nadere informatieDuurzaamheid in Boswinkel Oost
Programma Waarom energiezuinig en duurzaam (ver)bouwen? Waarom energiemonitoring Duurzaamheid in Boswinkel Oost Energiemonitoring Velve Lindenhof, Enschede De energiezuinigste wijk van Enschede De uitvraag
Nadere informatieStakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0
Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Ir. Piet van Luijk / min. BZK 03-12-2013 1 Waar staan we Bepalingsmethode die aansluit op Europese bepalingsmethoden Nationale MilieuDatabase die geschikt
Nadere informatieMOGELIJKHEDEN VOOR PLATFORM CIRCULAIRE NIEUWBOUW
MOGELIJKHEDEN VOOR PLATFORM CIRCULAIRE NIEUWBOUW ers Bas Slager 6 jaar Handmatige marktplaats Groot circulair aanbodnetwerk Gijsbert Jansen Circulair ontwikkelaar Groot netwerk opdrachtgevers Bouwkringloop
Nadere informatieUITVRAAG CIRCULAIR BOUWEN ICM MASTERCLASS 2017
UITVRAAG CIRCULAIR BOUWEN ICM MASTERCLASS 2017 DEMONTABEL BOUWEN Menno vd Veen, manager Duurzaamheid en Circulair Bouwen zijn belangrijke thema's bij woningcorporatie De Woonplaats. Wij zijn daarom ook
Nadere informatieOnze Ambitie : De gemeente OOsterhOut wil een DuurzAme gemeente zijn en een Actieve bijdrage leveren AAn een schone, veilige
duurzaam bouwen in duurzaam bouwen in U overweegt om een kavel te kopen in de Contreie. Overweeg dan vooral ook om dat energiezuinig en duurzaam te doen. De gemeente Oosterhout heeft namelijk een regeling
Nadere informatiemerosch.nl merosch.nl/living-lab. linkedin.com/company/merosch
CIRCULAIR BOUWEN @Merosch_ @Merosch_Llab linkedin.com/company/merosch merosch.nl merosch.nl/living-lab Agenda Intro duurzaam/circulair bouwen (Menno) Casus door Wibaut Circulaire economie (CE) Doel CE:
Nadere informatieMilieu De module Milieu is opgedeeld in drie submodules: Submodule 2.1 Water Submodule 2.2 Milieuzorg Submodule 2.3 Materiaal
Bijlage 5 Uitgangspunten duurzaamheid Bijlage bij het programma van eisen voor de aanbesteding van De Streek Toelichting op het convenant Duurzaam bouwen West-Brabant en de Nul-op-de-Meter-woning. Convenant
Nadere informatieGreen Deal Circulaire Gebouwen
Green Deal Circulaire Gebouwen 28-11-2015 Green Deal Circulaire Gebouwen 2 CFP Green Buildings: zo veel mogelijk gebouwen winstgevend verduurzamen 28-11-2015 Green Deal Circulaire Gebouwen 3 3 28-11-2015
Nadere informatieUitnodiging marktontmoeting FUMO-gebouw vol energie
Uitnodiging marktontmoeting FUMO-gebouw vol energie De opgave De gemeente Leeuwarden heeft de ambitie om in de komende jaren haar gemeentelijke vastgoedvoorraad gefaseerd te gaan verduurzamen. Het verduurzamen
Nadere informatieDuurzame wijk van en voor de toekomst. Doe mee!
Duurzame wijk van en voor de toekomst. Doe mee! Een bijzondere wijk In het zuidoosten van Hoofddorp wil gemeente Haarlemmermeer samen met marktpartijen, ketenpartners en bewoners een bijzondere wijk ontwikkelen.
Nadere informatieDuurzame wijk van èn voor de toekomst. Doe mee!
Duurzame wijk van èn voor de toekomst. Doe mee! Lincolnpark in vogelvlucht Een bijzondere wijk Lincolnpark biedt ruimte aan circa 850 woningen en voorzieningen zoals winkels, horeca, een school, kleinschalige
Nadere informatieOp weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman
Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman 1 Inhoud : Wat is en doet de NMD Herstructurering Harmonisatie Onderzoek Toekomst 2 Doelstellingen NMD: Landelijke geharmoniseerde
Nadere informatieGPR GEBOUW Versie 4.3
GPR GEBOUW Versie 4.3 GLASWOL EN MINERALE WOL ISOLATIE MET ECOSE TECHNOLOGY GPR Gebouw geeft inzicht in de duurzaamheid van woning- én utiliteitsbouw. De prestaties op het gebied van energie, milieu, gezondheid,
Nadere informatieBeoordelen circulaire aanbesteding Douwe Jan Joustra, ICE-Amsterdam
Beoordelen circulaire aanbesteding Douwe Jan Joustra, ICE-Amsterdam De gemeente Apeldoorn heeft de aanbesteding van het werkprogramma De Parken (GWW) gedaan op basis van de methodiek Rapid Circular Contracting.
Nadere informatieRijkswaterstaat werkt Circulair in 2030
werkt Circulair in 2030 Kansen en uitdagingen Evert Schut Sr. adviseur dienst WVL Programma Wat is circulaire economie? Rijksbrede ambities en aanpak circulaire economie Ambities en aanpak RWS Kennisagenda
Nadere informatieBREEAM-NL Gebied 2018
BREEAM-NL Gebied 2018 Workshop BREEAM Congres 16 april 2019 Maikel de Laat Part of the BRE Trust Onderdeel van Kennismaking Foto 1 Maikel de Laat m.delaat@dgbc.nl Inhoud 1. Update 2. Pilot 3. Case 4. Promotie
Nadere informatieGPR Gebouw 4.2. Inzicht in meerkosten van ambities Actualisatie 2015. Opgesteld door E-mail Telefoonnummer
GPR Gebouw 4.2 Inzicht in meerkosten van ambities Actualisatie 2015 Rapportnummer Versie Status Datum Tekstgedeelte 001 001 definitief 16 januari 2015 15 pagina's Opgesteld door E-mail Telefoonnummer Internet
Nadere informatieKennismaking organisatie Borsele Programma
Kennismaking organisatie Borsele Programma Organisatie structuur Jack Jansen Afd. Ruimtelijke Ontwikkeling Jack Jansen Afd. Grond & Economie Bas v.dendries Afd. Samenleving Yvonne Otte Afd. Woonomgeving
Nadere informatiePassiefhuis gecertificeerd & Energieneutraal
Passiefhuis gecertificeerd & Energieneutraal Sportpark Kilder Meer betrokkenheid Meer keuze Meer kwaliteit MeerWaarde Het consortium Het consortium van Campen heeft reeds meerdere energetisch hoogwaardige
Nadere informatieDuurzaam bouwen, betere toekomst
Duurzaam bouwen, betere toekomst Welke keuzes kunt u vandaag maken Jeannette Levels Directeur Stichting MRPI, www.mrpi.nl Vennoot LBP SIGHT Duurzaam bouwen in 30 minuten Waarom? Wat? Hoe? Wie? Waarom?
Nadere informatieWijzer worden van duurzame huisvesting
De Meeuw Nederland De Meeuw en Duurzaam Bouwen Industrieweg 8 Postbus 18 5688 ZG Oirschot T +31 (0)499 57 20 24 F +31 (0)499 57 46 05 info@demeeuw.com www.demeeuw.com Wijzer worden van duurzame huisvesting
Nadere informatieWaarom heeft Amersfoort De Gouden Kikker gewonnen
Waarom heeft Amersfoort De Gouden Kikker gewonnen Link film Gouden Kikker 11 juni 2013 Workshop Kennisdag Grip op Kwaliteit 10 november 2015 Johan Carlier projectmanager nieuwbouw ABC-school De Zonneparel
Nadere informatieSchilindex. Kansen voor energiebesparing met de gebouwschilindicator in de nieuwe NEN 5128 en EPG. Gerrit Jan Kuiper NII
Nederlandse Schilindex Kansen voor energiebesparing met de gebouwschilindicator in de nieuwe NEN 5128 en EPG Gerrit Jan Kuiper 1 Nederlandse Een goede schil is het halve werk 2 Schilindex = logisch denken
Nadere informatieonderwerp Ongewijzigd voortzetten voucher hulp bij het huishouden 2018 en 2019
gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp Ongewijzigd voortzetten voucher hulp bij het huishouden 2018 en 2019 Portefeuillehouder dr. Tom Hom Collegevergadering 25 juli 2017 inlichtingen F. Nederstigt
Nadere informatieToelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018
Toelichting ISO 14001 Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 SCCM heeft een instrument ontwikkeld waarmee u goed inzicht krijgt in de milieuprestaties van uw organisatie, de ISO 14001 Milieuprestatiemeting.
Nadere informatieBestedingskader middelen Stedelijke Herontwikkeling
Bestedingskader middelen Stedelijke Herontwikkeling Inleiding Stedelijke herontwikkeling Voor de ruimtelijke ontwikkeling van Utrecht is de Nieuwe Ruimtelijke Strategie opgesteld die in 2012 door de Raad
Nadere informatieNota van B&W. groencompensatie Rijkswaterstaat A9. dr. Derk Reneman 18 december 2018 Jeroen van Lemmen ( )
f7 gemeente Haarlemmermeer Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude Nota van B&W onderwerp Gebiedsontwikkeling Badhoevedorp en omlegging A9 - Overeenkomst groencompensatie Rijkswaterstaat A9 Portefeuillehouder
Nadere informatieBENG, ZEN en/of NOM? Wie ben je?
BENG, ZEN en/of NOM? Wie ben je? Harm Valk Simon Verduijn Nieman Groep Stroomversnelling / Endule Samenwerkingsdag Stroomversnelling / ZEN-Platform 12 oktober 2017 BENG = Bijna EnergieNeutraal Gebouw Nieuw
Nadere informatieEnergieprestatie van gebouwen
Energieprestatie van gebouwen Caleffi Academy Pieter Nuiten Maart 2014 Planadvies W/E adviseurs Een betrouwbare partner in duurzaam vastgoed www.w- e.nl! Voor opdrachtgevers met ambi8e! 25 medewerkers!
Nadere informatieBetere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars
Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars Betere energieprestaties met stadswarmte Bestaande woningen, nieuwbouwwoningen en
Nadere informatieCirculaire installaties Een beschouwing, waar staan we? Menno Schokker
Circulaire installaties Een beschouwing, waar staan we? Menno Schokker Inhoud Voorstellen Casussen Handvatten Missie: Het moet en kan beter! Van idealistische oriëntatie naar realistische aanpak Case:
Nadere informatieonderwerp Intentieovereenkomst woningbouwontwikkeling Tudorpark particulier (achter Hoofdweg 887), Hoofddorp
gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp Intentieovereenkomst woningbouwontwikkeling Tudorpark particulier (achter Hoofdweg 887), Hoofddorp Portefeuillehouder Collegevergadering Inlichtingen Registratienummer
Nadere informatieAntwoord op uw opgave. Circulair aanbesteden
Antwoord op uw opgave Circulair aanbesteden Inhoudsopgave Inleiding: over ons Korte enquête Waarom? Ambities Circulair aanbesteden hoe doe je dat Aan de slag! Afsluiting en vragen Over ons 10 jaar 115
Nadere informatieBeleidsregels Duurzame nieuwbouw - energieneutraal en circulair
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Leusden Nr. 44751 2 maart 2018 Beleidsregels Duurzame nieuwbouw - energieneutraal en circulair Doel en context Deze beleidsregels dienen om helderheid te
Nadere informatieDuurzaam contractmanagement
Duurzaam contractmanagement Samenvatting Hoe wordt de duurzaamheid van de ingekochte producten en diensten ondergebracht in facilitaire contracten en wat betekent dat voor het contractmanagement? Inleiding
Nadere informatieMilieujaarverslag (e-mjv)
Milieujaarverslag (e-mjv) Jaarlijkse (emissie)rapportage Inzicht in emissies via verplichte jaarlijkse emissierapportage Het Milieujaarverslag Met het e-mjv geeft Nederland invulling aan een groot aantal
Nadere informatieEnergieneutraal keten sluisdeur Goese Sas
Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas Door de vastgestelde energie- en klimaatdoelstelling binnen Europa om in 2050 energieneutraal te zijn, is het voor de hele samenleving maar met name voor bedrijven
Nadere informatieNota van B&W. onderwerp Beleidsregels Ruimtelijke inpassing zonnepanelen parken. Portefeuilehouder Adam Elzakalai, John Nederstigt
7 gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp Portefeuilehouder Adam Elzakalai, John Nederstigt Collegevergadering 6 januari 201 5 inlichtingen Herman Nijman (023 5676889) Registratienummer 2014.0057122
Nadere informatieSAMENVATTING VERKENNING MIGRATIE LANDELIJKE VOORZIENINGEN
SAMENVATTING VERKENNING MIGRATIE LANDELIJKE VOORZIENINGEN Met de komst van de Omgevingswet gaan per 1-1 2021 de drie landelijke voorzieningen (Activiteitenbesluit Internet Module (AIM), het Omgevingsloket
Nadere informatieCirculair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie
Circulair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie Opdrachtgevers: - Provincie Utrecht - Gemeente Utrecht - Gemeente Amersfoort Middag/avond over biobased aanbesteden Centre of Expertise
Nadere informatieParagraaf duurzaamheid
Paragraaf duurzaamheid Paragraaf duurzaamheid Wij hebben als gemeentelijke organisatie een voorbeeldfunctie en zorgen ervoor dat de gemeentelijke organisatie energieneutraal wordt voor 2030. Voor de gemeente
Nadere informatieAmbitieweb. grip en zicht op duurzaamheid. rps.nl Laboratoria Gebieden Gebouwen Infrastructuur
Ambitieweb grip en zicht op duurzaamheid rps.nl Laboratoria Gebieden Gebouwen Infrastructuur Grip en zicht op duurzaamheid met ambitiewebtool Heeft uw organisatie duurzaamheidsambities? Welke zijn dat
Nadere informatieSamen werken aan een duurzaam Hellendoorn. Collegebesluit 14 mei 2013. Raadsbesluit 29 oktober 2013.
Samen werken aan een duurzaam Hellendoorn Collegebesluit 14 mei 2013. Raadsbesluit 29 oktober 2013. 1 Samenvatting Definitie duurzaamheid volgens Brundtland Aanmelden als Millenniumgemeente Speerpunten:
Nadere informatieDuurzaam inkopen bij Rijkswaterstaat
Duurzaam inkopen bij Duurzaamheid bij aanleg en onderhoud van wegen, vaarwegen en waterwerken Edwin van der Wel, Sr. Adviseur Duurzaamheid en Energie, GPO Inhoud Programma duurzaam inkopen GWW Doelstellingen
Nadere informatieGER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering. Heleen Pinkse
GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering Heleen Pinkse Aanleiding Energiefabriek: Door toepassen van chemicaliën kan energiegebruik van de zuivering verminderen, maar..
Nadere informatieInschrijfbrochure Definitieve Selectie. Duurzaamheidtender Buiksloterham. Bouwenvelop 12, 21, 22, 24, 41
Inschrijfbrochure Definitieve Selectie Duurzaamheidtender Buiksloterham Bouwenvelop 12, 21, 22, 24, 41 Inhoud Inhoud... 2 1 Inleiding... 3 1.1 Opdracht voor de inschrijver... 3 1.2 Startbijeenkomst definitieve
Nadere informatieMVO Programma
2017-2020 Inleiding Jan Bakker heeft zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld in de agrarische sector en de grond-, wegen waterbouw. We zijn gegroeid en geprofessionaliseerd, maar met behoud van onze eigen
Nadere informatieInitiatief Duurzaam GWW
Status Definitief Versie/revisie 1.0 Datum Opdrachtnemer Opgesteld door Gecontroleerd door Jeroen Winkelmolen John Liebrecht Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 1.1 Visie op samenwerken aan Duurzaamheid met
Nadere informatieRaadsvoorstel Plan van Aanpak Circulaire Economie
gemeente Eindhoven Inboeknummer 17bst01739 Dossiernummer 17.51.351 Beslisdatum B&W 19 december 2017 Raadsvoorstel Plan van Aanpak Circulaire Economie Inleiding In het Klimaatplan 2016-2020 is vastgelegd
Nadere informatieWie zijn wij? Van 0-meting tot haalbare business case. Programma. De methode. Meten van duurzaamheid. Heldere kijk op duurzaamheid.
Van 0-meting tot haalbare business case Meer informatie: www.w-e.nl www.gprsoftware.nl ir. Janny Stevens (stevens@w-e.nl) ir. Saskia van Hulten (hulten@w-e.nl) Wie zijn wij? W/E adviseurs www.w-e.nl Saskia
Nadere informatieBevordering naleving Ventilatie en EPC regels. Verslag uitgevoerde activiteiten 2010. Datum 13 december 2010 Status Definitief
Bevordering naleving Ventilatie en EPC regels Verslag uitgevoerde activiteiten 2010 Datum 13 december 2010 Status Definitief Colofon Publicatienummer VROM-Inspectie Directie Uitvoering Programma Bouwen
Nadere informatieNTA Nieuw tijdperk energieprestatie. Normalisatie: De wereld op één lijn 1
NTA 8800 Nieuw tijdperk energieprestatie 1 Toekomstvisie overheid 2015 1 juli 2018 2019 2020 tussenperiode 2050 50% EPC aanscherping Overheids-gebouwen Aansluitplicht aardgas BENG nieuwbouw vervalt Nieuwbouw
Nadere informatiePilot Omgevingsvisie Nijmegen Green City
Pilot Omgevingsvisie Nijmegen Green City De Omgevingswet meer ruimte voor initiatief Huidige omgevingsrecht: opeenstapeling van wetten, regels en procedures Onzekerheid en onduidelijkheid bij initiatiefnemers
Nadere informatieBeton Bewust Keurmerk Beton What s in it for me?
Beton Bewust Keurmerk Beton What s in it for me? Het keurmerk voor beton Ron Peters, directeur VOBN. Stelling: Bouwen met beton is duurzaam bouwen. Eens of Oneens? Inhoud Beton is duurzaam. Keurmerk Beton
Nadere informatie