Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG

Transcriptie

1 Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG Olga van der Velde Datum: Constructeursdag Circl paviljoen

2 Voorstelronde: NIBE in het kort 27 jaar advies Van LCA voor producten tot duurzaamheidsadvies op gebouw- en wijkniveau NIBE milieuclassificaties DUBOkeur LCA tools Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 2

3 MISSIE NIBE Het kwantificeren, meet- en stuurbaar maken van de milieu-impact van bouwmaterialen en bouwwerken ziet het NIBE als een belangrijke, concrete stap naar de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Daarmee wil het NIBE partijen uit de bouw helpen hun duurzaamheidsdoelstellingen te halen. Van producent tot aannemer, van architect tot ontwikkelaar. Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 3

4 Inhoud presentatie Introductie Uitleg MPG Uitleg LCA MPG en constructies - Relevantie - Mogelijkheden - Ontwikkelingen Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 4

5 Wat is de MPG De MilieuPrestatie Gebouwen (MPG) geeft aan wat de milieubelasting is van de materialen die in een gebouw worden toegepast. Belangrijke maatstaaf voor duurzaamheid van een gebouw. Hoe lager de score hoe lager de milieuimpact van de materialen en hoe duurzamer het gebouw. Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 5

6 Een nieuwe eis in het Bouwbesluit Bouwbesluit sinds 2013 berekening opnemen Bouwbesluit sinds 2018 grenswaarde Woningen Kantoren Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 6

7 Gemiddelde scores MPG Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 7

8 Opbouw MPG MPG is de som van de schaduwkosten van de toepaste materialen Over de gehele levensduur van een gebouw (max: 75 jaar woningen, 50 jaar utiliteitsbouw) Uitgedrukt in schaduwkosten per 1m 2 BVO per jaar Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 8

9 Opbouw schaduwkosten Schaduwkosten worden bepaald d.m.v. LCA (o.b.v. de bepalingsmethode) De LCA s van bouwproducten staan in de Nationale milieudatabase(nmd) Rekenregels volgens bepalingsmethode milieuprestatie gebouw en GWW-werken o.b.v. van de EN Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 9

10 Wat is een LCA Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 10

11 Productie fase (A1-A3) Winning van grondstoffen Transport grondstoffen Productie Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 11

12 Bouwfase (A4 A5) Transport naar bouwplaats Constructie op de bouwplaats Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 12

13 Gebruiks-/onderhoudsfase (B1-B7) Uitloging Onderhoud Reparaties Vervanging Energieverbruik Waterverbruik Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 13

14 Einde levensduurfase (C D) Sloop Transport afval Afvalverwerking Stort Verbranding Recycling Hergebruik Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 14

15 Welke Milieueffecten (Emissies) Klimaatverandering Ozonlaagaantasting Fotochemische oxidantvorming Verzuring Vermesting Humane toxiciteit Eco toxiciteit (zoetwater) Eco toxiciteit (zoutwater) Eco toxiciteit (terrestrisch) Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 15

16 Welke Milieu-effecten (uitputting) Uitputting van abiotische grondstoffen, ex fossiele energiedrager Uitputting van fossiele energiedragers Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 16

17 MKI: Milieukosten-indicator LCA: Over de hele cyclus worden al deze milieu-effecten bepaald. Schaduwkosten: per milieu-effect is bepaald wat de kosten zijn voor de maatschappij om deze effecten te compenseren. Milieukosten-indicator: optelsom van deze schaduwkosten voor een vastgestelde eenheid. Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 17

18 Functionele eenheid Eerlijke vergelijking van MKI s is van belang. Bijvoorbeeld: Isolatie: 1 m2 glaswol met Rc waarde 4,5 (dikte 200 mm) vergelijken met 1 m2 EPS met Rc waarde 4,5 (dikte 150 mm) Ligger Zelfde overspanning en belasting hoeveelheid benodigde materiaal bepalen voor verschillende varianten. Voor deze hoeveelheden de MKI bepalen en die met elkaar vergelijken Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 18

19 Categorie 1, 2 of 3 data Cat 1 merkgebonden data Externe reviewer Cat 2 Branche data Externe reviewer NMD beheerd door SBK Cat 3 Generieke data Ophoging van 30% Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 19

20 Voorbeeld Cat 1, 2 of 3 data Cat 3: Generiek baksteen metselwerk: 6,52 Cat 2: Baksteen mw van branche vereniging KNB: 3,43 (Δ 3,09) Cat 1: Baksteen mw met Weber Beamix mortel: 3,02 (Δ 3,5) 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 - Cat 3: Generiek baksteen metselwerk: Cat 2: Baksteen mw van branche vereniging KNB: Cat 1: Baksteen mw met Weber Beamix mortel: Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 20

21 Relaties MPG, LCA, NIBE MC, NMD Producent bouwmateriaal LCA Bouwproduct Externe reviewer NMD beheerd door SBK LCA bureau (NIBE) NIBE s milieuclassificaties DUBOkeur Externe reviewer MPG Gebouw berekening/ rekentool Resultaat: Schaduwkosten in (per m2 BVO per jaar) Gebruikt voor BREEAM Mat 1, GPRgebouw milieu, etc. Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 21

22 Korte samenvatting: LCA, NMD, MPG LCA kijkt over al de levensfases (wieg tot graf) LCA neemt een breed scala aan milieu-effecten mee LCA van bouwproducten zijn te vinden in de NMD MPG is de som van de schaduwkosten van de toepaste materialen o.b.v. de NMD Drie niveaus aan datakwaliteit Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 22

23 Wat zit er in de MPG berekening Wel meegenomen Fundering Ruwbouw Afbouw (gevelbekleding, trappen, afwerkingen) Installaties (W en E) Terrein (verharding/afscheiding) Alle materialen die voor de oplevering van een gebouw worden toegepast. Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 23

24 Resultaat MPG berekening Appartementencomplex 3300 m 2 BVO MPG 0,59 i.h.w.g. beton 1/3 van de MPG door constructie en vloeren Rijtjeswoning 140 m 2 BVO MPG 0,49 i.h.w.g. beton 25% van de MPG door constructie en vloeren Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 24

25 Resultaat MPG berekening Kantoor m 2 BVO MPG 0,48 i.h.w.g. beton 60% van de MPG door constructie en vloeren Kantoor 3000 m 2 BVO MPG 0,86 i.h.w.g. beton 1/3 van de MPG door constructie en vloeren Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 25

26 Resultaat MPG berekening? BVO s gaan de lucht in meer constructie per BVO Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 26

27 Relevantie Wetgeving: MPG grenswaarde gaat in de toekomst omlaag Tenders: Nu worden al eisen gesteld of punten gegeven aan de MPG score Duurzaamheid: de bouw heeft impact op het milieu, waar wij mede verantwoordelijkheid voor dragen. Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 27

28 Voorbeeld van gunningscriteria Voorbeeld uit: Selectiebrochure Kavel 14-01, IJburg centrumeiland 15% van de punten GPR 15% van de punten MPG Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 28

29 Welke tools zijn er Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 29

30 MPG handige tool, maar Er zijn nog een aantal nadelen: - NMD biedt geen compleet overzicht van alle mogelijke materialen. Het idee is dat dit steeds verder wordt uitgebreid - Sommige uitgangspunten voor constructieve onderdelen zijn onduidelijk of verkeerd aangenomen. Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 30

31 MPG vloeren - Hoeveel wapening? - Welke cementsoort? Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 31

32 MPG cementsoorten Cementsoort = belangrijk uitgangspunt! CEM I - s 0,041/kg CEM II - s 0,034/kg CEM III - s 0,02/kg CEM III heeft een 2x zo lage milieulast als CEM I Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 32

33 MPG dragende wanden Geen gegevens over cementsoort, wapening en betonsterkte Meer dan 2x zo hoge MKI CEM I - s 0,041/kg CEM II - s 0,034/kg CEM III heeft een 2x zo lage milieulast als CEM I Hoeveel wapening per m2? Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 33

34 MPG zelf constructie samenstellen Zelf constructie samenstellen: Geen sterkte hoger dan C30/37 Geen categorie 1 of 2 data van wapeningsstaal, dus toeslag van 30%! Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 34

35 MPG fundering Zelf constructie samenstellen: Geen sterkte hoger dan C30/37 Geen categorie 1 of 2 data van wapeningsstaal, dus toeslag van 30%! Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 35

36 Perspectief Deze verschillen schelen een paar cent op de MPG (inschatting). In tenders kan die paar cent het verschil maken. Op alle projecten waar jullie adviseren kunnen die paar cent een aanzienlijke verlaging van de milieuimpact realiseren. Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 36

37 Mogelijkheden D.m.v. LCA s de MKI laten bepalen van producten/materialen die niet in de NMD staan. Bij SBK (beheerder NMD) aangeven welke informatie/materialen ontbreken. Bij brancheverenigingen/producenten de uitgangspunten opvragen. ( deze zou SBK in de NMD moeten verwerken) Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 37

38 Tussen conclusie De MPG is een nuttige tool om inzicht te krijgen in de milieu-impact van constructies. Met de huidige gegevens is het vooral een indicator. Voor een goede vergelijking is meer informatie en input nodig. Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 38

39 Eerlijke vergelijking voor ontwerpkeuze Milieuclassificaties In augustus komt een update ook voor de constructiegroepen Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 39

40 Eerlijke vergelijking voor ontwerpkeuze Update: - duidelijkere omschrijving uitgangspunten. - houten draagconstructie wordt toegevoegd. Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 40

41 Optimaliseren van de MPG Gebouwvorm Hergebruik gebouw Hergebruik materialen Minimaliseren gebruikte bouwproducten ontwerp bijvoorbeeld met kleinere overspanningen. Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 41

42 Ontwikkelingen duurzame constructies Betonbreektechnologieën secundair cement Mortel met 50% secundair cement en 50% CEM III heeft ongeveer een 2x zo lage milieulast als een mortel met 100% CEM III Donorskelet hergebruik van materialen Hergebruikte materialen hebben een MKI van 0,- Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 42

43 Invloed als constructeur De milieulast van de constructie bedraagt gemiddeld 30-60% van een gebouw. Als één van de meest vervuilende sectoren hebben wij een verantwoordelijkheid duurzame keuzes te maken Creëer inzicht in de milieukosten van verschillende constructies. B.v. door zelf aan de slag te gaan met een gratis MPG tool De NMD zal steeds verder uitbreiden met aangevulde gegevens maar ook met nieuwe duurzame ontwikkelingen. Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie 43

44 Vragen?