Beleidsplan IBOR. Gemeente Urk

Transcriptie

1 Gemeente Urk 22 maart 2017

2

3 Gemeente Urk

4 Colofon Opdrachtgever: Gemeente Urk Project: IBOR Beleidsplan Contactpersoon: Christophe Meijer Senior Adviseur: Remko Kamstra Projectleider: Marjel Das Auteurs: Marjel Das / Christophe Meijer Datum: 24 april 2017

5 Inhoudsopgave Inleiding 11 Aanleiding en achtergrond 11 Doelstelling 11 Relatie met andere (beleids)plannen 12 Begrenzing plan 12 Onderdelen 13 Leeswijzer 14 1 Kwaliteitskader Beleving van de openbare ruimte Dagelijks onderhoud, groot onderhoud en vervanging Beheercategorieën Gebiedstypen Beheerniveaus 20 2 Huidige beheerkwaliteit Huidige beheerkwaliteit Nulmeting Interviews met beheerders 25 3 Beschikbaar budget Uitgangspunten analyse beschikbaar budget Beschikbaar budget 27 4 Dagelijks en groot onderhoud Uitgangspunten financiële analyse Proces financiële analyse Benodigd budget dagelijks en groot onderhoud Principes scenariovorming Scenariobijeenkomst 29

6 5 Vervangingsopgave Uitgangspunten vervangingsanalyse Proces financiële analyse Benodigd vervangingsbudget Conclusie uit hoofdstukken 3, 4 en Ontwikkelingen Onkruidbeheersing op verharding Areaaluitbreiding Beleid voor verschillende beheeronderdelen Beheer en inrichting Havens Financiering ontwikkelingen 39 7 Participatie Burgerparticipatie Burgerparticipatie op Urk Conclusies 42 8 Voorkeursscenario Voorkeursscenario schoon, actief en toekomstbestendig Urk Kosten voorkeursscenario Financiering 45 9 Conclusies en vervolg Conclusies Resultaat gericht werken in de praktijk Vervolg - overige stappen Kostenindicatie vervolgstappen 52 6 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

7 Bijlagen 53 Bijlage 1 Kwaliteitskaarten 54 Bijlage 2 Resultaten nulmeting 57 Bijlage 3 Arealen 70 Bijlage 4 Specificaties 77 Bijlage 5 Vier scenario s projectgroep 82

8 Samenvatting De gemeente Urk beheert al jaren met veel zorg de openbare ruimte. Dit gebeurt per vakgebied en is met name gebaseerd op ervaringen. De kosten waren in verhouding met de maatregelen die uitgevoerd dienden te worden. Als gevolg van de crisis is het beheerbudget in meerdere bezuinigingsrondes met circa 12% gekort. Dit betekent dat het beheer niet meer voortgezet kon worden op de oude wijze, omdat het budget daarvoor ontbreekt. Dit beleidsdocument heeft tot doel om een duidelijk beheerkader vast te stellen in relatie tot de beschikbare middelen. Het geeft het kader aan voor de best haalbare beheerkwaliteit van de openbare ruimte in de gemeente Urk. Het plan laat zien welke beheerkwaliteit mogelijk is binnen de beschikbare beheerbudgetten. Het plan heeft een looptijd van vijf jaar; van 2017 tot en met 2021 met een financiële doorkijk tot Elke vijf jaar vindt een evaluatie plaats en wordt het beleid, indien nodig, bijgesteld. Kader Het kader geeft het instrumentarium weer waarmee de gemeente nu en in de toekomst heldere keuzes kan maken in het beheer van de openbare ruimte en waarmee zij helder en eenduidig kan communiceren. Bovendien wordt met dit instrumentarium de sturing voor het beheer van de openbare ruimte eenduidiger en eenvoudiger. Het instrumentarium bestaat uit een aantal onderdelen: Kwaliteitsbeelden De gemeente onderscheidt vijf kwaliteitsbeelden: A+ (hoge kwaliteit), A, B, C en D (lage kwaliteit)). Voor elk onderdeel uit de openbare ruimte is vervolgens een beeldmeetlat opgesteld, waarop staat aangegeven aan welke kwaliteitsnormen het onderdeel moet voldoen bij een bepaald kwaliteitsbeeld. Alle beeldmeetlatten zijn gebundeld in de schouwgids. Met dit instrumentarium kan de beheerkwaliteit van de openbare ruimte visueel meetbaar worden gemaakt. Beheerniveaus De gemeente heeft drie beheerniveaus onderscheiden: A, B en C. Gebiedstypen De gemeente Urk is verdeeld in gebiedstypen. Elk gebiedstype wordt bepaald door een gelijke karakteristiek, functionaliteit en een gelijk beheerniveau. De volgende gebiedstypen zijn onderscheiden: Oude Dorp, Woongebied, Bedrijventerrein, Hoofdinfrastructuur inclusief entrees, Winkelcentra, Parken, Recreatief gebied, Haven en Buitengebied. Beheercategorieën Het omvat alle zichtbare onderdelen, zoals groen, verharding, meubilair, civiele kunstwerken, water en reiniging. De insteek is dat er beheerd wordt op de wijze zoals door de raad is vastgesteld in de vorm van een voorkeursscenario. Daarnaast wordt met een integrale benadering een eenduidige aanpak ingezet waardoor een duurzamere openbare ruimte ontstaat. 8 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

9 Huidige beheerkwaliteit De gemiddelde beheerkwaliteit is goed en wordt gekwalificeerd met een B kwaliteit. Binnen meubilair is zowel A kwaliteit (straat- en verkeersmeubilair), B kwaliteit (openbare verlichting) en C kwaliteit (speelvoorzieningen) geconstateerd. Deze huidige beheerkwaliteit is bepaald aan de hand van de resultaten van de nulmeting met beeldmeetlatten en de interviews met de beheerders van Urk, om een zo realistisch mogelijk totaalbeeld neer te zetten. Financiële analyse Op basis van het totaalbeeld van de huidige situatie is berekend welk budget theoretisch nodig is om deze huidige kwaliteit in stand te houden. Gekeken is naar dagelijks onderhoud, groot onderhoud en vervanging. Dit budget is afgezet tegen het beschikbare budget zoals opgenomen in de Beheerbegroting De resultaten van de financiële analyse zijn als volgt: Het beschikbaar budget voor de beheeronderdelen die onder het vallen bedraagt voor 2017 in totaal ca. 2,1 miljoen. Het gaat dan om het dagelijks onderhoud (DO), groot onderhoud (GO) en vervanging (VV). Het jaarlijks terugkerend beschikbaar budget staat vermeld in de Beheerbegroting 2017 en bestaat uit de volgende budgetten: Budgetten voor het dagelijks en beperkt groot onderhoud, zoals speeltuinen en weiden kosten uitbestede werkzaamheden ; Budgetten in de vorm van uren die de eigen dienst maakt; Budgetten in de vorm van dotaties vanuit de beheerplannen, zoals begrotingspost onderhoud wegen, straten en pleinen voorziening mutaties. Naast het jaarlijks terugkerende budget zijn in voorkomende gevallen incidenteel gelden beschikbaar voor speciale doeleinden en projecten. Het gaat dan om bijvoorbeeld subsidies, cofinanciering, integrale projecten en via de grondexploitatie. Het benodigd budget om de huidige beheerkwaliteit te kunnen handhaven bedraagt voor dagelijks onderhoud en groot onderhoud jaarlijks gemiddeld ruim 1,8 miljoen. Het benodigd budget voor dagelijks en groot onderhoud is berekend in het rekenprogramma Impact Online van Cyber bv. Voor vervanging is jaarlijks conform de reguliere beheerplannen theoretisch gemiddeld 0,7 miljoen euro nodig. Er zit dan ook een gat tussen de beschikbare middelen en de benodigde middelen. Deze komt globaal overeen met de opgelegde bezuinigingstaakstelling. In dit beleidsplan is gezocht naar een optimum tussen maximaal haalbare beheerkwaliteit versus beschikbare midden. Dit heeft geleid tot onderstaand voorkeursscenario. Voorkeursscenario Schoon, actief en toekomstbestendig Urk Schoon Urk met ruimte voor actieve bewoners en bedrijven en een toekomstbestendige openbare ruimte. Dat is wat uit de bijeenkomsten met een brede ambtelijke vertegenwoordiging en de verantwoordelijk portefeuillehouder naar voren is gekomen. 9 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

10 Kenmerken van het voorkeursscenario Schoon, actief en toekomstbestendig Urk zijn: Het Oude Dorp als visitekaartje voor Urk: in het Oude Dorp geldt kwaliteit A; Urk schoon! Een opgeruimde omgeving, zonder zwerfvuil geeft een positieve uitstraling: reiniging overal kwaliteit B; Basis kwaliteit overige gebieden. Voor woongebieden en bedrijventerreinen geldt niveau C; Ruimte voor omvorming. Voor eventuele aanpassingen in de inrichting ook wel omvormingen genoemd is financiële ruimte gereserveerd; Burgerparticipatie. Burgers en bedrijven worden zelf in de gelegenheid gesteld om te zorgen voor een plus op de beheerkwaliteit; Financiële ruimte voor adequate vervanging en noodzakelijke projecten voor een toekomstbestendige openbare ruimte. Dit scenario is financieel sluitend met de huidig beschikbare budgetten. Dit wordt gerealiseerd middels het reguliere budget aangevuld met deel areaaluitbreiding, voeding uit voorziening wegbeheer en BTW compensatie, zie onderstaand overzicht Bestaand budget ,00 Kosten voorkeurscenario ,00 per saldo (tekort) stelpost areaalgroei / BTW uit rioolinvesteringen Uit: saldo voorziening wegbeheer 94487, , , ,65 0 blijft per saldo Ondanks dat het financieel plaatje sluitend is moet wel onderkend worden dat de beheerkwaliteit lager zal zijn dan Urk de afgelopen jaren gewend is. Voor groen zal dit direct zichtbaar zijn en voor de overige beheeronderdelen zal dit wat later zichtbaar worden, omdat groen levend beheer is en de andere onderdelen statische objecten zijn. Vervolg Het geeft het kader aan voor de best haalbare beheerkwaliteit van de openbare ruimte in de gemeente Urk. De volgende fase is de toepassing van het beleid in de praktijk. De implementatie van het beleid bestaat uit diverse stappen die zijn te verdelen in enerzijds organisatorische stappen, om het denken in kwaliteiten en het dienovereenkomstig handelen te implementeren. Anderzijds zijn er diverse vervolgstappen gedefinieerd die puur beheertechnisch van aard zijn, zoals het uitwerken van een operationeel beheerplan. 10 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

11 Inleiding Aanleiding en achtergrond De openbare ruimte is de buitenruimte die voor iedereen toegankelijk is en in eigendom en beheer is van de gemeente Urk. Het vormt de woon-,, leef-, werk- en recreatieomgeving. De kwaliteit van de openbare ruimte is van invloed op de mate waarin mensen zich thuis voelen, algemene gezondheid, sociale veiligheid, vastgoedontwikkeling en de economische positie van een gebied. Bewust en duurzaam omgaan met de kwaliteit van de openbare ruimte is daarom belangrijk. De gemeente beheert de openbare ruimte. Dit gebeurt per vakgebied en is met name gebaseerd op ervaringen. De kosten waren in verhouding met de maatregelen die uitgevoerd dienden te worden. Als gevolg van de crisis is het beheerbudget in meerdere bezuinigingsrondes met circa 12% gekort. Dit betekent dat het beheer niet meer voortgezet kan worden op de oude wijze. Dit beleidsdocument heeft tot doel om een duidelijk beheerkader vast te stellen in relatie tot de beschikbare middelen. Om de kwaliteit en ambitie van de openbare ruimte integraal vast te leggen heeft Urk een plan opgesteld voor het integrale beheer van de openbare ruimte. Dit plan noemen we het Beleidsplan Integraal Beheer Openbare Ruimte, afgekort:. Dit biedt een overkoepelend kader voor diverse deelplannen en de gewenste beheerkwaliteit per beheeronderdeel. De burger ervaart het beeld als totaalplaatje; één onderdeel kan het gehele beeld negatief beïnvloeden. Urk heeft daarom één integraal beleidsplan voor het beheer van de openbare ruimte opgesteld. Met het is via beelden de onderhoudskwaliteit van de openbare ruimte voor bewoners, bestuur en de eigen organisatie inzichtelijk en bespreekbaar gemaakt. Het legt de relatie tussen de huidige en gewenste kwaliteit ten opzichte van de beschikbare en gewenste/benodigde middelen. Doelstelling Het doel van het is het vaststellen van beleidskaders voor de best haalbare beheerkwaliteit van de openbare ruimte in relatie tot de beschikbare middelen. Het beschrijft welke beheerkwaliteit waar gewenst is en welke kosten met deze keuze gemoeid zijn. De beleidskaders geven ruimte aan de kader stellende rol van de raad en bieden duidelijkheid voor de uitvoering door de ambtelijke organisatie. 11 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

12 Het geeft richting aan het bereiken van de ambities van de gemeente, door: het bundelen van losse beleidsmatige beheeractiviteiten in een logisch geheel; het helder vastleggen van wat het bestuur, organisatie en partners kunnen verwachten van het beheer van de openbare ruimte; Dit heeft een looptijd van vijf jaar; van 2017 tot en met 2021 met een financiële doorkijk tot Elke vijf jaar vindt een evaluatie plaats en wordt het beleid, indien nodig, bijgesteld. Het is richtinggevend voor de Eenheid Ruimte & Beheer en vormt de basis voor het opstellen van operationele beheerplannen per beheeronderdeel (zoals groen, verharding, meubilair e.d.), de uitvoeringsovereenkomsten met de aannemers en het monitoren van de gekozen kwaliteit. Relatie met andere (beleid)plannen De relatie tussen het en andere plannen is weergegeven in het volgende schema. Aangegeven is waar enkele recente plannen van de gemeente Urk zijn gepositioneerd. Strategische plannen Structuurvisie Collegeprogramma GRP Beleidsplannen Beheerplannen Handboek openbare Werkplanning Bestek Uitvoeringsplannen ruimte Begrenzing plan De openbare ruimte maakt deel uit van de fysieke leefomgeving. De fysieke leefomgeving is weer een onderdeel van de maatschappij. Voor de gehele leefomgeving heeft de gemeente visies en plannen zoals de Structuurvisie. Dit gaat over de openbare ruimte, die de gemeente beheert. Maatschappij Fysieke leefomgeving 12 Openbare ruimte Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

13 Het omvat de planmatige onderdelen van het beheer van de openbare ruimte die in eigendom en/of beheer zijn bij de gemeente Urk. In de doorrekening zijn alleen de kosten voor de uitvoering van de beheeronderdelen groen, meubilair, verharding, reiniging, water en kunstwerken meegenomen. Onderdelen Het bestaat uit de volgende onderdelen: Kwaliteitskader Dit is het beleidsdeel waarin de uitgangspunten met bijbehorende, samenhangende kwaliteitsbeelden voor het beheer van de openbare ruimte zijn vastgelegd. In de kwaliteitskaarten staan de na te streven beheerkwaliteiten omschreven. Voorafgaand aan het kwaliteitskader vindt beeldvorming plaats. Beeldvorming zorgt ervoor dat iedereen het over hetzelfde heeft en dat de te maken keuzes begrijpelijk zijn en gevisualiseerd worden (eenduidigheid). Kwaliteitstoets-Huidige kwaliteit De huidige beheerkwaliteit is bepalend bij het toetsen van de gestelde kaders. De resultaten van de nulmeting en de interviews met de beheerders zijn samen gebruikt om een zo realistisch mogelijk totaalbeeld te geven van de huidige kwaliteit van de openbare ruimte. Financieel kader De noodzakelijke financiële middelen voor de na te streven beheerkwaliteit zijn in dit deel inzichtelijk gemaakt middels normen en benchmarkgegevens vanuit het kostenmodel Impact Online van Cyber, hierna kostenmodel. Met een kwaliteitssimulatie zijn de resultaten en de consequenties van beheerkeuzes overzichtelijk gevisualiseerd. Hierbij is een vergelijking gemaakt tussen de noodzakelijk geachte financiële middelen en het beschikbare budget vanuit de gemeentelijke budgetten. Deze vergelijking vormt de basis voor het maken van kwaliteitskeuzes. Kwaliteitssimulatie en kwaliteitskeuzes Met de kwaliteitssimulatie van het kostenmodel zijn diverse scenario s doorgerekend. Deze kwaliteitssimulatie maakt inzichtelijk welke kosten gemoeid zijn met welke kwaliteitskeuzes. Het eindresultaat van dit project is een beleidsplan Integraal beheer openbare ruimte waarin voor de komende jaren het beleid van de gemeente is vastgelegd. 13 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

14 Leeswijzer Onderdeel Toelichting 1 Kwaliteitskader Beschrijving van de uitgangspunten van dit, de gebiedsindeling van de gemeente en de te hanteren beheerniveaus. 2 Huidige beheerkwaliteit Toelichting huidige situatie aan de hand van de nulmeting en de interviews met de beheerders. 3 Beschikbaar budget Beschrijving welke kosten aan de huidige kwaliteit zijn verbonden en welke kwaliteit realiseerbaar is met het huidige budget. 4 Dagelijks en groot onderhoud Berekening benodigd budget voor dagelijks en groot onderhoud voor de handhaving van de huidige kwaliteit. 5 Vervangingsbudget Overzicht van benodigd budget voor vervanging. 6 Ontwikkelingen Beleidskaders voor IBOR gerelateerde onderwerpen. 7 Participatie Uitgangspunten voor participatie in de openbare ruimte. 8 Voorkeursscenario Toelichting op het voorkeursscenario. 9 Conclusies en vervolg Conclusies en aanbevelingen voor het implementatietraject. 14 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

15 1 Kwaliteitskader 1.1 Beleving van de openbare ruimte Diverse factoren beïnvloeden het beeld van de openbare ruimte. Naast beheer, hebben inrichting en gebruik een belangrijke invloed op het beeld buiten. Een goede afstemming tussen inrichting, beheer en gebruik is essentieel om de kwaliteit van de openbare ruimte gedurende de gebruiksduur te handhaven. Het concentreert zich op het beheer van de openbare ruimte, waarbij inrichting en gebruik een vast gegeven zijn. Inrichting De inrichting van de buitenruimte geeft een beeld dat bijdraagt aan de beleving van de buitenruimte. Een duidelijke inrichting, een kenmerkend karakter en beeldbepalende of opvallende elementen zijn van invloed voor de beleving en het gebruik van de openbare ruimte. In het Handboek openbare ruimte zijn de inrichtingsvoorwaarden voor de openbare ruimte van Urk beschreven. Gebruik Bewoners, bedrijven en bezoekers maken gebruik van de openbare ruimte. Het gebruik van de buitenruimte staat in verbinding met de inrichting en het beheer. Wanneer bijvoorbeeld hangjongeren gebruik maken van een locatie kan dit invloed hebben op de beleving van andere gebruikers. Andersom kan het aanpassen van de inrichting en het beheer, effect hebben op het gebruik. Beheer Het beheer en onderhoud van de buitenruimte is gericht op een langdurige instandhouding van de verschillende voorzieningen op het gebied van schoon, heel en veilig. Het onderhoud kan op diverse niveaus uitgevoerd worden en sluit zoveel mogelijk aan op de inrichting en het gebruik. Een hoogwaardige inrichting met een hoge gebruikersdruk vraagt om meer onderhoud en vice versa. 15 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

16 1.2 Dagelijks onderhoud, groot onderhoud en vervanging Het omvat het dagelijks onderhoud, het groot onderhoud en de vervanging van de beheeronderdelen. Dagelijks onderhoud: Jaarlijks terugkerende onderhoudsmaatregelen met een hoge uitvoeringsfrequentie, met het doel incidenteel de functionaliteit en netheid van beheereenheden te vergroten, dan wel te conserveren op het door het gemeentebestuur gekozen kwaliteitsniveau. Groot onderhoud: Onderhoudsmaatregelen die meerdere malen binnen de levensduur van het element plaatsvinden. De maatregelen zijn gericht op het vertragen van de structurele achteruitgang van de kwaliteit en heeft tot doel de technische staat op het door het gemeentebestuur gekozen kwaliteitsniveau te houden. Vervangingsonderhoud of rehabilitatie Onderhoudsmaatregel om de kwaliteit van een element weer op het aanlegniveau te brengen, toegepast aan het einde van de levenscyclus indien groot onderhoud niet meer toereikend is. De openbare ruimte kent een bepaalde levensduur. Klein/dagelijks onderhoud en groot onderhoud zijn noodzakelijk om de kwaliteit op peil te houden; het betreft een tijdelijke verbetering. Langzaam gaat de kwaliteit, ondanks onderhoud, achteruit en is het beheeronderdeel na een bepaalde tijd afgeschreven. Onderstaande figuur laat een onderhoudscyclus zien: 16 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

17 1.3 Beheercategorieën De volgende beheercategorieën zijn te onderscheiden: Groen Dagelijks onderhoud: hoogcyclisch/verzorgend onderhoud aan de bomen, beplantingen en het gras, zoals onkruidbeheersing en maaien van het gazon. Groot onderhoud: laagcyclisch onderhoud zoals het snoeien van de bomen en beplantingen of het inboeten (vervangen dode of vergane beplanting). Het cyclisch vervangen van groen. Meubilair Dagelijks en groot onderhoud: verzorgend en technisch onderhoud aan bijvoorbeeld speelvoorzieningen, afvalbakken, banken, borden, palen en openbare verlichting, zoals rechtzetten en schoon houden. Energie is buiten beschouwing gelaten. Het vervangen van meubilair in verband met vandalisme valt binnen het groot onderhoud. Het cyclisch vervangen van meubilair. Reiniging Dagelijks onderhoud: Dit omvat het verwijderen van zwerfvuil in beplanting en op verharding, het legen van afvalbakken, het bestrijden van onkruid op verharding, het vegen van de verharding en het bladruimen tijdens de bladvalperiode. Meegenomen is het niet chemisch beheersen van onkruid op verharding. Huishoudelijk afval is niet meegenomen. Groot onderhoud en vervanging zijn bij reiniging niet van toepassing. Verharding Dagelijks onderhoud: het herstellen van kleine oppervlaktes tot enkele vierkante meters aan asfalt- en elementenverharding. Groot onderhoud: het herstraten of overlagen van verharding. Ook het onderhoud aan halfverharding en belijning is meegenomen. Het cyclisch vervangen van verharding en belijning. Civiele kunstwerken Dagelijks- en groot onderhoud: het verzorgende en technische onderhoud aan bruggen en palenschermen. Een deel van de palenschermen heeft een kerende functie, een deel heeft een cultuurhistorische functie. Cyclische vervanging van bruggen Water Dagelijks onderhoud: het uitmaaien van watergangen. De meeste wateren zijn overgenomen door het Waterschap. De gemeente is wel verantwoordelijk voor het uitmaaien van vijvers. Deze werkzaamheden zijn opgenomen in het. 17 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

18 Riolering valt buiten de scope van het, omdat de meeste onderdelen niet zichtbaar zijn en riolering is afgedekt in het GRP. Kolken reinigen vormt ook een onderdeel van het GRP (en de doorrekening naar de rioolheffing). Daarom is kolkenreiniging eveneens geen onderdeel van het. 1.4 Gebiedstypen Op Urk zijn verschillende gebieden te onderscheiden met een eigen karakter en functionaliteit. De gebiedsindeling sluit aan op de indeling uit het Handboek openbare ruimte. De volgende gebiedstypen zijn gedefinieerd om differentiatie van het beheer per gebied mogelijk te maken: - Oude Dorp: exclusief de Haven; - Woongebied: wonen voor en na 2000; - Bedrijventerrein; - Hoofdinfrastructuur inclusief entrees: alle gebiedsontsluitingswegen; - Winkelcentra: de winkelcentra die in het woongebied liggen; - Parken: hoogwaardige parken, zoals het Wilhelminapark, toekomstig park De Staart en de ijsbaan; - Recreatief gebied: bos grote singel/noorderzand/sportboulevard, strand, dijk; - Haven; - Buitengebied: overige gebied buiten de bebouwde kom. Het beheer van de Haven valt onder de havenexploitatie. Alleen de reinigingswerkzaamheden vallen onder de uitvoerende dienst van de gemeente. Deze werkzaamheden zijn meegenomen in het. Gebieden die buiten de scope van het vallen zijn: - Begraafplaatsen; - Sportcomplexen. 18 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

19 In de volgende figuur zijn de gebiedstypen op kaart weergegeven. Bedrijventerrein Hoofdinfrastructuur Oude dorp Parken Recreatief gebied overig Winkelcentra Woongebied Haven Buitengebied Figuur 1.1. gebiedstypenkaart 19 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

20 1.5 Beheerniveaus De beleving van de openbare ruimte is subjectief. Een ecoloog kan enthousiast zijn over de ruwe bermen langs hoofdwegen, omdat de kruiden er divers zijn, terwijl een bewoner zicht ergert aan het slordige beeld. Daarom is er een landelijke standaard systematiek ontwikkeld door CROW 1 om het beeld van de openbare ruimte objectief te kunnen meten. Meetlatten De gemeente Urk heeft de landelijke systematiek toegepast om een eigen schouwgids samen te stellen. In deze schouwgids zijn beeldmeetlatten opgenomen. Een beeldmeetlat is een reeks van vijf beelden (A+, A, B, C en D), waarin in aflopende mate de kwaliteit is vastgelegd. De beeldmeetlatten worden ingezet om de beheerkwaliteit bespreekbaar te maken. A+ wordt beoordeeld als een zeer hoog kwaliteitsbeeld en D als zeer laag; dit kwaliteitsniveau duidt op kapitaalvernietiging. Met behulp van de beelden op een beeldmeetlat is het mogelijk om de beheerkwaliteit objectief om te zetten naar kwaliteitsbeelden, zie de volgende figuur. Dit geeft eenduidigheid over kwaliteitsniveaus in het beheer. Voor elk onderdeel (zwerfafval, bomen, onkruid in beplanting, e.d.) in de openbare ruimte kan gekozen worden voor een kwaliteitsbeeld van A+ t/m D op een beeldmeetlat. De normen op de beeldmeetlatten zijn overgenomen van de landelijke schaalbalken van CROW. Figuur 1.2 voorbeeld meetlat De beeldmeetlatten tonen naast de kwaliteitsbeelden ook een technische aanduiding en een populaire omschrijving, die dienen ter ondersteuning en handreiking bij de beelden. 1 CROW is een afkorting van Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek 20 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

21 De technische aspecten geven de beoordelaar enkele meetbare of te schatten parameters per beeld aan, aan de hand waarvan de visuele beoordeling van het betreffende beeld getoetst wordt. De technische aspecten zijn te gebruiken bij uitvoeringsinstructies en werkomschrijvingen, zoals bestekken. De populaire omschrijving vertaalt de technische aspecten in een begrijpelijke omschrijving van het betreffende niveau. De gemeente Urk heeft de beeldmeetlatten opgenomen voor beleidsmetingen in een schouwgids. De schouwgids bestaat uit een selectie van samengestelde beeldmeetlatten. In deze samengestelde beeldmeetlatten zijn de normen gelijk aan de normen uit de Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte 2013, uitgegeven door CROW. Met behulp van de beelden op een beeldmeetlat is het mogelijk om de beheerkwaliteit om te zetten naar beeldkwaliteit. Een beeldmeetlat zorgt voor eenduidigheid van het kwaliteitsniveau bij het beheer. Beheerniveaus In beheer en onderhoud kan de gemeente Urk kiezen tussen de drie beheerniveaus; Hoog, Basis en Laag. Niveau Hoog staat gelijk aan kwaliteit A, niveau Basis aan kwaliteit B en niveau Laag aan kwaliteit C. A+ (Zeer hoog) en D (Zeer laag) zijn de referentieniveaus die de uitersten omschrijven. Een A+ kwaliteit is een opleverkwaliteit bij aanleg en geen kwaliteit die voor langere tijd kan worden gewaarborgd. In het voorbeeld van (straat)reiniging betekent dit dat er gelijk een onderhoudsmedewerker moet klaar staan om iets op te ruimen zodra iemand iets laat vallen. Een D-kwaliteit is ongewenst als ambitie of prestatie-eis, omdat dit niveau kapitaalvernietiging tot gevolg heeft en tot onveilige situaties kan leiden. Tevens kan dit leiden tot een verhoogd aansprakelijkheidsrisico. Wanneer niveau C wordt gekozen, is het belangrijk om bij bepaalde voorzieningen (bijv. bomen, heesters, gesloten verharding) tijdig in te grijpen, zodat het niveau niet afzakt tot een D-kwaliteit. Om zowel de gemeente als inwoners een duidelijk beeld te geven van een niveau zijn voor niveau Hoog, Basis en Laag kwaliteitskaarten gemaakt, zie bijlage 1. De kwaliteitskaarten geven aan welke beelden verwacht kunnen worden bij welke kwaliteit. 21 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

22 Oude dorp Woongebied Bedrijventerrei n Hoofdinfrastru ctuur Winkelcentra Parken Recreatief gebied Oude haven Buitengebied 2 Huidige beheerkwaliteit 2.1 Huidige beheerkwaliteit De huidige beheerkwaliteit is bepaald aan de hand van de resultaten van de nulmeting en de interviews met de beheerders van Urk om een zo realistisch mogelijk totaalbeeld neer te zetten. Het totaalbeeld van de huidige situatie is als volgt: Scenario's Datum: Project: Scenario Urk IBOR 2016 Huidige situatie Onderhoud type GROEN B B B B B B B B B VERHARDING B B B B B B B B B WATER B B B B B B B B B CIVIELE KUNSTWERKEN B B B B B B B B B MEUBILAIR A A A A A A A A A STRAATMEUBILAIR A A A A A A A A A SPEELVOORZIENINGEN C C C C C C C C C OPENBARE VERLICHTING B B B B B B B B B VERKEERSMEUBILAIR A A A A A A A A A REINIGING B B B B B B B B B Tabel 2.1 scenario huidige situatie Toelichting De nulmeting betreft een momentopname. De beheerkwaliteit kan gedurende het jaar fluctueren. De nulmeting meet overwegend dagelijks onderhoud en beperkt groot onderhoud. Denk hierbij aan onkruidbeheersing, zwerfafvalbeheersing, reparatie aan verhardingen, het snoeien van heesters en het rechtzetten van paaltjes. Het huidige beeld is het resultaat van jaren onderhoud, waarin je dus ook kunt zien of groot onderhoud wordt gepleegd. De interviews zijn vooral gericht op het groot onderhoud en zijn gebruikt om de resultaten van de nulmeting te toetsen. De snoeicyclus van de bomen is bijvoorbeeld via de nulmeting lastig te meten, daarom is het afnemen van interviews voor dit soort werkzaamheden een onmisbare aanvulling voor het vormen van een totaalbeeld. Het totaalbeeld vormt de basis in het financieel kader in het volgende hoofdstuk. 22 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

23 2.2 Nulmeting De nulmeting bevestigt het gevoel dat de openbare ruimte van de gemeente Urk overwegend op een hoog niveau ligt. De gemiddelde kwaliteit in de gemeente Urk zit op de grens van A en B niveau, met op onderdelen, met name bij groen, uitschieters naar beneden (C en D). Dit betekent dat de openbare ruimte op hoofdlijnen functioneert, hoewel er incidenten zijn. Voor de lagere score voor groen geldt een nuance; groen is een levend product dat onderhevig is aan seizoensinvloeden, in tegenstelling tot het beheer van de overige beheercategorieën. Figuur 2.2 totaalresultaten nulmeting De verschillende gebiedstypes op Urk vertonen gemiddeld gezien hetzelfde kwaliteitsbeeld. In alle gebiedstypes krijgt ruim de helft van de scores een A-beoordeling. Het bedrijventerrein is het gebiedstype met gemiddeld de meeste A-scores. In het buitengebied is gemiddeld het minst vaak een A gescoord. Het aantal C en D scores is procentueel in het recreatief gebied het hoogst van de gebiedstypes. Het gaat hier vooral om de beeldmeetlatten: onkruid in beplanting en het (bij)maaien van gazon. 23 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

24 In de volgende grafiek zijn de gemiddelde schouwresultaten van de acht gebiedstypes naast elkaar gezet. Figuur 2.3 resultaten nulmeting per gebiedstype In bijlage 2 zijn de detailresultaten van de nulmeting opgenomen. Figuur 2.4 foto impressie 24 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

25 2.3 Interviews met beheerders Met de beheerders van de vakdisciplines groen, verharding, kunstwerken/water, meubilair en reiniging zijn de werkomschrijvingen en eigen ervaringen besproken. Binnen Urk is geen duidelijk onderscheid gemaakt in kwaliteitsniveaus per gebied. Werkinspanningen zijn niet in alle gebieden gelijk. Zo vinden intensiever reinigingswerkzaamheden plaats in het Oude Dorp en de Winkelcentra, omdat deze gebieden intensiever worden gebruikt. Het kwaliteitsbeeld is wel gelijk aan de omliggende gebieden. De werkinspanningen voor straat- en verkeersmeubilair liggen behoorlijk hoog, wat zich vertaalt in een gemiddelde kwaliteit op A niveau. Speelvoorzieningen worden daarentegen op C niveau onderhouden. 25 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

26 3 Beschikbaar budget Het financieel kader geeft inzicht in de beschikbare middelen in vergelijking tot de benodigde financiële middelen voor het beheer en onderhoud van de huidige situatie van de buitenruimte. De benodigde middelen voor het dagelijks onderhoud en het groot onderhoud zijn met het kostenmodel berekend. Het kostenmodel bestaat uit werkpakketten die zijn gekoppeld aan arealen. Voor elk kwaliteitsniveau (A+, A, B, C, D) zijn eenheidsprijzen berekend op basis van de werkpakketten en de huidige situatie in de gemeente Urk. Het kostenmodel vormt de basis voor scenariovorming; dit kostenmodel rekent door wat verschillende scenario s (kwaliteitskeuzes) kosten. 3.1 Uitgangspunten analyse beschikbaar budget De volgende uitgangspunten zijn van toepassing bij het bepalen van de beschikbare middelen. De geraamde lasten en baten van de beheerbegroting 2017 van de beherende afdeling, die direct besteedbaar zijn in de buitenruimte/uitvoering. Begrotingsposten die buiten deze definitie vallen zijn bijvoorbeeld: - Uitvoerende werkzaamheden voor herinrichting; - Uitvoerende werkzaamheden die niet gerelateerd zijn aan beeldkwaliteit, waaronder ondergrondse infrastructuur (riolering inclusief kolkenreiniging); - De personeelskosten van de binnendienst medewerkers (niet uitvoerend); - Toegerekende personele kosten die niet productie-gebonden zijn, zoals toegerekende overhead; - Energiekosten; - Kapitaallasten (rente en afschrijving); - VAT-kosten (voorbereiding, administratie en toezicht op uitvoerend werk). 26 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

27 3.2 Beschikbaar budget Het beschikbaar budget voor de beheeronderdelen die onder het vallen bedraagt voor 2017 in totaal ruim 2,1 miljoen euro. Het gaat dan om het dagelijks onderhoud (DO), groot onderhoud (GO) en vervanging (VV). Het jaarlijks terugkerend beschikbaar budget staat vermeld in de Beheerbegroting 2017 en bestaat uit de volgende budgetten: Budgetten voor het dagelijks en beperkt groot onderhoud, zoals speeltuinen en weiden kosten uitbestede werkzaamheden, Budgetten in de vorm van uren die de eigen dienst maken, Structurele dotaties aan beheervoorzieningen, zoals begrotingspost onderhoud wegen, straten en pleinen voorziening mutaties. Naast het jaarlijks terugkerende budget leert het verleden ons dat er incidenteel gelden beschikbaar zijn, zoals subsidies, cofinanciering, integrale projecten en via de grondexploitaties. Uit de begrotingsanalyse voor 2017 komt naar voren dat er voor het beheer van de openbare ruimte een totaal budget beschikbaar is van ,-- 27 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

28 4 Dagelijks en groot onderhoud De benodigde middelen voor het dagelijks onderhoud en het groot onderhoud zijn met het kostenmodel berekend en bepaald in dit hoofdstuk. Op basis van de huidige kwaliteit is in het kostenmodel berekend welk budget theoretisch nodig is om de huidige kwaliteit in stand te houden. Naast de huidige kwaliteit zijn verschillende alternatieve scenario s bepaald. Het kostenmodel vormt de basis voor scenariovorming. Dit hulpmiddel rekent de verschillende scenario s (kwaliteitskeuzes) door. 4.1 Uitgangspunten financiële analyse Uitgangspunten en specificaties voor het kostenmodel: - Arealen, zie bijlage 3; - Gerekend is met stedelijkheidsklasse 4 2 ; - Er is rekening gehouden met de grondslag, vervuilingssnelheid en verkeersintensiteit. De soort grondslag is bijvoorbeeld van invloed op de eenheidsprijs voor onkruidbeheersing. Voor hetzelfde kwaliteitsniveau zullen meer schoffelrondes worden uitgevoerd op een veengrond dan op een zandgrond; - Gerekend is met de alternatieve onkruidbeheersingsmethode op verhardingen; - Specificaties per beheeronderdeel, zie bijlage Proces financiële analyse Op basis van de huidige kwaliteit is het benodigde budget berekend om de huidige kwaliteit te kunnen handhaven. Uitgangspunt is dat de werkzaamheden nu ook op dat kwaliteitsniveau worden onderhouden en er geen achterstallig onderhoud aanwezig is. Eenheidsprijzen zijn gebaseerd op de gemiddelde kosten per jaar voor een beheeronderdeel, dit kan fluctueren gedurende de jaren. De beheerkosten zijn bepaald op basis van aangeleverde areaalgegevens, het uurtarief, werkpakketten en eenheidsprijzen. De werkpakketten en eenheidsprijzen zijn gebaseerd op landelijk erkende normen en marktprijzen en aangepast op de uitgangspunten. Gekeken is naar dagelijks onderhoud (DO) en groot onderhoud (GO). 2 Stedelijkheidsklasse is een maat die het Centraal Bureau voor de Statistieken (CBS) hanteert voor de omgevingsadressendichtheid, waarbij stedelijkheidsklasse 1 sterk stedelijk is en stedelijkheidsklasse 5 niet stedelijk is. 28 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

29 DO & GO 4.3 Benodigd budget dagelijks en groot onderhoud Op basis van de huidige kwaliteit, zoals is aangegeven in paragraaf 2.1, is in het kostenmodel berekend welk budget theoretisch nodig is om de huidige kwaliteit in stand te houden. Uitgangspunt hierbij is het overzicht van de huidige beheerkwaliteit. De volgende tabel geeft weer dat voor dagelijks onderhoud en groot onderhoud jaarlijks gemiddeld ruim 1,8 miljoen euro nodig is om de huidige beheerkwaliteit te kunnen handhaven. Onderhoud type GROEN VERHARDING WATER CIVIELE KUNSTWERKEN MEUBILAIR REINIGING TOTAAL Tabel 4.2 benodigd budget 4.4 Principes scenariovorming De gedachte achter scenariovorming is dat er onderscheid gemaakt kan worden ten aanzien van het beheer van de openbare ruimte. Vaak is het budget beperkt, maar zijn er wel bepaalde wensen om een bepaald gebied er iets beter uit te laten zien. De gemeente Urk heeft hierbij de volgende aspecten benoemd: gebieds-, kwaliteits- en categoriedifferentiatie. Deze zijn beschreven in Hoofdstuk Scenariobijeenkomst Scenariobijeenkomst Op 1 november heeft een bijeenkomst plaatsgevonden met een brede vertegenwoordiging van de interne organisatie. Zij hebben vier scenario s gevormd en met elkaar gedeeld. Uit de resultaten van de bijeenkomst is vervolgens in samenspraak met de verantwoordelijk portefeuillehouder een voorkeursscenario ontwikkeld. Dit voorkeursscenario is uitgewerkt in hoofdstuk Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

30 De rode draad uit de bijeenkomst is als volgt: De insteek van de scenario s is verschillend; het ene scenario gaat uit van tevredenheid over de huidige situatie en de wens tot behoud. Het andere scenario gaat uit van het genereren van budget voor participatie, vervanging en diverse projecten. Wat alle scenario s gemeen hebben is de gemiddeld tot hoge basiskwaliteit in het Oude Dorp (A-B kwaliteit), een soberder kwaliteit op het Bedrijventerrein en het Buitengebied (C) en een basis kwaliteit voor Reiniging (overwegend B). In bijlage 5 zijn de vier gevormde scenario s opgenomen. 30 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

31 5 Vervangingsopgave De vervangingsopgave is gebaseerd op de ervaring met de beheerplannen waarmee de gemeente Urk sinds 2008 werkt. Dit hoofdstuk brengt de vervangingsopgave in beeld op basis van theoretische aannames. 5.1 Uitgangspunten vervangingsanalyse Iedere voorziening (bijvoorbeeld: weg, lichtmast, bankje, boom) kent een andere levensduur of afschrijvingsperiode. Deze afschrijvingstermijnen zijn gebaseerd op landelijke normen en houden rekening met de specifieke situatie in een gemeente. Zo gaat een weg op een stabiele zandgrond (situatie Nunspeet) langer mee dan een weg op een instabiele veengrond (bijvoorbeeld onze gemeente). Aan de hand van de levensduur wordt per beheervoorziening de jaarlijkse dotatie bepaald. Rekenvoorbeeld asfaltverharding op Urk: Levensduur van 45 jaar; Nieuwe aanleg van 1 are asfaltweg kost gemiddeld 5.300,- (arbeid, materieel en materiaal); Er is circa 995 are op Urk; Totale investering komt hiermee op circa 5,3 miljoen; Gedeeld door 45 jaar is dit circa per jaar aan theoretische vervangingsbehoefte voor asfalt. Voor iedere beheervoorziening is een berekening als bovenstaand te maken. 5.2 Proces financiële analyse De openbare ruimte kent een bepaalde levensduur. Klein/dagelijks onderhoud en groot onderhoud zijn noodzakelijk om de kwaliteit op peil te houden; het betreft een tijdelijke verbetering. Langzaam gaat de kwaliteit, ondanks onderhoud, achteruit en is het beheeronderdeel na een bepaalde tijd afgeschreven en moet het vervangen worden. 31 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

32 De ontwikkeling van Urk laat zien dat de gemeente in de periode vanaf de jaren 80 zeer sterk gegroeid is. Dat betekent dat op enig moment in één keer een grote hoeveelheid openbare ruimte aan vervanging toe is. Theoretisch uitgangspunt is dat deze gebieden op gelijke wijze verouderen. Om deze reden is in 2008 gestart met het opstellen van beheerplannen om te reserveren voor de toekomstige vervangingsopgave. 5.3 Benodigd vervangingsbudget Voor de vervangingsopgave ook wel rehabilitatie genoemd werkt de gemeente Urk met beheerplannen. In de onderstaande tabel zijn de bedragen overgenomen zoals die benodigd zijn voor de vervanging op termijn. Onderhoud type Vervanging per jaar Totaal GROEN n.v.t. VERHARDING WATER n.v.t. CIVIELE KUNSTWERKEN Openbare Verlichting REINIGING n.v.t. Tabel 5.1 benodigd budget vervanging Hierna volgt een toelichting op de onderdelen waar geen middelen voor vervanging zijn gereserveerd. Groen Voor Groen is destijds gekozen om hier geen vervangingsgelden te reserveren omdat het hier gaat om zogenaamd levend beheer. Vervanging van objecten zoals voorzien bij bijvoorbeeld het wegbeheer is niet in beeld. Binnen het reguliere beheer zit het inboeten van bomen en groot onderhoud. Indien groenvakken gewijzigd moeten worden als gevolg van gebiedsontwikkeling wordt het in dit project meegefinancierd. Water In 2011 is het water in de gemeente qua beheer en onderhoud overgedragen aan het Waterschap. Dit is in een maatwerk overeenkomst vastgelegd. Zij zijn ook voor het grootste deel verantwoordelijk voor de vervanging van beschoeiingen. Om die reden is hier geen budget gereserveerd voor vervanging van water. Civiele kunstwerken Onder deze noemer zijn wel middelen opgenomen, alleen die verlangen een toelichting. Voor toekomstige vervanging is in het beheerplan jaarlijks ,- gereserveerd. Echter door gewijzigde wet- en regelgeving heeft de provincie aangegeven dat de Arie de Witbrug en de Zwolsebrug gemoderniseerd moeten worden. Deze investeringslasten ad ,- zijn meegenomen in deze opzet. 32 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

33 Reiniging Reiniging heeft betrekking op het schoon houden van de omgeving. Vervanging van onderdelen heeft hier geen betrekking op. Zoals benoemd is bovenstaand verhaal een theoretische benadering om grip te hebben op de vervangingsopgave. De praktijk is weerbarstiger. Als een weg er op het moment van de theoretische vervanging nog goed bij ligt, is het kapitaalvernietiging om deze te vervangen. Andersom zal ook het geval zijn dat wegen niet de verwachte levensduur halen door bijvoorbeeld zwaardere verkeersbelasting. Per saldo is het uitgangspunt dat plussen en minnen in het plan salderen. 33 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

34 5.4 Conclusie uit hoofdstukken 3, 4 en 5 Het beschikbare budget in de begroting en de incidentele financieringen waren in het verleden voldoende om de huidige beheerkwaliteit in stand te houden. De bezuinigingen van de afgelopen jaren hebben geleid tot een structurele verlaging van het beschikbare onderhoudsbudget. Dit betekent dat bij gelijkblijvende middelen de huidige beheerkwaliteit niet in stand kan worden gehouden. Wel is het beschikbare budget afdoende voor het dagelijks onderhoud, groot onderhoud en gedeeltelijke vervanging. De volgende tabel geeft de vergelijking weer van het beschikbare bedrag met het benodigde bedrag. Omschrijving Beschikbaar budget Benodigd budget huidige situatie Beheerbegroting 2017 DO&GO: ,- VV: , , ,- Areaal uitbreiding Incidentele financieringen; subsidies, cofinanciering, integrale projecten, grondexploitatie, etc. Tabel 5.2 samenvatting benodigd en beschikbaar budget Variabel Variabel Al met al laat dit plaatje zien dat er niet doorgegaan kan worden op dezelfde weg. Door goed beheer van de openbare ruimte en weinig te vervangen kan de situatie nog enige jaren gecamoufleerd worden en worden de problemen naar achteren geschoven. Daarnaast zijn er geen middelen beschikbaar om bijvoorbeeld het thema burgerparticipatie op te pakken. Het is dan ook heel wenselijk om nu keuzes te maken voor het beheer van de openbare ruimte. In de volgende paragrafen wordt hiertoe een voorstel uitgewerkt. Belangrijk aspect in deze opzet zijn de kosten voor de vervangingsopgave. In deze opzet is gewerkt met een theoretische benadering, overeenkomstig de geldende beheerplannen van de gemeente Urk. In navolging van de riolering, is de insteek om een beeld te vormen van de werkelijke vervangingsopgave voor de komende jaren. In de planperiode van dit beleidsplan wordt een nieuwe integrale vervangingsopgave voor de openbare ruimte opgesteld. In deze integrale vervangingsopgave wordt aangegeven wat de komende vijf tot tien jaar financieel op ons af komt en hoe dat zich verhoudt tot de theoretische benadering. 34 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

35 6 Ontwikkelingen Dit hoofdstuk beschrijft de onderwerpen die direct gerelateerd zijn aan IBOR. Aan de orde komen onkruidbeheersing op verharding, omgang met areaaluitbreiding, beleid voor diverse vakspecialismen, de samenhang tussen beheer en inrichting, de koers voor het beheer van de havens en participatie in de openbare ruimte. 6.1 Onkruidbeheersing op verharding Met ingang van 31 maart 2016 is het voor professionele toepassers verboden gewasbeschermingsmiddelen op verhardingen te gebruiken. Het verbod geldt voor alle typen verhardingen zoals tegels en klinkers maar ook materialen als grind en gravel. Voor situaties waarbij chemische (onkruid)bestrijding de enige mogelijkheid is, zoals op bepaalde industrieterreinen en sport- en recreatieterreinen, blijft het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen toegestaan. In november 2017 zal het verbod worden uitgebreid tot een algeheel verbod op gebruik van gewasbeschermingsmiddelen buiten de landbouw. De gemeente Urk bestreed onkruid op verharding chemisch (met Glyfosaat) tot begin 2016 op basis van de DOB 3 methode. Het gebruiksverbod van chemische middelen waaronder glyfosaat is vooral gestoeld op schadelijkheid voor het drinkwater. Vooruitlopend op dit verbod heeft de gemeente Urk in 2015/2016 met diverse alternatieve methoden geëxperimenteerd zoals branden en borstelen. Alternatieve methoden zijn circa tweeënhalf tot drie keer zo duur als de chemische onkruidbeheersing bij gelijke beheerkwaliteit. Dit is gebaseerd op de landelijke ervaring. De ervaring op Urk leert echter dat de offertes hoger uitvallen. De mogelijkheden voor de gemeente Urk zijn drieledig: Kiezen voor een lagere beheerkwaliteit bij gelijkblijvend budget; Kiezen voor gelijkblijvende beheerkwaliteit en een aanvullende budget beschikbaar stellen; Kiezen voor gelijkblijvende beheerkwaliteit en het benodigde extra budget opvangen binnen de andere beheeronderdelen. In hoofdstuk 8 Voorkeursscenario is uitgewerkt welke beheerkwaliteit de gemeente Urk wil nastreven waarbij qua financiën rekening is gehouden met de duurdere methode van onkruidbestrijding. In het op te stellen operationeel beheerplan wordt de werkwijze nader beschreven. 3 DOB staat voor Duurzaam OnkruidBeheer op verhardingen. Onkruidbestrijding volgens de DOB-methode is gericht op een effectieve onkruidbestrijding tegen een redelijke kostprijs. Binnen DOB kan men kiezen voor verschillende bestrijdingsmethoden zoals mechanisch, thermisch of voor specifieke locaties chemisch. 35 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

36 6.2 Areaaluitbreiding Urk groeit. Circa 90 woningen (conform kadernota) worden er jaarlijks bijgebouwd. Hierdoor neemt het te beheren areaal aan openbare ruimte toe en daarmee de beheerkosten. Tot op heden vindt overdracht vanuit de exploitatie naar beheer niet eenduidig plaats, waardoor onduidelijk is wie wanneer het areaal onderhoudt en hoeveel budget daarvoor beschikbaar is. Een duidelijke overdracht vanuit de exploitatie naar beheer en voldoende beheerbudget is nodig voor het bereiken van de gewenste beheerkwaliteit. Overdracht De volgende procedure wordt gehanteerd: Oplevering vindt plaats op basis van een collegebesluit op het moment dat een ontwikkeling geheel of gedeeltelijk volledig is ingericht en de revisie van het gebied is overgedragen aan Eenheid Ruimte & Beheer; Voor de oplevering wordt een nulmeting uitgevoerd, bij oplevering moet de inrichting op het onderhoudsniveau A zitten overeenkomstig de CROW; Er wordt na oplevering een garantie van één jaar afgesproken voor het herstellen van onvolkomenheden in de aangelegde openbare ruimte; Aangezien groen vaak als laatste wordt aangelegd, wordt een inboetgarantie van twee jaar afgesproken, waarin eventuele vervanging van beplanting voor rekening komt van de exploitatie; Overdracht van exploitatie naar beheer vindt op 1 januari na oplevering plaats. Budget Jaarlijks worden de beschikbare middelen die bestemd zijn voor het beheer van de openbare ruimte, als gevolg van areaaluitbreiding, via de kadernota toegevoegd aan het beheerbudget. Met de systematiek die doorgevoerd wordt in dit wordt getoetst of de benodigde middelen in overeenstemming zijn met de toevoeging. 6.3 Beleid voor verschillende beheeronderdelen In dit is het kader neergezet waaraan de verschillende beheeronderdelen moeten voldoen. Vervolgens is het zaak om per beheeronderdeel een beheerplan uit te werken waarin beschreven staat wat er moet gebeuren, inclusief wettelijke kaders en de wijze hoe hieraan gewerkt wordt. Groen In 2006 is er voor het beheer van het groen op Urk een beheerplan Groen vastgesteld. Gelet op de gewijzigde kaders die gaan gelden met dit is het wenselijk het beheerplan groen te actualiseren. Belangrijk thema hierin is het actualiseren van het groenstructuurplan. Wat wil de gemeente hebben in welk gebied? Dit sluit nauw aan bij de landelijke trend van omvormingen in het groen. Omvorming in dit kader is het anders inrichten van groenstroken, zodat er lagere beheerkosten ontstaan. Op ad hoc basis heeft de gemeente Urk hierin al stappen gezet. Het is nu van belang om hierin als gemeente een duidelijke 36 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

37 lijn uit te stippelen. Vervolgens kan deze lijn ook vertaald worden naar inrichtingseisen, die opgenomen kunnen worden in het handboek openbare Ruimte. Spelen Op dit moment heeft de gemeente Urk geen speelbeleid. De hoofdlijnen zijn in beeld, maar besluitvorming hieromtrent heeft niet plaats gevonden. Vandaar dat het voorstel is om binnen de planperiode van dit plan de koers van spelen op Urk vast te leggen in een beheerplan spelen. Net als voor groen moet in een dergelijk plan de Urker visie over spelen en het beheer ervan beschreven worden. Openbare verlichting De gemeente Urk doet het goed als het gaat om de besparing van energie op de straatverlichting. Dit voorjaar publiceerde Rijkswaterstaat gegevens waaruit blijkt dat Urk het binnen de provincie Flevoland uitstekend doet en dat de gemeente ruim gaat voldoen aan de doelstellingen van het Energieakkoord voor openbare verlichting. Sinds 2007 beschikt de gemeente Urk over een beheerplan vervanging masten en armaturen. Vanaf 2013 worden bij vervanging led-armaturen gekozen. Naast de beheerafspraken is in het Handboek Openbare Ruimte in grote lijnen opgenomen hoe de gemeente Urk haar openbare verlichting wil plaatsen. Er is dan ook geen directe aanleiding voor het actualiseren van het beheerplan openbare verlichting. Wel zullen de huidige stukken getoetst worden aan de nieuwe uitgangspunten van dit. 6.4 Beheer en inrichting De keuze van inrichting, materialisatie en verkaveling bepalen grotendeels het toekomstig beheer. Het is dan ook van belang om bij de inrichting van een gebied rekening te houden met het toekomstig beheer. Het is daarom wenselijk vanuit beheer mee te denken bij de ontwikkelingen van gebieden. Daarnaast is het van belang om voor het uiteindelijke inrichtingsplan ook de toekomstige beheerkosten in beeld te brengen. Zowel beheerbewust ontwerpen als ontwerp bewust beheren maken de buitenruimte optimaal. Handboek openbare ruimte Gemeente Urk heeft eind 2014 een Handboek openbare ruimte opgesteld waarin is aangegeven welke materialen op welke plek en op welke wijze toegepast dienen te worden bij (her) inrichting van de openbare ruimte. Beheerders en de stedenbouwkundige hebben dit handboek gezamenlijk opgesteld. Dit is een eerste versie waarin nog niet alle beheeronderdelen in zijn verwerkt en die bovendien niet bestuurlijk is vastgesteld. Het Handboek openbare ruimte heeft een directe relatie met (toekomstige) beleidsplannen over de (verschillende onderdelen van) de openbare ruimte. Zodra het beleid voor groen en spelen is vastgelegd, wordt het Handboek uitgebreid met inrichtingseisen voor groen en spelen. 37 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

38 Omvorming Omvorming van diverse beheeronderdelen, zoals omvorming van elementenverharding naar asfaltverharding op ontsluitingswegen, vindt plaats op basis van de inrichtingseisen uit het Handboek openbare ruimte. Dit geldt ook voor het omvormen van bijvoorbeeld een groenstrook met rozen naar gras. Omvorming met name bij wegen, neemt eenmalige investeringskosten met zich mee. Enerzijds vallen deze kosten onder de reguliere middelen, anderzijds zijn aanvullende middelen nodig. In de financiële opzet van dit plan is een budget opgenomen voor het oppakken van enkele omvormingen. Bij de evaluatie van dit plan wordt gekeken of het beschikbare budget toereikend was of bijgesteld moet worden. De ingeplande omvormingen van elementenverharding naar asfaltverharding vinden gefaseerd plaats in de periode tot Havens De havens op Urk hebben een aparte status ten aanzien van het beheer van de openbare ruimte en maken geen deel uit van dit beleidsplan IBOR. Uitsluitend het reinigen, zoals het vegen, het opruimen van zwerfafval, het legen van afvalbakken en het bestrijden van onkruid op verharding zijn opgenomen in dit plan. De insteek is om in de planperiode van dit te bekijken wat organisatorisch de gewenste situatie is voor het beheer van de openbare ruimte van de havens. 38 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

39 6.6 Financiering ontwikkelingen De huidige werkwijze van beheer is sectoraal geordend rondom het beheeronderdeel. Dit werkt belemmerend bij het integraal beheer van de openbare ruimte zoals dat beoogd wordt in dit Beleidsplan IBOR. Vanuit financieel perspectief is het lastiger te schuiven tussen de verschillende beheeronderdelen terwijl dit wel zeer gewenst is voor een efficiënt beheer van de openbare ruimte. Vandaar dat bij vaststelling van dit beleidsplan gewerkt wordt met de volgende uitgangspunten: Middelen ten behoeve van structureel en periodiek onderhoud zijn toegekend voor het beheer van de openbare ruimte. Verdeling van de middelen is de verantwoordelijkheid van de eenheid Ruimte en Beheer, waarbij de door de raad gestelde kaders leidend zijn; Aangezien de middelen ook bedoeld zijn voor periodiek onderhoud, is niet ieder jaar exact hetzelfde bedrag benodigd. Een jaarlijks overschot, dan wel tekort wordt middels de reserve IBOR geëgaliseerd; De middelen in de reserve IBOR blijven beschikbaar voor het beheer van de openbare ruimte, eventuele andere besteding van de middelen wordt meegenomen bij de herijking van dit beleidsplan; Ten behoeve van de vervangingsopgave van kapitaalgoederen, zoals rehabilitatie van een wegdeel, vervanging van brug(deel) of vervanging lichtmasten, wordt een vervangingsreserve gevormd, gevoed met het benodigd langjarig gemiddelde en de vrijvallende kapitaallasten van in het vervangingsplan opgenomen kapitaalgoederen. Het beginsaldo van beide reserves zal bestaan uit het saldo van de op te heffen, onderscheidenlijke voorzieningen. Voor de aanwending van deze reserve worden voor het in werking treden van dit beleidsplan op spelregels opgenomen in de financiële verordening van de gemeente (212-verordening). 39 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

40 7 Participatie 7.1 Burgerparticipatie Beheer van de openbare ruimte is niet meer uitsluitend een activiteit van de overheid. Het landschap van de overheid is namelijk continu in verandering. Zo ging de nachtwakersstaat in de loop der eeuwen over in een verzorgingsstaat of welvaartsstaat. De laatste jaren wordt de overstap gemaakt naar een participatiestaat. Dat betekent dat de overheid probeert de kostbare organisatie van verantwoordelijkheden op sociaal en fysiek gebied elders in de samenleving te leggen. Participatie van burgers wordt echter niet alleen op sociaal gebied, maar ook in het fysieke domein gevraagd. Als gevolg van de grote saamhorigheid op Urk bestaat hier al sinds jaar en dag een actieve wisselwerking tussen de gemeente en de bewoners. Veel burgers voelen zich betrokken bij hun wijk of omgeving en steken graag hun handen uit de mouwen om de leefbaarheid te verbeteren. In dit proces speelt de gemeente enerzijds een ondersteunende rol, terwijl bewoners anderzijds zelf initiatieven ontplooien. In samenspraak met een brede vertegenwoordiging van de gemeentelijke organisatie en Caritas is nagedacht over burgerparticipatie in de openbare ruimte. Daarbij hebben de deelnemers stilgestaan bij de vraag naar wat er al gebeurt en wat er nog aanvullend mogelijk is. Dit heeft geleid tot onderstaande uitgangspunten: Participatie is geen doel maar een middel om bewoners en gebruikers meer ruimte te bieden om invulling te geven aan hun eigen leefomgeving; - De gemeente zorgt voor een basisbeheerkwaliteit van de openbare buitenruimte. Bewoners en gebruikers mogen zorgen voor de plus ; - Experimenteren mag. Teveel kaders en spelregels werken belemmerend. Hiermee accepteert de gemeente een bepaald risico, zoals het plaatsen van speeltoestellen door bewoners in de openbare ruimte. Per initiatief wordt een risicoafweging gemaakt. Op basis van deze risicoafweging wordt bepaald in hoeverre het nodig is om afspraken te maken; - De gemeente investeert in burgerparticipatie als opstap voor overheidsparticipatie. De gemeente stelt een budget beschikbaar om mensen te stimuleren en te faciliteren. Participatie kan uiteindelijk veel opleveren, zoals een toename van betrokkenheid en een afname van klachten en sociale lasten; 40 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

41 Er wordt rekening gehouden met verschillen tussen wijken of buurten: bewoners in de ene wijk zullen meer uit zichzelf zaken in de openbare ruimte oppakken, dan in de andere wijk. Dit vraagt om maatwerk. Participatie werkt het beste als de bewoners het ook echt willen. Participanten of initiatiefnemers die een voortrekkersrol in de buurt hebben, zijn bepalend voor het draagvlak en het succes van een initiatief; Samenwerking met bewoners en buurtverenigingen, ondernemers en andere gebruikers van de openbare ruimte is het uitgangspunt voor het toekomstige beheer. Zij weten waar kansen liggen op het gebied van participatie in de openbare ruimte. 7.2 Burgerparticipatie op Urk Het is al opgemerkt dat de saamhorigheid op Urk groot is. Bewoners denken dan ook al jaren mee in het ontwerp van de buitenruimte. Zo hebben ze een buurtmoestuin opgezet, doen ze mee in de buurtschouw en stelt de gemeente materiaal beschikbaar bij evenementen. Daarnaast participeren ze in het onderhoud van de buitenruimte, zoals het schoon en netjes houden van boomspiegels, het beheer van speeltuinen en het onderhouden van de lichtmasten in het Oude Dorp (tegen een vrijwilligersvergoeding). Ook zijn er zwerfafvalacties, zoals de zwerfafvalopruimactie Natuurlijk Schoon samen met scholieren. De buurtwhatsapp is een soort preventieapp, opgericht om de veiligheid van de buurt te verhogen. Al met al gebeurt er veel op Urk op het gebied van participatie. Bij eventuele nieuwe stappen kan de al opgedane kennis benut worden. Bij eventuele vervolgstappen is het wenselijk rekening te houden met onderstaande aanbevelingen (zie kader). Aanbevelingen participatie in de openbare ruimte van Urk Participant is lokaal of persoonlijk betrokken bij de plek. Focus op ideeën en initiatieven die vanuit de bewoners en gebruikers komen: deze hebben meer kans van slagen dan projecten die door de gemeente opgezet worden. Sluit aan bij bestaande initiatieven. Gebruiker heeft een bepaald belang bij participatie (omgeving mooier maken, sociale aspect etc.). Zichtbare participatie trekt meer participatie aan (zwaan-kleef-aan-effect). Wederzijdse verwachtingen en het maken van duidelijke afspraken. Wees duidelijk in wat de mogelijkheden, maar ook onmogelijkheden zijn. Er gebeurt al veel op Urk, breng dit in beeld en draag dit meer uit: meer communicatie etc. om een olievlek aan initiatieven te krijgen en mensen te prikkelen. Richt participatie niet alleen op bewoners, maar ook op verenigingen, ondernemers, scholen etc. Zoek meer samenwerking op tussen fysiek en sociaal, met name in buurten die verloederen. Let bij samenwerking met buurtverenigingen op afspiegeling van deze verenigingen, want ze vertegenwoordigen nooit de hele buurt. 41 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

42 7.3 Conclusies In genoemd hoofdstuk zijn de uitgangspunten genoemd en aanbevelingen gedaan voor een actieve vorm van burgerparticipatie in de Openbare Ruimte op Urk. Het is wenselijk om helder voor ogen te hebben wat de gemeente Urk wel en niet wil op het gebied van burgerparticipatie. Dit moet niet uitsluitend voor het onderdeel openbare ruimte beschreven worden. Vandaar dat voorgesteld wordt om het participatiebeleid voor de openbare ruimte te gieten in één beleidsdocument burgerparticipatie Urk dat in 2017 wordt opgesteld. Om burgerparticipatie voor de openbare ruimte van de grond te krijgen is het van belang dat er wel middelen beschikbaar zijn om initiatieven te kunnen ondersteunen. Vandaar dat in dit beleidsplan IBOR budget is gereserveerd om in beperkte mate initiatieven op het gebied van burgerparticipatie te kunnen ondersteunen. 42 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

43 8 Voorkeursscenario In dit hoofdstuk komen alle eerdere aspecten samen tot het voorkeursscenario. Dit voorkeursscenario houdt rekening met de bijbehorende beheerkosten, de te verwachten ontwikkelingen, wensen en participatie. 8.1 Voorkeursscenario schoon, actief en toekomstbestendig Urk Aangezien het bestaande budget niet meer toereikend is om de huidige kwaliteit voor de langere periode in stand te houden, is het noodzakelijk om de kwaliteitseisen aan te passen. Er is gekozen voor een lagere basiskwaliteit met accenten op een hogere kwaliteit. Schoon, actief en toekomst bestendig Urk, dat is het scenario dat uit de bijeenkomsten, met een brede ambtelijke vertegenwoordiging en de verantwoordelijk portefeuillehouder, naar voren is gekomen. Kenmerken van het voorkeursscenario Schoon, actief en toekomstbestendig Urk zijn: Het Oude Dorp als visitekaartje voor Urk: in het Oude Dorp geldt kwaliteit A; Urk schoon! Een opgeruimde omgeving, zonder zwerfvuil, geeft en positieve uitstraling: reiniging overal kwaliteit B; Basis kwaliteit overige gebieden: voor woongebieden en bedrijventerreinen geldt niveau C; Ruimte voor omvorming. Voor eventuele aanpassingen in de inrichting, ook wel omvorming genoemd, is financiële ruimte gereserveerd; Burgerparticipatie. Burgers en bedrijven worden zelf in de gelegenheid gesteld om te zorgen voor een plus op de beheerkwaliteit; Financiële ruimte voor adequate vervanging en noodzakelijke projecten voor een toekomstbestendige openbare ruimte. 43 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

44 8.2 Kosten voorkeursscenario De kosten voor het voorkeursscenario zijn als volgt: Benodigd budget Dagelijks onderhoud en groot onderhoud Kosten omvorming ,- Kosten participatie ,- Vervanging ,- Totaal ,- Tabel 8.1 samenvatting kosten voorkeursscenario Dagelijks en groot onderhoud De kosten voor dagelijks en groot onderhoud zijn berekend met het kostenmodel en bedragen voor dit voorkeursscenario ,-. Dit is circa ,- goedkoper dan handhaving van de huidige situatie als gevolg van een lager gekozen beheerkwaliteit. Tabel 8.3 kosten dagelijks en groot onderhoud voorkeursscenario Kosten omvorming en participatie Naast de standaard beheerkosten van dagelijks, groot onderhoud en vervanging verwacht de Eenheid Ruimte & Beheer ook kosten te maken voor omvorming. Deels zitten deze kosten in de reguliere beheermiddelen. Voor zaken die niet zijn voorzien is een reservering van ,- opgenomen. Een zelfde bedrag is ook voor burgerparticipatie opgenomen. Beide bedragen zijn geschat, bij de evaluatie van dit plan zal beoordeeld moeten worden of deze aannames toereikend zijn. Kosten vervanging De vervangingsopgave is gebaseerd op de bestaande beheerplannen, die een theoretische benadering kennen. Op basis van leeftijd en een ingeschatte levensduur is de vervangingsopgave bepaald. Binnen de planperiode van dit plan wordt op basis van de werkelijke onderhoudstoestand een vervangingsplanning voor de komende 5-10 jaar opgesteld. 44 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

45 8.3 Financiering Het beheer wordt uit verschillende onderdelen gefinancierd. In onderstaande opzet is de financiering van het voorkeurscenario uitgewerkt. Hieruit blijkt dat in het laatste jaar (2021) sprake is van een overschot Bestaand budget ,00 Kosten voorkeurscenario ,00 per saldo (tekort) stelpost areaalgroei / BTW uit rioolinvesteringen Uit: saldo voorziening wegbeheer 94487, , , ,65 0 blijft per saldo Tabel 8.2 opzet financiering IBOR Toelichting financiering voorkeursscenario De basis van de financiering zijn de reguliere beheermiddelen die in de begroting zijn opgenomen. De reserveringen voor areaalgroei zijn in deze opzet opgenomen. Conform besluit van de raad uit 2015 wordt het beheerbudget deels gevoed met de btw uit rioolinvesteringen via de btw-compensatieregeling. Tot slot wordt de eerste jaren nog gebruik gemaakt van beheervoorziening. 45 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

46 9 Conclusies en vervolg 9.1 Conclusies Het beschikbare budget in de begroting en de incidentele financiering waren in het verleden voldoende om de huidige beheerkwaliteit op Urk in stand te houden. De bezuinigingen van de afgelopen jaren hebben echter geleid tot structurele verlaging van het beschikbare onderhoudsbudget. Hiermee is de balans tussen kosten en kwaliteit verstoord. Met het huidige budget kan daarom de huidige beheerkwaliteit op termijn niet worden gehandhaafd. Naast het reguliere beheer heeft Urk te maken met diverse ontwikkelingen, zoals het landelijke verbod op chemische onkruidbeheersing op verharding, de toekomstige areaaluitbreiding, het opstellen van beleidskaders voor groen, spelen en verlichting, het aanvullen van het Handboek Openbare Ruimte, het beheer van de havens en het oppakken en verder vormgeven van participatie. Om een acceptabel kwaliteitsniveau op lange termijn te waarborgen heeft de ambtelijke organisatie het scenario schoon, actief en toekomstbestendig Urk vastgesteld. In dit scenario is het kwaliteitsniveau ten opzichte van het huidige beheer- en onderhoudsniveau naar beneden bijgesteld. Dit zorgt voor financiële ruimte om structureel kapitaalgoederen te vervangen en om inhoud te geven aan de ontwikkelingen, zoals burgerparticipatie, zonder de noodzaak van structurele extra budgetten. Wel moet beseft worden dat het kwaliteitsniveau van de openbare ruimte een stuk lager zal worden dan het de afgelopen jaren op Urk is geweest. Indien gelijke beheerkwaliteit gewenst is, moeten er aanvullende middelen beschikbaar gesteld worden. 9.2 Resultaat gericht werken in de praktijk Het beschrijft beleidskaders voor de beheerkwaliteit van de openbare ruimte. De raad stelt een beheer- en onderhoudsniveau vast. De volgende fase is de uitvoering van dit beleid en het gekozen beheer- en onderhoudsniveau. Het leveren van een afgesproken beheer- en onderhoudsniveau vraagt een resultaatgerichte (output en op langere termijn zelfs outcom) werkwijze. Dit vergt een verandering in denken en werken bij de Eenheid Ruimte & Beheer. In dit hoofdstuk is deze nieuwe manier van werken uitgewerkt. Dit betreft een projectmatige manier van werken. 46 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

47 1 coördinator OR Een projectmatige aanpak zorgt voor afbakening en borging en maakt de materie behapbaar en overzichtelijk. Het uitvoeren van de volgende projecten vormt de eerste stap voor het resultaat gericht werken in de praktijk. Deze projecten zijn gericht op de organisatie en de bijbehorende instrumenten. Wij stellen voor een coördinator openbare ruimte in te stellen als aanjager. Hij of zij geeft het resultaatgericht werken vorm in de organisatie, informeert over het en draagt zorg voor het bereiken van de resultaten. De volgende figuur geeft de projecten voor implementatie schematisch weer. Resultaatgericht werken 2 informeren organisatie toepassing in organisatie 7 operationele beheerplannen 3 integraal budgetteren 4 meten is weten 5 informatie - dashboard 6 acties formuleren Hierna volgt een toelichting op elk project. 1. Coördinator openbare ruimte (2017) Omschrijving Het instellen van een beheerder openbare ruimte die de aanpak, planning en resultaat coördineert. Naar verwachting vraagt dit een structurele inzet van acht tot twaalf uur per week. De taken van een coördinator bestaan globaal uit: - Opzetten en coördineren dashboard (rapportage) geboekte resultaten; - Coördineren integraal overleg openbare ruimte; - Coördineren integrale begroting. Waarom belangrijk? Om de toepassing van het in de praktijk tot een succes te maken, is het belangrijk dat alle vakdisciplines samenwerken. Van belang is dat zowel de binnen- als de buitendienst openstaan voor resultaatgericht werken, zelf aan de slag gaan en verantwoordelijkheid nemen voor aanpak, planning en resultaat. Een aanjager zorgt voor focus en aandacht binnen de organisatie. Hiermee borgt hij of zij draagvlak en het behalen van resultaten. 47 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

48 2. Informeren en enthousiasmeren organisatie (2017) Omschrijving Het organiseren van kennissessies over het voor de binnendienst, de buitendienst en de rest van de gemeentelijke organisatie. Deze kennissessies kunnen bestaan uit vormen, variërend van een informatiemarkt tot het geven van trainingen over beeldgericht werken. Waarom belangrijk? Kennis, kunde en draagvlak zijn succesfactoren in het implementeren van het BeleidsplanIBOR. Dit is voor de binnendienst en de buitendienst een voorwaarde om resultaatgericht werken in de praktijk te kunnen brengen. In zijn algemeenheid kunnen kennissessies een positieve bijdrage leveren aan draagvlak voor het en de uitwerking ervan. 3. Integraal budgetteren (2017) Omschrijving Het uitwerken van de sectorale benadering naar een integrale begroting, los van de programma s. Dit maakt het schuiven van budgetten en uitgaven tussen de vakdisciplines groen, verharding, meubilair en reiniging eenvoudiger. Waarom belangrijk? De openbare ruimte zien we als één geheel. We kijken hierbij steeds meer door de bril van de gebruikers. Een integrale benadering is essentieel. Het mogelijk maken van het integraal financieren van het beheer van de openbare ruimte maakt hier deel van uit. Integrale financiering vergroot de flexibiliteit van inzet van budgetten voor verschillende vakdisciplines en geeft ruimte voor sturing om de kwaliteitsafspraken uit het te realiseren. Hiervoor dient in de zogenaamde financiële verordening, ex art. 212, een bepaling te worden opgenomen waardoor open onderschrijdingen tegen elkaar wegvallen en niet gezien worden in het kader van begrotingsrechtmatigheid. 4. Meten is weten (2017/2018) Omschrijving Het regelmatig (meerdere keren per jaar) toetsen/monitoren van de resultaten van beheer en onderhoud. Een monitoringsplan ligt hieraan ten grondslag. Waarom belangrijk? Voor resultaat gericht werken is de volgende informatie van belang: Resultaatsgericht werken vraagt om grip en zicht op de gerealiseerde (integrale)beheer- en onderhoudskwaliteit en het toetsen of deze resultaten voldoen aan de afgesproken kwaliteit uit het. Hiervoor gaat Urk regelmatig een kwaliteitsmeting uitvoeren. De wijze waarop dit gebeurt is uitgewerkt in een monitoringsplan; 48 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

49 Monitoring van de kwaliteit van de openbare ruimte helpt bij het borgen van de gekozen beheerkwaliteit en bij het sturen van de uitvoering. Een monitoringsplan geeft aan op welke plaatsen in de gemeente de kwaliteitsbeoordelingen plaatsvinden, wat het doel van de monitoring is en wat de randvoorwaarden zijn (meetmethodiek, meetlatten, meetfrequentie, enz.); De actuele financiële stand van zaken, wat is tot nu toe uitgegeven aan welke vakdiscipline om te vergelijken of de uitgaven in de pas lopen met vastgestelde uitgaven in het ; De actuele inzet van mens en middelen om te vergelijken of deze inzet overeenkomt met de benodigde inzet. 5. Informatie-dashboard (2018) Omschrijving Het opstellen van een dashboard waarin de resultaten van het Integraal beheer van de openbare ruimte overzichtelijk zijn uitgewerkt. Waarom belangrijk? Informatie over de kwaliteit van de openbare ruimte, de uitgegeven budgetten en de beschikbare capaciteit is nodig om met elkaar te bepalen welke acties nodig zijn om aan het te kunnen voldoen. Dit geeft transparantie, zicht en grip op zowel ambtelijk als bestuurlijk niveau en richting bewoners. De proceskalender geeft weer wanneer bepaalde informatie nodig is voor bijvoorbeeld de jaarrekening, begroting en de voor- en najaarsnota. De proceskalender ondersteunt de beheerders in hun werkzaamheden. 6. Acties formuleren (2018/2019) Omschrijving Beheerders analyseren de informatie van het dashboard en bepalen gezamenlijk welke acties nodig zijn om de afgesproken kwaliteit te handhaven. De acties bestaan bijvoorbeeld uit het naar voren halen of naar achteren brengen van uitvoeringswerkzaamheden, en het inzetten van extra mensen en/of materieel. Waarom belangrijk? Met het formuleren van acties krijgt resultaat gericht werken een gezicht. Het gezamenlijk bepalen van de acties bevordert samenwerking en integraal werken. 49 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

50 7. Operationele beheerplannen en contracten (2018 /2019) Omschrijving Vertaling van het beleid (WAT) naar operationele uitvoeringsplannen (HOE) voor zowel de eigen dienst als voor aannemers en het werkvoorzieningsschap. Waarom belangrijk? Zoals eerder genoemd vraagt het resultaatgericht werken een andere manier van denken en werken. De gevolgen hiervan op de eigen uitvoering en de uitvoering door derden zijn in een beheerplan en/of contract uitgewerkt. De projecten nader uitwerken (2017) Omschrijving De bovenstaande projecten met de beheerders nader uitwerken in een concreet stappenplan, in de tijd en de bijbehorende rollen, taken en verantwoordelijkheden. Waarom belangrijk? Een dergelijk stappenplan dient als kompas voor de toepassing van het in de praktijk. 9.3 Vervolg - overige stappen Naast de organisatorische stappen die in de voorgaande paragraaf zijn beschreven, zijn er ook diverse beheertechnische vervolgstappen te doen. In de verschillende hoofdstukken zijn deze vervolgstappen al benoemd. Hieronder zijn ze beschreven, inclusief een globale inschatting wanneer dit onderdeel wordt opgepakt. Integrale vervangingsopgave ( ) Omschrijving Na vaststelling van het stelt de Eenheid Ruimte & Beheer in de periode een integrale vervangingsopgave op voor de openbare ruimte. Waarom belangrijk? Het organiseren van de vervangingsopgave is een voorwaarde om de kunnen blijven voldoen aan de afspraken uit het. De vervangingswaarde in dit plan is bepaald op basis van de theoretische aannames. Hiermee willen we een integrale vervangingsopgave voor de komende jaren uitwerken. 50 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

51 Handboek Openbare ruimte (2018) Omschrijving Handboek Openbare Ruimte actualiseren op basis van nieuwe inzichten en aanvullen met ontbrekende vakdisciplines. Waarom belangrijk? Om te zorgen voor een eenduidige inrichting is enkele jaren geleden een aanzet gegeven voor een inrichtingshandboek. Aangezien hierin groen nog niet is opgenomen, moet dit handboek aangevuld worden met het onderdeel groen en op delen gewijzigd worden op basis van de inzichten in dit beleidsplan. Havens (2019) Omschrijving Verkennen gewenste situatie beheer openbare ruimte Havens Waarom belangrijk? De openbare ruimte van de havens maakt onlosmakelijk onderdeel uit van de gehele openbare ruimte op Urk. Qua beheer zit er echter een ander regime op. Dit is een situatie die in het verleden is ontstaan. Vandaar dat het wenselijk is om de discussie te voeren of de situatie die er nu is, ook zo moet blijven. Voordat dit plan herzien wordt, is het de insteek om hierover na te denken wat de gewenste situatie voor het beheer is van de openbare ruimte van de havens. Beleid Burgerparticipatie Urk (2017) Omschrijving Beschrijven op welke wijze Urk invulling geeft aan Burgerparticipatie Waarom belangrijk? Zoals in hoofdstuk 7 is beschreven wordt de burger steeds meer betrokken bij de wijze hoe wij activiteiten organiseren. Het is van belang om hier enige uniformiteit te krijgen op welke wijze de burgers betrokken worden. Vandaar dat het wenselijk is om beleid burgerparticipatie te formuleren. Wat is burgerparticipatie op Urk en hoe wordt hieraan invulling gegeven? 51 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

52 9.4 Kostenindicatie vervolgstappen In onderstaande tabel zijn van de in dit hoofdstuk genoemde activiteiten de kosten verwoord. Deze kosten kunnen gefinancierd worden uit het eenmalig beschikbaar gestelde krediet voor invoering IBOR en komt derhalve niet ten laste van de beheerbudgetten. Project Actie/maatregel Kostenindicatie 1 Coördinator openbare ruimte Invoeren coördinator openbare Kosten n.v.t. ruimte 2 Informeren organisatie Organiseren Kosten n.v.t. informatiebijeenkomsten Training beeldgericht werken 8.000,- 3 Integraal budgetteren Herindeling begroting Kosten n.v.t. 4 Monitoringsplan Opstellen monitoringsplan 5.000,- 5 Informatie-dashboard Begeleiding vormgeven 4.000,- dashboard 6 Acties formuleren Begeleiding werkoverleggen 2.000,- 7 Operationele beheerplannen Actualiseren operationeel ,- groenbeheerplan Actualiseren operationeel weg beheerplan ,- Overige stappen Actie/maatregel Kostenindicatie Integrale vervangingsopgave Uitwerken integrale ,-- vervangingsopgave Handboek Openbare Ruimte Aanvullen Handboek Openbare 5.000,-- Ruimte Havens Regelen overname havens van Kosten n.v.t. Havenbedrijf naar gemeente Urk Burgerparticipatie Uitwerking beleid burgerparticipatie voor Urk Kosten n.v.t. Bovenstaande kosten zijn indicatieve kosten exclusief BTW met een afwijking van ca. 15%. 52 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

53 Bijlagen 53 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

54 Bijlage 1 Kwaliteitskaarten 54 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

55 55 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

56 56 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

57 Bijlage 2 Resultaten nulmeting Bedrijventerrein Buitengebied 57 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

58 Hoofdinfrastructuur Oude Dorp 58 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

59 Parel 59 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

60 Recreatief grasveld Winkelcentra 60 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

61 Woongebied 61 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

62 Bedrijventerrein 62 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

63 Buitengebied 63 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

64 Hoofdinfrastructuur 64 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

65 Oude Dorp 65 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

66 Parel 66 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

67 Recreatief gebied 67 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

68 Winkelcentra 68 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

69 Woongebied 69 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

70 Bijlage 3 Arealen Onderhoud type Eenheid Totaal Oude dorp Woon gebied Bedrijven terrein Hoofd Infra Struc tuur Winke lcentra Parken Recrea tief gebied Buiten gebied Oude haven Opmerking GROEN BOMEN Straat- en parkbomen stuk Lei- en vormbomen stuk Knotbomen stuk Bomen in bakken stuk Bomen in bermen (landschapp. stuk beplanting) Bomen in houtsingels (landschapp. stuk beplanting) Knotbomen in landschappelijke stuk beplanting BOSPLANTSOEN Bosplantsoen are 847,7 0 4,8 43,5 458, ,6 165,7 0 0 incl. struweel Houtsingels are 133, ,3 110, Houtwal areaal SIERPLANTSOEN (Blok)hagen are Heesters, botanische rozen & are 980,9 30,4 665,9 15,9 88,5 66,9 66,1 47,2 0 0 bodembedekkers Wisselperken are Vaste planten are 11 0,3 4,8 0 5, Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

71 Perkrozen are 0,8 0 0,4 0 0, Bloembakken perkgoed stuk Bloembakken heesters stuk Landschappelijke hagen are GRAS & KRUIDACHTIGEN Ruw gras & bermen are 7391, ,5 5491,5 759, ,9 0 0 Gazon are 3125,4 208,6 1530,8 4,9 793,5 17,1 504,7 65,8 0 0 Incl. trapvelden VERHARDING GESLOTEN VERHARDING Cementverharding wegtype 3-5 are 111,1 0 11,1 45,9 52,2 0 1, Asfalt algemeen Wegtype 3-4 are 85, ,9 0 0 Asfalt algemeen Wegtype 5-7 are 52,4 0 12, ,1 27,2 0 0 DAB wegtype 3-4 (gemiddeld belaste are 628, ,8 393, ,2 0 0 weg) DAB wegtype 5-6 (licht belaste weg) are 228, ,3 171, ,6 0 0 ZOAB wegtype 3-4 (gemiddeld belaste are weg) ZOAB wegtype 5-6 (licht belaste weg) are OPEN VERHARDING Betontegels wegtype 6-7 are 1863,4 28,2 1645,2 8,2 154,3 14,9 0 12,6 0 0 Betonstraatstenen wegtype 3-5 are 4965,3 44,6 2732,2 1265,5 570,6 210,7 0,1 141,6 0 0 Natuursteen verharding are 5,3 2 1,5 1,6 0, Grasbetontegels langs wegen are Gebakken klinkers are 1394,1 558,8 531,5 187,9 90,4 21,9 2,5 1,1 0 0 HALFVERHARDING Grind are 41,1 0 41, Schelpen are 491, , ,3 21,1 0 0 Puin are ONVERHARD-ZAND 71 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

72 Zandpaden - oppervlakte are Houtsnipperpaden Houtsnipperpaden are BELIJNING EN MARKERING Belijning km 31,71 0,02 0,14 0,17 31, Markering are 14,14 0,52 0,64 0,16 12, WATER OEVERS Lichte beschoeiing (hout) m Natuurlijke oever are WATERGANGEN EN VIJVERS Greppels & droge sloten m , , , ,2 0 Sloten en watergangen m , , , ,2 0 Vijvers are 67, , WATERBODEM Baggeren sloten are RIOLERING KOLKEN EN PUTTEN REINIGEN Trottoir- en straatkolken stuk Inspectieputten stuk Lijngoten m RIOLERING -GEMENGD STELSEL Gemengde riolering (200mm) m Gemengde riolering ( mm) m Gemengde riolering ( mm) m Gemengde riolering ( mm) m RIOLERING - GESCHEIDEN STELSEL Gescheiden riolering 200mm m Gescheiden riolering ( mm) m Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

73 Gescheiden riolering ( mm) m Gescheiden riolering ( mm) m RIOLERING VERBETERD GESCHEIDEN Verbeterd gescheiden riolering m mm Verbeterd gescheiden riolering mm m Verbeterd gescheiden riolering 0200mm m Verbeterd gescheiden riolering m mm DRUKRIOLERINGEN Drukriolering mm m Drukriolering dsn 63-90mm m PERSRIOLERING Leiding persriolering dsn mm m Persriolering mm m Persriolering mm m POMPUNITS EN GEMALEN Gemalen m3 stuk Gemalen m3 stuk Pompunits stuk Gemalen m3 stuk CIVIELE KUNSTWERKEN BRUGGEN Houten brug (auto-, fiets- en stuk voetgangersbrug) Beton brug stuk Stalen brug (beweegbaar) stuk Gemetselde brug stuk Kunststof brug stuk Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

74 WATERELEMENT Fontein stuk Vijverbak stuk WATERBOUWKUNDIG Steiger are Aanlegplaatsen are Duiker stuk Houten damwand m Houten stuw stuk Stalen keerwand m Kademuur m Sluis stuk OVERIGE CONSTRUCTIES Tunnel stuk Viaduct stuk MEUBILAIR STRAATMEUBILAIR Afvalbakken stuk Banken stuk Palen stuk Fietsenrekken stuk Afrastering m SPEELVOORZIENINGEN Speeltoestellen stuk Jongeren ontmoetingsplek stuk Zandbakken stuk Valondergrond m OPENBARE VERLICHTING Lichtmast incl.conventioneel armatuur stuk Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

75 Lichtmast incl.conventioneel (dimbaar stuk armatuur) Lichtmast incl..led (dimbaar armatuur) stuk Armatuur zonder paal stuk VERKEERSMEUBILAIR Verkeersregelinstallatie (VRI) site Verkeers- en straatnaamborden stuk Verkeersgeleiders stuk REINIGING AFVALBAKKEN LEGEN Afvalbakken legen stuk VUIL IN GROEN Vuil in beplanting are 2037,6 30,7 703,9 81,7 663,8 101,9 241,7 213,9 0 0 Vuil op gazon are 3125,4 208,6 1530,8 4,9 793,5 17,1 504,7 65,8 0 0 Vuil in ruw gras are 7391, ,5 5491,5 759, ,9 0 0 VUIL OP (HALF)VERHARDING Vuil op verharding are 9622,1 633,6 4933,6 1702,2 1432,1 247,5 34,6 350, ,3 Onkruid op verharding are 9047,8 633,6 5387,3 1463,2 815,5 247,5 36,9 176, ,4 Vuil op halfverharding are 532, , ,3 21,1 0 0,5 VUIL IN WATER Vuil op oppervlaktewater are 67, , VUIL OP HOTSPOTS Hotspots winkelstraten, stationsgebieden are etc zwerfvuil (100m2 per stuk) Hotspots woongebieden zwerfvuil are (100m2 per stuk) Hotspots buitensted. recreatiegbieden are etc (100m2) GRAFFITI & AANPLAKBILJETTEN Graffitti m Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

76 HONDENVOORZIENINGEN Hondenuitlaatzones are Depodogs stuk Hondentoilet stuk Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

77 Bijlage 4 Specificaties BOMEN (straat- en parkbomen) Boomspiegels Bomen zonder boomspiegel 94,50% Bomen met boomspiegel in gazon 0,50% Bomen met boomspiegel in verharding 5,00% Totaal 100,00% van 100,00% Nader Technisch Onderzoek Nader technisch onderzoek x Leeftijdsopbouw 1. Jeugdfase (snoeihoogte < 6 meter) 30,00% 2. Halfwasfase (snoeihoogte 6-9 meter) 21,00% 3. Volwasfase (snoeihoogte 9-15 m) 26,00% 4. Verouderingsfase (snoeihoogte m) 23,00% Totaal 100,00% van 100,00% Bomen VTA-controle VTA- 1x per jaar 10,00% VTA- 1x per 3 jaar 90,00% VTA- 1x per 5 jaar 0,00% VTA- geen controle 0,00% Totaal 100,00% van 100,00% HOUTSINGELS Randsnoei wegzijde max 5 m hoog, incl. opruimen Houtsingel meer dan 5 mtr van de weg 100,00% Houtsingel minder dan 5 mtr van de weg 0,00% Totaal 100,00% van 100,00% RUW GRAS Maaimethode 1. Maaien, wiersen en afvoeren 1x 10,00% 2. Maaien, wiersen en afvoeren 2x 0,00% 3. Klepelen en laten liggen 1x 0,00% 4. Klepelen en laten liggen 2x 12,00% 5. Klepelen en laten liggen 3x 0,00% 6. Klepelen en laten liggen 6x 74,00% 7. Maaien en direct opzuigen 1x 0,00% 8. Maaien en direct opzuigen 2x 0,00% 9. Maaien zichthoeken 4,00% Totaal 100,00% van 100,00% 77 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

78 Bijmaaien ruw gras Bijmaaien ruw gras 100,00% Niet bijmaaien ruw gras 0,00% Totaal 100,00% Berm verlagen (t.b.v. waterafvoer) Berm verlagen x GAZON Bijmaaien obstakels in gazon Bijmaaien 100,00% Niet bijmaaien 0,00% Totaal 100,00% van 100,00% CEMENTBETON niet nader gedefinieerd Cementverharding met geringe verzakking Oppersen betonplaten x GESLOTEN VERHARDING-ASFALT Specifieke maatregelen Extra morene slijtlaag GO Extra morene slijtlaag VV Vervanging asfaltverharding Verharding binnen bebouwde kom 100,00% Verharding buiten bebouwde kom 0,00% Totaal 100,00% van 100,00% ALGEMEEN Verharding Stedelijksheidsklasse indeling Stedelijkheidsklasse 1 Stedelijkheidsklasse 2 Stedelijkheidsklasse 3 Stedelijkheidsklasse 4 Stedelijkheidsklasse 5 x Open verharding ligging Areaal binnen bebouwde kotm 100,00% Areaal buiten bebouwde kom 0,00% Totaal 100,00% van 100,00% Vervanging fundatie bij renovatie (% van areaal) 78 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

79 Volledig areaal fundatie vervangen 70,00% Beperkt areaal fundatie vervangen 30,00% Totaal 100,00% van 100,00% Extra inzet i.v.m. duurzaam, veilig inrichten Van toepassing? ja/nee Inspectie wegen Technische inspectie Inmeten m.b.t. zakking x x x BKK ALGEMEEN FORMAAT Renovatie betonstraatstenen - mate hergebruik materiaal Toepassing nieuw materiaal 70,00% Hergebruik bestaand materiaal 30,00% Totaal 100,00% van 100,00% GEBAKKEN KLINKERS Renovatie gebakken klinkers - mate van hergebruik materiaal Toepassing nieuw materiaal en verkoop bestaand 10,00% materiaal Hergebruik bestaand materiaal 20,00% Toepassing nieuw materiaal 70,00% Totaal 100,00% van 100,00% GREPPELS & DROGE SLOTEN Maaimethode 1. Klepelen en laten liggen 1x 100,00% 2. Klepelen en laten liggen 2x 0,00% 3. Maaien en direct opzuigen 1x 0,00% 4. Maaien en direct opzuigen 2x 0,00% Totaal 100,00% van 100,00% Methode schonen slootbodem 1. Frezen greppel 1x per jaar 4,00% 2. Korven sloot 1x per jaar 4,00% 3. Geen onderhoud 92,00% Totaal 100,00% van 100,00% WATERGANGEN Maaimethode 1. Maaien met maaiboot 0,00% 2. Maaien met trekker en maaikorf 100,00% 79 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

80 3. Niet maaien 0,00% Totaal 100,00% van 100,00% Maaisel 1. Maaisel op de kant leggen 50,00% 2. Maaisel klepelen en laten liggen 0,00% 3. Maaisel opladen en afvoeren 50,00% 4. Geen maaisel (niet maaien) 0,00% Totaal 100,00% van 100,00% VIJVERS Maaimethode 1. Maaien met maaiboot (% van oppervlakte) 80,00% 2. Maaien met trekker en maaikorf (% randlengte 20,00% per are) 3. Geen onderhoud 0,00% Totaal 100,00% van 100,00% HOUTEN BRUG (fiets- en voetgangersbrug) Schilderen Schilderen onderdelen Schoonspuiten onder hoge druk x x Gemiddelde levensduur 15 jaar 25 jaar x 35 jaar 50 jaar STEIGERS EN AANLEGPLAATSEN Schilderen onderdelen Schoonspuiten onder hoge druk x x AFVALBAKKEN Oud en nieuw Dichtzetten/weghalen afvalbakken 80,00% Niet dichtzetten/weghalen afvalbakken 20,00% Totaal 100,00% van 100,00% SPEELTOESTELLEN Inspectie 80 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

81 Technische en functionele inspectie VALONDERGROND Valondergronden Kunstgras 0,00% Gietvloer 0,00% Zand 0,00% Schors 0,00% Rubber tegels 100,00% Totaal 100,00% van 100,00% ARMATUREN Openbare verlichting en VRI (prijs zie tarieven) Energiekosten meenemen in berekening ALGEMEEN Stedelijkheidsklasse indeling Stedelijkheidsklasse 1 Stedelijkheidsklasse 2 Stedelijkheidsklasse 3 Stedelijkheidsklasse 4 Stedelijkheidsklasse 5 x ONKRUID OP ELEMENTENVERHARDING INCL. OBSTAKELS Onkruidbestrijding op verharding (methode in % van totaal areaal open verharding) Geen 0,00% Borstelen 50,00% DOB (glyfosaat) 0,00% DOB (laag risico middel) 0,00% Heet water 0,00% Hete lucht 0,00% Stoom 0,00% Branden 50,00% Totaal 100,00% van 100,00% VERWIJDEREN DRIJFVUIL WATER Verwijderen drijfvuil op water Verwijderen drijfvuil langs kant x 81 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

82 Bijlage 5 Vier scenario s projectgroep Veilig, schoon, mooi Kenmerken: - Oude Dorp moet stralen; mooi eiland - Overal schoon, geeft positieve (mooie) uitstraling - Woonwijken en Bedrijventerrein kwaliteit C. Burgers zouden met burgerparticipatie een plus kunnen geven - Hoofdinfrastructuur verharding kwaliteit A, groen kwaliteit C - Recreatief gebied en Buitengebied kwaliteit C Velig, schoon, heel Kenmerken: - Oude Dorp en Winkelcentra zijn het visitekaartje van de gemeente, hier komen de toeristen: kwaliteit B, meubilair kwaliteit A - Woonwijken en Bedrijventerrein kwaliteit C. Burgers zouden met burgerparticipatie een plus kunnen geven - Reiniging overal kwaliteit B 82 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017

83 Zo willen we Urk graag zien Kenmerken: - Tevreden met de huidige situatie - Fijn wonen en werken - Geen onderscheid maken tussen de verschillende gebieden - Kwaliteit B is aangenaam, overal kwaliteit B, uitzondering Bedrijventerrein kwaliteit C, Reiniging B, omdat Urk van schoon houdt Urk doet mee Kenmerken: - Oude Dorp is de parel van Urk. Het weinige groen naar kwaliteit A brengen. Overige beheeronderdelen op kwaliteit B. - Woonwijken groen en verharding kwaliteit C: Burgers zouden met burgerparticipatie een plus kunnen geven in het groen. Verharding kwaliteit C is gekozen om budget te genereren voor andere doeleinden, zoals participatie, vervanging en projecten. - Hoofdinfrastructuur kwaliteit B, dit gebied is belangrijk voor de afwikkeling van alle verkeer in de gemeente - Bedrijventerrein kwaliteit C. Bedrijven zouden zelf kunnen participeren in de openbare ruimte om een plus te creëren - Winkelcentra en parken houden zoals het is. - Recreatiegebieden kunnen extensiever zolang het veilig blijft - Haven aansluiten op het Oude Dorp. 83 Gemeente Urk / printdatum: 24 april 2017

84 84 Gemeente Urk /printdatum: 24 april 2017