Jaarverslag Domijn 2012

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarverslag Domijn 2012"

Transcriptie

1 Jaarverslag Domijn 2012 Woningstichting Domijn jaarverslag

2 Woningstichting Domijn jaarverslag

3 INHOUDSOPGAVE pagina 1. Inleiding 5 Deel 1 Volkshuisvestelijk Jaarverslag 7 2. Vaststelling jaarverslag door het bestuur 9 3. Bestuursverslag en Governancestructuur Bestuurlijke organisatie Risicomanagement, integriteit en Governance De volkshuisvestelijke prestaties Verslag van de Raad van Commissarissen Verantwoording Personalia Werkwijze Inhoudelijk toezicht Professionalisering Governance Verantwoording aan belanghouders/consultatie stakeholders Integriteit Verantwoording beleid rondom de bestuurdersbeloning: remuneratierapport Verantwoording beleid rondom commissarissen honorering Verhuur van woningen Strategisch doel Doelstelling voor dit boekjaar Toewijzingsbeleid Verkoop van woningen Huuropzeggingen Huurderving Huurachterstanden en incasso Aanzeggingen en ontruimingen Samenvatting Kwaliteit en samenstelling van de vastgoedportefeuille Strategisch doel Doelstelling voor dit boekjaar Resultaten 2012: Omvang en samenstelling vastgoedportefeuille Resultaten 2012: Beheeropgave Resultaten 2012: Transformatieopgave Speerpunt Duurzaamheid Leefbaarheid Strategisch doel Beleid leefbaarheid en buurten Sociale klachten Sponsoring 42 8.Wonen en zorg Strategisch doel Gevoerde beleid en activiteiten in Betrekken belanghouders en bewoners bij beleid en beheer Strategisch doel Klachtenadviescommissie Twente De Huurderskoepel Bewonerscommissies en projectcommissies Individuele bewoners Prestatiecontracten gemeenten 46 Woningstichting Domijn jaarverslag

4 10. Financiële continuïteit Kerncijfers Analyse jaarresultaat Analyse bedrijfswaarde Financieel beleid Financiële continuïteit Conclusie impact regeerakkoord Treasury Verbindingen 60 Deel 2 Jaarrekening Woningstichting Domijn jaarverslag

5 1. Inleiding Ondanks het feit dat Domijn bij onze stakeholders een goed imago heeft, staat de corporatiesector in Nederland als geheel in een kwaad daglicht. Belangrijke oorzaak zijn incidenten of misschien beter gezegd, misstanden bij een aantal corporaties. De sector (de aanhalingstekens worden gebruikt omdat het de vraag is of er sprake is van één sector) is niet in staat (geweest) tot zelfregulering en een eensluidende Governance. Dat heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat er een niet ophoudende discussie binnen corporatieland bestaat over kerntaken en aandachtsgebieden. De ene corporatie richt zich op emancipatie, de andere corporatie richt zich uitsluitend op vastgoed. En zo zijn er nog vele varianten. Er is overigens één gezamenlijk kenmerk. De zin huisvesting voor mensen die zich niet zelf op de markt kunnen redden zal nagenoeg door iedere corporatie in Nederland gebruikt worden. Opmerkelijk is dat verreweg de meeste gemeentebesturen waardering hebben voor de corporatie die in de betreffende gemeente werkzaam is. Dat ligt anders in Den Haag. Wellicht omdat daar besef is van andere belangen en risico s. De miljarden vreemd vermogen van de corporatiesector moeten veilig en stabiel renderen en de omvang van het vreemd vermogen moet zo snel mogelijk aanzienlijk worden teruggebracht. En wellicht zijn er nog andere belangen. Het kabinet en waarschijnlijk ook veel kamerleden vinden dat er sprake is van een identiteitscrisis die niet binnen de sector kan worden opgelost. In de ogen van Den Haag zijn corporaties afgedreven van hun kerntaak en moeten zij worden geholpen om hun identiteit weer te vinden. In het regeerakkoord wordt één en ander duidelijk: - corporaties moeten weer dienstbaar worden aan het publieke belang; - corporaties hebben tot taak om sociale huurwoningen te bouwen en te beheren; - corporaties komen onder de directe aansturing van gemeenten; - de schaal van de corporatie moet in overeenstemming zijn met de regionale opgave; - beloningen van de top van corporaties wordt versneld aangepast. Het verband in deze zinnen uit het regeerakkoord is de wijzing op dienstbaarheid, taken en schaalgrootte. Betrokken bij klanten en partners, terug naar de oorspronkelijke taak en in overeenstemming en afstemming met belangrijke partners zoals gemeenten. De omvang terug brengen naar dat wat echt nodig is en de taken concentreren op diensten van algemeen economisch belang ( DAEB ). Gemeenten niet langer afhankelijk van corporaties maar corporaties dienstbaar aan het publieke belang. Binnen Domijn kunnen we ons in belangrijke mate vinden in deze uitgangspunten. We vinden ook dat we er voor een groot deel aan voldoen. In het nabije verleden hebben ook wij (en onze rechtsvoorgangers) activiteiten uitgevoerd en aankopen gedaan waarvan met de wijsheid van nu gezegd zou worden: niet doen. De tijd waarin die besluiten werden genomen is een gedeeltelijk excuus. In die tijd was nagenoeg iedereen er van overtuigd dat corporaties taken hadden om ontwikkelingen mogelijk te maken die niet door de markt werden opgepakt. Een breed takenpakket. Zowel door Den Haag als door gemeenten werden dergelijke activiteiten toegejuicht. Het is echter slechts een gedeeltelijk excuus (als er althans al sprake zou moeten zijn van een excuus). Immers, de corporatie was ook toen zelf verantwoordelijk voor de risico s. Altijd dient de kerntaak van de corporatie centraal te staan. Domijn heeft de keuze gemaakt zich voornamelijk te richten op haar kerntaak: huisvesting beschikbaar hebben voor mensen met een laag inkomen. Domijn heeft ook de keuze gemaakt zich nauw te verbinden met haar partners en wil die verbindingen verder uitbouwen. Wat ons betreft is het niet nodig de verhouding tussen Domijn en gemeenten waar we werken in protocollen te vatten. Er is legitimatie voor de activiteiten die Domijn uitvoert en onze identiteit is duidelijk: Domijn is een vastgoedorganisatie met een maatschappelijke taak. En die maatschappelijke taak wordt voor het belangrijkste deel ingevuld door middel van het vastgoed dat Domijn in haar bezit heeft. Goede kwaliteit, betaalbaar en in voldoende mate beschikbaar. Woningstichting Domijn jaarverslag

6 Ondanks dat het woord woningmarkt te pas en te onpas wordt gebezigd is er op geen enkele wijze sprake van een markt. Zowel de koopmarkt (hypotheekrente aftrek) als de huurmarkt wordt gesubsidieerd (beneden de kostprijs verhuren en huurtoeslag). De belangrijke vraag doet zich voor of het huidige stelsel duurzaam is. Zo lang er sprake is van expliciete of impliciete subsidiëring kan gesteld worden dat er geen sprake is van duurzaamheid. Consumenten zullen kostprijzen moeten betalen, zowel in de koopsector als in de huursector. De onderlinge afhankelijkheid van anderen door achtervang en borging kan daarmee verminderen zodat de huursector minder kwetsbaar wordt. Deze solidariteit in het stelsel staat momenteel ook zeker ter discussie. Door het betalen van kostprijzen voor het wonen wordt de markt meer uitgedaagd om tot betaalbare producten te komen. De keuze vrijheid voor de consument zal toenemen doordat huren en kopen veel gelijkwaardiger zullen worden. Voor mensen die een te laag inkomen hebben zal er een woontoeslag moeten worden ontwikkeld. Er zijn mogelijkheden. Het moet anders maar dat vergt dat de handen in één geslagen moeten worden. Zowel in de corporatiesector als bij de politiek. Het streven is naar een duurzaam woonmodel. Domijn zal waar mogelijk daaraan bijdragen. Door te doen wat ze moet doen en door keuzes te maken vanuit eigen kracht en visie. In nauw overleg met partners. Woningstichting Domijn jaarverslag

7 Deel 1 Volkshuisvestelijk Verslag Domijn Woningstichting Domijn jaarverslag

8 Woningstichting Domijn jaarverslag

9 2. Vaststelling jaarverslag door het Bestuur Het Bestuur van Woningstichting Domijn heeft het jaarverslag 2012 op 29 mei 2013 vastgesteld. Zij verklaart dat alle uitgaven door de Stichting gedaan, uitsluitend in het belang van de volkshuisvesting zijn geweest. Enschede, 29 mei 2013 J. Salverda Bestuurder Woningstichting Domijn jaarverslag

10 3. Bestuursverslag en Governancestructuur 3.1 Bestuurlijke organisatie Bestuur en directie Het bestuur is belast met het besturen van de corporatie. Dit betekent onder meer dat het bestuur verantwoordelijk is voor de realisatie van de doelstellingen van de corporatie, de strategie, het beleid en de daaruit voortvloeiende resultaatontwikkeling. Het bestuur is verder verantwoordelijk voor: De naleving van alle relevante wet- en regelgeving; Het beheersen van de risico s verbonden aan de activiteiten van de corporatie; De financiering van de corporatie. Het bestuur richt zich primair op de volkshuisvestelijke en maatschappelijke doelstellingen van Domijn. In de statuten van Domijn staat precies geformuleerd wat de taken van het bestuur zijn. Domijn kent een directie die bestaat uit de bestuurder (Jan Salverda) en de directeur (Ineke Buursink). Besluiten worden in overleg tussen directeur en bestuurder genomen. De managers van de verschillende afdelingen binnen Domijn hebben bij deze besluitvorming een adviserende functie. Zij beoordelen vanuit hun discipline de voorstellen waarover de directie moet besluiten. De directeur en de bestuurder hebben een onderlinge taakverdeling die is uitgewerkt in een directiestatuut dat in 2012 is vastgesteld. Het bestuur legt verantwoording af aan de Raad van Commissarissen. Dat betekent onder meer dat het bestuur op tijd alle relevante informatie aanlevert aan de Raad van Commissarissen. Hierdoor kan de Raad haar taak op een juiste wijze invullen. De Raad van Commissarissen is niet alleen afhankelijk van de informatie van de bestuurder. Zij informeert zich ook door gesprekken te voeren met de Ondernemingsraad van Domijn en door per jaar minimaal drie gesprekken te voeren met relevante stakeholders. De bestuurder is niet aanwezig bij deze gesprekken. Hiernaast voert de Raad van Commissarissen periodiek gesprekken met de externe accountant. De Raad van Commissarissen doet in hoofdstuk 4 verslag van haar toezichthoudende taak. De bestuurder is in deze functie benoemd voor een periode van vier jaar (de benoemingstermijn eindigt per 30 juni 2015 waarna herbenoeming kan plaats vinden). De vaststelling van de beloning van de bestuurder is een verantwoordelijkheid van de Raad van Commissarissen. Vanuit de Raad van Commissarissen is een Remuneratiecommissie ingesteld. Deze commissie adviseert en bereidt onder meer de beloning van de bestuurder voor. De voltallige Raad van Commissarissen beslist over de voorstellen. De verantwoording van het beleid rondom de bestuurdersbeloning is opgenomen in het verslag van de Raad van Commissarissen (zie hoofdstuk 4). Domijn wil elke vorm van belangenverstrengeling tussen de organisatie en de bestuurder vermijden. Daarom moet de Raad van Commissarissen altijd goedkeuring geven voor transacties waarbij mogelijk tegenstrijdige belangen van de bestuurder spelen. Hetzelfde geldt voor transacties die van materiële betekenis kunnen zijn voor Domijn en/of de bestuurder. De bestuurder verklaart dat zich in 2012 geen tegenstrijdige belangen hebben voorgedaan. Op haar beurt moet het bestuur zorgen dat belangenverstrengeling tussen Domijn en medewerkers van Domijn wordt vermeden en wanneer er wel sprake is van mogelijke belangenverstrengeling dit op een juiste en integere wijze wordt opgelost. Het is niet mogelijk om met 100% zekerheid te verklaren dat er in 2012 geen tegenstrijdige belangen tussen medewerkers en Domijn hebben gespeeld. Wel kan worden aangegeven dat Domijn een klimaat schept waar over integriteitkwesties, dilemma s en belangenverstrengeling kan worden gesproken. In voortgangsgesprekken en functioneringsgesprekken wordt het onderwerp integriteit expliciet aan de orde gesteld. De expliciete aandacht heeft geen aanleiding gegeven maatregelen te nemen. Alle medewerkers doen opgave van hun nevenwerkzaamheden. Daardoor is het mogelijk te beoordelen of er sprake is van mogelijke belangenverstrengeling. Daar waar die verstrengeling werd geconstateerd, zijn de nevenwerkzaamheden in goed overleg opgeheven. Ook hier moet worden aangegeven dat er geen sprake is van een waterdicht systeem. We zijn afhankelijk van de bereidheid van medewerkers om over zaken die met integriteit te maken hebben open en transparant te zijn. Het is daarom van essentieel belang (meer nog dan van de systemen) dat er een klimaat en cultuur van openheid bestaat. Directie en management van de organisatie hebben daarbij een belangrijke (voorbeeld) functie. Woningstichting Domijn jaarverslag

11 3.1.2 Raad van Commissarissen In 2012 is de omvang van de Raad van Commissarissen teruggebracht tot 5 leden. In 2012 zijn twee leden door het verstrijken van de maximale zittingstermijn afgetreden en is 1 nieuw lid geworven in de functie van huurdercommissaris. Deze functie is ingevuld in samenwerking met de huurdersorganisatie van Domijn: de Huurderskoepel. De Raad van Commissarissen heeft in 2012 overleg gevoerd met een viertal stakeholders van Domijn. De bestuurder is niet aanwezig bij deze overleggen. De gesprekken met stakeholders geeft de Raad van Commissarissen informatie over de prestaties van Domijn, de wijze waarop er met partners wordt samengewerkt en de positionering van Domijn in de samenleving. Naast deze gesprekken met stakeholders voert de Raad overleg (ook zonder aanwezigheid van de bestuurder) met de Huurderskoepel en met de Ondernemingsraad. De Raad van Commissarissen conformeert zich aan de per 1 januari in werking getreden Wet Normering Topinkomens en de daarbij horende overgangsregeling Organisatie In 2012 is de organisatie van Domijn niet fundamenteel gewijzigd. De afdeling Wonen is verantwoordelijk voor het totale beheer van onze vastgoedportefeuille (klantencontacten, verhuur, verkoop, dagelijks- en planmatig onderhoud), de afdeling Ontwikkeling zorgt, in opdracht van de afdeling Wonen, voor de uitvoering van renovatie en herstructureringsprojecten en de realisatie van noodzakelijk geachte nieuwbouwprojecten. De ondersteuning van de operationele processen wordt uitgevoerd door de afdeling Beleid & Bedrijfsvoering. De afdeling Planning & Control bewaakt en controleert of de interne processen en procedures op een juiste, doelmatige en rechtmatige wijze worden uitgevoerd. Het team Vastgoedsturing adviseert de directie over de ontwikkeling van de vastgoedportefeuille in relatie tot de markt en de wijze waarop het in vastgoed belegde vermogen zich ontwikkelt in relatie tot de financiële continuïteit (duurzaam businessmodel) van de organisatie. De directeur geeft leiding aan de werkorganisatie van Domijn. Onder deze paragraaf kan niet onvermeld blijven dat uit het medewerkerstevredenheidsonderzoek 2012 is gebleken dat onze medewerkers zeer tevreden zijn over Domijn en over de werkzaamheden die worden verwacht. Uit het onderzoek blijkt dat er sprake is van een zeer hoge betrokkenheid bij Domijn en bij de kerntaken van de corporatie. De overallscore was een ruime 8, een nauwelijks te verbeteren score. De wijze waarop medewerkers ruimte krijgen om hun werkzaamheden uit te voeren, de organisatiecultuur en de sfeer worden als uitermate positief ervaren. De tevredenheid van medewerkers is een belangrijke basis voor het leveren van kwaliteit op alle fronten. En geconstateerd kan worden dat die kwaliteit nog voordurend toeneemt Ondernemingsraad De ondernemingraad komt maandelijks bijeen om ondernemingsraad gerelateerde zaken te bespreken. Het afgelopen jaar zijn diverse zaken besproken en in gang gezet. Daarnaast voert de ondernemingsraad jaarlijks een aantal gesprekken met de bestuurder. In 2012 zijn in die gesprekken onderstaande onderwerpen aan de orde geweest: Diverse ARBO gerelateerde onderwerpen. Invoering van de werkkostenregeling. De huisvesting van Domijn. De toekomstvisie Wijkbeheer Domijn. Jaarrekening Uitkomsten medewerkerstevredenheidsonderzoek. Evaluatie van eerder genomen advies- en instemmingaanvragen. De ontwikkelingen met betrekking tot het voormalig Polaroid gebeid(performance Factory) De mogelijke gevolgen van gewijzigd beleid uit Den Haag en/of Europa. In 2012 zijn onderstaande advies- en instemmingaanvragen door de ondernemingsraad afgewikkeld: Ingestemd met wijziging van het personeelshandboek i.v.m. een wettelijke wijziging vakantiedagen en CAO wijzigingen. Advies uitgebracht om het Onderhoud Service Bedrijf te positioneren onder de Manager Wonen. Woningstichting Domijn jaarverslag

12 Naast de gesprekken met de bestuurder heeft de ondernemingsraad jaarlijks gesprekken met de Raad van Commissarissen. Hierbij is de bestuurder niet aanwezig. De gesprekken met de bestuurder en de Raad van Commissarissen verlopen constructief en hebben tot doel het ontwikkelen van de organisatie waarbij beide partijen hun belangen niet uit het oog verliezen. In 2012 had de ondernemingsraad, in verband met het stoppen van tweetal OR leden, te maken met vacatures. Beide vacatures zijn ingevuld. De samenstelling van de Ondernemingsraad is zodanig dat er sprake is van een goede vertegenwoordiging van de afdelingen binnen Domijn. 3.2 Risicomanagement, integriteit en Governance Rapportages Ieder kwartaal leveren we een kwartaalrapportage op. Deze rapportage bestaat onder meer uit: Een inleiding en een algemene beschouwing van de bestuurder; De voortgang op de gestelde doelen voor dat jaar; De voortgang van de verbeteringen die door de externe accountant zijn aangegeven in de managementletter; De stand van zaken op basis van de financiële indicatoren en de daarbij gestelde normen; De voortgang in onze ontwikkel- en beheeropgave; De resultaten van verhuur en verkoop; De wijze waarop de organisatie met risico s en risicomanagement omgaat; Klachtenmanagement; De treasury en de wijze waarop het treasury beleid en management vorm en inhoud wordt gegeven. De kwartaalrapportage is een belangrijk instrument voor het kunnen volgen van de prestaties van de organisatie. Dit geldt voor zowel de Raad van Commissarissen als voor directie en werkorganisatie. Daarnaast worden ten behoeve van de besluitvorming over vastgoed gebruik gemaakt van analyses die zijn uitgevoerd door het team vastgoedsturing De afdeling Planning en Control voert jaarlijks een aantal audits uit. Het auditprogramma wordt in overleg met de auditcommissie van de Raad van Commissarissen, de directie en het managementteam vastgesteld. De rapportage over de audits worden in zowel de auditcommissie als in directie- en managementteam overleg besproken. In de meeste gevallen worden de aanbevelingen van de afdeling Planning en Control overgenomen en geïmplementeerd Risicomanagement In 2012 hebben we verder gewerkt aan het managen van de risico s die gepaard gaan met de activiteiten van Domijn. In mei 2012 is de notitie Strategie risicomanagement 2012 en verder vastgesteld. De hoofdlijnen van de strategie: Er is binnen de organisatie altijd integrale aandacht voor risico s. Dat geldt niet alleen voor (grote) investeringen en aankopen maar ook voor de wijze waarop we onze woningen verhuren en verkopen, de wijze waarop we onze begroting opstellen, de wijze waarop we met onze klanten omgaan en de wijze waarop we de pers te woord staan. We moeten er voor zorgen dat bij alle besluiten die worden genomen er aandacht is voor de risico s en consequenties van het betreffende besluit en de uitvoering daarvan. Dit gegeven wordt in processen en procedures opgenomen. In de voorstellen die naar de directie gaan is altijd een paragraaf risico s opgenomen. Directie, management en medewerkers spreken met elkaar over risico s. De cultuur en de sfeer binnen de organisatie is zodanig dat het gesprek hierover gevoerd kan worden. Instrumenteel is er aandacht voor risico s en de wijze waarop we daarmee omgaan. We zijn echter kritisch op de werking van het instrumentarium. Het moet ons wat opleveren, we doen het niet omdat het moet. Woningstichting Domijn jaarverslag

13 De aandacht voor risico s binnen en buiten de organisatie is voldoende. Bij de bespreking van (concept) directiebesluiten wordt integraal aandacht besteed aan de voorziene risico s van het betreffende besluit. In de vergaderingen van directie en managementteam wordt consequent aandacht besteed aan risico s. Bij de bespreking van de resultaten van intern uitgevoerde audits wordt ook consequent aandacht besteed aan de risico s die worden geconstateerd. Alle directiebesluiten worden voorzien van een afzonderlijke risicoparagraaf. In 2012 is een proef gestart om voor investeringen in vastgoed om te komen tot een eenduidige en efficiënte vastlegging van risico s per project en de wijze waarop de risico s in de loop van de uitvoering worden gevolgd. Dit moet leiden tot een totaaloverzicht van de risico s van alle projecten. In 2013 evalueren we deze proef. Een belangrijk instrument om risico s te volgen is het dashboard van Domijn. In dit dashboard worden de doelen voor het betreffende jaar vastgelegd. Het is van belang om de risico s die gepaard gaan met deze doelen in beeld te brengen, te beheersen en te monitoren. Voor de afdeling Wonen is naar aanleiding hiervan een maandrapportage ontwikkeld. In 2012 is de notitie projectenprocedure en investeringsselectie vastgesteld. Daarmee is het proces van portfoliomanagement verder ingekaderd. In 2013 zal een investeringsstatuut worden opgeleverd en vastgesteld. In dit statuut gaan we nader in op de wijze waarop risico s beschreven worden en de manier waarop de vastgestelde risico s beheerst kunnen worden. Belangrijk gegeven voor het investeringsstatuut zal het verder te ontwikkelen financiële beleid zijn. Het investeringsstatuut krijgt een beleidsmatig en kaderstellend karakter. In 2012 is duidelijk geworden dat vastgoed ten behoeve van zorg door regeringsmaatregelen ten aanzien van het scheiden van wonen en zorg extra risico met zich mee brengt. Een inventarisatie zal duidelijkheid moeten geven over de risico s die Domijn loopt. In de rapportage over de interne audits die door de afdeling Planning en Control worden uitgevoerd worden sinds 2012 de risico s en de bijbehorende beheersingsmaatregelen van het onderwerp van de audit weergegeven. De verschillende procesrisico s die naar aanleiding van interne audits worden gesignaleerd worden opgenomen in de kwartaalrapportage van Domijn. Risico s die gepaard gaan met financiering worden besproken in de treasurycommissie. Het door Domijn gewenste risicoprofiel ten aanzien van treasury is laag. Eén en ander is vastgelegd in het treasurystatuut. Over de handelingen die in het kader van de financiering worden genomen wordt verantwoording afgelegd aan de Raad van Commissarissen in de kwartaalrapportage van Domijn. Eén en ander wordt expliciet besproken in de auditcommissie van de Raad van Commissarissen. Op basis van het bovenstaande kan worden geconcludeerd dat er binnen Domijn voldoende aandacht is voor risico s en het beheersen van risico s. Tevens kan worden geconcludeerd dat het management van risico s zo langzamerhand een integraal onderdeel is van de gehele organisatie. Er is sprake van risicobewustzijn binnen de organisatie Codes, Klokkenluidersregeling en Regeling Nevenwerkzaamheden Domijn handelt naar de Aedescode en de Governancecode. Daar waar er sprake is van afwijkingen wordt dat gemeld en gemotiveerd. We werken met middelen die mede beschikbaar zijn gekomen door publiek geld (tot 1994). We hebben wettelijk (BBSH en woningwet) een sterke band met de overheden en het publieke domein. Dat betekent dat wij het belangrijk vinden om over ons doen en laten verantwoording af te leggen. Door de positie de we innemen in de samenleving en de wetten en regels die daarbij horen vinden wij het belangrijk dat er sprake is van Good Governance en integer handelen en het bewust omgaan met middelen die in ieder geval niet voortkomen uit privé investeringen en bijdragen van mensen die bij onze organisatie werken. Integer handelen wordt verwacht van alle mensen en organisaties die bij onze organisatie betrokken zijn. Het is een belangrijke taak van de Raad van Commissarissen toezicht te houden op de juiste naleving. Woningstichting Domijn jaarverslag

14 Daarnaast is er uiteraard ook een administratieve organisatie ingericht en is er sprake van interne controles. Beide zijn van belang voor Good Governance en integer handelen. Domijn kent een Gedragscode, een Klokkenluidersregeling en een Regeling Nevenwerkzaamheden Procedures en audits Eind 2011 is het verbindingenbeleid van Domijn vastgesteld. In 2012 zijn de verbindingen in overeenstemming gebracht met het vastgestelde beleid. Het verbindingenbeleid zal naar verwachting moeten worden aangepast op het moment dat de nieuwe Woningwet in werking zal treden. Het voornemen van de minister is om activiteiten die binnen verbindingen worden ondernomen ten allen tijde als niet DAEB (Dienst Algemeen Economisch Belang) te beschouwen. Daarnaast heeft de minister het voornemen om het bestuur van een verbinding op afstand van de toegelaten instelling te plaatsen. Het is nog onduidelijk of deze voornemens kracht van wet zullen krijgen. Onduidelijk is ook wanneer de herziene Woningwet in werking zal treden. Het beleid ten aanzien van het (fysieke) beheer van ons vastgoed is in 2012 nader omschreven. Belangrijk daarbij is dat er onderscheid wordt gemaakt in onderhoud (plicht) en verbetering (keuze) van het betreffende vastgoed. Daarbij is vastgelegd dat onderhoud van het vastgoed de verantwoordelijkheid is van Domijn en dat verbeteringen aan het vastgoed (intern) door de klant moeten worden betaald. Hierboven is al aangegeven dat procedures ten aanzien van investeringen verder vorm hebben gekregen. De kwaliteit en de transparantie van besluitvorming en besluitvormingsprocessen wordt daardoor steeds verder verbeterd. De diverse interne audits die worden uitgevoerd door de afdeling Planning en Control houden de organisatie scherp. De verkoopprocedure van Domijn is vastgelegd in de notitie verkoopstrategie (juni 2011). Op basis van deze notitie wordt de verkoopselectie getoetst aan de richtlijnen van de overheid. Binnen de organisatie is aandacht voor de spanning die kan ontstaan tussen aan de ene kant een procedure en aan de andere kant vragen van klanten. Die spanning wordt onderkend en medewerkers van Domijn worden getraind om daarover goede beslissingen te nemen. De afdeling Planning en Control heeft in het afgelopen jaar 10 audits uitgevoerd. De rapportages van de uitgevoerde audits zijn zowel met de directie als met de Auditcommissie besproken. De audits leiden in de meeste gevallen tot verdere verbeteringen van processen. De manager van de afdeling Planning en Control heeft een bijzondere positie. Deze functionaris heeft rechtstreeks toegang tot de Raad van Commissarissen en kan niet door de bestuurder worden ontslagen zonder instemming van de Raad van Commissarissen. 3.3 De volkshuisvestelijke prestaties Prestaties Domijn is een vastgoedorganisatie met een maatschappelijke opdracht. Onze kerntaak is het aanbieden van goede en betaalbare woningen aan mensen met een laag inkomen. Identiteit en missie zijn in het strategisch plan als zodanig benoemd. In 2012 zijn de belangrijkste activiteiten van onze organisatie gericht geweest op deze kerntaak. We hebben vrijkomende woningen verhuurd dan wel verkocht. 96% van vrijgekomen woningen met een huurprijs lager dan 664,66 zijn verhuurd aan mensen met een huishoudinkomen lager dan Hiermee voldoen wij aan de vanaf 2011 geldende toewijzingseisen zoals die in de interim regeling diensten van algemeen economisch belang zijn opgenomen. We hebben in 2012 in totaal 85 woningen verkocht uit de bestaande voorraad. We hebben met de verkoop van de 85 woningen onze doelstelling van 100 verkochte woningen niet gehaald. De oorzaak daarvan is vooral het feit dat de koopmarkt een uitermate moeizame markt is. We bieden onze vrij komende huurwoningen over het algemeen aan door ze op onze website te plaatsen. Als er meer mensen reageren wordt er door middel van loting bepaald aan wie de woning wordt aangeboden. Dat geldt voor woningen met een huurprijs tot de liberalisatiegrens ( 664,66). Woningen daarboven worden verhuurd door onze afdeling makelaardij met als criterium wie het eerst komt, het eerst maalt. Onze kerntaak is het aanbieden van goede en betaalbare woningen aan mensen met een laag inkomen. Woningstichting Domijn jaarverslag

15 Wij vinden dat mensen in hoge mate zelf verantwoordelijk zijn voor de keuze die ze maken. Om die reden hanteren wij voor woningen met een huurprijs tot de liberalisatiegrens geen minimum inkomenseisen. Opmerkelijk is dat de totale huurachterstand in 2012 ten opzichte van 2011 fors is gestegen terwijl het aantal klanten met een huurachterstand nagenoeg gelijk is gebleven. We veronderstellen dat het sociaaleconomisch klimaat hier (mede) debet aan is. De extra huurverhogingen die we in 2013 moeten vragen in verband met de op te leggen verhuurderheffing zal de financiële positie van onze klanten verder verslechteren. Het is niet ondenkbaar dat huurachterstanden verder oplopen. Positief is dat het aantal uitzettingen vanwege huurachterstand tegen de landelijke tendens in fors is gedaald ten opzichte van 2011 (daling ruim 25%). Met name het preventieve beleid en de samenwerking met (hulpverlenings-)instanties geeft uitstekende resultaten. De huurderving vanwege leegstand is ten opzichte van 2011 toegenomen. Belangrijkste oorzaken waren (en zijn) leegstand wegens renovatie, herstructurering, sloop en verkoop. Een andere trend is dat er voor bedrijfsonroerend goed gevraagd wordt het bestaande huurcontract open te breken. Dit heeft te maken met beschikbaar vastgoed met een lagere prijs (concurrentie) en met het feit dat bedrijven de gevolgen ondervinden van de recessie. Om de kerntaak op een juiste wijze te kunnen uitvoeren stuurt Domijn op een vastgoedportefeuille die in de eerste jaren in omvang ongeveer gelijk zal blijven en in latere jaren (vanaf 2016) af zal nemen. Dit laatste vanwege demografische ontwikkelingen waarbij sprake is van een krimpende markt. We verwachten dat we op de lange termijn (2040) onder gelijk blijvende omstandigheden voor onze kerntaak voldoende zullen hebben aan een voorraad van kwalitatief goede woningen. Met dat aantal kunnen we onze volkshuisvestelijke taak binnen ons huidige werkgebied uitvoeren. Gelet op deze krimpstrategie richt Domijn haar aandacht de komende periode vooral op de bestaande voorraad woningen. Deze woningen kwalitatief op orde zijn. Speerpunten daarbij zijn duurzaamheid, het kwaliteitslabel Woonkeur (doelgroeponafhankelijk) en differentiatie in de portefeuille. We constateren een trend naar meer vraag naar huurwoningen. Oorzaken hiervan zijn flexibilisering van arbeid en relaties maar vooral ook de problematiek van financiering van een koopwoning en het risico wat gepaard gaat met bezit van een woning (waardedaling en verkoopbaarheid). Deze trend heeft niet geleid tot het bijstellen van de portefeuillestrategie Ontwikkelingen, trends en consequenties. In 2012 is zowel door de gemeente Enschede als de gemeente Losser de woonvisie vastgesteld. In beide visies wordt uitgegaan van geringe groei van de bevolking en derhalve van geringe toevoegingen aan de woningvoorraad. Eén en ander heeft consequenties voor de plannen van de gemeenten en van investerende partijen. Het feit dat er niet veel behoefte is aan de ontwikkeling van nieuwbouwlocaties brengt met zich mee dat er moet worden afgeschreven op die locaties en dat er naar alternatieve aanwendingen moet worden gezocht. Domijn is er van overtuigd dat deze consequenties in het totaal van een woningmarkt moeten worden geanalyseerd en dat op basis van die analyse tot een gemeenteoverstijgende strategie gekomen moet worden. Om die reden hebben de gezamenlijke Twentse corporaties in 2012 een woonvisie voor heel Twente gepresenteerd. Er kan worden geconstateerd dat het ontwikkelen van een gezamenlijke Twentse woonvisie door Twentse gemeenten een moeizaam proces is terwijl de noodzaak daarvoor nadrukkelijk aanwezig is. Domijn heeft vastgoedposities (grond en gebouwen) die in het verleden zijn aangekocht om op die gronden wonen mogelijk te maken. Het inzicht dat er niet veel nieuwe woningen nodig zijn op nieuwe locaties is toegenomen. Consequentie hiervan is dat gezocht moet worden naar alternatieven omdat verkoop van deze posities over het algemeen moeizaam zo niet onmogelijk is. Woningstichting Domijn jaarverslag

16 Een goed voorbeeld van alternatieve aanwending vormt het vastgoed van de voormalige Polaroid-fabrieken. Dit vastgoed is in handen van de Hoge Bothof Ontwikkeling BV. Van deze BV heeft Domijn in % van de aandelen verworven. De panden worden gebruikt voor sport, talentontwikkeling en cultuur. De wijze waarop de panden worden gebruikt levert duurzaam rendement op, zowel maatschappelijk als financieel. Ook voor andere grondposities worden mogelijkheden onderzocht. Domijn zal zich in de komende periode vooral richten op haar kerntaken. Belangrijkste kerntaak is het beschikbaar hebben van kwalitatief goede woningen voor mensen met een laag inkomen. Bijzondere doelgroepen behoren daar nadrukkelijk bij. In het strategisch plan van Domijn hebben we geconstateerd dat het bovenstaande niet alleen de belangrijkste kerntaak is maar dat dit ook de belangrijkste maatschappelijke bijdrage van woningcorporatie Domijn is. Ten aanzien van de huisvesting van bijzondere doelgroepen moet nog worden opgemerkt dat de risico s sterk toenemen. In het regeerakkoord van het kabinet Rutte II is opgenomen dat mensen met een zorgzwaartepakket (ZZP) tot en met 4 niet langer in aanmerking komen voor intramuraal wonen althans dat het wonen en de zorg qua financiering en betaling moet worden gescheiden. Daarmee wordt het risico van het in bezit en beheer hebben van vastgoed voor mensen die zorg nodig hebben of niet zelfstandig kunnen wonen sterk verhoogd; zeker wanneer er sprake is van specifiek vastgoed. Verder kan worden geconstateerd dat zorgpartijen hun risico s verkleinen door geen lange termijn huurcontracten meer te aanvaarden. Domijn is op basis hiervan zeer terughoudend om specifiek vastgoed toe te voegen aan haar portefeuille. Domijn wil sturen op optimaliseren van inkomsten en beperking van woonlasten. In dat kader wordt er veel aandacht besteed aan vermindering van energieverbruik van woningen en locale opwekking. Bij onderhoudsprojecten wordt geïnvesteerd in isolatie van woningen. Een project waarbij aan ongeveer 800 klanten zonnepanelen zouden worden aangeboden is in 2012 on hold gezet in verband met voornemens van het kabinet Rutte II. Het voornemen om de maximale huurprijs te koppelen aan 4,5% van de waarde in het kader van de Wet Onroerende Zaakbelasting zou tot gevolg hebben dat de maximale huurprijs in veel gevallen al bereikt zou zijn waardoor er geen mogelijkheden meer zouden zijn de investering in zonnepanelen terug te verdienen door middel van een huurverhoging. Daarbij speelde ook dat het Waarborgfonds Sociale Woningbouw op basis van de kabinetsplannen de borging van financieringen beklemde. In 2013 zullen we dergelijke projecten opnieuw beoordelen op risico s. Met de gemeente Enschede en woningcorporatie De Woonplaats wordt gewerkt aan een gezamenlijke aanpak om in Enschede een fors aantal woningen te verduurzamen. We hebben naar aanleiding van voorgenomen activiteiten veelvuldig overleg gevoerd met betrokken partijen bij deze activiteiten. Het betreft hier activiteiten die te maken hebben met gebiedsontwikkeling als ook activiteiten die te maken hebben met buurtbeheer, vastgoedbeheer en vastgoedonderhoud. We hebben veelvuldig overleg gevoerd met de wethouders van de gemeenten waar we actief zijn. De gemeenten hebben ons gevraagd te participeren bij het opstellen van woonvisies en we hebben gewerkt aan het maken van prestatieafspraken met deze gemeenten. In het verdere verslag wordt op alle hierboven genoemde aspecten nader ingegaan Financiën In 2012 zijn we tot de conclusie gekomen dat het financieel beleid van Domijn nader aangescherpt moet worden. Dit zal in 2013 leiden tot een herzien financieel beleid met als doel om nog scherper te kunnen sturen op rendement, kasstromen, eigen vermogen en daarom tot een zogenaamd duurzaam businessmodel. Eén en ander wordt niet alleen ingegeven door maatregelen die het kabinet Rutte II in het vooruitzicht stelt maar ook door de opvatting dat we onze middelen zoveel mogelijk ten goede moeten laten komen aan onze kerntaak. De verhuurderheffing die wordt opgelegd en de bijdragen die we moeten leveren aan de sanering van andere corporaties zullen het nagenoeg onmogelijk maken te verklaren dat alle uitgaven die door Domijn zijn gedaan uitsluitend in het belang van de volkshuisvesting zullen zijn. Corporaties zullen met ingang van 2013 moeten bijdragen aan de rijkskas oplopend tot 1,7 miljard euro per jaar in De wetgeving die deze zogenaamde verhuurderheffing mogelijk moet maken wordt rond de zomer 2013 verwacht (wetgeving die de afspraken van het zogenaamde lenteakkoord (2012) formaliseert is al aangenomen). Wetgeving die het mogelijk maakt huren inkomensafhankelijk boven inflatie extra te verhogen is in het vroege voorjaar van 2013 aangenomen. Domijn kiest er voor om de mogelijkheden die deze wet biedt te benutten. Huren zullen daarom per 1 juli 2013 extra worden verhoogd op basis van deze wetgeving. Woningstichting Domijn jaarverslag

17 Verderop in dit jaarverslag blijkt dat we de waarderingsgrondslagen hebben gewijzigd. Tot heden hanteerde Domijn als waarderingsgrondslag de historische kostprijs minus de afschrijvingen. De waardering van het vastgoed is gewijzigd in een waardering op basis van de actuele waarde. Hierbij worden met ingang van deze jaarverslaggeving over 2012 de bepalingen van de herziene Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 645 Toegelaten Instellingen gevolgd. Voor sociaal vastgoed betreft dit de bedrijfswaarde en voor commercieel vastgoed de marktwaarde (in verhuurde staat). Eerder was aangekondigd dat Domijn haar waarderingsgrondslagen zou willen wijzigen in de marktwaarde (in verhuurde staat) voor haar gehele bezit. Daar hebben we bij het bekend worden van de herziene richtlijn voor de jaarverslaggeving van afgezien. De afweging op basis van kerntaken en doelen die Domijn hanteert leidde tot de conclusie dat Domijn zich richt op de verhuur van betaalbare woningen voor mensen met een laag inkomen en derhalve tot een waardering op basis van bedrijfswaarde. In de financiële paragrafen van dit verslag wordt de verandering van de waarderingsgrondslagen en de impact van deze stelselwijziging verder toegelicht. In 2012 is besloten de onrendabele toppen op basis van bedrijfswaardeberekeningen over investeringen in vastgoed op een ander moment te nemen. Gebeurde dat eerder op het moment van aanbesteding, nu is besloten om deze (boekhoudkundige) last te nemen op het moment van besluitvorming over een investering. Domijn voert een behoudend beleid ten aanzien van treasury. Onze core business is het verhuren en verkopen van woningen. De geldstromen die daarmee zijn gemoeid moeten in onze ogen tamelijk conservatief worden beheerd. Uiteraard sturen we binnen dat kader op een zo laag mogelijke rente. Maar altijd met inachtneming van onze kerntaak. De winst- en verliesrekening sluit met een negatief resultaat van Het bestuur stelt voor dit verlies ten laste te brengen van het eigen vermogen van Domijn. Bij de bepaling van het resultaat moet in ogenschouw worden genomen dat de beide hiervoor genoemde aanpassingen voor een belangrijk deel debet zijn aan het verlies. Wellicht belangrijker is de constatering dat 2012 kan worden afgesloten met een positieve operationele kasstroom. We kunnen concluderen dat Domijn beschikt over een solide financiële houding waarbij voortdurend aandacht is voor de langere termijn. Dit resulteert duurzaam in aandacht voor de financiële positie zodanig dat we de noodzakelijke activiteiten die samenhangen met onze kerntaak langdurig uit kunnen voeren. Algehele conclusie De directie van Domijn is tevreden over de resultaten die we in 2012 hebben geboekt. Onze organisatie heeft zich verder ontwikkeld. We worden door klanten, stakeholders, externe toezichthouders en partners positief gewaardeerd. Dat blijkt niet alleen uit officiële documenten en brieven maar vooral ook uit gesprekken die we voeren en de waardering die we van klanten krijgen. Dat betekent niet dat er niets meer te doen is. De waardering van onze klanten kan op onderdelen verder omhoog. Ons vastgoed moet op orde blijven zodat ook toekomstige huurders graag van ons willen huren. De aandacht voor de financiële positie van Domijn moet op een hoog niveau blijven. De beeldvorming over corporaties bij politici, pers en klanten zal moeten worden verbeterd terwijl we ook weten dat de corporatiesector wat dat betreft in het jaar van de aangekondigde parlementaire enquête nog even op de tanden zal moeten bijten. Ondanks (of misschien wel dankzij) het feit dat er nog voldoende te doen is sluiten we het jaar 2012 af met een positief gevoel. De medewerkers van Domijn hebben daar een uitermate belangrijke bijdrage aan geleverd!! Enschede, 29 mei 2013 Jan Salverda Woningstichting Domijn jaarverslag

18 4. Verslag van de Raad van Commissarissen Dit hoofdstuk gaat in op de verantwoording van de Raad van Commissarissen (verder genoemd: RvC). Aan de hand van de Governance Code legt de RvC verantwoording af over het gehouden toezicht en de besluiten genomen door de RvC. Ook legt de RvC verantwoording af over de beloning die de commissarissen en de bestuurder hebben ontvangen. 4.1 Verantwoording Het volkshuisvestingsverslag en de jaarrekening zijn door KPMG onderzocht. De RvC heeft aan deze jaarverslaglegging haar goedkeuring verleend en het bestuur decharge verleend voor het in 2012 gevoerde beleid. Daarbij heeft de RvC kennis genomen van de afgegeven controleverklaring en de managementletter. 4.2 Personalia Bestuurder De heer Salverda (geboren op 9 februari 1955) is per 19 juli 2007 door de RvC benoemd tot bestuurder. Sinds 1 maart 1998 werkte de heer Salverda als directeur-bestuurder van Woningstichting Lucht & Licht, één van de fusiepartners van Domijn. Er is overeengekomen dat de Corporate Governance Code gehanteerd wordt. Na de evaluatie in 2010 heeft een herbenoeming plaatsgevonden voor de periode van 2011 tot Los van zijn benoeming als bestuurder heeft de heer Salverda een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. De heer Salverda bekleedde in 2012 de volgende nevenfuncties: - lid van het bestuur van het Architectuurcentrum Twente; - lid van de RvA Regiobranding Twente; - lid van de RvC Arcon. Daarnaast heeft de heer Salverda een functiegebonden nevenfunctie: voorzitter van de Vereniging WoON. RvC De RvC telde tot juli 2012 zes commissarissen. Omdat de RvC terug wil naar een bezetting van vijf commissarissen is na het vertrek van commissarissen de heer Dercksen en mevrouw Reinders per 1 juli één nieuwe commissaris aangetrokken. De nieuwe commissaris, de heer Gerard, is benoemd op voordracht van de huurdersbelangenvereniging. De RvC bestaat nu uit vijf commissarissen. Het huidige rooster van aftreden is conform de Governancecode teruggebracht tot 2 x 4 jaar. Tabel: Personalia van de Raad van Commissarissen Naam Functie Benoeming De heer dr. A. Peters ( ) Hoofdfunctie: Voorzitter Nevenfuncties: - Voorzitter SER Overijssel - Lid bestuur Nationaal Glasmuseum - Lid Provinciale Adviescommissie Industrieel erfgoed Overijssel - Voorzitter RvT Hogeschool Edith Stein/Onderwijscentrum Twente Kerncommissie: Geen 1e benoeming: e herbenoeming: e herbenoeming: 2011 Aftredend: Professionele achtergrond: Directeur bouw- en Ontwikkelingsprojecten Expertise: Advies/beleidsondersteuning op het gebied van Ruimtelijke Ordening, Stedenbouw, Onderwijs, Zorg en Cultuur Aandachtsgebieden in RvC: Geen specifiek aandachtsgebied Woningstichting Domijn jaarverslag

19 Naam Functie Benoeming De heer W.T.A. Dellepoort ( ) Hoofdfunctie: Lid (vice-voorzitter) Nevenfuncties: - Voorzitter RvT van Zinzia Zorggroep Renkum - Lid RvT van J.P. van den Bent Stichting Deventer - Lid RvC van Careaz te Lichtenvoorde 1e benoeming: e herbenoeming: e herbenoeming: 2012 Kerncommissie: Voorzitter remuneratiecommissie Aftredend: Professionele achtergrond: Directeur Patiëntenzorg Slingeland Ziekenhuis Doetinchem Expertise: - Gezondheidszorg - Operationeel management - Human resource management - Aandachtsgebieden in RvC: Geen specifiek aandachtsgebied Naam Functie Benoeming De heer drs. G.D. Johanns ( ) Hoofdfunctie: Lid Nevenfuncties: - Voorzitter gemeentelijke rekenkamers van Groningen en Ommen - Lid Raad van Toezicht Openbare Bibliotheek Enschede - Gastdocent Hogeschool van Amsterdam 1e benoeming bij rechtsvoorganger: e benoeming: e herbenoeming: 2008 Kerncommissie: Lid auditcommissie Professionele achtergrond: Econoom/rijksambtenaar 2 e herbenoeming: 2011 Aftredend: Expertise: - Strategie ontwikkeling, besluitvorming en implementatie - Financieel beleid en management - Sociaal beleid - Governance Aandachtsgebieden in RvC: Huurdercommissaris Naam Functie Benoeming De heer drs. A.N. Kreuwel RA ( ) Hoofdfunctie: Lid Nevenfuncties: - Lid Raad van Toezicht Bruggerbosch Enschede - Bestuurder Stichting Osteo - Bestuurder Stichting ZGT Overzee 1e benoeming: e herbenoeming: 2010 Mogelijke 2 e herbenoeming: Woningstichting Domijn jaarverslag

20 Kerncommissie: Voorzitter auditcommissie Aftredend: Professionele achtergrond: -Controller/adviseur Collectief Twentse Medisch Specialisten, ZGT Almelo/Hengelo Verbonden nevenwerkzaamheden: -Controller/adviseur Kamer Vrijgevestigden MST Enschede -Controller OCON Expertise: - Maatschappelijk ondernemen - Financial en management controlling Aandachtsgebieden in RvC: Geen specifiek aandachtsgebied Naam Functie Benoeming De heer drs. R.F. Gerard ( ) Hoofdfunctie: Lid Nevenfunctie(s): - Bestuurder bij de stichting Openbaar Primair Onderwijs in de Hof van Twente Kerncommissie: Lid remuneratiecommissie 1 e benoeming: e herbenoeming: Aftredend: Professionele achtergrond: Directeur Waterschap Rijn en IJssel Expertise: - Projectmanagement - Bestuurskunde Aandachtsgebieden in RvC: Huurdercommissaris 4.3 Werkwijze De vergaderfrequentie van de RvC is vastgesteld op tenminste vier keer per jaar. In 2012 is de RvC zes keer bijeen geweest waarvan vier keer regulier. Daarnaast is de RvC nog een dag bijeen geweest om strategische en organsatie-ontwikkelingsthema s te bespreken, zoals: - Zelfevaluatie RvC (deels); - Profiel RvC naar de toekomst; - Beoordeling, bezoldiging en eventuele herbenoeming bestuurder en commissarissen. Dit overleg vond deels plaats in oktober. In februari 2013 heeft een vervolg plaatsgevonden. Naast de vergaderingen heeft de RvC in navolging op het stakeholdersbeleid in 2012 een viertal gesprekken gevoerd met stakeholders. De gesprekken zijn dit jaar gevoerd met de gemeente Losser, Livio, Humanitas (z)onder dak en J.P. van den Bentstichting De accountant De externe accountant is belast met de controle van de jaarrekening. Uit die controle volgen rapportages (managementletters en jaarrekeningrapporten). De bevindingen van de accountant met betrekking tot de jaarrekening worden door de accountant aan de RvC gerapporteerd. De voortgang van de verbeteringen naar aanleiding van de bevindingen in de managementletters is een onderdeel van de kwartaalrapportages van de organisatie aan de RvC. Woningstichting Domijn jaarverslag

21 De RvC benoemt de externe accountant. Benoeming van de huidige accountant was in 2008, voor een periode van vier jaar (boekjaar 2008 t/m 2011). De beoordeling van de accountant vindt ieder jaar plaats. Het contract met een accountantsorganisatie mag slechts 1 keer voor maximaal vier jaar verlengd worden, dus een maximale looptijd van acht jaar. In 2011 heeft de RvC besloten om nog eens vier jaar met KPMG verder te gaan (boekjaar 2012 t/m 2015). De RvC is tevreden over de werkwijze van de accountant en over de branche gerichte deskundigheid. In mei is de accountant aanwezig geweest bij de vergadering van de RvC om toelichting te geven op het jaarverslag In december is de accountant aanwezig geweest bij de vergadering van de Auditcommissie om een toelichting te geven op de managementletter De RvC kent een Auditcommissie en een Remuneratiecommissie. In de tabel 1 is te zien wie in deze commissies zitting hebben. De voorzitter van de Auditcommissie is gevraagd om het verbindingenbeleid te volgen. Indien nodig zorgt de Auditcommissie ervoor dat in de RvC vergadering hier aandacht aan wordt besteed. Verder wordt hierover twee keer per jaar gerapporteerd in de kwartaalrapportage en geeft het nieuwe verbindingenbeleid voldoende houvast. Sinds 2010 heeft de RvC in een secretaris aangesteld. De secretaris, Rob Andela, neemt deel aan alle vergaderingen, Auditcommissie en Remuneratiecommissie. De secretaris bewaakt de agenda, maakt rapportages en oplegnotities vanuit de diverse overleggen en formuleert waar nodig adviezen De remuneratiecommissie De remuneratiecommissie van Domijn heeft in 2012 twee keer vergadert en heeft tot taak voorbereidende werkzaamheden te verrichten die tot voorstellen moet leiden aan de RvC ten aanzien van: De beoordeling van het bestuur; De bezoldiging van het bestuur en commissarissen; De evaluatie van de RvC; (Her)benoeming bestuurder en commissarissen; De voorbereidingen ten aanzien van visitatie; Stakeholdersbeleid; De Governancecode; De wijze waarop Domijn integriteit inbedt in haar organisatie; In oktober 2012 is de beoordeling van de bestuurder door de remuneratiecommissie voorbereid. In december heeft de RvC deze beoordeling met de bestuurder besproken. Ter zake van de bezoldiging wordt de bestaande situatie uit 2011, sectorbrede beloningscode bestuurders woningcorporaties, bestendigd. Het salaris is destijds bevroren in de toen geldende functiegroep G en wordt gecorrigeerd met de gemiddelde inflatie van het voorgaande jaar. De RvC heeft aangegeven de, door het rijk, gestelde nieuwe salarisgrenzen te respecteren met dien verstande dat gedurende 4 jaar de afspraken nog kunnen worden bestendigd en dat deze daarna in 3 jaren worden afgebouwd. De zelfevaluatie van de RvC is verschoven naar februari Tijdens deze bijeenkomst zijn ook afspraken gemaakt voor de zogenaamde grondige evaluatie waarbij een externe adviseur wordt ingeschakeld om het proces van evaluatie zorgvuldig te begeleiden en waarbij zowel sprake zal zijn van een collectieve evaluatie (het functioneren van de Raad als geheel) als van een individuele evaluatie. Deze zogenaamde grondige evaluatie heeft voor de eerste keer in het voorjaar van 2010 plaats gevonden en zal eind 2013 begin 2014 opnieuw plaatsvinden. In 2012 is de remuneratiecommissie opgetrokken met de huurderskoepel om aan de per 1 juli ontstane vacature van een nieuwe huurdercommissaris invulling te geven. Op voordracht van de huurderskoepel en met positief advies van de remuneratiecommissie heeft de RvC de heer R. Gerard per 1 juli benoemd tot commissaris. De RvC heeft op basis van de adviezen van de remuneratiecommissie in 2012 de volgende besluiten genomen: Akkoord met beoordeling van de bestuurder; Akkoord met beloning commissarissen; Akkoord met evaluatie van het functioneren van de RvC; Akkoord met benoeming van de nieuwe huurdercommissaris. Woningstichting Domijn jaarverslag

Jaarverslag Domijn 2011

Jaarverslag Domijn 2011 Jaarverslag Domijn 2011 Jaarverslag 2011 Domijn 2 INHOUDSOPGAVE pagina 1. Inleiding 5 Deel 1 Volkshuisvestelijk Jaarverslag 7 2. Vaststelling jaarverslag door het bestuur 9 3. Bestuursverslag en Governancestructuur

Nadere informatie

Diskisnummer 2358255. Jaarverslag Domijn 2013

Diskisnummer 2358255. Jaarverslag Domijn 2013 Diskisnummer 2358255 Jaarverslag Domijn 2013 Diskisnummer 2358255 INHOUDSOPGAVE pagina Deel 1 Volkshuisvestelijk Jaarverslag 5 1. Vaststelling jaarverslag door het bestuur 7 2. Bestuursverslag en Governancestructuur

Nadere informatie

GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES

GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES November 2006 1 GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES PRINCIPES I. Naleving en handhaving van de code Het bestuur 1 en de raad van commissarissen zijn verantwoordelijk voor

Nadere informatie

Inhoudsopgave: 1. Raad van Commissarissen Het bestuur De financiële verslaggeving en de positie van de externe accountant...

Inhoudsopgave: 1. Raad van Commissarissen Het bestuur De financiële verslaggeving en de positie van de externe accountant... GOVERNANCESTRUCTUUR Inhoudsopgave: 1. Raad van Commissarissen... 2 2. Het bestuur... 3 3. De financiële verslaggeving en de positie van de externe accountant... 4 1 Governancestructuur Woningstichting

Nadere informatie

VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN ALGEMEEN

VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN ALGEMEEN VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN ALGEMEEN De Raad van Commissarissen heeft tot taak toezicht te houden op het bestuur en op de algemene gang van zaken in de woningcorporatie en de met haar verbonden

Nadere informatie

Visie op besturen en toezicht houden

Visie op besturen en toezicht houden Visie op besturen en toezicht houden Vastgesteld door directeur-bestuurder en raad van commissarissen op 14 februari 2018 Inleiding De nieuwe woningwet die op 1 juli 2015 in werking is getreden en de nieuwe

Nadere informatie

Toetsings- en toezichtskader RvC

Toetsings- en toezichtskader RvC 1. Inleiding De governancecode voor woningcorporaties stelt dat een woningcorporatie dient te beschikken over een toetsingskader op basis waarvan de Raad van Commissarissen haar functie van intern toezichthouder

Nadere informatie

Toezichts- en Toetsingskader van de Veenendaalse Woningstichting

Toezichts- en Toetsingskader van de Veenendaalse Woningstichting Toezichts- en Toetsingskader van de Veenendaalse Woningstichting Vastgesteld in de vergadering van de Raad van Commissarissen d.d. 22 november 2017 Inhoud 1 Samenvatting... 3 2 Aanleiding en inleiding...

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen stichting TBV Vastgesteld op

Profielschets Raad van Commissarissen stichting TBV Vastgesteld op Profielschets Raad van Commissarissen stichting TBV Vastgesteld op 17-5-2017 TBV Wonen is een betrokken en klantgerichte woningcorporatie met ruim 7500 woningen in Tilburg. Zij richt zich op de huisvesting

Nadere informatie

Toezichts- en Toetsingskader Nijestee

Toezichts- en Toetsingskader Nijestee Toezichts- en Toetsingskader Nijestee Vastgesteld in de vergadering van de Raad van Commissarissen d.d. 8 februari 2017 Inhoudsopgave 1 Samenvatting... 2 2 Aanleiding en inleiding... 3 3 Toezichtskader...

Nadere informatie

VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN ALGEMEEN

VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN ALGEMEEN VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN ALGEMEEN De Raad van Commissarissen heeft tot taak toezicht te houden op het bestuur en op de algemene gang van zaken in de woningcorporatie en de met haar verbonden

Nadere informatie

Toezicht- en toetsingskader

Toezicht- en toetsingskader Toezicht- en toetsingskader Woonstichting Hulst hecht veel waarde aan goed bestuur (governance). Het doel van governance is het scheppen van waarborgen voor realisatie van de (maatschappelijke) doelstellingen,

Nadere informatie

Governancestructuur WonenBreburg. januari 2012, geactualiseerd augustus 2015

Governancestructuur WonenBreburg. januari 2012, geactualiseerd augustus 2015 Governancestructuur WonenBreburg januari 2012, geactualiseerd augustus 2015 1 Inhoud 1. Inleiding 3 2. Bestuur 3 2.1 Taak en werkwijze 3 2.2 Rechtspositie en bezoldiging bestuur 4 2.3 Tegenstrijdige belangen

Nadere informatie

Reglement RvC Bijlage C: profielschets bestuur

Reglement RvC Bijlage C: profielschets bestuur Reglement RvC Bijlage C: profielschets bestuur Versie: 2019.01 Vastgesteld door RvC: oktober 2016 Opnieuw vastgesteld: 6 maart 2019 Gezien door de bestuurder: 6 maart 2019 Inhoudsopgave 1. Profielschets

Nadere informatie

Bestuursreglement. Woningstichting Heteren

Bestuursreglement. Woningstichting Heteren Bestuursreglement Woningstichting Heteren Status: Definitief, 11 februari 2014 Bestuursreglement Woningstichting Heteren 1 Doel en reikwijdte 1. Dit reglement is vastgesteld door het bestuur op 4 februari

Nadere informatie

Toezichtkader Raad van Commissarissen. Stichting Woningcorporatie Plicht Getrouw. Identificatie:

Toezichtkader Raad van Commissarissen. Stichting Woningcorporatie Plicht Getrouw. Identificatie: Toezichtkader Raad van Commissarissen Stichting Woningcorporatie Plicht Getrouw Identificatie: Versie: februari 2019 Vastgesteld in vergadering RvC d.d.: 18 februari 2019 Gecommuniceerd met Bestuur: februari

Nadere informatie

bewegelijke tegenkracht Visie op toezicht Raad van Toezicht WZC Humanitas november 2018

bewegelijke tegenkracht Visie op toezicht Raad van Toezicht WZC Humanitas november 2018 bewegelijke tegenkracht Visie op toezicht Raad van Toezicht WZC Humanitas november 2018 Pagina 1 van 6 Inhoudsopgave 1. Visie op toezicht... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 Visie op toezichthouden... 3 1.3 Doel

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen Woningstichting Omnivera

Profielschets Raad van Commissarissen Woningstichting Omnivera Profielschets Raad van Commissarissen Woningstichting Omnivera 1 Uitgangspunten Het toezicht richt zich vooral op het bewaken van de maatschappelijke doelstellingen van de rechtspersoon. Continuïteit bij

Nadere informatie

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden Bijlage a Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden De functie van de Raad van Commissarissen. In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de achtergronden

Nadere informatie

Toegepast in 2014. Principe 1. Het bestuur is verantwoordelijk voor het in acht nemen van de Governance Code Cultuur

Toegepast in 2014. Principe 1. Het bestuur is verantwoordelijk voor het in acht nemen van de Governance Code Cultuur Appendi 105 Het Nieuwe Instituut Jaarverslag Verantwoording Governance Code Cultuur Toegepast in Principe 1 Het bestuur is verantwoordelijk voor het in acht nemen van de Governance Code Cultuur De organisatie

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist

Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist 1. Inleiding De RvC van de R.K. Woningbouwvereniging Zeist heeft drie taken: - toezicht houden op het bestuur en op de gang van zaken

Nadere informatie

Artikel 3 - Benoeming 1. De (her)benoeming van een Bestuurder geschiedt onverlet diens arbeidsrechtelijke positie voor een periode van vier jaar.

Artikel 3 - Benoeming 1. De (her)benoeming van een Bestuurder geschiedt onverlet diens arbeidsrechtelijke positie voor een periode van vier jaar. Reglement Bestuur Artikel 1 - Definities In dit reglement wordt verstaan onder: a. Aedes: de vereniging Aedes vereniging van woningcorporaties; b. Bestuur: het bestuur van de Stichting; c. Bestuurder:

Nadere informatie

Toezichts- en Toetsingskader VechtHorst. November 2017

Toezichts- en Toetsingskader VechtHorst. November 2017 Toezichts- en Toetsingskader VechtHorst November 2017 Status: Vastgesteld door de Raad van Commissarissen in de RvC-vergadering van 30 november 2017 1 Inhoudsopgave 1 Samenvatting... 2 2 Aanleiding en

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen l escaut woonservice

Profielschets Raad van Commissarissen l escaut woonservice Profielschets Raad van Commissarissen l escaut woonservice Inleiding Bij het opstellen van de profielschetsen is rekening gehouden met de statuten van l escaut, de Governancecode Woningcorporaties en de

Nadere informatie

Reglement commissies raad van commissarissen Ymere 1

Reglement commissies raad van commissarissen Ymere 1 Reglement commissies raad van commissarissen Ymere 1 De statuten van Ymere geven aan dat de raad van commissarissen kan besluiten tot het instellen van commissies, en dat deze commissies functioneren op

Nadere informatie

Finale versie d.d. september Profiel Raad van Commissarissen Rentree

Finale versie d.d. september Profiel Raad van Commissarissen Rentree Profiel Raad van Commissarissen Rentree Rentree verhuurt circa 3800 woningen en zakelijke ruimtes in Deventer; in de oude binnenstad, in bestaande wijken en in nieuwbouwwijken. Rentree bouwt aan de toekomst

Nadere informatie

PROFIELSCHETS RAAD VAN COMMISSARISSEN WONINGBOUWVERENIGING POORTUGAAL

PROFIELSCHETS RAAD VAN COMMISSARISSEN WONINGBOUWVERENIGING POORTUGAAL PROFIELSCHETS RAAD VAN COMMISSARISSEN WONINGBOUWVERENIGING POORTUGAAL 1. Uitgangspunten Deze profielschets is vastgesteld en goedgekeurd in de vergadering van de Raad van Commissarissen d.d. 17 mei 2013

Nadere informatie

Woningstichting Simpelveld. Visie op Toezicht en Besturen

Woningstichting Simpelveld. Visie op Toezicht en Besturen Woningstichting Simpelveld Visie op Toezicht en Besturen Vastgesteld RvC 29 jan 2018 RvC Woningstichting Simpelveld Januari 2018 VISIE OP TOEZICHT Woningcorporaties staan voor het huisvesten van mensen

Nadere informatie

toezicht en toetsing - Raad van Commissarissen Stadgenoot; pagina 1 van 6

toezicht en toetsing - Raad van Commissarissen Stadgenoot; pagina 1 van 6 TOEZICHT EN TOETSING 2014 Raad van Commissarissen Stadgenoot Het toezichtskader Het toezichtskader beschrijft op hoofdlijnen het speelveld en de taken van de corporatie en omvat het geheel van spelregels

Nadere informatie

BIJLAGE E: PROCEDURE ZELFEVALUATIE RAAD VAN TOEZICHT

BIJLAGE E: PROCEDURE ZELFEVALUATIE RAAD VAN TOEZICHT BIJLAGE E: PROCEDURE ZELFEVALUATIE RAAD VAN TOEZICHT In de zelfevaluatie Raad van Toezicht worden de volgende onderwerpen besproken, met behulp van een vragenlijst: De mate waarin de Raad van Toezicht

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen Wonion

Profielschets Raad van Commissarissen Wonion Profielschets Raad van Commissarissen Wonion Uitgangspunten 1. Deze profielschets wordt gehanteerd: bij de werving en selectie van nieuwe leden van de Raad van Commissarissen; bij de discussie over de

Nadere informatie

Inleiding. Onze rollen

Inleiding. Onze rollen Toezichtvisie Inleiding Met invoering van de herzieningswet toegelaten instellingen per 1 juli 2015 en de nieuwe governancecode woningcorporaties per 1 mei 2015, is het speelveld voor woningcorporaties

Nadere informatie

Bestuursreglement. Stichting VELISON WONEN

Bestuursreglement. Stichting VELISON WONEN Bestuursreglement Stichting VELISON WONEN Status: Definitief Versie: 28 februari 2014 Versie: Aangepast 1 september 2014 Bestuursreglement stichting Velison Wonen, versie 1 september 2014 1 Doel en reikwijdte

Nadere informatie

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM 25 april 2012 pagina 2 Artikel 1 Doelstelling De Auditcommissie maakt onderdeel uit van de Raad van Commissarissen van de Stichting

Nadere informatie

Diskisnummer: 2567285. Jaarverslag Domijn 2014

Diskisnummer: 2567285. Jaarverslag Domijn 2014 Diskisnummer: 2567285 Jaarverslag Domijn 2014 Diskisnummer: 2567285 INHOUDSOPGAVE pagina Deel 1 Volkshuisvestelijk Jaarverslag 5 1. Vaststelling jaarverslag door het bestuur 7 2. Bestuursverslag en Governancestructuur

Nadere informatie

Directiestatuut Domijn

Directiestatuut Domijn Directiestatuut Domijn 4 mei 2012 Diskisnr.: 1972042 Inhoudsopgave 1. Directiestatuut Domijn 3 1.1. Inleiding 3 1.2. Doel van de functies 3 1.3. Plaats in de organisatie 4 1.4. Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden

Nadere informatie

KWALITEITSPROFIEL RVC WONEN VIER- LINGSBEEK

KWALITEITSPROFIEL RVC WONEN VIER- LINGSBEEK KWALITEITSPROFIEL RVC WONEN VIER- LINGSBEEK ALGEMEEN Woningstichting Wonen Vierlingsbeek is een kleine woningcorporatie (ca. 500 vhe) met een sterke lokale binding. De stichting wordt bestuurd door een

Nadere informatie

Werken met commissies

Werken met commissies Werken met commissies Inleiding De Raad van Commissarissen van Maasvallei streeft in het kader van good governance naar transparantie en het zo goed mogelijk invullen van haar rol als toezichthouder op

Nadere informatie

Visie op Governance. Woonopmaat

Visie op Governance. Woonopmaat Visie op Governance Woonopmaat Vastgesteld in de vergadering van de Raad van Commissarissen op 6 november 2017 Dhr. F.J. Wehrmeijer Voorzitter Raad van Commissarissen Woonopmaat 1 Een Visie op Governance

Nadere informatie

MEMO HERZIENING WONINGWET

MEMO HERZIENING WONINGWET MEMO HERZIENING WONINGWET Nieuwe corporatiebestel van kracht op 1 juli 2015 Op 17 maart 2015 heeft de Eerste Kamer unaniem ingestemd met de gewijzigde Woningwet 1 die tot doel heeft het functioneren van

Nadere informatie

Jaarverslag Domijn 2010

Jaarverslag Domijn 2010 Jaarverslag Domijn 2010 Jaarverslag 2010 Domijn 1 Jaarverslag 2010 Domijn 2 INHOUDSOPGAVE Pagina 1. Inleiding 5 Deel 1 Volkshuisvestelijk Jaarverslag 7 2. Vaststelling jaarverslag door het bestuur 9 3.

Nadere informatie

Governance in Inleiding. Het bestuur

Governance in Inleiding. Het bestuur Governance in 2014 Inleiding In dit hoofdstuk is beschreven hoe Parteon inhoud geeft aan de principes van de per 1 juli 2007 in werking getreden en per 1 juli 2011 gewijzigde Governancecode (GC). De GC

Nadere informatie

Reglement commissies raad van commissarissen Ymere 1

Reglement commissies raad van commissarissen Ymere 1 Reglement commissies raad van commissarissen Ymere 1 De statuten van Ymere geven aan dat de raad van commissarissen kan besluiten tot het instellen van vaste en ad hoc commissies, en dat deze commissies

Nadere informatie

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden.

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden. Bijlage a Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden. De functie van de Raad van Commissarissen. In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de achtergronden

Nadere informatie

REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN

REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN 24 november 2017 INHOUD HOOFDSTUK 1: Rol en status van het Reglement 1 HOOFDSTUK 2: Samenstelling RAC 1 HOOFDSTUK 3: Taken RAC 2 HOOFDSTUK

Nadere informatie

VISIE OP TOEZICHT Vastgesteld door Raad van Commissarissen op 15 september 2016

VISIE OP TOEZICHT Vastgesteld door Raad van Commissarissen op 15 september 2016 VISIE OP TOEZICHT Vastgesteld door Raad van Commissarissen op 15 september 2016 Woningcorporaties staan voor het huisvesten van mensen met een bescheiden inkomen en voor kwetsbare groepen. Woningcorporaties

Nadere informatie

Procuratieregeling externe versie

Procuratieregeling externe versie Procuratieregeling externe versie Definitie procuratie Onder procuratie wordt in het algemeen verstaan de bevoegdheid tot het aangaan van (financiële) verplichtingen. Deze verplichtingen, die in principe

Nadere informatie

REGLEMENT RAAD VAN COMMISSARISSEN. Algemeen Status en inhoud van het reglement

REGLEMENT RAAD VAN COMMISSARISSEN. Algemeen Status en inhoud van het reglement Algemeen Status en inhoud van het reglement Artikel 1 1. In dit reglement staan nadere regels voor de raad van commissarissen en voor zijn leden. 2. Als dit in dit reglement bepalingen ontbreken die de

Nadere informatie

Bijlage D. Reglement Auditcommissie

Bijlage D. Reglement Auditcommissie Bijlage D Reglement Auditcommissie Vastgesteld op: 14 mei 2018 Artikel 1 - Status en inhoud reglement 1. Dit reglement is opgesteld ter uitwerking van en in aanvulling op het reglement van de RvC en de

Nadere informatie

Visie op toezicht Raad van commissarissen WBO Wonen

Visie op toezicht Raad van commissarissen WBO Wonen Visie op toezicht Raad van commissarissen WBO Wonen Versie: september 2018 Vastgesteld door raad van commissarissen en bestuur: 19 november 2018 Inleiding Met de invoering van de Woningwet per 1 juli 2015

Nadere informatie

PROFIELSCHETS RAAD VAN COMMISSARISSEN WONINGSTICHTING VAALS

PROFIELSCHETS RAAD VAN COMMISSARISSEN WONINGSTICHTING VAALS PROFIELSCHETS RAAD VAN COMMISSARISSEN WONINGSTICHTING VAALS 1. De functie van de Raad van Commissarissen In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de achtergronden en bevoegdheden van de Raad van Commissarissen

Nadere informatie

Toezichtvisie l escaut woonservice

Toezichtvisie l escaut woonservice Toezichtvisie l escaut woonservice De maatschappelijke context waarbinnen woningcorporaties acteren is de afgelopen jaren erg aan dynamiek onderhevig. Meer dan voorheen ligt er een grotere nadruk op de

Nadere informatie

TWEE LEDEN RAAD VAN COMMISSARISSEN (PROFIEL FINANCIËN EN PROFIEL REGIONALE BINDING)

TWEE LEDEN RAAD VAN COMMISSARISSEN (PROFIEL FINANCIËN EN PROFIEL REGIONALE BINDING) RvC 23-10-2014; pt. 9 TWEE LEDEN RAAD VAN COMMISSARISSEN (PROFIEL FINANCIËN EN PROFIEL REGIONALE BINDING) Vastgesteld d.d. 23-10-2014 DE ORGANISATIE is een ondernemende, maatschappelijk gedreven en ambitieuze

Nadere informatie

Reglement, werkwijze en taakverdeling RVC

Reglement, werkwijze en taakverdeling RVC Reglement, werkwijze en taakverdeling RVC Artikel 1. Begripsbepalingen De RvC De vennootschap De Statuten De RvC van Commissarissen zoals bedoeld in artikel 16 e.v. van de statuten van Twente Milieu N.V

Nadere informatie

DE GOEDE WONING. Lid raad van commissarissen. Huurdersvoordracht

DE GOEDE WONING. Lid raad van commissarissen. Huurdersvoordracht DE GOEDE WONING Huurdersvoordracht Januari 2019 Pagina 1 De organisatie (hierna: DGW) beheert circa 6.300 sociale huurwoningen in Zoetermeer en breidt dit bezit de komende jaren verder uit door nieuwe

Nadere informatie

HABEKO WONEN. lid raad van commissarissen. profiel

HABEKO WONEN. lid raad van commissarissen. profiel HABEKO WONEN profiel MAATSCHAPPELIJK ONDERNEMERSCHAP / HRM Juni 2019 Pagina 1 De organisatie Habeko wonen Habeko wonen is dé woningcorporatie voor Hazerswoude-Dorp, Hazerswoude-Rijndijk, Benthuizen en

Nadere informatie

Actium en de governance code woningcorporaties

Actium en de governance code woningcorporaties Actium en de governance code woningcorporaties Actium heeft zich met ingang van juli 2008 verbonden aan de governance code woningcorporaties. In deze tekst wordt uiteengezet op welke wijze Actium zich

Nadere informatie

DIERENOPVANGCENTRUM AMSTERDAM. Reglement. Raad van Toezicht. november 2018

DIERENOPVANGCENTRUM AMSTERDAM. Reglement. Raad van Toezicht. november 2018 DIERENOPVANGCENTRUM AMSTERDAM Reglement Raad van Toezicht november 2018 Vastgesteld door de RvT in de vergadering van 19 november 2018 Inleiding Binnen de Stichting Dierenopvangcentrum Amsterdam II (Stichting)

Nadere informatie

LID RAAD VAN COMMISSARISSEN

LID RAAD VAN COMMISSARISSEN LID RAAD VAN COMMISSARISSEN profiel Juridisch - Vastgoed April 2017 HCG / TK DE ORGANISATIE Stichting is een woningcorporatie met ruim 9.500 verhuureenheden in Beverwijk, Heemskerk en Wijk aan Zee. richt

Nadere informatie

Toezichtsvisie Raad van Commissarissen

Toezichtsvisie Raad van Commissarissen Toezichtsvisie Raad van Commissarissen Velison Wonen, 26 mei 2016 Vastgesteld in RvC-vergadering 6 juni 2016 1 Preambule De rol van de Raad van Commissarissen is het toezichthouden op het bestuur en het

Nadere informatie

Boxmeer Herzieningswetproof. Annemarieke Sandee FRAEY Partners in Publieke Waarde 3 maart 2016

Boxmeer Herzieningswetproof. Annemarieke Sandee FRAEY Partners in Publieke Waarde 3 maart 2016 Boxmeer Herzieningswetproof Annemarieke Sandee FRAEY Partners in Publieke Waarde 3 maart 2016 Programma Deel 1: Informatie: Woningwet en ontwikkelingen in de volkshuisvesting Deel 2: Discussie: Verkennen

Nadere informatie

Toezicht- en toetsingskader Informatiereglement

Toezicht- en toetsingskader Informatiereglement Toezicht- en toetsingskader Informatiereglement Versie: 2017.01 Vastgesteld door Raad van Toezicht: 23 november 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Toezichtkader... 3 3. Toetsingskader... 5 4. Rol

Nadere informatie

Visie op besturen en toezicht houden bij Goed Wonen Gemert

Visie op besturen en toezicht houden bij Goed Wonen Gemert Visie op besturen en toezicht houden bij Goed Wonen Gemert Inleiding Goed Wonen Gemert staat als corporatie midden in de samenleving en opereert vanuit haar missie: Wij zijn een maatschappij gedreven organisatie.

Nadere informatie

Klager vraagt zich af wat de status is van de besluiten die door de RvC in die periode zijn genomen.

Klager vraagt zich af wat de status is van de besluiten die door de RvC in die periode zijn genomen. Klacht 2: Ten tijde van de schorsing van de toenmalige directeur van WSN hebben de commissarissen X en Y tijdelijk (van 16 april 2014 tot 21 oktober 2014) het bestuur van WSN waargenomen. Genoemde commissarissen

Nadere informatie

Verdeling taken en bevoegdheden Raad van Commissarissen Bestuur Wonen Limburg

Verdeling taken en bevoegdheden Raad van Commissarissen Bestuur Wonen Limburg Bijlage B TBV-matrix Raad van Commissarissen Bestuur Wonen Limburg Toelichting TBV-matrix T = toezicht (dit gebeurt achteraf) = goedkeuren (dit gebeurt vooraf) B = besluit A = adviesbevoegdheid Verdeling

Nadere informatie

Visie op toezichthouden Raad van Commissarissen Stichting Woningbeheer De Vooruitgang

Visie op toezichthouden Raad van Commissarissen Stichting Woningbeheer De Vooruitgang Visie op toezichthouden Raad van Commissarissen Stichting Woningbeheer De Vooruitgang Toezicht vanuit betrokkenheid en nabijheid Het waarborgen van de volkshuisvestelijke inzet in de gemeenschap van Volendam

Nadere informatie

Intermaris. Reglement selectie- en remuneratiecommissie van de raad van commissarissen van Intermaris

Intermaris. Reglement selectie- en remuneratiecommissie van de raad van commissarissen van Intermaris Intermaris BIAAGE E (Bijiage bij het reglement voor de raad van commissarissen) Reglement selectie- en remuneratiecommissie van de raad van commissarissen van Intermaris De raad van commissarissen van

Nadere informatie

Missie We zijn een maatschappelijke vastgoedonderneming, die met en voor bewoners samenwerkt aan krachtige wijken met toekomstwaarde.

Missie We zijn een maatschappelijke vastgoedonderneming, die met en voor bewoners samenwerkt aan krachtige wijken met toekomstwaarde. Governance handboek Besturingsmodel Havensteder Inleiding Het besturingsmodel van woningcorporatie Havensteder maakt de verbanden zichtbaar tussen missie, visie en strategie. En de daarvan afgeleide doelstellingen,

Nadere informatie

Dit reglement is opgesteld en vastgesteld ingevolge artikel 5.5. van de statuten van Stichting Vocallis.

Dit reglement is opgesteld en vastgesteld ingevolge artikel 5.5. van de statuten van Stichting Vocallis. BESTUURSREGLEMENT Vastgesteld door het bestuur op 6 mei 2015. Hoofdstuk I. Algemeen. Artikel 1. Begrippen en terminologie. Dit reglement is opgesteld en vastgesteld ingevolge artikel 5.5. van de statuten

Nadere informatie

Maatschappelijke visitatie De Woonmensen/SJA: Een ondernemende en maatschappelijk gedreven corporatie die ruim voldoende tot goed presteert

Maatschappelijke visitatie De Woonmensen/SJA: Een ondernemende en maatschappelijk gedreven corporatie die ruim voldoende tot goed presteert Maatschappelijke visitatie De Woonmensen/SJA: Een ondernemende en maatschappelijk gedreven corporatie die ruim voldoende tot goed presteert Recensie Stichting de Woonmensen/SJA (woningcorporatie) werkt

Nadere informatie

4. Bij voorkeur zal de raad van toezicht van Stichting P60 bij de werving van nieuwe toezichthouders buiten het eigen netwerk zoeken.

4. Bij voorkeur zal de raad van toezicht van Stichting P60 bij de werving van nieuwe toezichthouders buiten het eigen netwerk zoeken. REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT Opgesteld door de voorzitter op 25.03.2013 Vastgesteld door de raad van toezicht op: 27.05.2013 te Amstelveen HOOFDSTUK I. ALGEMEEN Artikel 1. Begrippen en terminologie Dit

Nadere informatie

Reglement Bestuur HOOFDSTUK 1 ALGEMEEN

Reglement Bestuur HOOFDSTUK 1 ALGEMEEN Reglement Bestuur HOOFDSTUK 1 ALGEMEEN Artikel 1 - begrippen Bestuur : bestuur van de RPO zoals bedoeld in artikel 2.60b van de Mediawet; Bestuurder : lid en tevens voorzitter van het Bestuur; Raad van

Nadere informatie

COMPLIANCE MET DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE

COMPLIANCE MET DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE COMPLIANCE MET DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE Corporate Governance Novisource streeft naar een organisatiestructuur die onder meer recht doet aan de belangen van de onderneming, haar klanten,

Nadere informatie

Visie op toezicht en besturen

Visie op toezicht en besturen Visie op toezicht en besturen Woningstichting Voerendaal Versie 18 april 2017 d.d. 6 juni 2017 1 Het speelveld voor woningcorporaties is, met invoering van de herzieningswet toegelaten instellingen per

Nadere informatie

DIRECTIEREGLEMENT VAN DE MAAG LEVER DARM STICHTING

DIRECTIEREGLEMENT VAN DE MAAG LEVER DARM STICHTING Blad 1/8 DIRECTIEREGLEMENT VAN DE MAAG LEVER DARM STICHTING Artikel 1. Begripsbepaling In dit reglement worden de volgende begrippen gehanteerd: a. stichting: Nederlandse, gevestigd te Amersfoort; b. statuten:

Nadere informatie

Corporate governance code Caparis NV

Corporate governance code Caparis NV Corporate governance code Caparis NV De brancheorganisatie sociale werkgelegenheid en arbeidsintegratie Cedris heeft in het voorjaar van 2010 een branchecode aangenomen. In de inleiding van deze branchecode

Nadere informatie

Directiestatuut. Waterleidingmaatschappij Drenthe

Directiestatuut. Waterleidingmaatschappij Drenthe Directiestatuut Waterleidingmaatschappij Drenthe Inhoud Directiestatuut van de NV Waterleidingmaatschappij Drenthe Artikel 1 Definities 3 Artikel 2 Inleiding 3 Artikel 3 Taken van de directie 3 Artikel

Nadere informatie

Reglement Raad van Bestuur RSZK

Reglement Raad van Bestuur RSZK Reglement Raad van Bestuur RSZK Pagina 1 van 5 REGLEMENT RAAD VAN BESTUUR REGIONALE STICHTING ZORGCENTRA DE KEMPEN Inleiding De raad van bestuur RSZK volgt in het besturen de Governancecode Zorg 2017.

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen

Profielschets Raad van Commissarissen Profielschets Raad van Commissarissen 1. De functie van de Raad van Commissarissen In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de achtergronden en bevoegdheden van de Raad van Commissarissen binnen het

Nadere informatie

II. VOORSTELLEN VOOR HERZIENING

II. VOORSTELLEN VOOR HERZIENING II. VOORSTELLEN VOOR HERZIENING 2. VERSTEVIGING VAN RISICOMANAGEMENT Van belang is een goed samenspel tussen het bestuur, de raad van commissarissen en de auditcommissie, evenals goede communicatie met

Nadere informatie

Gewoon goed. wonen WONINGSTICHTING BUITENLUST ONDERNEMINGSPLAN

Gewoon goed. wonen WONINGSTICHTING BUITENLUST ONDERNEMINGSPLAN Gewoon goed wonen WONINGSTICHTING BUITENLUST ONDERNEMINGSPLAN 2014-2018 2 WONINGSTICHTING BUITENLUST Hierbij presenteren wij met veel plezier ons ondernemingsplan 2014-2018 met als titel: GEWOON GOED WONEN

Nadere informatie

Notitie Pas toe of leg uit

Notitie Pas toe of leg uit Notitie Pas toe of leg uit Deze notitie is vastgesteld in de gezamenlijke vergadering Bestuur en RvT d.d.10 april 2015. Gelijk met de vaststelling van deze notitie is ook de Governancecode Het Grootslag

Nadere informatie

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT Preambule De Gruitpoort werkt volgens de Code Cultural Governance. De Governance Code biedt een normatief kader voor goed bestuur en toezicht in culturele organisaties. Met

Nadere informatie

Blad 1/9 DIRECTIESTATUUT

Blad 1/9 DIRECTIESTATUUT Blad 1/9 DIRECTIESTATUUT Almere: 21 september 2001 Blad 2/9 INHOUDSOPGAVE B LZ. 1. ALGEMEEN 3 2. DIRECTIE 4 3. BESTUURLIJKE EN INTERNE ORGANISATIE 5 4. PERSONELE AANGELEGENHEDEN 6 5. BEVOEGDHEDEN 7 6.

Nadere informatie

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur 1. Algemeen Deugdelijk ondernemingsbestuur is waar corporate governance over gaat. Binnen de bedrijfskunde wordt de term gebruikt voor het aanduiden van hoe een

Nadere informatie

Dit reglement is vastgesteld door de raad van commissarissen van Woningbouwvereniging Habeko wonen op 8 juli 2008.

Dit reglement is vastgesteld door de raad van commissarissen van Woningbouwvereniging Habeko wonen op 8 juli 2008. Bestuursreglement Dit reglement is vastgesteld door de raad van commissarissen van Woningbouwvereniging Habeko wonen op 8 juli 2008. Artikel 1 Status en inhoud van het reglement 1. Dit reglement is opgesteld

Nadere informatie

1. Positionering Raad van Toezicht in de stichting

1. Positionering Raad van Toezicht in de stichting Reglement Raad van Toezicht Stichting GGNet, opgemaakt op grond van artikel 24 van de statuten van GGNet en in onderstaande vorm vastgesteld in de vergadering van de Raad van Toezicht d.d. 9 september

Nadere informatie

1 Inleiding 3. 2 Toezichtvisie 4. 3 Toezichtkader Toezichtthema s Samenvatting Toezichtkader 6. 4 Toetsingskader 7 4.

1 Inleiding 3. 2 Toezichtvisie 4. 3 Toezichtkader Toezichtthema s Samenvatting Toezichtkader 6. 4 Toetsingskader 7 4. Pagina 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Toezichtvisie 4 3 Toezichtkader 4 3.1 Toezichtthema s 4 3.2 Samenvatting Toezichtkader 6 4 Toetsingskader 7 4.1 Toetsingskader 8 BIJLAGE 9 1. Regulerend kader 9 1.1

Nadere informatie

Bijlage 2: Financiële paragraaf. Het bod in aantallen

Bijlage 2: Financiële paragraaf. Het bod in aantallen Bijlage 2: Financiële paragraaf Het bod in aantallen In onderstaande tabellen wordt de inhoud van het bod van Beter Wonen, zoals hiervoor is verwoord, concreet gemaakt in meetbare grootheden zoals aantallen

Nadere informatie

Profielschets Raad van Toezicht

Profielschets Raad van Toezicht 2014 pagina 2 van 5 1 Rol en verantwoordelijkheden Raad van Toezicht De Raad van Toezicht heeft een drietal rollen. Allereerst is er de rol van toezichthouder. De Raad van Toezicht heeft tot taak toezicht

Nadere informatie

3. Dit directiereglement kan - na overleg met de directeur - worden aangevuld en gewijzigd bij besluit van de raad van toezicht.

3. Dit directiereglement kan - na overleg met de directeur - worden aangevuld en gewijzigd bij besluit van de raad van toezicht. Directiereglement Artikel 1. Begrippen en terminologie Dit reglement is opgesteld door de directeur en vastgesteld door de raad van toezicht ingevolge artikel 19 van de statuten van Stichting Wemos (de

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen Woningstichting De Volmacht te Gieten

Profielschets Raad van Commissarissen Woningstichting De Volmacht te Gieten Profielschets Raad van Commissarissen Woningstichting De Volmacht te Gieten In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de achtergronden en bevoegdheden van de Raad van Commissarissen binnen het kader

Nadere informatie

Reglement van de auditcommissie van Stadgenoot

Reglement van de auditcommissie van Stadgenoot Reglement van de auditcommissie van Stadgenoot Dit reglement is vastgesteld door de Raad van Commissarissen op 27 januari 2015. Artikel 1. Preambule a. Ter verduidelijking van en in aanvulling op statutair

Nadere informatie

Reglement College van Bestuur IJsselgroep

Reglement College van Bestuur IJsselgroep Reglement College van Bestuur IJsselgroep Vastgesteld door de Raad van Toezicht d.d. 12 maart 2014 0. Inleiding In de statuten d.d. 19 december 2009 van de Stichting IJsselgroep Educatieve Dienstverlening

Nadere informatie

Profielschets en rooster van aftreden RvC woonvereniging Patrimonium Barendrecht Versie vastgesteld tijdens de RvC-vergadering van 27 september 2012

Profielschets en rooster van aftreden RvC woonvereniging Patrimonium Barendrecht Versie vastgesteld tijdens de RvC-vergadering van 27 september 2012 Profielschets en rooster van aftreden RvC woonvereniging Patrimonium Barendrecht Versie vastgesteld tijdens de RvC-vergadering van 27 september 2012 1. Inleiding Woonvereniging Patrimonium in Barendrecht

Nadere informatie

Visie op toezicht en bestuur Raad van Toezicht en Raad van Bestuur Woonstichting t Heem

Visie op toezicht en bestuur Raad van Toezicht en Raad van Bestuur Woonstichting t Heem Visie op toezicht en bestuur Raad van Toezicht en Raad van Bestuur Woonstichting t Heem Versie: 9 juni 2017 Vastgesteld door Raad van Toezicht en Raad van Bestuur: 21 juni 2017 Inleiding Met de Invoering

Nadere informatie

Reglement RvC Bijlage D: reglement auditcommissie RvC

Reglement RvC Bijlage D: reglement auditcommissie RvC Reglement RvC Bijlage D: reglement auditcommissie RvC Versie: 2017.02 Vastgesteld door RvC: 16 maart 2017 Gezien door de bestuurder: 16 maart 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Reglement auditcommissie...

Nadere informatie

Auditcommissie Reglement 2016

Auditcommissie Reglement 2016 Auditcommissie Reglement 2016 Woningstichting Het Grootslag Versie 2.0 Vastgesteld door de RvC 15 april 2016 Inhoud Doelstelling van de auditcommissie... 3 1. Doelstelling... 3 1.1 Ondersteuning... 3 1.2

Nadere informatie

Investeringsstatuut Stichting Wonen Zuid. Werk in uitvoering

Investeringsstatuut Stichting Wonen Zuid. Werk in uitvoering Investeringsstatuut Stichting Wonen Zuid Werk in uitvoering Vastgesteld door de Bestuurder op 17-06-2014 Goedgekeurd door de Raad van Commissarissen op 26-03-2015 INHOUD INVESTERINGSSTATUUT INLEIDING...

Nadere informatie

Directiereglement Voorgesteld door de directie op: 14 juni 2011 Vastgesteld door de raad van toezicht op: 14 juni 2011

Directiereglement Voorgesteld door de directie op: 14 juni 2011 Vastgesteld door de raad van toezicht op: 14 juni 2011 Directiereglement Voorgesteld door de directie op: 14 juni 2011 Vastgesteld door de raad van toezicht op: 14 juni 2011 HOOFDSTUK I. ALGEMEEN Artikel 1. Begrippen en terminologie Dit Reglement is opgesteld

Nadere informatie