De volgende fondsen steunden De Mussen in 2014:

Transcriptie

1 Jaarverslag 2014

2 De volgende fondsen steunden De Mussen in 2014: Stichting Steunfonds Den Beer Poortugael Stichting F.S. Tijmstra Fonds Schiefbaan Hovius Stichting Theodora Boasson Snickers-de Bruijn Stichting Kinderfonds van Dusseldorp

3 Inhoud Inhoud 3 Voorwoord in Vogelvlucht 6 Organisatie De Mussen 8 Programmalijnen in De Mussen 10 De allerjongsten: Voorschool 12 Kinderen (4 tot en met 12 jaar) 16 Jongeren (12 tot en met 21 jaar) 22 Meiden (11 jaar en ouder) 26 De Mussen in de Brede Buurtzone 28 Volwassenen / Ouders 32 Steun voor De Mussen 36 Balans 38

4 VOORZITTER STEVEN OOSTLANDER Voorwoord Geachte lezer, Met trots presenteer ik u het jaarverslag 2014 van De Mussen. Het jaarverslag weerspiegelt wat De Mussen wil zijn. Open en toegankelijk voor iedereen maar vooral voor kinderen uit de Schilderswijk. De kleurrijke foto s laten dit wat mij betreft ook zien. Wekelijks bezoeken 1800 buurtbewoners De Mussen. Ik denk dat de Mussen daarmee het drukst bezochte buurtcentrum van Nederland is. 4 Als u het jaarverslag leest kunt u zien dat er ontzettend veel te doen is bij De Mussen. Het jaar rond zijn er activiteiten, allemaal leuke dingen maar vooral gericht op leren en participeren. Of het nu gaat over een Speel-o-theek, de meidenclub of het kinderrestaurant. Bij alle activiteiten in De Mussen voor kinderen en jongeren staat de ontwikkeling van sociale en communicatieve vaardigheden centraal. Wij streven ernaar dat kinderen De Mussen als een veilige plek ervaren waar zij zichzelf kunnen zijn, zich op verschillende gebieden kunnen ontwikkelen en vriendelijk met elkaar omgaan. In het buurtcentrum gaat het goed. De bezoekersaantallen laten al jaren op rij een stijgende lijn zien. Wat we doen, doen we goed en slaat aan! Er zijn veel succesvolle projecten. Met de Schilderswijk Moeders hebben we zelfs prijzen gewonnen. Een innovatief project dat moeders activeert en stimuleert zichzelf te

5 ontwikkelen door anderen te helpen. Ook het bevorderen van gezond leven en gezond sporten samen met de buurtsportcoach is een voorbeeld van een mooi project. U leest er meer over in dit jaarverslag. In dit jaarverslag is ook aandacht voor de cijfers. De financiën zijn op orde. Wel hebben we last van ons eigen succes. De gestegen aantallen bezoekers leiden ook tot extra uitgaven. Dat is een van de uitdagingen waar we voor staan. Dankzij de hulp van fondsen, donateurs en de subsidie van de gemeente Den Haag zijn we er tot nu toe steeds uitgekomen. 5 De Schilderswijk is veel in het nieuws geweest in De hete zomer van 2014 gaf veel onrust in de wijk. Er werd gedemonstreerd en de politie heeft in moeten grijpen. Veel bewoners maakten zich zorgen en voelden angst. Vanuit De Mussen is samen met andere organisaties aangedrongen in de Haagse gemeenteraad op een demonstratieverbod. En dat heeft gewerkt! Het is goed om te zien dat De Mussen heeft kunnen fungeren als spreekbuis van de bezoekers. Dagblad Trouw heeft recent een special gemaakt over de Schilderswijk waarin een breed beeld wordt geschetst van de wijk. De Schilderswijk Moeders uit De Mussen kwamen uitgebreid aan bod. Leuk en positief nieuws. De Schilderswijk is immers een wijk met problemen maar is geen problematische wijk. Tot slot wil ik mijn dank uitspreken aan al onze donateurs, medewerkers en vrijwilligers. Samen maken wij De Mussen tot wat zij zijn: Huis van de buurt, thuis in de buurt. Steven Oostlander

6 2014 in vogelvlucht De Mussen was ook in 2014 een thuis voor buurtbewoners in de Schilderswijk. Een plek waar jong en oud elkaar kan ontmoeten en zich kan ontwikkelen. Een plek waar dromen waar gemaakt kunnen worden. 6 We kijken terug op een goed jaar. Meer buurtbewoners vonden hun weg naar De Mussen, het activiteitenaanbod werd uitgebreid en het team werd versterkt met een aantal jonge, enthousiaste nieuwe medewerkers. Ook meer vrijwilligers hebben zich het afgelopen jaar voor diverse activiteiten ingezet. Maar bovenal hebben we er in 2014 wederom naar gestreefd om een kwalitatief goed programma te bieden aan kinderen, jongeren en hun ouders in de Schilderswijk. De kwaliteitsverbetering in de Voorschool werd het afgelopen jaar voortgezet. In het jeugdwerk waren kinderen en jongeren zes dagen per week welkom, voor inloop- en sportactiviteiten, maar ook om hun talenten te ontwikkelen bij cursussen in de TalentenTent! Tijdens de vakanties waren er dagelijks in en buiten De Mussen vakantieactiviteiten. Er werden een drietal kampen georganiseerd: voor de meiden, voor de jongens en voor ouders en kinderen. In de Ramadan opende De Mussen na zonsondergang haar deuren zodat buurtbewoners na het vasten elkaar konden ontmoeten. Tijdens het Wereldkampioenschap Voetbal werd de grote zaal in De Mussen opengesteld en konden jong en oud de belangrijkste wedstrijden op het grote scherm volgen. Dat veel kinderen in de Schilderswijk hun talent willen ontwikkelen en het beste uit zichzelf willen halen, bewijst het succes van de zomerschool, de zaterdagschool en de huiswerkbegeleiding. Ook in 2014 was er veel animo voor deze activiteiten. Kansen van kinderen en jongeren zijn vooral gewaarborgd als kinderen een fijn

7 Bereik: Wekelijks bezoeken buurtbewoners De Mussen thuis hebben, met ouders met wie het goed gaat en die in staat zijn om hun kinderen geborgenheid en structuur te geven. Een belangrijk deel van het programma van De Mussen richt zich dan ook op de moeders in de wijk. Naast Nederlandse taal, computerlessen, en tal van andere cursussen, is De Mussen een plek waar ouders terecht kunnen met hun opvoedingsvragen. De Schilderswijk Moeders zetten hun werkzaamheden in 2014 voort: meer dan 26 getrainde en opgeleide moeders uit de wijk bereikten en activeerden meer dan 250 geïsoleerde vrouwen in de wijk en regelden, indien nodig, hulpverlening voor deze gezinnen. Op deze manier ondersteunen sterke burgers kwetsbare burgers in de wijk: de participatiesamenleving krijgt aldus concreet gestalte in de Schilderswijk. 7 Mensen in beweging zetten om hun talent te ontwikkelen, gebeurt soms heel letterlijk: met de oprichting van de BuurtSportVereniging hopen we een bijdrage te leveren aan een laagdrempelig sportaanbod in de wijk en aldus de gezondheid van buurtbewoners te bevorderen. De Schilderswijk is een dynamische wijk, met soms complexe problematiek. De Mussen werkte ook in 2014 met tal van organisaties in en buiten de wijk samen om de kansen van buurtbewoners te vergroten. De bijdragen van de gemeente Den Haag en van tal van fondsen en donateurs maken ons werk mogelijk. Onze dank aan hen is dan ook groot. Daarnaast gaat onze speciale dank uit naar de vele vrijwilligers die actief zijn bij De Mussen. Door hun inzet kan De Mussen een huis voor de buurt zijn, waar buurtbewoners graag komen, elkaar kunnen ontmoeten en zichzelf kunnen ontwikkelen. Een plek waar dromen waar gemaakt kunnen worden!

8 Organisatie De Mussen MEDEWERKERS Het team Het team van De Mussen bestond in 2014 uit 20 medewerkers. De omvang van de formatie was in ,5 FTE, waarvan 3,5 FTE werd ingezet voor de overhead (directeur, coördinatoren, beheer en administratie) en 11 FTE in de uitvoering. Stagiaires Circa veertig stagiaires van verschillende MBO- en HBO-opleidingen liepen het afgelopen jaar stage bij De Mussen. Daarnaast had De Mussen ook dit jaar weer maatschappelijke stageplaatsen voor middelbare scholieren. Een aantal stagiaires heeft ook een onderzoeksstage gedaan. 8 Het multiculturele team van De Mussen is een mooie afspiegeling van de wijk waarin we werken. Al deze achtergronden van medewerkers versterken elkaar, zodat het team van De Mussen een goede bijdrage kan leveren aan het opgroeien van kinderen en jongeren in de Schilderswijk en een goed contact met de ouders in de wijk kan onderhouden. Vrijwilligers In 2014 waren er een zestigtal vrijwilligers actief bij De Mussen. Bijvoorbeeld als contactvrouw voor andere moeders in de wijk, of bij het kinderwerk, het beheer, het buffet of de administratie. Veel vrijwilligers komen uit de wijk, maar sommige ook van buiten. Zo zijn er vrijwilligers actief van de Rotaryclub Den Haag Noord, maar ook vrijwilligers van Den Haag Cares boden hun hulp aan bij diverse activiteiten. Zonder de inzet van al deze vrijwilligers zou De Mussen haar werkzaamheden niet kunnen uitvoeren! Vakkrachten Tientallen vakkrachten geven een keur aan cursussen in de verschillende programmalijnen. Bijvoorbeeld cursussen techniek, dans, koken, tekenen, theater, zumba, pilates, etc. SAMENWERKING De Schilderswijk is een dynamische wijk, met soms complexe problematiek. De Mussen werkt met tal van organisaties in en buiten de wijk samen om de kansen van buurtbewoners te vergroten. In de Brede Buurtschool wordt intensief samen gewerkt met basisscholen De Triangel, Prinses Irene en Jan Ligthart.

9 Zelforganisaties in de wijk zoals Stichting Moeder en Dochter, Stichting Multi Culturele Vrouwen Schilderswijk worden gefaciliteerd maar er wordt met hen ook inhoudelijk samengewerkt. Met collega welzijnsinstellingen Stichting Jeugdhaven, Boerenplein en Zebra Welzijn wordt het aanbod afgestemd. In de programmalijn Bewegen en Gezondheid wordt samengewerkt met gezondheidscentra de Rubenshoek en de Koning, leefstijlcentrum WOW en Resto vanharte. In de programmalijn Kunst en Cultuur zijn het Koorenhuis en stichting Aight belangrijke samenwerkingspartners. De klankbordgroep rond de Schilderswijk Moeders bestaat, behalve uit bovenstaande organisaties, uit wijkverpleegkundigen van de Zichtbare Schakel, het CJG, Stichting Wende, Woningbouwvereniging Staedion, STEK, stichting MARA, Taal aan Zee en de wijkagenten van bureau Hoefkade. HET GEBOUW Als huis van de buurt vinden we het belangrijk dat we buurtbewoners kunnen ontvangen in een fijn en gezellig buurthuis. De Mussen heeft de beschikking over een prachtig gebouw aan de Hoefkade met tal van faciliteiten: een sportzaal, fitnessruimte, danszaal, een theaterzaal met bioscoopfaciliteiten,, een PC lokaal en goed geoutilleerde cursusruimten. Dankzij bijdragen van het Oranjefonds, Stichting Levi Lassen, Kinderfonds van Dusseldorp en de Dirk jan en Kitty Reek-Versteegh Stichting konden we in 2014 de achtervleugel van het gebouw herinrichten. Hierdoor hebben de meiden een gezellige meidenruimte gekregen en konden er kasten en stoelen worden aangeschaft voor de cursusruimten. De aankoop van het pand in 2014 en de daarmee gepaard gaande vermindering van huisvestingskosten droegen bij aan de uitbreiding van het activiteitenaanbod. 9 Foto: teamdag op het strand

10 Programmalijnen in De Mussen 10 De Mussen biedt haar activiteiten aan in drie programmalijnen: Participatie, Kunst en Cultuur en Sport en Gezondheid. PARTICIPATIE Het programma Participatie is gericht op actief en zelfredzaam kunnen deelnemen aan de samenleving. Bij alle activiteiten van kinderen en jongeren in De Mussen is er aandacht voor de ontwikkeling van sociale en communicatieve vaardigheden: leren spelen en delen met elkaar, leren omgaan met boosheid en ruzie, je eigen grens en die van een ander respecteren. Voor de toekomst van de kinderen is het bovendien van belang om voldoende zelfvertrouwen en een goed zelfbeeld te ontwikkelen. In de pedagogische aanpak van de kinder- en jongerenwerkers wordt hier veel aandacht aan besteed. De Mussen daagt kinderen, jongeren en volwassenen uit om te participeren in het programma: bezoekers hebben een stem in het aanbod. De Mussen biedt buurtgroepen en zelforganisaties ruimtefaciliteiten en indien gewenst ondersteuning. KUNST & CULTUUR Door middel van een aanbod op het gebied van kunst en cultuur streeft De Mussen ernaar om kinderen en jongeren te leren om zich te uiten in de verschillende kunstdisciplines. Hierdoor worden creatieve denkprocessen bevorderd. Kunst- en cultuureducatie kan kinderen en jongeren ondersteunen bij het ontwikkelen van een eigen identiteit. Door middel van kunst en cultuur kunnen zij leren zichzelf goed uit te drukken en leren open te staan voor anderen. In deze programmalijn komen ook algemene vaardigheden aan bod zoals de ontwikkeling van de (fijne) motoriek, (zelf)reflectie en het belang van oefening, doorzettingsvermogen en discipline. Kinderen en jongeren leren wat ervoor nodig is om samen iets moois te maken en hoeveel plezier is te beleven aan het maken van kunst. BEWEGEN & GEZONDHEID Om je te kunnen ontwikkelen tot een zelfstandig en gelukkig mens is een goede gezondheid van cruciaal belang. Met de programmalijn Sport en Gezondheid wil De Mussen een bijdrage leveren aan de verbetering van het welzijn van de buurtbewoners. Kinderen en jongeren ontwikkelen in sport bovendien ook belangrijke sociale vaardigheden. Zij leren onderdeel te zijn van een team, om te gaan met regels en met winnen en verliezen als ook hun eigen grenzen en die van anderen te respecteren. Naast het sportaanbod wordt in deze programmalijn ook voorlichting gegeven over zaken die van belang zijn voor een gezonde levensstijl.

11 Dit is wie we zijn, dit is wie we zijn We hangen elke dag hier op het plein Dit is wie we zijn, dit is wie we zijn Welkom allemaal in de schilderswijk. Ik ben kevin en ik ben bijna 9 Ik hou van voetbal en bewegen Ik kom uit Ghana en daar ben ik trots op En net als boathang ga ik de top op Dit is schilderswijk, iedereen is gelijk Verschillende culturen dat is een feit Kijk is naar mij, ik heb swaggg Kijk mijn jordens nike air max. Ik ben 8, Adem is de naam Ik kom uit den haag en ik ben een marokaan. Mijn lieve moeder, staat op nummer 1. Voor de meeste mensen ben ik een probleem. Ik hang op de pleintjes samen met de boys. Je weet t we spelen vervelen doen we nooit. Soms in De Mussen, soms in t kooi De meeste meisjes vinden mij mooi. 11 Dit is wie we zijn, dit is wie we zijn! Rap van Kevin en Adem

12 De allerjongsten: Voorschool 12 VOORKOMEN VAN ACHTERSTAND Bij De Mussen kun je je dromen waar maken. Maar om je dromen waar te kunnen maken is het van belang dat je als peuter voldoende taal- en cognitieve vaardigheden ontwikkelt. Op deze jonge leeftijd wordt de basis gelegd voor de cognitieve, de emotionele en de taalontwikkeling, die van grote invloed zijn op de verdere levensloop van kinderen. Helaas komt het in de Schilderswijk nog steeds voor dat kleuters bij aanvang van de basisschool een dermate grote achterstand hebben, dat deze niet meer kan worden ingehaald. Hierdoor stromen nog steeds meer kinderen uit de wijk door naar lagere vormen van middelbaar onderwijs, dan dat nodig is. Met de Voorschool en verschillende cursussen opvoedingsondersteuning streeft De Mussen ernaar om een positieve bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van jonge kinderen. AANDACHT VOOR ONTWIKKELING Peuters maken met kleine stapjes grote sprongen in hun ontwikkeling. Daar hoor je als professioneel opvoeder regelmatig bij stil te staan. Op Voorschool de Mussen hechten we veel waarde aan die onverdeelde aandacht voor de ontwikkeling van de peuter. Er wordt gewerkt vanuit een grote betrokkenheid, met gerichte focus op de ontwikkeling van ieder kind. We bieden een educatief programma dat aansluit bij de belevingswereld van peuters en dat hen uitdaagt om nieuwe kennis en vaardigheden op te doen. Hierdoor groeit zowel de zelfredzaamheid als het zelfvertrouwen van het kind. Op voorschool De Mussen werken we vanuit de visie dat een kind leerbaar is, wanneer het zich goed voelt en kan opgaan in zijn spel. In 2014 hebben we een start gemaakt met de periodieke screening en registratie van het welbevinden en de spelbetrokkenheid van de kinderen. Deze registraties zijn aanvullend op de reeds bestaande monitoring van de ontwikkelingsprogressie per kind. DESKUNDIGE LEIDSTERS EN EEN UITDAGENDE LEEROMGEVING In 2014 is door middel van opleiding en deskundigheidsbevordering geïnvesteerd in het optimaliseren van het opbrengstgericht werken binnen het team. De nieuwe medewerkers hebben met succes de VVE training Puk en Ko afgerond, waardoor het voltallige team inmiddels VVE-gecertificeerd is. Daarnaast is er veel geïnvesteerd in de Nederlandse taaltraining van een aantal medewerkers. Eind 2014 voldeed de Voorschool voor 93% aan de vastgestelde taalnormen voor VVE.

13 IN SAMENWERKING MET DE BASISSCHOOL De Mussen werkt in de Voorschool intensief samen met basisschool De Triangel. De programma s op de Voorschool en de kleuterklassen van de basisschool zijn nauw op elkaar afgestemd en er wordt gebruik gemaakt van hetzelfde leerlingvolgsysteem. In 2014 is de basisschool gestart met het nieuwe VVE-programma Sil op school. Om een doorgaande lijn te houden op het thematisch werken zijn op de Voorschool de Wat doet Sil vandaag dagen geïntroduceerd. Tijdens deze dagen besteden we aandacht aan het thema van de basisschool. Dit jaar is samen met de Intern begeleider van de Triangel, het HCO en Jong Florence intensief gewerkt aan de opzet van een Interne Zorgcommissie. Vanuit preventief oogpunt bespreken we in de IZC zorgen rondom een kind, in een vroeg stadium. De interne zorgcommissie geeft adviezen over aanvullende ontwikkelingsstimulering en mogelijke verwijzing naar een extern zorgtraject. 13

14 14 KWALITEITSSLAG In 2014 heeft de Voorschool, dankzij extra subsidie van de gemeente, het inhoudelijk kwaliteitsbeleid verder doorontwikkeld en geïmplementeerd. Op basis van een positieve tussenevaluatie van het opbrengstgericht werken, de doorgaande lijn en de actieve deelname van ouders is het ingezette kwaliteitstraject gecontinueerd. Om een extra impuls te geven aan de kwaliteit zijn we eind 2014 gestart met de uitlijning van het traject oudercoaching. De oudercoach adviseert en begeleidt ouders op het gebied van opvoedingsondersteuning en maatschappelijke participatie. WERVING, BEZETTING EN POPULATIE De trend van wachtlijsten voor voorschoolse voorzieningen in Den Haag werd midden 2014 ook zichtbaar binnen Voorschool de Mussen. De bezetting van de groepen is optimaal. Door een zorgvuldige planning is het steeds gelukt om kinderen niet langer dan een maand op de wachtlijst te laten staan. Het afgelopen jaar was de gemiddelde bezetting 98 tot 100%. Opvallend is de groeiende aanwas van kinderen met een Turkse culturele achtergrond. Veel van deze kinderen komen binnen met een zeer beperkte Nederlandse woordenschat en behoren vanwege deze taalachterstand tot de doelgroepkinderen. PARTICIPATIE Ouderparticipatie bij de Voorschool Op de voorschool investeren we veel tijd in het informeren van ouders. Door middel van informatiebrieven, opvoedingsvoorlichting, ouderbijeenkomsten en oudergesprekken om de betrokkenheid maken we hen deelgenoot van onze activiteiten. Daarnaast maken we gebruik van pedagogische documentaties om ouders een kijkje te geven in de werkwijze op de Voorschool. Succesvol zijn met name die bijeenkomsten, waarin de onderlinge ontmoeting van ouders centraal staat. Illustratief hiervoor zijn bijv. de high-tea voor Moederdag en het zomerfeest. Beide bijeenkomsten werden door meer dan 50% van de ouders bezocht. In 2014 hebben we extra geïnvesteerd in de inhoud en de frequentie van de oudergesprekken. Tijdens deze gesprekken geven we de ouders inzicht in het welbevinden en de ontwikkeling van het kind. De belangen van ouders worden vertegenwoordigd door de Oudercommissie. De Mussen acht een goed werkende oudercommissie van groot belang. Bereik: De Voorschool heeft in kinderen bereikt.

15 De oudercommissie denkt mee en geeft advies over zaken die voor ouders van belang zijn zoals bijvoorbeeld het pedagogisch beleidsplan, veiligheid, hygiëne, uitstapjes, activiteiten en de invulling van informatie- en ouderbijeenkomsten. Daarnaast helpen ouders van de oudercommissie mee bij activiteiten en betrekken zij andere ouders bij de gang van zaken in de Voorschool. De oudercommissie bespreekt ook eventuele klachten van ouders en zij wijst andere ouders op de klachtenregeling. Helaas hebben slechts weinige ouders interesse in deelname aan de oudercommissie, daarom worden ouders ook bij ouderbijeenkomsten en overdracht van kinderen gevraagd naar hun mening over de gang van zaken op de voorschool. KUNST EN CULTUUR Op de Voorschool wordt veel aandacht besteed aan taalactiviteiten binnen het kunst- en cultuuraanbod. Er wordt dagelijks (interactief) voorgelezen en gezongen. Een medewerker van de plaatselijke bibliotheek heeft een aantal voorleesbezoekjes gebracht aan de voorschool. Op het gebied van tekenen en knutselen wordt er steeds meer belang gehecht aan de vrije expressie van het kind. De kinderen mogen zelf tekenen en bij knip- en plakwerk krijgen zij de ruimte om hun eigen draai te geven aan hun kunstwerk. Daarnaast worden er ook kunstwerken met de hele groep gemaakt, waarin naast creativiteit en motorische vaardigheden ook het samenwerken wordt gestimuleerd. SPORT EN GEZONDHEID Op de Voorschool werd ruime aandacht gegeven aan de motorische ontwikkeling van kinderen. Het buitenspelen is een vast onderdeel in het dagprogramma, wat alleen komt te vervallen als het slecht weer is. Medewerkers spelen actief mee en geven zo een goed voorbeeld. 15

16 Kinderen (4-12 jaar) 16 De jeugdwerkers leveren een bijdrage aan de ontwikkeling van de kinderen en jongeren in de wijk. Dit doen zij door middel van het aanbieden van activiteiten op het gebied van ontspanning, ontmoeting, vorming, educatie en community building. Daarnaast geven zij informatie en advies aan kinderen, jongeren en hun ouders. De jeugdwerkers worden hierbij ondersteund door vrijwilligers en stagiaires. De jeugdwerkers slaan bruggen tussen de opvoeding thuis, op school en in het publieke domein. Binnen het jeugdwerk staat burgerschapsvorming, het ontwikkelen van sociale vaardigheden en talentontwikkeling centraal. Het kinderwerk richt zich op kinderen van 4 tot en met 12 jaar. RUIMTE VOOR ONTWIKKELING De Schilderswijk is dichtbebouwd, de huizen zijn veelal klein en de gezinnen groot. Veel bewoners zijn werkloos en er is (verborgen) armoede. De kinderen ervaren de openbare ruimte niet als veilig genoeg om te spelen. Dit, samen met soms onvoldoende kennis bij ouders over het belang van speelgoed en spelen, maakt dat kinderen te weinig mogelijkheid hebben om te spelen en hun talenten te ontwikkelen. De Mussen wil een veilige en vertrouwde plek zijn waar kinderen na school met elkaar kunnen spelen en hun talenten en sociale vaardigheden kunnen ontwikkelen. Daarnaast is het voor de taalontwikkeling van de kinderen van belang dat zij niet alleen op school, maar ook na school in een Nederlandstalige omgeving worden opgevangen. Elke dag na school, op zaterdag én in alle schoolvakanties opent De Mussen haar deuren voor kinderen uit de wijk. PARTICIPATIE / MEEDOEN Ontwikkelen sociale vaardigheden Bij alle activiteiten in De Mussen voor kinderen en jongeren staat de ontwikkeling van sociale en communicatieve vaardigheden centraal. Wij streven ernaar dat kinderen De Mussen als een veilige plek ervaren waar zij zichzelf kunnen zijn, zich op verschillende gebieden kunnen ontwikkelen en vriendelijk met elkaar omgaan. Naschoolse- en vakantieactiviteiten Iedere middag na school zijn er diverse activiteiten voor kinderen van 4 tot en met 12 jaar. De kinderen hebben de gelegenheid om vrij te spelen, te lezen, voorgelezen te worden, te knutselen, zich te verkleden, spelletjes te doen, etc. Naast de dagelijkse vrije inloop kunnen kinderen hun talenten ontwikkelen bij diverse cursussen binnen De TalentenTent!, zoals dansen, rappen, schilderen & tekenen, schaken en de legoclub. Ook biedt De Mussen twee keer per week na school huiswerkbegeleiding aan, zo krijgen de kinderen ondersteuning bij het maken van hun huiswerk en werkstukken. In de vakanties zijn er iedere dag activiteiten en worden er verschillende uitstapjes georganiseerd, zoals bijvoorbeeld een bezoek aan het Zuiderpark, het zwembad, een museum, het strand of een pretpark.

17 Speelotheek De Speelotheek in De Mussen heeft een uitgebreid assortiment op het gebied van educatief speelgoed voor kinderen in de leeftijd van 0-12 jaar. Twee keer per week is er een speelmiddag in de Speelotheek waar kinderen en hun ouders kunnen komen spelen. Ouders kunnen voorlichting krijgen over het aanwezige materiaal en het belang van spelen. Ook wordt uitgelegd wat goed speelgoed is voor de ontwikkeling van kinderen in de verschillende leeftijden. Cinema De Mussen Iedere maand kunnen kinderen en hun ouders op zondag een filmvoorstelling bezoeken. Er worden kwaliteitsfilms op groot doek vertoond zodat de kinderen een echt bioscoopgevoel ervaren. Ouders zijn actief betrokken bij de organisatie van de middagen. Meidenclub Iedere woensdag is er meidenclub voor 9 11 jarigen. Tijdens de meidenclub kunnen meisjes elkaar ontmoeten, gezamenlijk activiteiten ondernemen, informatie krijgen en met elkaar praten over onderwerpen die voor hen van belang zijn. In De Mussen bieden we de meiden een veilige plek om zich te uiten. Naast zinvol besteden van vrije tijd is het aanbod, op speelse wijze, gericht op de persoonlijke ontwikkeling van de meiden. Door middel van rollenspellen en verschillende thema s wordt gewerkt aan het zelfvertrouwen en de zelfredzaamheid van de meiden. Het afgelopen jaar zijn we weer met de meiden op kamp geweest in Drenthe. De meiden hadden de tijd van hun leven en werden fysiek en mentaal uitgedaagd bij verschillende activiteiten zoals een dropping en een challenge run. Het was een onvergetelijke ervaring voor de meiden. Voor de meesten van hen was het de eerste keer dat zij buiten de familiekring een paar dagen zonder ouders weg waren. 17

18 18 Kinderresto VanHarte Wekelijks bezoeken zestig kinderen en hun ouders het Kinderresto. Tijdens het Kinderresto wordt er een gezond 3-gangen menu geserveerd op mooi gedekte tafels. Ouders van verschillende culturele achtergronden kunnen elkaar aan tafel ontmoeten. Tijdens het eten krijgen ouders en kinderen informatie over zaken die voor hen van belang zijn. Zo was er het afgelopen jaar voorlichting over een gezonde leefstijl en werden er verschillende uitstapjes georganiseerd, o.a. naar het Museon. In samenwerking met de bibliotheek wordt er regelmatig voorgelezen en was er aandacht voor de Kinderboekenweek. Tussen de gangen door treden kinderen op en laten zij de gasten zien wat zij in het kunst- en cultuurprogramma in De Mussen hebben geleerd. Ook werden er feesten van verschillende wereldreligies gevierd in het Resto. Na een jaar zijn er bij het Kinderresto verschillende buurtbewoners als vrijwilliger betrokken, ook de kinderen participeren in het Resto door mee te helpen in de keuken, de tafels te dekken, eten op te dienen en af te ruimen. Ouderparticipatie Het is van belang dat ouders betrokken zijn bij de vrijetijdsbesteding van hun kinderen en bij de activiteiten van De Mussen. Door het succes van een tweetal programma s voor moeders is de participatie van ouders in het afgelopen jaar sterk toegenomen. Steeds meer ouders kwamen kijken bij uitvoeringen en exposities van hun kinderen. Ouders helpen bij de kinderactiviteiten na school en in de vakanties. Zeer regelmatig verzorgden de moeders lunches bij bijzondere gelegenheden of speciaal bezoek. Ouders nemen met hun kinderen deel aan de sportactiviteiten op zaterdag en helpen bij het opbouwen en afbreken van de familiebioscoop op zondag. Voor sommige ouders was de eigen bijdrage, die bij sommige activiteiten wordt gevraagd, een probleem. Ouders die niet kunnen betalen, kunnen in natura een bijdrage leveren, bijvoorbeeld door in de Sportotheek te helpen.

19 KUNST EN CULTUUR De TalentenTent! In de TalentenTent! van De Mussen kunnen kinderen hun talenten ontwikkelen. Dit wordt veelal mogelijk gemaakt door bijdragen van serviceclubs, bedrijven en sponsoren. Het afgelopen jaar namen de kinderen in het kader van de TalentenTent! deel aan diverse cursussen, te weten: dans, rap, schilderen & tekenen, schaken en de legoclub. Een aantal keer per jaar zijn er optredens geweest op het podium in De Mussen in het bijzijn van ouders, familie en vrienden. Bij de cursus rap leren kinderen hun eigen teksten te schrijven, op beats te rappen en op te treden on stage. De rapgroep van kinderen uit De Mussen hadden verschillende spetterende optredens, waaronder op het Schilderswijk Festival, waar zij de sterren van de hemel rapten. ontwikkelen kinderen respect voor de tegenstander. De legoclub is goed voor de ontwikkeling van kinderen. Tijdens het spel nemen kinderen verschillende rollen aan, zo leren zij zich hoe ze zich moeten gedragen binnen een groep en hoe zij ergens deel van uit kunnen maken. Ook draagt lego bij aan de motorische ontwikkeling; de oog-hand coördinatie wordt getraind en de fijne motoriek wordt aangescherpt. Met technisch lego leren kinderen een tekening lezen en na te bouwen. Door het bouwen en spelen krijgen de kinderen een breder begrip van de wereld en wordt de creativiteit gestimuleerd. 19 Tijdens de cursus schilderen & tekenen maken kinderen kennis met allerlei materialen en technieken. Spelenderwijs leren zij expressiemogelijkheden, kleuren mengen en ontdekken hoe kleuren elkaar beïnvloeden. Kinderen worden gestimuleerd om vanuit hun fantasie te werken, maar ook om goed te kijken naar de omgeving. Tijdens de schaakles leren kinderen onderzoeken, analyseren, anticiperen, combineren en plannen maken. Door schaken leren de kinderen samenwerken, zich te verplaatsen in een ander en te discussiëren. Daarnaast

20 20 SPORT EN GEZONDHEID Sportactiviteiten voor kinderen De sportactiviteiten werden ook in het afgelopen jaar weer druk bezocht door de kinderen uit de buurt. Dit jaar is er extra aandacht gegeven aan een sportaanbod voor kleuters en voor meiden. Wekelijks was er een sport- en spelmiddag voor kleuters en een apart meidensportuur. Door een bijdrage van de Soroptimisten in Wassenaar kon er het afgelopen jaar een danscursus aangeboden worden voor de meiden. Naast het aanbod van verschillende sporten, waaronder o.a. voetbal, hockey, turnen en handbal, hebben de kinderen van De Mussen met verschillende teams deelgenomen aan diverse lokale en provinciale toernooien. Ook hebben zij dit jaar weer meerdere bekers binnen gesleept. Sportotheek De Sportotheek werd ook het afgelopen jaar druk bezocht. In 2014 zijn er in totaal 320 leden ingeschreven. In de zomermaanden was de Sportotheek dagelijks open. Dat werd mogelijk gemaakt door de inzet van vrijwilligers en stagiaires. Met name jongeren waren actief bij het uitlenen van speelgoed voor hun kleinere broertjes en zusjes. Tijdens de Nationale Buitenspeeldag was er een groot buitenspeelfeest rondom de Sportotheek. Kanjers! Ter bestrijding van overgewicht van kinderen werd in 2014 het project Kanjers! voortgezet. Een maal per week konden kinderen deel nemen aan de activiteiten van het project Kanjers!. Kanjers! beoogt dat kinderen en ouders zich bewust worden van de gevolgen van overgewicht bij kinderen. Verandering in leefstijl in de zin van gezonder gaan eten, meer bewegen en ontwikkelen van plezier in bewegen is het belangrijkste aandachtspunt geweest bij de uitvoering van het programma. Project Gezond Leven In samenwerking met de GGD is het project Gezond Leven uitgevoerd. Er werd voorlichting gegeven aan ouders bij De Mussen en op omliggende scholen over het belang van gezond eten en meer bewegen voor een goede ontwikkeling van hun kinderen. Naast voorlichting waren er kookworkshops voor moeders uit de buurt. Ook waren er het afgelopen jaar kookbijeenkomsten voor kinderen en hun ouders. Zij leerden op deze bijeenkomsten een betaalbare gezonde maaltijd te bereiden.

21 Bereik: In 2014 hebben 480 kinderen deel genomen aan de verschillende kinderactiviteiten. 21

22 Jongeren (12-21 jaar) 22 Jongerenwerkers begeleiden jongeren naar volwassenheid en actief burgerschap. De leefwereld van jongeren staat hierin centraal. De jongerenwerkers die werkzaam zijn in De Mussen zijn zelf in de wijk opgegroeid en staan dicht de leefwereld van de jongeren die De Mussen bezoeken. De jongerenwerkers van De Mussen leggen contact met jongeren op straat, op pleintjes, op school, op social media en op andere plekken waar jongeren samenkomen. Zij maken van daaruit verbinding met hen, met hun ouders, oudere broers, buurtbewoners en verenigingen. Naast het bieden van een positieve vrijetijdsbesteding, stimuleren en ondersteunen de jongerenwerkers de persoonlijke en sociale ontwikkeling van jongeren. Zij stimuleren hun talenten, zijn een rolmodel en helpen bij het opbouwen van een sociaal netwerk. Ook kunnen jongeren terecht met vragen omtrent school, werk en andere belangrijke zaken in hun leven. PARTICIPATIE / MEEDOEN Inloopactiviteiten voor jongeren Vijf dagen per week is de soos geopend voor de tieners (12-15 jaar), één avond per week voor de jongeren vanaf 16 jaar en één maal per week is de soos geopend voor kinderen vanaf 10 jaar die het kinderwerk zijn ontgroeid. De soos is een plek waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten en verschillende activiteiten kunnen ondernemen, zoals dammen, tafelvoetbal, tafeltennis, films kijken, gamen, etc. De inloop is voor de jongerenwerkers een manier om jongeren te bereiken en te activeren. Meer dan 100 jongeren worden bereikt. Het jongerenwerk richt zich op verschillende groepen jongeren in de wijk. Met het wegvallen van YFC the Mall in de Schilderswijk was het ook noodzakelijk om aanbod te creëren voor de Antilliaanse jongeren. Het jongerenwerk werkt voornamelijk met jongeren vanaf 12 jaar tot circa 23 jaar. Maar kinderen die eerder het kinderwerk zijn ontgroeid kunnen ook terecht bij het jongerenwerk. Tieners worden dor de jongerenwerkers ook begeleid in de overgang naar het voorgezet onderwijs. Tijdens het Wereldkampioenschap Voetbal werd de grote zaal in De Mussen opengesteld en konden jong en oud de belangrijkste wedstrijden op het grote scherm volgen. Het waren hele gezellige avonden, waar de spanning soms te snijden was en de ontlading groot als er weer een doelpunt voor Nederland werd gescoord.

23 Vakantieactiviteiten Het afgelopen jaar zijn er in alle vakanties activiteiten voor jongeren georganiseerd. Deze activiteiten vonden plaats in De Mussen (verschillende toernooien, filmavonden) of daarbuiten (paintballen, voetbalwedstrijd, schaatsen, Duinrell). De jongeren zijn ook weer op kamp gegaan, dit jaar naar de Ardennen in België. Het veelzijdige programma en de mooie plek hebben het voor de jongeren tot een onvergetelijke vakantie gemaakt. Ook zijn de tieners en jongeren op werkkamp geweest naar het Mussennest in Otterlo. Zij hebben geholpen met slopen en verven van het kamphuis. De zomervakantie stond ook in 2014 in het teken van de Ramadan. De Mussen, Stichting Jeugdwerk en Zebra Welzijn hadden gezamenlijk een veelzijdig aanbod gecreëerd voor alle jongeren in de wijk. De activiteiten vonden plaats na zonsondergang en waren weer een groot succes. De jongeren én de ouders vonden het fantastisch dat we na zonsondergang open waren. Wij hopen dat we door deze gewijzigde openingstijden een bijdrage hebben kunnen leveren aan het beperken van de overlast die de aanwezigheid van jongeren s nachts op straat tijdens de Ramadan kan geven. Oud en Nieuw is dit jaar succesvol verlopen. Meer dan 300 bezoekers vierden oud op nieuw bij De Mussen, onder wie buurtbewoners, ouders en jongeren. Jongerenwerkgroep Het is belangrijk dat jongeren meedenken over het aanbod in De Mussen en verantwoordelijkheid nemen over de gang van zaken in het jongerenwerk. Ook dit jaar was de jongerenwerkgroep actief in De Mussen. Eén keer in de drie weken kwam de jongerenwerkgroep bijeen. Tijdens de bijeenkomsten leerden jongeren initiatief te tonen en hun ideeën te bespreken. Zij kwamen met suggesties om het aanbod te verbeteren en namen verantwoordelijkheid voor een goede gang van zaken en een goede sfeer. 23

24 Jongeren (12-21 jaar) 24 KUNST EN CULTUUR SJOET! SJOET! is een programma voor talentontwikkeling voor jongeren in de leeftijd van 12 tot 16 jaar. SJOET! is ontstaan uit de samenwerking tussen De Mussen en het Koorenhuis en heeft haar naam te danken aan een vrolijke sessie naamverzinnen met enkele jongeren van De Mussen. Ze kozen voor SJOET! omdat het klinkt als iets wat heel leuk is om te doen, te maken of om bij te zijn. SJOET! is tevens de afkorting van Schilderswijk JOngeren En Talent! De achterliggende gedachte van SJOET! is dat bij jongeren de behoefte groot is om bij een groep aan te sluiten. Bekend is ook dat de invloed en betekenis van de peergroep op deze leeftijd in grote mate van invloed is op en bijdraagt aan de vorming, het wereldbeeld en het zelfbeeld van jongeren. De peergroep kan van invloed zijn op asociaal, maar ook op pro sociaal gedrag. Vanuit de behoefte van jongeren om bij een groep aan te sluiten enerzijds en de wetenschap dat de invloed van diezelfde groep bepalend is in zowel positieve als negatieve zin in de ontwikkeling van jongeren anderzijds is SJOET! ontstaan en ontwikkeld. leveren aan het persoonlijk en maatschappelijk perspectief van jongeren. Tijdens een SJOET! krijgen de jongens en meiden les van een vakdocent in een bepaalde kunstdiscipline. Gezamenlijk werken zij aan een resultaat (een opvoering, expositie). De jongerenwerker begeleidt het proces daar naartoe. Zo hebben de meiden een Sjoet! gedaan waarin zij een aantal basisvaardigheden op het gebied van mode en fotografie hebben geleerd. Ze leerden van alles over styling, fotografie (ook fotograferen in een studio), photoshoppen en ze hebben kleding ontworpen. De eindpresentatie was een catwalk waar de meiden hun eigen gemaakt kleding hebben geshowd. Ook hebben de meiden in een andere SJOET! een lipdub gemaakt. Zij kregen muziekles, dansles, zangles en stylingles en zijn uiteindelijk tot een geweldig eindresultaat gekomen. De jongens hebben 2 SJOETS! rap en songwriting gevolgd waarin zij hebben geleerd om een liedje te schrijven, een track hebben opgenomen in de studio en een debuut hebben gemaakt on stage en op de radio. SJOET! legt de verbinding tussen talentontwikkeling op het gebied van kunst en nieuwe media én het ontwikkelen van sociaal maatschappelijke vaardigheden. SJOET! is zowel proces- als resultaatgericht. Het programma wil een doelgerichte bijdrage Door de bijdragen van SNS Reaal fonds, Stichting Boschuysen, Stichting Theodora Boasson, Fonds 1818 en Fonds Schiefbaan Hovius konden we ook in 2014 vier Sjoets! draaien.

25 Studio M.U.S. (Music Unlimited Schilderswijk) In studio M.U.S. kunnen jongeren dagelijks eigen nummers opnemen. Veel jongeren hebben het afgelopen jaar gebruik gemaakt van deze mogelijkheid. Zo fungeert de studio als een broedplaats voor jong talent van rappers en producers. Open Mics Het afgelopen jaar zijn er, in samenwerking met stichting Aight, 2 Open Mics gehouden, die druk werden bezocht. Tijdens de Open Mics was er aandacht voor breakdance, dj s en graffiti. De jongeren van SJOET! gaven een spetterend optreden en er waren spannende battles, die volgens de jury werden gewonnen door de meiden. De rapper die de Open Mic had gewonnen werd beloond met een optreden bij Radio Den Haag FM. SPORT EN GEZONDHEID Diverse sportactiviteiten Vijf dagen per week kunnen jongeren in De Mussen sporten. Mede door de inzet van de stagiaires hebben wij hen het afgelopen jaar weer een veelzijdig sportprogramma aan kunnen bieden. Voor de meiden was er een speciaal sportprogramma alleen gericht op meiden. De Mussen heeft ook in 2014 deel genomen aan diverse toernooien. Met voetbal zijn veelvuldig successen geboekt bij de verschillende toernooien in Den Haag en in het land. Door subsidie vanuit de Sportimpuls konden er extra activiteiten worden aangeboden, zoals Free runnen en tafeltennis. Ook zijn er verschillende clinics gegeven, zoals: basketbal, kickboxen, hockey en tennis. 25 Kookworkshops Het afgelopen jaar waren er wekelijks kookworkshops voor jongeren. Jongeren worden op deze manier gestimuleerd om gezond én lekker te koken. Elke week worden er gerechten bereid uit verschillende culturen. Bij het eten was er aandacht voor tafeletiquette. De belangstelling voor de kookworkshops was overweldigend.

26 Meiden (11 jaar en ouder) 26 Meidenactiviteiten In 2014 is het meidenwerk voor 11 jaar en ouder van start gegaan. Gekozen is om voor meiden apart meidenwerk aan te bieden, omdat veel meiden niet door het jongerenwerk worden bereikt én omdat een grote groep meiden van hun ouders niet mag deelnemen aan gemengd jongerenwerk. In het meidenwerk komen zaken aan bod die specifiek van belang zijn voor meiden, zoals bijvoorbeeld (sociale) weerbaarheid en zelfvertrouwen. Meiden in de Schilderwijk leven vaak in twee verschillende werelden: thuis en buitenshuis. De verwachtingen en eisen zijn voor hen in deze twee werelden anders en soms conflicterend. Het is voor meiden soms moeilijk om daar hun weg in te vinden. Aan de ene kant willen zij voldoen aan de verwachtingen van hun ouders, maar aan de andere kant willen zij ook voldoen aan de verwachtingen van de maatschappij waarin zij leven. Het is belangrijk dat De Mussen met de meiden bekijkt wat we voor hen kunnen betekenen en waar zij behoefte aan hebben. Middels een prettige en stimulerende omgeving en een nieuwe methodische aanpak biedt De Mussen de meiden de gelegenheid om erachter te komen wat zij willen bereiken in hun leven. Daarnaast ontmoeten de meiden andere meiden die in dezelfde situatie verkeren waardoor zij van elkaar kunnen leren. In het meidenwerk wordt gewerkt met de methode Superwoman. De meiden komen 4 keer per week bij elkaar en ondernemen verschillende activiteiten samen en bespreken verschillende thema s. Af en toe zijn er uitstapjes en gaan de meiden naar een theatervoorstelling of de bioscoop. Dit jaar zijn de meiden op meidenkamp geweest in Heino. Zij hadden de tijd van hun leven en werden fysiek en mentaal uitgedaagd bij verschillende activiteiten zoals een dropping en een challenge run. Het was een onvergetelijke ervaring voor de meiden. Voor de meesten van hen was het de eerste keer dat zij buiten de familiekring een paar dagen zonder ouders weg waren. Ook is er een meidenbeautydag georganiseerd door de meiden zelf. Op deze dag waren er verschillende stands met activiteiten, er was een dj en moeders hadden lekker hapjes gemaakt. De meiden hebben zelf uitnodigingen gemaakt en verspreid in de Schilderswijk. Meer dan 100 meiden uit de wijk zijn naar deze meidendag gekomen. Per activiteit werd een klein bedrag gevraagd. De opbrengst van deze dag hebben de meiden gedoneerd aan Plan NL. De meiden wilden zich inzetten voor andere meiden op de wereld. Het was een geslaagde dag. Zowel tijdens de voorbereidingen als tijdens het event stonden teambuilding, planning, ondernemen en plezier centraal

27 27 Bereik: In 2014 hebben 180 jongens en 70 meiden deelgenomen aan de verschillende activiteiten in het jongeren- en meidenwerk.

28 De Mussen & de brede buurtschool 28 De Mussen maakt onderdeel uit van de brede buurtschool in de Schilderswijk-Oost. In de brede buurtschool wordt een impuls te geven aan de ontwikkelingskansen van jong en oud: leerlingen kunnen hun talenten ontwikkelen en achterstanden wegwerken. Hiermee krijgen kinderen kansen om verder te komen. Het afgelopen jaar heeft De Mussen intensief samengewerkt met basisscholen De Triangel, Jan Ligthart en Prinses Irene. Zo werd er met elkaar afgestemd en werden kinderen en ouders vanuit de scholen doorverwezen naar activiteiten van De Mussen. Als kinderen, om welke reden dan ook in de knel dreigen te raken (problemen in de gezinnen, pestgedrag, etc.) worden de zorgen hierom gedeeld met de scholen en werd er met hen gezocht naar een oplossing. Daarnaast biedt De Mussen de scholen extra lessen aan in het kader van het leerkansenprofiel (LKP), de zaterdag- en zomerschool. ZATERDAGSCHOOL Circa 45 gemotiveerde leerlingen van de Jan Ligthartschool, de Prinses Ireneschool en enkele leerlingen van de Schreuderschool en Shri Vishnuschool komen zaterdagochtend naar de zaterdagschool. De leerlingen krijgen in kleine groepjes interactief les van sterke en ervaren leerkrachten / begeleiders. Extra oefenen met taal en rekenen en individuele aandacht staan centraal. De betrokkenheid van ouders wordt gestimuleerd door participatie bij onderdelen van het programma. Het jaar werd afgesloten met een geslaagd uitje naar het Museon met de leerlingen, hun ouders en de leerkrachten. In 2014 zijn voorbereidingen getroffen om in 2015 met de sociaal en financiële educatieve methode Aflatoun te starten. Aflatoun is gevuld met leerzame spelletjes, activiteiten en opdrachten. Spelenderwijs leren de kinderen essentiële sociale en economische vaardigheden. Het resultaat is erop gericht dat kinderen bewust en zelfverzekerd zijn en weten hoe ze met geld om moeten gaan.

29 Op de vraag wat de kinderen het leukste vinden van de zaterdagschool, antwoorden alle kinderen van juf Paula: Taal en rekenen oefenen met Squla op het touchscreenbord!. De zaterdagschool is heel leerzaam. Er zijn leuke meesters en juffen. De meester vraagt wat je moeilijk vond de afgelopen week. Zo proberen ze je te helpen. De meeste kinderen halen daardoor ook een goed advies. 29 LEERKANSENPROFIEL (LKP) Het LKP houdt in dat een basisschool de onderwijstijd met 6 uur per week verlengt. Scholen met het LKP geven onder andere extra taalonderwijs. Ook is er veel aandacht voor de algemene ontwikkeling en het ontdekken van talenten bij kinderen. De Mussen verzorgt LKP leerlijnen voor de Prinses Ireneschool en t Palet, zoals: danslessen, kook- & voedingslessen, natuur- & technieklessen, ICT & Mediawijsheid. Deze inspirerende lessen worden gegeven in De Mussen en zijn een meerwaarde op het schoolcurriculum. HUISWERKBEGELEIDING Voor kinderen die extra ondersteuning kunnen gebruiken organiseert De Mussen twee keer per week na school huiswerkbegeleiding. Enthousiaste vrijwilligers begeleiden kinderen bij hun huiswerk en het maken van werkstukken.

30 Reactie vanuit samenwerkende basisschool over de zomerschool: Top! Wederom een fantastische activiteit om leerlingen die dat nodig hebben net een extra duwtje in de rug te geven en ook om leerlingen die intrinsiek gemotiveerd zijn de mogelijk te geven om de school te bezoeken. 30 ZOMERSCHOOL In 2014 hebben circa 60 leerlingen van de Jan Ligthartschool en Prinses Ireneschool de Zomerschool bezocht. Voor het middagprogramma kwamen daar nog circa 45 leerlingen bij van basisschool De Triangel. In de ochtend werkten de leerlingen uit de hogere groepen uit de methode Taalfabriek, waarin thema s als rapmuziek, het koningshuis en genetische manipulatie centraal stond. De leerlingen hebben vele nieuwe (moeilijke) woorden geleerd. Voor leerlingen uit de lagere groepen stond het boek Vos & haas centraal. In de middag werden allerlei vaklessen gegeven, zoals styling, koken, dans, rap en sport. MINIBIEB Minibieb werkt vanuit het idee dat je de samenleving met elkaar leuker kunt maken. De Minibieb in De Mussen bestaat uit meerdere boekenkasten verspreid door het gebouw waar kinderen en hun ouders kinderboeken kunnen lenen en ruilen. En als je een boek hééél erg mooi vindt, mag je het houden! De minibieb wordt gevuld met kinderboeken die aan De Mussen worden geschonken door donateurs van De Mussen, leden van de Haagse serviceclubs en andere betrokken burgers uit de stad. Voor de kinderen is het een hele laagdrempelige manier om ook thuis te kunnen lezen en te ervaren hoeveel plezier een mooi boek kan geven.

31 31

32 Volwassenen/ouders 32 PARTICIPATIE Voor het welzijn van kinderen en jongeren in de wijk is het van belang dat hun ouders in de samenleving kunnen participeren en zelfredzaam zijn. De Mussen wil ook voor ouders in de Schilderswijk een plek zijn waar ze elkaar kunnen ontmoeten en zich kunnen ontwikkelen. Opvoedingsondersteuning Medewerkers van De Mussen ondersteunen ouders bij opvoedingsvragen. Ouders zijn ook welkom bij de verschillende opvoedingsondersteunende cursussen, zoals Samenspel, de Supermama s, de koffieochtenden en de cursussen ouderbetrokkenheid. Tijdens de cursussen ouderbetrokkenheid komen onderwerpen aan bod die ouders bezighouden en die van belang zijn voor een voorspoedige schoolcarrière van kinderen. Ouders worden geïnformeerd en zaken rondom de verschillende leefgebieden van kinderen worden besproken. Hierdoor worden de opvoedvaardigheden van ouders vergroot. Prijzen voor de Schilderswijk Moeders Het project Schilderswijk Moeders was ook in 2014 heel erg succesvol. De Schilderswijk Moeders is een project dat door De Mussen wordt ontwikkeld en uitgevoerd, in samenwerking met de Stichting Moeder en Dochter, Stichting Multi Culturele Vrouwen Schilderswijk, STEK, YFC the Mall en Stichting Goed Hart. Het project heeft als doel om geïsoleerde vrouwen in de wijk te bereiken en obstakels weg te nemen die participatie van deze vrouwen in de samenleving belemmeren. Dit doel wordt bereikt door de inzet van getrainde en gecoachte contactvrouwen; vrouwen uit de wijk die bekend zijn met de problematiek en de wijk en haar inwoners goed kennen. Zij zijn vaak beter toegerust dan professionele hulpverleners om contacten te leggen achter de voordeur en complexe problematiek te signaleren. Zij kunnen vanuit deze positie als intermediair functioneren naar de reguliere hulpverlenende instanties. Het afgelopen jaar zijn er 26 Schilderswijk Moeders actief geweest. Zij hebben tezamen meer dan 250 geïsoleerde vrouwen uit de wijk bereikt en geactiveerd. Bereik: De Mussen heeft het afgelopen jaar 1050 volwassenen bereikt.

33 Een van de succesfactoren van het project was de diverse samenstelling van het team. Het team bestond uit vrouwen met een Marokkaanse, Roemeense, Dominicaanse, Somalische, Antilliaanse, Nigeriaanse, Turkse, Surinaamse en Ghanese achtergrond. Tezamen zijn zij een enthousiaste en betrokken groep vrouwen die zeer gemotiveerd zijn om met elkaar een bijdrage te leveren aan het welzijn en welbevinden van moeders in de wijk. Om de samenwerking met de reguliere hulpverlening goed te kunnen borgen is er een klankbordgroep verbonden aan het project. De klankbord groep bestaat uit medewerkers van Gezondheidscentra De Koning en Rubenshoek, Zichtbare Schakel, Politiebureau Hoefkade, Basisschool Triangel, CJG, Stichting Wende, Taal aan Zee, Stichting Mara, Haag Wonen, Buurt en Lukaskerk / STEK voor stad en kerk en wijkverpleegkundigen. Hoogtepunt van het jaar was de reis naar Berlijn. Een groep van 20 Schilderswijk Moeders bezocht in de herfst hun collega Stadtteilmütter in Berlijn. Het werd voor veel moeders een reis om nooit te vergeten: het inspirerende bezoek aan hun collega s, maar ook voor velen voor het eerst alleen op reis zonder man en kinderen, voor het eerst in een hotel, in een restaurant, naar een museum. Voor sommigen waren het de mooiste dagen van mijn leven. Het project Schilderswijk Moeders werd het afgelopen jaar mogelijk gemaakt door bijdragen van de gemeente Den Haag, SKAN Fonds, Fonds 1818, Haëlla stichting en de Gravin van Bylandt Stichting. 33 Foto: de Schilderswijk Moeders in Berlijn